(درەو میدیا): بەشار ئەسەد سەرۆكی سوریا هۆشداریدەداتە هێزەكانی سوریای دیموكرات لە رۆژئاوای كوردستان و رایدەگەیەنێت دوودڵ نابن لە بەكارهێنانی هێز  بۆ كۆنترۆڵكردنەوەی ئەو ناوچانەی لەژێر دەسەڵاتیاندایە. ئەسەد لە چاوپێكەوتنێكیدا لەگەڵ كەناڵی " روسیا الیوم" وتی:" تاكە كێشە كە لەسوریا ماوەتەوە ئێستا هێزەكانی سوریای دیموكراتە." ئەسەد وتیشی:" بە دوو بژاردە مامەڵە لەگەڵ هەسەدەدا دەكەین، یەكەم كردنەوەی دەرگای دانوستانە لەگەڵیاندا، چونكە زۆرینەیان هاوڵاتی سوریان و وا پێویست دەكات كە وڵاتەكەیان خۆش بوێت و ناخوازن بوكەڵەیەك بن بەدەستی هیچ بیانییەكەوە." ئەسەد بە زمانی هەڕەشەوە وتیشی :" ئەگەر لەگەڵ یەكدا وەك هاوڵاتیی سوریی نەژین، ئەوا پەنادەبەین بۆ رزگاركردنی ئەو ناوچانە بە هێز، ئەوە خاكی خۆمانە و مافی خۆمانە و ئەركی خۆمانە ئازادی بكەین و پێویستە لەسەر ئەمریكییەكان ناوچەكە بەجێبهێڵن و بە رێگایەك لە رێگاكان بەجێی دەهێڵن." لە بەشێكی تری چاوپێكەوتنەكەدا ئەسەد رایگەیاند ئەمریكییەكان بەبێ‌ هیچ بنەمایەكی یاسایی هاتن بۆ عێراق، بڕوانن چیان بەسەرهات و پێویستە وانەیان وەرگرتبێت." ئەسەدد ئاشكراشیكرد خەریكبوو پێكدادانی روسیا  و ئەمریكا لە سوریا رووبدات، بەڵام بۆ خۆشبەختی بەهۆی دانانی سەركردایەتی روسیا، نەك سەركردایەتی ئەمریكا، رووینەدا.  

(درەومیدیا): وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا رۆژی سێشەممە راپۆرتی ساڵانەی دەربارەی دۆخی ئازادی ئاین لە جیهاندا بڵاوكردەوە، راپۆرتەكە هاوكات بوو لەگەڵ 70 یەمین ساڵیادی جاڕنامەی مافەكانی مرۆڤی نەتەوە یەكگرتووەكانەوە. مایك پۆمپیۆ وەزیری دەرەوەی ئەمریكا لە كۆنفرانسێكی رۆژنامەوانیدا وتی: " ئازادی ئایتی مافێكی مرۆیی جیهانییە و ویلایەتە یەكگرتووەكان وەك تەماشاكەر نابێت و پاڵپشتی هەموو تاكێك دەكات هەوڵی ئازادی دەدات.  راپۆرتەكەی وەزارەتی دەرەوە پشتی بەو زانیارییە سەرەتاییانە بەستووە كە باڵیۆزخانەكانی ئەمریكا لەسەرتاسەری جیهاندا كۆیانكردووەتەوە لە حكومەتە خۆجێیەتییەكان و گروپە ئاینی و رێكخراوی ناوحكومییەكان و رۆژنامەنوسان و چاودێرانی مافەكانی مرۆڤ و كەسانی ئەكادیمی و كەسی تر. ئەمەش بەشێكە لەو راپۆرتە دەربارەی چەند وڵاتێكی خۆرهەڵاتی ناوەڕاست و باكوری ئەفریقا: سعودیە حكوتی سعودیە بەردەوامە لە رێگەگرن لە و كەسانەی موسوڵمان نین، تا پەیڕوی ئاینەكەی خۆیان بكەن، راپۆرتەكە لەسەر زاری چەند سەرچاوەیەكی كۆمەڵی مەدەنیی و میدیاكانی ئەمریكاوە گواستویەتییەوە كە ژمارەیەكە زۆر لە كەسانی ناموسوڵمان و بیانی و موسوڵمانی سعودیە كە سروتە و رەفتارە ئاینییەكانیان لەگەڵ بنەمی رەسمی سعودیەدا یەكناگرێتەوە، ناچارن دوور لەچاوی دەسەڵاتداران پەیڕوی ئاینی خۆیان بكەن و بەردەوام رووبەڕووی جیاكاری و دەستگیركردن وتەنگ پێ هەڵچنین دەبنەوە و هەتا دەگاتە ئاستی دەركردنیان لەو وڵاتە بۆئەوانەی هاوڵاتی سعودیە نین. و هێشتا سعودیە جگە لە مزگەوت رێگە بە كردنەوە و بونیادنانی هیچ پەرستگایەكی تر نادات. بەحرەین حكومەت بەردەوامە لە لێپرسینەوە و دەستگیركردن و دەستبەسەركردنی شێخەكانی شیعە و پەیڕەوكاران و سیاسەتمەدارانی ئۆپۆزسیۆن، راپۆرتەكە ئاماژەی بە كەیسی شێخ عیسا ئەلقاسم دیارترین سەركردەی شیعەكانی بەحرەین داوە، هەروەها لەسەر زاری چەند هاوڵاتییەكی شیعەمەزهەبی بەحرەینەوە گواستویەتیەوە كە جیاكارییەكی بەردەوان لەدژیان پەیڕەودەكرێت لە دامەزراندن لە فەرمانگەكانی حكومەت و پەروەردە و سیستمی دادوەریدا. هەروەها راپۆرتەكە باسی لە بەردەوامی تۆمەتباركردنی ئۆپۆزسیۆنە شیعەكان لە تیرۆر كردووە، و بە وتەی گروپێكی ئاینی ناموسوڵمانیش، حكومەتی مەنامە دەستی وەرنەداوەتە مەراسیمی ئاینییەكانیان و كاریكردووە بۆ لێبوردەیی بەرامبەر دابونەریت و بیروباوەڕی كەمایەتیە ئاینییەكان. عێراق دەستور ئازادی ئاین و بیروباوەڕی بۆ موسوڵمانان و مەسحییەكان و ئێزدییەكان و سابیئە مەنداشییەكان گەرەنتی كردووە، بەڵام ئەم مافە دەستورییە پەیڕەوكارانی ئاینەكانی تر یان مولحیدەكان ناگرێتەوە و یاسە پەیڕەوكردنی ئاینی بەهایی یاساغكردووە. راپۆرتەكە ئاماژەی بەو زانیاریانەش كردووە كە باس لە وەدەكەن كە هێزەكانی عێراق یان میلیشیا شیعەكان و هاوكارەكانیان كەسانی دەستگیركراویان كوشتووە بەهۆی ئەوەی كە سوننەن، رێكخراوە ناحكومییەكانیش باس لەوەدەكەن كە دەسەڵاتداران یاسای بنبڕكردنی تیرۆر بەكاردەهێنن بۆ دەستگیركردنی خەڵك لە دەرەوەی یاسا. بە گوێرەی راپۆرتەكە، مەسیحییەكان و ئێزدییەكان باسیان لەوە كردووە كە ژنانی مەسیحیی لە خاڵەكانی پشكنینی حەشدی شەعبی لە نەینەوا رووبەڕووی تەنگ پێهەڵچنین بوونەتەوە، هەروەها وتوشیانە كە حكومەتی ناوەندیی هانی گۆڕینی دیمۆگرافیا دەدات لە رێگەی ئەوەی زەویی و یەكەی نیشتەجێبوون لە ناوچە مەسیحیەكان دەدات بە شیعەكان. ئێران چەندین سەرچاوە باسیان لەوەكرد ئەو موسوڵمانانەی كە شیعەمەزهەب نین هەروەها شوێنكەوتوانی ئاینەكانی تر جگە لە ئیسلام بەتایبەتی بەهائییەكان روبەڕووی هەڵاواردن و فشار دەبنەوە، خاوەن كارەكانیش بەردەوام ڕوبەڕووی فشاری كۆمەڵایەتی دەبنەوە بۆ ئەوەی خەڵكانی بەهائی لای خۆیان وەرنەگرن، بەهائیییەكان باس لەوەدەكەن روداوەكانی تێكدان و سوكایەتیكردن بە گۆڕستانەكانیان لە زیادبوندان. وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا لە راپۆرتەكەیدا دەڵێ" زانیاری هەیە سەركوتكارییەكی نەخشەبۆداڕێژاو هەیە بۆ سەركوتكردنی خەڵك". میسر قیبتییەكان باسیان لە جیاكاری دەسەڵاتداران كرد لەبەرامبەریان بەتایبەتی لە ناوچە گوندنشینەكاندا. راپۆرتەكە باس لەوەدەكات حكومەت بنیادنانەوەی 78 كلێسای تەواو كردووە كە بەهۆی كردەوە توندوتیژییەكانەوە لە 2013دا زیانیان پێگەیشتووە یاخود روخاون. بۆیەكەمجار دەسەڵاتداران مۆڵەتی هاوسەرگیری بەهائیییەكانیان دەركردووە بەبێ ئەوەی لەسەر پێناسەكانیان ئاماژە بە لایەنی ئاینییان بكرێت. حكومەت بەردەوامە لە هەوڵەكان بۆ پارێزگاریكردن لە كەلەپوری جولەكەكانی میسر. جەزائیر راپۆرتەكە باسی لەوەكردووە دەسەڵاتدارانی جەزائیر لێكۆڵینەوەیان لەگەڵ سەدان كەس لە خەڵكی سەربە تائیفەی ئەحمەدیە كردووە و لە ژمارەیەك لە شارەكان دەیان كەسیان لێ دەستگیركردوون، ئەمەش بەهۆی ئەوەی سروتە ئاینییەكانی خۆیان جێبەجێكردووە. ئاماژە بەوە دەكات، نوێنەرانی وەزارەتی كاروباری ئاینی لەناویاندا وەزیر بەردەوامن لەسەر لێدوان و هۆشداریدان لە "كاریگەری بڵاوبونەوەی ئاینە بیانییەكان"ی وەكو سەلەفیەت و وەهابیەت و شیعەگەری و ئەحمەدیە. مانگی نیسان سەرۆكی دەستەی ئەركان داوای لە هاوڵاتیان كرد" وڵات لە شیعە و ئەحمەدی بپارێزن"، هاوكات ئەنجومەنی ئیسلامی بیروباوەڕی ئەحمەدی بە باوەڕێكی دور لە ئیسلام راگەیاند. لەبارەی مەسیحییەكانیشەوە، راپۆرتەكە ئاماژە بەوە دەكات دەسەڵاتداران كڵێسایەكیان لە شاری وەهران داخستووە و هەوڵ بۆ داخستنی كڵێساكانی تر دەدەن، كۆمەڵە مەسیحییەكان باسلەوەدەكەن روبەڕوی ئاستەنگی ئیداری زۆر دەبنەوە بەهۆی ئەوەی دەسەڵاتداران دانیان پێدا نانێن. راپۆرتەكە ئاماژە بەوەدەكات، تەنانەت دوای ئەوەش كە سەرۆك بڕیارێكی دەركرد بۆ سوككردنی حوكمەكەی، دەسەڵاتداران بەردەوامن لەسەر دەستگیركردنی هاوڵاتییەك كە بووە بە مەسیحی و بەوە تۆمەتبار دەكرێت سوكایەتی بە پێغەمبەری ئیسلام كردووە، حوكمی پێنج ساڵ زیندانیش بەسەر كەسێكی تردا سەپێندرا بەهۆی بڵاوكردنەوەی نوسین لە تۆڕی كۆمەڵایەتی فەیسبوك كە دەوترێت سوكایەتی بە ئیسلام كردووە، بەڵام دواتر لەچوارچێوەی لێبوردنێكی گشتیدا ئازادكرا.   

