(درەو میدیا): ژنە رۆژنامەنوسێكی عێراقی بەناوی " دالیا عەقیدی"  بە شێوەی ئەلیكترۆنیی خۆی بۆ پۆستی وتەبێژی حكومەتی نوێی عێراق كاندید دەكات. ئەوەش دوای ئەوەی عادل عەبدولمەهدی سەرۆك وەزیرانی راسپێدراوی عێراق لە رێگەی سایتێكەوە دەرگای خۆ كاندیدكردنی بۆ پۆستەكانی كابینەی حكومەتەكەی كردەوە. دالیا عەقیدی تەمەن 50 ساڵ، لەماوەی ژیانیدا لە چەندین دەزگای راگەیاندنی ناوخۆیی و نێودەوڵەتی كاریكردووە و دیارترینیان كاركردن بووە لە كەناڵی شارقە و رادیۆی دەنگی ئۆپۆزسیۆنی عێراق و دەنگی ئەمریكا. دالیا دوای گەڕانەوەی بۆ عێراق ساڵی 2003 لە كەناڵی حوڕە  دەستی بەكاركردن كردووە پاشان وەك بێژەی هەواڵ و پێشكەشكاری بەرناكە لە كەناڵی سۆمەریە بە بەیروت كردووە و دوای داخستنی نوسینگەی ئەو كەناڵە لە پایتەختی لوبنان گەڕاوەتەوە بۆ واشنتۆن و بەردەوامە لە كاری رۆژنامەنوسیی و ئێستا لە یەكێك لە كەناڵەكانی ئەمریكا بە زمانی ئینگلیزی بەرنامە پێشكەشدەكات. دەربارەی خۆ كاندیدكردنی بۆ پۆستی وتەبێژی حكومەتی عێراق دالیا لە چاوپێكەوتنێكدا لەگەڵ كەناڵی " ئەلعەرەبیە" دەڵێت كارێكی باش و جوان دەبێت ئەگەر ژنێك ئەو پۆستە وەربگرێت و وێنەی عێراق لە نێوەندە جیهانییەكاندا دەگۆڕێت.

( درەو میدیا): عادل عەبدولمەهدی سەرۆك وەزیرانی راسپێردراو دیدار و چاوپێكەوتنەكانی وازلێدەهێنێت و خۆی بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەت تەرخاندەكات و بۆ ماوەی سێ رۆژیش دەرگای خۆكاندیدكردن بۆ پۆستی وەزارەتەكانی كابینەكەی دەكاتەوە و ئەوانەی خوازیارن خۆیان كاندیدبكەن دەتوانن لە رێگەی سایتێكی ئەلیكترۆنییەوە كە تازە دانراوە داواكاری و سیڤی خۆیان رەوانە بكەن. نوسینگەی راگەیاندنی عەبدولمەهدی لە بەیاننامەیەكدا رایگەیاندووە سەرۆك وەزیرانی راسپێدراو رایدەگەیەنێت كە ئەركی یەكەم و بنەڕەتی لە بەردەم گەل و ئەنجومەتنی نوێنەراندا لە ماوەی دەستوریدا ئەوەیە بە تەواوەتی خۆی بۆ ئامادەكارییە پێویستەكانی پێكهێنانی حكومەت و ئامادەكردنی كارنامەی حكومەت تەرخانكردوووە و بە رەچاوكردنی ئەو هەموو داواكارییەی كە دەكرێت بۆ دیداری تایبەتی راستەوخۆ بۆ پیرۆزبایی یان بۆ خستنەڕوووی بەرنامە و بیرۆكە یان خۆ كاندید كردن رایدەگەیەنێت كە: 1-    داوای لێبوردن دەكات لە قبوڵنەكردنی وەفدی پیرۆزبایی و تەنها ناردنی نامە یان پەیوەندی تەلەفۆنی بۆ ئەوە بەسە. 2-    هەر كەسێك لە خۆی رادەبینێت و كەسی شارەزاو خاوەن پسپۆریی و ئەزمونی زانستییە و ئارەزوو دەكات خۆی بۆ پۆستی وەزارەتێك كاندیدبكات، دەتوانێت لە رێگەی ئەم ماڵپەڕە ئەلیكترۆنییەوە (https://iraqcabinet2018.com)،  خۆی كاندید بكات و سیڤی خۆی رەوانەبكات و بیسەلمێنێت كە ئەو مەرجانەی تێدایە كە دەستور و یاساكان دیارییان كردووە، ئەمەش كاتژمێر هەشتی بەیانی رۆژی سێشەممە رێكەوتی 9/10/2018 دەستپێدەكات و سایتە ئەلیكترۆنییەكە ئۆتۆماتیكی كاتژمێر چواری پاشنیوەڕۆی رۆژی پێنجشەممە رێكەوتی 11/10/ 2018 دادەخرێت وەك ئاماژەیەك بۆ وەستاندنی لە وەرگرتنی داواكارییەكان. 3-    بەڕێز سەرۆك وەزیرانی راسپێدراو بەردەوان دەبێت لە راوێژكردن بە هەموو شێوازێك لەگەڵ هەركەسێك كە پەیوەندی بەو پرۆسەیەوە هەبێت، بە تایبەتی بەرپرسانی كوتلەكانی ئەنجومەنی نوێنەران. 4-    سەرۆك وەزیرانی راسپێدراو لەم ماوەیەدا داوای لێبوردن دەكات لە رێكخستنی دیدار و كۆبوونەوە لەگەڵ تیمە دیپلۆماتییەكان و كەسایەتییە باڵاكان، جگە لە چەند حاڵەتێكی زۆر تایبەتی وەك نوێنەری ئەمینداری گشتی نەتەوە یەكگرتووەكان، ئەو تیمە دیپلۆماتییانە دەتوانن نامەكانیان لە رێگەی وەزارەتی دەرەوە، ئەمیندارێتی گشتی ئەنجومەنی وەزیران، نوسینگەی بەڕێزی یان لە رێگەی ئیمەیل و پەیوەندی تەلەفۆنییەوە بگەیەنن. 5-    بەڕێز عادل عەبدولمەهدی جارێكی تر رایدەگەیەنێت كە هیچ كەس و لایەنێكی سەرپشك نەكردووە بەناوی ئەوەوە دانوستان بكات، جا پلەی نزیكی یان پەیوەندی تایبەتی و سیاسی و مەسلەكیی هەرچییەك بێت و تا پێكهێنانی ئیدارەی تایبەت و رەسمی هەرچی لێدوانێكی هەبێت نوسینگەی راگەیاندنی بە بەیاننامە دەریدەكات  و لە پەیجی رەسمی خۆی لە فەیسبوك و تویتەر بڵاویاندەكاتەوە یان راستەوخۆ بۆ دەزگاكانی راگەیاندن دەنێردێت.  

