Draw Media
هه‌واڵ / عێراق

 (درەو میدیا): تا ڕۆژی چوارشەممەی داهاتوو، عادل عەبدولمەهدی سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو، كابینەكەی پێشكەشدەكات، كە (12) وەزارەتی بەر پێكهاتەی شیعەو (6) وەزارەت بۆ سوننەكان‌و (3) وەزارەت بۆ كوردو وەزارەتێكیش بۆ كەمینەكان دەكەوێت‌و پێدەچێت بۆ (كریستیانەكان) بێت. سەرچاوەیەكی نزیك لە پارتی دیموكراتی كوردستان ڕایگەیاندووە، حزبەكەیان ئاستی داواكارییەكانی بۆ بەشداریكردن لە حكومەتی داهاتوو بەرزكردوەتەوە، كە پێشتر خۆی لەچەند وەزارەتێكدا دەبینیەوە. بەوتەی ئەو سەرچاوەیە، پارتی داوای "پێكهێنانی دامەزراوەی كردووە كە زامنی پاراستنی هاوسەنگی بكات لەئیدارەی دەوڵەتی عێراق، وێڕای وەرگرتنی گەرەنتی سەبارەت بە پەراوێزنەخستنی هێزە كوردییەكان‌و رەهەندەكانی لەبڕیاری جێبەجێكردن وەك ئەوەی لە حكومەتەكانی پێشوودا ڕویداوە". وەزارەتە سیادییەكەی كورد چی لێ دێت؟ سەرچاوەكە لە لێدوانێكدا بۆ ڕۆژنامەی (عەرەبی ئەلجەدید) ئاماژەی بەوەداوە، پارتی سەرقاڵی ئەنجامدانی گفتوگۆی چڕوپڕە لەگەڵ هێزە كوردییەكان تا هاوهەڵوێستی بن، پێشبینیشی كردووە یەكلایكردنەوەی پۆستەكانی تایبەت بە كورد لە حكومەتەكەی عەبدولمەهدی دوابكەوێت، تەنانەت ئەگەر  لەم هەفتەیەدا كابینەی داهاتوو بەبەشێك لە وەزارەتەكانیشیەوە ڕابگەیەنرێت. بەگوێرەی زانیارییەكان، كورد لە كابینەی داهاتوودا هەریەك لە وەزارەتەكانی (دارایی‌و كۆچ‌و كۆچبەران‌و داد)ی، بەردەكەوێت، ئەوە لەكاتێكدایە فازیل میرانی سكرتێری پارتی دیموكراتی كوردستان لەتازەترین لێدوانیدا دەڵێت" كورد مەرجی هەیەو پێویستە پێش بەشداریكردنی لە حكومەت جێبەجێبكرێت"، تەئكیدیشی كردووە" كورد داوای جێگری سەرۆك وەزیران‌و وەزارەتێكی سیادی‌و ژمارەیەك وەزارەتی تر دەكات".  پێشتر "درەو میدیا" بڵاویكردەوە، پارتی بەفەرمی داوای پۆستی جێگری سەرۆك وەزیرانی عێراقی كردووە، لەوبارەیەوە (كاوە محەمەد) پەرلەمانتاری فراكسیۆنی گۆڕان بە(درەومیدیا)ی، وت:"ئەگەرێكی لاواز هەیە عادل عەبدولمەهدی جێگر دابنێت، هەوڵێكیش هەیە ئەو وەزارەتە سیادییەی كە بە كورد دەدرێت بكرێت بە جێگری سەرۆك وەزیران بۆ كارەباری دارایی كە بەر پارتی دەكەوێت‌و وەزارەتی دارایی دەبێت". لەلایەكی ترەوە، حزبەكانی دەرەوەی پارتی دیموكرای كوردستان‌و یەكێتی نیشتمانی كوردستان (بزوتنەوەی گۆڕان‌و نەوەی نوێ‌و یەكگرتوی ئیسلامی‌و كۆمەڵی ئیسلامی) بەنیازن بایكۆتی حكومەتی ئایندەی عێراق بكەن، بەهۆی دابەشكردنی پۆستەكان لەنێوان یەكێتی‌و پارتی‌و بێبشەكردنی حزبەكانی تر تەنانەت كەسایەتی بێلایەن‌و تەكنۆكراتیش كە عەبدولمەهدی بانگەشەی بۆ كردووە.    هاوپەیمانی میحوەر یەكلانەبوەتەوە بەپێی زانیارییە دزەپێكراوەكان، پێشبینی دەكرێت عادل عەبدولمەهدی لەم هەفتەیەدا ناوی ((15) وەزیر لەچوارچێوەی كابینە نوێیەكەیدا پێشكەش بە پەرلەمان بكات بۆ متمانە وەرگرتن. ئەوە لەكاتێكدایە، تائێستا هاوپەیمانی میحوەری سوننەكان خۆی یەكلاینەكردوەتەوە لەبارەی كابینەی داهاتوو، زانیارییەكان ئاماژە بەوەشدەكەن، ئەو وەزارەتانەی كە لە پێكهاتەی كابینەكەی (عەبدولمەهدی)دا ڕێككەوتنی لەسەركراوە (22) وەزارتە، ئەگەری گێڕانەوەی  وەزارەتەكانی (ژنان‌و گەشتوگوزارو ژینگە)ش، قسەی لەبارەوە دەكرێ. عەبدولمەهدی ڕاوێژكارو بەڕێوبەرەكان كەمدەكاتەوە  سەرچاوەیەكی ئاگادار ڕایگەیاند، سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو بەنیازی دەستپێكردنی هەلمەڵەتێكی فراوانە بۆ گۆڕینی پەیكەری سەرۆكایەتی ئەنجومەنی وەزیران‌و، ژمارەی ڕاوێژكارەكانیش كەمدەكاتەوە.  پێگەی "ئارم نیوز" لەزاری سەرچاوەیەكەوە كەناوی نەهێناوە، بڵاویكردەوە، عەبدولمەهدی تیمە تایبەتەكەی ڕاسپاردووە پەیكەرێكی نوێ‌ بۆ كاری ئەنجومەنی وەزیران دابڕژێ كە جیاوازبێت لەڕابردوو، بەدوریشی نەزانیوە، ژمارەی ڕاوێژكارەكان‌و ئەوانەی لەوێ‌ كاردەكەن كەمبكاتەوەو دەستبەرداری بەڕێوەبەری ئەو فەرمانگانەش ببێت كە پەیوەستن بە ئەنجومەنی وەزیران.  نوسینگەی ڕۆژنامەوانی عادل عەبدولمەهدی ڕۆژی 17ی ئەم مانگە ڕایگەیاند، عەبدولمەهدی بەنیازە بەمنزیكانە كابینەی حكومەتەكەی پێشكەش بە پەرلەمان بكات.


(درەو میدیا): سایتی (غەد پرێس)ی عێراقی لە زاری چەند سەرچاوەیەكەوە ناوی كاندیدەكانی بۆ هەریەكە لە وەزارەتی (ناوخۆ- دەرەوە- بەرگری) لە كابینەی نوێی حكومەتی عێراق بڵاكردەوە. بەپێی قسەی ئەو سەرچاوەیە، دیارترین كاندیدەكان بۆ پۆستی وەزارەتی دەرەوە ئەمانەن: •    حەیدەر عەبادی، سەرۆك وەزیرانی ماوە تەواوبوو •    لەیس كوبە،  سیاسەتمەداری سەربەخۆ سەرچاوەكە ئاماژەی بەوەشكردووە، بۆ پۆستی وەزارەتی ناوخۆ دوو كاندید هەن كە ئەمانەن: •    فالح فەیاز، سەرۆكی بزوتنەوەی عەتا •    ئەبو مەریەم ئەنساری، سەركردە لە رێكخراوی بەدر بۆ وەزارەتی بەرگریش، سەرچاوەكە باسی لەناوی چوار كاندید كردووە كە بریتین لەم كەسانە: •    ریاز جەلال،  فەرماندەی پێشووی هێزی زەمینی •    نوری غافل،  ئەفسەری پێشوو •    قاسم محەمەدی •    لیوا روكن ناسر غەننام