( درەو میدیا): هەفتەی رابردوو گروپی كاری توركیا – ئەمریكا بۆ تاوتوێكردنی شارۆچەكەی مەنبەج لە رۆژئاوای كوردستان كۆبوونەوە، بە گوێرەی میدیاكانی توركیا، ئەمریكا و توركیا لەسەر دۆخی شاری مەنبەج گەیشتونەتە رێككەوتن و نەخشەرێگەیەكیان داناوە بۆ بەڕێوەبردنی مەنبەج و دوورخستنەوە هێزەكانی رۆژئاوای كوردستان و بڕیاریشە چواری حوەزیرانی داهاتوو، وەزیرانی دەرەوەی ئەمریكا و توركیا لە واشنتۆن بە رەسمی رێككەوتنەكە رابگەیەنن. وتەبێژی ئەنجومەنی سەربازی مەنبەجیش رەتیدەكاتەوە ئەمریكا و توركیا لەسەر چارەنوسی مەنبەج رێككەوتبن و دەڵێت وەفدێكی وەزارەتی بەرگری ئەمریكا پشتیوانی خۆیان بۆ ئەنجومەنی سەربازی مەنبەج دووپاتكردوەتەوە. قۆناغەكانی رێككەوتنەكە بە گوێرەی هەواڵێكی ئاژانسی ئەنادۆڵی توركیی ئەمریكا و توركیا لەسەر نەخشە رێگایەك دەربارەی شاری مەنبەج رێككەوتون،  قۆناغی یەكەمی نەخشتەرێگاكە خۆی لە دوورخستنەوەی هێزەكانی  سوپای دیموكرات و  پەیەگە و پەژەدا خۆی دەبینێتەوە لە خۆرئاوای فورات لە ماوەی یەك مانگدا. ئەنادۆڵی ئاشكراشیكردووە  رێككەوتنی كۆتایی ئەو نەخشەرێگایە رۆژی چواری حوەزیرانی داهاتوو لە میانی كۆبوونەوەی مەولود چاوەشئۆغڵۆ وەزیری دەرەوەی توركیا و مایك پۆمپیۆ وەزیری دەرەوەی ئەمریكا لە واشنتۆن رادەگەیەنرێت و جێبەجێكردنیشی دوای هەمان كۆبوونەوە دەستپێدەكات. ئاژانسی ئەنادۆڵ دەڵێت دوای دەرچوونی هێزەكانی رۆژئاوای كوردستان لە مەنبەج و عەین عیسا، لە قۆناغی دووەمدا سوپای توركیا و هەواڵگری توركیا و ئەمریكا دوای 45 رۆژ لە كۆبوونەوەی 4ی حوەزیران ئەركی چاودێریكردنی مەنبەج دەگرنە ئەستۆ. لە قۆناغی سێیەمیشدا لە ماوەی 60 رۆژ دوای 4ی حوەزیران ئیدارەیەكی خۆجێی بۆ بەڕێوەبردنی شاركە پێدەهێنرێت و هەردوو ئەنجومەن خۆجێی و سەربازی شارەكە بەڕێوەبردنی شارەكە و ئاسایشی بەڕێوەدەبەن. یەپەگە: نەكشاوینەتەوە شەڕڤان دەروێش وتەبێژی ئەنجومەنی سەربازی مەنبەج رایگەیاند بەجێهێشتنی مەنبەج دوورە لە راستییەوە و هەندێم لایەن هەوڵدەدەن بە رێگەی بڵاوكردنەوەی هەواڵی درۆ و ناڕاستەوە ئاسایش و سەقامگیری مەنبەج بە ئامانج بگرن. شەڕڤان دەروێش لە لێدوانێكیدا بۆ " هاوار نیوز" رەتیكردەوە هێزەكانی ئەنجومەنی سەربازی مەنبەج شارەكیان چۆڵكردبێت بۆئەوەی سوپای توركیا جێگەیان بگرێتەوە، وتیشی:" هەماهەنگی نێوان ئەنجومەنی سەربازی مەنبەج و هێزەكانی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی بەردەوامە." وتەبێژی ئەنجومەنی سەربازی مەنبەج راشیگەیاند ئاگاداری كۆبوونەوەكەی هاوپەیمانان و توركیا و جەختیشیكردەوە كە هەردوولا لەسەر چارەنوسی مەنبەج نەگەیشتونەتە رێككەوتن و رۆژی 29ی ئایار وەفدێكی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا سەردانی ئەنجومەنی سەربازی مەنبەجیان كردووە و پشتیوانی خۆیان بۆ ئەنجومەنەكە دووپاتكردوەتەوە. ئەمریكا  روونكردنەوە دەدات بە پێچەوانەی توركیاوە، وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا، هێزەت ناوێرت رەتیكردەوە واشنتۆن و ئەنكەرە لەسەر چارەنوسی مەنبەج گەیشتبنە رێككەوتن. هێزەر ناوێرت، وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا لە كۆنفرانسێكی رۆژنامەوانیدا وتی: "رێكەوتنێكمان لەگەڵ توركیا نییە، پێشووتر رامانگەیاندووە كە كۆبوونەوە ھەبووە لەسەر نەخشە رێگەیەك لەنێوان ھەردوولا، بۆئەوەی بگەنە چارەسەر بەردەوام دەبین، بۆ گفتوگۆكردن لەسەر ئەو كێشەیە و كێشەكانی دیكەی سووریا و كێشە ھاوبەشەكانیش تا نەخشە رێگەك دروست بێت لەسەر مەنبج و ناچەكانی دیكە. لەسەر ئەو كێشەیەش وەزیری دەرەوەی لە مانگی  حوەزەیران پێشوازی لە ھاوتا توركیەكەی دەكات".    

وەرگێڕانی: نامیق رەسوڵ فرێدی بلوم جوتیارێكی ئەفریقای باشوورە و هەموو تەمەنی لەسەردەمی رژێمی پاكتاوی رەگەزیدا لە كێڵگە و وەرشەیەكدا بەسەربردووە و بەمزوانە ناوی بەوەك بەتەمەنترین پیاو لە جیهاندا تۆماردەكرێت، سەرەڕای ئەوەی چەندین ساڵە دەستبەرداری خواردنەوەی مەی و خواردنەوە كحولییەكان بووە، بەڵام هێشتا بەردەوامە لە جگەرەكێشان. فرێدی دەڵێت:" هەموو رۆژێك دوو یان سێ‌ جگەرە دەكێشم، بەدەستی خۆم جگەرەكان دەپێچمەوە، ئارەزووم بۆ جگەرەكێشان بەهێزە، هەندێكجار دەڵێم وازی لێدەهێنم، بەڵام دواتر بۆم دەردەكەوێت كە درۆ لەگەڵ خۆمدا دەكەم، شتێك لە دڵمایە پاڵمپێوەدەنێت كە جگەرەبكێشم، جگەرەیەك دەپێچمەوە، لۆمەی شەیتان دەكەم، ئەو زۆر بەهێزە". ناوبانگ و سەردانی وەزیرەكان یەكەم شت كە سەرنجت ڕادەكێشێت كاتێك ئەم پیاوە دەبینیت كە تەمەنی 100 ساڵی تێپەڕاندووە، باشی باری تەندروستی جەستەیەتی، ئەو باڵایەكی بەرز و جەستەیەكی پتەوی هەیە و بەبێ‌ گۆچان دەڕوات، هەرچەندە هێواشە لە رۆیشتندا، بەڵام هیچ كەموڕییەكی جەستەیی نییە جگە لەوەی تۆزێك گوێی گرانە. فرێدی هەشتی ئایاری رابردوو تەمەنی بوو 114 ساڵ و بە بەتەمەنترین مرۆڤی جیهان دادەنرێت، هەرچەندە بە رەسمی ئەوە لە كتێبیی گینس بۆ ژمارە پێوانییەكان تۆمارنەكراوە و  پێشتر بە تەمەنترین كەس نازناوی ژنێك بوو بەناوی ڤیۆلیت مۆ براون، بەڵام 15ی ئەیلولی 2017 لە تەمەنی 117 ساڵیدا كۆچی دواییكرد و ئێستا دامەزراوەی گینیس رێوشوێنی دەستپێكردووە بۆ دیاریكردنی بەتەمەترین كەس لە جیهاندا. فرێدی نهێنی درێژیی تەمەنی ناشرێتەوە و دەڵێت :" هیچ نهێنییەك نییە، تەنها خوای گەورە نەبێت، هەموو هێزێك لە دەستی ئەودایەن من هیچ شتێكم نییە، دەكرێت لەهەر ساتێكدا بكەم و هەڵنەستمەوە، بەڵام ئەو پشتیوانمە." فرێدی بەدەنگێكە بەرز و بە زمانی ئەفریكانز دەڵێت:" هەست بە تەندروستییەكی باش دەكەم، دڵم بەهێزە، تەنها لاقەكانم بێهێزبوون، ئێستا وەك رابردوو ناتوانم بڕۆم." ئێستا فرێدی بووە بە یەكێك لە پیاوە بەناوبانگەكان، خەڵێكی زۆر سەردانی ماڵە سادەكەی دەكەن  لە شاری كیپ تاون، لەنێوشیاندا وەزیرەكانی حكومەت، ئەو زۆر بەم بایەخپێدانە دڵخۆشە و لە ساڵیادی لە دایكبوونیدا كۆمپانیایەكی بازرگانی كێكی لەدایبكوونی پێشكەشكردووە. كاركردن تا 80 ساڵی جانیتای هاوسەری كە 29 ساڵ لە فرێدی تەمەنی كەمترە، و ماوەی 48 ساڵە لەگەڵیدا دەژی دەڵێت :" فرێدی تەندروستییەكی زۆر باشی هەیە و  چەندین ساڵە تەنها یەكجار چووەتە نەخۆشخانە ئەویش بۆ چارەسەری كێشەیەك لە ئەژنۆكانیدا ". جانیتا دەشڵێت چەندین كەس گومانیان بە تەمەنی فرێدی هاوسەری بردووە، كاتێك داوای ناسنامەیان لێكردووە، بەڵام برازایەكی چووە خۆرهەڵاتی لەندەن و بڕوانامەی لەدایكبوونی بۆ دەرهێنا و پێشكەشی فەرمانگەكانی كرد." وتەبێژی دامەزراوەی كاروباری كۆمەڵایەتی كیپ تاون سیهلی گۆبیز دەڵێت:" حكومەت ناسنامەی بۆ فرێدی دەركرد كە رۆژی هەشتی ئایاری ساڵی 1904 لەدایكبووە." بەبێ‌ گۆچان دەڕوات فرێدی لە تەمەنێكی زوودا گوندەكەی ئەدیلاییدی بەجێهێشتووە و چووە بۆ شاری كیپ تاون، خوێندنەوەی نوسینی نەزانیوە، چونكە لە هەموو تەمەنیدا نەچووەتە قوتابخانە، بەڵام كاتێك بیری منداڵی دەكاتەوە دەڵێت:" حەزم دەكرد زوو لەماڵ بچەمە دەرەوە بۆئەوەی چۆلەكە راوبكەم، هەستم بە شانازی دەكرد، كاتێك لە راو دەگەڕامەوە وچەندین نێچیرم بە پشتوێنەكەمەوە هەڵدەواسی." فرێدی سەرەتا