( درەو میدیا) سەلیم جبوری سەرۆكی ئەم خولەی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق كورسییەكەی لە پەرلەمان لەدەستدا و دەنگی پێویستی بەدەستنەهێنا. سەلیم جبوری كاندیدی " هاوپەیمانی نیشتمانی" بوو لە بەغدا كە ئەیاد عەلاوی سەرۆكایەتی دەكرد و نەیتوانی دەنكی پێویست بەدەستبهێنێت و ئەم خولەش بچێتەوە پەرلەمان. ئەمەش لە كاتێكدا پێش راگەیاندنی ئەنجامەكانی هەڵبژاردن لەلایەن كۆمسیۆنەوە نوسینگەی سەلیم جبوری لە بەیاننامەیەكدا رایگەیاندبوو جبوری لە پارێزگای بەغدا 23 هەزار و 887 دەنگی بەدەستنەهێناوە. كاندیدە دەرچووەكانی ئیئتیلافی نیشتمانی لە بەغدا: •    ئەیاد عەلاوی    28069 دەنگ •    زیاد تارق عەبدوڵا     7389 دەنگ •    كازم عەتیە كازم     6996 دەنگ •    غاندی محەمەد عەبدولكەریم    6846 دەنگ •    كەریم یوسف حەسەن    5585 دەنگ •    حسێن خزەیر عەباس    5339 دەنگ •    عائشە غەزال مەهدی      4642 دەنگ •    زەیتون حسێن مراد      2968  دەنگ

  (درەو میدیا) موقتەدا سەدر سەرۆكی رەوتی سەدر و هاوپەیمانی " سائرون" كە 54 كورسی پەرلەمانی نوێی عێراقی بەدەستهێناوە، ئامۆزایەكی خۆی بۆ پۆستی سەرۆك وەزیرانی عێراق كاندیددەكات. چەند سەرچاوەیەكی ئاگادار بە سایتی " بەغداد نیوز" یان راگەیاند موقتەدا سەدر لە كۆبوونەوەكەیدا لەگەڵ عەمار حەكیم سەرۆكی رەوتی حیكمە كە جەعفەر سەدری ئامۆزای بۆ پۆستی سەرۆك وەزیران كاندیددەكات و حەكیمیش بەڵێنیداوە وڵاتانی عەرەبی لەوە ئاگاداربكاتەوە و رەزامەندییان وەربگرێت. سەرچاوەكان ئاشكراشیانكرد موقتەدا سەدر كۆبوونەوەی لەگەڵ باڵیۆزەكانی ئوردن و سعودیە و كوەیت و توركیا كردووە و ئاگاداریكردونەتەوە. جەعفەر سەدر كوڕی ئایەتوڵا محەمەد باقر سەدری دامەزرێنەری حزبی دەعوەیە و سەدر دەیەوێت بە كاندیدكردنی رێگە لە حزبی دەعوە بگرێت لەكاندیدكردنی كەسێك بۆ پۆستی سەرۆك وەزیران. پێشتریش موقتەدا سەدر لە وەڵامی لایەنگرێكیدا رایگەیاندبوو عەلی دەوای پارێزگاری میسان یەكێكە لەو كەسانەی كە كاندیدە بۆ پۆستی سەرۆك وەزیران.  

(درەو میدیا): كەمێك بەر لە بڵاوكردنەوەی ئەم هەواڵە، دانیشتنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق بۆ قسەكردن لەبارەی پرۆسەی هەڵبژاردن دەستیپێكرد. بەهۆی ئەوەی نیسابی یاسایی تەواو نەبوو، سەرۆكی ئەنجومەنی نوێنەران بڕیاریدا دانیشتنەكە (تداول)ی بێت، واتە تەنیا گفتوگۆ دەكرێت و ئەنجومەن ناتوانێت هیچ بڕیارێك دەربكات یاخود دەنگ لەسەر هیچ بڕیارێك بدات. هەندێك لەو لایەنە سیاسییانەی كە گومانیان هەیە لە ئەنجامی هەڵبژاردن، خوازیاربوون لە دانیشتنی ئەمڕۆیدا، ئەنجومەنی نوێنەران بتوانێت كارێك بكات و بۆ لێپێچینەوە لە كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكان، بەڵام بەوەی كە دانیشتنەكە نیسابی یاسایی تەواونەكرد پێناچێت ئەنجومەنی نوێنەران بتوانێت هیچ كارێك لەوبارەیەوە بكات.  

نوسینگەی راگەیاندنی حەیدەر عەبادی سەرۆك وەزیرانی عێراق رایدەگەیەنێت پەیوەندییان بە هەردوو ئەندامی ئەنجومەنی كۆمسیارانی كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكانی عێراقەوە : موعتەمید موسەویی و سەعید كاكەیی" یەوە كردووە و رەتیانكردوەتەوە كە هەرَەشە لە خۆیان و خێزانەكانیان كرابێت. ئەمەش دەقی روونكردنەوەكەیە: روونكردنەوەیەك لە نوسینگەی راگەیاندنی سەرۆك وەزیرانەوە لەبەر رۆشنایی ئەو نوسراوە رەسمییەی كە كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكان سەبارەت بە هەڕەشەكردن لە دوو ئەندامی كۆمسیۆن و نوسینگەی كەركوك ئاراستەیان كردووین دەمانەوێت بەمشێوەیەی خوارەوە روونیبكەینەوە: كۆمسیۆن لە نوسراوەكەیدا جۆری ئەو هەڕەشەی باسنەكردووە كە ئەو دوو ئەندامی ئەنجومەنی كۆمسیاران رووبەڕووی بوونەتەوە و ئەو لایەنەش كێیە كە هەڕەشەكەی كردووە، هەروەها دەزگا ئەمنییەكانیش هیچ ئاگاداركردنەوەیەكیان لەسەر بوونی هەڕەشە بەدەستنەگەیشتووە پێش راگەیاندنی لە دەزگاكانی راگەیاندندا. ئاماژەبۆئەوە دەكەین كە سەرەڕای ئەوەش، بەڕێز سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران و فەرماندەی گشتی هێزە چەكدارەكان دكتۆر حەیدەر عەبادی فەرمانیدا بە دەستپێكردنی دەستبەجێ‌ لێكۆڵینەوە لەو هەڕەشانەی باسكراون، لەبەر رۆشنایی ئەوە پەیوەندی بە بەڕێزان ( موعتەمید نیعمە موسەوی ) و ( سەعید حەمید كاكەیی ) یەوە كرا بۆ ئەوەی جەخت لەوە بكرێتەوە كە رووبەڕوووی هەڕەشە بونەتەوە، بەڵام هەریەك لە ناوبراوان رەتیانكردەوە رووبەڕووی هەڕەشە بوبێتنەوە، بەڕێز موعتەمید موسەوی لە رێگەی پەیوەندییەكی تەلەفۆنی رۆژی 17/5/2018 ئاگاداریكردوینەتەوە كە هیچ هەڕەشەیەك نیە، بەڵكو لە یەكێك لە كەناڵە