(درەو میدیا): لەكاتێكدا عادل عەبدولمەهدی سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو بەپێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەت سەرقاڵی ئامادەكارییە بۆ ڕاگەیاندنی ناوی وەزیرەكانی كابینەكەی لە سەرەتای هەفتەی داهاتوودا، ناكۆكی قوڵ لەنێوان هەندێك لە هێزە سیاسییەكان دروستبووە سەبارەت بەو پێكهاتە وزارییە. چاوەڕواندەكرێت، كابینەی نوێی حكومەت لە (22 بۆ 23) وەزارەت پێكبێت، كە رێژەی 70%ی بەتەوافوقی سیاسی لەنێوان هێزو لایەنەكان یەكلاكراوەتەو رێژەی 30%یشی، بۆ سەربەخۆ تەكنۆكراتەكانە. سەرچاوەیەكی سیاسی ئاگادار بە ڕۆژنامەی (شەرق ئەوسەت)ی، ڕاگەیاندووە، تائێستا عەرەبی سوننە كاندیدەكانیان بۆ پۆستە وزارییەكان پێشكەش نەكردووە، سەرەڕای كۆتایهاتنی ماوەی دیاركراو بۆیان،  كە دوێنێ‌ 17ی، مانگ  بوو. دابەشكاریی لەسەر بنەمای ئەنجومەنی حوكم  بەگوێرەی قسەی سەرچاوەكە، كە شەرقلئەوسەت ناوەكەی ئاشكرانەكردووە، ئاڕاستەیەك هەیە بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەت لەسەر بنەمای "ئەنجومەنی حوكم"، كە پۆڵ بریمەر حاكمی مەدەنی ئەمریكا لە عێراق دوای روخانی رژێمەكەی سەددام لەساڵی 2003دا پێكیهێنا، ئەگەر لەسەر ئەو بنەما حكومەت پێكبهێنرێت، ئەوا: •    ( 13) وەزارەت بەر پێكهاتەی شیعە دەكەوێت •     سوننەكان (5) وەزارەت •    كورد (3) وەزارەت •    كەمینەكان (1) وەزارەت سوننەكان پێشتر ئەمجۆرە دابەشكارییەیان ڕەتكردوەتەوەو بەنیازی وەرگرتنی (6) وەزارەتن، لە وەزارتە سیادییەكانیشدا وەزارەتی (نەوت)یان بەلاوە پەسەندترە لە وەزارەتی بەرگری.  عەبدولمەهدی ناوی 12 وەزیر پێشكەش دەكات لەلایەكی ترەوە، سەرچاوە عێراقییەكان ئاماژە بەوەدەكەن، سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو بەنیازە لەكۆی (22) وەزارەتی كابینەكەی ناوی (12) وەزیر پێشكەشبكات، بەهۆی ئەو ململانێ توندەی لەسەر پێنج وەزارەتە سیادییەكە (نەوت- دارایی- دەرەوە- ناوخۆ- بەرگریی) لەنێوان هێزو لایەنە سیاسییەكاندا سەریهەڵداوە. ئەندامێكی هاوپەیمانی میحوەری نیشتمانی سوننەكان دەڵێت" سەركردەكانی هاوپەیمانێتیەكەیان نەگەیشتونەتە ڕێككەوتنی كۆتایی سەبارەت بە كاندیدەكانیان بۆ وەرگرتنی وەزارەت لە كابینەكەی عەبدولمەهدی"، تەئكیدیشی كردووە، ئەم ناكۆكییەكانیان ڕەنگە بێتەهۆی دواخستنی ڕاگەیاندنی ئەو وەزارەتانەی كە بۆ سوننەكان دیاریكراون، بەپێی سیستمی پشكێنە.  شیعەو سوننەو كورد داوای پشكی خۆیان دەكەن بەوتەی سەرچاوەكە كە قسەی بۆ ڕۆژنامەی (عەرەبی ئەلجەدید) كردووە، تائێستا عەبدولمەهدی ئاماژەی بەوەنەداوە، ئەو وەزارەتانە دەداتەوە بە سوننەكان كە لە حكومەتەكانی پێشوودا پێیاندراوە، بەڵام سەركردە سونییەكان سورن لەسەر ئەوە، بەوپێیەی ئیستحقاقی هەڵبژاردنی خۆیانە، جگە لەوەی عورفێكە پرۆسەی سیاسی عێراقی لەسەر بنیاتنراوە لەدوای ساڵی 2003وە.  باسلەوەشدەكات، خواستی بەدەستهێنانی وەزارەت تەنها پەیوەست نیە بە هاوپەیمانی میحوەر، بەڵكو هاوپەیمانێتییەكانی تری وەك (فەتح)و (ئیئتیلافی دەوڵەتی یاسا)و (نەسر)و حزبە كوردییەكان داوای پۆست دەكەن لە حكومەتەكەی عەبدولمەهدی، باسی لە ئەگەری دابەشكردنی وەزارەتەكان كردووە لەسەر بنەمای پارێزگاكان. ئەم مشتومڕو ململانێ سیاسییە لەكاتێكدایە، دوێنێ‌ نوسینگەی ڕۆژنامەوانی عادل عەبدولمەهدی ئاشكرایكرد، سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو بەمنزیكانە كابینەی حكومەت‌و پرۆگرامی حكومی پێشكەشدەكات. ڕونیشیكردوەتەوە، عەبدولمەهدی سەرقاڵی پەیوەندییە لەگەڵ سەرۆكایەتی پەرلەمان‌و سەركردەی كوتلەكانی پەرلەمان، بۆ دەستنیشانكردنی ڕۆژێكی گونجاو كە بەمزوانە ڕادەگەیەنرێت.      


(درەو میدیا): دادگای باڵای فیدراڵی عێراق بڕیارەكەی حەیدەر عەبادی بۆ دوورخستنەوەی فالح فەیاز لە پۆستەكانی هەڵدەوەشێنێتەوەو سەرجەم بەرپرسیارێتییەكانی بۆ دەگەڕێنێتەوە. نوسینگەی ڕۆژنامەوانی فالح فەیاز ، سەرۆكی لە كارخراوی دەستەی حەشدی شەعبی ڕایگەیاند: ئەمڕۆ دووشەممە دادگای فیدراڵی عێراق بڕیارەكەی حەیدەر عەبادی سەرۆك وەزیرانی ماوە تەواوبووی تایبەت بە دوورخستنەوەی فەیاز لە پۆستەكانی سەرۆكی دەستەی حەشدی شەعبی و ڕاوێژكاری ئاسایشی نیشتمانی و سەرۆكی دەزگای ئاسایی نیشتمانی  ڕەتكردوەتەوە و بڕیاریداوە سەرجەم پۆستەكانی بۆ بگەڕێنێتەوە. نوسینگەكەی فەیاز ڕاشیگەیاندووە، سەرچاوەیەك لە دادگاكە پێی ڕاگەیاندون، هەڵوەشاندنەوەی بڕیارەكەی عەبادی لەسەر ئەو بنەمایە بووە، كە لەكارخستنی فەیاز بڕواپێكەر و یاسایی نەبووەو پاڵشپت بە هیچ بڕگەیەكی دەستوریش نەبووە.  مانگی ئابی ڕابردوو، دوای توندبونەوەی ململانێی هێز و لایەنە شیعەكان لەسەر كاندیدی پۆستی سەرۆك وەزیران و پێكهێنانی گەورەترین كوتلەی پەرلەمانیی، حەیدەر عەبادی بەفەرمانێك فالح فەیازی لە پۆستی سەرۆكی دەستەی حەشدی شەعبی دوورخستەوە و خۆی چووە شوێنەكەی، چەند ڕۆژێكیش لەمەوبەر هەردوو پۆستی  ئیدارەی دەزگای ئاسایشی نیشتمانی و ڕاوێژكاری ئەو دەزگایەی بە وەزیرانی ناوخۆ و بەرگریی سپارد.    