یەكەمین كاری لە كێڵگەیەكدا دەستدەكەوێت و پاشان دەچێتە كۆمپانیایەكی ناوخۆی بۆ بواری بیناسازی بەناوی " فیبراكیت" بۆ دروستكردنی دیوار" لە هەموو شاردا دیوارمان دروستدەكرد، ماوەیەكی زۆر لەو كۆمپانیایە كارم كرد هەتا لە تەمەنی 80 ساڵێدا خانەنیشین بووم." فرێدی لە كیپ تاون لە ناوچەی دیلفت دەژی كە تاوان و گروپی مافیا زۆر تێیدا بڵاوە، بە بڕوای ئەو ژیان لەو چەندین ساڵەی ئەو تێیدا ژیاوە زۆر گۆڕاوە :" ژیان زۆر ئارامتر بوو لە رابردوودا، كاتێكی جوان بوو، تاوانی دزی و كوشتن نەبوو، هیچ كەسێك رووبەڕووی ئازاردان نەدەبوەوە، ئەو شتانەی هەرگیز نەبوون، دەتنوانی بە درێژایی رۆژ لەسەر جێگەكەت بخەویت و كاتێكیش بە ئاگادەهاتیتەوە كەلوپەلەكانت وەك خۆیان بوون و كەس لێیان نزیك نەدەبوەوە." فرێدی هیچ شتێك دەربارەی گۆڕانكاری سیاسی كە لە ئەفریقای باشوور روویدا و رژێمی هەڵاواردنی رەگەزی لە یاد نییە و دەڵێت:" من لە كێڵگەدا كارمدەكرد، كاتم نەبوو بۆئەوەی بایەخ بە شتێكی تر بدەم، شتێكی كەممان لە بارەی سیاسەتەوە دەبیست." ئەمە وەك حاڵەتێكی نامۆ دەردەمەوێت، بەڵام ئەم حدۆخی هەموو ئەو كەسانەبووە كە وەك فرێدی كاریان كردووە، ئەوان زۆربەیان نەخوێندەوار بوون، ژیانیان هەر بریتی بووە لە كاركردن و لە جیهانی دەرەوە دابڕاون، و كرێكارە رەشپێستەكان لە دۆخێكی زۆر قورسدا لە كێڵگەی سپی پێستەكان كاریان دەكرد، و رێگەیان نەدەدرا سەرقاڵ بن بە سیاسەتەوە و بچنە نێو سەندیكاكانەوە. " تەلەفزیۆنی بێ‌ كەڵك" هاوسەرەكەی فرێدی دەڵێت، خواردنێكی دیاریكراو ناخوات، هەموو ژەمێك حەزی لە گۆشتە، بەڵام رێژیەكی زۆر سەوزەش دەخوات. بەوتەی هاوسەرەكەی هێشتا فرێدی دەتوانێت خۆی پۆشاكەكان  بگۆڕێت، بەڵام لەپێكی پێڵاو كەمێك زەحمەتە بۆی و هەندێكجاریش لە ریش تاشیندا پێویستی بەهاوكاری نەوەكەی هەیە. فرێدی لەماوەی كاركردنیدا كاتژمێر چوار و نیوی بەیانی لە خەو هەڵساوە، بەڵام ئێستا درەنگ هەڵدەستێت و كارێكی ئەوتۆ ناكات لە ماڵەوە و دەڵێت:" ناتوانم هیچ شتێك بكەم، ناتوانم بەسەر پەیژە و قادرمەدا سەربكەوم، بۆخۆم دادەنیشم، و هیچ كاتم بۆ تەلەفزۆنی بێ‌ كەڵك نییە." فرێدی لەجیاتی سەیركردنی تەلەفزیۆن، لەدەرەوەی ماڵەكەی دادەنیشێت و جگەرەیەكی تر دەپێچێتەوە و جارێكی تر شەیتان فریوی دەداتەوە. سەرچاوە: بی بی سی  

(درەو میدیا): كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عێراق بەبەڵگەیەكی لەسەر راكان سەعید جبوری پارێزگاری كەركوك بڵاوكردەوە، راكان جبوریش وەڵامی كۆمسیۆنی دایەوە. سەفا جەباری بەڕێوەبەری كارەكان لە كۆمسیۆنی هەڵبژاردن ئەو تۆمەتانەی رەتكردەوە كە پارێزگاری كەركوك بەوەكالەت ئاڕاستەی كۆمسیۆنی دەكات و دەڵێت" یاری بە ئەنجامی هەڵبژاردنەكانەوە كراوە". كۆمسیۆن بۆ وەڵامدانەوەی ئەو تۆمەتانە، بەڵگەنامەیەكی بڵاوكردەوە لەبارەی ئەنجامی هەڵبژاردنەوە لە كەركوك كە راكان سەعید جبوری پارێزگاری كەركوك بەوەكالەت ئیمزای لەسەر كردووە و دانی بەوەداناوە ئەنجامەكان هاوشێوە و راست و دروستن.  لەبەرامبەردا راكان جبوری بەیاننامەیەكی بڵاوكردەوە و رەتیكردەوە ئەو ئیمزای لەسەر كۆی گشتی ئەنجامەكانی هەڵبژاردن كردبێت. جبوری ئاماژە بەوەدەكات، ئەوە ئیمزایەی كە كۆمسیۆن بڵاویكردوەتەوە تایبەتە بە جیاكردنەوەی و ژماردنی دەنگەكان لە وێستگەی (5)ی ناوەندی دەنگدانی خوێندنگەی حەویجەی ناوەندی بۆ دەنگدانی تایبەت، كە تێیدا پسوڵەی ئەنجامەكان (175) دەنگی بۆ یەكێتی نیشتیمانی كوردستان نوسیوە، لەكاتێكدا دەنگدەران هەمویان ئەفسەرو كارمەندی پۆلیسی فیدراڵی بوون و خەڵكی باشوری عێراق بوون. هەر لەبارەی ئیمزاكەوە جبوری باسلەوە دەكات، ئەوكاتە ئەو لە بەغداد بووە و لەبارەگای ناوەندی نیشتیمانی سندوقەكە كراوەتەوە و هیچ دەنگێكی یەكێتی نیشتیمانی تێدا نەبوو، پێشنیاز كراوە پشت بە سندوق و میمۆرییەكی (ئێس دی رام)ی نوێ ببەسرێت، لە میمۆرییە نوێیەكەشدا كە میمۆرییەكەی كەركوك نەبووە و تێیدا یاری بە دەنگەكانەوە نەكراوە، خوێندنەوەی ئامێرەكە بە هەمان شێوە هاوتای كارتەكان بووە و هیچ دەنگێكی یەكێتی نیشتیمانی تێدا نەبووە، ئەوكات ئەو ئیمزای كردووە. راكان جبوری پارێزگاری كەركوك بە وەكالەت ئەمڕۆ رایگەیاند، لە هەڵبژاردنی كەركوكدا یاری بە ئەنجامەكانی هەڵبژاردنەوە كراوەو دوای بڕیاردانیش لە پشكنینەوەی سندوقەكانی دەنگدان لە بەغداد دەریخست قسەی خۆپیشاندەرانی كەركوك راست بوو. وێنەی ئیمزاكەی راكان جبوری:

كۆچبەرێكی نایاسایی خەڵكی مالی لە فەرەنسا رۆژی شەممە لە پاریسی پایتەختی فەرەنسا منداڵێكی لە كەوتنەخوارەوە لە نهۆمی چوارەكی باڵاخانەیەك رزگاكرد و بەوەش بووە پاڵەوانێكی میللی لە فەرەنسا و لایەن ئیمانوێل ماكرۆنی سەرۆكی ئەو وڵاتەوە رەگەزنامەی فەرەنسی پێبەخشرا. مامادۆ گاساما، گەنجێكی تەمەن ( 22 ساڵ)ی خەڵكی وڵاتی مالییە لە كیشوەری ئەفریقا و بە نایاسایی كۆچی كردوووە بۆ فەرەنسا، رۆژی شەممە لە باڵاخانەیەكی بازنەی 18ی پاریسی پایتەختی فەرەنسا منداڵێكی لە كەوتنەخوارەوە رزگاركرد.. دوای بڵاوبوونەوەی ئەو هەواڵە ئیمانوێل ماكرۆن سەرۆكی فەرەنسا لە كۆشكی ئیلیزێ‌ پێشوازی لە مامادۆ كرد و  بڕیاریدا دۆسیەكەی چارەسەربكات و بەڵێنیشی پێدا رەگەزنامەی فەرەنسی پێببەخشێت. سەرۆكی فەرەنسا بە مامادۆی وت:" هەموو مامەڵە و بەڵگەنامەكانت دەبن بە یاسایی، لەبەرئەوەی ئەو هەڵوێستەت، هەڵوێستێكی ناوازەیە، دەستدەكەین بە رێوشوێنی چاككردنی مامەڵەكەت ئەگەر بتەوێت، و دەستدەكەین بە رێوشوێنەكانی بەخشینی رەگەزنامەی فەرەنسی پێت، بۆئەوەی بتوانیت ببیت بە هاوڵاتییەكی فەرەنسا، ئەگەر هەوڵ بۆ ئەوە دەدەیت." بڕیاریشە مامادۆ دوای وەرگرتنی رەگەزنامەی فەرەنسی پەیوەندی بكات بە تیمە فریاگوزارییەكانی فەرەنساوە. سەرۆكی فەرەنسا لە دیدارەكەیدا لە گەڵ مامادۆی كۆچبەری نایاسایی وتیشی:" ئێستا بوویتە نمونە بۆ چەندین ملیۆن كەس كە بینویانی، بەوەش ئاساییە كە نیشتمان بەوەفا بێت بەرامبەرت. رزگاركردنی ئەو منداڵە لەلایەن مامادۆوە دەنگدانەیەوەكی گەورەی لە ناوخۆی فەرەنسا لێكەوتەوە و لە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكانەوە ئەو هەڵوێستەی بەرزنرخێنرا لەلایەن هاوڵاتیانی فەرەنسا و بەرپرسانەوە. وتەبێژی كۆماری فەرەنسا بنجامین گریفر لە تویتێكیددا لە تۆڕی كۆمەڵایەتی تویتەر نوسیوێتی :" مامادۆ گاساما بە شێوازێكی پاڵەوانانە رەفتاری كرد بۆ رزگاركردنی منداڵێك لە پاریس بەبێ‌ ئەوەی بیر لە ژیانی خۆی بكاتەوە، ئەمە ئازایەتییەكی گەوەرە و وەفایەكە بۆ بەهای پاڵپشتی لە كۆمارەكەماندا و پێویستە هەموو دەرگایەكی كۆمەڵگەكەمان بە روویدا بكرێتەوە." یەك ملیۆن كەس بینەری ڤیدیۆكە بوون ڤیدیۆی رزگاركردنی منداڵەكەی پاریس لەلایەن مامادۆوە بە زوویی لە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكاندا بڵاوبووەوە و بە گوێرەی ئاژانسی هەواڵەكانی فەرەنسا تا ئێوارەی شەممە زیاتر لە چوار ملیۆن كەس ڤیدیۆكەیان بینیوە. لە ڤیدیۆكەدا دەردەكەوێت كە مامادۆ لە ماوەی تەنها 30 چركەدا هەڵدەگەڕێت بە باڵاخانەكەدا بۆ رزگاركردنی ئەو منداڵەی كە خەریكە لە نهۆمی چوارەمەوە بكەوێتەوە خوارەوەو مامادۆ رزگاریدەكات. لە گێڕانەوەی روودوەکەدا مامادۆ وتی:" ژمارەیەك لە خەڵكم بینی هاواریان دەكرد و ئۆتۆمبیلەكانیش هۆڕنیان لێدەدا، كاتێك سەیرم كرد یەكسەر بە باڵاخانەكەدا هەڵگەڕام و سوپاس بۆ خودا توانیم رزگاری بكەم، هەستم بە ترسێكی زۆر كرد و منداڵەكەم گواستنەوە بۆ ژوورەوە و هەموو گیانم دەلەرزی، نەمدەتوانی لەسەر قاچەكانم بوەستم، و ناچار دانیشتم." بە گوێرەی لێكۆڵینەوە سەرەتاییەكان، باوك و دایكی منداڵەكە لە ماڵەوە نەبوون و باوكی منداڵەكە ( 37 ساڵ)  كە هیچ پێشینییەكی تاوانكاری نییە، ئێستا بۆ لێكۆڵینەوە دەستگیركراوە كە چۆن منداڵێك بێ‌ چاودێری بەجێدەهێڵێت. دوای رووداوەكە منداڵەكە بۆ نەخۆشخانەی " رۆبەرت دۆبریە" گواسترایەوە و دواتر برایە ناوەندی چاودێری " ئیلیناور رۆزڤێڵت" بۆ چاودێری منداڵان لە پاریس، ئەمەش بەوتەی كەناڵی " بی ئێم ئێم"ی فەرەنسی. سەرچاوە: فرانس 24

