(درەو میدیا): رۆژی (30)ی ئەیلول هەڵبژاردنی پەرلەمانیی لە هەرێمی كوردستان بەڕێوەدەچێت، هەڵمەتی بانگەشەی هەڵبژاردن (17) رۆژ دەخایەنێت. جگە لە پارت و كەسایەتی پێكهاتەكانی (توركمان و ئەرمەن)، (9) لیست بەشداری هەڵبژاردنەكە دەكەن، هەریەكە لەو لیستانە لە پاڵ چەندین دروشمی لاوەكی بۆ راكێشانی سەرنجی دەنگدەران، دروشمێكی سەرەكییان هەڵگرتووە. بەشێوەیەكی گشتی لیستە بەشدارەكان لە دروشمی سەرەكی خۆیاندا هیچ یەكێكیان دەستیان بۆ دروشمێك نەبردووە كە بتوانرێت لە ماوەیەكی دیاریكراودا كە چوار ساڵی خولی پەرلەمانە، جێبەجێ بكرێت، زۆربەی دروشمەكان گشتگیر و لاستیكین و دەستیان نەبردووە بۆ كێشەی بنەڕەتییەكانی خەڵكی كوردستان كە خۆی دەبینێتەوە لە كێشەكانی (ئاو، كارەبا، نیشتەجێبوون، موچە، خزمەتگوزارییە گشتییەكان، خوێندن، تەندروستی و..هتد).  دروشمی سەرەكی لیستە بەشدارەكانی هەڵبژاردن: •    پارتی دیموكراتی كوردستان "بنیاتنانی كوردستانێكی بەهێز" •    بزوتنەوەی گۆڕان "بەرەو هەرێمێكی دادپەروەر و خزمەتگوزار" •    یەكێتی نیشتمانی كوردستان "بۆ ئارامی، هەلی كار، خزمەت" •    كۆمەڵی ئیسلامی كوردستان "كۆڵنادەین و بەردەوامین" •    بەرەی ئیسلاح (یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان+ بزوتنەوەی ئیسلامی كوردستان) ئەم لیستە هیچ دروشمێكی سەرەكی نییە. •    نەوەی نوێ "بەرەو لوتكەی دەسەڵات و ئابورییەكی بەهێز" •    لیستی سەردەم (حزبی سۆسیالت دیموكراتی كورستان+ پارتی كرێكاران و رەنجدەران)  "لەپێناو دادپەروەری و خۆشگوزەرانی" •    ئازادی (حزبی شیوعی كوردستان) "خاك.. نان.. ئازادی" •    پارتی پارێزگارانی كوردستان "ئاشتی و پێكەوەژیان" جگە لە لایەنە كوردییەكان، لە پێكهاتەی توركمان (8) لیست بەشداری هەڵبژاردنی 30 ئەیلولدا دەكەن، لەسەر پێكهاتەی ئەرمەنیش (6) كەس خۆیان كاندیدكردووە. هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەری كە بەرهەم ساڵح سەرۆكایەتی دەكات سەرباری ئەوەی كشاوەتەوە و بەشداری پرۆسەی هەڵبژاردن ناكات، بەڵام هێشتا ناوی لەسەر كارتی دەنگدەرانە و كۆمسیۆنی هەڵبژاردن و راپرسی ناوەكەی نەسڕیوەتەوە. 

راپۆرت: ئارام مەحمود لە چەند ڕۆژی داهاتوودا قەیرانی سیاسی لە عێراق بەرەو خاوبونەوە و چارەسەر دەچێت، پرۆژەی زۆرینەی سیاسی و پێكهێنانی حكومەتی زۆرینە، جارێكی تر شكستیهێنا و هێزە گەورەكان هیچیان ئامادەنەبوون بچنە دەرەوەی یارییەكە و لە شیرینی حكومەت حكومەت بێبەشبكرێن. بە بڕوای زۆرێك لە چاودێران، دابەشبوونی كۆمەڵێك هێزی كاریگەر بەتایبەتی (سائیرون و فەتح) بەسەر دوو بەرەی دژبەیەكدا ئایندەی عێراقی بەرەونادیار بردووە، بەوپێیەی سائیرون (سەدرییەكان)  هەژمونێكی گەورەیان لە شەقام و فەتحیش (حەشدی شەعبی) چەكی هەیە، هەر حكومەتێكیش لەسەر بنەمای كردنەدەرەوەی یەكێك لەم دوو هێزە پێكبێت تەمەنی درێژنابێت، هەردوولاش لە چەندین بۆنەی جیاوازدا بەشێوازی جیا تەئكیدیان لەسەر ئەم بۆچونە كردووە و هۆشدارییان لەبارەیەوە داوە.  زۆرینەی سیاسی مالیكی خست دروشمی زۆرینەی سیاسی كە نوری مالیكی سەرۆكی ئیئتیلافی دەوڵەتی یاسا لە هەڵبژاردنەكانی  12ی ئایاری ئەمساڵدا بەرزیكردەوە و بەسەختی بەرگری لێدەكرد و، ئۆباڵی هەموو كێشەكانی عێراقیشی ئەخستە ئەستۆی تەوافوق و پشكێنەی تائیفی، لەم قۆناغەدا جارێكی تر ڕەوانەی ئەرشیفی سیاسی عێراق دەكرێت، وەك سەرچاوە سیاسییەكان دەڵێن، دوای نزیكبونەوەی موقتەدا سەدر و هادی عامری لەیەكتر، دوورنیە مالیكی خۆشی لەگەڵ پرۆژەكەی (زۆینەی سیاسی) لە دیمەنی سیاسی عێراق دوورنەخرێتەوە و ببێتە قوربانیی ئەو داوا گەورەیەی لە كاتێكی هەڵەدا بانگەشەی بەدیهێنانی دەكرد. وەك زۆرێك لە ئاگایانی دۆخی سیاسی عێراق و تەنانەت هەندێك لە سیاسییە دیارەكانی عێراقیش تەئكیدی لێدەكەنەوە، حوكمی زۆرینە بەكەڵكی دۆخی ئێستا نایەت و عێراق بەرگەی بوونی ئۆپۆزسیۆنێكی ڕاستەقینە ناگرێت، هەندێكی دیكەش دەڵێن، ئەم بۆچونە ئەگەر لەبارێكدا ڕاستی ئەوەی تێدابێت كە عێراق وڵاتێكی فرە پێكهاتە و مەزەهەب و ئاین و نەتەوەی جیاوازە و خستنەدەرەوەی هەر كامێك لەمانە بەمانای پەراوێزخستنی كەمینە و تۆخكردنەوەی بنەمای دیكتاتۆریەتی زۆرینەیە و تەنها لەڕێی تەوافوقی سیاسییەوە دەكرێت بەشداری هەموان لەبڕیاری سیاسیادا زامن بكرێت، ئەوا لەبارەكەیدا تردا ئەو ڕاستییە دەسەلمێنێت، كە هێزە سیاسییەكانی عێراق، ئەوەندەی هەڵپە بۆ بەدەستهێنانی پۆست و ئیمتیازی سیاسی دەكەن، هێندە خەمیان لای ڕێككردنەوەی پرۆسەی حوكمڕانی و ئاوڕدانەوە لە كێشەكانی ژیانی خەڵك نیە، كە وەك دەوترێت، مەرج نیە بەئامادەبونیان لە حكومەتدا بەدیبهێنن، بەڵكو دەكرێت لەڕێی پێكهێنانی ئۆپۆزسیۆنێكی بەهێز و چاودێریكردنی كاركان حكومەتەوە، هەم دەستكەوتی زیاتر بۆ خەڵك بەدەستبهێنن و بنەماكانی دیموكراسیش بچەسپێنن، زیاتر لەوەش ، خۆپەرستی و ناهۆشیاری سیاسی ئەم هێزانە دەردەخات كە تائێستا نەگەیشتونەتە ئاستی یەكتر قبوڵكردن و پێدانی دەرفەت بەیەكتر تا بەرنامە و لێهاتووی خۆیان تاقیبكەنەوە، بەڵكو ئەگەر بۆیان بلوێت پشتی یەكتری دەدەن بەزەویدا، تائاستی دروستكردنی مەترسی جدی لەسەر ژیانی خەڵك و پەنابردن بۆ توندوتیژی و هەڕەشەكردن بە تێكدانی ئاسایش و سەقامگیری گشتی، ئەگەر نەشتوانن ئەوا بەشەریكی كێكی دەسەڵات لەت دەكەن، كە ئەزمونی چەندساڵی ڕابردوو سەلماندویەتی غەیری گۆڕینی ژیانی كۆمەڵێك خەڵكی دیاریكراو، شتێكی ئەوتۆ لەژیانی خەڵك ناگۆڕێت، ئەمە ڕای زۆرێكە لە خەڵكی عێراقیشە. گەورەكان حكومەت پێكدێنن سەبارەت بەدواین زانیارییەكان، ڕەزاق حەیدەری ئەندامی كوتلەی بەدر كە هادی عامری سەرۆكایەتی دەكات  لە لێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا ئاشكرایكردووە،  گفتوگۆی جدی هەیە لەنێوان هاوپەیمانی فەتح (عامری) و هاوپەیمانی سائیرون (سەدر) كە ڕەنگە بەمزوانە كۆتایی بەقەیرانی سیاسی عێراق بهێنێت، ئاماژەی بەوەشداوە،  نزیكبونەوەیەكی بەرچاو لەئارادایە بۆ پێكهێنانی گەورەترین كوتلە و هەنگاونان بەرەو چارەسەركردنی زۆرینەی كێشە هەڵپەسێردراوەكان لە شەقامی عێراقی. وەك سەرچاوە ئاگادارەكان دەڵێن، قسەی ئەم بەرپرسەی نزیك لە عامری، ئەوە دەگەیەنێت كە ناوبراو مالیكی بەتەنیا جێهێشتووە، بەڵام پێناچێت ئێرانییەكانیشی بەجێهێشتبێت، شرۆڤەی نزیك ئەوەیە، ڕەنگە ئەمریكا و ئێران گەیشتبنە ئەو بڕوایەی تێكچونی دۆخی ئەمنیی و سیاسی عێراق خزمەت بە بەرژوەندی هیچیان ناكات و لەدواین ساتەكاندا واشنتۆن گلۆپی سەوزی بۆ بەرەكەی سەدر و عەبادی هەڵكردبێت كە حەشدی شەعبی بكەنە بەشدار لەناوەندی بڕیاری سیاسی عێراق و لەبەرامبەریشدا ئێرانییەكان نوری مالیكیان كردبێت بە قوربانیی ئەم پێشهاتە تازەیە. دانیشتنی داهاتووی پەرلەمان سوپرایز دەبێت حەمید معەلە، سەركردە لە ڕەوتەكەی عەممار حەكیم دەڵێت، هاوكێشە سیاسییە بەهێزەكە ئەوەیە، (فەتح و سائیرون و نەسر و حیكمە) پێكەوە دەبن، ئەوەش پشتیوانی ئەو بۆچونەی سەرەوە دەكات كە مالیكی لە هاوكێشەكە كراوەتە دەرەوە. بڕیارە ڕۆژی شەممەی داهاتوو، 15 ئەم مانگە پەرلەمانی عێراق جارێكی تر كۆببێتەوە، ئەوەش