 (درەو میدیا): عادل عەبدولمەهدی سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو بەپێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەتی عێراق بەردەوامە لە جموجۆڵەكانی بۆ پێكهانی تیمە وزارییەكەی، لە سایەی فشار و خواستی ئاشكرای  هەندێك لە هێزەكان بۆ وەرگرتنی وەزارەت، كە بوەتە ئاستەنگێكی جدی بۆ پرۆژەی خۆكاندیدكردنی ئەلیكترۆنی كە عەبدولمەهدی هەفتەی ڕابردوو ڕایگەیاند. سەرچاوەیەكی سیاسی ئاگادار ئاشكرایدەكات، فشارەكان لەسەر عەبدولمەهدی لەگەڵ نزیكبونەوەی وادەی ڕاگەیاندنی پێكهێنانی حكومەت توندتر بوەتەوە، كە دەستور مانگێكی بۆ دیاریكردوەو، بەوپێیەش وادەی ڕاگەیاندنی حكومەتی ئایندە نابێت لە 2 ی مانگی داهاتوو تێپەڕبكات كە 17 ڕۆژی ماوە.  بەوتەی سەرچاوەكە كە قسەی بۆ ڕۆژنامەی (عەرەبی ئەلجەدید) كردووە، ئەو فشارانە بژاردەكانی سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراوی بەشێوەیەكی بەرچاو بەرتەسكردوەتەوە، ڕاشیگەیاندووە، عەبدولمەهدی بەدەست ئەو فشارانەوە دەناڵێت كە هەندێك لە هێزە شیعەكان لەسەریان چڕكردوەتەوە، لە كاتێكدا بانگەشەی پشتیوانیكردنی بێلایەنەكان دەكەن،  بەڵام فشاردەكەن بە ئاراستەی قبوڵكردنی كاندیدەكانیان بۆ وەرگرتنی وەزارەتەكان، جەختیشیكردوەتەوە كە ئەو كارە كاتی زۆری سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراوی بردووە.    هەر لەو چوارچێوەیەدا ڕۆژنامەكە ئاشكراشیكردووە, نوێنەری پێكهاتەو كەمینەكان داوای وەزارەتیان كردووە بۆ كۆتایهێنانی بەو پەراوێزخستنەی كە ڕووبەڕووی بونەتەوە لە حكومەتەكانی پێشوودا، سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراویش بەڵێنی داوە دیراسەی داواكارییەكان بكات بەو مەرجەی دژبە كاری حكومەتی داهاتوو نەبێت.   ئەوەش لەكاتێكدایە، سەركردەی هێزە سوننیەكان پێداگری دەكەن لە وەرگرتنی پشكی خۆیان لە حكومەتی داهاتوو، هەندێك لە پەرلەمانتارانی سوننەش ئەو پەیامەیان بە عەبدولمەهدی گەیاندووە كە متمانە بەهیچ حكومەتێك ناكەن ئەگەر نوێنەرایەتیان نەبێت تیایدا، لەترسی پەراوێزخستینان لە دەسەڵات. (ناجح میزان) سیاسی عێراقی، ئەم داواكارییەی سوننەكان بۆ بەشداریكردنی لە حكومەتی داهاتوو بە كارێكی لۆژیكی ناودەبات، بەپێی بنەمای پشكێنە كە لە ساڵی 2003وە لەعێراق پیادەدەكرێت، دەشڵێت، سوننەكان داوای پشكی خۆیان دەكەن، هەروەك ئەوەی پێكهاتەكانی تر داوای دەكەن.      ئەو سیاسییە عێراقییە لە چاوپێكەوتنێكی تەلەفیزیۆنیدا پرسیاری ئەوەش دەكات، ئەگەر پێویست بكات سوننەكان دەستبەرداری پۆستەكانیان بن، ئەی بۆچی شیعەكان دەستبەرداری پۆستی سەرۆك وەزیران نابن و نایدەن بە پێكهاتەیەكی تر؟ بەگرنگیشی زانیوە سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو فرەرەنگی گەلی عێراق لە پێكهێنانی حكومەتەكەیدا بەهەند وەربگرێت. پێشتر ڕاپۆرتە ڕۆژنامەوانیەكان ئاماژەیان بەوەدا، سەركردەكانی سوننە داوایان لە عەبدولمەهدی كردووە هەندێك جیاكارییان بۆ بكات و، ڕازیبێت بەوەی ژمارەیەك لە پەرلەمانتار و وەزیرەكانی پێشو، لە حكومەتی ئایندەدا پۆست وەربگرنەوە.    


( درەو میدیا): عەممار حەكیم لەهەوڵی ڕازیكردنی لایەنە كوردییەكاندایە بەو پشكەی سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو لەحكومەتی داهاتوو بۆیان دیاریدەكات، نەك ئەوەی خۆیان داوای دەكەن. كەمێك لەمەوبەر وەفدێكی هاوپەیمانی چاكسازی و ئاوەدانكردنەوە بەسەرۆكایەتی عەمار حەكیم گەیشتە شاری هەولێر و بڕیارە لەگەڵ بەرپرسانی پارتی دیموكرانی كوردستان پرسی بەشداری كورد لەحكومەتی داهاتووی عێراق تاتوێبكەن. هەر لەچوارچێوەی سەردانەكەیدا، بڕیارە سبەینێ حەكیم بگاتە سلێمانی و لەگەڵ هێز و لایەنە سیاسیەكان بۆ هەمان مەبەست كۆببێتەوە. سەرچاوەیەكی ئاگادار بە(درەومیدیا)ی، ڕاگەیاند: لەگەڵ ئەوەی پارتی دیموكراتی كوردستان دەیەوێت ئەو پەیامە بەلایەنە عێراقییەكان بگەیەنێت كە تائێستا خۆی یەكلاینەكردۆتەوە بەشداری لەحكومەتی ئایندە دەكات یان نا، یەكێتی نیشتمانی كوردستانیش خۆی یەكلایكردۆتەوەو بەشداریدەكات، بەڵام هاتنی وەفدەكەی هاوپەیمانی چاكسازی و ئاوەدانكردنەوە بۆ دانوستان نیە لەگەڵ لایەنە كوردییەكان لەسەر وەرگرتنی پۆستی وەزارەتەكان هاوشێوەی كابینەكانی ڕابردوو، بەڵكو بۆ رازیكردنیانە بە بەشداریكردن لەحكومەتی داهاتو و بەوپشكەی كە عادل عەبدولمەهدی بۆیان دیاریدەكات. كورد لەكابینەكانی ڕابردودا، جگە لەپۆستی جێگری سەرۆك وەزیران، وەزارەتێكی سیادی كە (دەرەوە یان دارایی) و چەند وەزارەتێكی تریشی وەرگرتوە، بەڵام پێناچێت لەحكومەتی ئایندە بەهەمان پێگەو قەبارە پۆست وەربگرێتەوە، بەوپێیەی شێوازی پێكهێنانی حكومەتی داهاتوو گۆڕانی بەسەردا هاتووە و هەزاران كەس لەسەرانسەری عێراق لەڕێگەی ئینتەرنێتەوە داواكارییان پێشكەش بەسەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو كردووە بۆ وەرگرتنی وەزارەت.