راپۆرت: فازل حەمەڕەفعەت رۆژی هەینی ریفراندۆمێكی مێژوویی لە ئایرلەندا بەڕێوەچوو، ئەمڕۆ ئەنجامی بەرایی ریفراندۆمەكە راگەیەندرا و لایەنگرانی لەباربردنی كۆرپەلە سەركەوتن. لەبەر رۆشنایی ئەنجامی ریفراندۆمەكەدا، ماددەی هەشتی دەستوری ئایرلەندا هەموار دەكرێتەوە كە لە ساڵی 1983وە بەركارە. ئەو پرسیارەی كە هاوڵاتیانی ئایرلەندا رۆژی هەینی لە ریفراندۆمدا وەڵامیاندایەوە دەڵێ" ئایا دەتەوێت ماددەی هەشتی دەستور هەڵبوەشێتەوە یاخود وەكو خۆی بمێنێتەوە ؟". لە ماددەی هەشتی دەستوری ئایرلەندا نوسراوە" كۆرپەلە لە سكی دایكیدا مافی ژیانی هەیە هاوشێوەی دایكی سكپڕ". نزیكەی (3 ملیۆن و 500 هەزار) كەس مافی دەنگدانیان هەبوو لە ریفراندۆمەكەدا، لەكاتژمێری حەوتی بەیانی ئەمڕۆوە پرۆسەی جیاكردنەوە و ئەژماركردنی دەنگەكان دەستیپێكرد. بەپێی راپرسییەك كە رۆژنامەی (ئایریش تایمز) و كەناڵی (RTA) بڵاویانكردەوە، رێژەی 69%ی بەشداربوانی ریفراندۆمەكە دەنگیانداوە بۆ هەڵوەشاندنەوەی ماددە دەستورییەكە و لەبەرامبەردا رێژەی 32%ی دەنگیانداوە بۆ هێشتنەوەی ماددەكە وەكو خۆی. لەبەر بنەمای ئەم راپرسییە، ماددەی هەشتی دەستور هەمواردەكرێت و چیتر هیچ بەربەستێكی یاسایی لەبەردەم لەباربردنی كۆرپەلە لە ئایرلەندا نامێنێت كە وڵاتێكە دابونەریتی مەسیحییە كاسۆلیكییەكان ریشەیەكی مێژوویی هەیە تێیدا. تاوەكو ساڵی 2003 لە ئایرلەندا بەهۆی ماددەی هەشتی دەستورەوە هەموو جۆرە حاڵەتێكی لەباربردنی كۆرپەلە یاساغ بوو، بەڵام لەو ساڵەدا لە چەند حاڵەتێكدا رێگەدرا بە لەباربردنی كۆرپەلە، بەتایبەتی لە حاڵەتێكدا كە ژیانی دایكی سكپڕ لە مەترسیدا بێت، مەترسی وەكو ئەگەری خۆكوشتنی دایك. بەپێی یاسا لە ئایرلەندا لەباربردنی كۆرپەلە بەشێوەی نایاسایی سزاكەی (14) ساڵ زیندانی بوو. ئەگەر لایەنگرانی هەڵوەشاندنەوەی ماددەی هەشت سەركەون وەكو ئەوەی ئەنجامی راپرسییەكان ئاماژە بە سەركەوتنیان دەكەن، حكومەتی ئایرلەندا پێشنیاز دەكات رێگە بە ژنان بدرێت لەماوەی 12 هەفتەی یەكەمی سكپڕیدا كۆرپەلەكەیان لەبارببەن ئەگەر بیانەوێت. بەڵام دوای 12 هەفتەی یەكەمی سكپڕیدا رێگە بە لەباربردنی كۆرپەلە نادرێت مەگەر ژیانی دایكە سكپڕەكە لەبەردەم هەڕەشەدا بێت یاخود ئەگەری ئەوە هەبێت زیانی جەستەیی یاخود دەروونی بەربكەوێت، ئەمەش تاوەكو 24 هەفتەی ژیانی سكپڕی دەبێت. پرسی لەباربردنی كۆرپەلە بۆ زۆرێك لە ئایرلەندییەكان پرسێكی مایەی مشتومڕ بوو، سەركەوتنی ئەو بەرەیەی كە پشتیوانی لەباربردنی كۆرپەلە دەكەن لە ریفراندۆمەكەدا بۆ چاودێران پێشبینی نەكراو بوو، بەتایبەت لەكاتێكدا زۆرێك لە خەڵكی ئەو وڵاتە بەر لە پرۆسەی ریفراندۆم بڕیاری خۆیان یەكلانەكردبوەوە. بەگوێرەی راپۆرتە رۆژنامەوانییەكان، زۆرینەی ئەوانەی كە لە ریفراندۆمەكەدا دەنگیان لەدژی لەباربردنی كۆرپەلەداوە خەڵكانی بەتەمەن و ئەو كەسانە بوون كە لە تەمەنیان لەسەرو 65 ساڵییەوەیە، لەبەرامبەردا رێژەی 84%ی كوڕ و كچانی گەنج كە تەمەنیان لەنێوان (18 بۆ 24) ساڵیدایە دەنگیان بە بەڵێ داوە بۆ لەباربردنی كۆرپەلە. ئایرلەندا بە یەكێك لە وڵاتە ئاینییەكانی ئەوروپا ئەژماردەكرێت، بەڵام هەژموونی كڵێسای كاسۆلیكی لەمساڵانەی دوایدا پاشەكشێی كرد بەتایبەتی زنجیرەیەك ئابڕوچونی دەستدرێژەی سێكسی بۆسەر منداڵان لەو كڵێسایانەدا. ریفراندۆمەكەی رۆژی هەینی بەر لە سێ مانگ دێت لەسەردانێكی چاوەڕوانكراوی پاپا فرانسیس پاپای ڤاتیكان بۆ ئایرلەندا بەبۆنەی دیداری ساڵانەی لەگەڵ خێزانەكان، هەروەها ریفراندۆمەكە دوای سێ ساڵ دێت دەنگدانی ئایرلەندا لەسەر یاسایەك بۆ رێگەدان بە هاوسەرگیری نێوان هاوڕەگەزەكان سەرباری نەیاربوونی كڵێسا. كاردانەوەكان سایمون هاریس وەزیری تەندروستی ئایرلەندا لە یەكەم كاردانەوەدا لە هەژماری خۆی لە تۆڕی كۆمەڵایەتی تویتەر نوسی:" ئەمشەو بەو ئومێدەوە دەخەوم سبەینێ لە وڵاتێكدا خەبەرم ببێتەوە كە زۆر بەسۆزتر و بە رێزتر بێت". كورا شیرلوك كە چالاكێكی بواری هەڵمەتی "بەرگری لە ژیانە" بێئومێدی خۆی دەربڕی لە ئەنجامەكانی ریفراندۆمەكە، بەڵام وتی" هەڵمەتەكەمان لەبەرامبەر هەموو ئاڵنگارییەكان رادەوەستێت". بینی موردونت وەزیری دەوڵەتی بەریتانیا بۆ كاروباری ژنان و یەكسانی رایگەیاند" ئەوە رۆژێكی مێژوییە بۆ ئایرلەندا و ئومێدێكیشە بۆ ئایرلەندای باكور". ریفراندۆمەكەی رۆژی هەینی ئایرلەندا بەرەنجامی چەندین دەیە لە مشتومڕ بوو لەبارەی پرسی لەباربردنی كۆرپەلە، ئەمە شەشەمین جار بوو دەنگدان لەسەر ئەو پرسە بكرێت.  

(درەو میدیا): دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی ئەمریكا كۆبونەوە چاوەڕوانكراوەكەی لەگەڵ كیم جۆن ئون سەرۆكی كۆریای باكور هەڵوەشاندەوە كە بڕیاربوو رۆژی 12ی مانگی داهاتوو لە سەنگاپورە بەڕێوەبچێت. لە نامەیەكدا كە ئاڕاستەی كۆشكی سپی كردووە، ترەمپ بە سەرۆكی كۆریای باكور دەڵێت" دەمویست لەوێ بتبینم، بەڵام بەداخەوە بە رەچاوكردنی ئەو توڕەیی و دوژمنكارییە زۆرانەی كە لە دواین بەیاننامەتاندا دەركەوت، هەستم دەكەم لەم كاتەدا گونجاو نییە هیچ دیدارێك ئەنجام بدەین". سەرەتای تێكچونەوەی پەیوەندییەكانی كۆریای باكور لەگەڵ ئەمریكا بۆ لێدوانێكی مایك پێنس جێگری سەرۆكی ئەمریكا دەگەڕێتەوە كە رۆژی دوو شەممە لە چاوپێكەوتنێكدا لەگەڵ كەناڵی (فۆكس) هۆشداری بە كیم جۆن ئون سەرۆكی كۆریای باكوردا لە هەر جۆرە یاریكردنێك لەگەڵ واشنتۆن بەر لە بەڕێوەچونی كۆبونەوەی لوتكەی نێوان ترەمپ و كیم جۆن ئون. لە یەكەم كاردانەوەی ئەو لێدوانەدا، خانم چوی سون هوی جێگری وەزیری كاروباری دەرەوەی كۆریای باكور لەبەیاننامەیەكدا لێدوانەكەی مایك پێنسی بە لێدوانێكی "نەزانانە و گەمژانە: ناوبرد و وتی: پیۆنگ یانگ ئامادە نییە لەڕێگەی هەڕەشەی سەركردەكانی واشنتۆنەوە لەسەر مێزی دانوستان دابنیشێت. لەنوێترین كاردانەوەشدا لەبەرامبەر ئەو پەرەسەندنە نوێیەی كە لە پەیوەندییەكانی نێوان پیۆنگ یانگ و واشنتۆن رویدا، مایك پۆمپیۆ وەزیری دەرەوەی ئەمریكا رایگەیاند، داوایان لە كۆریای باكور كردووە تیمی ئامادەكاریی بۆ كۆبونەوەی لوتكە دابنێت، بەڵام كۆریای باكور هیچ هەنگاوێكی نەناوە لەوبارەیەوە. وەزیری دەرەوەی ئەمریكا ئاماژەی بەوەكرد، بەردەوام دەبن لەسەر فشارەكانیان بۆسەر كۆریای باكور.  

