Draw Media

(درەو میدیا): حەیدەر عەبادی سەرۆك وەزیرانی عێراق لە بەیاننامەیەكدا وەڵامی داواكارییەكانی ئەمڕۆ هەینی عەلی سیستانیی مەرجەعە باڵای شیعەكان دەداتەوە كە لە وتاری نوێژی هەینیدا لەلایەن عەبدولمەهدی كەربەلایی خوێنرایەوە. عەبادی لە بەیاننامەیەكدا كە نوسینگەی رۆژنامەوانییەكەی بڵاویكردوەتەوە دەڵێت:"  لە ساتی یەكەمی راگەیاندنی چەند داواكارییەك لەلایەن هاوڵاتیانی چەند پارێزگایەكەوە دەستبەجێ وەڵامی هەموو داواكارییە رەواكانمان دایە و وەڵامدانەوەی داواكاریی هاوڵاتیانمان بە خاڵی بەهێز لە قەڵەمدا نەك لاوازیی ن چونكە ئەوان رۆڵەكانی گەلەكەمانن و ئامانجمان خزمەتكردنیانە و  دیداریشمان لەگەڵ وەفدی رۆڵەكانی ئەو پارێزگایانە ئەنجامدا و چەندین فەرمانی بەپەلەمان بۆ جێبەجێكردنی ئەو داواكاریانەیان دەركرد كە بە گوێرەی دەسەڵاتە سنوردارمان و توانای دارایی دەكرێت جێبەجێ بكرێن بە گوێرەی لە پێشینە و خشتەی زەمەنی و بۆ ئەو مەبەستەش لیژنەی ئاوەدانكردنەوە و حزمەتگوزاریمان لە پارێزگاكان پێكهێنان و دەستبەجێ‌ دەستیان بەكار كردووە". عەبادی دەشڵێت:" هەموو ئەوەی مەرجەعیەتی باڵای ئایینی داوایكردووە، چاومان لەسەریەتی هەر لەو كاتەوەی كە فەتوای جیهادی خۆبەخشی دەركرد هەتا وتاری هەینی ئەمڕۆ كە نەخشە رێگای بۆ داهاتووی عێراق و گەل كێشاوە". عەبادی لە كۆتایی بەیاننامەكەشیدا  دەڵێت:" جەخت لەسەر هەڵوێستمان دەكەینەوە لە پشتیوانی هەموو ئەو تێبینی و رێنمایی و داواكارییانەی لە وتاری مەرجەعیەتی باڵادا هاتوون كە دەروازەی سەلامەتین بۆ عێراقێكە بەهێز و گەشەسەندوو سەقامگیر كە تێیدا ئاسایش و دادپەروەریی و سەقامگیری و گەشەكردن بەدیبێت بۆ هەموو رۆڵەكانی و جێگەی گەندەڵكاران و دزەكانی دارایی گشتی تێدا نابێتەوە". گرنگترین خاڵەکانی وتاری ئەمڕۆ هەینی عەلی سیستانی مەرجەعی باڵای شیعەکان، کە شێخ عەبدولمەهدی کەربەلایی پێشکەشیکرد: ٭ هەڵبژاردنەکان بەوشێوەیە بەڕێوەنەچون کە ئومێدەواری بووین، بەهۆی یاسای هەڵبژاردنەکان و کۆمسیۆنەوە. ٭ ئامۆژگاری هاوڵاتیانمان کرد بەوەی چاکسازیی و پێشکەوتن بەرەو باشتر تەنها بەدەستی خۆیان نەبێت بەدی نایات. ٭ داوامانکرد یاسای هەڵبژاردن دادپەروەر بێت و کۆمسیۆنیش سەربەخۆ بێت. ٭ دەستدرێژیکردنە سەر هێزە ئەمنییەکان و کەلوپەلی دامەزراوە گشتییەکان و خۆپیشاندەران ئیدانەدەکەین. ٭ خۆپیشاندانەکان کۆتاییان نەهاتووە،ئەگەر لە ماوەیەکدا هێورببێتەوە ئەوە بە شێوەیەکی گەورەتر سەرهەڵدەداتەوە. ٭ چەندینجار سیاسییە گەورەکانمان ئامۆژگاری کرد چاکسازی بکەن و واز لە پاراستنی گەندەڵکاران بهێنن. ٭ داوا دەکەین پەلەبکرێت لە پێکهێنانی حکومەت لە زووترین کاتدا و لەسەر بنەمای دروست. ٭پێویستە لەسەر سەرۆک وەزیرانی داهاتوو بەرپرسیارێتی تەواوەتی ئەدای حکومەت لە ئەستۆبگرێت و بەهێز و ئازا بێت. ٭ دەبێت ڕێوشوێنی توند لە دیاریکردنی کابینەی نوێی حکومەت و پۆستە باڵاکان و پلە تایبەتەکاندا پەیڕەوبکرێت. ٭ پێویستە لەسەر دیوانی چاودێری دارایی وردبینی حساباتی خیتامیی بودجەی ساڵانی ڕابردوو تەواوبکات و بەشێوەیەکی شەفاف ئەنجامەکانی ڕابگەیەنێت. ٭ ئەگەر حکومەتی داهاتوو بەڵێنەکانی جێبەجێنەکرد. ئەوا هیچ ڕێگایەک لەبەردەم گەلدا نابێت جگە لە پەرەپێدانی شێوازی ئاشتیانەی دەربڕینی ناڕەزایەتی.  


(درەو میدیا): ئێوارەی ئەمڕۆ هەینی درێژترین " مانگیران" لە سەدەی 21 دا روودەدات كە بە " مانگی خوێناویی " ناسراوە و لەم شەودا مانگ بە رەنگی سور یان قاوەیی تۆخ لە چەند ناوچەیەكی ئەوروپا، خۆرهەڵاتی ناوەڕاست، ئوسترالیا و زۆربەی ناوچەكانی ئاسیا و ئەمریكای باشوور دەردەكەوێت. هاوكات لەگەڵ مانگ گیرانەكەدا هەسارەی مەریخ لە لە دوای 2003ەوە لە نزیكترین خاڵدا دەبێت لە هەسارەی زەوییەوە و پێشبیندەكرێت ئەوە بۆ چەند رۆژێك بەردەوام بێت و مەریچخ لە شێوەی هەسارەیەكی سوری پرشنگداردا دەردەكەوێت ئەگەر ئاسمان هەور و خۆڵباران نەبێت. بۆچی مانگ گیرانەكە زۆر دەخایەنێت؟ بە وتەی تیم ئۆبرین مامۆستایی فیزیای گەردوونی لە زانكۆی مانچستەر مانگ بە فراوانترین ناوەندی سێبەری زەویدا تێدەپەڕێت، لەبەرئەوە مانگگیرانەكە زۆر دەخایەنێت. بەوتەی ئۆبرین تەنها مانگ  گیرانی كاتی و نزیكبوونەوەی مەریخ لە زەویی روونادات، بەڵكو " كاروانی رۆیشتنی هەسارەكان" روودەدات و هەسارەكانی كۆمەڵەی خۆر ریز دەبن بە جۆرێك كە ئەوانەی خوازیاری چاودێریكردنی ئەو دیمەنانەن دەتوانن وێنەیەكی جوانی هەسارەی زوهرە، موشتەری، زوحەل و مەریخ ببینن. ئۆبرین دەڵێت:" مەریخ وەك ئەستێرەیەكی رەنگ سوری پرشنگدار دەردەكەوێت كە لە مانگ دووردەكەوێتەوە". دەشڵێت" هەموو چەند ساڵ جارێك مەریخ لەمیانی خولانەوەیدا بە دەوری زەویدا دەگاتە خالێك لەرامبەر بە زەویی و ئەوەش وادەكات ئێمە لە نزیكەوە بیبینین".                     لە چەند ناوچەیەک وێنەیەکی جوانی هەسارەکانی کۆمەڵەی خۆر دەبینرێت   مانگ گیرانەكە لە كوێ‌ دەبینرێت؟ مانگ گیرانەكە بە روونی لە هەموو ئەو ناوچانەدا دەبینرێت كە ئاسمانیان سافە و هەموو كەسێك لە سەرتاسەری جیهاندا دەتوانێت بیبنێت، جگە لە ئەمریكای باكور و بە دەركەوتنی مانگ لە بەریتانیا و خۆرئاوای ئەوروپا دەستپێدەكات و دیاردەكە بە روونتر لە خۆرهەڵاتی ئەوروپا و ناوەڕاست و خۆرهەڵاتی ئەفریقا و باشوری خۆرهەڵاتی ئاسیا دەبینرێت ئەگەر كەشوهەوا لەباربێت.                                        هەسارەی مەریخ زۆر لە زەویی نزیک دەبێتەوە   سەرچاوە: بی بی سی  