(درەو میدیا): موقتەدا سەدر دەڵێت، كاتی ئەوە هاتووە لێپێچینەوە لەوانە بكەن كە ماڵی خەڵكیان دزیوەو نیشتمان و خەڵك بخەنە سەرووی هەموو لایەندارییەكەوە. سەرۆكی ڕەوتی سەدر لە تویتێكدا كە ئەمڕۆ لە تۆڕی كۆمەڵایەتی تویتەر بڵاویكردوەتەوە، ڕایدەگەیەنێت، حزبەكان لەڕابردوودا پشكێكی زۆر زۆریان  لەپۆست و پارەی عێراق هەبووە ، بەڵام ئیتر كاتی ئەوە هاتووە لێپێچینەوە لەوانە بكرێت كە پارەی عێراقیان دزیوە. سەدر لە تویتەكەیدا دەڵێت، 15ساڵە پارتە سیاسییەكان بەڕێگەی مەشروع بێت یان نامەشروع،  پشكێكی زۆر زۆری پارەی عێراق دەبەن، پرسیاری ئەوەش دەكات" ئاخۆ بەس نیە ئیتر". سەرۆكی ڕەتی سەدر ئاماژە بەوەدەكات" كاتی ئەوە نەهاتووە گەل ئیستحقاقی خۆی لەڕێی بێلایەنی تەكنۆكراتەوە وەربگرێت، ئەی كاتی ئەوە نەهاتووە لێپێچینەوە لەوانەبكەن كە ماڵی عێراقیان دزیوە و، شكۆی پاك و باشەكان بەرزبكەنەوە، كاتی ئەوە نەهاتووە مافەكانی هاوڵاتی بگاتە دەستی، بێئەوەی حزبەكان تەحەكومی پێوەبكەن، كاتی ئەوە نەهاتووە هاوڵاتیان ئەركەكانیان بەرامبەر نیشتمان بەباشترین شێوە ئەنجامبدەن و، دەستبەرداری بەرژەوەندی حزبی و گروپ و تائیفە و نەتەوە و ناچە و خێڵ و خێزان و تایبەتی ببن. دەشڵێت، كاتی ئەوە نەهاتوە نیشتمان و خەڵك بخرێنە سەروی هەموو ئینتما و لایەندارییەكەوە.

 (درەو میدیا): پارتە سیاسییەكانی عێراق سەرقاڵی گفتوگۆی ناوخۆیین بۆ پێشكەشكردنی ناوی كاندیدەكانیان بە سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو و، وەرگرتنی وەزارەت لە كابینەی نوێی حكومەت، كە لەنێوان پێنج ناودا یەكێكیان دەستنیشاندەكات بۆ وەرگرتنی وەزارەتێك، لەگەڵ ئەوەی  سەرجەم كوتلە سیاسییەكان ڕێككەوتون دەسەڵات و ئازادی تەواوبدەن بە عەبدولمەهدی بۆ هەڵبژاردنی وەزیرەكان، بەڵام لە هەمانكاتدا لایەنەكان سەرقاڵی پێشكەشكردنی ناوی تازەن و بەكارنەهاتوون، وەك دەستپێشخەرییەك كە حزبەكان وایدەبینن هۆكارێكی یارمەتیدەر دەبێت بۆ عادل عەبدولمەهدی بۆ هەڵبژاردنی باشترین، بۆ وەزارەتە سیادی و خزمەتگوزارییەكان، لەكاتێكدا هەندێك لە چاودێران پێیانوایە كە فشاركردنە لەسەر سەرۆكی حكومەتی ڕاسپێردراو. سوننەكان گەندەڵییان دەستپێكرد هەندێك لە سەركردە سیاسییەكانی عێراق لە بەغداد و ئەنبار و تكریت، دەڵێن، ئاماژە سەرەتاییەكانی گەندەڵی لە حكومەتی نوێ‌ لە هێزە عەرەبیە سوننیەكانەوە دەستیپێكردووە، كە بەشێوەیەكی مەبدەئی پێنج وەزارەت وەردەگرن، لەگەڵ پۆستی جێگری سەرۆك وەزیران. بەوتەی بەرپرسێكی باڵای عێراقی كە قسەی بۆ ڕۆژنامەی " عەرەبی ئەلجەدید" كردووە، هێز و پارتە سیاسییەكان دانوستان لەسەر ئەوكاندیدانە دەكەن كە پێشكەش بەسەرۆك وەزیرانی دەكەن، ڕونیشیكردوەتەوە، گرێبەست و بەرژەوەندی، حكوم لەسەر دەستنیشانكردنی ئەو ناوانە دەكات كە پێشكەش بەسەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو دەكرێن، ئەوەشی ئاشكراكردووە، ناكۆكییەكی توند لەنێوان هێزە سوننیەكاندا هەیە، ئەوانەی لە چوارچێوەی گروپی هاوپەیمانی (بونیاتنان) كە نزیكن لە ئێران، دیارترینیان (خەمیس خەنجەر و حزبی ئیسلامی عێراقی و جەمال كەربولی لەلایەك و ئوسامە نوجێفی و ساڵح موتڵەگ لەلایەكی ترەوە، ئەوانەی پاڵیشیانداوە بەهاوپەیمانی (چاكسازی) كە موقتەدا سەدر و حەیدەر عەبادی سەرۆك وەزیرانی كاربەڕێكەر نوێنەرایەتی دەكەن.   حزبەكان خۆیان بۆ وەرگرتنی وەزارەت ئامادەكردووە ئەندامێكی لیژنەی دانوستان لە هاوپەیمانی (فەتح) لەگەڵ عادل عەبدولمەهدی، ڕایگەیاندووە، كوتلەی (بەدر)ی، سەربە هادی عامری، دەیەوێت وەزارەتی ناوخۆ لەدەستی خۆیدا بمێنێتەوە كە قاسم ئەعرەجی یەكێك لەسەركردە دیارەكانی ئەو ڕێكخراوە وەزیریەتی، لەگەڵ كاندیدكردنی ژمارەیەك ناوی تر لەلایەن (بەدر)ەوە، بۆ وەرگرتنی هەمان پۆست، لەكاتێكدا كوتلەی (سادقون) كە (قەیس خەزعەلی) سەرۆكایەتی دەكات دەیەوێت وەزارەتی گواستنەوە بەدەستبهێنێت،  لەڕێی پیشنیازكردنی كۆمەڵێك ناو كە دیارترینیان (نەعیم عەبودیی)ە، لەگەڵ وەرگرتنی وەزارەتی ڕۆشنبیری. ئەو سەرچاوەیە بەڕۆژنامەی عەرەبی ئەلجەدیدی ڕاگەیاندووە لایەنە سونییەكان كە حزبی ئیسلامی نوێنەرایەتیان ئەكات تائێستا دوو ناویان لە دەرەوەی پەرلەمان یەكلاكردوەتەوە بۆئەوەی بیخەنە بەردەست عادل عەبدولمەهدی تا یەكێكیان بۆ پۆستی وەزارەتی بەرگریی دەستنیشانبكات.  لە كاتێكدا حزبی فەزیلە دەیەوێت وەزارەتی داد وەربگرێت، لەڕێی دەستنیشانكردنی سێ‌ كاندید بۆ ئەو پۆستە، ئەگەر وەزارەتی دادیش بەدەستنەهێنێت، هەوڵی بەدەستهێنانی وەزارەتی ئاوەدانكردنەوەو نیشتەجێكردن دەدات. شیوعی لەهاوپەیمانێتیەكەی سەدر جیادەبێتەوە موقتەدا سەدر سەرۆكی ڕەوتی سەدر پێش پرۆسەی دەستنیشانكردنی وەزیرەكان كەتووە، بەڕێنمایدان بە هاوپەیمانی سائیرون كە هیچ كاندیدێك بۆ وەزارەتەكانی كابینەی نوێ‌ پێشكەش نەكەن. پەرلەمانتار (محەمەد لەكاش) ئاشكرایكردووە، حزبی شیوعی كە لەچوارچێوەی هاوپەیمانی سائیروندان ناڕەزان لە تویتەكەی سەدر كەداوای لە هاوپەیمانێتەیەكی كردبوو كاندید پێشكەش نەكەن و پێدەچێت لە هاوپەیمانی سائیرون بكشێنەوە، چونكە دەیانەوێت بەپێی ئیستحقاقی هەڵبژاردن وەزارەت وەربگرن، ئاماژەی بەوەشداوە، فشاری ڕوون هەیە لەسەر عادل عەبدولمەهدی  و پێناچێت حزبەكان دەستبەرداری پشكێنەی حزبی بن دەستبەرداری ئیدارەی دەوڵەت بن و، ڕەنگە حكومەتێك پێكبهێنرێت هیچ جیاوازییەكی لەگەڵ حكومەتەكانی پێشوودا نەبێت، لەڕێی پێنەدانی ئازادی تەواو بە عەبدولمەهدی لە هەڵبژاردنی پێكهاتەی حكومەتەكەی، تەئكیدیشیكردووە، عەبدولمەهدی ڕووبەڕووی سەختیەكی زۆر دەبێتەوە لە هەڵدانەوەی دۆسیەكانی گەندەڵی كە ژمارەیەكی بەرچاو لە حزبە عێراقییەكان تێوەگلاون، تەنانەت كورتكردنەوەی دۆسیەی چەك لە دەستی دەوڵەت زۆر قورس دەبێت، لەگەڵ چارەسەركردنی كێشەی ئاوسانی وەزیفی لە دامەزراوە و وەزارەتەكان.  