ئاسمانییەكانەوە هەڵمەتێكی راگەیاندن هەیە و جەختیشیكردەوە كە هێزە ئەمنییەكانی ناوخۆ پاسەوانی تەواوەتییان بۆ فەراهامكردووە. سەبارەت بە بەڕێز سەعید حەمید كاكەییش ، هەروەها ئەویش رۆژی 17/5/ 2018 پەیوەندی پێوەكراو ئەویش جەختیكردەوە كە هیچ هەڕەشەیەك لەسەر خۆی یان خێزانەكەی نییە. ئاماژە بەوەشدەكەین كە بنەكانی هەڵبژاردن و نوسینگەكانی كۆمسیۆن لە پارێزگای كەركوك بە تەواوەتی پارێزراون لەلایەن دەزگای دژە تیرۆرەوە، بەڕێز سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران و فەرماندەی گشتی هێزە چەكدارەكان چەند رۆژێك لەمەوبەر فەرمانیداوە بە ناردنی هێزی زیاتر و دۆخی ئەمنی كەركوك لەژێر كۆنترۆڵدایە. داوا لە كۆمسیۆنی هەڵبژاردنەكان دەكەین بە ئاگاو وردبێت لە گواستنەوەی زانیارییەكان و نەبێتە هۆی شڵەژانی دۆخی ئەمنی بە تایبەتی لەم ماوە هەستیارەدا. ---------------------- نوسینگەی راگەیاندنی سەرۆك وەزیران 17/ ئایار/ 2018  

(درەو میدیا) سەعید كاكەیی كە لەسەر پشكی بزوتنەوەی گۆڕان ئەندامی ئەنجومەنی كۆمسیارانە لە كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆیی هەڵبژاردنەكانی عێراق لە بڕیاری دەستلەكاركێشانەوە پاشگەز بوەتەوە. بەپێی زانیارییەك كە لە چەند سەرچاوەیەكی ئاگادارەوە دەست (درەو میدیا) كەوتووە، سەعید كاكەیی لە بڕیاری دەستلەكاركێشانەوەی لە كۆمسیۆن پاشگەزبوەوە. ئەو سەرچاوانە كە خۆیان داوایانكرد ناوەكانیان بڵاونەكرێتەوە، رایانگەیاند، بڕیاربووە ئەمڕۆ پێنجشەممە سەعید كاكەیی لە سلێمانی كۆنگرەی رۆژنامەوانی بكات و وەكو ناڕەزایەتی لەدژی ساختەكاری لە پرۆسەی هەڵبژاردن دەستلەكاربكێشێتەوە، بەڵام ئەو كۆنگرە رۆژنامەوانییە ناكات. (درەو میدیا) زانیویەتی، سەعید كاكەیی پێشتر بە ئەندامانی كۆمسیۆنی وتووە ئەو لەلایەن  بزوتنەوەی گۆڕانەوە فشاری لەسەرە، كاكەیی لە چەند رۆژی رابردوودا لە هەژماری خۆی لە تۆڕی كۆمەڵایەتی فەیسبوك پەیامێكی بڵاوكردەوە و تێیدا ئاماژەی بە دەستلەكاركێشانەوەی لە كۆمسیۆن كرد. كۆمسیۆنی هەڵبژاردنەكان لە وەڵامی نیگەرانییەكانی سەعید كاكەیدا رایگەیاند، كاكەیی فشاری لەسەرەو هەڕەشەی كوشتنی لێكراوە، تەلەفزیۆنی KNNی سەربە بزوتنەوەی گۆڕان وەكو وەڵامێك بۆ كۆمسیۆن هەواڵێكی بەپەلەی بڵاوكردەوە و رایگەیاند، سەعید كاكەیی كۆنگرەی رۆژنامەوانی دەكات و لەو كۆنگرەیەدا ئەو قسانە رەتدەكاتەوە كە باس لەوە دەكەن هەڕەشەی لێكراوە، بەڵام سەعید كاكەیی لە كۆنگرە رۆژنامەوانییەكەیدا بەهیچ جۆرێك باسی لەو بابەتە نەكرد، دواتر و لە بەرنامەیەكی تەلەفزیۆنی KNN دا  رەتیكردەوە هەڕەشەی لێكرابێت. سەرچاوەیەكی ئاگادار بە (درەو میدیا)ی راگەیاند، ئێستا بزوتنەوەی گۆڕان لە بڕیاری كشاندنەوەی سەعید كاكەیی لە كۆمسیۆن پاشگەزبووەتەوە، بەتایبەتیش دوای ئەوەی حەیدەر عەبادی سەرۆك وەزیران و ئیئتیلافەكەی نوری مالیكی ناڕەزایەتی خۆیان لە پرۆسەی ساختەكاری لە هەڵبژاردن راگەیاند. ئەو سەرچاوەیە وتی: گۆڕان بەباشی دەزانێت لەم بارودۆخەدا سەعید كاكەیی لە كۆمسیۆن بمێنێتەوە و ئاگاداری رووداوەكان بێت. زانیاریەكان دەڵێن پێشتر بزووتنەوەی گۆڕان پێی باش بووە سەعید كاكەیی لەبەرامبەر ئەو گۆڕانكاریانەی لە دەنگەكانیانكراوە دەستلەكار بكێشێتەوەو تەنانەت لەلایەن زۆرێك لە لایەنگرو بەرپرسانی گۆڕانەوە لۆمەی سەعید كاكەیی كراوە كە ئەو غەدرە گەورەیە لە گۆڕانكراوە بۆچی هەڵوێستی نیەو بێدەنگی هەڵبژاردووە.     

(درەو میدیا) نەتەوە یەكگرتووەكان داوا لە كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عێراق دەكات جارێكی تر جیاكردنەوە و ئەژماركردنی دەنگەكانی پارێزگای كەركوك ئەنجامبداتەوە و داواشی لێدەكات دەستبەجێ‌ لێكۆڵینەوەی گشتگیر لە هەموو ئەو سكاڵایانە بكات كە لەسەر پرۆسەی دەنگدان تۆماركراون. لە بەیاننامەیەكدا یان كۆبیچ نوێنەری تایبەتی سكرتێری گشتی نەتەوە یەكگرتووەكان لە عێراق لە بەیاننامەیەكدا وتی:" پێویستە كۆمسیۆن بە خێراییی جوڵەبكات بۆ مامەڵەكردن بە جدییەوە لەگەڵ هەموو سكاڵاكان و ئەگەر پێویسیتیشی كرد  جیاكردنەوە دەستی بۆ ئەنجامەكانی چەند بنكەیەكی دیاریكراو بكرێت بە تایبەتی لە كەركوك." كۆبیچ جەختیشدەكاتەوە كە پێویستە ئەو رێوشوێنتنە بە شەفافەیتی تەواوەوە ئەنجامبدرێت و ئەوانەی پەیوەستن بەو پرسەوە  ئاگاداریی بن بۆئەوەی متمانەیان بە پرۆسەكە بەهێز بێت و نەتەوە یەكگرتووەكانیش ئامادەیە هاوكاری پێشكەش بكات ئەگەر داوای لێبكرێت. كۆبیچ لە كۆتایی بەیاننامەكەیدا داواشی لە لایەنە سیاسییەكان كرد پشتیوانی لە ئاشتی بكەن و پابەندی ئەوەبن كە هەموو كێشەكانی تایبەت بە هەڵبژاردن لە رێگەی كەناڵە یاساییە كارپێكراوەكانەوە چارەسەربكەن.    