(درەو میدیا): لە گەرمەی ململانێی نێوەندە سیاسییەكاندا، عادل عەبدولمەهدی سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو پەنجەرە ئەلیکترۆنیەكەی بۆ خۆكاندیدكردن بۆ پۆستی وەزارەتەكان لە حكومەتی داهاتوو داخست. بەوتەی سەرچاوە سیاسییە ئاگادارەكان، لەنێو 36 هەزار كەس لەوانەی لەڕێی ئینتەرنێتەوە داوایان پێشكەشكردووە، نزیكەی 200 كەسایەتیان لەو توانایانەن كە خاوەنی بڕوانانەی بەرزن و وڵاتانی تاراوگەیان كردووە بە نیشتمانی خۆیان، لە دیارترین ئەوانەی داوایان پێشكەشكردووە، (شەریف عەلی بن حسێن) سەرپەرشتیاری مەلەكی دەستورییە لە عێراق كە بەوەریسی عەرشی پادشایەتی دادەنرێت، خۆی بۆ بەدەستهێنانی پۆستی وەزارەتی دەرەوە كاندیدكردووە. عەبدولمەهدی سەرقاڵی لێكۆڵینەوە دەبێت لە ژیاننامەی پێشكەشكارەكان و شیاوترینی ئەوانە دەبێت كە لەلایەن كوتلە سیاسییەكانەوە پێشكەشیكراون بۆ بەدەستهێنانی پشتیوانیان و پێشكەشكردنی بەپەرلەمان بۆ بەدەستهێنانی متمانە بەكابینەی حكومەتەكەی.  گاڵتەكردنە بەعەقڵی هاوڵاتیانی عێراق نەدیم ئەلجابری سیاسی و ئەكادیمی بێلایەنی عێراقی لەلێدوانێكدا بۆ ڕۆژنامەی شەرقلئەوسەت ڕایگەاندووە"كردنەوەی دەرگای خۆكاندیدكردن لەڕێی پەنجەرەی ئەلەكترۆنیەوە، لەسایەی قەیرانی متمانە لەنێوان شەقام ونوخبەی سیاسیدا، گاڵتەكردنە بەعەقڵی هاوڵاتی عێراقی" ڕونیشیكردۆتەوە"ئەو ڕێگایە بەمیانیزمێكی ناشیاو دادەنرێت بۆ هەڵبژاردنی كابینەی حكومەت، پێویست بوو لەبیری سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراودا كۆمەڵێك كەسانی خاوەن لێهاتووی ناسراو هەبونایە و بەشەخسی قسەی لەگەڵ بكردنایە بۆ پڕكردنەوەی ئەو وەزارەتانەی كە خۆی پێشنیازی بۆ دەكردن".  ڕاشیگەیاندووە" كاندید بۆ پۆست پێش هەمووشتێك سیاسیە، لە دیارترین خەسڵەتەكانیشی كاریزمابونی كەسایەتیەتی، دوای ئەو توانا سیاسی و ئیدارییەكانێتی، ئەم پرسەش بەهیچ شێوەیەك لەشێوەكان لەڕێی پێگەی ئەلەكترۆنیەوە دەرفەتی پێشكەشكردنی بۆ ناڕەخسێت، مەگەر ڕێككەوتنێكی پێشوەختە هەبێ لەگەڵ حزبەكان بۆ تێپەڕاندنی هەندێك لەو كەسایەتیانە بەو ڕێگایە، بەسیفەتی بێلایەن وتەكنۆكرات".  حزبەكان لەژێر ناوی پێكهاتەدا پۆستەكان دەبەن سەبارەت بەتێڕوانیشیی بۆ حكومەتی داهاتوو، جابری ڕایگەیاندووە" حكومەتی داهاتوو بەدوو قۆناغ بنیات دەنرێت، یەكەمیان: دابەشكردنی پۆستە سیادییەكانە بەسەر پێكهاتەكاندا، دووەمیشیان دابەشكردنی وەزارەتەكان بەسەر ئەوپارتانەی لەژێر سایەی پێكهاتەكاندان". ئەوەش لەكاتێكدایە، وارسی عەرەشی پادشایەتی لە عێراق لەڕێی پەنجەرەی ئەلیکترۆنیەوە داوای وەزارەتی دەرەوەی عێراقی كردووە، بەوەش تائێستا بۆتە ناودارترین ئەو كەسانەی لەو ڕێیەوە داوایان پێكشەكردووە، شەریف دواین كەسە كە لە خانەوادەی پادشایەتی عێراق ماوەتەوە كە سەرجەمیان لە ڕۆژی 14 تەمموزی ساڵی 1958 كوژران و، ناوبراو لەو كاتەدا لە دەرەوەی كۆشكی (ئەلرحاب) بوو . شەریف هەفتەی ڕابردوو لەڕێی كۆڕێكی دیالۆگەوە كە سەنتەری ڕافیدەین لە عێراق ڕێكیخستبوو، چەندین تێبینی سەبارەت بەسیاسەتی دەرەوەی عێراق دەستنیشانكرد و ڕایگەیاند"سیاسەتی دەرەوەی عێراق سودی لەو دەستكەوتانە نەبیینوە كە عێراق بەدەستهێناوە لەپێناو بەرژوەندی نیشتمانی، بۆ نمونە سەركەوتن بەسەر داعشدا، لەگەڵ ئەوەی عێراقییەكان دژی داعش شەڕیانكردو تێكیان شكاندن و كشانیان بەرەو سەرجەم وڵاتانی جیهان ڕاگرت، بەڵام ئەوانەی بەرپرسی سیاسەتی دەرەوەی عێراقن شكستیانهێنا لە تەرویجكردنی ئەو پرسە لە كۆنگرە نێودەوڵەتیەكان كە بۆ پشتیوانی عێراق ڕێكخران، لەوانەی كۆنگرەی كوێت".  عەبدولمەهدی ئازادە لە هەڵبژاردنی كابینەكەی هادی عامری سەرۆكی هاوپەیمانی فەتح ڕایگەیاند: ئەوان لە هاوپەیمانی فەتح و سائیرون ئازادی تەواویانداوە بەعادل عەبدولمەهدی بۆ پێكهێنانی حكومەت و پێیانوتووە تەنها یەك مەرجیان هەیە ئەویش سەركەوتنە. عامری لە وتەیەكدا كە ئەمڕۆ  بە بۆنەی 37 ساڵەی دامەزراندنی ئەنجومەنی باڵای ئیسلامی پێشكەشیكرد، داوای لەپەرلەمانی عێراق كرد پەلەبكات لە تەواوكردنی ئیستحقاقە دەستورییەكان و هەڵبژاردنی سێ‌ سەرۆكایەتیەكە، ئەوە لەكاتێكدایە تائێستا سەرۆكایەتی ئەنجومەنی نوێنەران و سەرۆكی نوێی كۆماری عێراق هەڵبژێردراون، بەڵام تائێستا كابینەی نوێی حكومەت پێكنەهێنراوە، كە بەپێی وادە دەستورییەكان كەمتر لەسێ‌ هەفتەی ماوە.


(درەو میدیا): نوسینگەی راگەیاندنی عادل عەبدولمەهدی سەرۆك وەزیرانی راسپێدراوی عێراق، دوێنێ‌ هەینی ئەنجامی كۆتایی خۆ كاندیكردنی بۆ پۆستە وزارییەكانی حكومەتی نوێی عێراق بە شێوەی ئەلیكترۆنیی راگەیاند و ئاشكرایكرد كۆی ئەوانەی كاندیدبوونیان تەواو بووە گەیشتوەتە 15184 كەس. نوسینگەی راگەیاندنی عەبدولمەهدی لە بەیاننامەیەكدا كە كۆپییەكی بە " درەو میدیا" گەیشتووە، دەڵێت:" لە وادەی خۆیدا و لە كاتژمێر چواری پاشنیوەڕۆی رۆژی پێنجشەممە 11ی تشرینی یەكەمی 2018 دەرگای خۆكاندیدكردن بۆ پۆستە وزارییەكان بە شێوەی ئەلیكترۆنیی داخرا و ژمارەی ئەوانەی كاندیدبوونیان تەواوبووە گەیشتوەتە 15184 كەس". ئاشكراشیكردووە ئەو كاندیدانە دانیشتوی سەرجەم پارێزگاكانن و ژمارەی ئەو كاندیدانەشی خاوەنی بڕوانامەی دكتۆران گەیشتوەتە 1778 كەس بە رێژەی 12% و بڕوانامەی ماستەریش 2200 كەسە بەرێژەی 14%. ئاماژەی بەوەشكردوووە كە رێژەی كاندیدە ژنەكان گەیشتوەتە 15% و پیاوانیش 85% و رێژەی كاندیدە سەربەخۆكانیش گەیشتوەتە 96%., نوسینگەی عەبدولمەهدی لە بەشێكی تری بەیاننامەكەیدا دەڵێت:" رێوشوێنی ئێستا بریتیە لە جیاكردنەوەی ئەلیكترۆنیی داواكارییەكان و دوورخستنەوەی ئەو داواكارییانەی كە مەرجە یاسایی و هونەرییەكانیان تێدا نیە". و ئاشكراشیكردوووە لە یەكەم وردبینیكردنی سەرەتاییدا بە گوێرەی پێوەرەكان 601 لە باشترین كاندیدەكان دیاریكراون و لیژنەیەك لە شارەزایان وردبینی داواكاری ئەو 601 كەسە دەكەن بۆ ئەوەی باشترینیان لێ‌ دەستنیشان بكرێت و بانگهێشتبكرێن بۆ چاوپێكەوتن لەگەڵیان. ئاماژەیبەوەشداوە هەنگاوی داهاتوو بریتیە لە ئەنجامدانی چاوپێكەوتنی راستەوخۆ لەگەڵ تیمی پسپۆر و وردبینی توانا و بڕوانامەكانیان و پاشان چاوپێكەوتنی كۆتایی و راستەوخۆی كاندیدە لێهاتووەكان لەگەڵ سەرۆك وەزیرانی راسپێردراو. ئەنجامی كۆتایی كاندیدی پۆستە وزارییەكانی كابینەی نوێی حكومەتی عێراق: •    15 184 كەس داواكاریی كاندیدبوونیان تەواوبووە •    رێژەی ژنان 15 % یەو پیاوان 85%. •    12%ی كاندیدەكان خاوەنی بڕوانامەی دكتۆران. •    14%ی كاندیدەكان خاوەنی بڕوانامەی ماستەرن. •    96%ی كاندیدەكان سەربەخۆن. پارێزگاكان: دهۆك :  167 كەس خۆیان كاندیدكردووە هەولێر: 299 كەس  هەڵەبجە: 18 كەس سلێمانی: 280 كەس كەركوك: 741 كەس نەینەوا: 689 كەس بەغداد: 5827 كەس بەسرە: 912 كەس  