پرۆژەكەی سەدر چوارچێوەی جوڵەیەكی میدیایی تێناپەڕێنێت ڕەحیم دەراجی سەرۆكی كوتلی (كەفا) ڕایگەیاندووە، حزبە عێراقییەكان لە قۆناغی نوێدا واز لە ئیستحقاقی هەڵبژاردنی خۆیان ناهێنێن، ئەم پرسە بوەتە عورفێكی سیاسی و لەو ڕێیەوە وڵات وێرانكراو سامانی بەتاڵانبرا، ڕونیشیكردوەتەوە، ئەو هەنگاوەی كە سەدر گرتویەتیەبەر ئەگەر بەشێوەیەكی دروست ئەنجامبدرێت، مانای وایە بەرەو شتێك لە چاكسازی و بونیاتنانی هەندێك لە دامەزراوەكانی دەوڵەت دەچن. دەراجی بەهەمان سەرچاوەی وتوە، عەبدولمەهدی وادەی دەستوریی پێكهێنانی حكومەت تێناپەڕێنێت، بەڵام ڕووبەڕووی سەختی زۆر دەبێتەوە، دیارترینیان پەیوەستە بە ئەدائی شەخسی خۆی دوای پێكهێنانی حكومەت، كە ئەوەش لەگەڵ مەزاجی كوتلە سیاسەكان نایەتەوە و ڕێككەوتنی كوتلەكانیش لەسەر پێدانی ئازادی تەواو بۆ هەڵبژاردنی وەزیرەكان كارێكە جوڵەیەكی میدیایی زیاتر تێناپەڕێت بۆ گێڕانەوەی دەموچاوە حزبیەكان لە چوارچێوەی پێكهاتەی حكومەتی نوێ‌، نمونەی ئەوەش، سەرقاڵیی ئیستای حزبەكانە بە ئامادەكردنی ناوی تازە بۆ وەزارەتەكان، نەك دروستكردنی پرۆگرامی وزرای بۆ ئیدارەدانی وەزارەتەكان.      

 (درەو میدیا): چالاكان و بەرپرسانی پارێزگای بەسرە داوا لە حكومەتی عێراق دەكەن ئەو خۆپیشاندەرانەی تائێستا لە زیندانەكاندان ماون ئازادیان بكات، كە لەلایەن پارت و گروپە چەكدارەكانەوە تۆمەتی سوتاندنی بارەگاكانیان ئاڕاستەكراوە و هەڕەشەی  دەستپێكردنەوەی خۆپیشاندان دەكەن ئەگەر ئازادنەكرێن.   29 خۆپیشاندەر تائێستا لەزیندانەكاندان یەكێك لە چالاكانی پارێزگای بەسرە بە ڕۆژنامەی " عەرەبی ئەلجەدید" ی وتوە، نزیكەی 29 چالاكی خۆپیشاندانەكان تائێستا لە زیندانەكاندان، لەگەڵ ئەوەی ماوەیەكی زۆر تێپەڕیوە بەسەر ڕێگریكردن لە ئەنجامدانی خۆپیشاندان لە پارێزگاكە، ڕونیشكردوەتەوە، ئەو چالاكانە تۆمەتی سوتاندنی بارەگا و نوسینگەی هەندێك پارت و گروپە چەكدارەكانیان ڕووبەڕووكراوەتەوە. ئەگەر هەیە بەچەند ساڵیك حوكم بدرێن بەوتەی ئەو چالاكە"هێزە ئەمنییەكان تەئكیدیان كردووە, دەستگیراوەكان دەدرێنە دادگای تایبەت بۆ تەماشاكردنی دۆسیەكانیان و ڕەنگە ڕووبەڕووی چەند ساڵێك زیندانی و سزای دارایی گەورە ببنەوە"، ڕاشیگەیاندووە، جموجۆڵەكانیان دەستپێكردووە و چاویان بە ژمارەیەك لە پیاوماقوڵانی بەسرە كەوتوە لەپێناوی چڕكردنەوەی هەوڵەكان بۆ ئازادكردنیان، لەو چوارچێوەیەشدا وەفدێك لە پیاو ماقوڵانی پارێزگاكە دەستدەكەن بەجموجۆڵەكانیان لەسەر هەردوو ئاستی سیاسی و یاسایی بۆ ئازادكردنیان. ئازادیان نەكەن خۆپیشاندان دەستپێدەكاتەوە شێخ قاسم خوزاعی بە ڕۆژنامەكەی ڕاگەیاندووە" وەفدێكی عەشائیریان پێكهێناوە لە پیاوماقوڵان و شێخەكانی بەسرەو چاویان بە بەرپرسانی حكومەتی خۆجێی و پارێزگار دەكەوێت، لەپێناو خستنەڕووی كێشەی دەستگیركراوان و پێویستی ئازادكردنیان، تەئكیدیشی كردووە، چاویان بە پارت و ئەو گروپانە دەكەوێت كە سكاڵایان لەسەر چالاكوانەكان تۆماركردووە و هەوڵی ڕازیكردنیان دەدەن كە سازش لەسەر سكاڵا یاساییەكانیان بكەن دژی چالاكوانەكان. بەوتەی خوزاعی، هەموو لایەنە حكومی و دادوەرییەكان و تەنات پارتەكانیش، دەزانن دەستگیركراوەكان بێتاوانن لەو تۆمەتانەی ڕووبەڕوویان كراوەتەوە و كاری سوتاندن خەڵكانی ئاژاوەگێر ئەنجامیانداوە نەك خۆپیشاندەران.  تەئكیدیكردووە،  بێدەنگ نابن لە هەوڵەكانی سەپاندنی حوكمی یاسایی بەسەر ئەو بێتاوانانەدا و سەرلەنوێ خۆپیشاندان ڕێكدەخەن بۆ ئازادكردنیان ئەگەر هەوڵەكانیان شكستبهێنێت، داواشی لە حكومەتی ناوەندی كردووە دەستوەردان بكات بۆ یەكلایكردنەوەی ئەو دۆسیەیە و ئازادكردنیان. حزبەكان بەهانە بەچالاكان دەگرن بەرپرسانی بەسرە جەختدەكەنەوە كە  خۆپیشاندەران ڕووبەڕووی سكاڵای بەهانە پێگرتن بونەتەوە لەلایەن پارتە سیاسییەكانەوە، رامی ئەلسەكینی پەرلەمانتار لەسەر پارێزگای بەسرە لە لێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاندوە: ئەو سكاڵایانەی لەسەر چالاكان تۆماركراون سكاڵای بەسیاسییكراو و بەهانە پێگرتنن كە لەلایەن حزبی (پأر الله)وە، تۆمار كراون، ڕاشیگەیاندووە، ئەو چالاكانەی دەستگیركراون ئاشتیخوازن. ئاماژەی بەوەشداوە لەسەر ئەو پرسە لەگەڵ قاسم ئەعرەجی وەزیری ناوخۆ قسەی كردووە و ئەویش لای خۆیەوە ڕایگەیاندووە، ئەو دۆسیەیە پەیوەستە بەدادگای عێراقی و داوای لەو حزبەش كردووە، هەرچی بەڵگەیەكی هەیە لەسەر ئەو تۆمەتانەی ڕووبەڕووی خۆپیشاندەرانی كردوەتەوە با بیخاتەڕوو.