درەو میدیا:  بەپێی  رەشنووسی پڕۆژەیاسای بودجەی سەربازیی ئەمریكا بۆ 2019, لە كۆی 850 ملیۆن دۆلاری تەرخانكراو بۆ سوپای عێراق، 290 ملیۆن دۆلار بۆ پێشمەرگە دانراوە, لە كاتێكدا لە بودجەی سەربازی ساڵی 2017، ئەمریكا 415 ملیۆن دۆلاری بۆ پێشمەرگە تەرخانكردبوو، لە بودجەی سەربازی ساڵی 2018 شدا 365 ملیۆن دۆلاری  بۆ پێشمەرگە تەرخانكردبوو, واتا لە 2017 بۆ 2019 ئەمریكا 125 ملیۆن دۆلاری لە بودجەی تەرخانكراو بۆ پێشمەرگە كەمكردۆتەوە. تەرخانكردنی بودجە لە پرۆژە بودجەی سەربازی ئەمریكا  كە بە یاسای (رێپێدانی بەرگریی نیشتمانی) ناسراوە, لەنێو ئەو پارەیەی بۆ هێزە ئەمنییەكانی عێراق تەرخانكراوە، بەشێكی بۆ پێشمەرگە دادەنرێت. ئەگەرچی پێشتر لە یاسای بودجەی ئەمریكا ناوی هێزی پێشمەرگە نەهاتبوو بەڵام لە رەشنوسی پرۆژە یاسای بودجەی سەربازی ئەمریكا بۆ ساڵی 2019 ناوی پێشمەرگە هاتووە، ئەویش لە چوارچێوەی هاوپەیمانێتی نێودەوڵەتی دژ بە داعش بە سەرۆكایەتی ئەمریكا لە عێراق، بۆیە لە چوارچێوەی پشتیوانییەكانیان بۆ حكومەتی عێراق، هاوكاری هێزەكانی پێشمەرگەش دەكەن   لەدوای دەركەوتنی چەكدارانی داعش لە عێراق و سوریا لە 2014 ەوە هاوپەیمانی نێودەوڵەتی بە سەرۆكایەتیی ئەمریكا مەشق و راهێنان بە هێزە سەربازیەكانی عێراق دەكات و لەناویشیاندا هێزی پێشمەرگەی كوردستان.   


(درەو میدیا): عیمران خان ئەستێرەی پێشووی یاری كریكێت و رێبەری پارتی بزوتنەوەی ئینساف، سەركەوتنی پارتەكەی لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی پاكستان راگەیاند. لە وتارێكی تەلەفزیۆنیدا عیمران خان رایگەیاند، دیموكراسی لە پاكستان پێشكەوتووە و بەڵێنیدا بەشێوازێكی نوێ حوكمی پاكستان بكات. بەپێی ئەنجامی بەرایی هەڵبژاردنی پەرلەمانی پاكستان كە دوێنێ بەڕێوەچوو، پارتی ئینساف زۆرینەی دەنگەكانی بەدەستهێناوە و عیمران خانی سەرۆكی ئەو پارتە دەبێت بە سەرۆك وەزیرانی داهاتووی پاكستان. ئەمە لەكاتێكدایە ژمارەیەك لە پارتە بەشداربوەكانی تری هەڵبژاردن باس لە رودانی ساختەكارییەكی بەرفراوان دەكەن لە پرۆسەی هەڵبژاردنەكەدا و دەڵێن سوپا پاڵپشتی لە عیمران خان كردووە.  


(درەو میدیا): دوای بڕیاردان لەسەریان یەكێتی گۆڕانكاری لە پۆستە حزبیەكانی خستە بواری جێبەجێكردنەوە بەم شێوەیە: -    رابەری سەید برایم لە بەرپرسی مەڵبەندی كۆیەوە بۆ لێپرسراوی مەكتەبی راگەیاندن لە شوێنی قادر عەزیز -    بورهان سەعید سۆفی وەك بەرپرسی مەڵبەندی كۆیەی یەكێتی دەستبەكاربوو لە شوێنی رابەر سەید برایم -    سیروان كوێخا نەجم وەك بەرپرسی مەڵبەندی چەمچەماڵی یەكێتی دەستبەكاربوو لە شوێنی بەرزان ئەحمەد كوردە  -    عەبدولباری زێباری وەك بەرپرسی مەڵبەندی بایدینانی یەكێتی دەستبەكاربوو لە شوێنی  هەرێم كەمال ئاغا  -    سامان گەرمیانی وەك بەرپرسی مەڵبەندی گەرمیانی یەكێتی دەستبەكاربوو لە شوێنی  محەمەد عەبدوڵا  ئەگەرچی لەسەرەتادا ئەو گۆڕانكاریانە ناڕەزایی و ناكۆكی سەركردەكانی لێكەوتەوە، بەڵام دواتر گۆڕانكاریەكان چونە بواری جێبەجێكردنەوەو بڕیارە گۆڕانكاری دیكەش بكرێت.     


