( درەو میدیا): ئەنجومەنی باڵای دادوەریی ئەمڕۆ دووشەممە رایگەیاند ئەو دادوەرانەی راسپێدراون بە بەڕێوەبردرنی كاروباری ئەنجومەنی كۆمسیارانی كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكان لە كۆبوونەوەیەكدا سەرۆكی كۆمسیۆن و جێگرەكەیان دەستنیشانكرد. عەبدولستار بەیرەقدار وتەبێژی ئەنجومەنی باڵای دادوەریی لە بەیاننامەیەكدا كە كۆپییەكی بە " درەو میدیا" گەیشتووە رایگەیاندووە كە جگە لە سەرۆكی كۆمسیۆن و جێگرەكەی دادوەرەكان سەرۆكی فەرمانگەی هەڵبژاردنە و بڕیاردەری ئەنجومەنی كۆمسیاران دیاریكراون و داواش لە ئەنجومەنی دادوەری هەرێمی كوردستان كراوە سێ‌ دادوەر بۆ نوسینگەكانی كۆمسیۆن لە هەولێر و سلێمانی و دهۆك كاندید بكات.  

(درەو میدیا): موقتەدا سەدر رابەری رەوتی سەدر لە نوێترین پەیامیدا دوای سوتان كۆگایەكی كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكان لە بەغدا هۆشداریدەدات دەڵێت:" عێراق لە مەترسیدایە." سەدر دەشڵێت "من هاوكاری عێراق بووم، لەدوای پەروەردگاریش عێراق هاوكاری كردم و چاكسازی سەركەوت، ئەمەش ئیرادەی گەلە". هۆشداریش دەدات و دەڵێت: "بەڵام بەوشێوەیە نا وەكو  فرۆشیارانی سێیەكی عێراق ویستیان، سەرەتای شەڕێكی ناوخۆ، نەخێر من لایەنێك نابم تێیدا، تەنیا وتومە پۆست و دەستكەوتەكان ببەن و وڵاتیش بۆ من جێبهێڵن". سەدر كە لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراقدا پشتیوانی لە هاوپەیمانیی "سائرون" كرد و پلەی یەكەمی بەدەستهێنا، دەشڵێت: "لەپێناو كورسی وڵات نافرۆشم، لەپێناوی دەسەڵاتیش گەل نافرۆشم، عێراق بەلای منەوە گرنگە، بەڵام پۆست لەلای من لە جڕتی بزنێك بێبەهاترە".  

(درەو میدیا): لیژنەی ئەمنی ئەنجومەنی پارێزگای بەغداد ئاشكرایكرد، نیوەڕۆی ئەمڕۆ لە بەری رەسافە كۆگایەكی سندوقەكانی دەنگدانی هەڵبژاردنی 12ی ئایار ئاگری گرتووە. محەمەد روبەیعی جێگری سەرۆكی لیژنەی ئەمنی بەغداد لە لێدوانێكدا بۆ سایتی سۆمەریەنیوز رایگەیاند، هەموو ئەو سندوقانەی لەو كۆگایەدا بوون بەهۆی ئاگركەوتنەكەوە سوتاون. ئەو گۆگایەی كە ئاگری گرتووە سەربە وەزارەتی بازرگانییە و لەلایەن كۆمسیۆنی هەڵبژاردنەوە بەكارهێنراوە بۆ هەڵگرتنی سندوقەكانی دەنگدان، بە گەورەترین كۆگای سندوقەكانی دەنگدان دادەنرێت. بەگوێرەی قسەی روبەیعی، ئەو گۆگایەی كە سوتاوە لەژێر چاودێری ئەمنی تونددا بووە. پێشتریش پۆلیس رایگەیاند، ئاگر لە كۆگایەكی هەڵگرتنی ماددە خۆراكییەكان لە ناوەڕاستی بەغداد كەوتوەتەوە. سوتانی ئەو سندوقانەی دەنگدان لەكاتێكدایە بڕیارە رۆژی چوارشەممە یاخود پێنج شەممە پرۆسەی ژماردنەوەی دەنگەكانی هەڵبژاردنی 12ی ئایار بەشێوەی دەستی دەستپێبكات.  