(درەو میدیا) عومەر بەرزنجی باڵیۆزی عێراق لە ڤاتیكان خۆی بۆ پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق كاندیددەكات. بەرزنجی لە بەیاننامەیەكدا وتی:"مایەی شانازیمە كە كاندیدكردنی خۆم بۆ پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق رابگەیەنم، با بەیكەوە دەستبكەین بە بونیادنانەوەی عێراق لەسەر بنچینەی دەستور و پاراستی یەكێتی عێراق و سەروەرییەكەی و پاراستی سیستمی فیدراڵی دیموكراتی و فرەیی و سەلامەتی خاك و ئاو و ئاسمانی." بەرزنجی جەختیشیكردەوە كە " بە دروشمی سەرۆكی هەموو عێراقییەكان وەك هاوڵاتییەك خۆم بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار كاندید دەكەم." باڵیۆز عومەر بەرزنجی  ساڵی 19960 لە كەركوك لە دایكبووە و ساڵی 1984 بڕوانامەی بەكالۆریۆسی لە زانكۆی بەغدا بەدەستهێناوە و لەسەر پشكی یەكگرتووی ئیسلامیی كوردستان ساڵی 2017 كراوەتە باڵیۆزی عێراق لە ڤاتیكان و لە ساڵی 2015ش بریكاری وەزارەتی دەرەوەی عێراق بووە بۆ كاروباری سیاسی و پەیوەنددییەكان تا شوباتی 2017 و لە 2013 بۆ 2015 باڵیۆزی عێراق بووە لە رۆمانیا و هەروەها لە 2009 تا ئایاری 2013 باڵیۆزی عێراق بوە لە لوبنان.  

لە نوسراوێكی سەلیم جبوری سەرۆكی پەرلەمانی عێراقدا كە ئاراستەی ئەندامانی كردووە داوادەكات كە رۆژی شەممە 19/5/2018 كۆبوونەوەی نائاسایی پەرلەمانی عێراقە سەبارەت بە هەڵبژاردنەكانی پەرلەمانی عێراق و لێكەوتەكانی بە ئامادەبوونی ئەندامانی كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكان. كۆبوونەوەی رۆژەی شەممەی پەرلەمانی عێراق دوای ئەوە هات كە81 پەرلەمانتاری عێراق واژوویان كۆكردەوە بۆ بانگهێشتكردن و لێپرسینەوەی ئەندامانی كۆمسیۆنی هەڵبژاردنەكان سەبارەت بەو پێشێلكاری و كەموكوڕیانەی كە لە هەڵبژاردنەكاندا هەبووە.   لەلایەن خۆشیەوە حەیدەر عەبادی سەرۆك وەزیرانی عێراق چەند دۆسێیەكی تایبەت بە كۆمسیۆن دەداتە دەستەی نەزاهەی عێراق، عەبادی نوسراوێكی رەسمی ئاراستەی دەستەی نەزاهە كردووە كە تیایدا كۆمەڵێک پێشێلكاری خستوەتەڕوو كە لەلایەن كۆمسیۆنی هەڵبژاردنەكانەوە كراوە  پێش رێوشوێنەكانی هەڵبژاردن. بە گوێرەی لێدوانی سەعد حەدیسی وتەبێژی نوسینگەی سەرەك وەزیرانی عێراق پێویست بوو كۆمسیۆن بە سەرۆكایەتی سەرۆكی دیوانی چاودێری دارایی لیژنەیەكی پێكبهێنایە بۆ بەستنی كۆنتراكت لەگەڵ كۆمپانیاكانی تایبەت بە پشكنینی ئامێرەكانی هەڵبژاردن بە مەبەستی تێستكردن و چاودێریكردنی شێوازی كاركردنیان بەڵام كۆمسیۆن بەم ئەركە هەڵنەستاوە و پێشێلی یاسای كردوە. هەر بۆیە ئەوان لەلایەن خۆیانەوە نوسراوی تایبەتیان ئاراستەی دەستەی نەزاهە كردوەو ئاگاداریان كردونەتەوە لەوەی كۆمسیۆن نایاساییكردووە. ئەم نوسراوەی نوسینگەكەی حەیدەر عەبادی بۆ دەستەی نەزاهە بەر لە ئەنجامدانی هەڵبژاردنەكانە و لە رۆژی 6/5/2018 یە  ئەمە لە كاتێكدایە كە نیگەرانیەكان تا دێت سەبارەت بە كۆمسیۆن و بەرێوەچوونی هەڵبژاردنەكان زیاتر دەبێت عەواتف نیعمەی پەرلەمانتاری دەوڵەتی یاسا رایگەیاندووە كە ئەوانیش نیگەرانن لە ئەنجامەكان و داوای ئەژماركردنەوەی دەنگەكان دەكەن بەشێوەیەكی رەسمی ئەگەرنا دان بە ئەنجامەكاندا نانێن. لە سەر ئاستی هەرێمی كوردستانیش شەش لایەنی سیاسی هەوڵەكانیان چركردوەتەوە و بۆ رەتكردنەوەی ئەنجامەكانی هەڵبژاردن و بۆ ئەو مەبەستە لەگەڵ نەتەوە یەكگرتووەكان كۆدەبنەوە.  