ئامادەکردنی: نامیق رەسوڵ بردنەوەی جامی جیهانی تۆپی پێ بێ‌ گومان هیوا و ئومێد و ویستی هەموو یاریزانێكی تۆپی پێیە لەسەرتاسەری جیهاندا، ئەوەش بەهۆی ئەوەی هەر یاریزانێك ئەو جامە گرانبەها و بەناوبانگە بەرزبكاتەوە، دەبێتە خاوەنی پێگەیەك لە هەموو ژیانیدا. یاریەكانی جامی جیهانی تۆپی پێی " مۆندیال" هەر چوار ساڵێك بەڕێوەدەچێت و عاشقانی ئەو یاریە چاوەڕوانن كێ‌ ئەو نازناوە بەدەستدەهێنێت، كە 32 باشترین هەڵبژاردەی جیهان كێبركێی بەدەستهێنانی دەكەن. لە رابردوودا یاریزانانی تۆپی پێ هەموو هەوڵێكیان دەخستەگەڕ بۆ ئەوەی بگەنە یارییەكانی كۆتایی مۆندیال لە پێناوی بەرزكردنەوەی ناوی خۆیان وڵاتەكەیان، بەڵام لەگەڵ بەرەوپێشچوونی یارییەكە و تێكەڵاوبووونی لەگەڵ جیهانی دارایی و بزنسدا ئامانجەكانی تیپەكان زیاتربوون، وبە تەنها دەركەوتن و بەشداریكردن لە پاڵەوانێتییەكەدا بە واتای دەستكەوتنی دەستكەوتێكی مادی زۆر دێت. 21 ەمین پاڵەوانێتی جامی جیهانی بە چاودێری یەكێتی نێودەوڵەتی تۆپی پێ " فیفا" رۆژی 14ی حوزەیرانی داهاتوو لە روسیا دەستپێدەكات و تا 15ی تەموز بەردەوام دەبێت. لەم راپۆرتەدا ئەو خەڵاتە داراییانە دەخەینەڕوو كە فیفا بۆ ئەو 32 هەڵبژاردەیەكی دیاریكردووە كە بەشداری مۆندیالی روسیا دەكەن، كە بەراورد بە مۆندیالی 2014 بڕی خەڵاتەكان زیاتر كراون. خەڵاتە داراییەكانی جامی جیهانی 2018 و چۆنێتی دابەشكردنی تشرینی یەكەمی رابردوو یەكێتی تۆپی پێی نێودەوڵەتی " فیفا" رایگەیاند بڕی 400 ملیۆن دۆلاری ئەمریكی تەرخانكردووە بۆ خەڵاتە داراییەكانی ئەو 32 هەڵبژاردەیەكی بەشداری مۆندیالی روسیا دەكەن و بەمشێوەیە دابەشدەكرێت: •    هەر هەڵبژاردەیەكی تۆپی پێ كە بەشداری خولی كۆمەڵەكانی پاڵەوانێتییەكە دەكات بڕی 9.5 ملیۆن دۆلاری ئەمریكی وەردەگرێت، 1.5 ملیۆن دۆلار تێچووی خۆئامادەكردنە بۆ پاڵەوانێتییەكە و 8 ملیۆن دۆلاریش بۆ بەشداریكردنیەتی لە گەڕی یەكەمی پاڵەوانێتییەكە، ئەم بڕە پارەیەش بە سەركەوتن بۆ خولەكانی داهاتوو زیادەكات. •    هەر هەڵبژاردەیەك بگاتە قۆناغی 16ی پاڵەوانێتییەكە 12 ملیۆن دۆلاری ئەمریكی وەردەگرێت. •    هەر هەڵبژاردەیەك گەیشتە قۆناغی چارەكی كۆتایی 16 ملیۆن دۆلاری تر وەردەگرێت. •    ئەو دوو هەڵبژاردەیەكی لە چوار گۆشەی زێڕینی پاڵەوانێتییەكە دەكرێنە دەرەوە، یاری پلەی سێیەم و چوارەم دەكەن و ئەو هەڵبژاردەیەی پلەی سێیەم بەدەستدەهێنێت 24 ملیۆن دۆلار وەردەگرێت و هەڵبژاردەی پلە چواریش 22 ملیۆن دۆلار وەردەگرێت. •    ئەو دوو هەڵبژاردەیەی دەگەنە یاری كۆتایی بڕی 66 ملیۆن دۆلاریان بۆ تەرخانكراوە، ئەو هەڵبژاردەی جامەكە دەباتەوە 38 ملیۆن دۆلار وەردەگرێت و هەڵبژاردەی دووەمیش 28 ملیۆن دۆلاری پێ دەدرێت.      

( درەو میدیا) : پارتی داد و گەشەپێدانی فەرمانڕەوای ی توركیا " ئاكەپە" كاندیدكردنی ئیبراهیم تاتڵیساسی گۆرانیبێژی بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمان لە شاری ئیزمیر رەتكردەوە. ئاكەپە ئێوارەی دووشەممە لیستی ناوی سەرجەم كاندیدەكانی بۆ هەڵبژاردنی 24ی حوەزیرانی داهاتوو بڵاوكردەوە، بەڵام ناوی تاتڵیساسی تێدا نەبوو. تاتڵیساسی بە رەگەز كورد پێشووتر سێجار لە شاری ئورفای باكوری كوردستان خۆی بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمان كاندیدكردوە و ئەمجارەش داواكاری پێشكەشی ئاكەپە كرد بۆئەوەی لە شاری ئیزمیر خۆی كاندید بكات، بەڵام داواكارییەكەی پەسەندنەكرا. رەتكردنەوەی كاندیدكردنی تاتڵیساس لەكاتێكدایە لە ماوەی رابردوودا گۆرانییەكی لەسەر ئۆپەراسیۆنی توركیا بۆ  داگیركردنی كانتۆنی عەفرینی رۆژئاوای كوردستان پێشكەشی رەجەب تەیب ئەردۆغان كرد و راشیگەیاند ئامادەیە بە گیانی خۆی قوربانی بدات لە پێناوی ئەردۆغاندا.  

ئامادەكردنی : نامیق رەسوڵ 24ی حوەزیرانی داهاتوو، هەڵبژاردنی پێشوەختی پەرلەمان و سەرۆكایەتی لە توركیا بەڕێوەدەچێت و ئێوارەی ئەمڕۆش وادەی پێشكەشكردنی ناوی كاندیدەكان بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمان كۆتایی هات و پارتەكانی توركیا لیستی ناوی كاندیدەكانیان پێشكەشی لیژنەی باڵای هەڵبژاردنەكان كرد. پارتی داد و گەشەپێدان " ئاكەپە" ژمارەی كورسییەكانی پەرلەمانی توركیا لەم خولەوە دەبێتە 600 كورسی، پارتی داد و گەشەپێدانی دەسەڵاتدار " ئاكەپە " كە رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆكایەتی دەكات و لەگەڵ پارتی بزوتنەوەی نەتەوەپەرستی توركیا " مەهەپە" هاوپەیمانێتییان پێكهێناوە، 126 ژن و 474 پیاوی كاندیدكردووە. ئاكاپەبۆ هەڵبژاردنی 24ی حوەزیران 176 پەرلەمنتاری ئێستای كاندیدكردوەتەوە لە نێو كاندیدەكانی ئانیشدا 57 كاندیدیان تەمەنیان لە خوار 25 ساڵانەوەیە، و هەشت كاندیدیشی خاوەن پێداویستی تایبەتن. ئاكەپە ئەلیف نور بەیرامی كردووەتە سەرۆكی لیستەكەی لە ناوچەی كۆجایلی کە تەمەنی ١٨ ساڵە و خوێندکاەی ئامادەییە و هاوكات ژمارەیەك لە وەرزشكاریشی كاندیدكردووە لەوانەش پاسكیلسوار كەنعان سۆڤۆ ئۆغڵۆ و زۆرانباز سەلجوق چەلەبی. بن عەلی یەڵدرم سەرۆك وەزیرانی ئێستای توركیا سەرۆكایەتی لیستی ئاكەپە دەكات لە ناوچەی یەكی ئیزمیر، رەجەب ئاكداغی جێگریش سەرۆكایەتی لیسی ئاكەپە دەكات لە ویلایەتی ئەرزڕۆم، هاوكان چاوەشئۆغڵۆی جێگری دووەمی سەرۆك وەزیرانیش سەرۆكی لیستە لە ولایەتی بۆرسە و فیكری ئیشك سەرۆكی لیستە لە ویلایەتی كۆجالی و بەكر بۆزداغیش لە ویلایەتی یۆزگات سەرۆكایەتی لیستی ئاكەپە دەكات و وەزیرەكانیش بەمشێوەیە كردوەتە سەرۆكی لیست: -    بەرات ئەلبەیراق: وەزیری وزە و زاوای رەجەب تەیب ئەردۆغان  لە بازنەی ناوچەی یەكی ئیستانبوڵ كاندیدكراوە. -    نورەدەین جانیكلی : وەزیری بەرگری سەرۆكی لیستە لە بازنەی ناوچەی یەكگی ئیستانبوڵ. -    سولەیمان سۆیلۆ: وەزیری بەرگری لە بازنەی ناوچەی سێی ئیستانبوڵ. -    فاتیمە بەتول كایا" وەزیری خێزان و بیمەی كۆمەڵایەتی لە بازنەی ناوچەی سێی ئیستانبوڵ. -    نوعمان كورتوڵموش: وەزیری رۆشنبیری و گەشتوگوزار لە بازنەی ناوچەی سێی ئیستانبوڵ. -    گوڵسیدا ساری ئۆغڵۆ: وەزیری كار سەرۆكی لیستە لە ویلایەتی ئەدەنە. -    مەلود چاوەش ئۆغڵۆ : وەزیری دەرەوە سەرۆكی لیستە لە ویلایەتی ئەنتالیا. -    فەیسەڵ ئەرۆغڵۆ : وەزیری ئاو و دارستانەكان سەرۆكی لیستە لە ویلایەتی ئەڤیۆن كراهیسار. -    وەزیری داد سەرۆكی لیستە لە ولایەتی غازی عەنتاب. -    ئەحمەد ئەرسەلان: وەزیری گواستنەوەی و گەیاندن سەرۆكی لیستە لە ولایەتی قارس. -    محەمەد ئۆز هاساكی: وەزیری ژینگە و پلاندان سەرۆكی لیستە لە ولایەتی قەیسەری. -    بولانت توفەنكچی : وەزیری بازرگانی و گومرك سەرۆكی لیستە لە ویلایەتی مەلاتیا. -    ئەحمەد دەمیرجان: وەزیری تەندروستی سەرۆكی لیستە لە ویلایەتی سامسۆن. -    عیسمەت یەڵماز: وەزیری پەروەردە سەرۆكی لیستە لە ویلایەتی سێواس. هەروەها محەمەد شیمشەك جێگری سەرۆك وەزیران و عومەر چەلیك وەزیری كاروباری یەكێتی ئەوروپا و نیها زیبەكچی وەزیری ئابوری و فاروق ئۆزلو وەزیری زانست و پیشەسازی و ناجی ئەغبال وەزیری دارایی لە لایەن ئاكەپە كاندیدكراون. پارتی گەلی كۆماری " جەهەپە" پارتی گەلی كۆماری " جەهەپە"ش ئەمڕۆ لیستی ناوی كاندیدەكانی پێشكەشی لیژنەی باڵای هەڵبژاردن كرد، كەمال كلیچدار ئۆغڵۆ سەرۆكی جەهەپە سەرۆكایەتی لیستی پارتەكە دەكات لە بازنەی دووی ویلایەتی ئیزمیر. هەروەها جەهەپە سەرجەم ئەندامانی كۆمیتەی ناوەندی بۆ هەڵبژاردنی 24ی حوەزیران كاندیدكردووە و دەنیز بایكاڵ سەرۆكی پێشووی پارتەكەشی كاندید كردووە. پارتی دیموكراتی گەلان " هەدەپە" پارتی دیموكراتی گەلانیش " هەدەپە" كە ئەمجارەش وەك پارتێكی سیاسیی و بە لیستی خۆی