( درەو میدیا): " بۆ پارتی ویەكێتی، لەبری ئەو هەموو وەفدە باڵایە بۆ پۆستە كانتان دەنێرن بۆ بەغداد، وەفدیكیش بنێرن بۆ پێشمەرگەو وقوتی خەڵك".ئەمە وتەی ئەحمەدی حاجی رەشید پەرلەمانتاری فراكسیۆنی كۆمەڵە لە پەرلەمانی عێراق كە لە نوسینێكدا ئاماژەی بەوەكردووە،" لەپرۆژە یاسای بودجەی ۲٠۱۹ پشكی پێشمەگە لەبودجەی وەزارەتی بەرگری عێراق دادەنریت بەبڕی (۳۷) ملیار دینار مانگانە كە بەكۆی گشتی دەكاتە(٤٤٤) ملیار دینار بەڵام تەنها دەزگای دژە تیرۆری عێراق كە (۱۲٠٠٠) چەكدارە  بڕی (۷۳۸٠۹۱۱۸۷) حەوتسەدو سی و هەشت ملیار و نەوەدو یەك ملیۆن وسەدو هەشتاو حەوت هەزار دیناری بۆ تەرخان دەكرێت،هەروەها ژمارەی چەكدارەكانی  حەشدی شەعبی كەلەبوجەدا پەسەند كراوە بە(۱۲۲٠٠٠) چەكدار   بڕی (۲٠۹۸۲۹٠٤۷٠) دوو ترلیۆن ونەوەدو هەشت ملیارو دووسەدو نەوەد ملیۆن وچوارسەدو حەفتا هەزار دیناری بۆ تەرخان كراوە"  ئەو پەرلەمانتارەی كۆمەڵی ئیسلامی ئاماژەی بەوەكردووە" لەبەرانبەردا ئەم ژمارانە سەر ژمێری پێشمەرگە نازانرێت كامیان راستە": ۱_ بەپێی لیدوانی شارەزا یەكی ئابوری كەلە وەزارەتی دارای و ئابووری دەوامی دەكرد درایگەیاند، كە ژمارەی موچە خورانی وەزارەتی پێشمەرگە (٤۳۲٠٠٠) كەسن . ۲_ بەپێی لێدوانی ئەندام پەرلەمانەكانی پەرلەمانی كوردستان ژمارەی ئەو كەسانەی كەلەوەزارەتی پێشمەرگە موچە وەر دەگرن(٤۲۸٠٠٠)كەسن . ۳_بەپێی سەرژمێری بایۆ مەتریەكەی حكومەتی هەرێم بێت ژمارەی پێشمەرگە (۲٦٦٠٠٠) كەسن ٤_ بەپێی دەنگدانی تایبەت بێت كەلەم هەلبژاردنەی ۳٠\۹ ئەنجام درا (۱۷٠٠٠٠) كەسن٠  ٥_ بەپێی تەخمین و خەمڵاندی عێراق بیت ژمارەی پێشمەرگە (٤٥٠٠٠) كەسن. ٦_ بەپێی ئەو برە پارەیە  بیت كە ئەمریكیەكان تەرخانیان كردوە و بری (٤۲۱) ملیۆن دۆلارە تەنها (٦٠٠٠٠) كەسن .  ئەحمەدی حجی رەشید لەكۆتایی نوسینەكەیدا ئاماژە بەوە دەكات"بەتەنها بودجەی تەرخان كراو بۆ حەشدی شە عبی و وەزارەتی بەرگری (۹۹٦۳٥۷٥۱۷٠) نۆ ترلیۆن و نۆسەدو شەست و سێ ملیارو پینج سەدوحەفتاوپینج ملیۆن وسەدو حەفتا هەزار دینارە، بەڵام تەرخانكراو بۆ هەریمی هەرێمی بڕی(۸۹۷٠٤٦۷۲۲٦) ).هەشت ترلێۆن و نۆسەدوو حەفتا ملیارو چوارسەدوشەست و حەوتملیۆن دووسەدوو بیست و شەش هەزار دینارە"    


(درەو میدیا): عادل عەبدولمەهدی سەرۆك وەزیرانی راسپێردراو سێ‌ هەفتەی لەبەردەمدا ماوە بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەتی عێراق، كە بەپێی وادە دەستورییەكان یەك مانگ دیاریكراوە. بەقسەی سەرچاوەیەكی سیاسی ئاگادار، عەبدولمەهدی بەنیازە لەو ماوەیەی دەستور بۆی دیاریكردووە، زووتر پێكهاتەی كابینەكەی تەواوبكات‌و پێشكەشی پەرلەمانی بكات تا متمانە بەدەستبهێنێت. سەرچاوەكە بە ڕۆژنامەی (سەرقولئەوسەت)ی ڕاگەیاندووە، عەبدولمەهدی‌و  ئەندامانی تیمە تایبەتەكەی خۆیان ئامادەكردووە بۆ ئەوەی ڕۆژی 24 ئەم مانگە دوا ڕۆژبێت بۆ تەواوكردنی كابینەی حكومەت‌و ناردنی بۆ پەرلەمان. سەرچاوەكە ئاماژەی بەوەشداوە، سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو دەستیكردووە بە وەرگرتنی ناوی كاندید لەهەندێك لە كوتلە سیاسییەكان بۆ پڕكردنەوەی وەزارەتەكان‌و لەماوەی چەند ڕۆژی داهاتوشدا تەواوی ناوەكانی بەدەستدەگات.  بەبەردێك لەدوو چۆلەكەی داوە لەبارەی ئەگەری ئەوەی عەبدولمەهدی سود لەو ناوانە وەردەگرێت كە لەڕێی ئەلیكترۆنییەوە داوایان پێشكەشكردووە بۆ وەرگرتنی پۆستی وەزارەتەكان، سەرچاوەكە دەڵێ:" عەبدولمەهدی بەو هەنگاوە بەبەردێك لەدوو چۆلەكەی داوە، لەلایەك فشاری خستوەتە سەر كوتلە سیاسییەكان تا پەلەبكەن لەپێشكەشكردنی ناوی كاندیدەكانیان بۆ ئەوەی ناچار نەبێت پەنابباتە بەر هەڵبژاردن لەو ناوانەی كە لەڕێی ئەلیكترۆنیەوە بەدەستی گەیشتوە بۆ پڕكردنەوەی وەزارەتەكان، لەلایەكی تر بەو هەنگاوەی بنەمایەكی پڕ لە زانیاری زۆر گرنگی دەستكەوت لەسەر تواناكان لەسەرجەم پسپۆڕییەكان كە ئەكرێت سودییان لێببینرێت لە شوێنە جیاوازەكاندا لەداهاتوودا. بەپێی زانیارییەكان، عەبدولمەهدی ئاستی داواكارییەكانی لەبەردەم ئەوكوتلە سیاسییانە بەرزكردوەتەوە كە هەوڵیانداوە مەرجی بەسەردا بسەپێنن، لەكاتێكدا هەندێك لە كوتلە سیاسییەكان ئازادی تەواویان داوەتێ‌ بۆ هەڵبژاردنی وەزیرەكانی كابینەكەی.   سوننەكان ناوی كاندیدیان نەداوە بە عەبدولمەهدی  كوتلە سونییەكان ڕەتیدەكەنەوە تائێستا كاندیدیان بۆ وەزارەتەكان پێشكەش بە سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو كردبێت. محەمەد كەربولی سەركردە لە هاوپەیمانی میحوەری نیشتمانی بە ڕۆژنامەكەی ڕاگەیاندووە، سوننەكان هیچ كاندیدێكیان بۆ وەرگرتنی وەزارەت پێشكەشی عادل عەبدولمەهدی نەكردووە. ڕونیشیكردوەتەوە، كۆبونەوەكانیان لەگەڵ عەبدولمەهدی لەماوەی یەك دوو ڕۆژی داهاتوودا دەبێت‌و دوای ئەوە لەسەر ئالیەتی كاندیدكردن بۆ وەزارەتەكان ڕێكدەكەون. كەربولی باسلەوەدەكات، ناوی تەكنۆكراتیان هەیە بۆ وەرگرتنی وەزارەتەكان‌و پشتیوانیش لە سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو دەكەن، چونكە دەیانەوێت ئەم حكومەت سەربكەوێت‌و بەرژوەندییەكی گەورەشیان لەسەركەوتنی حكومەتی نوێدا هەیە.  "قبوڵی ناكەین هەموو كابینەكە بێلایەن بێت" لەلایەكی ترەوە، پەرلەمانتارێكی كوتلەی بونیاتنان بە ڕۆژنامەی (عەرەبی ئەلجەدید)ی ڕاگەیاندووە، قسەكردن لەسەر پێكهێنانی حكومەتێك كە سەرجەم ئەندامەكانی بێلایەن بن، شتێكی چاوەڕوانكراو نیەو بەئاسانی قبوڵناكرێت لەلایەن زۆربەی كوتلە براوەكانی هەڵبژاردن. ئاشكراشیكردووە" هەندێك لە كوتلەكان پەیوەندییان بە عەبدولمەهدییەوە كردووەو ئەوەیان پێڕاگەیاندووە".  ئاماژەی بەوەشكردووە" سەختە هەر حكومەتێك حزبەكان ڕازینەكات زۆرینەی پەرلەمانیی بەدەستبهێنێت، ئەوەش وادەكات سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو خواستی هێزە سیاسییەكان بەهەند وەربگرێت".  ئەو پەرلەمانتارەی هاوپەیمانی بونیاتنان كە ناوی خۆی ئاشكرانەكردووە، ئەوەشی نەشاردۆتەوە" فشاری ناوخۆیی‌و دەرەكی لەسەر عەبدولمەهدی هەیە.. حزبەكان چونەتە ناو هەڵبژاردنەوەو سەركەوتنیان بەدەستهێناوەو دەیانەوێت لەڕێی بەدەستهێنانی وەزارەتەوە بەروبومی خۆیان بچننەوە".  باسلەوەشدەكات" دۆخی سروشتی دیموكراسی ئەوەیە پۆستەكان بەسەر پارتە براوەكاندا دابەشبكرێت، ئەگەر وانەبێت سودی هەڵبژاردن چییە". هەر بەقسەی سەرچاوەكە، هەندێك لە سەركردەكانی حەشدی شەعبی كە لەژیر سایەی هاوپەیمانی بونیاتناندان، دەیانەوێت عەبدولمەهدی گەرەنتیان بداتێ‌ كە دەستیان بۆ نەبات، هاوشێوەی حكومەتی ماوە تەواوبوو سەركردەكانی نەكاتە ئامانج.