(درەو میدیا): لە كۆبوونەوەی ئەنجومەنی دادوەریی تایبەت بە جێبەجێكردنی هەمواری سێیەمی یاسای هەڵبژاردنەكان لە پەرلەمانی عێراق، 30 كەسی دیاریكرد بۆ راییكردنی كارەكانی كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكانی عێراق، لەو 30 كەسە 27 یان دادوەرن و 3 یان سەرپەرشتیارن. هاوكات 9 دادوەر دیاریكراون بۆ جێگەی ئەندامانی ئەنجومەنی كۆمسیاران و 18شیان بۆجیگەی بەرپرسی ئۆفیسەكانی كۆمسیۆن لە 18 پارێزگاكەی عێراق.   هاوكات عەبدولستار بەیرەقدار وتەبێژی ئەنجومەنی دادوەریی لە بەیاننامەیەكدا رایگەیاندووە، ئەنجومەنی دادوەری ئەمرۆِ كۆبونەوەیەكی تایبەتی بە گفتوگۆكردن لەسەر هەمواری یاسای هەڵبژاردنەكان كردووە، كە تیایدا دادوەرەكان دیاریكراون بۆ جێبەجێكردنی كارەكانیان لە شوێنی ئەندامانی كۆمسیۆن و هاوكات پڕكردنەوەی نوسینگەكانی كۆمسیۆن لە پارێزگاكان.     

(درەو میدیا): ئەمڕۆ شەممە هەر سێ‌ سەرۆكایەتییەكەی عێراق و نوێنەرانی چەند حزبێك لە كۆشكی سەرۆك كۆماری عێراق بۆ تاوتوێكردنی دۆخی ئێستای عێراق و قەیرانی ئەنجامی هەڵبژاردنەكان كۆبوونەوە. دوای كۆبونه‌وه‌ی‌ سێ سه‌رۆكایه‌تیه‌كه‌، له‌ لێدوانێكی رۆژنامه‌وانیدا ئارام شێخ محه‌مه‌د، جێگری‌ سه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌ران رایگه‌یاند: "روكردنه‌ دادگای فیدراڵی و تانه‌دان له‌و هه‌مواره‌ی‌ بۆ یاسای هه‌ڵبژاردنه‌كان له‌ ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌ران كرا، به‌ مانای‌ هه‌ڵته‌كاندنی سه‌رجه‌م ئه‌و هه‌وڵانه‌یه‌ كه‌ له‌ رێگه‌یانه‌وه‌ پێشێلكارییه‌كان رێكده‌كرێنه‌وه‌". وتیشی هه‌وڵێكی له‌و جۆره‌ ئێستا "ده‌كرێت به‌ قبوڵكردنی ئه‌و ته‌زویره‌ بدرێته‌ قه‌ڵه‌م كه‌ له‌ هه‌ڵبژاردنه‌كاندا ئه‌نجامدراوه‌". سه‌باره‌ت به‌ كۆبونه‌وه‌ی‌ ئه‌مڕۆی‌ سێ سه‌رۆكایه‌تیه‌كه‌، ئارام شێخ محه‌مه‌د ئاشكرایكرد، كه‌ "كۆبونه‌وه‌ی‌ سێ سه‌رۆكایه‌تیه‌كه‌ له‌ قازانجی گێرانه‌وه‌ی‌ ده‌نگ و ئیراده‌ی‌ هاوڵاتیان بوو، تێیدا ته‌ئكیدمان له‌ بێده‌نگ نه‌بوون سه‌باره‌ت به‌ گۆڕین و یاریكردن به‌ ئیراده ‌و ده‌نگی خه‌ڵك كرده‌وه‌". هاوكات سەلیم جبوری سەرۆكی پەرلەمانی عێراق دوای كۆبوونەوەكە لە لێدوانێكیدا بۆ رۆژنامەنووسان وتی:" كۆبوونەوەکە بۆ تاوتوێكردنی چەند پرسێك بوو دەربارەی لێكەوتەكانی پرۆسەی هەڵبژاردن و ئەنجامەكان و ئەو بڕیار و یاسایانەی كە پەرلەمان بەمداوییە بۆ چارەسەركردنی پەسەندیكردوون". جبوری وتیشی:" هەموان هاوڕابوون كە ناكرێت بێ‌ دەنگ بین لە بەرامبەر پرۆسەی دەستكاریكردنی ویست و خواستی دەنگدەران، لە هەمان كاتیشدا رێز لە رێوشوێنە یاساییەكان بگیرێت، بەڵام بەو ئاستەی كە پارێزگاریی لە دیموكراتی بكرێت و نەبێتە هۆی پشێویی و دۆخێكی ناهەموار كە نەتوانین بە شێوازێك لە شێوازەكان چاسەری بكەین." جبوری زیاتر وتیشی :" بە شێوەیەكی چڕوپڕ ئەم پرسانە تاوتوێكران و بیر لە قۆناغی داهاتوو كرایەوە و هەروەها هەوڵیشدرا دەرچەیەكی پراكتیكی و یاسایی بۆ ئەو كێشانە بدۆزرێنەوە كە رووبەڕوومان بوونەتەوە و چەندین دید و بۆچونی هەن كە هاوشێوەی یەك نین ، هەندێك رەخنە لە دیدی پەرلەمان دەگرن و هەندێك بە ناڕەوای دەبینن و هەشیانە دەڵێت ئە و رێوشوێنانە دەبێت بگیرێنبەر و پێویستن."    