دوای ئەوەی لە هەردوو كۆبونەوەی ڕۆژی 3 و 4ی ئەیلول شكستهێنا لە هەڵبژاردنی دەستەی سەرۆكایەتی پەرلەمان (سەرۆك و دوو جێگرەكە)، مەعەلە، دەڵێت، ڕۆژی شەممەی داهاتوو پێشهاتی تازە ڕوودەدات كە گەلی عێراق دڵخۆش دەكات، پێدەچێت مەبەستی گەیشتنبێت بەڕێككەوتن لەسەر دابەشكاری پۆستەكان و بەدیاریكراویش سێ‌ سەرۆكایەتییەكە و ڕۆژی شەممە پەرلەمانی عێراق وەك هەنگاوی یەكەم دەستەی سەرۆكایەتی پەرلەمان هەڵبژێرێت. ئەو بەرپرسەی ڕەوتی حیكمە كە لە لێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا ئەم قسانەی كردووە، لەگەڵ ئەوەی تەئكید لەوەدەكات، ناكامڵی دیموكراسی لە عێراق ڕێگە بەبوونی ئۆپۆزسیۆنێكی ڕاستەقینە نادات، هاوكات شتێكی نوێ‌ ئاشكرا دەكات و دەڵێت، تائێستا سەرجەم هێزە سیاسییەكان وازیان لە پرۆژەی (زۆرینەی نیشتمانی) نەهێناوە، ئەمەش ئەوە دەگەیەنێت، كە هێزە گەورەكانی (شیعەو كورد و سوننە) حكومەتی داهاتوو پێكدەهێنن و دەوڵەتی یاسا و هێزە بچوكەكانیش لە هەرسێ‌ پێكهاتەكە لە هاوكێشەی پێكهێنانی حكومەت دەكەنە دەرەوە.     

(درەو میدیا) سایتی (تابناك)ی نزیك لە موحسینی رەزایی فەرماندەی پێشووی سوپای پاسدارانی ئێران ئاشكرایكرد، سوپای پاسداران لە بنكەیەكی نزیك شاری ورمێی رۆژهەڵاتی كوردستانەوە موشەكی ئاڕاستەی بارەگای سەرەكی حزبی دیموكراتی كوردستان كردووە لە شاری كۆیە. بەپێی زانیاریی ئەو سایتە، لەو بنكەیەوە (6) موشەكی زەمین بە زەمین ئاڕاستەی بارەگای حزبی دیموكرات كراوە. لەم لینكەوە بەڤیدیۆ هێرشە موشەكییەكە ببینە: https://www.facebook.com/drawmedia/videos/309853496262195/ پەیامنێری سایتی (بی بی سی فارسی) بەریتانی رایگەیاند، لەماوەی چەند دەیەی رابردوودا، ئەمە گەورەترین هێرشی سوپای پاسداران بووە بۆسەر حزبی دیموكراتی كوردستان، كە هەندێك وەك وەڵامێك بۆ ئەمریكا ئەژماری دەكەن، چونكە كۆماری ئیسلامی ئێران پێی وایە حزبەكانی رۆژهەڵات لەلایەن ئەمریكاوە هاوكاری و پشتیوانی دەكرێن. كاتژمێر 10:30 خولەكی بەیانی ئەمڕۆ بارەگای هەردوو حزبی دیموكراتی كوردستان و حزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران لە كۆیە روبەڕوی هێرشی موشەكی بونەوە. ئاسۆ حەسەن زادە یاریدەدەری سكرتێری گشتی حزبی دیموكراتی كوردستان لە شاری ستۆكهۆڵمی پایتەختی سویدەوە بە تەلەفزیۆنی (بی بی سی فارسی) رایگەیاند، سەرانی كۆماری ئیسلامی ئێران پێشتر هەڕەشەیان كرد كە بارەگاكانی حزبی دیموكرات لەناو قوڵایی خاكی كوردستانی عێراق بەتایبەتی لە كۆیە دەكەنە ئامانج، بەیانی ئەمڕۆ چەند خولەكێك دوای ئەوەی هەڕەشەكە  خرایە بواری جێبەجێكردن، چەند سایتێكی سەربە كۆماری ئیسلامی لە نمونەی سایتی (میهر) و سایتی (سوپای پاسداران) هەواڵی هێرشەكەی ئێرانیان پشتڕاستكردەوە.  بەپێی قسەی هەندێك سەرچاوەی نزیك لە حزبی دیموكراتی كوردستان، بەهۆی هێرشەكەوە لانی كەم (14) كەس شەهیدبوون، كە شەش كەسیان ئەندامی كۆمیتەی ناوەندی ئەو حزبە بوون بەناوەكانی (رەحمان پیرۆتی، نەسرین حەداد، سۆهەیلا قادری، ئیبراهیم زێوەیی، هاشم عەزیزی، لوقمان قیراوی). هەواڵی هێرشەكەی كۆماری ئیسلامی بۆسەر حزبی دیموكراتی كوردستان لەناو خاكی هەرێمی كوردستان روپەڕی هەموو میدیاكانی جیهانی داگیركرد، هێرشەكە هاوكات بوو لەگەڵ جێبەجێكردنی سزای لەسێدارەدان بەسەر سێ چالاكوانی سیاسی كورد لە ئێران، هەروەها هاوكاتیش بوو لەگەڵ سوتاندنی كونسوڵگەری ئێران لە شاری بەسرەی باشوری عێراق لەلایەن خۆپیشاندەرانەوە. هێرشە سەربازییەكانی ئێران لەدەرەوەی سنوری ئەو وڵاتە چەند رۆژێكە زیادیان كردووە، ئەمەش هاوتایە لەگەڵ توندبونەوەی كاریگەری سزا ئابورییەكانی ئەمریكا لەسەر ئێران و داڕمانی تەواوەتی بەهای تمەنی ئێرانی لەبەرامبەر دۆلاردا.   

راپۆرتی: درەو میدیا  لەگەڵ ئەوەی خۆپیشاندان لەبەسرە پێشهاتێكی تازەنیە و لە ماوەی چەند ساڵی ڕابردوو هاوڵاتیانی ئەو پارێزگایە چەندین خۆپیشاندانیان ئەنجامداوە، چونكە وەك خۆیان ئاماژەی پێدەكەن، ئەو قەناعەتەیان بەتەواوی لا چەسپیوە كە حكومەتی ناوەندیی ستەمییان لێدەكات و بەخێر وبێر و داهاتی شارەكەی ئەوان، خەڵكی عێراق بەخێودەكات و ئەوانیشی فەرامۆشكردووە، بەڵام وەك زۆریك لەچاودێران دەڵێن، توندبوونەوەی ململانێی لایەنە سیاسییەكان لەسەر پێكهێنانی گەورەترین كوتلە و ئەجێندا دەرەكییەكان، ڕۆڵی دیاریان گێڕاوە لە سەرلەنوێ‌ وروژاندنەوەی خۆپیشاندانەكان لەو پارێزگایە، تائاستی بەریەككەوتنی توند و بەلاڕێدابردنی خۆپیشاندانەكان لەسەر ڕێڕەوی ڕاستەقینەی خۆی. بەسرە كێشەی خزمەتگوزرایی هەیە نەك سیاسی سەرۆك وەزیرانی عێراق لە دانیشتنی ئەمڕۆی پەرلەماندا وتی، "داواكاری خەڵكی بەسرە دابینكردنی خزمەتگوزراییە، پێویستە لایەنی خزمەتگوزاری لە لایەنی سیاسی جیابكرێتەوە، خۆپیشاندەران خۆشیان سوتاندن و كاری تێكدەرانە ڕەتدەكەنەوە". عەبادی پێشوتریش لەبارەی ڕووداوەكانی بەسرەوە ڕایگەیاندبوو" پرۆژەیەك هەیە بۆ بڵاوكردنەوەی ئاشوب و بەیەكدادانی سوپا و خەڵكی بەسرە" بەبێ ئەوەی ناوی هیچ لانێك بهێنێت، هاوكات ئوسامە نوجێفی سەرۆكی هاوپەیمانی بڕیاری عێراقیش لەهەمان دانیشتدا ئاماژەی بەوەدا " ململانێی ناوخۆیی و ئەجێنداتی دەرەكی لەسەر خاكی بەسرە جێبەجێدەكرێت". توندوتیژی و بەلاڕێدابردن بۆ شەرعیەتدانە بەسەركوتكردن ڕووداوەكانی دوێنێی شاری بەسرە، جیاواز لە ڕۆژانی ڕابردوو و خۆپیشاندانەكانی ڕابردووش، سیمایەكی (تێكدەرانە بەسەریدا زاڵبوو)، كە وەك سەرچاوە میدیاییەكانی عێراق ئاماژەی بۆ دەكەن، چەندین دامەزراوەی كەرتی گشتی و تایبەت و ئۆتۆمبیلی مەدەنی و حكومی سوتێندران، وێڕایی كوژرانی ژمارەیەك هاوڵاتی و برینداربوونی دەیانی تر، توندوتیژییەكی لەڕادەبەدەر ترسناك لەو شارە سەریهەڵداوە، ئەوەش دوای ئەوەی شەوی پێشوتریش بارەگای كۆمەڵێك حزب و گروپی دیاریكراو سوتێران كە لە یەكێك لەبەرە ململانێكەرەكانی ناو پرۆسەی  سیاسییەوە نزیكن. ئاسایش و سەقامگیری بوەتە ئەولەویەت بەوتەی ئاگایانی دۆخی سیاسی عێراق، ئەم پێشهاتە تازانە چاوەكانی لەسەر داواكارییە ڕەواكانی خەڵك لابرد و كردنیە مەسەلەیەكی لاوەكی، ئێستا هەموان خەمیان دەستبەركردنی سەقامیگری و گەڕاندنەوەی ئاسایشە بۆ پارێزگای بەسرە، ڕەشید فلەیح فەرماندەیی نوێی پرۆسە سەربازییەكانی بەسرە دوای دەستبەكاربوونی لەپۆستە تازەكەی لە یەكەم لێدوانیدا، بەڵێنی سەقامگیركردنی دۆخی ئاسایشی شاری بەسرەیدا، لە كاتێكدا وەك هەندێك دەڵێن،خەڵكی بەسرە بۆ بەدەستهێنانی مافەكانی خۆپیشاندانی كردووە نەك بۆ ئەوەی ئەمن و ئاسایشی شارەكەی لەدەستبدات. وەك هەندێك دەڵێن، ڕەنگە ئێستا بەسرە بەپیترین خاك بێت بۆ بەریەككەوتنی ئەجێندا جیاوازەكان كە هەندێكیان بەرژەوەندی لە سەقامگیریدایە و هەندێكی تریشیان قازانجیان لە دروستكردنی پشێوی و ناشرینكردنی خۆپیشاندان و گۆڕینیدایە لە میكانیزمێكی مەدەنیانەی داواكردنی مافی خەڵكەوە بۆ كەرەستەی ترساندن و تێكدانی ئاسایشی گشتی و لەو ڕێگەیەشەوە جارێك شەرعیەت بدەن بەسەركوتكردنی و جارێكی تریش، قەزییە سەرەكییەكە لەبیری خەڵكی بەرنەوە و سەرقاڵی كۆمەڵێك شتی تری لاوەكییان بكەن.  