 (درەو میدیا): لە تاقیكردنەوەیەكی یەكەمدا لەو جۆرە لەدوای ساڵی 20013وە لە عێراق، مامۆستایانی زانكۆ و خاوەنی پسپۆری و لێهاتوویی، سیڤی كەسسی وپیشەییان پێشكەشدەكەن بۆ خۆكاندیدكردن بۆ وەزارەتەكانی حكومەتی داهاتوو، ئەوەش دوای ئەوەی دوێنێ‌ عادل عەبدولمەهدی سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو دەرگای خۆپاڵاوتنی بۆ وەزارەتەكانی كابینەی داهاتوو كردەوە. كاردانەوەكان سەبارەت بەو هەنگاوە ناچاوەڕواننەكراوە جیاوازن، لای هەندێك مایەی گاڵتەجارییە و لەبایەخی كەمدەكەنەوە، هەندێكی تر تەنها بە هەڵمەتێكی بانگەشەی دەزانن، لەكاتێكدا بەرپرسان دەڵێن، كاندیدە بێلایەنەكان پشكێكی سادەیان دەبێت لە پۆستە وزارییەكان. ئەمڕۆ دەیان داوای وەزیری گەیەندراوەتە عەبدولەمەهدی  بەرپرسێكی نزیك لە نوسینگەی عادل عەبدولمەهدی بەڕۆژنامەی "عەرەبی ئەلجەدید"ی ڕاگەیاندووە، لە كاتژمێری 8ی ئەم بەیانیەوە تا ئەو كاتەی قسەی تیادا دەكات، لەڕێی پێگەی ئەلیكترۆنییەوە كەتایبەت كراوە بەپێشكەشەكردن بۆ پۆستە وزارییەكان، دەیان سیڤی كەسی لەلایەن كەسانی بێلایەنەوە گەیشتوەتە دەستیان، ڕونیشیكردوەتەوە، زۆرینەی ئەوانەی سیڤییەكانیان پێشكەشكردووە، مامۆستای زانكۆ و پزیشك و ئەندازیار و خاوەن پسپۆری و شارەزایی بەرزن.  ئەو بەرپرسە كەناوی خۆی ئاشكرانەكردووە، ڕاشیگەیاندووە" لیژنەی تایبەت دەستیكردووە بەڕێكخستنی دۆسیەی پێشكەشكاران و دواتر دەخرێنە بەردەم شارەزایانی بواری یاسایی تا بەراوردی بكەن بە مەرجە دەستوری و یاساییەكان كە پێویستە بونی هەبێت لە كاندیدی پۆستی وەزیر،  ڕونیشكردوەتەوە، دوای هاوتاكردنیان، ئەو دۆسیانەی هاوتانین پەراوێزدەخرێن و، ئەوانەی هاوتان بەرزدەكرێنەوە بۆ لیژنەی باڵا بۆ تەماشاكردنیان و دیاریكردنی باشترین لەوانەی داوایان پێشكەشكردووە بۆ دەستنیشانكردنیان وەك وەزیر.   دەرفەتی گەورەی لەبەردەم تەكنۆكراتی بێلایەندا نیە تایبەتمەندی دیاریكراو هەیە بۆ كێبڕكێكردن لەنێوان كاندیدەكاندا، كە پەیوەستە بە شارەزایی و ناوبانگی نیشتمانی و لێكۆڵینەوەی تایبەت وبەرزكردنەوە و ئەو پۆستانەی كاندید هەیبووەو هەموو ئەمانە وەك خاڵ حساب دەكرێن و دەبنە بنەمای كێبڕكێ لەنێوان ئەوانەی داوایان پێشكەشكردووە و شیاوترینیان دەستنیشانبكرێت. پرۆسەی پێشكەشكردنی ناوی كاندید تا كاتژمێر 4ی پاشنیوەڕۆی ڕۆژی پێنج شەممەی داهاتوو بەردەوام دەبێت و لەماوەی دوو بۆ سێ‌ ڕۆژدا ناوەكان یەكلادەكرێنەوە، ئەمەش بەقسەی سەرچاوەكە.  لەچوارچێوەی ئەم ڕایە دژ بەیەكانەدا، ژمارەیەك لەبەرپرسان جەختدەكەنەوە كە دەرفەت هەیە بۆئەوەی كاندیدە بێلایەنەكان هەندێك لە وەزارەتە لاوەكییەكان وەربگرن، لە سایەی ئەو ململانێ‌ توندەی كە لەنێوان كوتلە سیاسییەكان لەئارادایە لەسەر پۆستە وزارییەكان.   پەرلەمانتارێكی هاوپەیمانی (بونیاتنان) ڕایگەیاندووە، قسەكردن لەپێكهێنانی حكومەت لەلایەن كەسانی تەكنۆكراتی بێلایەن زیادەڕۆیی تیادەكرێت، چونكە عەبدولمەهدی پێویستی بە متمانەی كوتلە سیاسییەكان دەبێت، ناتوانێت متمانە بۆ حكومەت بەدەستبهێنێت لەڕێی ڕازیكردنی ئەو كوتلانەو وەرگرتنی وەزارەتی گرنگەوە،  ڕونیشیكردوەتەوە، كوتلە سیاسییەكان لە سەدا 85 وەزارەتەكانی حكومەتی عەبدولمەهدی بەدەستدەهێنن. ئەو پەرلەمانتارە ڕاشیگەیاندووە، ئاسۆی كراوە لەبەردەم عەبدولمەهدی بەڕێژەی لەسەدا 15 دەبێت لە پۆستە وزارییەكان و كە ڕەنگە بە كاندیدە سەربەخۆكان پڕبكرێتەوە لەڕێی پەنجەرەی ئەلیكترۆنیەوە.    ئەوانەی خۆیان كاندیدكردووە باوەڕیان پێی نیە  یەكێك لەو كەسانەی كە خۆی بۆ پۆستی وەزیر كاندیدكردووە، بەڕۆژنامەی عەرەبی ئەلجەدیدی وتووە، هیوایەكی زۆریان نیە بۆئەوەی وەزارەت بەدەستهێنن، لەنێوەندی ململانێی حزبەكەكاندا، بەڵام خۆیان كاندیدكردووە و هیواخوازن چانس یاوەریانبێت، هەروەك چانس هاوڕێی عادل عەبدولمەهدی بوو، هیواشی خواستوە ڕۆڵێكی دیاریان هەبێت لە بونیاتنانی دامەزراوەكانی دەوڵەت كە حزبەكان بەدرێژایە 15 ساڵی ڕابردوو وێرانیانكردووە.  دوێنێ‌ عادل عەبدولمەهدی دەرگای خۆكاندیدكرن بۆ پۆستە وزارییەكان كردەوە لەڕێی پێگەیەكی ئەلیكترۆنی تایبەتەوە و كاتژمێر 4 پاشنیوەڕۆی ڕۆژی پێنجشەممە ڕێكەوتی 11 ئەم مانگە دەرگای خۆكاندیدكردن دادەخرێت. 