(درەو میدیا): چالاكان و بەرپرسانی پارێزگای بەسرە داوا لە حكومەتی عێراق دەكەن ئەو خۆپیشاندەرانەی تائێستا لە زیندانەكاندان ماون، ئازادیان بكات، كە لەلایەن پارت و گروپە چەكدارەكانەوە تۆمەتی سوتاندنی بارەگاكانیان ئاڕاستەكراوە. چالاكانی بەسرە هەڕەشەی دەستپێكردنەوەی خۆپیشاندان دەكەن ئەگەر دەستگیركراوەكان ئازادنەكرێن.   29 خۆپیشاندەر تائێستا لە زیندانەكاندان یەكێك لە چالاكانی پارێزگای بەسرە بە ڕۆژنامەی (عەرەبی ئەلجەدید)ی وتووە، نزیكەی 29 چالاكی خۆپیشاندانەكان تائێستا لە زیندانەكاندان، لەگەڵ ئەوەی ماوەیەكی زۆر تێپەڕیوە بەسەر ڕێگریكردن لە ئەنجامدانی خۆپیشاندان لە پارێزگاكە، ڕونیشكردۆتەوە، ئەو چالاكانە تۆمەتی سوتاندنی بارەگاو نوسینگەی هەندێك پارت و گروپە چەكدارەكانیان ڕوبەڕوكراوەتەوە. ئەگەر هەیە بەچەند ساڵێك زیندانی حوكم بدرێن بەوتەی ئەو چالاكە"هێزە ئەمنییەكان تەئكیدیان كردووە كە دەستگیراوەكان دەدرێنە دادگای تایبەت بۆ تەماشاكردنی دۆسییەكانیان و ڕەنگە ڕوبەڕوی چەند ساڵێك زیندانی و سزای دارایی گەورە ببنەوە" ڕاشیگەیاندووە، جموجۆڵەكانیان دەستپێكردووەو چاویان بە ژمارەیەك پیاوماقوڵانی بەسرە كەوتووە لەپێناو چڕكردنەوەی هەوڵەكان بۆ ئازادكردنیان، لەو چوارچێوەیەشدا وەفدێك لە پیاوماقوڵانی پارێزگاكە دەستدەكەن بەجموجۆڵەكانیان لەسەر هەردوو ئاستی سیاسی و یاسایی بۆ ئازادكردنیان. ئازادیان نەكەن خۆپیشاندان دەستپێدەكاتەوە شێخ قاسم خوزاعی بە ڕۆژنامەكەی ڕاگەیاندووە" وەفدێكی عەشائیریان پێكهێناوە لە پیاوماقوڵان‌و شێخەكانی بەسرەو چاویان بە بەرپرسانی حكومەتی خۆجێی و پارێزگار دەكەوێت، لەپێناو خستنەڕووی كێشەی دەستگیركراوان و پێویستی ئازادكردنیان، تەئكیدیشی كردووە، چاویان بە پارت و ئەو گروپانە دەكەوێت كە سكاڵایان لەسەر چالاكوانەكان تۆماركردووە و هەوڵی ڕازیكردنیان دەدەن كە سازش لەسەر سكاڵا یاساییەكانیان بكەن دژی چالاكوانەكان. بەوتەی خوزاعی، هەموو لایەنە حكومی و دادوەرییەكان و تەنات پارتەكانیش، دەزانن دەستگیركراوەكان بێتاوانن لەو تۆمەتانەی ڕوبەڕویان كراوەتەوە و كاری سوتاندن خەڵكانی ئاژاوەگێر ئەنجامیانداوە نەك خۆپیشاندەران.  خوزاعی ئاماژەی بەوەكردووە، بێدەنگ نابن لە هەوڵەكانی سەپاندنی حوكمی یاسایی بەسەر ئەو بێتاوانانەداو سەرلەنوێ خۆپیشاندان ڕێكدەخەن بۆ ئازادكردنیان، ئەگەر هەوڵەكانیان شكستبهێنێت، داواشی لەحكومەتی ناوەندی كردووە دەستوەردان بكات بۆ یەكلایكردنەوەی ئەو دۆسیەیەو ئازادكردنیان. حزبەكان بەهانە بەچالاكان دەگرن بەرپرسانی بەسرە باسلەوەدەكەن، خۆپیشاندەران ڕوبەڕوی سكاڵای بەهانە پێگرتن بونەتەوە لەلایەن پارتە سیاسییەكانەوە. رامی ئەلسەكینی پەرلەمانتار لەسەر پارێزگای بەسرە لەلێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاندووە:" ئەو سكاڵایانەی لەسەر چالاكان تۆمار كراون، سكاڵای بەسیاسكراو و بەهانە پێگرتنن، كە لەلایەن حزبی (پأر الله)وە، تۆمار كراون. رامی ئەلسەكینی دەڵێ" ئەو چالاكانەی دەستگیركراون ئاشتیخوازن". ئاماژەی بەوەشداوە، لەسەر ئەو پرسە لەگەڵ قاسم ئەعرەجی وەزیری ناوخۆ قسەی كردووە و ئەویش لای خۆیەوە ڕایگەیاندووە، ئەو دۆسیەیە پەیوەستە بەدادگای عێراقی و داوای لەو حزبەش كردووە، هەرچی بەڵگەیەكی هەیە لەسەر ئەو تۆمەتانەی ڕوبەڕوی خۆپیشاندەرانی كردوەتەوە با بیخاتەڕوو.

(درەو میدیا): عادل عەبدولمەهدی ڕەتیدەكاتەوە هیچ بڕیارێكی دابێت، دەشڵێت، هەموو ئەو لێدوانانەی دەخرێنە پاڵ ئەو، دوورن لەڕاستییەوە. نوسینگەی ڕۆژنامەوانی عادل عەبدولمەهدی راسپێدراو بە پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەت لە عێراق، لەبەیاننامەیەكدا ڕایگەیاند، ژمارەیەك لە پێگەو پەڕە لە تۆڕە كۆمەڵایەتیەكان لێدوان دەخەنە پاڵ عادل عەبدولمەهدی‌و زانیاری هەڵبەستراو لەبارەی كۆمەڵێك بڕیار بەناوی سەرچاوەی نادیارەوە، بڵاودەكەنەوە. نوسینگەكەكەی عەبدولمەهدی ئاماژە بەوەدەكات، ئەو لێدوانانەی بەناوی سەرچاوەوە، یاخود قسە لەسەر دەركردنی بڕیار دەكەن، دوور و نزیك ڕاستییان تێدانیە و سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو هیچ شتێكی لەوبارەیەوە بڵاونەكردوەتەوە. نوسینگەی ڕۆژنامەوانی عەبدولمەهدی، داوایكردووە، تەنها پشت بەو هەواڵە ڕەسمیانە ببەسترێت كە عادل عەبدولمەهدی یان لەلایەن نوسینگەی ڕۆژنامەوانییەكەیەوە بڵاودەكرێنەوە.   چەند پێگەیەك لە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان بەمدواییە كۆمەڵێك هەواڵیان بەناوی عادل عەبدولمەهدی بڵاوكردەوە، لەوانە ئەژمارنەكردنی ئەمساڵی خوێندن بۆ خوێندكاران بە دەرنەچوو.  