راپۆرتی: سەرتیپ وەیسی كەریم  " بەرلەوەی بگەنە لای مەسعود بارزانی لە پیرمام دەبێتە شەڕیان" ئەوە ناونیشانی كۆتایی ئەو چیرۆكەیە كە دوێنێ لە نێوان مەلا بەختیارو باڤڵ تاڵەبانی ڕوویدا ماوەی دوو هەفتەیە ناكۆكییەكانی نێو یەكێتی بۆ جارێكی دیكە سەریهەڵداوەتەوە، ناكۆكیەكەش ئەمجارەیان لە نێوان خودی بنەماڵەی تاڵەبانی و خەزوورانی كوڕە گەورەی مام جەلالە. دوای ئەوەی لەماوەی چەند هەفتەی ڕابردوود، هەریەك لە باڤڵ تاڵەبانی و لاهور شێخ جەنگی بەرهەم ساڵح ڕازیدەكەن بە وەرگرتنی پۆستی سەرۆك كۆمار، شاناز ئیبراهیم ئەحمەد، لەگەڵ مەلا بەختیار كە خەزووری باڤل تاڵەبانییە، بە توندی دژی ئەو هەوڵە دەوەستنەوە، لە بەرامبەردا قوباد تاڵەبانی ڕازیدەبێت بەو مەرجەی بەرهەم ساڵح پۆستی سەرۆك كۆمار وەرگرێت، بەڵام نەگەڕێتەوە ناو یەكێتی، لەكاتێكدا باڤڵ بەو مەرجە ئەو پۆستەی پێشكەشی بەرهەم كردوە، كە دوای بوون بەسەرۆك كۆمار حزبەكەی هەڵوەشێنێتەوەو بگەڕێتەوە نێو یەكێتیی. هەفتەی ڕابردوو بەیاننامەیەك لە لایەن نوسینگەی هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد بڵاودەبێتەوە، لە بەشێكی بەیاننامەكەدا بە ڕوونی دەردەكەوێ ئەو بەیاننامە لە دژی بەرهەم ساڵحەو بە ئاشكرا باسلەوەدەكات ناكرێ ناوبراو ببێتە سەرۆك كۆمار، بەهۆی ناڕوونی لە هەڵوێستی هێرۆخان، تاوەكو ئێستاش بە تەواوی ڕوون نییە ئەو بەیاننامەیە بۆچوونی هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەدە بە تەواوی یاخود نا ؟ چونكە زانیارییە دروستەكە ئەوەیە كە ئەو نامەیە لە ڕێگەی شانازە نوسراوەو خوستی مەلا بەختیاریش بووە. دوای بڵاوبوونەوەی ئەو نامەیە هیچ كام لە باڤڵ و قوباد، ترسیان هەبووە بچنە لای دایكیان لەبارەی دڵنیابوون لەو بەیاننامەیە قسەی لەگەڵ بكەن، چونكە تاوەكو ئێستاش پێیناوایە: هێرۆخانی دایكیان لە دژی بەرهەم ساڵحەو قسەكردن لەسەر ئەوبابەتە هەستیاری تێدەكەوێت، بەڵام لە هەمانكاتدا هەردووكیان گومانیان لەو ڕاگەیاندراوە هەیە. دوای تێپەربوونی چەند ڕۆژێكی كەم لە بەیاننامەی یەكەم، بەیاننامەی دووەم لە لایەن نوسینگەی هێرۆ ئیبراهم دەردەچێت، بەپێی زانیارییەكان ئەو بەیاننامەیە لە لایەن باڤڵ تاڵەبانیەوە دەرچووه وەك هەنگاوێك بۆ گەڕانەوەی هاوسەنگی و ڕەتكردنەوەی ئەو بۆچوونانەی لەبارەی بەرهەم ساڵحەوە دەوترێ و جگەلەوەش ڕاگەیاندراوەكە پەیامێك بوو بۆ مەلا بەختیارو شاناز ئیبراهیم ئەحمەد. ئێستا هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد، لە بارودۆخێكی تەندروستی باشدا نییە ( نەخۆشی پیری هەیە)، تاڕادەیەكی زۆر كەم ئاگاداری نێو دۆخی یەكێتی نيەو زۆرشت لە پەنای ئەو دەكرێت، ئەمەش وایكردوە دەوروبەرەكەی ئەم بارودۆخە بقۆزنەوە، تاڕادەیكی زۆر بە ئامادەنەبوونی ئەو، ناكۆكی ناو بنەماڵەكەی لەوپەری توندی و ئاڵۆزیدایە. هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد بەوە ناسراوە لە سیاسەتكردن جۆرێك لە توندی پێوەدیارەو زۆرجار بە "سیستانی" ناو حزبەكەی ناسراوە لە یەكلایكردنەوەی بڕیارە قوڕسەكان و قسەی یەكەم و كۆتا لە دەستدا ئەودایە، ئێستاش لە غیابی ئەوداو ئامادەنەبوونی بەشێوەیەكی كردارەكی دۆخەكە بەشێوەیەكی دیكە. ڕۆژی 6 ئەیلول، دوای كۆبوونەوەی سەركردایەتی ئەو حزبە، بڕیاربوو هەردوو شاندی یەكێتی و پارتی لە پیرمام كۆببنەوە بە ئامادەبوونی مەسعود بارزانی، بەمەبەستی بڕیاردان لەسەر دواین هەڵوێستی شاندی كوردی و یەكلایكردنەوەی كێشەی چوونە پاڵ گەورەترین كوتلەو، كاندیدكردنی سەرۆك كۆمارو جێگری سەرۆكی پەرلەمان. كۆسرەت ڕەسوڵ علی سەرپەرشتی شاندی دەكات و هەرخۆشی ئەندامانی شاندەكەی ئاگاداركردۆتەوە، ناوبراو بەبێ ئاگاداری پێشوەختەی هەردوولا، هەریەك لە مەلا بەختیارو باڤڵ تاڵەباتی بە جیا ئاگاداردەكاتەوە، سەعدی ئەحمەد پیرەو دوو سەركردەی دیكە یەكێك دەبن لە ئەندامانی ئەو شاندە، هەرچەندە بڕیاربوو عومەر فەتاح و حاكم قادر بەژداربن، بەڵام هیچ كەس ئەوانی ئاگادارنەكردەوە بۆ ئەو كۆبوونەوەیە. هەریەك لە كۆسرەت ڕەسوڵ و باڤڵ تاڵەبانی و سەعدی ئەحمەد پیرە بەیانیەكەی لە هەولێر بەیەكەوە نانی بەیانی دەخۆن پاشان بەرەو پیرمام بەڕێدەكەون، لە سلێمانیشەوە مەلا بەختیار دێت. بەر لەوەی بگەنە پیرمام مەلا بەختیار و سەعدی ئەحمەد پیرە لە ڕێگەی تەلەفۆن دەبێتە دەمەقاڵیان لەسەرئەوەی بۆچی عومەر فەتاح و حاكم قادر بانگهێشتنەكراون، سەعدی پیرەش دەڵێت " ئەوە كاری بەرپرسی دەستەی كارگێڕیە نەك ئەو". دوای ئەوەی هەردووك لا دەگەنە پیرمام، كاتێك مەلا بەختیار دەزانێت باڤڵ تاڵەبانی لە هەولێرەوە لەگەڵ كۆسرەت ڕەسوڵ هاتووەو ئامانجی سەرەكیشی ئەوەیە وەرگرتنی پۆستی سەرۆك كۆمار بۆ بەرهەم ساڵحەوە یەكلابكاتەوە، لەكاتی پشوودان لە یەكێك لە وێستگەكان بۆئەوەی هەردووك لایان بگەنە یەكترو دواتر بەیەكەوە بچنە كۆبوونەوەكە، مەلا بەختیار بە شاندەكە ڕادەگەیەنێت: كە ئەو دەگەڕێتەوە سلێمانی و نایەتە ئەو كۆبوونەوەیە، دوای ئەمە باڤڵ تاڵەبانی كۆمەڵێك قسەو وتەی نەشیاو لەسەر مەلا یەختیار دەكات لەبەردەم هەموو ئامادەبووان، ناچار مەلا بەختیار شوێنەكە جێدەهێلێت و دەگەڕێتەوە سلێمانی . لەسەر پێشنیازی سەعدی ئەحمەد پیرەش هەریەك لە كۆسرەت ڕەسوڵ و سەعدی ئەحمەد پیرەو تەواوی شاندەكە دەگەڕێنەوە هەولێرو باڤڵ تاڵەبانیش سووردەبێت لەسەر چوون بۆ لای بارزانی. بەپێ زانیارییەكان دوای ئاگاداركردنەوەی بارزانی لە لایەن كورەكەی مام جەلال، بەوەی بۆچوونی جیاواز هەیە لە نێو یەكێتی و كێشە دروست بووە، بارزانی باڤڵ تاڵەبانی ئاگاداردەكاتەوە، كە ئەو كۆبوونەوەیەی نێوان شاندی پارتی و یەكێتی لەسەر مەسەلەی بەغدا دوابخرێت بۆ سێ ڕۆژی یەكەمی هەفتەی داهاتوو. دوای گەڕانەوەی بۆ شاری سلێمانی، مەلا بەختیار لە بەیاننامەیەكدا كشانەوەی خۆی لە شاندی كوردی ڕاگەیاندو ئاماژەی بەوەكرد: كۆمەڵێك ھۆكاری حیزبی و سیاسی لە ناخمدا، لە پێرارەوە پەنگی خواردووە جارێ لەبەر خاتری سەركەوتنی سیاسەتی یەكێتی لەم ھەلومەرجەدا، ھیچیان لێرەدا باس ناكەم. مەبەست لەو قسەی مەلا بەختیار ئەوەیە دوو ساڵ لەمەوبەر باڤڵ تاڵەبانی، كە هیچ پۆستێكی ڕەسمی نییە، لە ناو دانیشتنی مەكتەبی سیاسی هێرشی جەستەیی كردۆتە سەر، ئەمەش مەلا