( درەو میدیا): ریاز بەدران سەرۆكی فەرمانگەی هەڵبژاردنەكانی كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عێراق لە میانی بەشداریكردنی لە بەرنامەیەكی كەناڵی " ئافاق" دا باسی لە بڕیاری بەدەست ئەژماركردنەوەی دەنگەكانی هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق كرد و رایگەیاند 300 هەزار كارتی دەنگدانی زیادە و 500 هەزار كارتی بەتاڵ لەناو سندوقەكانی دەنگداندان. لەكاردانەوەیدا لە بەرامبەر ئەو قسەیەی بەدران، حەنان فەتلاوی، سەرۆكی لیستی ئیرادە لە پۆستێكیدا لە لاپەڕەی خۆی لە تۆڕی كۆمەڵایەتی فەیسبوك نوسیوێتی : تەنها ئەم لێدوانە بەسە بۆ دادگاییكردنی ئەندامەكانی ئەنجومەنی كۆمسیارانی كۆمسیۆن". فەتلاوی كە لە هەڵبژاردنی پێشوودا 90 هەزار دەنگی بەدەستهێنا و لە هەڵبژاردنی 12ی ئایاردا شكستیهێناو نەیتوانی پارێزگاری لە كورسییەكەی پەرلەمانی بكات دەشڵێت:" بۆچی پێشتر ئەمەتان رانەگەیاند و ئێستا بۆچی دوای بڕیاری ئەژماركردنەوەی دەستی دەنگەكان رایدەگەیەنن، ئایار ترستان لە لە ئاشكرابوونی شتە شاراوەكان هەیە؟". فەتلاوی دەشپرسێت:" ئەگەر دەتانزانی هەندێك لە فەرمانبەرەكانتان 300 هەزار كارتی دەنگدانی ساختەیان كردووەتە ناو سندوقەكانەوە، بۆچی نەتاندانە دادگا بۆئەوەی بەتۆمەتی ساختەكاریی و خیانەتی مەزنەوە دادگایی بكرێن؟".  

(درەو میدیا): زیاتر لە 10 هەزار فەرمانبەر پرۆسەی جیاكردنەوە و ئەژماركردنی دەنگەكان ئەنجام دەدەن و پرۆسەكە نزیكەی 10 رۆژ دەخایەنێت. بەپێی هەواڵێك كە رۆژنامەی (عەرەبی الجدید) بڵاویكردوەتەوە، ئەنجومەنی باڵای دادوەری عێراق ژمارەیەك لە سەرۆكی دادگاكانی لە باكور و خۆرئاوا و باشوری وڵات بانگهێشتكردووە وەكو ئامادەكارییەك بۆ دانانیان وەكو سەرۆكی ئۆفێسەكانی كۆمسیۆنی هەڵبژاردن لە پارێزگاكان. رۆژی پێنج شەممەی رابردوو دادگا گەشتكردنی لە ئەندامانی كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكان قەدەغەكرد، ئەوەش بەهۆی تۆمەتەكانی یاریكردن بە ئەنجامی هەڵبژاردن.   رۆژنامەكە لە زاری سەرچاوەیەكەوە كە ناوەكەی بڵاونەكردوەتەوە ئاشكرایكردووە" زیاتر لە 10 هەزار فەرمانبەر لە ئەمبارەكانی كۆمسیۆن دادەنرێن بەمەبەستی ئەژماركردنەوەی زیاتر لە 10 ملیۆن كارتی دەنگدان لەژێر چاودێری توندی ئەمنیدا لە بارەگای سەرەكی كۆمسیۆن لە بەغداد". سەرچاوەكە باسی لەوەكردووە، ئەو كارمەندانەی كە دەنگەكان بەشێوەی دەستی ئەژماردەكەنەوە، پێكدێن لە كارمەندی دادگاكانی عێراق و دیوانی چاودێری دارایی و دەستەی نەزاهە و زانكۆی بەغداد و وەزارەتی پەروەردە. پێشبینی دەكرێت رۆژی چوارشەممە یاخود پێنج شەممەی داهاتوو پرۆسەی ئەژماركردنەوەی دەستی دەنگەكان دەستپێبكات، رێگری لە بریكاری قەوارە سیاسییەكان و رێكخراوەكان دەكرێت دەست لە پرۆسەكە وەربدەن، بەڵام مافی ئەوە بە نەتەوە یەكگرتووەكان دراوە چاودێری پرۆسەكە