درەو میدیا: خاوەنی گوتارێكی رەوان و سەرنج راكێشە، سیاسەتمەدار و دیپلۆماتێكی دیارە، هەموو تواناكانی خستە خزمەتی بانگەشەی هەڵبژاردنەوە، بەڵام بەرهەمێكی كەمی چنیەوە. بەرهەم ئەحمەد ساڵح، ئەو پیاوەی سەرۆكی دوو كابینەی حكومەتی هەرێمی كوردستان و جێگری سەرۆك وەزیرانی عێراق و وەزیری پلاندانانی عێراق و جێگری سكرتێری گشتی یەكێتی نیشتمانی كوردستان بووە، ئێستا لە دواین پرۆژەی سیاسیدا سەرۆكایەتی هێزێكی سیاسی نوێ دەكات بەناوی "هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەری". لەیەكەم ئەزموندا وەكو سیاسییەكی سەربەخۆ و سەرۆكی پارتێكی سیاسی، بەرهەم ساڵح لە پرۆسەی هەڵبژاردندا گلا و بە ئامانجەكەی نەگەیشت، ئەو هۆكاری گلانەكەی بۆ ساختەكاری پلان بۆ داڕێژراوی هاوڕێكانی پێشووی لە یەكێتی نیشتیمانی دەگەڕێنێتەوە. بەرهەم ساڵح لە یەكەم تاقیكردنەوەدا رۆژی 12ی ئایار هەڵبژاردنی پەرلەمانی لە عێراق بەڕێوەچوو، هاوپەیمانێتییەكەی بەرهەم ساڵح وەكو نوێترین هێزی گۆڕەپانی سیاسی هەرێمی كوردستان یەكەم چانسی خۆی لەو هەڵبژاردنەدا تاقیكردەوە. ئەگەرچی گوتار و هەنگاوەكانی بەرهەم ساڵح لە بنەڕەتەوە زیاتر بەرەو ئاڕاستەی هەرێم و دۆخی هەرێم بوو، بەڵام چووە یارەكەی بەغدادەوە، بەرهەمی بەرهەم ساڵح لەو پرۆسەیەدا چنینەوە تەنیا (2) كورسی بوو، لە یەكەم بەشداریدا چانسێكی خراپی هێنا. بەپێی ئەنجامی فەرمی كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عێراق لە پارێزگای سلێمانی زیدی بەرهەم ساڵح، هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەری لە پلەی شەشەمدا بووەو (46967) دەنگی بەدەستهێناوە كە دەكاتە تەنها (1) كورسی. لە پارێزگای هەولێری پایتەختی هەرێمیش، هاوپەیمانێتییەكەی بەرهەم ساڵح لە پلەی چوارەمدا بوو، ( 50561) دەنگی بەدەستهێنا كە بەهەمان شێوەی سلێمانی (1) كورسی مسۆگەركرد، لە دهۆكیش دەنگەكانی نەگەیشتە ئاستی كورسییەك. هاوپەیمانێتییەكەی بەرهەم ساڵح لەگەڵ لایەنە ناڕازییەكانی دیكەدا تانەیان لە ئەنجامەكانداو رایانگەیاند، ساختەكاری زۆریان لێكراوە، داوای ئەژماركردنەوەی دەستیی دەنگەكانیان كرد. دوای ئەژماركردنەوەی دەستیی دەنگەكان، ئەنجامەكە هەر بە دڵی هاوپەیمانی نەبوو، بەپێی ئەنجامی نافەرمی ژماردنەوەی دەستیی دەنگەكان، هاوپەیمانی لە نێوان پلەی پێنجەم و شەشەمدایە لە پارێزگای سلێمانی بە جۆرێك، لە ناوەندی پێشڕەو ژمارە 126102 وێستگەی ژمارە 1، لیستی هاوپەیمانی لە پلەی شەشەمدایە كە 19 دەنگی هێناوەو دەكەوێتە دوای پارتی دیموكراتی كوردستانیشەوە كە 21 دەنگی هێناوە. بەپێی ئەو رێژەیەی كە لەلایەن، ئەدهەم بارزانی سەرۆكی ئەنجومەنی سەركردایەتی پارتی لە سلێمانی لە پەیامی ماڵئاواییدا ئاماژەی بۆكرد" هاوپەیمانی هێزی شەشەمە لە سلێمانی و 1836 دەنگی بەدەستهێناوەو پارتی هێزی سێیەمە و 3001 دەنگی بەدەستهێناوە، بزوتنەوەی گۆڕان ( 6220 ) دەنگ و یەكێتی (5495) دەنگیان بەدەستهێناوە. لە پارێزگای هەولێریش بەپێی ئەو ئەنجامە نافەرمییانەی بڵاوكراونەتەوە، لە ئەژماری دەستیی دەنگەكان، هاوپەیمانی هێزی چوارەمە، بەگوێرەی خشتەیەك كە 15 سندوقی لە خۆگرتبوو، هاوپەیمانی (338) دەنگی بەدەستهێناوەو لەدوای پارتی و یەكێتی و نەوەی نوێوەیەو پلەی چوارەمی گرتووە.  بەراوردێك لەنێوان بەرهەم ساڵح و شاسوار عەبدولواحید ئەگەر بەراورد بكرێت لەنێوان دەنگەكانی هاوپەیمانی و (نەوەی نوێ) كە دوو پارتی سیاسی بوون بۆ یەكەمجار 12ی ئایار بەشداری هەڵبژاردنیان كرد، دەردەكەوێت (نەوەی نوێ) دوو ئەوەندەی (هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەری) كورسی هێناوە، لە سلێمانی (نەوەی نوێ) چوارەم و (هاوپەیمانی) پلەی شەشەمە، لە هەولێریش (نەوەی نوێ) دووەم و (هاوپەیمانی) لە پلەی چوارەمدایە. هۆكارەكانی كەمی دەنگی هاوپەیمانی زەرەرمەندی سەرەكی لە پرۆسەی هەڵبژاردنی 12ی ئایاری رابردوو هاوپەیمانی و خودی بەرهەم ساڵح بوو، خۆی هۆكاری سەرەكی زیانەكە بۆ ساختەكاری دەگەڕێنێتەوە، هەندێك كەس وا لێكیدەدەنەوە، لەو هەڵبژاردنەدا بەرهەم ساڵح بەپلەی یەكەم لەلایەن یەكێتی نیشتیمانییەوە بە ئامانجگیراوە، چونكە ئەگەر هاوپەیمانی دەنگ و كورسی زۆری بهێنایە، رەنگە كاریگەری لەسەر ناوخۆی یەكێتی هەبوایە، بۆیە تەركیزی سەرەكی لە هەڵبژاردنی 12ی ئایار لەسەر هاوپەیمانی و خودی بەرهەم ساڵح بوو. بەڵام ئەمە تەنیا هۆكار نەبوو بۆ گلانی هاوپەیمانی لە یەكەم ئەزمونی پێشبڕكێی هەڵبژاردندا، یەكێك لە هەڵەكانی هاوپەیمانی و بەرهەم ساڵح كە هۆكار بوو بۆ ئەو گلانە، پەلەكردنیان بوو لە بەشداریكردن لە هەڵبژاردن لەكاتێكدا هێشتا پارتە نوێیەكە نەكەوتبووە سەرپێی خۆی و بنكەی رێكخراوەیی و میدیایی و دارایی و جەماوەری تۆكمە نەبوو بوو، كە دەبوو خۆی زیاتر ئامادە بكردایە بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان، كە لە بنەڕەتەوە گوتار و تەركیزی و روئیای هاوپەیمانی و بەرهەم ساڵح ئاڕاستەی هەرێم و دەسەڵاتدارانی هەرێم بوو، نەك بەغداد. ئێستا كە بەرهەم ساڵح لەبەردەم دووەم تاقیكردنەوەدایە كە هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستانە، دروست نازانرێت گوتاری چۆن دەبێت، بەڵام سەرباری ئەو شكستە، خۆی و هاوپەیمانێتییەكەی چەندین خاڵی هێز و لاوازیان هەیە، كە دەبێت بەشێوەیەكی هاوسەنگ كار لەسەر هەردوكیان بكات، ئەگەر بیەوێت لە دەرگای سەركەوتن بدات. یەكەم/ خاڵە بەهێزەكانی هاوپەیمانی 1-    ئەم هێزە تێكەڵەیەكە لە رەوتە سیاسییە جیاجیاكان، لیبراڵ، ئیسلامی، سەربەخۆ و ..، ئەگەر بەشێوەیەكی باش مامەڵە لەگەڵ ئەم فرەجۆرییەدا بكرێت، رەنگە لە هەڵبژاردندا دەنگێكی زۆری دەنگدەرانی پێ كێش بكرێت. 2-    بەرهەم ساڵح سەرۆكی هاوپەیمانێتییەكە لەڕووی وتاربێژییەوە لەناو سیاسییەكانی تری هەرێمی كوردستان باشترینە، بەڵام خاوەنی گوتارێكی نەرمە خۆ ئەگەر گوتارەكانی تۆزێك رادیكاڵتر بكات بەرامبەر بە هێزە دەسەڵاتدارەكان، رەنگە بتوانێت ژمارەیەكی زیاتر لە دەنگی دەنگدەران بۆ هاوپەیمانێتییەكەی كێش بكات. 3-    بەرهەم ساڵح لەو ماوەیەی سەرۆكی حكومەت  بوو، بەهۆی لەباری دۆخی ئابورییەوە ژمارەیەك پرۆژەی جێبەجێ كردووە لەوانە "تواناسازی و سلفەی زەواج، قەرزی بچوك و قەرزی عەقار"، دەتوانێت لە هەڵمەتی بانگەشەی هەڵبژاردندا ئەم پرۆژانە بداتەوە بە گوێی دەنگدەراندا بۆ كێشكردنی دەنگ و سۆزیان بۆ هاوپەیمانێتییەكەی، بەڵام ناكرێت ئەمە بكاتە بانگەشەی سەرەكی چونكە خاڵی لاوازیشی هەیە. 4-    هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەری دوای دروستبونی یەكجار بەشداری هەڵبژاردنی كردووە، ئەویش هەڵبژاردنی 12ی ئایاری پەرلەمانی عێراق بوو، هاوپەیمانی ئەنجامەكانی ئەو هەڵبژاردنەی رەتكردەوە و باسی لەوەكرد ساختەكاری گەورە بەرامبەر بە دەنگەكانی كراوە، دەتوانێت هەڵمەتی بانگەشەی هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان خۆی وەكو ستەملێكراوێك نمایش بكات و لەو رێگەیەوە سۆزی دەنگدەران بۆ خۆی راكێشێت. دووەم/ خاڵە لاوازەكانی هاوپەیمانی  1-    هاوپەیمانی لە یەكەم بەشداریكردنی لە پرۆسەی هەڵبژاردنی كە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق بوو لە 12ی ئایار، توشی شكستێكی گەورە هات، ئەمە دەكرێت لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان بەشێوەیەكی نەرێنی كاریگەری لەسەر دەنگدەرەكانی دابنێت و نائومێدی لای لایەنگرانی دروست بكات، دەرفەتی بەخشینەوەی ئومێدیش زۆر كەمە، بەهۆی ئەوەی ماوەی نێوان هەڵبژاردنی 12ی ئایاری رابردوو و هەڵبژاردنی 30ی ئەیلول، ماوەیەكی كەمە.  2-    لاوازی گوتاری سیاسی هاوپەیمانێتییەكە لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق، هاوپەیمانی لە بانگەشەی هەڵبژاردنی 12ی ئایار شتێكی ئەوتۆی نوێی بە دەنگدەرانی هەرێمی كوردستان نەوت، ئەگەر بەهەمان گوتارەوە بچێتە هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان، پێناچێت بتوانێت سۆزی دەنگدەران بۆ خۆی كێش بكات، میدیای ئەم حزبە میدیایەكی تەقلیدییە و شتێكی نوێی بۆ دەنگدەران نەخستوەتەڕوو، بە واتایەكی تر لەدایكبوونی میدیاكەی لە بارودۆخی هەڵبژاردندابوو، نەكەوتە سەرخۆی. 3-    بەرهەم ساڵح سەرۆكی هاوپەیمانێتییەكە تائێستا بەروونی جیابونەوەی تەواوەتی خۆی لە یەكێتی نیشتیمانی رانەگەیاندووە و زیاتر وەكو مینبەرێك لەناو یەكێتی مامەڵە دەكات، ئەمە دەنگدەرانی دوردونگ كردووە، زۆرێك لە دەنگدەران هەمان ئەو گومانانەیان هەیە كە لەسەرەتای دروستبونی بزوتنەوەی گۆڕان هەیانبوو، كە پێیانوابوو گۆڕان بەشێكە لە یەكێتی و جیابونەوەكەی سیناریۆی سیاسییە. 4-    بەرهەم ساڵح سەرۆكی هاوپەیمانێتییەكە لەو ماوەیەی كە سەرۆكی حكومەت بووە چەندین رەخنەی لەسەرە، بەتایبەتی كوژرانی خۆپیشاندەران، دەكرێت لایەنە ركابەرەكان ئەم بابەتە لە هەڵمەتی هەڵبژاردندا لەسەر هاوپەیمانێتییەكەی گەورە بكەن. 5-    بەرهەم ساڵح خاوەنی پێگەیەكی بەهێزە لەناو سەركردەو فەرماندە سەربازییەكانی یەكێتیدا، بەڵام نەیتوانیوە تەوزیفیان بكات و بیانخاتە خزمەتی هاوپەیمانێتییەكەیەوە، بۆیە چاوەڕوان دەكرێت بەشێك لەو كەسە نزیكانەی پاشەكشێی لێ بكەن و چیتر پاڵپشتی نەكەن.  6-    نارونی گوتاری هاوپەیمانی و بەرهەم ساڵح بەرامبەر بە پارتی و خودی مەسعود بارزانی، كە تەواوی پۆستە هەستیارو بڕیارەكانی هەرێمی كوردستان لەلای ئەوانە، زیاتر و وتەو لێدوانەكان و هەڵوێستەكانی هاوپەیمانی نەرم و خاترگرتنی پێوە دیاربوو بەرامبەر بە پارتی.  7-    سەرنەكەوتن لە درووستكردنی هاوپەیمانێتی لەگەڵ لایەنە ناڕازیەكان و بەتایبەتیش گۆڕان، چونكە بیرۆكەو بنەمای درووستبوونی هاوپەیمانی هەوڵدان بوو بۆ كۆكردنەوەی هێزەكانی دەرەوەی دەسەڵات و درووستكردنی بەرەیەكی بەهێز.  هەڵبژاردنی داهاتووی پەرلەمانی كوردستان كە بڕیارە لە 30ی ئەیلولی بەڕێوەبچێت، دەبێتە ئەزمونێكی یەكلاكەرەوە بۆ هاوپەیمانی و خودی بەرهەم ساڵح، ئەگەر دەنگ و كورسی زۆر بەدەستبهێنێت، ئەوا بەرهەم ساڵح بە گوڕوتینێكی گەورەوە دێتەوە ناو گۆڕەپانە سیاسییەكەو دەبێتە كارەكتەرێكی كاریگەر، خۆ ئەگەر وەك هەڵبژاردنی رابردوو بەهەر هۆكارێك دەنگ و كورسییەكانی كەم بێت، خۆری هاوپەیمانی و پێگەی خۆشی بەرەو ئاوابون دەچێت. بەڵام ئاوابوونی خۆر بەواتای كۆتایی هاتنی ژیانی سیاسی نیە بەو پێیەی چانسی بەرهەم ساڵح هەمیشە كراوەیە لەناو هێزەكانی دیكە و یەكێتی و بەردەوام لەسەر سینیەك زێڕ سەرۆكی كابینەی حكومەت و سەرۆككۆماری بۆ دەخرێتە بەردەم، لەبەرامبەر دەستبەرداربوونی لە هاوپەیمانی و لیستی جیا.      