درەو میدیا:  بەپێی ئەو خشتەیەی كە لەلایەن كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكانەوە دەستی درەو میدیا كەوتووە، هاوپەیمانی سائیرونی موقتەدا سەدر لە پلەی یەكەمدایەو 54 كورسی بەدەستهێناوەو ئیئتلافی فەتحی هادی عامری 49 كورسی بەدەستهێناوەو لە پلەی دووەمدایە، ئیئتلافی نەسری حەیدەر عەبادی لە پلەی سێیەمدایەو 43 كورسی مسۆگەركردووە. لەسەر ئاستی لیستە كوردیەكانیش پارتی 25 كورسی بە بێ كۆتا و یەكێتی 17 كورسی و گۆڕان 5 كورسی و نەوەی نوێ 4 كورسی و هاوپەیمانی 2 كورسی و یەكگرتوو 2 كورسی و كۆمەڵی ئیسلامیش 2 كورسی .   http://file:///C:/Users/SHKAR%20PC/Desktop/halbzhardn%202018/kursi%20kotayy.pdf  

(درەو میدیا) لە دوای كۆنگرە رۆژنامەنووسیەكەی ئەمڕۆی سەعید كاكەیی ئەندامی ئەنجومەنی کۆمسیارانی كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكانی عێراق، ئێوارەی ئەمڕۆچوارشەممە كۆمسیۆنی باڵا دەستی بەسەر ئۆفیس و نوسینگەی ناوەبراودا گرتووە لە شاری بەغداد. بەر لە كۆنگرە رۆژنامەنووسیەكە ئەندامانی ئەنجومەنی كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكان داوادەكەن سەعید كاكەیی كۆنگرەی رۆژنامەنوسی نەبەستێت، دوای ئەوەی سەعید كاكەیی سور دەبێت لەسەر ئەنجامدانی كۆنگرەی رۆژنامەنووسی، بەر لە ئەنجامدانی كۆنگرەكە كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكان بەیاننامەیەك بڵاودەكەنەوە و رایدەگەیەنن كە سەعید كاكەیی یەكێك لە ئەندامەكانی ئەنجومەنی كۆمسیاران لەلایەن یەكێك لە و لایەنە سیاسیانەی كە لە هەڵبژاردنەكەدا  زیانی بەركەوتووە لە ئەنجامی هەڵبژاردنەكاندا هەڕەشەی كوشتنی لێكراوە لەخۆی و خێزانەكەی و ناچاركراوە دەستلەربكێشێتەوە لە بەرامبەریشدا سەعید كاكەیی ئەندامی ئەنجومەنی كۆمسیارانی كۆمسیۆنی هەڵبژاردنەكانی عێراق ئەو بەیاننامەیەی كۆمسیۆنی رەتكردەوە و رایگەیاند هیچ هەڕەشەیەكی لەسەر نییە و كەس هەڕەشەی لێ نەكردووە. سەرچاوەیەكی نزیك لە سەعید كاكەیەوە بە " درەو میدیا" ی راگەیاند: سەعید كاكەیی  خیزان و منداڵ و  كەسوكاری لە عێراق ناژین و لە وڵاتی كەنەدان، بۆیە بوونی هەڕەشە لەسەر سەعید كاكەیی دوورە لە راستیەوە بەلام لەلایەن ئەندامانی كۆمسیارانی کۆمسیۆنی هەڵبژاردنەوە فشاری زۆری لەسەر كراوە كە كۆنگرەی رۆژنامەنووسی نەبەستێت، لەبەرامبەر بەستنی كۆنگرە رۆژنامەنوسیەكەدا دەستیان گرتووە بەسەر ئۆفیس و نوسینگەكەیدا. سەعید كاكەیی كە لەسەر پشكی گۆڕان ئەندامی ئەنجومەنی كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكانە لەژێر دوو فشاردایە فشاری كۆمسیۆن و فشاری دەنگدەرە ناڕازییەكان، بەوەی بۆچی هەڵوێستی نیە و قسە لەسەر ساختەكارییەكان ناكات كە حزبەكەیی و بەشێك لەلایەنەكانی دیكەش پێیان وایە دەستكاری دەنگەكان كراوە. 

(  درەو میدیا) وەك نەریتێكی سیاسی پۆستی سێ سەرۆكایەتییەكە لە عێراق لە نێوان ( كورد سەرۆك كۆمار و و شیعە سەرۆك وەزیران و سوننە سەرۆكی پەرلەمان) دابەشكراوە، لە ناو هێزە كوردییەكانیشدا لە سێ خولی رابردوودا ( 2005 ، 2010 ، 2014 ) بۆ یەكێتی بووە، ئێستاش یەكێتی خۆی بۆ وەرگرتنی ئەو پۆستە ئامادە كردووە و بەپێی زانیارییەكانی " درەو میدیا"  یەكێتی دەیەوێت بۆ ئەو پۆستە ( د. لەتیف رەشید ) ئاوەڵزاوی جەلال تاڵەبانی، كاندید بكات. بەڵام پارتی دیموكراتی كوردستان كە زۆرترین كورسی لایەنە كوردییەكانی هەیە، لەدوای تەواوبوونی وادەی سەرۆكایەتی هەرێم لەلایەن مەسعود بارزانیەوە، كە دەوترا پۆستی سەرۆك كۆمار لەبری پۆستی سەرۆكی هەرێمە، ئێستا چاوی لە كورسی سەرۆككۆماری عێراقە، زانیارییەكانیش ئاماژە بەوە دەكەن كە پارتی نیازی كاندیدكردنی  نەجمەدین كەریمی هەیە بۆ ئەو پۆستە، لەلایەك دەیەوێت قەرەبووی هەڵوێستەكانی نەجمەدین بكاتەوە لە پرسی ریفراندۆمدا كە هاوهەڵوێستی پارتی بوو، لەلایەكیش ئەگەرچی  نەجمەدین كەریم لە مەكتەبی سیاسی یەكێتی لابراوە بەڵام لە ئەندامێتی ئەنجومەنی سەركردایەتی یەكێتی ماوە و كۆنگرە بڕیاری كۆتایی لێدەدات، بۆیە پارتی دەیەوێت وای نیشان بدات كە كەسێكی یەكێتی كردوەتە سەرۆك كۆماری عێراق.  بیرهێنانەوە ............................................. سەرۆك كۆماری عێراق لە دەستوردا   بەشی دووەم [ دەسەڵاتی ڕاپەڕاندن] مادەی (66)       دەسەڵاتی ڕاپەڕاندنی فیدرالی لە سەرۆك كۆمار و ئەنجومەنی وەزیران پێكدێت، و بە پێی دەستور و یاسا دەسەڵاتەكانی پیادە دەكات. لقی یەكەم: سەرۆك كۆمار مادەی (67)       سەرۆك كۆمار سەرۆكی وڵات و نیشانەی یەكپارچەیی نیشتمان و سەروەری وڵاتە، هەوڵدەدات بۆ پابەند بوون بە دەستورو پارێزگاری لە سەربەخۆییو سەروەریو یەكێتیو پاراستنی خاكی عێراق بە پێی بڕگەكانی دەستور. مادەی (68)       پێویستە پاڵێوراو بۆ سەرۆك كۆمار ئەم مەرجانەی تێدابێت: یەكەم: لە عێراق لە دایك بووبێت و دایك و باوكی عێراقی بن. دووەم: لێهاتوویی تەواوی هەبێت و تەمەنی چل ساڵی