بەشداری دەكات لیستێكی دوورودرێژی كاندیدی پێشكەشی لیژنەی باڵای هەڵبژاردنەكان كردووە و لە زۆرینەی بازنەكانی هەڵبژاردندا لیست و كاندیدی هەیە و پەروین بوڵدان هاوسەرۆكی پارتەكە سەرۆكی لیستە لە بازنەیەكی ئیستانبوڵ و هاوكات لە روحاش عومەر ئۆجەلان برازای عەبدولا ئۆجەلان رێبەری زیندانیكراوی پارتی كرێكارانی كوردستانی كاندید كردووە. لیستی كاندیدەكانی هەدەپە: Adana        Tulay Hatımoğulları Kemal Peköz Sever Uzun Barış Karabıyık Songül Aydın Zeynel Kete Beritan Önen Ahmet Kılıç Rozerin Tosun İbrahim Yakut Türkan Bakır Cemil Özen Zozan Efetürk Ömer Uluçay Deniz Varol Adıyaman Hasan Basri Yorulmaz Hayriye Korkmaz Mahmut Özdemir Birsen Tunç Mehmet Selim Özbek Afyonkarahisar Nevin Aytekin Memet Şerif Çelik Belma Koray Mehmet Emin Gerz Gülseren Karataş İsmail Yılmaz Ağrı Berdan Öztürk Dirayet Dilan Taşdemir Dalha Kaya Keziban Dumlu Amasya Hamza Yılmaz Mithat Çelik Cemal Kirli Ankara-1 Filiz Kerestecioğlu Demir Eşref Kiraz Emine Kaya İshak Kocabıyık Döndü Ceren Şimşek Gazi Oti Cennet Avcı Ceyhun Akın Dilek Ertürk Erdem Ört Ebru Demir Remziye Güçlü Erdal Ataş Ankara-2 Nuray Türkmen Canlı İstek Usalp Vahide İlgün Haydar Arslan İpek Gür Nurhayat Emire Mustafa Demir Nilgün Yılmaz Rojan Mamo Bahyettin Batur Ömer Çelik Ankara-3 Veli Saçılık Nazım Karakurt Şehriban Leyla Çetinbaş Haydar Üstündağ Hülya Fırat Mehmet Zarif Kesiciler Fatma Koçyiğit Öner İsmet Yalçınkaya Tülya Sönmez Aytekin Fatma Kızılöz İlyas Kurt Yiğit Öztürk Antalya Kemal Bülbül Deniz Yıldırım Erdal Gilgil Hadi Cin Nigar Duru İhsan Nergiz Filiz Aslan Veysel Akboğa Meral Geylani Hakkı Bulut Hülya Hasbay Orhan Gümüş Hülya Bayar Salih Varol Gülsüm Güzel Berivan Temel Artvin Recep Demirci Emin Ekinci Aydın Ferhat Tunç Ayfer Demirel Doğan Açığ Özlem Tunç Mehmet Celal Gümüş Semra Başaran Şahin Koç Bahaeddin Yağarcık Balıkesir Nesibe Yöyler Şahin Çoban Yurdanur Güven Hüseyin Gevher Fadime Kam Temel Halil Ersan Bekçi Zehra Baba Yahya Anık Kenan Yağız Bilecik Fehmi Korkmaz Muazzez Parıltı Bingöl Erdal Aydemir Nihat Aksoy Gülistan Azak Bitlis Mahmut Celadet Gaydalı Zahit Mutlu Sevda Tabak Yamaç Bolu Kenan Balta Gönül Gölbaş Sevdinoğlu Rumet Serhat Burdur Bekir Çiçek Taner Taş İsmail Gelturan Bursa-1 Yüksel Akgün Aygül Saklı Mustafa Yağcı Aynur Yılmaz Saffet Pehlivan Raife Güven Ahmet Okumuş Mehmet Sait Yüksel Cemal Hazar Zeki Soyuşen Bursa-2   Mehmet Emin Adıyaman Metin Kılıç Elif Çubukçugil Cahit Kırkazak İpek Akman Nüfer Ocaklı Cemile Ösün Mehmet Nedim Korkmaz Kemal Doğan Samet Kargalı Çanakkale Bülent Köreği Adile Yalçın Mustafa Bilgiç Zübeyir Özkaya Çankırı Nazlı Çoban Hüseyin Yekta Erpolat Çorum Bektaş İlhan Eke Hasan Satılmış Hasan Çelik Erdoğan Serin Denizli Şerife Yıldırım Nebi Ebci Ayşe Levzan Süzük Cevat Barin Ayşe Özay Musa Aydın Perihan Üge Birhat Demir Diyarbakır   Adnan Selçuk Mızraklı Salihe Aydeniz İmam Taşçıer Remziye Tosun Hişyar Özsoy Semra Güzel Garo Paylan Dersim Dağ Musa Farisoğulları Abdurrahim Durmuş Mehmet Temizyüz Ferda Fahrioğlu Akın Edirne Murat Amil Hanım Güzel Serdal Zımba Hasan Atik Elazığ Cevdet Konak Selma Metin Nevzat Beritanlı Yaprak Filiz Kutbettin Akan Erzincan Pınar Aytekin Özgüç İbrahim Bozkurt Erzurum Mehmet Kasım Fırat Zeliha Dündar Faruk Çinar Safet Polat Cüneyt Laloğlu Barış Kemaloğlu Eskişehir Hüseyin Demir Nurten Özer Uluçelebi Kerem Keskin İlkay Abay Hüseyin Özerdoğan Günay Uyar Vedat Aslan Gaziantep Mahmut Toğrul Bedriye Yorgun Mehmet Karayılan Atiye Okay Osman Demirci Güler Erat Kemal Akbulut Umut Baran Musa Aydın Fatma Lebe Selman Tutumlu Birgül Yıldırım Agit Erkan Şahap Yıldırım Giresun Halil Karavelioğlu Alican Çakır Nuriye Pervin Başer Şenel Öztürk Gümüşhane Seyit Kartal Yılmaz Taş Hakkari Leyla Güven Sait Dede Özgür Zeydanoğlu Hatay Barış Atay Mengüllüoğlu Hülya Kavuk Kerem Nalbant Fatma Özdemir Servet Kavukoğlu Kadriye Turhan Yılmaz Bayram Gülüzar Işık Çay Mithat Mirioğlu Naim Özbek Paraşin Gümüş Isparta Mevlüt Sabuncu Celal Çiçek Ayşegül Korkutan Ebubekir Gönan Mersin Fatma Kurtulan Rıdvan Turan Atilla Güney Fatmagül Demirtağ Mehmet Şirin Kaya Eylem Gençer Mehmet Alış Elif Aslan Hüseyin Gür Şerif Durmaz Filiz Yılmaz İbrahim Uzen Reşat Aşan İstanbul-1 Pervin Buldan Musa Piroğlu Erkan Baş Erol Katırcıoğlu Sema Uçar Atila Özdoğan Sultan Karasu Tuncay Gökçe Aylin Hacaloğlu Emre Sarıgül Ertan Hamitoğlu Şehriban Alkış İshak Karakaş Yaşar Meral Çakıcı Recep Yılmaz Nurullah İşlek Cansu İrem Kalender Kuvvet İhsan Lordoğlu Engin Aras Mihriban Deniz Nar Servet Güngördü Irmak Dumlupınar Eylem Saruca Murat Gülener Tülay Aydın Veysi Yaklav Günay Karaoğlan Alya Akkuş İlhan Çelik Melekfer Borak Turgut Mehmet Karaslan Kemal İşler Dürdane Bulgan Emine Karaaslan Ateş Sabri Ahı İstanbul-2 Ahmet Şık Oya Ersoy Hüda Kaya Mustafa Avci Tülay Korkutan Alirıza Bilgili Ayşe Berktay Gülsüm Ağaoğlu Gürşenay Dalveren Hasan Özgüneş Mehmet Güler Ludmilla Büyüm Hacer Elçin Fener Günana Celal Alphan Musa Kılıç Şadi Özdemir Türkan Bingöl Servet Güzel Işıl Hacıarifkaptanoğlu Karababa Mehmet Tayyip Arslan Ozan Özgenler Dilber Aslan Musa Değirmenci Dürdane Nilsu Yürür Adnan Bulut Maşallah Köysü Rohani Çiçeklidal İstanbul-3 Turgut Öker Dilşat Canbaz Kaya Hakkı Saruhan Oluç Ali Kenanoğlu Züleyha Gülüm Abdulhakim Daş Elif Bulut Celalettin Can Canşah Çelik Fevzi Gerçek Gülseren Kaya Ekrem Baran Ayşe Karadağ Mehmet Dalkıran Muazzez Töre Aytekin Akdemir Pınar Gezik Kazım Şaroğlu Belçim Oktan Hüsnü Taş Songül Büyükpınar Süleyman Özkan Gülfiraz Sağlık Mehmet Peker Dilek Ulaş Enver Dursun Aslı Yağcı Rıdvan Öztürk Laika Taka Mesut Aldagül Rojda Taşdemir Serkan Yılmaz Büsra Berna Toprak Yusuf Yalvaç Zerrin Oğlağu İzmir-1 Serpil Kemalbay Pekgözegü Nurettin Turğay Yalçın Yanık Rahime Turan Hüseyin Çağlar Mervan Sıncar Ceyhan Akay Halime Akdağ Ferzende Deniz Elfesye Nas Tamer Aydın Selman Yıldırım Kamuran Akkuş Hayri Etyemez İzmir-2   Murat Çepni İdil Uğurlu Ayşe Yılmaz Mehmet Aker Cemile Aydın Süleyman Gündüz Gönül Aygün Orhan Ayhan Derkay Tan Mahsun Korkmaz Behiye Ertaş Ekrem Can Alaygut Abdullah Akdeniz Edip Kaya Kars Ayhan Bilgen Arzu Moco Bişar Alinak Kastamonu Hüseyin Gökoğlu İsmail Çavğa Azat Avcı Kayseri Kadri Erener Eylem Cengiz Kenan Maraşlı Mustafa Öçal Niyazi Yalçınkaya Nuran Ergen Kılıç Zenun Orta Zilan Yılmaz Suat Demir Fevzi Polat Kırklareli Faruk Özdel Diren Cevahir Şen Yakup Aslan Kırşehir Gökhan Akın Heliz Abı Kocaeli Ömer Faruk Gergerlioğlu Fatma Yıldırım Kureyş Bilgiç Yasemin