بەختیاری توڕەكردو، بۆ ماوەی هەفتەیەك چووە ماڵەوەو هەموو هۆكارەكانی پەیوەندیكردنیشی پچڕاند، بەڵام دوای گفتووگۆیەكی زۆر ڕازی دەكەن بە گەڕانەوەی. بەهۆی ئەو ململانێیەی نێو یەكێتی پێدەچێت جگە لەوەی دۆخی ناوخۆی ئەو حزبە بەرەو خراپ بوون بچێت، لە هەمانكاتدا ململانێی وەرگرتنی پۆستی سەرۆك كۆماریش لە نێوان بەرهەم ساڵح و مەلا بەختیار بدرێتەوە پارتی دیموكراتی كوردستان، یاخود ئەگەر پارتی ڕازیبێت جارێكی دیكە بدرێتەوە فوئاد مەعسوم. هێشتا یەكێتی پۆستی سەرۆك كۆماری بۆ حزبەكەی یەكلانەكردۆتەوەو كێشەیەكی زۆری ڕووبەرووی خۆی كردۆتەوە، بەپێی زانیارییەكان پارتی ڕایگەیاندوە: پۆستی سەرۆك كۆمار لە پێناوی یەكڕیزی پارتی و یەكێتی لەوانەیە بدەنەوە یەكێتی، ئەگەر ئەو كێشانە بەردەوامبێت و یەكێتی لەوبارەیەوە ببێتە دووبەرە، ئەوا پارتی خۆی ئەو پۆستە پڕدەكاتەوە. ئەو كێشانەی ئێستا لە ناو یەكێتی هەیە هەمووی پەیوەندی بە دۆخی تەندروستی هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد هەیە ( لەوانەیە لەماوەیەكی نزیك لە سیاسەتكردن دووربكەوێتەوە )، چونكە لە ڕابردوودا لە یەكلایكردنەوەی مەسەلە گرینگەكان، لە دوای نەخۆشكەوتنی مام جەلال، تەنها بۆچوونی كۆسرەت ڕەسوڵ وەردەگیرا، قسەی سەركردەكانی دیكە تەنها لە چوارچێوەی پێشنیازبووە. لە بابەتی یەكلاكردنەوەی پۆستی سەرۆك كۆماریش كۆسرەت ڕەسوڵ بە تەواوی لەگەڵ كورە گەورەكەی تاڵەبانییە بۆ وەرگرتنی ئەو پۆستە لە لایەن بەرهەم ساڵحەوە. ئێستا دۆخی ناوخۆی یەكێتی لە نێویشیان بنەماڵەی تاڵەبانی لە ئاستێكی خراپدایە، پارتی نازانێ لەگەڵ كامەیان مامەڵەبكات، ئەگەر لەگەڵ كۆسرەت ڕەسوڵ و مەلا بەختیارو مەكتەبی سیاسی ئەو حزبە مامەڵەبكات ناتوانێت، چونكە ئەوان بەبێ ماڵی مام جەلال هیچ نینە، ئەگەر لەگەڵ باڤڵ مامەڵەبكات نابێ لەگەڵ قوبادو لاهور مامەڵە بكات، ئەگەر لەگەڵ ئەوانیش مامەڵە بكات ئەی چی لە باڤڵ دەكات ؟!! دواجار به‌رهه‌م ساڵح گڕى له‌ ماڵى تاڵه‌بانى به‌رداوه‌، كێ ئه‌و ئاگره‌ ده‌كوژێنێته‌وه‌ دیار نییه‌ ؟!          

( درەو میدیا): زیاد لەسەرچاوەیەكی سیاسی، باس لە دەستپێشخەرییەكی نوێ‌ دەكەن بۆ چارەسەركردنی قەیرانی سیاسی عێراق و پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەت، لەڕێی لێكنزیكردنەوەی هادی عامری سەرۆكی هاوپەیمانیی فەتح و سەركردەكانی بەرەی بەرامبەر بەتایبەتی موقتەدا سەدر سەرۆكی ڕەوتی سەدر و عەممار حەكیم سەرۆكی ڕەوتی حیكمە، بە مەبەستی پاڵدانی عامری بە هاوپەیمانێتیەكەیان و پێكهێنانی حكومەتی نوێ‌ و پەراوێزخستنی نوری مالیكی لە دیمەنی سیاسی داهاتوو وەك مەرجێكی سەرەكی سەدر. سەرچاوەیەكی سیاسی باڵا بە ڕۆژنامەی (ئەلعەرەبی ئەلجەدید)ی، وتووە،  ئەو دەستپێشخەرییە تازەیە چەند لایەنێك سەرپەرشتی دەكەن بۆ ڕاكێشانی ڕێكخراوی بەدر و چەند پەرلەمانتارێك لە لیستی فەتح بۆ سەربازگەی (سەدر-عەبادی) لەپێناو پێكهێنانی حكومەت، ئەوەش دوای ئەوەی عامری گەیشتوەتە ئەو بڕوایەی كە پێكهێنانی هەر حكومەتێك بەبێ‌ سەدرییەكان ناتوانێت بەرگەبگرێت. لای خۆیەوە، عەبدوڵا زەیدی سەركردە لە كوتلەی (چاكسازی و بنیاتنان)، بونی هەر گفتوگۆیەكی لابەلای لەنێوان هەردوو هاوپەیمانی فەتح و سائیرون سەبارەت بە پێكهێنانی حكومەتی داهاتوو دوور لە هاوپەیمانێتیەكەیان ڕەتكردوەتەوە و ڕاشیگەیاندووە، هەر گفتوگۆیەك ئەنجامبدرێت لە چوارچێوەی كوتلەی گەورەدایە نەك لە دەرەوەی.  زەیدی لە لێدوانێكدا بۆ سۆمەرییە نیوز تەئكیدیكردووە، هەندێك لە كەناڵەكانی ڕاگەیاندن هەواڵی ناڕاست لەبارەی بوونی گفتوگۆی لابەلا لەنێوان سائیرون و فەتح بڵاودەكەنەوە بۆ پێكهێنانی گەورەترین كوتلە، دوور لە كوتلەی (چاكسازی و بنیاتنان) كە بەمدواییە پێكیانهێناوە. ڕاشیگەیاندوە، گفتوگۆی سەركردە سیاسییەكان بەردەوامدەبێ و كوتلەكەشیان كراوەیە بەڕووی هەمواندا لەسەر بنەمای پرۆژەی زۆرینەی نیشتمانی و پێشیانوایە، بونی فەتح لە چوارچێوەی بڕیاری سیاسییدا كارێكی پێویستە بۆ سەقامگیری حكومەت و سەركەوتنی لە پێشكەشكردنی خزمەتگوزاری و دابینكردنی داواكارییەكانی جەماوەر. ڕێككەوتنی دوو بەرە شیعییەكەیە تاكە چارەسەرە مەنسور بعێجی، سەركردە لە(ئیئتیلافی دەوڵەتی یاسا) ڕایگەیاندووە، هەوڵی چڕ هەیە بۆ دروستكردنی سازان لەنێوان هاوپەیمانی فەتح و هاوپەیممانێتی بەرامبەر كە سەدر و نەسر لەخۆدەگرێت، ئەو پەرلەمانتارە باسی لە دەركەوتنی ئاماژەی ئیجابی كردووە و وتوشەیەتی هەوڵەكان بەردەوامن بۆ لێكنزیبوونەوە، بەوتەی ئەو پەرلەمانتارە كوردەكان ئیستیغلالی دابەشبونی ناوماڵی شیعە و قەیرانی سیاسیانكردووە و داواكاری زۆریان هەیە و مەرجی زۆر دەسەپێنن.  بڕواشی وایە، لە كۆتاییدا حكومەتی پشكێنە پێكدێت، چونكە بەبێ‌ نزیكبونەوە و ڕێككەوتنی هەردوو بەرەكە، حكومەت دروستنابێت و هەر لایەنێكیش پێكیبهێنێت بەرگەی 6 مانگ ناگرێت. یان كۆبیچ لە تارانە و پێكهێنانی حكومەت تاتوێدەكات بڵاوبوونەوەی ئەو زانیارییانە لە كاتێكدایە، یان كۆبیچ نێردەی تایبەتی نەتەوە یەكگرتووەكان لە ئێوارەی دوێنێوە بەسەردانێك گەیشوەتە تاران بۆ تاوتوێكردنی دۆسیەی پێكهێنانی حكومەتی داهاتووی عێراق لەگەڵ بەرپرسانی ئێران. ئاژانسی "ئیرنا" ی ئێرانی لەبارەی سەردانەكەوە بڵاویكردوەتەوە، (ئەمیر عەبدولئیلاهیان) یاریدەدەری تایبەتی سەرۆكی ئەنجومەنی شورای ئیسلامی لە تاران پێشوازی لە یان كۆبیچ كردووە و پێكەوە پێكهێنانی حكومەتی داهاتوویان تاوتوێكردووە. بڵاوبونەوەی دەنگۆی هەوڵێكی نوێ‌ بۆ لێككنزیكردنەوەی عامری و سەدر لە كاتێكدایە، پێشتر عەلی سنێد ئەندامی ئیئتیلافی نەسر ئاماژەی بەوەكردبوو، ئیئتیلافەكەیان و هاوپەیمانی سائیرون لەگەڵ ژمارەیەك لە ئەندامانی هاوپەیمانی فەتح سەرقاڵی پێكهێنانی گەورەترین كوتلەی پەرلەمانین و ئەندامەكانی فەتح ئامادەییان پێشانداوە بچنە پاڵ هاوپەیمانێتییەكەیان.  ئەحمەد ئەسەدی وتەبێژی هاوپەیمانی (فەتح)یش، لەبەیاننامەیەكدا وەڵامی داوەتەوە و دەڵێت: هاوپەیمانێتییەكەیان یەكێك لە توندوتۆڵترین هاوپەیمانێتییەكان و هیچ ئەندامێكیشیان ئامادەیی خۆی پێشیان نەداوە بچێتە كوتلەكەی بەرامبەریان، ئەو هەوڵانەشی ڕەتكردەوە كەباس لە بوونی هەر حاڵەتێكی لەو شێوەیە دەكات.