(درەو میدیا): پۆلیسی توركیا پێیوایە جەمال خاشقچی نوسەر و ڕۆژنامەنوسی ئۆپۆزسیۆنی سعودی لەناو كۆنسوڵگەری ئەو وڵاتە لە ئیستانبوڵ كوژرابێت، سەرچاوە ئاگادارەكان باس لەوەدەكەن، تیمێكی سعودی دوای ئەشكەنجەدانی، پارچەپارچەی كردووە، لەكاتێكدا دەسەڵاتدارانی سعودیە پێداگری دەكەن لەوەی دوای چوونی بەماوەیەكی كەم، كونسوڵگەری وڵاتەكەیانی بەجێهێشتووە. ئاژانسی هەواڵی (ڕۆیتەرز)، شەوی ڕابردوو لەزاری دوو سەرچاوەی توركییەوە بڵاویكردەوە، هەڵسەنگاندنی سەرەتایی پۆلیسی توركیا ئاماژە بەوەكات، خاشقچی كە ڕۆژی سێ‌ شەممە دوای چوونی بۆ كونسوڵگەری سعودیە دیارنەماوە، لەناو كونسوڵگەرییەكەدا كوژراوە، یەكێك لە سەرچاوەكانیش وتویەتی" پێمانوایە بەئەنقەسەت كوژراوەو تەرمەكەشی براوەتە دەرەوەی كونسوڵخانەكە". هاوكات، ئاژانسی هەواڵی فەرەنسی لە زاری سەرچاوەیەكی نزیك لە حكومەتی توركیاوە بڵاویكردوەتەوە، پۆلیس وای بۆ دەچێت خاشقچی لەناو كونسوڵگەری سعودیە بەدەستی تیمێك كوژرابێت، كە ئەو تیمە بەشێوەیەكی تایبەت ئەو ڕۆژە لە سعودیەوە هاتوەتە ئەستنەبوڵ و هەمان ڕۆژ گەڕاوەتەوە. ڕۆژنامەی (واشنتۆن پۆست)یش، لەزاری دوو سەرچاوەی ئاگادار لە لێكۆڵینەوەكانی ئەو ڕوداوە بڵاویكردوەتەوە، ئەو تیمەی كە خاشقچیان كوشتووە، لە سعودیەوە هاتون و پێكهاتوون لە 15 كەس.. ئەگەر كوژرانی خاشقچی تەئكید بكرێتەوە، ئەوە بەهەڵكشانێكی شۆككەری سعودیە دادەنرێت بۆ بێدەنگكردنی ئۆپۆزسیۆن.  لایخۆیەوە، پێگەی (میدل ئیست ئەی) بڵاویكردەوە، ڕۆژنامەنوسە سعودییەكە پێشئەوەی بكوژرێت و لاشەكەی پارچە پارچەبكرێت، ئەشكەنجەدراوە، كە ئەوەش ڕاپۆرتە ڕۆژنامەوانییەكانی تر لەزاری سەرچاوە ئاگادارەكانەوە تەئكیدیان لێكردوەتەوە.   ڕۆژنامەی (نیویۆرك تایمز)یش، لە زاری تۆران كشلاكچی سەرۆكی كۆمەڵەی (ماڵی ڕاگەیاندنكارانی عەرب)وە بڵاویكردەوە، بەرپرسانی توركیا تەئكیدیان كردووە، كە خاشقچی كوژراوەو لاشەكەشی شێوێندراوە، ڕۆژنامەكە لە زاری بەرپرسێكی عەرەبەوە كە ناوی نەهێناوە ڕایگەیاندووە، بەفیعلی لاشەكەی شێوێندراوە.  كاردانەوە نێودەوڵەتییەكان  وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا لە بەیاننامەیەكدا ڕایگەیاند" ناتوانین قسە لەسەر ئەو ڕاپۆرتانە بكەین كە باس لە كوژرانی خاشقچی دەكەن و لەنزیكەوە بەدواداچون بۆ ئەو پرسە دەكەین". كریس مۆرفی سیناتۆر لە ئەنجومەنی پیرانی ئەمریكا لەتویتێكدا لە تۆڕی كۆمەڵایەتی تویتەر نوسیویەتی" ئەگەر ڕاستبێت سعودییەكان دانیشتویەكی ئەمریكییان كێشی كونسوڵگەرییەكان كردبێت و كوشتبێتیان، پێویستە بێتە هۆی گۆڕانكارییەكی جەوهەری لەپەیوەندییەكانیان لەگەڵ شانشینی عەرەبی سعودی". ڕێكخراوی لێبودرنی نێودەوڵەتی ڕایگەیاندووە" كوشتنی خاشقچی ئاماژەیەكی مەترسیدار دەبێت بۆ ڕەخنەگران كە ئەوان لەمەترسیدان تەنانەت لەدەرەوەی سعودیەش". ڕێكخراوی پەیامنێرانی بێسنور دەڵێ" ئەگەر كوژرانی خاشقچی ڕاستبێت، ئەوە كارێی ترسناكەو قبوڵنەكراوە بۆ ئازادی ڕۆژنامەوانی". لەلایەكی ترەوە، محەمەد بن سەلمان جێنشینی پادشای سعودییە، بەئاژانسی بلۆمبێرگی وتووە" خاشقچی لە كۆنسوڵگەری سعودییە چوەتە دەرەوە دوای چەند خولەكێك یان كاتژمێرێك لەچونەژوورەوەی، سعودییە ڕێگە بە توركیا دەدات كۆنسوڵگەرییەكەی بپشكنێ ئەگەر بیانەوێت". بەڵام یاسین ئەكتای ڕاوێژكاری پارتی دادو گەشەپێدانی دەسەڵاتداری توركیا بە كەناڵی (جزیرە)ی ڕاگەیاندووە"داوای ڕونكردنەوەیەی بڕواپێكەر دەكەین لە سعودییە و، ئەوەی شازادەی جێنشین خستویەتیەڕوو بڕواپێكەر نیە".  بەپێی سەرچاوە توركییەكان، ڕەجەب تەیب ئەردۆغان ئەمڕۆ وتەیەك پێشكەش دەكات و ئەگەر زۆرە قسە لەسەر كوژرانی خاشقچی بكات. پێشتریش عومەر چیلیك وتەبێژی پارتی دادو گەشەپێدان ڕایگەیاند، چارەنوسی ڕۆژنامەنوسە سعودییەكەو لایەنی بەرپرس لە ونكردنی ئاشكرادەكەن، ئاماژەی بەوەشداوە"ونبونی ڕۆژنامەنوسێك بەوشێوەیە، پرسێكە دەوڵەتێكی وەك توركیا بەهەستیارەییەوە لێیدەڕوانێت".   جەمال خاشقی كێیە؟ جەمال خاشقچی ئاڵی 1958 لە مەدینە لە دایكبووە و رۆژنامەگەری لە زانكۆی ئیندیانای ئەمریكا خوێندووە و سەرەتا وەك پەیامنێر كاری رۆژنامەوانیی كردووە و لە نەوەدەكانی سەدەی رابردوودا روماڵی رووداوەكانی ئەفغانستان و جەزائیر و كوەیت و خۆرهەڵاتی ناوەڕاستی كردووە و بەوە زیاتر بەناوبانگ بووە. كۆتایی نەوەدەكات بووەتە جێگری سەرنوسەری رۆژنامەی " عەرەب نیوز" و ماوەی چوار ساڵ بەردەوام بووە و ساڵی 2004 وەك سەرنوسەری رۆژنامەی " وەتەن"ی سعودی دیاریكراوە و دواتر بەبێ‌ ئاشكراكردنی هۆكارەكەی لە پۆستەكەی دووخرایەوە و هەمان ساڵ بووە راوێژكاری راگەیاندنی شازادە توركی فەیسەڵ و چەند ساڵێك لە و كارەیدا بەردەوام بووە. ساڵی 2015 خاشقچی بووە بەڕێوەبەری كەناڵی هەواڵی " ئەلعەرەب" كە بارەگاكەی لە مەنامەی پایتەختی بەحرەین بوو و خاوەنەكەشی شازادە وەلید بن تەڵاڵ بوو، بەڵام هەرزوو كەناڵەكە داخرا و هاوكات خاشقچی وەك چاودێرێكی سیاسیی لە زۆربەی كەناڵە عەرەبیی و سعودییەكاندا میوانداری دەكرا. دیسەمبەری 2017 رۆژنامەی " حەیاتی لەندەنی" كە شازادە خالد بن سوڵتان خاوەنی بوو، پەیوەندییەكانی لەگەڵ خاشقچی كۆتایی پێهێنا و قەدەغەخرایە سەر نوسینەكانی بە پاساوی دەستدرێژیكردنە سەر سعودیە. خاشقچی بەوە ناسرابوو كە رەخنەی لە حكومەتی سعودیە دەگرت، بە تیابەتی دوای ئەوەی محەمەد بن سەلمان بووە شازادەی جێنشین و بەڵنێیدا چاكسازی نوێ بكات لە وڵاتدا و دەستیكرد بە هەڵمەتی دەستگیركردن و سەركوتكردن بەوتەی خاشقچی. ونبوونی  رۆژی دووی ئەم مانگە خاشقچی بەمەبەستی مامەڵەی هاوسەرگیری لەگەڵ خەدیجە ئازرو سەردانی كونسوڵگەری سعودیەی كرد لە گەڕەكی لیڤانت و لەو كاتەوە چارەنوسی نادیارە. خەدیجە ئازرو لە لێدوانێكیدا بۆ " بی بی سی " رایگەیاندووە لێپرسراوانی كونسوڵگەریی رێگەیان پێنەداوە بچێتە ژوورەوە و پاشان ئاگاداریان كردوەتەوە كە خاشقچی لە كونسوڵگەریی نەماوە.  

( درەو میدیا): عادل عەبدولمەهدی سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێ‌ لەلایەن هەندێك لەكوتلە سیاسیە براوەكانەوە دووچاری فشاری توندبۆتەوە، لەپێناو قبوڵكردنی كاندیدەكانیان بۆ وەزارەتەكان كە بڕیارە لەماوەی 25 ڕۆژی داهاتوودا پێشكەشی بكات، هاوپەیمانی (فەتح)یش، ڕەتیدەكاتەوە وەزارەت بدرێت بە كەسانی بێلایەن.  ئەندامێكی هاوپەیمانی سائیرون لەلێدوانێكدا بۆ ڕۆژنامەی (عەرەبی ئەلجەدید)تەئكیدیكردووە، هاوپەیمانێتیەكەیان پاڵپشتی تەواوی عادل عەبدولمەهدی دەكات لەهەوڵەكانی پێكهێنانی حكومەت، ڕونیشكردۆتەوە، موقتەدا سەدر لەدواین تویتیدا لەتۆڕی كۆمەڵایەتی تویتەر پشتیوانی خۆی بۆ كابینەیەكی حكومی دەربڕیوە كە لەوەزیری بێلایەن پێكبهێنرێت و هیچ وەزیرێكیش بۆ وەزارەتەكان كاندیدناكات.   ئەو ئەندامەی هاوپەیمانی سائیرون ئاشكرای كردووە، سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو لەلایەن هەندێك لەهێزە سیاسیە براوەكانی هەڵبژاردنەوە ڕوبەڕوی فشار بۆتەوە بۆ قبوڵكردنی كاندیدەكانی بۆ وەزارەتەكان و، هاوپەیمانێتیەكەشی هیواخوازە كە عادل عەبدولمەهدی بتوانێت حكومەتێكی تەكنۆكراتی بێلایەن پێكبهێنێت، دور لەفشارە حزبییەكان و لەو ماوە دەستورییەی بۆی دیاریكراوە.  لەبەرامبەردا، حامید موسەوی، پەرلەمانتاری هاوپەیمانی فەتح لەلێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاندووە، وەزیری بێلایەن شكستدێنێت لەئیدارەدانی وەزارەتەكەی و، هەندێك لەحزبەكان دژایەتیان دەكەن. ڕونیشكردۆتەوە، وەزیرە بێلایەنەكان توانای كاركردنیان نابێت، بەهۆی ئەوەی كوتلەیەكی سیاسیان نیە پشتیوانی و پاڵپشتیان بكات، موسەوی ئاماژەی بەوەشداوە، پیادەكردنی  دیموكراسی لەسەرجەم وڵاتانی جیهان مافی پێكهێنانی حكومە دەدات بەحزبەكان، چونكە وەزارەتەكان شكست دەخۆن ئەگەر كەسانی بێلایەن بیگرنە دەست، ڕاشیگەیاندووە، عادل عەبدولمەهدی مەرجی بەسەر كوتلە سیاسەكاندا سەپاندووە بۆ پێكهێنانی حكومەتی نوێ‌ و، ئەوەش وادەكات ئەنجامی سەركەوتن و شكستی حكومەت لەئەستۆ بگرێت. هەر لەو چوارچێوەیەدا، میساق ئەلحامدی پەرلەمانتار لەهاوپەیمانی فەتح لەبەیاننامەیەكدا، داوای لەسەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو كردووە وەزارەتەكانی نەوت و گواستنەوە بەدوو كەس لەپارێزگای بەسرە بسپێرێت، كە بەمدواییە خۆپیشاندانێكی گەورەی بەخۆوە بینی، بەوپێیەی ئەو پارێزگایە یەكێك لەوناوچانەی عێراق كە زۆرترین بڕی نەوت بەرهەمدەهێنێت و لێوەی هەناردەی دەرەوەی وڵات دەكرێت و بۆری هەناسەی ئابوری عێراقە. حامیدی دەڵێت" داوا لەعەبدولمەهدی دەكەین هەردوو وەزارەتی نەوت وگواستنەوە بسپێرێت بەدوو وەزیر لەبەسرە كە خاوەنی بەندەری دەریایی و تاكە ڕێڕەوی ئاوی عێراقە" تەئكیدی لەپێویستی بونی وەزیر كردووە لەو پارێزگایە، تا هەست بەئازارو نەهامەتیەكانی خەڵكبكات و بەشداری لەچارەسەرەكردنی كێشەكانیدا.  پێشتریش، نەوفەل ئەبو ڕغیف وتەبێژی ڕەوتی حیكمە بونی ناكۆكی سەبارەت بەمیكانیزم و مەرجی كاندیدكردنی بۆ وەزارەتەكان ئاشكراكرد و، ئاماژەی بەوەدا، خواستێك هەیە وەزیرەكان لەدەرەوەی ئەنجومەنی نوێنەران بن و ڕاشیگەیاندووە،  ڕەوتەكەی هیچ پێویستیەك نابینێت بۆ دورخستنەوەی ئەندامانی پەرلەمان لەوەرگرتنی وەزارەكان و حزبەكەشی پشتیوانی تەكنۆكراتی سیاسی و تەكنۆكراتی بێلایەن دەكات.