بكات. دادوەرێكی دادگای رەسافەی بەغداد بە رۆژنامەكەی وتووە: پرۆسەی ئەژماركردنەوەی دەستی دەنگەكان هەفتەیەك بۆ 10 رۆژ دەخایەنێت. ئەم رێوشوێنانە دوای ئەوە دێت رۆژی چوارشەممەی رابردوو پەرلەمانی عێراق یاسای هەمواری سێیەمی یاسای هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی هەمواركردووە بەپێی ئەو هەموارە پابەندی كرد كە دەبێت دەنگەكانی هەڵبژاردنی 12ی ئایار بەدەست ئەژماربكرێنەوە. ژمارەیەك لە لایەنە سیاسییەكانی عێراق و هەرێمی كوردستان گومانیان لە ئەنجامی هەڵبژاردنی 12ی ئایار هەیە و دەڵێن ساختەكارییەكی بەرفراوان لە پرۆسەكەدا كراوە، ئەوەش لەرێگەی پرۆگرامكردنی سندوقە ئەلیكترۆنییەكان، ژماردنەوەی دەستی دەنگەكان بۆ یەكلاكردنەوەی ئەو گومانانەیە. كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردن دەڵێ هەمواركردنی یاسای هەڵبژاردن لەلایەن پەرلەمانەوە لە هەندێك بڕگەیدا نادەستورییە، بۆیە لە دادگای فیدراڵی تانە لە هەموارەكە دەدات، بۆیە بۆ ژماردنەوەی دەستی دەنگەكان دەبێت دواین مۆری پەسەندكردن لە دادگای فیدراڵی وەرگرێت.  

(درەو میدیا): هاوپەیمانێتی سائرونی موقتەدا سەدر و هاوپەیمانی نیشتمانی ئەیاد عەلاویی و رەوتی حیكمەی نیشتمانی عەممار حەكیم  رێككەوتنێكیان بۆ پێكهێنانی هاوپەیمانێتی زۆرینەی نیشتمانی بۆ دوای قۆناغەكانی هەڵبژاردنی 2018 ئیمزاكرد. لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراقدا هاوپەیمانی سائرون 54 كورسی و هاوپەیمانی نیشتمانی 21 كورسی و رەوتی حیكمە 20 كورسییان بەدەستهێناوە و كۆی كورسییەكانیان 95 كورسییەن ئەگەر دادگای باڵای فیدراڵی ئەنجامی هەڵبژاردنەكان پەسەندبكات. نوێنەرانی ئەو سێ‌ لایەنە لەسەر ئەم خاڵانە رێككەوتوون: 1- پێكهێنانی زۆرینەی نیشتمانی. 2- یەكگرتوویی عێراق و پابەندبوون بە دەستور و پتەوتركردنی دیمەكراتیەت و ئازادییە گشتییەكان. 3- هاوپەیمانێتی زۆرینەی نیشتمانی تەنها خۆی لە پێكهێنانی حكومەتدا نابینێتەوە، بەڵكو بەردەوام دەبێت لە بونیادنانی ئەو ستراتیژانەی كە قۆناغی داهاتوو پێویستی پێیانە بە تەوافقی هێزە پێكهێنەرەكانی هاوپەیمانێتییەكە و بەو رێوشوێنانەی دواتر دیاریدەكرێن. 4- كوتلەی زۆرینەی نیشتمانی بەرنامەی حكومەت ئامادەدەكات بە شێوازێك مایەی بەوە بێت لە چەند ماوەیەكی زەمەنی دیاریكراوە جێبەجێ بكرێت و ئەم بنەمایانە لەخۆبگرێت: •    چاكسازی ئابوری و چارەسەری دەوڵەتی رەیعی و چالاككردنی كەرتی تایبەت و بوژاندنەوەی وەبەرهێنان. •    لامەركەزیەت. •    بە سیاسیی نەكردنی جومگە حكومیی و ئیدارییەكان، هەروەها دامەزراوەی سەربازیش. •    چەك تەنها لەدەستی دەوڵەتدا بێت و بە سەربازگەكردنی كۆمەڵگە قەدەغەبكرێت. •    چاوخشاندنەوە بە سیستمی ئیداری و یاساكان و بڕیارەكانی كە لە رژێمی پێشوەوە بە میرات ماوەنەتەوە لە ماوەیەكی زەمەنی دیاریكراودا. •    گەڕاندنەوەی ئاوارەكان و رەخساندنی دۆخێكی گونجاو بۆیان. •    پێكهێنانی ئەنجومەنی خزمەتی فیدراڵی لە ماوەی شەش مانگدا لە دوای پێكهێنانی حكومەت.  