راپۆرت:  فازل حەمەڕەفعەت دوای هەڵمەتێكی بانگەشەی هەڵبژاردنی پڕ لە توندوتیژی و خوێن، ئەمڕۆ دەرگای بنكەكانی دەنگدان لە پاكستان بەڕووی دەنگدەراندا كرایەوە. هەڵبژاردنی پەرلەمانیی ئەمڕۆی پاكستان بە "پیسترین هەڵبژاردن" لە مێژوی پاكستان دادەنرێت، ئەمەش بەهۆی تۆمەتباركردنی هێزە چەكدارەكانی ئەو وڵاتە بە هەوڵدان بۆ یاریكردن بە سندوقەكانی دەنگدان. پاكستان كە ژمارەی دانیشتوانەكەی 200 ملیۆن كەسە، بە یەكێك لە ئابورییە تازە گەشەكردووەكانی جیهان دادەنرێت و تاكە وڵاتی ئیسلامییە كە خاوەنی چەكی ئەتۆمی بێت. ئەم وڵاتە ساڵی 1947 سەربەخۆیی بەدەستهێناوە، نیوەی ماوەی ئەو (70) ساڵەی كە پاكستان دروستبووە، سوپا حوكمی وڵاتی كردووە. هەڵبژاردنی ئەمڕۆ دووەم هەڵبژاردنە لە مێژووی پاكستاندا كە لەڕێگەیەوە حكومەتێكی مەدەنی دەسەڵات رادەستی حكومەتێكی مەدەنی تر بكات. سەرباری ئەمە هێشتا رۆڵی سەرباز لە پاكستان لاواز نەبووە، بەهۆی ناكۆكی و بەریەككەوتنی نێوان نەواز شەریفی رێبەری پارتی پەیوەندی ئیسلامی و دامەزراوەی سەربازی خاوەن هەژمون، خەڵكێكی زۆری پاكستان بێئومێدن لە رودانی گۆڕانكاری لە وڵاتەكەیان. بەرپرسانی پارتەكەی نەواز شەریف دەڵێن ئەندامەكانیان روبەڕوی هەڵمەتێكی بەرفراوانی دامەزراوەی ئەمنی بونەتەوە، ئەوەش بە یارمەتی دامەزراوەی دادوەری وڵات، بەگوێرەی زانیارییەكان 17 هەزار ئەندامی پارتەكەی نەواز شەریف لەلایەن دادگاوە تۆمەتباركراون بە پێشێلكردنی یاساكانی هەڵبژاردن. ئەمە جگە لە هەڵمەتی چاودێریكردن و فشاری توند لەسەر میدیاكان و بەشداریكردنی گروپە چەكدارەكان لە پرۆسەی هەڵبژاردندا.  چاودێرانی ناوخۆیی پاكستان دەڵێن، دامەزراوەی سەربازی جارێكی تر گەڕاوەتەوە بۆسەر گەمە كۆنەكانی و پشتیوانی لەو كاندیدانە دەكات كە خۆی دەیەوێت دەرچن بۆ پەرلەمان. لیژنەی مافەكانی مرۆڤی پاكستان رایگەیاند" هەندێك هەوڵی ئاشكراو دوژمنكارانە هەن بۆ یاریكردن بە ئەنجامی هەڵبژاردن، ئەوەش كارێكە كە لێكەوتی وێرانكەری دەبێت لەسەر دەرفەتی گۆڕانی پاكستان بەرەو وڵاتێكی دیموكراتی كارا". مۆتەكەی سوپا بەسەر ژیانی سیاسی پاكستانەوە ئەمڕۆ لەكاتی بەڕێوەچونی پرۆسەی دەنگدان، لە شاری "كویتا" لە باشوری خۆرئاوای وڵات تەقینەوەیەكی خۆكوژی رویداو بەهۆیەوە 30 كەس كوژران.  بەگوێرەی قسەی بەرپرسانی ئەمنی پاكستان، خۆكوژەكە ویستویەتی بچێتە ناو بنكەیەكی دەنگدانەوە، بەڵام هێزە ئەمنییەكان رێگرییان لێكردووە، بۆیە خۆی تەقاندوەتەوە. رێكخراوی "دەوڵەتی ئیسلامی" بەرپرسیارێتی هێرشەكەی لە ئەستۆ گرت. رویدانی هێرشەكە لەكاتێكدا بوو، دامەزراوەی سەربازی پاكستان 371 هەزار پۆلیسی خستوەتە حاڵەتی ئامادەباشی بۆ پاراستنی پرۆسەكە. هەڵبژاردنی پاكستان بە ژمارە •    ژمارەی كورسییەكانی پەرلەمان: 272 •    ژمارەی ئەوانەی مافی دەنگدانیان هەیە: 106 ملیۆن كەس •    ژمارەی كاندیدە ژنەكان: 171 كاندید كەسایەتی و پارتە ركابەرەكان یەكەم: پارتی پەیوەندی ئیسلامی ئەم پارتە نەواز شەریفی تەمەن (68 ساڵ) سەرۆكایەتی دەكات، شەریف كە ئێستا لە زینداندایە بۆ ماوەی سێ خول سەرۆك وەزیرانی پاكستان بووە، بەڵام لەم هەڵبژاردنەدا مافی خۆكاندیدكردنەوەی لێسەندرایەوە، ئەوەش بەهۆی تۆمەتباركردنی بە دۆسیەی گەندەڵی دوای ئاشكرابونی دۆسیەی "نوسراوەكانی پەنەما". دوای ئاشكرابوونی دۆسیەی "نوسراوەكانی پەنەما"، نەواز شەریف، پاكستانی بەجێهێشت و ڕووی لە لەندەنی پایتەختی بەریتانیا كرد، كە ژنەكەی لەوێ دەژی و دوچاری نەخۆشییەكی كوشندە بووە. بێ لەبەرچاوگرتنی ئەو حوكمە یاساییەی (10 ساڵ زیندانیی) كە پێشتر بۆی دەركرابوو، سەرەتای ئەم مانگە نەواز شەریف بەشێوەیەكی كتوپڕ لەگەڵ "مریەم"ی كچی گەڕایەوە بۆ پاكستان، لەگەڵ گەیشتنیدا دەستگیركرا. نەواز شەریف سوپا تۆمەتبار دەكات بە پیلانگیڕی لەدژی، ئەوەش وەكو خۆی دەڵێ بەهۆی رەخنەكانی ئاشكراكانی ئەو لە سوپا و بانگەوازەكانی بۆ ئاسایكردنەوەی پەیوەندییەكانی نێوان پاكستان و هیند، ئەمەش تۆمەتێكە كە سوپا رەتیدەكاتەوە. دوای دەستگیركردنی نەواز شەریف، براكەی كە ناوی (شەهباز)ە سەرۆكایەتی هەڵمەتی بانگەشەی هەڵبژاردنی پارتی پەیوەندی ئیسلامی گرتەئەستۆ و دەیەوێت لەڕێگەی بردنەوەی هەڵبژاردنەوەی خۆی بگەیەنێتە پۆستی سەرۆك وەزیرانی داهاتووی پاكستان. شەهبازی برای نەواز شەریف لەبەردەم میدیاكانی پاكستاندا دووەم: پارتی ئینساف عیمران خان كە تەمەنی (65 ساڵ)ە و یاریزانێكی بەناوبانگی جیهانی پێشووی یاری "كریكێت"ە سەرۆكایەتی ئەم پارتە دەكات. ئەم یاریزانە ماوەی زیاتر لە 20 ساڵە هاتوەتە ناو گۆڕەپانی سیاسی پاكستانەوە، بەڵام نەیتوانیوە بگاتە سەر كورسی سەرۆك وەزیران. ژمارەیەكی زۆر لە چاودێران وای دەبینن عیمران خان باشترین كاندیدی دامەزراوەی سەربازی پاكستان بێت، لەبەرئەوەیە كە دامەزراوەی سەربازی هەوڵی لێدان لە دەرفەتی بردنەوەی لایەنە ركابەرەكانی دەدات لە پرۆسەی هەڵبژاردنەكەدا، هەریەكە لە عیمران خان و دامەزراوەی سەربازی ئەم تۆمەتە رەتدەكەنەوە، بەڵام عیمران خان لە لێدوانێكدا ژەنەراڵ باجوا فەرماندەی سوپای پاكستانی بە "گەورەترین پاڵپشتكاری پرۆسەی دیموكراتی لە هەموو مێژووی پاكستان" ناوبرد. یەكێكی تر لەو تێبینییانەی كە لەسەر عیمران خان هەیە ئەوەیە ژمارەیەك گروپ پاڵپشتی دەكەن كە پرسیاریان لەسەرە، لەناویاندا گروپێكی سیاسی نزیك لە بزوتنەوەی تالیبانەوە. عیمران خان.. یاریزانێك كە چاوی لە كورسی دەسەڵاتە سێیەم: پارتی گەلی پاكستان بیلاوال بۆتۆ زەرداری كە تەمەنی (29 ساڵ)ە و كوڕی سەرۆك وەزیرانی كۆچكردوو بەینەزیر بۆتۆ و دەرچووی زانكۆی ئۆكسفۆردە، سەرۆكایەتی ئەم پارتە دەكات. ئەمە یەكەم هەڵبژاردنە كە پارتی گەلی پاكستان لەژێر سەركردایەتی بۆتۆی كوڕدا بەشداری دەكات، بیلاوال بۆتۆ هاوكات نەوەی زولفەقار عەلی بۆتۆ سەرۆك وەزیرانی كۆچكردوی پاكستانە كە حەفتاكانی سەدەی رابردوو ژەنەراڵ زیا حەق لە كودەتایەكدا لەسێدارەیدا. بیلاواڵی لاو دەڵێ ئەو دەیەوێت خەونی دایكی بەدیبهێنێت لە " بنیادنانی پاكستانێكی ئاشتیخواز و دیموكرات و پێشكەوتوو و گەشەكردوو". بیلاوال بۆتۆ.. گەنجێك كە دەوێت خەونى دایكی بەدی بهێنێت كێ هەڵبژاردن دەباتەوە ؟ كێبركێی توندی هەڵبژاردنەكە لەنێوان پارتی "ئینساف" و پارتی "پەیوەندی ئیسلامی"دایە، پێشبینی دەكرێت بەهۆی پشتیوانی سوپاوە پارتەكەی عیمران خان هەڵبژاردنەكە بباتەوە، لەمەشدا پەنجەی تۆمەتی ساختەكردنی پرۆسەكە بۆ فەرماندەكانی سوپا رادەكێشرێت. رەنگە ئەنجامی هەڵبژاردنی پەرلەمانی پاكستان هاوشێوەی هەڵبژاردنەكەی 12ی ئایاری عێراق گومانی ساختەكاری باڵی بەسەردا بكێشێت و پرۆسەی سیاسی لەو وڵاتە بەرەو ئاڵۆزی زیاتر ببات.