(درەو میدیا): رامۆن بلیكوا، باڵیۆزی یەكێتی ئەوروپا لە عێراق ئەمڕۆ پێنجشەممە رایگەیاند لە بەسرە دووچاری حاڵەتی ژەهراویبوون بووە، و ئەو ئازارە زۆرەی كە بەهۆیەوە چەشتوێتی وایلێكردووە هەست بە نەهامەتی دانیشتوانی بەسرە بكات. بلیكوا لە لێدوانێكیدا بۆ پەیامنێری كەناڵی " ئەلحوڕە" ئاشكراشیكرد بەهۆی ژەهراویبوونەوە نەیتوانیوە لە چەند چالاكییەكی بڕیارلێدراو لە بەسرە ئامادەبێت. هەروەها ئاماژەیبەوەشدا پزیشكی چارەسەركردنی پێی راگەیاندووە كە خواردنی خۆراكێك لە قاپێكدا كە ئەو ئاوە شۆرابێت بەسە بۆئەوەی تووشی  ژەهراویبوون ببیت و جەختیشیكردەوە دوای وەرگرتنی چارەسەر ئێستا باری تەندروستی باش بوووە.

(درەو میدیا): بەپێی دەستوری عێراق كە ماوەی مانگێك دەرفەتی داوە بە سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو لە ڕۆژی ڕاسپاردنیيەوە بۆ پێكهێنانی كابینەی حكومەت، عادل عەبدولمەهدی بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەتی عێراق (28) ڕۆژی لەبەردەمدا ماوە بۆ ڕاگەیاندنی كابینەكەی، ئەوەش ناچاریكردووە پەلەبكات لە پوەندیكردن بە كوتلە سیاسیيە براوەكان بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێ‌. بەوتەی سەرچاوەیەكی ئاگادار، عەبدولمەهدی لە دوێنی چوارشەممەوە دەستیكردووە بەپەیوەنديكردن بە كوتلە سیاسیيە كاریگەرەكان بۆ زانینی هەڵوێست و ئاستی داواكارییەكانیان لە پێكهاتەی حكومەتی داهاتوو، ئەم پەیوەندییانەش لەچوارچێوەی ئامادەكارییەكانیدایە بۆ دەستپێكردنی گفتوگۆی راستەوخۆ لەوبارەیەوە. سەرچاوەكە بە ڕۆژنامەی (عەرەبی ئەلجەدید)ی ڕاگەیاندووە، گفتوگۆكانی عەبدولمەهدی لەگەڵ كوتلە سیاسیيەكان ئاسان نابێت، بەهۆی ئەوەی سەرجەم كوتلەكان هیچ خالێكیان لەدەستنەداوە بۆ وەرگرتنی پۆستی سەرۆك وەزیران، ئەوەش دوای ڕاسپاردنی عەبدولمەهدی بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێ لەگەڵ ئەوەی سەر بە هیچ كوتلەیەكی سیاسی نەبووە، پێشبینیشكردووە، ململانێی نێوان هێزە براوەكان بگاتە توندترین ئاست لەسەر وەزارەتە سیادی و خزمەتگوزارییە گرنگەكان. ڕۆژنامەكە لەزاری سەرچاوەكەیەوە ئەوەشی بڵاوكردوەتەوە، گەورەترین ئاستەنگ كە ڕوبەڕوی عادل عەبدولمەهدی دەبێتەوە دابەشبونی ناوماڵی شیعەیە بۆ دوو سەربازگە، ناوماڵی كوردو سوننەش بەهەمان شێوەیە، ئەوەش وایكردووە ڕازیكردنی هەموان كارێكی زۆر قورس بێت.  عەباس علیوی پەرلەمانتار لە هاوپەیمانی چاكسازی و بنیاتنان ڕایگەیاندووە، سەرجەم كوتلەكان بەشداری دەكەن لە حكومەتی نوێ‌، هەر لایەنێك كۆمەڵێك ناو پێشكەش دەكات، دواتر سەرۆك وەزیران شیاوترینیان هەڵدەبژێرێت، بەوەش سەرۆك وەزیران بەرپرسیار دەبێت ئەگەر حكومەتەكەی شكستیهێنا لە ئیدارەدانی عێراق. علیوی لە لێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا باسی لەوەكردووە، حكومەت تەوافوقی دەبێت و هەموو چاوەكانیشی لەسەر دەبێت، پەرلەمانیش چاودێری كارەكانی دەكات، بەڕای ئەو، حكومەتی داهاتوو جیاواز دەبێت لەوانەی پێشخۆی، ئەوەش دوای ئەوەی هەموان ڕێككەوتون لەسەر پێشكەشكردنی كاندیدی شیاو و پێدانی ئازادی تەواو بەسەرۆك وەزیران بۆ دورخستنەوەی هەر كاندیدێك لە حكومەتەكەی. هەر لەوچوارچێوەیەدا، مایك پۆمبیۆ وەزیری دەرەوەی ئەمریكا لە كۆنگرەیەكی ڕۆژنامەوانیدا هیوای خواستووە حكومەتی داهاتوو بایەخ بدات بە یەكێتی خاكی عێراق و ئایندەی گەلەكەی، بەپێویستیشی زانیوە حكومەتی نوێی لەلایەن ئێرانیيەكانەوە تەحەكومی پێوەنەكریت. ڕۆژی سێ‌ شەممەی ڕابردوو 2ی تشرینی یەكەم، پەرلەمانی عێراق بەزۆرینەی دەنگ بەرهەم ساڵح كاندیدی یەكێتی نیشتمانی كوردستانی بە سەرۆك كۆماری عێراق هەڵبژارد و هەر ئەو ڕۆژە بەرهەم ساڵح سەرۆك كۆماری عێراق، عادل عەبدولمەهدی كەسایەتی سیاسی عێراقی بێلایەنی بۆ پێكهێنانی حكومەتی داهاتوو ڕاسپارد. 

(درەو میدیا): رۆژی 2ی ئۆكتۆبەر عادل عەبدولمەهدی سیاسەتمەداری عێراق  لەلایەن بەرهەم ساڵح سەرۆك كۆماری عێراق بە پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەت راسپێردرا.  ئەگەر كابینەكەی  متمانەی پەرلەمان بەدەستبهێنێت، ئەول عەبدولمەهدی دەبێتە چل و نۆیەمین سەرۆك وەزیرانی عێراق لە ساڵی 1920ەوە و پێنجەم سەرۆك وەزیران لە دوای رووخاندنی رژێمی بەعسەوە. پرۆفایلی عادل عەبدولمەهدی: •    ناوی تەواوەتی عادل عەبدولمەهدی مونتەفكییە  و ساڵی  1942 لە ناوچەی بەتاوین لە بەغدای پایتەخت لەدایكبووە و موسوڵمانێكی شیعە مەزهەیە و سیاسەتمەدار و ئابوریناسە و لە خێزانێكی بۆرجوازیی كە لە مونتەفەك ناسریەی ئێستا نیشتەجێبوون و لە بنەچەدا خەڵكی كوتن. •    باوكی لە سەردەمی حوكمی پاشاییەتیدا لە عێراق وەزیر بووە و هەروەها نوێنەری  ناسریە "مونتەفەك" بووە لە ئەنجومەنی ئەعیانی عێراق. •    عادل عەبدولمەهدی لە لاوێتیدا كاریگەر بووە بە بیری ناسیۆنالیزمی عەرەبی و لە منداڵییەوە لەگەڵ ئەحمەد چەلەبی و ئەیاد عەلاویدا هاوڕێ بووە و قۆناغی ئامادەیی خوێندنی لە خوێندنگەی " كۆلێژی بەغداد" لە ناوچەی ئەعزەمییە تەواوكردووە. •    ساڵی 1968 بۆ خوێندن چووەتە فەرەنسا و تا ساڵی 1972 ماوەتەوە، پاشان چووتە سوریا و لوبنان و دوای هێرشی ئیسرائیل بۆسەر لوبنان گەڕاوەتەوە فەرەنسا و هەتا ساڵی 2003 ماوەتەوە و پاشان گەڕاوەتەوە بۆ عێراق. •    سەرەتا كاركردنی لە بواری سیاسەتدا پەیڕوی بیری سۆسیالیستی كردووە و پاشان كاریگەر بووە بە بیری ئیسلامی شیعەی میانڕە. •    یەكێك بووە لە سەركردەكانی ئەنجومەنی باڵای شۆڕشی ئیسلامی كە لە هەشتاكانی سەدەی رابردوودا بەهاوكاری ئێران دامەزرێنراوە. •    لە دوای روخاندنی رژێمی بەعس، بووەتە جێگری عەبدولعەزیز حەكیم لە ئەنجومەنی حوكم و پاشان لە حكومەتی كاتیدا بە سەرۆكایەتی ئەیاد عەلاویی پۆستی وەزارتی دارایی پێسپێدراوە. •    ساڵی 2005 بووەتە جێگری سەرۆك كۆمار و پاشان تا ساڵی 2014 وەزیری نەوت بووە. •    نەیارەكانی بە سیاسییەكی ئینتیهازیی و گەڕان بە دوای پۆستدا تۆمەتباریدەكەن و ئەویش پاساوی بۆ گۆڕانكارییە فیكریی و سیاسییەكانی ئەوەیە كە ئەو كارە 50 ساڵی خایاندووە و ئەوەش ماوەیەكی ئاساییە بۆئەوەی مرۆڤ بگۆڕێت.  