5-  بەرنامەی حكومەت رێوشوێنەكانی بنبڕكردنی گەندەڵی و دادگاییكردنی گەندەڵكاران لەخۆبگرێت. 6-  سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران بەرنامەی حكومەت لە ماوەی زەمەنی دیاریكراودا جێبەجێ دەكات. 7- تایبەتمەندیی ئەم پۆستانە دیاریدەكرێت ( سەرۆك كۆمار، سەرۆكی ئەنجومەنی نوێنەران، سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران، كابینەی وزاری، و ئەو پۆستانەی كە لە دەستودا هاتوون و نەهێشتەوەیان بە وەكالەت بەڕێوەببرێن). 8- دەستە سەربەخۆكان لەگەڵ كابینەی حكومەتدا بڕیاریان لێدەدرێت. 9- گەرەنتیكردنی سەربەخۆیی دەسەڵاتی دادوەریی و چاكسازیكردن لە سیستمی دادوەریدا. 10- بونیادنانی پەیوەندی ئیقلیمی و نێودەوڵەتی لەسەر بنەمای بەرژەوەندییە هاوبەشەكان و دەستوەرنەدان لە كاروباری ناوخۆی یەكتر. 11- پەسەندكردنی یاسای ئەنجومەنی فیدراڵ و كاریكردن پێی لە ماوەی دوو ساڵدا. 12- بونیادنانی دەوڵەت لەسەر بنەمای هاوڵاتیبوون و یەكسانی بە دەركردنی ئەو یاسایانەی پشتیوانی لەوە دەكەن.    

(درەو میدیا): "مافی یاسایی و دەستوری خۆمان بەكاردەهێنین بۆ تانەدان لە یاسای هەمواری سێیەمی یاسای هەڵبژاردنەكان" ئەمە وەڵامی ئەنجومەنی كۆمسیارانی كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانە بۆ پەرلەمانی عێراق. لە بەیاننامەیەكدا ئەنجومەنی كۆمسیارانی كۆمسیۆن ناڕەزایەتی خۆی لەدژی هەمواركردنی یاسای هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران لەلایەن پەرلەمانی عێراقەوە راگەیاند. لە بەیاننامەكەدا ئەنجومەنی كۆمسیارانی كۆمسیۆن دەڵێ" مافی یاسایی و دەستوری خۆی بەكاردەهێنێت بۆ تانەدان لە هەمواركردنی ئەو یاسایە لەلایەن ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراقەوە، چونكە ژمارەیەك لە بڕگەكانی ئەو یاسایە لەگەڵ دەستوردا ناگونجێت و دژی یاسای ژمارە 11ی ساڵی 2007ی هەمواركراوی كۆمسیۆنە". ئەنجومەنی كۆمسیاران باسلەوەدەكات، هاوكاری تەواو دەكات لەگەڵ ئەنجومەنی باڵای دادوەریدا بەمەبەستی ئاسانكاریكردن بۆ ئەركەكانی و ئەوان بەهیچ جۆرێك دژی ئەژماركردنەوەی دەنگەكان نین بەشێوەی دەستی نین ئەگەر لایەنی یاسایی تێدا فەراهەم بكرێت. دوێنێ ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق بەكۆی دەنگی یاسای هەمواری سێیەمی یاسا هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی پەسەندكرد و بەپێی ئەو هەموارە پابەندی كردووە دەنگەكانی هەڵبژاردنی 12ی ئایار لەسەرتاسەری عێراق بەشێوەی دەستیی ئەژماربكرێنەوە، هەروەها ئەنجامی دەنگدانی تایبەتی لە هەرێمی كوردستان و دەنگدانی ئاوارەكان و دەنگدانی جوڵەی دانیشتوان و دەنگدانی دەرەوەی هەڵوەشاندەوە.  