تەواو كردبێت. سێیەم: ناوبانگێكی باش و شارەزایی سیاسی هەبێت و بە پاكێـتی و سەرڕاستیو دادوەریو دڵسۆزی بۆ نیشتمان ناسراو بێت. چوارەم: حوكم نەدرابێت بە تاوانێك كە لەكەداری بكات. مادەی (69) یەكەم: خۆپاڵاوتن بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار بە پێی یاسا ڕێكدەخرێت. دووەم: هەڵبژاردنی جێگرێك یان زیاتر بۆ سەرۆك كۆمار بەپێی یاسا ڕێكدەخرێت. مادەی (70) یەكەم: ئەنجومەنی نوێنەران لە نێو پاڵێوراواندا سەرۆك كۆمار هەڵدەبژێرێت بە زۆرینەی دوو لە سێی 3/2 دەنگیئەندامەكانی. دووەم: ئەگەر هیچكام لە پاڵێوراوان دەنگی زۆرینەی پێویستی بەدەست نەهێنا، ئەوا كێبەڕكێ‌ لە نێوان ئەو دوو پاڵێوراوەدا ئەنجام دەدرێت كە زۆرترین دەنگیان بەدەستهێناوە، ئەو كەسەش زۆرترین دەنگ بەدەستبهێنێ‌ لە دەنگدانی دووەمدا بە دەبێت بە سەرۆك كۆمار. مادەی (71)       سەرۆك كۆمار لەبەردەم ئەنجومەنی نوێنەراندا سوێندی دەستووری دەخوات بەو شێوەیەی لە مادەی (50) ی دەستووردا هاتووە. مادەی (72) یەكەم : ماوەی سەرۆكایەتی سەرۆك كۆمار چوار ساڵەو، دەكرێت تەنها بۆ یەك جاری تر هەڵببژێردرێتەوە. دووەم :  ‌ڕ.     ماوەی كاری سەرۆك كۆمار بە كۆتاییهاتنی خوولی ئەنجومەنی نوێنەران كۆتایی دێت. ‌ب. سەرۆك كۆمار بەردەوام دەبێت لە جێبەجێكردنی ئەركەكانی تاوەكو دوای هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی نوێ‌و ئەنجامدانی دانیشتن، بەو مەرجەی سەرۆك كۆماری نوێ‌ هەڵببژێردرێت لەماوەی سی (30) ڕۆژدا لە بەرواری ئەنجامدانی یەكەم دانیشتنی ئەنجومەنەوە. ‌ج. ئەگەر پۆستی سەرۆك كۆمار لەبەر هەر هۆیەك بەتاڵ بوو، سەرۆكێكی تر هەڵدەبژێردرێت بۆ تەواوكردنی ئەو ماوەیەی كە ماوە بۆ سەرۆكایەتی كۆمار. مادەی (73) سەرۆك كۆمار ئەم دەسەڵاتانەی خوارەوەی هەیە: یەكەم: دەركردنی لێبووردنی تایبەت لەسەر ڕاسپاردەی  سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران بەمەرجێك ئەوانە نەگرێتەوە كە بەهۆی مافی تایبەت و تاوانی  نێودەوڵەتیو تیرۆرو گەندەڵی داراییو ئیداریەوە حوكمدراون. دووەم:پەسەندكردنی پەیماننامەو ڕێككەوتنە نێودەوڵەتیەكان پاش وەرگرتنی ڕەزامەندی ئەنجومەنی نوێنەران. سێیەم:پەسەندكردن و دەركردنی ئەو یاسایانەی ئەنجومەنی نوێنەران دایدەنێن،  یاساكانیش بە بەپەسەندكراو دەژمێردرێن پاش تێپەڕبوونی 15 ڕۆژ بەسەر ناردنیان بۆ سەرۆك كۆمار. چوارەم: بانگهێشتكردنی ئەنجومەنی نوێنەران  بۆ كۆبوونەوە دوای پەسەندكردنی ئەنجامی هەڵبژاردنەكان بەماوەیەكی دیاریكراو بەمەرجێك لە 15 ڕۆژ تێپەڕ نەكات. پێنجەم: بەخشینی نیشانەو مەدالیا لەسەر ڕاسپاردەی سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران و بەگوێرەی یاسا. شەشەم : پەسەندكردنی باڵوێزەكان. حەوتەم: دەركردنی بەیاننامەی كۆماری. هەشتەم : پەسەندكردنی حوكمی لەسیدارەدان كەلەلایەن دادگا تایبەتمەندەكانەوە دەردەچێت. نۆیەم : هەڵدەستێت بە ئەركی سەركردایەتی باڵای هێزە چەكدارەكان بەمەبەستی پرۆتۆكۆلیو ئاهەنگ گێڕان. دەیەم: هەر دەسەڵاتێكی تر كەلەم دەستوورەدا دیاریكرابێت. مادەی (74)    موچەو دەرماڵەی سەرۆك كۆمار بە پێی یاسا دیاریدەكرێت. ماددەی (75) یەكەم: سەرۆك كۆمار بۆی هەیە دەست لەكاركێشانەوەی خۆی بە نووسراو پێشكەش بە ئەنجومەنی نوێنەران بكات، دەست لەكاركێشانەوەكەش لەپاش حەوت ڕۆژ لە پێشكەشكردنی بە ئەنجومەنی نوێنەران كاری پێدەكرێت. دووەم: یەكێك لە جێگرەكان جێی سەرۆك كۆمار دەگرێتەوە لەكاتی ئامادەنەبوونیدا. سێیەم: لەكاتی نەبوونی سەرۆك كۆمار لەبەر هەرهۆیەك، جێگر جێگای دەگرێتەوە، ئەنجومەنی نوێنەرانیش دەبێت سەرۆكێكی نوێ هەڵببژێرێت لەماوەیەكی دیاریكراو پاش چۆڵبوونی پۆستی سەرۆك كۆمار بەمەرجێك لە سی ڕۆژ تێپەڕ نەكات. چوارەم: لەكاتی نەبوونی سەرۆك كۆماردا، سەرۆكی ئەنجومەنی نوێنەران جێگای دەگرێتەوە ئەگەر سەرۆك كۆمار جێگری نەبوو. دەبێت سەرۆكێكی نوێ هەڵببژێردرێت لەماوەیەكی دیاریكراودا بەمەرجێك لە سی ڕۆژ تێپەڕ نەكات لەبەرواری بەتاڵبوونی ئەو پۆستەو بەگوێرەی بڕگەكانی ئەم دەستوورە.  

(درەو میدیا): موقتەدا سەدر رێبەری رەوتی سەدر و سەرۆكی لیستی (سائرون) كە براوەی یەكەمی هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراقە، سەركردەی لایەنە سیاسییەكانی بانگهێشت كرد بۆ كۆبوونەوە بە مەبەستی پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەت. سەدر كە چەند رۆژێكە هاوشێوەی دۆناڵد ترەمپ، سەرۆكی ئەمریكا تەنیا لە رێگەی تۆڕی كۆمەڵایەتی تویتەرەوە پەیامەكانی بڵاودەكاتەوە، لە تویتێكدا نوسیویەتی: سەرباری جیاوازییەكانمان، با بەشوێن خاڵە هاوبەشەكانماندا بگەڕێین و بێ سازشكردن لە بنەما جێگیرەكانمان.. بۆیە با دیالۆگ بكەین. سەدر هەر لەو تویتەدا سەركردەی لایەنە سیاسییەكانی عێراق بانگهێشت دەكات بە مەبەستی كۆبونەوە و دەڵێ" دەرگا كراوەیە و دەستمان درێژە لە پێناو بونیادنانی عێراق و پێكهێنانی حكومەتێكی تەكنۆكراتی خاوێن".  