Üçer Ali Dursun Buğdacı Meryem Demir Alaattin Enül Ferhat Demirelli Murat Ozan Damla Bağci Necati Altıntoprak Sevican Yaşar Kadir Yıldırımer Konya Bülent Kılıç Berna Çelik Eylül Yaylacı Gıyasettin Almaz Jiyan Huri Yalçın Ramazan Ot Bahar Ekinci Orhan Karaca Osman Karaman Hanifi Karaca Abdurrahman Arslan Mehmet Yönet Hasan Gebeşoğlu Mehmet Sait Koyuncu Cahit Babahan Kütahya Abdurahman Adıyaman Harun Gündüz Savaş Babur Gökhan Alkan Şehmus Çelik Malatya Mehmet Tuncel Jiyan Taş Kemal Gedik Fatma Alataş Hüseyin Kılınç Sinan Öztürk Manisa Lezgin Botan Birgül Sağsöz Adnan Mankan Hasret Aslan Cevdet Yıldız Bayram Sönmez Abiddin Padak Nihat Yıldırım İhsan Çaça Veysi Durgut Maraş Hüseyin Bakır Meryem Yıldız Rauf Tepe Sevgi Borak Şahin Şanci Tülay Kılınç Deniz İnanç Yıldız Recep Kaya Mardin Mithat Sancar Pero Dundar Tuma Çelik Ebrü Günay Gülbin Şahin Dağhan Dilaver İnal Muğla Sultan Özcan Hüsran Belgin Koç Yılmaz Yüksel Ebru Demir Kemal Koç Sebahat Fırat Abdullah İpekli Muş Gülüstan Kılıç Koçyiğit Mensur Işık Şevin Coşkun Adnan Topçu Nevşehir İrfan Turan Bedrettin Eser Kevser Yalçın Niğde Mehmet Salih İtah İbrahim Avşar Ümran Baturay Ordu Mesut Bilgi Bayram Kuşman Ruken Kayaalp Şevder Yandı Çetin Kaplan Tahsin Timur Rize Necmettin Durmuş Köna Hazar Özsoy Sevgi Evren Köroğlu Sakarya Çiçek Arıç Hividar Tangüner Hüseyin Kaya Gaye Çalışkan Kemal Aktaş Derya Bingöl Haydar Erol Samsun Mediha Oya Yağcı Celal Kocabıyık Efraim Vayiç Ali Dursun Kurt Fikri Yolaydın Kubilay Öztürk Cemil Aksu Sevda Özbek Yakut Yusuf Kır Siirt Meral Danış Beştaş Sıdık Taş Hayrettin Şen Sinop Ayşe Gül Kafkas Sefa Öztürk Sivas Rıza Karaman Hüseyin Özcan Şener Ünat Hakkı Azarak Ruken Koyun Tekirdağ Salim Kaplan Feray Mertoğlu Hüseyin Eriş Gurbet Demirhan Erhan Gövercin Halime Tunç Tekin Çatalkaya Tokat Erdal Bektaş Rana Rende Namet Ertoğan Muhammet Veysel Yıldız Servet Yüksel Trabzon Hüseyin Taka Ahmet Hazar Dilaver Kader Uzun Madenkuyu Nurettin Karadeniz Güven Atabay Dursun Ali Kurt Tunceli Alican Önlü Meral Hanbayat Yeşil Urfa Nimetullah Erdoğmuş Ayşe Sürücü Nusrettin Maçin Ömer Öcalan Aliye Kızıldamar İsmail Kaplan Roza Yazmacı Yusuf Yetim Songül Arpa Orhan Özkan Elif Rojda Talar Celaledin Erkmen Meral Balter Bişar Tüysüz Uşak Süleyman Sözkesen Şükran Sarı Memet Latif Yıldırım Van Sezai Temelli Bedia Özgökçe Ertan Murat Sarısaç Muazzez Orhan Tayip Temel Cengiz Çiçek Mukaddes Karakoç Asuman Yelmazer Yozgat Yusuf Aran Mehmet Şirin Erez Deniz Öztürk Cem Eren Aslan Zonguldak Mehmet Zeki Salmanoğlu Bedirhan Güneş Evliya Güdan Asya Gezer Fevzi Kaya Aksaray Seyit Mehmet Keskin Cihan Yılmaz Şükran Acar Ahmet Demir Bayburt Şemsettin Takva Karaman Cemil Yalçın Ayşe Durunesil Remzi Gökdağ Kırıkkale Doğan Anğay Rıfat Roni Tekyeddin Aktaş Batman İdris Baluken Feleknas Uca Necdet İpekyüz Ayşe Acar Başaran Şükrü Baytar Şırnak Abdullah Güngen Leyla Birlik Hüseyin Kaçmaz Nuran İmir Bartın Yılmaz Topaloğlu Şayeste Salmanoğlu Ardahan Taşkın Aktaş Yaşar Kaya Iğdır Habip Eksik Kıznaz Türkeli Yalova Ali Fuat Hatip Hediye Polat Abdurrazak Ekinci Karabük Ensar Topal Mustafa Özsoy Derya Göçtürk Kilis Kasım Kısa Ezel Aydın Osmaniye Ahmet Eken Müslüm Çağan Derya Turhan Celal Eker Düzce Yahya Macit Sema Güneş Mehmet Şerif Orgun  

ئامادەكردنی: نامیق رەسوڵ مایك پۆمپیۆ وەزیری دەرەوەی ئەمریكا زنجیرەیەك مەرج و داواكاری خستەبەردەم ئێران بۆئەوەی جێبەجێیان بكات و وتی لەمەولا چیتر دەستی ئێران بۆ هەژموون خستنە سەر خۆرهەڵاتی ناوەڕاست كراوەنابێت. پۆمپیۆ لە وتارێیكدا كە بەیانی ئەمڕۆ دووشەممە لە واشنتۆنی پایتەخت پێشكەشیكرد رونیكردەوە كە ئێران رێككەوتنە ئەتۆمییەكەی ساڵی 2015ی قۆستوەتەوە بۆئەوەی ناوچەمكە بكات گۆڕەپانی شەڕ و ململانێ و ئەو پارانەی كە بەهۆی رێككەوتنەكەوە دەستیكەوتوون بەكاریهێناوە بۆ فراوانتركردنی هەژمونی خۆی و چالاكییە تیرۆریستییەكان و پێشكەشكردنی هاوكاری بە حزبوڵای لوبنان و حوسییەكان و میلیشیاكانی تر لە عێراق. وەزیری دەرەوەی ئەمریكا راشیگەیاند ئەو رێككەوتنە ئەتۆمییەی كە سەرۆكی ئەمریكا دۆناڵد ترەمپ كشانەوەی ئەمریكای لێ راگەیاند سنورێكی بۆ هەوڵ و خواستە ئەتۆمییەكانی ئێران دانەنا و چالاكییەكانی لە ناوچەكەدا رانەگرت، جەختیشیكردەوە كە ئیدارەی ئەمریكا رێگەنادات ئێران ببێتە خاوەنی چەكی ئەتۆمی و بەرپەرچی ئەو چالاكیانەشی دەداتەوە كە بۆ تێكدانی سەقامیگری ناوچەكە ئەنجامیاندەدات. پۆمپیپۆ وتی:" ئێران چەندین ساڵ دەربارەی بەرنامە ئەتۆمییەكەی درۆیكرد و بە نیازێكی خراپەوە هاتەناو رێككەوتنەكەوە." پۆمپیۆ روویكردە رژێمی ئێران و وتی :" بەسە ، بەسە، كەوتنەخوارەوەی موشەك لە ریاز، لە بەرزاییەكانی جۆلان." وەزیری دەرەوەی ئەمریكا 12 مەرجی خستەڕوو وتی پێویستە ئێران بۆ خۆبەدوورگرتن لە سەپاندنی " قورسترین سزا لە مێژوودا" جێبەجێیان بكات: 1-    ئاشكراكردنی تەواوەتی رەهەندە سەربازییەكانی سیستمە ئەتۆمییەكەی و رێگەدان بە ئاژانسی جیهانی ئەتۆمی بە پشكنینی هەمیشەیی. 2-    راگرتنی پیتاندنی یۆرانیۆم و هەوڵنەدان بۆ چارەسەركردنی پلۆتۆنیۆم و داخستنی ئەو وێستگانەی بە ئاوی قورس كاردەكەن. 3-   دەبێت ئێران رێگە بە ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆم بدات سەردانی تەواوی بنکەکانی لە سەرانسەری وڵاتدا بکەن.  4-    سنورێك بۆ بڵاوبوونەوەی مووشەكی بالیستی و تەقاندنی ئەو موشەكانە دانبێت ، كە دەتوانرێت كڵاوەی ئەتۆمی هەڵبگرێت. 5-    ئازادكردنی هەموو هاوڵاتیە ئەمریكییەكان و هاوڵاتیانی سەر بە وڵاتانی هاوپەیمان. 6-    سنورێك بۆ هاوكاری و پاڵپشتی گروپە تیرۆریستییەكانی خۆرهەڵاتی ناوەڕاست وەك حزبوڵا و بزوتنەوەی حەماس و جیهادی ئیسلامی دانبێت. 7-    رێز لە حكومەتی عێراق بگرێت و رێگە بە داماڵینی چەكی میلیشیا شیعەكان بدات. 8-    سنورێك بۆ هاوكاریكردنی میلیشیا حوسییەكان دابنێت و كاربكات بۆ گەیشتن بە چارەسەرێكی سیاسی بۆ یەمەن. 9-    لە سوریا پاشەكشێ بكات و هەموو ئەو هێزانەی بكشێنێتەوە كە لە سوریا سەرپەرشتیان دەكات. 10-   سنورێك دابنێت بۆ پشتیوانیكردنی لە بزوتنەوەی تاڵیبان و رێكخراوە تیرۆریستییەكانی تری ئەفغانستان و پاڵپشتی قاعیدە. 11-  سنورێك بۆ هاوكاریكردنی فەیلەقی قودسی سوپای پاسداران دانبێت كە لە جیهاندا پشتگیری و هاوكاری تیرۆر دەكات. 12-  سنورێك دابنێت بۆ رەفتارەكانی كە مایەی هەڕەشەن بۆ دراوسێكانی كە زۆربەیان هاوپەیمانی ئەمریكان، ئەوەش هەڕەشەكردن لە خاپوركردنی ئیسرائیل و مووشەكبارانكردنی سعودیە و ئیمارات و هەڕەشەكردن لە دەریاوانی و هێرشە ئەلیكترۆنییەكان دەگرێتەوە. وەزیری دەرەوەی ئەمریكا وتیشی واشنتۆن ئامادەیە چەندین هەنگاو بنێت كە گەلی ئێرانی سودی لێ ببیننن لە حاڵەتێكدا ئەگەر ئێران پابەندی ئەو مەرجانە بوو، شێوازی كاركردن خۆی لە ناوچەكەدا گۆڕی و راشیگەیاند پابەندبوونی ئێران دەبێتە هۆی ئەوەی ویلایەتە یەكگرتووەكان هەموو سزاكان رابگرێت و پەیوەندییە دیپلۆماتییە و ئابورییەكانی لەگەڵ تاران دەستپێیكاتەوە و مۆڵەتێكی پێشكەوتووشی بۆ تەكنۆلۆژیا پێبدات.  