(درەو میدیا): توركیا پڕكردنی بەنداوی ئەلیسۆی بۆ تەمموزی داهاتوو دواخست و جەختیشدەكاتەوە كە بەنداوەكە بە ئامانجی بەدەستهێنانی تەزووی كارەبا بونیاندنراوە. وەزارەتی سەرچاوەكانی ئاوی عێراق لە بەیاننامەیەكدا رایگەیاند:" سەرۆك رەجەب تەیب ئەردۆغان رێنمایی دەركردووە بۆ دواخستنی بڕكردنی بەنداوی ئەلیسۆ هەتا تەمموزی داهاتوو." جەختیشیكردەوە كە دەروازەكانی بەنداوەكە كراوەنەتەوە و ئاو بۆ رووباری دیجلە بەردراوەتەوە. لایخۆشیەوە وەیسڵ ئار ئۆغڵۆ وەزیری ئاوا دارستانەكانی توركیا رایگەیاند توركیا ساڵی رابردوو پلانی دانابوو بەنداوی ئەلیسۆ پڕبكات، بەڵام حكومەتی عێراق داوایكرد بۆ 2018 دوابخرێت بەهۆی ئەو وشكە ساڵییەی ساڵی 2017 لە عێراقدا هەبووە. ئۆغڵۆ رونیشیكردەوە كە توركیا رەزامەندی دەربڕی بۆ دواخستنی گلدانەوەی ئاو لە بەنداوەكە بۆ یەكی حوەزیرانی 2018، و لەو كاتەشەوە گلدانەوەی ئاو دەستیپێكردووە." وەزیری ئاو و دارستانەكانی توركیا وتیشی:" سەرۆك ئەردۆغان داوایكردووە گلدانەوەی ئاو لە ئەلیسۆ تا تەمموز دوابخرێت و ناكرێت لە رەمەزاندا ئەو كارە بكرێت، لەبەرئەوە جارێكی تر دەروازەكانی بەنداوەكەمان كردەوە و ئاوی زیاتر بۆ عێراق بەردەدەینەوە." جەختیشیكردەوە كە توركیا ساڵی 2014 بەهۆی وشكەساڵییەوە ناڵاندوێتی، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا ئاوی بۆ عێراق و سوریا بەرداوەتەوە و بەنداوی ئەلیسۆش بە ئامانجی بەرهەمهێنانی وزەی كارەبا بونیادنراوە."       

(درەو میدیا): دوێنێ چوارشەممە ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق هەمواری سێیەمی یاسای هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی پەسەندكرد، بەپێی ئەو یاسایە، دەبێت تەواوی دەنگی سندوقەكانی هەڵبژاردنی 12ی ئایار لەسەرتاسەری عێراق بەشێوازی دەستیی ئەژماربكرێنەوە، هەروەها ئەنجامی دەنگدانی تایبەتیش لە هەرێمی كوردستان بە تەواوەی هەڵوەشێندرایەوە. دەقی یاساكە: یاسای هەمواری سێیەمی یاسای هەڵبژاردنەكانی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق ژمارە (45)ی ساڵی 2013ی هەمواركراو: ماددەی -1- ماددەی (38)ی یاساكە هەڵدەوەشێنرێتەوە ئەمەی خوارەوە جێگەی دەگرێتەوە: ماددەی-38- كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكان پابەندە بە دووبارە جیاكردنەوە و ئەژماركردنەوەی دەستیی هەموو بنكەكانی هەڵبژاردن لەسەرتاسەری عێراق بە ئامادەبونی بریكاری قەوارە سیاسییەكان و كاركردن بە ئامێری ئەلیكترۆنیی خێراكردنی ئەنجامەكان هەڵدەوەشێتەوە و ئەنجامەكان پشت بە ژماردنی دەستی دەبەستێت، ئەم ژماردنە دەستییە تەنانەت وێستگە هەڵوەشاوەكانیش دەگرێتەوە. ماددەی-2- پێویستە لەسەر كۆمسیۆن كارتەكانی دەنگدان بەراورد بكات لەگەڵ ئەو راپۆرتەی كە لە ئامێری لێكۆڵینەوەی ئەلیكترۆنی (باڕكۆد) دەرچووە، لەگەڵ گرتنەبەری بڕیاری پێویست لەوبارەیەوە.  