 (درەو میدیا): دەسەڵاتدارتی ئێران گرەو لەسەر ماندووكردن و ترساندنی واشنتۆن دەكەن، بەتایبەت لە مەسەلەی لێكەوتە خراپەكانی تێكچونی دۆخی سیاسی و ئەمنیی عێراق لەسەر بەرژوەندییەكانی ئەمریكا لە عێراق و ناوچەكەش بەگشتی. ئێرانییەكان پێیانوایە مەسەلەی كات و مانەوەی دۆخی عێراق بەمشێوەیە و دواكەوتنی پێكهێنانی حكومەت لە قازانجی ئەوان و زیانی ئەمریكایە، یان لانی كەم مانەوەی دۆخەكەیان وەك ئەوەی ئێستا بەلاوە باشترە لەوەی حكومەتێك پێكبێت كە بەتەواوی لەژێر هەژمون و دەسەڵاتی تاران دەربچێت و لەبری هاوكاریكردن، ببێتە بەشێك لەو فشارو ئابڵوقەیەی كە ئابوری ئەو وڵاتەی لە لێواری داڕمان نزیككردوەتەوە.   بەڕای زۆرێك لە چاودێران، ڕاگرتنی هێزە كوردییەكان لەم نێوەندەدا و پاڵنەدانیان بەلای هیچ یەكێك لە دوو بەرە شیعییە دژبەیەكەكەوە، تەكتیكێكی سیاسی تەواو ئێرانییە و دەسەڵاتدارنی ئەو وڵاتە لەڕێی هێشتنەوەی (یەكێتی و پارتی) بە بێلایەنی لەنێوان ئەم دوو بەرەیەدا توانیویانە بەربەستی جدی بۆ هەوڵەكانی ئەمریكا دروستبكەن، كە خوازیاری پێكهێنانی حكومەتێكی دڵخوازی خۆیەتی لە عێراق و بۆ ئەوەش زیاد لە جارێك داوای لە كورد كردووە بچنە پاڵ بەرەكەی عەبادی. ئێران جگە لەوەی هەژمونێكی بەهێزی هەیە بەسەر یەكێتی نیشتمانی كوردستانەوە، كە بە دۆستێكی نزیك و تەقلیدی ئێرانییەكان ناسراوە و كاریگەری دیاریشی هەیە بەسەر بڕیارە سیاسییەكانی ئەو حزبەوە، لەدوای ١٦ی ئۆكتۆبەریشەوە پەیوەندییەكانی لەگەڵ پارتی دیموكراتی كوردستانیش چوەتە قۆناغێكی نوێ. بەوتەی هەندێك سەرچاوەی سیاسی ئاگادار، دوای شكستی ڕیفراندۆم و بێئومێدبوونی پارتی لە ئەمریكا ئەو حزبە بەلای ئێرانییەكاندا بایداوەتەوە، ئەوەش كارتە سیاسییەكانی دەست ئێرانی لە عێراق لەبەرامبەر بە ئەمریكا بەهێزكردووە و لەم قۆناغەدا لەڕێی ئەم دووبەرە جیاوازەوە، بەشێك لە (شیعە و كورد)، توانیویێتی ئاستەنگی گەورە بۆ خواستەكانی واشنتۆن لە عێراق دروستبكات. سولەیمانی پەیامەكەی گەیاندوەتە پارتی و یەكێتی  بەپێی زانیارییەكانی "دەرەو میدیا" ڕۆژی سێشەممەی ڕابردوو، قاسمی سولەیمانی فەرماندەی فەیلەقی قودسی سوپای پاسدارانی ئێران لە هەرێمی كوردستان بووە و، لە شاری  سلێمانی لەگەڵ بەرپرسانی یەكێتی كۆبوەتەوە و نیوەڕۆكەشی لە سەری رەش لەگەڵ مەسعود بارزانی نانی نیوەڕۆی خواردووە. سولەیمانی لە سەردانەكەیدا ئەو پەیامەی گەیاندوەتە یەكێتی و پارتی كە "بەهیچ شێوەیەك نەچنە هیچ بەرەیەكی كوتلەكانی شیعەوە بۆ پێكهێنانی حكومەتی نوێی عێراق، چونكە ئەوە ناو ماڵی شیعەیە و رۆژێك هەر دەبێت پەیوەندییەكانیان ئاسایی بكەنەوە و ئەوكات ئێوە بچنە هەر بەرەیەكەوە ئەوە دەبنە دوژمنی بەرەكەی تر، بۆیە پێویستە كورد بە بێلایەنی بمێنێتەوە". قاسمی سولەیمانی ئەوەشی خستوەتەڕوو كە " هەریەك لەو كوتلانەی شیعە زیاتر لە ١٠٠ پەرلەمانتاریان هەیە، بۆیە ئەگەر كورد بچێتە بەرەیەكەوە لانی كەم ١٠٠ پەرلەمانتار دەبێتە دوژمن و نەیاریان، بۆیە نابێت ببنە بەشێك لەو ململانێیانە". بێلایەنی لە قازانجی كورد و ئێرانییەكان بەڕای بەشێك لە چاودێران، ئەو پەیامەی سولەیمانی لە چەند ڕوویەكەوە هەم لە بەرژوەندی كوردە و هەم ئێرانییەكانیش خۆیان، لەبارێكدا ئێرانییەكان لەڕێی یاریزانی كوردەوە ڕێگە لە ئەمریكییەكان دەگرن حكومەتێكی نزیك لە خۆیان لە عێراق پێكبهێنن، لەم بارەیاندا كورد هەم خۆی ناكات بە دوژمنی بەشێك لە شیعەكان و ئێرانیش پێكەوە، لەبارێكی تردا، كە پشتیوانی بەرەكەی نزیك لە ئێران ناكات، ئەمریكا و بەرەی سەدر- عەبادیش ناكات بە دوژمنی خۆی، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا هاوكێشەیەكی سیاسی تر هەیە كە ئێرانییەكان و كوردیش بەباشی خوێندویانەتەوە، ئەویش ئەوەیە، ئەگەر حكومەتی تاران لەڕێی كوردەوە زۆرینەیەكی سیاسی لە عێراق لەبەرەكەی (مالیكی - عامری) دروستبكات بۆ پێكهێنانی حكومەت، ئەوا هەردووكیان پێكەوە خۆیان دەخەنە بەر ڕق و توڕەیی ئەمریكا و ئەو حكومەتەشی پێكدێت، لەژێر ڕەحم و توڕەیی شەقامدا دەبێت كە سەدرییەكان قسەی یەكلاكەرەوەیان هەیە تێیدا.     