درەو میدیا:  پرسی پێكهێنانی حكومەتی نوێ عیراق، لایەنەكانی بەسەر  ئێران و  ئەمریكا دابەشكردووە.   ئێران دەیەوێت  بۆ پێكهێنانی حكومەتی نوێی عێراق نوری مالیكی و هادی عامری و حەیدەر عەبادی و عەممار حەكیم لە هاوپەیمانێتییەكەدا كۆبكاتەوە و سەدر پەراوێز بخات، هەوڵیش دەدات بۆ یەكگرتنەوەی هەردوو باڵەكەی حزبی دەعوەی نوری مالیكی و حەیدەر عەبادی بۆئەوەی لەگەڵ لیستی فەتح كە هادی عامری سەرۆكایەتی دەكات و عەممار حەكیم و یەكێتی نیشتمانی كوردستان هاوپەیمانێتی بۆ پێكهێنانی حكومەتی نوێ‌ پێكبهێنن. هەرچی لایەنی ئەمریكیشە لە هەوڵدایە حكومەتی نوێی عێراق لە حەیدەر عەبادی و موقتەدا سەدر و مەسعود بارزانی و ئەیاد عەلاوی پێکبهێنێت. لە هەردوو سیناریۆكەی ئەمریكا و ئێراندا حەیدەر عەبادی هەیە . هەرچەندە دەوترێت ئەمریكا لەگەڵ دانانەوەی حەیدەر عەبادیدایە بۆ پێكهێنانی حكومەت، بەڵام ئێران لەگەڵ  ئەوەدایە هادی عامری سەرۆکایەتی حکومەت بکات.  

وەرگێڕانی: نامیق رەسوڵ ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا بە تۆمەتی پشتیوانیكردن و هاوكاریكردنی چالاكییەكانی حزبوڵای لوبنان سزای بەسەر چەند كەسایەتی و دامەزراوەیەكی ئێران و عێراقیدا سەپاند و یەكێك لەوانەش ئاراس حەبیب سەرۆكی پارتی كۆنگرەی نیشتمانی عێراقە كە كاندیدی ژمارە چوارە لە لیستەی " النصر"ی حەیدەر عەبادی. چەند رۆژێك دوای دەرچوونی ئەمریكا لە رێككەوتنی ئەتۆمی لەگەڵ ئێران، دۆناڵد ترەمپ دەستیكرد بە جێبەجێكردنی بەڵێنەكانی و سەپاندنی سزا بەسەر هەر كەسێكدا كە لە پشت هاوكار و پاڵپشتی ئێرانە لە تیرۆردا و لە چوارچێوەیەشدا وەزارتی گەنجینەی ئەمریكا رایگەیاند سزا بەسەر چەند كەسایەتی و دامەزراوەیەكی ئێرانی و عێراق و لوبنانیدا دەسەپێنێت كە پشتگیری و هاوكاریی چالاكییەكانی حزبوڵای لوبنانی سەر بە ئێرانیان كردووە و دیارترین ئەو كەسایەتی و دامەزراوانەش ئەمانەن: •    وەلیوڵا سەیف پارێزگاری بانكی ناوەندی ئێرانەن ئەمریكا تۆمەتباریدەكات بە هاوكاریكردنی فەیلەقی قودسی سەربە سوپای پاساداران و تۆمەتباریشی دەكات كە هاوكاری فەیلەقەكەی كردووە لە حەواڵەكردنی پێنج ملیۆن دۆلار بۆ چەند دەستیەكی پارەی بیانیی جیاواز. هەروەها وەزارەتی گەنجینەی ئەمریكا دەشڵێت سەیف هاوكاربووە لە حەواڵەكردنی بڕێك پارە بۆ بانكی " بلاد"ی ئیسلامی لە عێراق كە ئەویش سزای بەسەردا سەپێندراوە. سەیف  پێشئەوەی ببێتە پارێزگاری بانكی ناوەندی ئێران چەند بانكێكی ئێرانی بەڕێوەبردووە و رووبەڕووی رەخن ەی زۆر بوەوە بەهۆی تۆمەتباركردنی بە گەندەڵ و دزینی پارە لە كاتێكدا كە بەڕێوەبەری بانكی " سادرات"ی ئێران بوو. •    ئاراس حەبیب كوڕی حەبیب محەمەد كەریم سكرتێری پێشووتری پارتی دیموكراتی كوردستانە و كوردی فەیلییە، ئێستا سەرۆكی پارتی كۆنگرەی نیشتمانی عێراقە كە پێشتر ئەحمەد چەلەپی سەرۆكایەتی دەكرد . ئاراس حەبیب بەڕێوەبەری بانكی " بلاد"ی ئیسلامییە لە عێراق و ئەمریكا تۆمەتباریدەكات بە هاوكاریكردنی دارایی فەیلەقی قودس، و كەرتی بانكی عێراقی قۆزتوەتەوە بۆ ئەوەی پارە لە تارانەوە بۆ حزبولا حەواڵە بكات و بەوەش سەلامەتی سیستم دارایی عێراقی رووبەڕووی مەترسی كردوەتەوە. ئاراس حەبیب لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراقدا كە رۆژی 12ی ئایار بەڕێوەچوو كاندیدی ژمارە چواری لیستەكەی حەیدەر عەبادیی بوو لە شاری بەغداد. •    محەمەد جەعفەر قەسیر ناوی حەرەكی حاجی فادییە، بەرپرسی گواستنەوەی چەكە لە ئێرانەوە بۆ سوریا و لەوێشەوە بۆ لوبنان، ئەمریكا تۆمەتباریدەكات بە وەی گە رۆڵی نێوەندگیری گێڕاوە لە گواستنەوەی هاوكاری دارایی لە فەیلەقی قودسەوە بۆ حزبوڵای لوبنان. حاجی فادی كە لە بنەماڵەیەكی شیعەی بەناوبانگی لوبنانە، سەركردایەتی یەكەیەكی گواستنەوەی چەك دەكات بۆ حزبولا و نزیكایەتیشی لەگەڵ حەسەن نەسرولا ئەمینداری گشتی حزبوڵاوە هەیە و چەندین ئەركەی گرنگی لەلایەن ئەوەوە پێسپێردراوە. •    عەلی تورزالی یاریدەدەری بەڕێوەبەری بانكی ناوەندیی ئێرانەن لەلایەن وەزارەتی گەنجینەی ئەمریكاوە تۆمەتباردەكرێت بە هاوكاریكردنی فەیلەقی قودس لە بواری تەكنۆلۆژیا و سەرچاوەی داراییدا. تورزالی لەگەڵ حزبوڵادا كاردەكات و باوەڕ وایە كە هاوكاری دارایی پێویست بۆ ئەو حزبوڵا دەنێرێت لە رێگەی بانكی " بلاد"ی ئیسلامی عێراقەوە. سەرچاوە: كەناڵی ئەلحوڕە  