درەو میدیا: "مەلا سەلیم شووشكەیی،پەرمانتارەی پێشووی كۆمەڵی ئیسلامی،كەسێكە سەر بە گرووپی تیرۆریستیی داعشە و لە دادگا فەرمانی گرتنی بۆ دەرچووە و پێویستە دەستگیر بكرێت" ئەمە وتەی تاریق نووری، بەڕێوەبەری گشتیی ئاسایشی ھەولێرە، كە لەدوای روداوەكەی بینای پارێزگای هەولێر لە چوارچێوەی رێوشوینەكان ئاماژەی بۆكردووە. لەبەرامبەردا سەلیم شوشكەیی لە راگەیەنراوێكدا وتویەتی" زۆر بەتوندی ئەو ئەتۆمەتانە ڕەت دەكەمەوە بە هەوڵێكی دەزانم بۆ ناشرین كردنی كەسایەتیم، دەمێكە هەوڵی ناشرین كردنمان ئەدەن بەڵام سوپاس بۆ خوا گەلی كوردستان لەوە هۆشیاترە به درۆ دەلەسەكانیان باوەڕ بكات" شوشكەیی ئاماژە بەوەش دەكات " هیچ گومانی تێدا نیە هەركەسێك لەئەلفو بای یاسا بزانێ لەو ڕاستیە تێدەگات كە هەركەس پەیوەندی بە هەر گروپێكی تیرۆرستیەوە هەبێت ناتوانێت كاندیدی پەڕلەمان بێت و و ڕەزامەندی خەڵك بەدەست بێنێت" پێدەچێت روداوی پەلاماری بینای پارێزگای هەولێر  بیانویەكی باشی دابێت بەدەستی پارتی دیموكراتی كوردستان و ئاساییشی پارتی، كە پلانەكانی بۆسەر لایەنگران و مامۆستایانی ئایینی كۆمەڵی ئیسلامی چڕ بكاتەوە و بەشێك لە لایەنگران و ئەندامانیان بەتۆمەتی داعش بوون و نزیكی لەگروپە توندڕەوەكان دەستگیر بكات. لە چاوپێكەوتنەكەیدا لەگەڵ ماڵپەری رەسمی پارتی دیموكراتی كوردستان تارق نوری بەرێوەبەری ئاساییشی هەولێر ئاماژەی بەوەشكردووە" مەلا ئیسماعیل سووسەیی سێ حەفتەیە دەستگیر كراوە و ددانی بەوەدا ناوە كە بەیعەتی بە داعش داوە , لە ھەولێر خەریكی جێبەجێكردنی پیلانێكی تیرۆریستی بووە و چەندین چەكیش لە ماڵەكەیدا گیراوە, بۆیە زانیمان شتێكی لەبەردەستە و دەیەوێ پیلانێك جێبەجێ بكات" ئەگەرچی مەلا ئیسماعیل سووسەیی سەربە كۆمەڵی ئیسلامی نیە، بەڵام ئەوەی گومانەكە زیاتر دەكات بۆچی لەو كاتانەی داعش لەوپەری بەهێزیدا بووەو چەندین جاریش نزیك بۆتەوە لە هەولێر بەتایبەت لە ساڵانی 2014, 2015 , 2016, ئەو مامۆستایانە پلانەكەیان جێبەجێنەكردووەو نەچونەتە ناو داعش بەڵام لە ئێستادا كە داعش بەتەواوی لاواز بووەو لە ناوچەكە دووركەوتۆتەوە، ئاساییش درك بەو پلانە دەكات.  لە چەند ساڵی رابردوودا هێزە ئەمنیەكانی پارتی لە هەولێر چەندین هەنگاویان نا بۆ دەستگیركردنی لایەنگرانی كۆمەڵی ئیسلامی بەتۆمەتی جۆراوجۆر و هاوكات دورخستنەوەی ئەو مامۆستا ئایینیانەی كە سەر بە كۆمەڵی ئیسلامی كە لە ماوەی رابردوودا هەریەك لە مامۆستا ئیدریس كاریتانی و مامۆستا نادر كانی كوردەیی  دوورخراونەوە لە وتاردان. رەنگە كۆمەڵی ئیسلامی و لایەنگرانی باجی هەڵوێستەكانی كۆمەڵی ئیسلامی و جموجوڵ و بەشداری جدیان بێت لە پرسە سیاسی و خۆپیشاندانەكاندا، هاوكات بەردەوام كۆمەڵی ئیسلامی خاوەنی پێگەیەكی جەماوەری بەهێز بووە لە شاری هەولێر و لە هەڵبژاردنی رابردوودا دوو پارلەمانتاری هەبوو. رەنگە بەشێكی ئەو هەنگاوانەی هێزە ئەمنیەكان دەستواڵاكردنیان بێت بەپەسەندكردنی یاسای ( تیرۆر) كە رۆژی 1/7/2018 بۆ جاری چوارەم لەلایەن پەرلەمانی كوردستانەوە ماوەكەی درێژكرایەوە. یاسای ژمارە 3 ی بەرەنگاربوونەوەی تۆقاندن (تیرۆر) لە هەرێمی كوردستان- عێراقدا لە 18 ماددە پێكهاتووە، رۆژی 3-4-2006 لەلایەن پەرلەمانی كوردستانەوە پەسندكراوە، تاوەكو ئێستا 4 جار لەلایەن پەرلەمانی كوردستانەوە ماوەی كاركردن بەو یاسایە دوو ساڵ، دوو ساڵ، درێژكراوەتەوە. دوایینجار رۆژی 1/7/2018 بۆ جاری چوارەم پەرلەمان ماوەی یاساكەی درێژكردەوە.  