راپۆرتی: درەو میدیا ڤینیسیای خۆرهەڵات لە تینوێتيدا دەخنكێت پارێزگای بەسرە كە نازناوی " ڤینیسیای خۆرهەڵاتی" پێبەخشراوە، زۆرێك بەشادەمار و، هەندێكی تریش بە بۆری هەناسەدانی ئابوری عێراق وەسفیدەكەن، بێكەڵكی دەسەڵاتی سیاسی و بیرۆكراسییەتی دامەزراوە شكستخوارد و بێ چاودێرییەكانی، خەڵكی ئەو پارێزگایە و ملیۆنان هاوڵاتی لەمسەری عێراقەوە بۆ ئەوسەری، غەرقی هەژاری كردووە و ژیانی پڕكردوون لە نەبوونی و نەهامەتی. نەبوونی پێداویستییە سەرەكییەكانی ژیان، لە ئاو و كارەبا و هەلی كار و دابینكردنی لانی كەمی ژیانێكی شەرەفمەندانە بۆ هاوڵاتیان و لێپرسینەوە لە بەرپرسە ئیدارییە گەندەڵەكان و زۆرێك لە داواكارییە سەرەتاییەكانی تر، كە داواكاریی بنەڕەتی زۆرینەی خەڵكی عێراقیشە لە شار و شارۆچكە جیاوازەكان، هۆكاری تەقینەوەی ڕق و توڕەیی خەڵك و خۆپیشاندانی چین و توێژە جیاوازەكانی خەڵكە لەو پارێزگایە كە وەك دەوترێت بۆ بەدەستهێنانی ئاوی خواردنەوە خوێن دەبەخشن. دەسەڵاتی ناوەندی ستەمیان لێدەكات زۆرێك لە هاوڵاتیانی بەسرە دەڵێن، بەدرێژایی چەندین ساڵانی ڕابردوو خەڵكی بەسرە زیاد لە دەسەڵاتێكی سیاسی مەركەزیان لە بەغدا تاقیكردەوە و سەرجەمیان شكستیانهێناوە لە ئیدارەدانێكی شایستە بەو پارێزگایە، بەقسەی خۆیان، دەمێكە هەست بەوە دەكەن كە حكومەتی ناوەندی عێراق ستەمیان لێدەكات، ئەوەش وایكردووە ئەو بڕوایەیان زیاتر لا تۆخبێتەوە كە چارەسەر تەنها بەدەستهێنان و فراوانكردنی زیاتری دەسەڵاتە ئیداری و ئابورییەكانە بۆئەوەی چیتر بۆ بنیاتنانی پڕۆژەیەكی خزمەتگوزرای پێویستیان بەگەڕانەوە نەبێت بۆ بەغداد،  ئەم ناڕەزایەتی و هەستكردنە بە ستەم وایكردوە چەند جارێك ئەنجومەنی پارێزگای بەسرە هەوڵی دروستبونی هەرێمێكی سەربەخۆ بدات ، بەڵام هەوڵەكان لەلایەن حكومەتی ناوەندەوە شكستیان پێهێنراوە. پایتەختی ئابوری عێراقی فەرامۆشكراو  لەگەڵ ئەوەی بەسرییەكان لە دەوڵەمەنترین شارەكانی جیهاندا دەژین، برسێتی و هەژاری و بێكاری و نەبونی ئاوی خواردنەوە و خراپی خزمەتگوزرای تەندروستی و پەككەوتنی زۆرینەی كەرتەكانی تر، بەپاكوخاوێنی شارەكەشەوە، تەنگی پێهەڵچنیون، بەڵام لە داواكردنی مافەكانیاندا توانیویانە ببنە سەرمەشقی ناڕەزایەتییەكان و بەرجەستەكردنی وێنەی ڕاستەقینەی ئازارەكانی تەواوی خەڵكی عێراق و وێنەی ئازار و داواكارییەكانی خۆشیان لەیەككاتدا، بەڕوای زۆرێك لە چاودێران، ئەو پێگە گرنگەی بەسرە لە نەخشەی ئابوری و سیاسی عێراقدا هەیەتی هۆیەكی گرنگی گەورەیی دەنگدانەوەی ناڕەزایەتیەكانی ئەوشارەیە لەسەر ئاستی عێراق، كە مەترسی نەك هەر بۆ دەسەڵاتی سیاسی لەبەغداد  بگرە بۆ وڵاتانی ئیقلیمیشی دروستكردووە.  بەسرە تاكە ڕێڕەوی ئاویی و گەورەترین سەبەتەی خێروبێری عێراقە كە بەپێی هەندێك ئامار سەرچاوەی زیاتر لە 85%ی كۆی داهاتەكەیەتی و بەپێی ئامارێكی وەزارەتی نەوتی عێراق لە مانگی تەمموزی ئەمساڵدا تەنها لەڕێی ئەو پارێزگایەوە، حكومەتی عێراق بە بەهای 7ملیار و532 ملیۆن دۆلار نەوتی فرۆشتوە، ئەوەش بەو مانایەی دروستبونی هەر ئاڵۆزییەك تیایدا زیانی ئابوری گەورە بە حكومەتی عێراق دەگەیەنێت، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا وەك زۆرێك لە هاوڵاتیانی بەسرە دەڵێن، تائێستا هەر گوێیان لە بەڵێن بووە و كردار و جێبەجێكردنی داواكارییەكانیان نەبینیوە و ڕۆژانە بە بەرچاویانەوە ملیۆنان دۆلار لە داهاتی نەوت وغاز و گومرگ و داهاتی دامەزراوەكانی تر ڕەوانەی بەغداد دەكرێت و خەڵكەكەشی بۆ بچوكترین پێداویستیەكانی ژیان خۆپیشاندان دەكەن و ڕوبەڕوی توندوتیژی و خوێنڕشتن دەبنەوە.  سامانی سروشتی و جوگرافیای بەسرە پارێزگای بەسرە خاوەنی سامانێكی گەورەی نەوتە، كە زیاتر لە نیوەی نەوتی عێراق لەخۆدەگرێت، لە كۆی 15 كێڵگەی نەوت ، 10 كێڵگەیان نەوتی تیادا بەرهەمدێت و5 كێڵگەشیان لە بواری پێشخستندایە. پارێزگای بەسرە دەكەوێتە دواین خاڵی باشوری عێراق، لە باشورییەوە هاوسنوری دەوڵەتی كوەیت و شانشینی عەرەبی سعودییە، لە خۆرهەڵاتیشەوە ئێران، بە سێیەم گەورەترین پارێزگای عێراق دادەنرێت لە ڕووی ژمارەی دانیشتوانەوە كە بە نزیكەی 3 ملیۆن كەس دەخەمڵێنرێت، لە ڕووی ئابورییەوە تاكە ڕێڕەوی ئاویی  عێراق و دەرگای سەرەكییەتی لەگەڵ وڵاتانی كەنداو.

راپۆرتی: محەمەد رەئوف – فازل حەمەرەفعەت  "هاوسۆزیی و پشتیوانیی خۆمان بۆ هاوڵاتیانی شاری بەسرا ڕادەگەیەنین و هیوادارین ڕێز لە مافەكانیان بگیرێت و داخوازییەكانیان جێبەجێ بكرێن كە لە ڕاستیدا ئەو داواكارییانە سادەترین مافە كە پێویستە هەر مرۆڤێك هەیبێت" ئەمە قسەی مەسعود بارزانی سەرۆكی پارتی دیموكراتی كوردستانە. بارزانی ئەم قسانەی لە راگەیەندراوێكدا كرد كە ئەمڕۆ بڵاویكردەوە و لە عێراق و هەرێمی كوردستان لە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكانی كاردانەوەی لێكەوتەوەو خوێندنەوەی جیاوازی بۆ كرا. لە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان هەندێك كەس هەڵوێستی بارزانییان سەبارەت بە خۆپیشاندەرانی بەسرە بەراورد كرد بە هەڵوێستی ئەو لەبارەی خۆپیشاندان و ناڕەزایەتییەكانی هەرێمی كوردستان. (درەو میدیا) بەراوردكارییەكی كورتی لەبارەی خۆپیشاندان و ناڕەزایەتییەكانی ئێستای بەسرەو ناڕەزایەتییەكانی دوو ساڵی رابردووی هەرێمی كوردستان كردوە‌و داواكاریی هەردوولای بەراورد كردووە. بەراوردكارییەكی كورت ئەو شتانە چین كە خۆپیشاندەرانی بەسرە داوای دەكەن و مەسعود بارزانی پشتیوانیان لێدەكات و بە ڕەوایان دەزانێت، لەبەرامبەردا داواكاری خۆپیشاندەرانی هەرێمی كوردستان چی بوون بارزانی لە دژیان وەستایەوە. داواكارییەكانی خۆپیشاندەرانی بەسرە 1-    دابینكردنی ئاوی خواردنەوە 2-    دابینكردنی كارەبا 3-    دابینكردنی هەلی كارو دامەزراندنی دەرچوانی زانكۆ 4-    فەراهەمكردنی خزمەتگوزارییە گشتییەكان 5-    دادگاییكردنی بەرپرسە گەندەڵەكان 6-    دەستگیركردنی بكوژانی خۆپیشاندەران و دادگاییكردنیان   داواكارییەكانی خۆپیشاندەرانی هەرێم لە ماوەی دوو ساڵی رابردوودا شەپۆلێك خۆپیشاندان و ناڕەزایی زۆربەی شارەكانی كوردستانی گرتەوە، مەسعود بارزانی نەك پشتیوانی ئەو خۆپیشاندانانەی نەكرد، بەڵكو لە زۆربەی لێدوانەكانیشدا دژایەتی دەكرد، تەنانەت جارێكیان روی دەمی لە خۆپیشاندەران كرد و وتی:" بۆخۆتان هەڵپەڕن"، ئەو قسەیە كاردانەوەی زۆری بەدوای خۆیدا هێنا.  