ماددەی-3- جگە لە دەنگی كەمینەكان كە سیستمی (كۆتا) دەیانگرێتەوە، ئەنجامەكانی هەڵبژاردنی دەرەوە بۆ هەموو پارێزگاكان و هەڵبژاردنی جوڵەی دانیشتوان لە پارێزگاكانی (ئەنبار- سەلاحەدین- نەینەوا- دیالە) و هەڵبژاردنی ئاوارەكان لە كەمپەكان و هەڵبژاردنی دەنگدانی مەرجدار و زیندانییەكان و هەڵبژاردنی دەنگدانی تایبەت لە هەرێمی كوردستان،   هەڵدەوەشێنەوە. ماددەی-4- لە كاتی بوونی سەرپێچی كە پێویست بە هەڵوەشاندنەوەی ئەنجامەكان بكات لە بنكەكانی هەڵبژاردندا، دەستەی دادوەریی هەڵبژاردنەكان دەسەڵاتی هەڵوەشاندنەوەی ئەو ئەنجامانەی هەیە بەپێی ئەوەی لە ماددەی (8/سێیەم)ی یاسای كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكان ژمارە (11)ی ساڵی 2007دا نوسراوە. ماددەی-5- ئەنجومەنی باڵای دادوەریی (9) دادوەر دادەنێت بۆ بەڕێوەبردنی ئەنجومەنی كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكان و دەسەڵاتی ئەنجومەنی كۆمسیاران وەردەگرن لە بری ئەنجومەنی كۆمسیارانی ئێستا، هەروەها دادوەرێك بۆ هەر ئۆفێسێك لە ئۆفێسەكانی كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكان لە پارێزگاكان لەبری بەڕێوەبەرەكانی ئێستا، لەگەڵ پەسەندكردنی ئەنجامی كۆتایی هەڵبژاردن لەلایەن دادگای باڵای فیدراڵییەوە، ئەركی دادوەرە دانراوەكان تەواودەبێت، ئەندامانی ئەنجومەنی كۆمسیاران و بەڕێوەبەری ئۆفێسی پارێزگاكان لەكاركردن رادەوەستن تا ئەوكاتەی لێكۆڵینەوە لە تاوانەكانی ساختەكاریی كە بڕیاری ئەنجومەنی وەزیران ئاماژەی بۆ كردووە، تەواودەبێت. ماددەی-6- حوكمەكانی ئەم یاسایە جێبەجێ دەبێت لەسەر هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراقی 2018. ماددەی-7- كار بە هیچ دەقێك ناكرێت كە دژ بە حوكمەكانی ئەم یاسایە بێت. ماددەی-8- لە رۆژی دەنگدانەوە لەسەری، ئەم یاسایە دەچێتە بواری جێبەجێكردنەوە.  

 لە بەیاننامەیەكدا ئەنجومەنی باڵای دادوەریی عێراق، رایدەگەیەنێت، بۆ دیاریكردنی ئەو دادوەرانەی شوێنی ئەنجومەنی كۆمسیۆن دەگرنەوە كۆدەبێتەوە، بانگهێشتی ئەندامانی دەكات كە رۆژی یەكشەممە سەبارەت هەمواری سێیەمی یاسای هەڵبژاردن كۆدەبێتەوە. بەپێی بەیاننامەكە، كۆبوونەوەكە بۆ دیاریكردنی ئەو دادوەرانەیە كە شوێنی ئەنجومەنی كۆمسیاران دەگرنەوە بۆ سەرپەرشتیكردنی ژماردنەوە و جیاكردنەوەی دەستیی دەنگەكان. بەپێی یاسای هەمواری سێیەمی یاسای هەڵبژاردن، كە پەرلەمانی عێراق دوێنێ پەسەندیكرد، نۆ دادوەر جێگەی ئەنجومەنی كۆمسیۆن دەگرنەوە بۆ راپەڕاندنی كارەكانیان، چونكە بەپێی یاساكە كۆمسیۆن لە كارخراوە. ئەنجومەنی باڵای دادوەری بڕیاریداوە بە دروستكردنی لیژنەیەك لە سەرۆكی داواكاری گشتی، سەرۆكی دەستەی سەرپەرشتی دادوەری، هەروەها یەكێك لە سەرپەرشتیارانی دادوەری بۆ ئەوەی بچنە بارەگای كۆمسیۆن و ئامادەكاریی بكەن بۆ جێبەجێكردنی یاساكەی پەرلەمان. عەبدولستار بەیرەقدار، وتەبێژی ئەنجومەنی دادوەری، ئاماژەی بەوەكردووە، بە دەرچوونی ئەو یاسایە، كاری دەستەی دادوەریی هەڵبژاردنەكانی كۆمسیۆن هەڵپەسێردراوە و پێویستە سەرلەنوێ لایەنەكان تانە و سكاڵاكان پێشكەش بكەنەوە. بەیرەقدار باسی لەوەكرد، لەبەر هەستیاری دۆخەكە و بەپێی یاساكان، رێگە بە هیچ كەسێك نادەن كە پەیوەندی بەهەڵبژاردنەكانەوە هەبێت، رووبكاتە ئەنجومەنی دادوەری یاخود كۆمسیۆن، یان پەیوەندی بە دادوەرەكانەوە بكەن و جگە لەوەش سەرجەم دادوەرەكان بۆ باش بەڕێوەچوونی پڕۆسەكە مۆبایلەكانیان دادەخەن.   