(درەو میدیا): ژنە رۆژنامەنوسێكی عێراقی بەناوی " دالیا عەقیدی"  بە شێوەی ئەلیكترۆنیی خۆی بۆ پۆستی وتەبێژی حكومەتی نوێی عێراق كاندید دەكات. ئەوەش دوای ئەوەی عادل عەبدولمەهدی سەرۆك وەزیرانی راسپێدراوی عێراق لە رێگەی سایتێكەوە دەرگای خۆ كاندیدكردنی بۆ پۆستەكانی كابینەی حكومەتەكەی كردەوە. دالیا عەقیدی تەمەن 50 ساڵ، لەماوەی ژیانیدا لە چەندین دەزگای راگەیاندنی ناوخۆیی و نێودەوڵەتی كاریكردووە و دیارترینیان كاركردن بووە لە كەناڵی شارقە و رادیۆی دەنگی ئۆپۆزسیۆنی عێراق و دەنگی ئەمریكا. دالیا دوای گەڕانەوەی بۆ عێراق ساڵی 2003 لە كەناڵی حوڕە  دەستی بەكاركردن كردووە پاشان وەك بێژەی هەواڵ و پێشكەشكاری بەرناكە لە كەناڵی سۆمەریە بە بەیروت كردووە و دوای داخستنی نوسینگەی ئەو كەناڵە لە پایتەختی لوبنان گەڕاوەتەوە بۆ واشنتۆن و بەردەوامە لە كاری رۆژنامەنوسیی و ئێستا لە یەكێك لە كەناڵەكانی ئەمریكا بە زمانی ئینگلیزی بەرنامە پێشكەشدەكات. دەربارەی خۆ كاندیدكردنی بۆ پۆستی وتەبێژی حكومەتی عێراق دالیا لە چاوپێكەوتنێكدا لەگەڵ كەناڵی " ئەلعەرەبیە" دەڵێت كارێكی باش و جوان دەبێت ئەگەر ژنێك ئەو پۆستە وەربگرێت و وێنەی عێراق لە نێوەندە جیهانییەكاندا دەگۆڕێت.


( درەو میدیا): عادل عەبدولمەهدی سەرۆك وەزیرانی راسپێردراو دیدار و چاوپێكەوتنەكانی وازلێدەهێنێت و خۆی بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەت تەرخاندەكات و بۆ ماوەی سێ رۆژیش دەرگای خۆكاندیدكردن بۆ پۆستی وەزارەتەكانی كابینەكەی دەكاتەوە و ئەوانەی خوازیارن خۆیان كاندیدبكەن دەتوانن لە رێگەی سایتێكی ئەلیكترۆنییەوە كە تازە دانراوە داواكاری و سیڤی خۆیان رەوانە بكەن. نوسینگەی راگەیاندنی عەبدولمەهدی لە بەیاننامەیەكدا رایگەیاندووە سەرۆك وەزیرانی راسپێدراو رایدەگەیەنێت كە ئەركی یەكەم و بنەڕەتی لە بەردەم گەل و ئەنجومەتنی نوێنەراندا لە ماوەی دەستوریدا ئەوەیە بە تەواوەتی خۆی بۆ ئامادەكارییە پێویستەكانی پێكهێنانی حكومەت و ئامادەكردنی كارنامەی حكومەت تەرخانكردوووە و بە رەچاوكردنی ئەو هەموو داواكارییەی كە دەكرێت بۆ دیداری تایبەتی راستەوخۆ بۆ پیرۆزبایی یان بۆ خستنەڕوووی بەرنامە و بیرۆكە یان خۆ كاندید كردن رایدەگەیەنێت كە: 1-    داوای لێبوردن دەكات لە قبوڵنەكردنی وەفدی پیرۆزبایی و تەنها ناردنی نامە یان پەیوەندی تەلەفۆنی بۆ ئەوە بەسە. 2-    هەر كەسێك لە خۆی رادەبینێت و كەسی شارەزاو خاوەن پسپۆریی و ئەزمونی زانستییە و ئارەزوو دەكات خۆی بۆ پۆستی وەزارەتێك كاندیدبكات، دەتوانێت لە رێگەی ئەم ماڵپەڕە ئەلیكترۆنییەوە (https://iraqcabinet2018.com)،  خۆی كاندید بكات و سیڤی خۆی رەوانەبكات و بیسەلمێنێت كە ئەو مەرجانەی تێدایە كە دەستور و یاساكان دیارییان كردووە، ئەمەش كاتژمێر هەشتی بەیانی رۆژی سێشەممە رێكەوتی 9/10/2018 دەستپێدەكات و سایتە ئەلیكترۆنییەكە ئۆتۆماتیكی كاتژمێر چواری پاشنیوەڕۆی رۆژی پێنجشەممە رێكەوتی 11/10/ 2018 دادەخرێت وەك ئاماژەیەك بۆ وەستاندنی لە وەرگرتنی داواكارییەكان. 3-    بەڕێز سەرۆك وەزیرانی راسپێدراو بەردەوان دەبێت لە راوێژكردن بە هەموو شێوازێك لەگەڵ هەركەسێك كە پەیوەندی بەو پرۆسەیەوە هەبێت، بە تایبەتی بەرپرسانی كوتلەكانی ئەنجومەنی نوێنەران. 4-    سەرۆك وەزیرانی راسپێدراو لەم ماوەیەدا داوای لێبوردن دەكات لە رێكخستنی دیدار و كۆبوونەوە لەگەڵ تیمە دیپلۆماتییەكان و كەسایەتییە باڵاكان، جگە لە چەند حاڵەتێكی زۆر تایبەتی وەك نوێنەری ئەمینداری گشتی نەتەوە یەكگرتووەكان، ئەو تیمە دیپلۆماتییانە دەتوانن نامەكانیان لە رێگەی وەزارەتی دەرەوە، ئەمیندارێتی گشتی ئەنجومەنی وەزیران، نوسینگەی بەڕێزی یان لە رێگەی ئیمەیل و پەیوەندی تەلەفۆنییەوە بگەیەنن. 5-    بەڕێز عادل عەبدولمەهدی جارێكی تر رایدەگەیەنێت كە هیچ كەس و لایەنێكی سەرپشك نەكردووە بەناوی ئەوەوە دانوستان بكات، جا پلەی نزیكی یان پەیوەندی تایبەتی و سیاسی و مەسلەكیی هەرچییەك بێت و تا پێكهێنانی ئیدارەی تایبەت و رەسمی هەرچی لێدوانێكی هەبێت نوسینگەی راگەیاندنی بە بەیاننامە دەریدەكات  و لە پەیجی رەسمی خۆی لە فەیسبوك و تویتەر بڵاویاندەكاتەوە یان راستەوخۆ بۆ دەزگاكانی راگەیاندن دەنێردێت.  


(درەو میدیا): موقتەدا سەدر دەڵێت، كاتی ئەوە هاتووە لێپێچینەوە لەوانە بكەن كە ماڵی خەڵكیان دزیوەو نیشتمان و خەڵك بخەنە سەرووی هەموو لایەندارییەكەوە. سەرۆكی ڕەوتی سەدر لە تویتێكدا كە ئەمڕۆ لە تۆڕی كۆمەڵایەتی تویتەر بڵاویكردوەتەوە، ڕایدەگەیەنێت، حزبەكان لەڕابردوودا پشكێكی زۆر زۆریان  لەپۆست و پارەی عێراق هەبووە ، بەڵام ئیتر كاتی ئەوە هاتووە لێپێچینەوە لەوانە بكرێت كە پارەی عێراقیان دزیوە. سەدر لە تویتەكەیدا دەڵێت، 15ساڵە پارتە سیاسییەكان بەڕێگەی مەشروع بێت یان نامەشروع،  پشكێكی زۆر زۆری پارەی عێراق دەبەن، پرسیاری ئەوەش دەكات" ئاخۆ بەس نیە ئیتر". سەرۆكی ڕەتی سەدر ئاماژە بەوەدەكات" كاتی ئەوە نەهاتووە گەل ئیستحقاقی خۆی لەڕێی بێلایەنی تەكنۆكراتەوە وەربگرێت، ئەی كاتی ئەوە نەهاتووە لێپێچینەوە لەوانەبكەن كە ماڵی عێراقیان دزیوە و، شكۆی پاك و باشەكان بەرزبكەنەوە، كاتی ئەوە نەهاتووە مافەكانی هاوڵاتی بگاتە دەستی، بێئەوەی حزبەكان تەحەكومی پێوەبكەن، كاتی ئەوە نەهاتووە هاوڵاتیان ئەركەكانیان بەرامبەر نیشتمان بەباشترین شێوە ئەنجامبدەن و، دەستبەرداری بەرژەوەندی حزبی و گروپ و تائیفە و نەتەوە و ناچە و خێڵ و خێزان و تایبەتی ببن. دەشڵێت، كاتی ئەوە نەهاتوە نیشتمان و خەڵك بخرێنە سەروی هەموو ئینتما و لایەندارییەكەوە.