درەو میدیا:  بەپێی زانیاریەكانی درەو میدیا، دوای ئەوەی هەریەك لە سۆران عومەر و عەبدولستار مەجید دیاریكرابوون بۆ سەرۆكی لیستی كۆمەڵی ئیسلامی بۆ پەرلەمانی كوردستان، دواجار بە قازانجی سۆران عومەر یەكلاكرایەوەو لە ئێستادا كۆمەڵی ئیسلامی لیستەكەی بەسەرۆكایەتی سۆران عومەر ئامادەیە بۆ پەرلەمانی كوردستان. یەكگرتووی ئێسلامی كوردستانیش مستەفا عەبدوڵا ئەندامی مەكتەبی سیاسی دەستنیشان كردووە بۆ سەرۆكی لیستەكەی كە پێشتر باس لە ئەبوبەكر هەڵەدنی و شێركۆ جەودەت دەكرا.  حزبی سۆسیالیستی دیموكراتی كوردستان، عەبدوڵای حاجی مەحمودی برای محەمەدی حاجی مەحمودی كردۆتە سەرۆكی لیست كە لەگەڵ پارتی كرێكاران و رەنجدەرانی كوردستان و یەكێتی نەتەوەی دیموكراتی كوردستان بە لیستی سەردەم بەشداری دەكەن. پارتی دیموكراتی كوردستان هێمن هەورامی كردۆتە سەرۆكی لیستەكەی كە بە كەسایەتیەكی نزیكی مەسرور بارزانی دادەنرێت. یەكێتی نیشتیمانی كوردستان قوباد تاڵەبانی جێگری ئێستای سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كردووە بەسەرۆكی لیستەكەی، لەگەڵ بێگەرد تاڵەبانی كە رەنگە بۆ خولی داهاتوو سەرۆكی پەرلەمان یان جێگری سەرۆكی پەرلەمانی بەركەوێت نەوەی نوێ ئەگەرچی هەوڵی زۆریداوە بۆ ئەوەی كەسایەتیەكی بێلایەنی بەهێزی دەستبكەوێت بیكاتە سەرۆكی لیستەكەی بەڵام بەپێی زانیاریەكان شاسوار عەبدولواحێد خۆی سەرۆكی لیستەكە دەبێت. هەرچی هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەریە دوای هەوڵێكی زۆر بۆ دیاری كردنی كەسێكی بێلایەن بەسەرۆكی لیستەكەی بەڵام لە كۆتاییدا بڕیاریانداوە بەرهەم ئەحمەد ساڵح بكرێتە سەرۆكی لیستەكە. بزووتنەوەی گۆڕان تا ئێستا سەرۆكی لیستەكەی یەكلا نەكردۆتەوە، كە پێشتر باس لە عەبدوڵای مەلا نوری دەكرا بۆ سەرۆكایەتی لیستی گۆڕان، بەڵام لە ئێستادا ناوی عەلی حەمە ساڵح و برزۆ مەجیدو عەبدوڵای مەلا نوری هەیە بۆ سەرۆكی لیست، كە هێشتای یەكلا نەكراوەتەوە، كە رەنگە هەمان سیناریۆی دیاریكردنی سەرۆكی لیستی پەرلەمانی عێراق روبداتەوە، كە پێشتر باس لە دانانی ئارام شێخ محەمەد دەكرا، بەڵام دواتر ناوی عەدنان عوسمان و یوسف محەمەد هاتە ئاراوەو دواتر یوسف محەمەد كرا بەسەرۆكی لیست. وادەی تۆماركردنی ناوی كاندیداكانی پەرلەمانی كوردستان تا رۆژی 25ی تەموزی 2018یە،سبەی سەعات 3 وادەی وەرگردنی ناوی كاندیداكان تەواو دەبێت ئەگەر كۆمسیۆن وادەكە درێژ نەكاتەوە.  لەگەڵ ئەوەی دەنگۆی دواخستنی هەیە بەڵام، هەڵبژاردنی خولی پێجەمی پەرلەمانی كوردستان بڕیارە لە 30ی ئەیلولی داهاتوو بەرێوە بچێت، كە خولی یەكەم 1992 و خولی دووەم 2005 و خولی سێیەم 2009 و خولی چوارەم لە 2013 ئەنجامدراوەو تا ئێستا بەردەوامە .  