راپۆرتی شیكاری: نامیق رەسوڵ لەگەڵ راگەیاندنی ئەنجامە بەراییەكانی هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق و نزیكبوونەوەی وادەی پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەت، ژەنەراڵ قاسم سولەیمانی فەرماندەی فەیلەقی قودسی ئێران و برێت مەكگۆرك نوێنەری تایبەتی سەرۆكی ئەمریكا لە هاوپەیمانی دژ بە داعش كۆبوونەوە و چاوپێكەوتنیان لەگەڵ  لایەنەكانی عێراقدا دەستپێكرد. ئێران و ئەمریكا لە رێگەی سولەیمانی و مەكگۆرگەوە هەوڵدەدەن جێپەنجەیان بەسەر پێكهاتەی حكومەتی نوێی عێراقەوە دیاربێت، چاوەڕوان ناكرێت پرۆسەی پێكهێنانی حكومەتی نوێی عێراق ئاسان بێت، و چارەسەركردنی دەكەوێتە ئەستۆ و هێز و توانای ئەو دوو كەسایەتییە، پێش لیستە براوەكانی عێراق. لێرەدا بە كورتەیەك لە ژیان و كار و چالاكییەكانی ئەم دوو كەسە ئاشنا دەبن: ژەنەراڵ قاسم سولەیمانی ژەنەراڵ قاسم سولەیمانی ساڵی 1957 لە شاری قوم لە دایكبووە، لە گوندی (رابور)ی پارێزگای كرمان لە باشووری خۆرهەڵاتی ئێران لەناو خێزانێكی جوتیاری هەژاردا ژیاوە، كاری كرێكاریی كردووە، لە خوێندنیشدا تەنها تا قۆناغی ئامادەیی خوێندووە. قاسم سولەیمانی ماوەیەك لە فەرمانگەی ئاوی شارەوانی كرمان كاریكردووە، لە دوای بەرپابوونی شۆڕشی ئیسلامی ئێران لە ساڵی 1979 پەیوەندیكردووە بە سوپای پاسدارانی كۆماری ئیسلامی و پلە سەربازییەكانی بڕیوە، ساڵی 1998 بووە بە فەرماندەی فەیلەقی قودس كە یەكەیەكی سوپای پاسدارانە و ئەركی ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆنی سەربازی و هەواڵگرییە لە دەرەوەی خاكی ئێران. كارەكانی ژەنەراڵ قاسم سولەیمانی لە پشتی پەردەوە ئەنجامدەدرێن و كۆبوونەوە و دیدارەكانی لەگەڵ بەرپرسانی عێراق و هەرێم زۆر بە كەمی لە میدیا فەرمییەكانەوە باسدەكرێن. سولەیمانی لە سەردەمی رژێمی سەددام حسێندا پەیوەندی و هەماهەنگی لەگەڵ گروپە ئۆپۆزسیۆنەكانی شیعە و حزبە كوردییەكاندا هەبووە و لە جەنگی دژ بە رژێمی بەعسدا هاوكاریكردوون، دوای روخانی رژێمی بەعسیش ئەركەكەی بریتی بوو لە پاراستنی دەسەڵاتی شیعەكان لە عێراق، بە تایبەتی ئەو گروپە شیعانەی كە لە تارانەوە نزیكن هەروەها لە یەكخستنی شیعەكان بۆ پێكهێنانی كوتلەی زۆرینەی پەرلەمانی بۆ بەدەستهێنانی دەسەڵاتی جێبەجێكردن رۆڵی گەورەی لە پشتی پەردەوە بینوە، رۆڵی باڵاشی هەبووە لە نزیككردنەوەی كورد و شیعە لە كابینەكانی پێشووی حكومەتی عێراق و لە شەڕی دژ بە داعش كە رووبەرێكی بەرفراوانی عێراقی كۆنترۆڵكرد فەرماندەكەی فەیلەقی قودس بە یاوەری هاوكارەكانی هاوكاری زۆری هەرێمی كوردستان و هێزەكانی حەشدی شەعبیی و سوپای عێراقی كردووە و بەردەوام سەرەڕای بوونی سوپای ئەمریكا لە عێراق سەردانی هەرێمی كوردستان و بەغدادی كردووە. ئێستاش لەگەڵ راگەیاندنی ئەنجامی بەرایی هەڵبژاردنی 12ی ئایاری پەرلەمانی عێراق، قاسم سولەیمانی جارێكی تر گەیشتوەتەوە بەغداد بۆئەوەی هەوڵەكانی بخاتەگەڕ تا ناوماڵی شیعە لە عێراق یەكبخات بۆ وەرگرتنەوەی سەرۆكایەتی دەسەڵاتی جێبەجێكردن بۆ چوار ساڵی ئایندە، هەرچەندە رەنگە ئەركەكەی لە پێشووتری قورستربێت، چونكە ئێستا شیعەكان بەسەر چەند كوتلەیەكدا دابەشبوون و هەمووشیان چاویان لە پۆستی سەرۆك وەزیرانە، هەروەها نێوانی كورد و بەغدادیش وەك پێشوو نیە و بەهۆی ریفراندۆم و هێرشی سوپای عێراق و حەشدی شەعبیی بۆسەر كەركوك و ناوچە دابڕێنراوەكان كەلێنی گەورەی خستوەتە نێوانی هەولێر و بەغداد. بە گوێرەی چەند سەرچاوەیەك كە قسەیان بۆ كەناڵی " ئەلحوڕە" كردووە، ئێستا سولەیمانی لە ناوچەی سەوزی بەغدادە بۆ دانوستانكردن لەگەڵ نوری مالیكی سەرۆكی هاوپەیمانەی دەوڵەتی یاسا بۆ ئەوەی لەگەڵ هاوپەیمانی " الفتح"ی هادی عامری گەورەترین كوتلەی پەرلەمانی پێكبهێنن و موقتەدا سەدر و حەیدەر عەبادی پەراوێز بخەن، ئەگەر عەبادی پەیوەندی نەكات بەو هاوپەیمانێتییەی كە ئێران دەیەوێت پێكیبهێنێت. برێت مەكگۆرك ساڵی 1973 لە دایكبووە، پارێزەر و دیپلۆماتكارە، 23ی ئۆكتۆبەری 2015 لەلایەن باراك ئۆبامای سەرۆكی پێشووی ئەمریكاوە وەك نوێنەری تایبەتی سەرۆكی ئەمریكا لە هاوپەیمانی نێودەوڵەتی دژ بە داعش دانرا. مەكگۆرك 20ی نیسانی 1973 لە شاری پیتسبێرگی ویەلایەتی پەنسلڤانیا لەدایكبووە، باوكی پرۆفیسۆری زمانی ئینگلیزیی بووە و دایكیشی مامۆستای هونەر بوو، ساڵی 1996 بڕوانامەی بەكالۆریۆسی لە هونەرەكاندا لە زانكۆی كۆنیتیكت بەدەستهێناوە، ساڵی 1999 بڕوانامەی دكتۆرای لە زانكۆی كۆڵۆمبیا بەدەستهێناوە، دوای دەرچوونی لە كۆڵیژی ماف، مەكگۆرك بۆماوەی سێ‌ ساڵ لە دادگایەكی ویلایەتی نیویۆرك كاریكردووە، پاشان لە