 (درەو میدیا): پارتی و هاوپەیمانەكانی لە پەرلەمانی عێراق ڕێگرن لەدروستبونی نیسابی یاسایی و، ترسی جدییان هەیە بەرهەم ساڵح لە دەنگداندا بیباتەوە. سەرچاوەیەكی ئاگادار لە پەرلەمانی عێراق تایبەت بە (درەو میدیا)ی، ڕاگەیاند: لە شەوی ڕابردوەوە تائێستا سەرۆكی پەرمانی عێراق بەهۆی تەواونەبونی نیسابی یاسایی دووجار دانیشتنی دواخستوە. وتیشی: دوای ئەوەی نیوەڕۆی ئەمڕۆ سەرۆكی پەرلەمان دانیشتنەكەی بۆ ماوەی نیوكاتژمێر دواخست، تائێستا نیسابی یاسایی بۆ دەستپێكردنی دانیشتنەكە كە تایبەتە بەهەڵبژاردنی  سەرۆك كۆماری عێراق تەواونەبووە. سەرچاوەكەی "درەو میدیا" ئاشكراشیكرد، پارتی و هەندێك هێزی هاوپەیمانی لە فراكسیۆنە شیعی و سوننەكان ڕێگرن لەبەردەم تەواوبونی نیسابی یاسایی چونكە ترسی جدییان هەیە كە بەرهەم ساڵح زۆرینەی دەنگی پەرلەمانتاران بەدەستبهێنێت و بەسەر فوئاد حسێن كاندیدەكەی پارتی دیموكراتی كوردستاندا سەربكەوێت. بەپێی زانیارییەكانی "درەو میدیا" پارتی و  هەندێك لە هێزە سوننی و شیعییەكان كە نایانەوێت دۆستایەتی بارزانی لەدەستبدەن، لەڕێی تەواونەبونی نیسابی یاساییەوە دەیانەوێت كێشە بۆ بەرهەم ساڵح دروستبكەن و یەكێتی ناچار بەڕێككەوتن بكەن یان گۆڕینی بەرهەم ساڵح بە كاندیدێكی تری یەكێتی، كە ڕەنگە لەو حاڵەتەدا پارتی ڕازیبێت بەكشانەوەی كاندیدەكەی بۆ پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق.  

(درەو میدیا): وەزارەتی نەوتی عێراق بڕی هەناردەی نەوت و داهاتەكەی بۆ مانگی ئەیلول راگەیاند و لەو مانگەدا رۆژانە بە تێكڕا 3.456 ملیۆن بەرمیل نەوتی هەناردەكردووە و داهاتەكەشی حەوت ملیار و 900 ملیۆن دۆلار بووە. بە گوێرەی بەیاننامەیەكی وەزارەتی عێراق هەناردەی نەوت لە مانگی ئەیلولدا بەبەراورد بە مانگی ئاب كەمیكردووە و هۆكارەكەشی بۆ ئەنجامدانی چاكسازی لە دامەزراوەكان و خراپی كەشوهەوا گەڕاندوەتەوە. وەزارەتی نەوتی عێراق ئاشكرایكردووە لە مانگی ئەیلولدا رۆژانە  3.853 ملیۆن بەرمیل نەوتی لە كێڵگەكانی باشوورەەوە هەناردەی دەرەوە كردووە و هەر بەرمیلێكیش بە 74.91 دۆلار فرۆشراوە و كۆی داهاتی ئەو مانگەش حەوت ملیار و 900 ملیۆن دۆلار بووە.

(درەو میدیا): دەزگای ناوەندیی ئاماری عێراق ئەمڕۆ ژمارەی دانیشتوانی ئێستای عێراقی راگەیاند و ئاماژەیبەوەشداوە كە ژمارەی دانیشتوانی بەغدای پایتەخت هەشت ملیۆنی تێپەڕاندووە و پارێزگای موسەنناش كەمترین دانیشتوانی هەیە. دەزگای ناوەندیی ئاماری سەربە وەزارەتی پلاندانانی عێراق لە ئامارێكدا رایگەیاندووە ژمارەی دانیشتوانی عێراق بۆ ساڵی 2018 گەیشتوەتە 38 ملیۆن و 124 هەزار و 182 كەس و لەو ژمارەیەش :19 ملیۆن و 261 هەزار و 253 كەس بە رێژەی 51% لە رەگەزی نێرن  و 18 ملیۆن و 862 هەزار و 929 كەس بە رێژەی 49% لە رەگەزی مێن. دوای پارێزگا بەغدا پارێزگای نەینەوا بە پلەی دووەم و 10%ی كۆی دانیشتوانی عێراق پێكدەهێنێت و پارێزگای بەسرەش لە پلەی سێیەمدا دێت و 8%ی كۆی دانیشتوان عێراق پێكدەهێنێت و پارێزگای موسەنناش كەمترین ژمارەی دانیشتونی هەیە كە 814 هەزار و 371 كەسە. وەزارەتی پلاندانی عێراق راشیگەیاندووە كە دانیشتوانی عێراق ساڵانە بە تێكڕا 850 هەزار كەس زیاددەكات و پێشبینیشدەكات ژمارەی دانیشتوانی عێراق ساڵی 2030 بگاتە 50 ملیۆن كەس. ئاماری دانیشتوانی عێراق بەژمارە: ژمارەی دانیشتوان: 38 ملیۆن و 14 هەزار و 182 كەس ژمارەی رەگەزی نێر: 19 ملیۆن و 261 هەزار و 253 كەس بە رێژەی 51%. ژمارەی رەگەزی مێ: 18 ملیۆن و 862 هەزار و 929 كەس بە رێژەی 49%. ژمارەی دانیشتوانی بەغدا: 8 ملیۆن و 126 هەزار و 755 كەس ئەوانەی تەمەنیان لە 15 ساڵ كەمترە: 15 ملیۆن و 428 هەزار و 32 كەس بە رێژەی 45%.