(درەو میدیا): بەپێی ئەنجامی كۆتایی دووبارە پشكنینەوەی كەمئەندامانی هەرێمی كوردستان، لە ( 103623) كەمئەندام ( 81111 ) لە پشكنینەكە دەرچوون، ئەو ئامارانە لەلایەن رێكەوت حەمەرەشید، وەزیری كار و كاروباری كۆمەڵایەتی بەوەكالەتەوە راگەیەندرا. ئەنجامی ئەو لیژنەیەی دیاریكرابوو بۆ پشكنینەوەی كەم ئەندامان بەمشێوەیە بوو: كۆی گشتی  ـ ژمارەی خاوەن پێداویستی تایبەت بەر لە كارەكانی لیژنەكەی وەزارەت: 103623 ـ ئەوانەی نەچون بۆ چاوپێكەوتن: 6910 ـ ئەوانەی چون بۆ چاوپێكەوتن: 96713 ـ رێژەی دەرنەچوو لە پشكنینەكە: 15602 ـ رێژەی دەرچوو لە پشكنینەكە 81111 پارێزگای هەولێر: ژمارەی تەواوی خاوەنپێداویستی تایبەت: 37069  ئەوانەی نەچون بۆ چاوپێكەوت: 1257 ئەوانەی چون بۆ چاوپێكەوتن: 35812 رێژەی دەرچوو لەپشكنینەكە: 30251 رێژەی دەرنەچوو لە پشكنینەكە: 5561 پارێزگای سلێمانی: ژمارەی تەواوی خاوەن پێداویستی تایبەت: 29352 ئەوانەی نەچون بۆ چاوپێكەوتن: 4892 ئەوانەی چاوپێكەوتنەكەیان ئەنجامداوە: 24460 رێژەی دەرچوو لە پشكنینەكە: 20634 رێژەی دەرنەچوو لە پشكنینەكە: 3826 پارێزگای دهۆك: ژمارەی تەواوی خاوەن پێداویستی تایبەت: 23028  ئەوانەی نەچون بۆ چاوپێكەوتن: 410  ئەوانەی چون بۆ چاوپێكەوتن: 22618  رێژەی دەرچوو لە پشكنینەكە: 18214 رێژەی دەرنەچوو لە پشكنینەكە: 4404 پارێزگای هەڵەبجە: ژمارەی تەواوی خاوەن پێداویستی تایبەت: 7107  ئەوانەی نەچون بۆ چاوپێكەوتن: 204 ئەوانەی چون بۆ چاوپێكەوتنەكە: 6902 رێژەی دەرچوو لە پشكنینەكە: 6190  رێژەی دەرنەچوو لە پشكنینەكە: 713 ئیدارەی گەرمیان: ژمارەی تەواوی خاوەن پێداویستی تایبەت: 7067  ئەوانەی نەچون بۆ چاوپێكەوتن: 147 ئەوانەی چون بۆ چاوپێكەوتن: 6920  رێژەی دەرچوو لە پشكنینەكە: 5822  رێژەی دەرنەچوو لە پشكنینەكە: 1098