چەند دادگایەكی تر و دواتر لە دامەزراوەی كێركلاند لە كەرتی تایبەت و وەك مامۆستایەكی یاریدەدەر لە كۆلێژی مافی زانكۆی ڤێرجینیا كاریكردووە. شوباتی 2004 مەكگۆرك وەك راوێژكاری یاسایی دەسەڵاتی كاتی هاوپەیمانان و راوێژكاری یاسایی باڵیۆزی ئەمریكا لە بەغداد گەیشتە عێراق، لەو ماوەیەشدا رۆڵی هەبوو لە نوسینی دەستوری كاتی عێراق و یاسای ئیداری ئینتیقالی و سەرپەرشتی گواستنەوەی دەسەڵاتیشیی كرد لە هاوپەیمانانەوە بۆ حكومەتی كاتیی عێراق بە سەرۆكایەتی ئەیاد عەلاوی. مەككۆرگ لە ئیدارەی جۆرج بوش و ئۆباما و ترەمپیشدا لە ئەرك و چالاكییەكانی لە عێراق بەردەوام بووە و چەندین كاری گرنگی لە عێراق ئەنجامداوە و بەنهێنی دانوستانی لەگەڵ ئێراندا كردووە بۆ ئازادكردنی چەند هاوڵاتییەكی ئەمریكی لە ئێران ساڵی 2005 مەكگۆرك گەڕایەوە بۆ ئەمریكا، لە ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوەیی ئەمریكا وەك بەڕێوەبەری كاروباری عێراق دەستبەكاربوو، دواتر وەك راوێژكاری تایبەتی سەرۆكی ئەمریكا و بەڕێوەبەری كاروباری عێراق و ئەفغانستان كاریكرد. مەكگۆرك یەكێك بوو لەو كەسانەی كە پشتیوانی لە گۆڕانكاری ریشەیی لە ستراتیژی ئەمریكا لە عێراق دەكرد و بانگەشەی بۆ زیاتركردنی هێزەكانی ئەمریكا دەكرد، ئەوەش لە ساڵی 2007 دا بە فیعلی روویدا، ئەو یەكێكە لەو كەسانەی كە جۆرج دەبیلو بۆش لە كتێبەكەیدا " خاڵەكانی بڕیار" ئاماژەی پێداوە و وەك یەكێك لەو كەسانەی كە بوونە هۆی ئەوەی شەڕ لە عێراق بچێتە سەر رێڕەوی سەرەكی خۆی و دوای ئەوەش بوش داوایلێكرد لەگەڵ رایان كرۆكەر باڵیۆزی ئەمریكا لە بەغداد سەرۆكایەتی دانوستان بكات لەگەڵ حكومەتی عێراقدا بۆ داڕشتنی بنەماكانی رێككەوتنی ستراتیژی و ئەمنیی نێوان بەغداد و واشنتۆن. ساڵی 2009 مەكگۆرك یەكێك بووە لەو سێ‌ كەسەی ئیدارەی جۆرج دەبلیو بووش كە لە ئیدارەی باراك ئۆبامادا مانەوە و مەكگۆرك پۆستی راوێژكاری سەرۆكی ئەمریكا و راوێژكاری باڵیۆزی ئەمریكای لە عێراق پێ‌ بەخشرا. مەكگۆرك پاییزی 2009 دەستبەرداری كاری حكومیی بوو، رویكردە زانكۆی هارڤارد و ئەنجومەنی پەیوەندییە دەرەكییەكان، بەڵام هاوینی 2010 و كاتی سەرهەڵدانی قەیرانی سیاسی پێكهێنانی حكومەتی نوێی عێراق و دوای ئەویش هاوینی 2011 بەهۆی بوونی كۆسپ لەبەردەم درێژكردنەوەی رێككەوتنی ئەمنی نێوان ئەمریكا و عێراق داوای لێكرایەوە و گەڕایەوە كاری حكومیی. ئابی 2013 مەكگۆرك وەك جێگری یاریدەدەری وەزیری دەرەوەی ئەمریكا بۆ كاروباری عێراق و ئێران و نوسینگەی خۆرهەڵاتی نزیك لە وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا دامەزرێنرا. مەكگۆرك و شەڕی داعش 9ی حوزەیرانی 2014 مەكگۆرك لە هەولێری پایتەختی هەرێمی كوردستان بوو كە داعش موسڵی داگیركرد، بەپەلە گەڕایەوە بەغداد بۆ دوورخستنەوەی 1500 فەرمانبەری ئەمریكی لە باڵیۆزخانەی ئەمریكا لە بەغداد و پاشان لەگەڵ باراك ئۆباما و ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوەیی كاریكرد بۆ داڕشتنی پلانی دیپلۆماتی و سەربازی ئەمریكا بەرامبەر بە هەڕەشەی داعش، مەكگۆرك دواتر رۆڵی كاریگەری بینی لە پێكهێنانی حكومەتی نوێی عێراق بە سەرۆكایەتی حەیدەر عەبادی و دورخستنەوەی نوری مالیكی. لە ئەیلولی 2014 مەكگۆرك لەلایەن جۆن كیری وەزیری دەرەوەی ئەمریكا وەك جێگری نوێنەری تایبەتی سەرۆك لە هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی دژ بە داعش دیاریكرا، كە لە دیسەمبەری 2014 لە برۆكسلی پایتەختی بەلجیكا بەبەشداری 62 وڵات بۆ هاوكاریكردنی حكومەتی نوێی عێراق لەدژی داعش پێكهێنرا، مەكگۆرك دواتر بووە نوێنەری تایبەتی سەرۆكی ئەمریكا لەو هاوپەیمانێتییە و سەرەنجام لە كۆتاییدا داعش لە عێراق وەدەرنرا. كانوونی دوووەمی ساڵی 2016 مەكگۆرك بۆ لەناوبردنی داعش سەردانی رۆژئاوای كوردستان و باكوری سوریای كرد و لەگەڵ لێپرسراوانی پەیەكە و یەپەگە و یەپەژە كۆبووەوە، دواتر سوپای ئەمریكا بۆ هاوكاریكردنی ئەوانیش هێز و هاوكاری سەربازی گەیاندە ناوچەكە. جگە لەو رۆڵانەی تری كە لە عێراق و ناوچەكەدا گێڕاونی، مەكگۆرك لە ئۆكتۆبەری 2014ەوە تا شوباتی 2016 سەرقاڵی دانوستانی نهێنی بوو لەگەڵ ئێران بۆ ئازادكردنی چوار دەستگیركراوی ئەمریكی لە نێویشیاندا جیسۆن رەزائیان و ئەمیر حیكمەتی و سەعید عابدینی. ئێستاش كە لە ماوەی داهاتوودا هەنگاوەكانی پێكهێنانی حكومەتی نوێی عێراق دەستپێدەكەن، مەكگۆرگ كۆبوونەوەكانی لەگەڵ لایەنە براوەكانی هەڵبژاردنەكە دەستپێكردووە بۆ لێكنزیككردنەوەیان.