 (درەو میدیا): پارتە سیاسییەكانی عێراق سەرقاڵی گفتوگۆی ناوخۆیین بۆ پێشكەشكردنی ناوی كاندیدەكانیان بە سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو و، وەرگرتنی وەزارەت لە كابینەی نوێی حكومەت، كە لەنێوان پێنج ناودا یەكێكیان دەستنیشاندەكات بۆ وەرگرتنی وەزارەتێك، لەگەڵ ئەوەی  سەرجەم كوتلە سیاسییەكان ڕێككەوتون دەسەڵات و ئازادی تەواوبدەن بە عەبدولمەهدی بۆ هەڵبژاردنی وەزیرەكان، بەڵام لە هەمانكاتدا لایەنەكان سەرقاڵی پێشكەشكردنی ناوی تازەن و بەكارنەهاتوون، وەك دەستپێشخەرییەك كە حزبەكان وایدەبینن هۆكارێكی یارمەتیدەر دەبێت بۆ عادل عەبدولمەهدی بۆ هەڵبژاردنی باشترین، بۆ وەزارەتە سیادی و خزمەتگوزارییەكان، لەكاتێكدا هەندێك لە چاودێران پێیانوایە كە فشاركردنە لەسەر سەرۆكی حكومەتی ڕاسپێردراو. سوننەكان گەندەڵییان دەستپێكرد هەندێك لە سەركردە سیاسییەكانی عێراق لە بەغداد و ئەنبار و تكریت، دەڵێن، ئاماژە سەرەتاییەكانی گەندەڵی لە حكومەتی نوێ‌ لە هێزە عەرەبیە سوننیەكانەوە دەستیپێكردووە، كە بەشێوەیەكی مەبدەئی پێنج وەزارەت وەردەگرن، لەگەڵ پۆستی جێگری سەرۆك وەزیران. بەوتەی بەرپرسێكی باڵای عێراقی كە قسەی بۆ ڕۆژنامەی " عەرەبی ئەلجەدید" كردووە، هێز و پارتە سیاسییەكان دانوستان لەسەر ئەوكاندیدانە دەكەن كە پێشكەش بەسەرۆك وەزیرانی دەكەن، ڕونیشیكردوەتەوە، گرێبەست و بەرژەوەندی، حكوم لەسەر دەستنیشانكردنی ئەو ناوانە دەكات كە پێشكەش بەسەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو دەكرێن، ئەوەشی ئاشكراكردووە، ناكۆكییەكی توند لەنێوان هێزە سوننیەكاندا هەیە، ئەوانەی لە چوارچێوەی گروپی هاوپەیمانی (بونیاتنان) كە نزیكن لە ئێران، دیارترینیان (خەمیس خەنجەر و حزبی ئیسلامی عێراقی و جەمال كەربولی لەلایەك و ئوسامە نوجێفی و ساڵح موتڵەگ لەلایەكی ترەوە، ئەوانەی پاڵیشیانداوە بەهاوپەیمانی (چاكسازی) كە موقتەدا سەدر و حەیدەر عەبادی سەرۆك وەزیرانی كاربەڕێكەر نوێنەرایەتی دەكەن.   حزبەكان خۆیان بۆ وەرگرتنی وەزارەت ئامادەكردووە ئەندامێكی لیژنەی دانوستان لە هاوپەیمانی (فەتح) لەگەڵ عادل عەبدولمەهدی، ڕایگەیاندووە، كوتلەی (بەدر)ی، سەربە هادی عامری، دەیەوێت وەزارەتی ناوخۆ لەدەستی خۆیدا بمێنێتەوە كە قاسم ئەعرەجی یەكێك لەسەركردە دیارەكانی ئەو ڕێكخراوە وەزیریەتی، لەگەڵ كاندیدكردنی ژمارەیەك ناوی تر لەلایەن (بەدر)ەوە، بۆ وەرگرتنی هەمان پۆست، لەكاتێكدا كوتلەی (سادقون) كە (قەیس خەزعەلی) سەرۆكایەتی دەكات دەیەوێت وەزارەتی گواستنەوە بەدەستبهێنێت،  لەڕێی پیشنیازكردنی كۆمەڵێك ناو كە دیارترینیان (نەعیم عەبودیی)ە، لەگەڵ وەرگرتنی وەزارەتی ڕۆشنبیری. ئەو سەرچاوەیە بەڕۆژنامەی عەرەبی ئەلجەدیدی ڕاگەیاندووە لایەنە سونییەكان كە حزبی ئیسلامی نوێنەرایەتیان ئەكات تائێستا دوو ناویان لە دەرەوەی پەرلەمان یەكلاكردوەتەوە بۆئەوەی بیخەنە بەردەست عادل عەبدولمەهدی تا یەكێكیان بۆ پۆستی وەزارەتی بەرگریی دەستنیشانبكات.  لە كاتێكدا حزبی فەزیلە دەیەوێت وەزارەتی داد وەربگرێت، لەڕێی دەستنیشانكردنی سێ‌ كاندید بۆ ئەو پۆستە، ئەگەر وەزارەتی دادیش بەدەستنەهێنێت، هەوڵی بەدەستهێنانی وەزارەتی ئاوەدانكردنەوەو نیشتەجێكردن دەدات. شیوعی لەهاوپەیمانێتیەكەی سەدر جیادەبێتەوە موقتەدا سەدر سەرۆكی ڕەوتی سەدر پێش پرۆسەی دەستنیشانكردنی وەزیرەكان كەتووە، بەڕێنمایدان بە هاوپەیمانی سائیرون كە هیچ كاندیدێك بۆ وەزارەتەكانی كابینەی نوێ‌ پێشكەش نەكەن. پەرلەمانتار (محەمەد لەكاش) ئاشكرایكردووە، حزبی شیوعی كە لەچوارچێوەی هاوپەیمانی سائیروندان ناڕەزان لە تویتەكەی سەدر كەداوای لە هاوپەیمانێتەیەكی كردبوو كاندید پێشكەش نەكەن و پێدەچێت لە هاوپەیمانی سائیرون بكشێنەوە، چونكە دەیانەوێت بەپێی ئیستحقاقی هەڵبژاردن وەزارەت وەربگرن، ئاماژەی بەوەشداوە، فشاری ڕوون هەیە لەسەر عادل عەبدولمەهدی  و پێناچێت حزبەكان دەستبەرداری پشكێنەی حزبی بن دەستبەرداری ئیدارەی دەوڵەت بن و، ڕەنگە حكومەتێك پێكبهێنرێت هیچ جیاوازییەكی لەگەڵ حكومەتەكانی پێشوودا نەبێت، لەڕێی پێنەدانی ئازادی تەواو بە عەبدولمەهدی لە هەڵبژاردنی پێكهاتەی حكومەتەكەی، تەئكیدیشیكردووە، عەبدولمەهدی ڕووبەڕووی سەختیەكی زۆر دەبێتەوە لە هەڵدانەوەی دۆسیەكانی گەندەڵی كە ژمارەیەكی بەرچاو لە حزبە عێراقییەكان تێوەگلاون، تەنانەت كورتكردنەوەی دۆسیەی چەك لە دەستی دەوڵەت زۆر قورس دەبێت، لەگەڵ چارەسەركردنی كێشەی ئاوسانی وەزیفی لە دامەزراوە و وەزارەتەكان.  پرۆژەكەی سەدر چوارچێوەی جوڵەیەكی میدیایی تێناپەڕێنێت ڕەحیم دەراجی سەرۆكی كوتلی (كەفا) ڕایگەیاندووە، حزبە عێراقییەكان لە قۆناغی نوێدا واز لە ئیستحقاقی هەڵبژاردنی خۆیان ناهێنێن، ئەم پرسە بوەتە عورفێكی سیاسی و لەو ڕێیەوە وڵات وێرانكراو سامانی بەتاڵانبرا، ڕونیشیكردوەتەوە، ئەو هەنگاوەی كە سەدر گرتویەتیەبەر ئەگەر بەشێوەیەكی دروست ئەنجامبدرێت، مانای وایە بەرەو شتێك لە چاكسازی و بونیاتنانی هەندێك لە دامەزراوەكانی دەوڵەت دەچن. دەراجی بەهەمان سەرچاوەی وتوە، عەبدولمەهدی وادەی دەستوریی پێكهێنانی حكومەت تێناپەڕێنێت، بەڵام ڕووبەڕووی سەختی زۆر دەبێتەوە، دیارترینیان پەیوەستە بە ئەدائی شەخسی خۆی دوای پێكهێنانی حكومەت، كە ئەوەش لەگەڵ مەزاجی كوتلە سیاسەكان نایەتەوە و ڕێككەوتنی كوتلەكانیش لەسەر پێدانی ئازادی تەواو بۆ هەڵبژاردنی وەزیرەكان كارێكە جوڵەیەكی میدیایی زیاتر تێناپەڕێت بۆ گێڕانەوەی دەموچاوە حزبیەكان لە چوارچێوەی پێكهاتەی حكومەتی نوێ‌، نمونەی ئەوەش، سەرقاڵیی ئیستای حزبەكانە بە ئامادەكردنی ناوی تازە بۆ وەزارەتەكان، نەك دروستكردنی پرۆگرامی وزرای بۆ ئیدارەدانی وەزارەتەكان.      



مافی به‌رهه‌مه‌كان پارێزراوه‌ بۆ دره‌و
Developed by Smarthand