( درەو میدیا) : پارتی ئیسلامی كوردستان لە باكوری كوردستان لە هەڵبژاردنەكانی 24ی حوەزیراندا پشتگیری لە پارتی دیموكراتی گەلان" هەدەپە" دەكات و داوا لە لایەنگرانی دەكات دەنگ بە كاندیدەكانی هەدەپە بدەن. حیكمەت سەربڵند سەرۆكی گشتی پارتی ئیسلامی كوردستان،  لە بەیاننامەیەكدا پشتگیری پارتەكەی بۆ پرۆژەی هەدەپە راگەیاند و وتی ئەو پرۆژە تاكە ئەڵتەرناتیڤی دیكاتۆریەتی ئێستای توركیایە. سەربڵند وتیشی :" لە پێناوی كۆتاییهێنان بە رژێمی دیكتاتۆریی پشتیوانی خۆمان بە رێككەوتنی كوردی رادەگەیەنینكە تاكە جێگرەوەی ئەم رژێمەی ئێستایە." ئاماژەیبەوەشدا كە " پێكهێنانی رێككەوتن كوردی لە چوارچێوەی پارتی دیموكراتی گەلاندا هەنگاوێكی ئەرێنییەوە و بۆ گەلەكەمان هیوایەكە دژ بە دیكتاتۆریەت و تاكڕەویی و فاشییەت." لە كۆتایی بەیاننامەكەشدا حزبی ئیسلامیی كوردستان دەڵێت:" داوا لە هەموو ئەندامان و لایەنگران و دۆستانی حزب و هەموو كەسێك دەكەین بچنە سەر سندوقەكانی دەنگدان و بەشداری بكەن و دەنگ بدەن بە رێككەوتنی كوردی كە خۆی لە پارتی دیموكراتی گەلان " هەدەپە" دا دەبینێتەوە. 24ی حوەزیرانی داهاتوو هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی و پەرلەمانی پێشوەخت لە توركیا بەڕێوەدەچێت، پارتی دیموكراتی گەلان " هەدەپە" سەلاحەدین دەمیرتاش" هاوسەرۆكی پێشووی پارتەكەی بۆ هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی كاندیدكردووە.  

وەرگێڕانی : نامیق رەسوڵ پیاوێكی ئوسترالی تەمەن 81 ساڵ لە رێگەی خوێنبەخشینی هەفتانەوە زیاتر لە دوو ملیۆن و 400 هەزار منداڵی لە مردن رزگاركردووە. ئەم پیاوە كە نازناوەی پیاوی " خاوەن باڵە ئاڵتونییەكەی " لێنراوە خوێنەكەی چەند تایبەتمەندییەكی ناوازە و دەگمەنی تێدایە و بەباشی زانیوە كە بڕێكی زۆری لێبەبەخشێت و بە تەنها بۆ خۆی نەبێت. ئەو خوێنەی كە لە دەمارەكانی جیمس هاریسۆنەوە دێتەدەرەوە بە " نائاسایی" وەسفدەكرێت لەبەرئەوەی بە شێوەیەكی سروشتی چەندین پێكهاتەی  دژە تەنی  دەگمەنی تێدایە و لە ژیانیدا بە شێوەی بەردەوام بەخشیوێتی و ژیانی نزیكەی 2 ملیۆن و 400 هەزار منداڵی شیرەخۆرەی لە مردن رزگاركردووە، بەڵام رۆژی هەینی 11ی ئایاری 2018 كۆتایی بەو پرۆسەیە هێنا. بۆئەوەی لە چیرۆكی ئەم پیاوە باشتر تێبگەین پێویستە بگەڕێینەوە بۆ ساڵی 1951 ، كاتێك هاریسۆن ئەو كاتە لە تەمەنی 14 ساڵیدا نەشتەرگەرییەكی وردی سییەكانی بۆدەكرێت. هاریسۆن دەڵێت:" دوای چەند رۆژێك باوكم بۆی باسكردم كە 13 لیتر خوێنم وەرگرتووە و چەندین خەڵك كە نایاناسم ژیانیان رزگاركردووم، باوكیشم خۆی خوێنی دەبەخشی، منیش بڕیارمدا كە گەورە بووم خوێنم ببەخشم." كاتێك هاریسۆن تەمەنی گەیشتە 18 ساڵ دەستیكرد بە خوێن بەخشین، پزیشكەكان بەخێرایی بانگهێشتیانكرد، دوای ئەوەی ئاشكرایانكرد كە لە خوێنەكەیدا دژە تەنێكی دەگمەن هەیە و دەبێتەهۆی ئەوەی كە دەرمان و چارەسەرەكان پێشكەوتنی بەرچاو بەدیبهێنن و ژیانی چەندین ملیۆن كەس رزگاربكەن. ئوسترالیا تا ساڵی 1967 هەموو ساڵێك بەدەست مردنی هەزاران منداڵەوە دەیناڵاند و بەهۆی زۆری حاڵەتەكانی لەبارچوونی منداڵان و بەرزبوونەوەی ژمارەی ئەو لەدایكبوانەی كە بەهۆی نەگونجانی جینی نێوان دایك و منداڵەكەوە بەدەست كێشەوە لە مێشكیاندا دەیان ناڵاند، بە گوێرەی رێكخراوی خاچی سوور ئەم حاڵەتانە كاتێك روودەدەن كە گروپی خوێنی دایك ناقس بێت و خوێنی كۆرپەكەش لە گروپی زائید بێت، لە حاڵەتە زۆر مەترسیدارەكانیشدا ئەوە دەبێتە هۆی مردنی منداڵەكە یان توشبوون بە نەخۆشی پوكانەوەی مێشك. بەڵام بەهۆی بوونی ئەو دژە تەنەی لە خوێنی جەیمس هاریسۆندا بوو، پزیشكەكان توانیان دەرزیەكە بەناوی " ئەنتی – دی " پەرەپێبدەن كە یارمەتیدەر دەبێت لەوەستاندنی نەگونجانی خوێنی دایكەكە و خوێنی هاریسۆن ئەمڕۆ لە پیشەسازی دەرمانی تایبەت بەو ژنە سكپڕانە بەكاردەهێنێت كە خوێنەكانیان كاریگەریان بۆسەر كۆرپەلە دەبێت. سەرچاوە: مۆنتی كارلۆ  

نووسینی: ئەریكا شیرنوفسكی قودس لە دڵی مەسیحییەكان و موسڵمانەكان و جولەكەكاندا شوێنێكی تایبەتی هەیە، بەجۆرێك مێژوویەكی دوور و درێژ لە ململانێ و بەیەكەوە ژیان لەو شارەدا هەیە. شارەكە بە زمانی عیبری بە "یوروشالیم" و بەزمانی عەرەبی بە "قودس" ناسراوە، یەكێكە لە دێرینترین شارەكانی جیهان، چەند جارێك رووبەڕووی داگیركاریی و وێرانكردن بووە و بونیادنراوەتەوە‌، هەر چینێك لە زەوییەكەی بەشێك لەو مێژووە ئاشكرا دەكات.  زۆرینەی چیرۆكەكانی شارەكە ململانێی نێوان ئاینە ‌جیاوازەكان باس دەكەن، كە سەرجەمیان كۆكن لەسەر بە پیرۆز تەماشاكردنی ئەم خاكە. ئەلمەسجد (المسجد ) گەڕەكی موسڵمانەكان گەورەترینی چوار گەڕەكەكەیە، گومەزێكی بەردین و مزگەوتی ئەقسا (المسجد الاقصی) لە ناوچەیەك كە موسڵمانان بەناوی حەرەمی قودسی شەریف دەیناسێنن لە خۆ دەگرێت. مزگەوتی ئەقسا سێیەم بەناوبانگترین شوێنی پیرۆزە لە ئیسلامدا و وەقفی ئیسلامی بەڕێوەی دەبات. بەپێی مێژووی ئاینی ئیسلامیش، خودا فەرمانی بە‌ پێغەمبەری موسڵمانان كردووە‌ لە مەككەوە لە مەسجد ئەلحەرام و تا مەسجدولئەقسا لە قودس لەوێشەوە بە شوێنی گومەزە بەردینەكە بۆ ئاسمان بەرزبووەتەوە. بۆیە موسڵمانان بە درێژایی ساڵ سەردانی ئەو شوێنە دەكەن و لە مانگی رەمەزاندا سەدان هەزار موسڵمان نوێژی لێ دەكەن. كڵێسا لەناو گەڕەكی مەسیحییەكاندا كڵێسای قیامە (كنیسە القیامە)ی تێدایە كە گرنگییەكی تایبەتی لە ‌لای مەسیحییەكانی جیهان هەیە، دەكەوێتە ئەو شوێنەی كە مەرگی عیسای لێبیندراوە و لە خاچ دراوە. بەپێی نەریتی مەسیحییەكان مەسیح خاچەكەی لە غولغوسایە و كۆچی دواییەكەی لە هەمان كڵێسا بووە. ئەم كڵێسایە لەلایەن نوێنەرایەتی كڵێسا جیاوازەكانەوە بەڕێوەدەبرێت، وەك پا‌تریاركی ئەرسۆدۆكسی یۆنان و فرانسیسكان لە كڵێسای كاسۆلیكی رۆما وپا‌تریاركی ئەرمەنی، سەرەڕای ئەقباتەكان و ئەسوبییەكان و كەنیسەی ئەرسۆدۆكسی سریانییەكان. دیواری گریان لە گەڕەكی جولەكەكان دیواری رۆژئاوا یان دیواری گریان هەیە، جولەكەكان پێیان وایە ئەو بەشەیە لە پەیكەری پێغەمبەر پاشا سلێمان ماوەتەوە. جولەكەكان پێیان وایە لەناو پەیكەری سلێمان پیرۆزی پیرۆزییەكان هەیە، ئەوەش پیرۆزترین شوێنەكانە لەلای جولەكەكان و  پێیان وایە لە پیرۆزی پیرۆزییەكان بەردی هەست هەیە كە جیهانی لێوە دروست بووە، سەرەڕای ئەوەی ئەو شوێنەیە كە پێغەمبەر ئیبراهیم دەیویست قوربانی بە ئیسحاقی كوڕی بدات لەوێ، ‌زۆرێك لە جولەكەكان پێیان وایە  گومەزی بەردەكە (قبە الصخرە) پیرۆزی پیرۆزییەكانە. ئەمڕۆ دیواری گریان نزیكترین ئەو شوێنانەیە كە جولەكەكان نوێژی لێ دەكەن. حاخام دیواری رۆژئاوا یان دیواری گریان‌ بەڕێوە دەبات كە ساڵانە چەندین ملیۆن كەس لە جیهانەوە  بۆ نوێژكردن رووی تێدەكەن. سەرچاوە:‌ بی بی سی