( درەو میدیا): ئێوارەی ئەمڕۆ پەرلەمانی عێراق بۆ پەسەندكردنی پرۆژە یاسای هەمواری سێیەمی یاسای ژمارە ٤٥ی ساڵی ٢٠١٣ی هەموارکراوی هەڵبژاردنەكانی عێراق بە ئامادەبوونی 172 پەرلەمانتار كۆبووەوە. لە كۆبوونەوەكەدا بڕگە و مادە هەمواركراوەكانی پرۆژە یاساكە پەسەندكران. بە گوێرەی یاسا پەسەندكراوەكە هەموو دەنگەكانی هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق كە رۆژی 12ی ئایار بەڕێوەچوو، بەدەست دەژمێردرێنەوە. هاوكات بە گوێرەی پرۆژە یاساكە كاری ئەندامانی ئەنجومەنی كۆمسیارانی كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكان هەڵپەسێدرا و لە بری ئەوان نۆ دادوەر كارەكانی كۆمسیۆن رادەپەڕێنن. پرۆژە یاساكە دوای پەسەندكردنی دەچێتە بواری جێبەجێكردنەوە و سەرۆك كۆماری عێراق دەسەڵاتی ڤیتۆكردنی یاساكانی پەرلەمانی عێراقی نییە. وێنەی دەقی هەمواری سێیەمی یاسای هەڵبژاردن ببینە:

درەو میدیا:   بەپێی بڕارێكی ئەنجومەنی وەزیرانی حكومەتی عێراق گەشتكردنی دەرەوەی وڵات لەبەرپرسانی باڵای كۆمسیۆنی سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عێراق قەدەغە بكات. بڕیارەكە تەواوی بەرپرسانی كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكان دەگرێتەوە ئەوانەی كە پلەكانیان لەسەروو بەڕێوەبەری گشتییەوەیە، ئەمە سەرەرای لێكۆڵینەوەو گرتنەبەری رێوشوێنی یاسایی لە دژی  تەواوی بەرێوەبەرانی كۆمسیۆنی هەڵبژاردنەكان لەناوەو دەرەوەی عێراق ئەوانەی كە دەستیان هەبووە لە یاریكردن بە دەنگەكان و ئەنجامەكانی هەڵبژاردنەكان، ئەنجومەنی وەزیران داوای لە سەرۆكایەتی داواكاری گشتی كردووە بە جوڵاندنی سكاڵا لە دژیان. هۆكاری ئەو بڕیارەی ئەنجومەنی وەزیران دەگەڕێتەوە بۆ ئەوەی كە لیژنە باڵاكەی حكومەتی عێراق بەسەرۆكایەتی سەرۆكی دەستەی دەستپاكی چەندین ساختەكاریی نێو هەڵبژاردنەكانی مانگی ڕابردووی پەرلەمانی عێراقی ئاشكراكردووەو لە كۆبونەوەی ئەمرۆی ئەنجومەنی وەزیرانیش ئەو پێشنیاز و ئەنجامانەی پەسەند كرد كە لیژنەكە پێیگەیشتوون.  

درەو میدیا: بە گوێرەی بەیاننامەیەكی نوسینگەی ڕاگەیاندنی سەرۆك وەزیرانی عێراق، ئەمڕۆ سێشەممە حەیدەر عەبادی پێشوازی لە بەرهەم ساڵح سەرۆكی هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەریی كردووە. لە كۆبوونەوەكەدا تاوتوێی دۆخی سیاسی و پێشێلكارییەكانی پرۆسەی هەڵبژاردن كراوەو بەرهەم ساڵح پشتگیری خۆی بۆ بڕیاری ئەمڕۆی ئەنجومەنی وەزیران دەربڕیوە، كە تایبەت بووە بە ئەنجام و ڕاسپاردەكانی لیژنەی باڵای پێكهێنراو بۆ بەدواداچونی ڕاستییەكان. كۆبونەوەیكەی حەیدەر عەبادی و بەرهەم ساڵح بە ئامادەبوونی سەرۆكی فراكسیۆنەكانی گۆڕان و كۆمەڵ و یەكگرتوو بووە، كە تیایدا گفتوگۆكراوە لەسەر ئەو رێوشوێنانەی كگیراونەتە بەر لەلایەن حكومەتی عێراقیە سەبارەت بەو ساختەكاری و گۆڕینی دەنگی دەنگدەران.