(درەو میدیا): لەماوەی نێوان 22ی ئایارەوە بۆ 21ی حوزەیران، لە سەرتاسەری ئێراندا (هەزار و 130) بومەلەرزە رویداوە. بە گوێرەی راپۆرتی مانگانەی ناوەندی تۆماركردنی بومەلەرزەی ئێران كە ئاژانسی فارس بڵاویكردەوە، بەهێزترین بومەلەرزەی ئەو ماوەیە لە ناوچەی (راوەر)ی پارێزگای كرمان بووە كە رۆژی 13ی حوزەیران رویداوە و  گوڕەكەی گەیشتوەتە (5) پلە بە پێوەری رێختەر. هەر لە ماوەی ئەو مانگەدا 17 بومەلەرزە تۆماركراون كە گوڕەكەیان گەیشتوەتە (4) پلە. ئەمە لەكاتێكدایە هەر سێ پارێزگای كرماشانی رۆژهەڵاتی كوردستان و كرمان و هورمزگان لەماوەی 24ی كاتژمێری رابردودا (41) جار بومەلەرزەیان بەخۆوە بینیوە. دوێنێ دوو بومەلەرزەیەك بە گوڕی (5.7) پلە و (5.9) پلە هەردوو پارێزگای كرماشان و هورمزگانی هەژاند، هاوكات لە پارێزگای كرماشان زیاتر (50) بومەلەرزەی تر بە گوڕی جیاواز تۆماركرا، سیان لەو بومەلەرزانە گوڕەكەیان لە (3) پلە بەرزتر بوو. نەخشەی بومەلەرزەكانی ئێران:


(درەو میدیا): -    وەزارەتی ناوخۆ 121 هەزار841 كەس  -    وەزارەتی پێشمەرگە 118 هەزار642 كەس -    دەزگای ئاساییشی هەرێم 31 هەزار 431كەس -    ئەنجومەنی ئاساییش 6 هەزار 476كەس  -    خانەنشینی سەربازی 133 هەزارو 435 كەس  -    كۆی گشتی 411,825 موچەخۆر لە هێزی ئەمنی و چەكدارین ژمارەكان لە پرۆژە بودجەی 2013ی حكومەتی هەرێمەوە وەرگیراوە 


(درەو میدیا): ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا لەڕێگەی باڵیۆزخانەی وڵاتەكەیەوە لە بەغداد پشتیوانی خۆی بۆ خۆپیشاندەرانی عێراق رایگەیاند. باڵیۆزخانەی ئەمریكا لە بەغداد راگەیەندراوێكی بڵاوكردەوە و رایگەیاند، پشتیوانی مافی گەلی عێراق دەكات لە سازدانی گردبونەوەی ئاشتیانە و گوزارشتكردن لە بیروڕا. باڵیۆزخانەی ئەمریكا ستایشی لێدوانی فەرمی حكومەتی عێراقی كرد لەبارەی ئەوەی " مافی هاوڵاتیان دەپارێزێت لە سازدانی خۆپیشاندانی ئاشتیانە"، بەڵام باڵیۆزخانە هاوكات خەمباری خۆی نیشان دەدات لەبارەی كوژرانی خەڵك لەناو خۆپیشاندەران و هێزە ئەمنییەكاندا. باڵیۆزخانەی ئەمریكا لە راگەیەندراوەكەیدا ئامادەیی خۆی نیشانداوە بۆ پاڵپشتیكردنی گەل و حكومەتی عێراق لە بواری چاكسازی ئابوری و روبەڕوبونەوەی گەندەڵی و رەخساندنی دەرفەتی كار.  


(درەو میدیا): جەبار عەبدولكەریم پارێزەری خۆبەخشی خۆپیشاندەرانی شاری بەسرە، لەلایەن ژمارەیەك چەكدارەوە تەقەی لێكرا و كوژرا. عەقیل مەهاوی ئەندامی سەندیكای پارێزەران لە بەسرە رایگەیاند، پارێزەر جەبار عەبدولكەریم لەبەردەم بنكەی پۆلیسی هادی لە ناوەڕاستی بەسرە لەلایەن ژمارەیەك چەكدارەوە زیاتر لە (15) گوللەی پێوەنراوە و كوژراوە. جەبار عەبدولكەریم یەكێك بوو لەو پارێزەرە یاساییانەی بەسرە كە بەشێوەی خۆبەخش خۆی بۆ بەرگریكردن لەو خۆپیشاندەرانە تەرخانكرد كە لەكاتی خۆپیشاندانەكاندا لەلایەن هێزە ئەمنییەكانەوە دەستگیردەكران. لە رۆژی 8ی ئەم مانگەوە شەپۆلێك خۆپیشاندانی ناڕەزایەتی لە شاری بەسرەی پاشوری عێراق دەستیپێكرد و پاشان پەڕییەوە بۆ پارێزگاكانی تری باشوری عێراق و گەیشتە بەغدادی پایتەخت. شەپۆللا ئەمجارەی ناڕەزایەتییە جەماوەرییەكان لە عێراق بەهۆی نەبون و خراپی خزمەتگوزارییە گشتییەكان و بێكارییەوە.  


(درەو میدیا): عوسمانی حاجی مەحمود سەركردەی دیاری بزوتنەوەی گۆڕان‌ و ئەندامی خانەی راپەڕاندن رایگەیاند، دەستی لە ئەندامی خانەی راپەڕاندن كێشاوەتەوە، بەڵام بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان پشتگیری گۆڕان دەكات. عوسمانی حاجی مەحمود لە گفتوگۆیەكی رۆژنامەوانیدا لەگەڵ (شارپرێس) وتی:" وازم لە ئەركی لێپرسراوییەتی و حیزبی هێناوە". سەبارەت بە هۆكاری دەستلەكاركێشانەوەشی دەڵێت" باسكردنی وردەكارییەكان بەپێویست نازانم، بەڵام هۆكارەكەم لە كۆبوونەوەی جڤاتی نیشتمانی بزوتنەوەی گۆڕان لە ڕۆژی 10-3-2018دا بەوردی باسكردووە، هەروەها لە نامەی دەستلەكاركێشانەوەشمدا كە ئاڕاستەی بەڕێز ڕێكخەری گشتی و بەڕێزان ئەندامانی جڤاتی نیشتمانیم كردووە، ئاماژەم بە بەشێك لە هۆكارەكان كردووە". لەبارەی ئەوەی ئاخۆ دەستلەكاركێشانەوەی لە بزوتنەوەی گۆڕان بە واتای ئەوە نایەت پشتیوانی لە هێزێكی سیاسی تر بكات، عوسمانی حاجی مەحمود ئاماژەی بەوەكردووە" لە هەڵبژاردنى داهاتووی پەرلەمانی كوردستاندا پشتیوانی لە بزوتنەوەی گۆڕان دەكات." سەبارەت بە نەوشیروان مستەفاش، عوسمانی حاجی مەحمود دەڵێ" بەڕێز كاك نەوشیراون، سەركردە و رەمزێكی گەورەی تێكۆشان و خەباتی گەلی كوردە، سیاسەتمەدار و ڕۆشنبیر و مێژوونوس و نوسەر و تێكۆشەرێكی مەزنی سادە و خۆنەویست بوو، لە پێگەیەكی بەهێز و كاریگەرەوە هەموو ژیانی لە پێناوی سەرفرازی گەلەكەیدا تەرخانكردووە، لە هەمان كاتیشدا، لێپرسراو و هاوڕێی زۆربەمان بووە، لەبەرئەوە، ئەركی ئەخلاقی هەموومانە ئەو راستیانە دەربارەی بەڕێزیان لە یادنەكەین و مێژووی خەبات و پڕۆژە سیاسییەكەی زیندوو بهێڵرێتەوە. وەك چۆن هەر هێرشێك بۆ سەر بەڕێزیان بە ناڕەوا دەبینم، هەروەها بەكارهێنانی ناوی ئەویش لە لایەن هەندێك كەسەوە كە خۆیان داوەتە پاڵ ناوی ئەو و هێرشدەكەنە سەر كەس و لایەنی تر، بە هەمان شێوە بە ناڕەوا دەبینم". عوسمان حاجی مەحمود ئەندامی خانەی راپەڕاندنی بزوتنەوەی گۆڕان بوو، لە خانەی راپەڕاندن سكرتێری باژێرەكان بوو.



مافی به‌رهه‌مه‌كان پارێزراوه‌ بۆ دره‌و
Developed by Smarthand