داواكارییەكانی خۆپیشاندەرانی هەرێمی كوردستان لە دوو ساڵی رابردوودا لەم خاڵانەدا كورت دەبنەوە: 1-    دابینكردنی موچە  2-    چارەسەری كێشەی كارەبا  3-    چارەسەری كێشەی ئاو 4-    خزمەتگوزارییە گشتییەكان 5-    لێپرسینەوە لە بەرپرسانی حكومی  6-    دەستگیركردنی بكوژانی خۆپیشاندانەكان و دادگاییكردنیان "سیاسەتی دووپێوانە" بەراوردكردنی داواكارییەكانی هەردوولا (خۆپیشاندەرانی بەسرە و هەرێمی كوردستان) دەردەكەوێت تاڕادەیەكی زۆر داواكارییەكان هاوشێوەن و پەیوەندییان بە پێداویستییە بنەڕەتییەكانی مرۆڤەوە هەیە، بەڵام بارزانی لەگەڵ ئەم كەیسەدا بە دوو پێوەر مامەڵە دەكات، یان ئەوەی لە زمانی سیاسیدا پێی دەوترێت "دووپێوانەیی" لە هەڵسەنگاندنی روداوەكاندا، رەنگە هەر ئەمەش هۆكارەكە بێت پشتیوانییەكەی بارزانی بۆ خۆپیشاندەرانی بەسرە لە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكانی هەرێمی كوردستان ناڕەزایەتی دروستكرد، نەك ئەوەی خەڵكی كوردستان دژی خواستەكانی خەڵكی بەسرە بن، لەكاتێكدا ئەوان خۆیان چەندین ساڵە لەو دۆخەدا دەژین كە ئیستا خەڵكی بەسرە تێیدا دەژین. بارزانی و بەسرە ئەوەی جێگەی سەرنجە بارزانی لە راگەیەندراوەكەیدا پرسی رەوایەتی داخوازییەكانی خەڵكی بەسرەو پشتیوانیكردنی بەستوەتەوە بە روداوێكی مێژووییەوە كە روداوی گەڕانەوەی مەلا مستەفای بارزانیی باوكییەتی لە سۆڤیەتەوە بۆ عێراق لەدوای روخانی رژێمی پاشایەتییەوە، كە لە یەكەم وێستگەی گەڕانەوەیدا لە بەندەری بەسرە دابەزیوەو بەهۆی ئەوەی گەڕانەوەكەی لەسەر خواستنی حكومەتی ئەوكاتی عێراق بووە، خەڵكی ئەو پارێزگایە پێشوازیان لێكردووە. مەسعود بارزانی لە راگەیەنراوەكەیدا بەمشێوەیە باسی ئەو پەیوەندییە دەكات لەنێوان بنەماڵەكەیان و خەڵكی بەسرەدا و دەڵێ:" ئێمە هەرگیز لوتف و گەرمی و موحەبەتی خەڵكی بەڕێزی شاری بەسرا لەیاد ناكەین كاتێك بە جۆش و خرۆشەوە پێشوازییان لە بارزانی نەمر و یاوەرانی كرد كە لەبەر خەباتیان لەدژی ستەم و جیاكاری بۆ ساڵانێكی درێژ پەنایان بۆ یەكێتی سۆڤییەت بردبوو". بارزانی بە خستنەڕووی ئەم تێڕوانینە وا نیشان دەدات پشتیوانی ئەو بۆ خۆپیشاندانەكانی بەسرە هێندەی پەیوەندی بە روداوێكی مێژوویی و دۆستایەتی نێوان خێزانەكەی و خەڵكی ئەو ناوچەیەوە هەیە، هێندە پەیوەندی بە بیروباوەڕێكی بنەڕەتییەوە نیە كە خۆی دەبینێتەوە لە پشتیوانیكردنی داوای هەر مرۆڤێك لە هەر شوێنێكی جیهان كە پەیوەندی بە پێداویستی بنەڕەتی و ژیارییەوە هەبێت.  دەزگای خێرخوازی بارزانی و بەسرە لە چەند رۆژی رابردوودا "دەزگای خێرخوازی بارزانی" هاوكاری خزمەتگوزاری بەتایبەتیش ئاوی خواردنەوەی گەیاندە بەسرە، پێدەچێت ئەم هەنگاوەش لەسەر فەرمانی مەسعود بارزانی بووبێت. كۆمەكەكەی دەزگای خێرخوازی بارزانی بەهەمان شێوەی پەیامەكەی ئەمڕۆی بارزانی كاردانەوەی دروستكرد، زۆر كەس لە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان رەخنەیان گرت، بەوپێیەی ئێستا زۆرێك لە شارەكانی هەرێمی كوردستان كێشەی ئاوی خواردنەوەیان هەیەو تۆڕەكانی ئاو خراپبوون. ئەمە لەكاتێكدایە بارزانی لە راگەیەنراوەكەیدا دەڵێت" بە دڵنیاییەوە خەڵكی هەرێمی كوردستان ئەوەی لەدەستیان بێت بۆ گەیاندنی یارمەتی بۆ هاوڵاتیانی شاری بەسرا درێخی ناكەن". بەسیاسیيكردنی خۆپیشاندانەكان یەكێك لە كێشەكانی دیكەی راگەیەنراوەكەی بارزانی ئەوەیە كە بەم پشتیوانیكردنەی بەرگێكى سیاسی كردە بەری خۆپیشاندانەكانی عێراق، لانی كەم لای لایەنە سیاسییەكانی عێراق، ئەمە هەمان كێشەیە كە لەماوەی چەندین ساڵی رابردودا لە هەرێمی كوردستان روبەرووی بارزانی و دەسەڵاتەكەی بونەتەوەو هەمیشە دەستێكی سیاسی (دەرەكی یان ناوخۆیی) ئەگەر بونیشی نەبوبێت خستوەتە پشتی خۆپیشاندانەكان و ئەمەیان كردوەتە بەهانە بۆ خۆدزینەوە لە جێبەجێكردنی داواكاری خۆپیشاندەران. چەندین راپۆرتى رۆژنامەوانیی هەن كە دەیسەلمێنن داواكارییەكانی خەڵكی بەسرە رەوان و دۆخی ژیان لەو ناوچەیە زۆر خراپە، بەڵام هێشتا چەندین راپۆرتی تر هەن كە باس لە دەستوەردانی سیاسی دەكەن لە خۆپیشاندانەكان، كە بەپێی زانیاری ئەو راپۆرتانە هەندێك لایەنی سیاسی ناوخۆیی و دەرەكی خزاونەتە ناو خۆپیشاندانەكان بەمەبەستی دروستكردنی كاریگەری لەسەر پرسی پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەت لە عێراق كە ئێستا هەنگاوی سەرەتای دەستیپێكردووە. پەیامەكەی بارزانی ئەگەر لای خەڵكی ئاسایی و خۆپیشاندەرانی بەسرە پەیامێكی پشتیوانی مرۆیی بێت، ئەوا بە دڵنیایی لای سیاسەتمەدارانی عێراق مانایەكی تری هەیە، رەنگە هەندێك ئەمە وەكو وەڵامدانەوەیەكی بارزانی تەماشا بكەن بۆ پشتیوانیەكانی پێشووی حەیدەر عەبادی سەرۆك وەزیرانی عێراق بۆ خۆپیشاندەرانی هەرێمی كوردستان لەكاتی بڕینی موچەدا.   

راپۆرتی: درەو میدیا پارتی دیموكراتی كوردستان بەڕێككەوت كۆبوونەوەكەی لەگەڵ بزوتنەوەی گۆڕان نەخستە دواین كۆبونەوەی لەگەڵ حزبەكان، ئەمە قسەی بەشێكە لە چاودێران، كە كۆمەڵێك خوێندنەوەیان هەیە بۆ ئەم بۆچونەیان، ڕایەكیان دەڵێت، پارتی دەزانێت گۆڕان پارسەنگی ئەو هێزانەیە كە بە ناڕازی ناویان دێت، بۆیە گرنگە بەلایەوە بگاتە ڕێككەوتن لەگەڵی بەتایبەت كە گۆڕان خواستێكی بەهێزی هەیە بۆ دواخستنی هەڵبژاردن. خوێندنەوەیەكی تریش پێیوایە، بەوپێیەی پارتی و گۆڕان ماوەیەكە سارد و سڕییە سیاسییەكانی ڕابردوویان تێپەڕاندووە، ئامادەكاریی زۆریان كردووە بۆ ئەم كۆبوونەوەیە تا لەسەر زیاد لە پرسێك، ئەگەر لەسەر كۆی پرسەكان نەبێت، بگەنە جۆرێك لە ڕێکكەوتن و لێكگەیشتن و كۆتاییهێنان بە كێشەكانی ڕابردوویان. بەپێی زانیارییەكانی " درەو میدیا " كۆبوونەوەكەی ئەمڕۆ كە لە گردی زەرگەتە بارەگای سەرەكی بزوتنەوەی گۆڕان بەڕێوەچووە، هەردوولا كۆبوونەوەیان بە ئیجابی وەسفكردووە، بزوتنەوەی گۆڕان پێداگری لەسەر باشكردنی پەیوەندییەكانی نێوانیان و دۆزینەوەی كەناڵی پەیوەندی جۆراوجۆر لەگەڵ پارتی كردووە بۆ هەماهەنگی و بەردەوامبوون. بە وتەی هەندێ سەرچاوە، ئیجابیبوونی ئەم پێداگرییەی گۆڕان و ئاساییكردنەوەی پەیوەندییەكانی لەگەڵ پارتی، بایەخێكی زۆری بۆ پارتی هەیە، بەوپێیەی ڕزگاری دەبێت لە مامەڵكردنی لەگەڵ تاكە هێزێك لە سنوری پارێزگای سلێمانی (یەكێتی نیشتمانی كوردستان) كە وەك بەشێ لە سەركردەكانی پارتی لە چەندین بۆنەی باسیان لەوەكردووە، گیرۆدەی دەستی، نادیاری بڕیاری سیاسی و فرە جەمسەری ئەو حزبە بوون. هەر بەگوێرەی زانیارییەكان، بزوتنەوەی گۆڕان لە كۆبوونەوەكەدا داوای لەپارتی كردووە بەهەر نرخێك بووە پێویستە هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان دوابخرێت، وەفدەكەی پارتیش جگە لەوەی ئاسودەییان پێوەدیاربووە كە گۆڕان پێداگری لەسەر ئاساییكردنەوەی پەیوەندییەكانی نێوانیان كردووە، ئەم دواكارییەی گۆڕانیان ڕەتنەكردوەتەوە، بەڵام بەهۆی ترسیان لە پێداگریكردنی مەسعود بارزانی لە ئەنجامدانی هەڵبژاردن بەڵێنی دواخستنی هەڵبژاردنیان نەداوە بە گۆڕان. "درەو میدیا" لەزیاد لە سەرچاوەیەكەوە زانیویەتی ئەو میكانیزمانەی لە كۆبوونەوەكەدا خراونەتەڕوو بۆ دواخستنی هەڵبژاردن و هەنگاوەكانی دوای ئەو كە لە شێوەی ڕێككەوتنێكی سیاسیدا خۆی بەیان دەكات بەم شێوەیەیە.   -    دواخستنی هەڵمەتی هەڵبژاردن لە لایەن كۆمسیۆنەوە بۆ ماوەی 6 رۆژ وەك دەستپێكی دواخستنی هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان كە بڕیارە لە 30ی ئەیلول بەڕێوەبچێت. -    لێكتێگەیشتن و جۆرێك لە یەكدەنگی كراوە بەوەی ئاشتەوایی نیشتمانی لەلایەن تەواوی حزبەكانی هەرێمی كوردستانەوە رابگەیەنرێت لە هەولێری پایتەخت. -    بزوتنەوەی گۆڕان وەزیرەكانی بگەڕێنێتەوە ناو حكومەتی هەرێمی كوردستان. -    تەمەنی پەرلەمانی كوردستان لە شەش مانگ بۆ ساڵێك درێژبكرێتەوە.  -    هەموو لایەنە سیاسییەكان لە بەغداد پێكەوەبن بۆ گفتوگۆكردن و خستنەڕووی داواكانی كورد لە حكومەتی نوێی عێراقدا. وەك هەنگاوی یەكەم  كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردن و ڕاپرسی لە هەرێمی كوردستان كە ئێوارەی ئەمڕۆ كۆبووەوە، بڕیاریدا بە دواخستنی هەڵمەتی هەڵبژاردن بۆ ماوەی شەش رۆژ، هەنگاوەكانی تریش لە چاوەڕوانی قسەی بارزانیدان، ئەگەر پێداگری بكات لەسەر هەڵبژاردن، ئەوا نزیكبونەوەكەی گۆڕان و پارتی هیچی لێ سەوزنابێت و ڕەنگە بزوتنەوەی گۆڕان  بایكۆتی هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان بكات، وەك ئەوەی  یوسف محەمەد سەرۆكی پێشوی پەرلەمانی كوردستان  بە دەنگی ئەمریكا وتوە، چوار لایەنەكە لە گفتوگۆی دواخستنی هەڵبژاردن یان بایكۆتی بەكۆمەڵن، یان ئەگەر بارزانی ڕازیبێت بەدواخستنی هەڵبژاردن بەوەش كەشێکی سیاسی نوێ‌ لە كوردستان بێتە ئاراوە.  "درەو میدیا" ئەوەشی زانیوە، لە چەند رۆژی رابردوودا بافڵ تاڵەبانی سەردانی عومەری سەید عەلی كردووە و داوایكردووە پێكەوە وەفدێك پێكبهێنن و بچنە لای مەسعود بارزانی بۆ دواخستنی هەڵبژاردن. گۆڕان و پارتی لەكوێدا پچڕان لەوێوە دەستپێدەكەنەوە پێدەچێت پیشاندانی نیازپاكیی بزوتنەوەی گۆڕان لە یاسای سەرۆكایەتی هەرێم و پێداگریكردن لەسەر دۆزینەوەی كەناڵی پەیوەندی و كۆتاییهێنان بە كێشەكانی ڕابردوو، لای پارتی دیموكراتی كوردستان گوێیەكی باش بدۆزێتەوە بۆ تەوزیفكردن و خوڵقاندنی قۆناغێكی نوێ لە كاری سیاسی، پارتی ئێستا  لەگەڵ ئەو تەمەننایانەدا مامەڵ دەكات كە لە دوای مەرگی نەوشیروان مستەفاوە دەیخواست وداوایدەكرد لە نێوان خۆی و بزوتنەوەی گۆڕاندا بێتە ئاراوە. هەموو ئاماژەكانی دەڵێن، پارتی و گۆڕان پەڕەیەكی سیاسی نوێ‌ لە پەیوەندییەكان هەڵدەدەنەوە، سەرەتای گەرمبونەوەی ئەم پەیوەندییانەش بۆ هاتنە پێشەوە یاخود وروژاندنەوەی پرسی یاسای سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان دەگەڕێتەوە، كە لە مانگی ئابی ساڵی 2015داو، دوای ئەوەی  سەرۆكی پەرلەمان كە لە بزوتنەوەی گۆڕان بوو سوربوو لەسەر هەمواركردنەوەی یاساكە، كێشەكانی نێوان پارتی و بزوتنەوەی گۆڕان تەقینەوە و بە داخستنی پەرلەمانی كوردستان و دوورخستنەوەی وەزیرەكانی گۆڕان لە كابینەی حكومەت دەستیپێكرد، دوای تەواوبوونی ئەو گەڕە لە ململانێی توند و ناكۆكی سیاسی كە هەرێمی كوردستانی دووچاری قەیرانێكی گەورە كرد، جارێكی تر بزوتنەوەی گۆڕان و پارتی دیموكراتی كوردستان لەوێوە دەستیانپێكردەوە. چۆنیەتی دروستبونی پەیوەندییەكان تێكچونی پەیوەندییەكانی بزوتنەوەی گۆڕان و یەكێتی نیشتمانی كوردستان ڕۆڵی دیاری هەبوو لە نزیكبونەوەی گۆڕان و پارتی، بەتایبەت دوای پەلاماردانی گردی زەرگەتە لەلایەن هێزێكی یەكێتی لە شەوی 12ی ئایاری ئەمساڵ و تۆمەتباركردنی یەكێتی لەلایەن گۆڕانەوە بە ساختەكاریكردن لە هەڵبژاردنەكاندا. بەوتەی هەندێك سەرچاوەی ئاگادار، لەدوای ئەو ڕووداوانە بەشێك لە سەركردەكانی گۆڕان هەوڵی دروستكردنەوەی پەیوەندییانداوە لەگەڵ پارتی دیموكراتی كوردستان و ئامادەییان پیشانداوە كە پەڕەیەكی نوێ‌ لە هەماهەنگی و كاری سیاسی لەگەڵ پارتی هەڵبدەنەوە، یەكەم هەنگاوی ئەو پەیوەندییە نوێیەش بە پێشكەشكردنی یاسای سەرۆكایەتی هەرێم لەلایەن گۆڕانەوە دەستیپێكرد و بەپێی زانیارییەكانی "درەو میدیا"ش، بەشێك لە سەركردەكانی گۆڕان لە پەیوەندی بەردەوامدان لەگەڵ نێچیرڤان بارزانی و چەند سەركردەیەكی تری پارتیدا.    

راپۆرتی: درەو میدیا سەرۆكی كاتی پەرلەمان، گەیشتە ئەو بڕوایەی ئەو شەڕەی لەسەر كورسییەكانی دەسەڵات دەكرێت لە عێراق و ئەو بەڕێكەوت و بەهۆی زۆری تەمەنییەوە لەسەر یەكێكیان دانیشتوە، چیتر ناتوانێت لەڕێی بەكراوە هێشتنەوەی دانیشتنەكانەوە نیساب پەیدابكات بۆ هەڵبژاردنی دەستەی نوێی سەرۆكایەتی پەرلەمان، كە هێزە سیاسییەكان ناكۆكەكان لە دەرەوەی پەرلەمان گەیشتونەتە شەڕی ئێسقان شكاندن لەسەری. ئەمڕۆ پەرلەمانی عێراق لە دووەم هەوڵیدا بۆ هەڵبژاردنی سەرۆك و  دوو جێگرەكەی شكستیهێنا، ئەوەش بەڕای زۆربەی ئەوانەی چاودێری دۆخی سیاسی عێراق دەكەن، ئەنجامێكی ئاساییە بۆ پەرلەمانێك كە هەموو بڕیارە گرنگ و چارەنوسسازەكانی لە دەرەوە دەدرێن. بەپێی زانیارییەكانی "دەرەو میدیا" لە دانیشتنی ئەمڕۆی پەرلەمانی عێراقدا دوای ئەوەی نیسابی یاسایی تەواونەبووە، ژمارەیەك لە سەرۆكی كوتلە سیاسییەكان داوایانكردووە لە هۆڵی دەستوریی كۆبوونەوەیەك بكرێت بۆ تاوتوێكردنی ئەو پرسە"هۆكاری تەواونەبوونی نیساب و شكستهێنان لە هەڵبژاردنی دەستەی نوێی سەرۆكایەتی پەرلەمان". لە كۆبونەوەكەدا ئەوە خراوەتەڕوو كە بەردەوامیی دانیشتنەكان بەبێ‌ بوونی نیسابی یاسایی و ڕێكنەكەوتن لەسەر هەڵبژاردنی دەستەی نوێی سەرۆكایەتی پەرلەمان پەیامێكی نەرێنیە بۆ شەقامی عێراقی و زیانی دەبێت بۆ پرۆسەی سیاسی، دواتر پرسی هەڵگرتنی كۆبوونەوەكان هاتوەتە بەرباس لەپێناو پێدانی دەرفەتێكی زیاتر بە كوتلە و هێزە سیاسییەكان و چڕكردنەوەی دیدار وكۆبوونەوەكان و گەیشتن بە چارەسەرێك كە ببێتە هۆی ڕێككەوتن لەسەر پێكهێنانی دەستەی نوێی سەرۆكایەتی پەرلەمان و حكومەتی نوێ‌،  لەسەر ئەو بنەمایەش دانیشتنی پەرلەمانی عێراق بۆ ڕۆژی 15ی ئەم هەڵگیرا.     ئەیاد عەلاوی داوای وازهێنان لەبیرۆكەی زۆرینەی سیاسی و گەڕانەوە بۆ بنەمای تەوافوق و بەشداری هەموان دەكات لەحكومەتی ئایندەدا شكستهێنانی كۆبوونەوەكانی پەرلەمان مەترسیدارە ڕەنگە ڕاشكاوترین قسە، قسەكانی ئەمڕۆی ئەیاد عەلاوی سەرۆكی ئیئتیلافی نیشتمانی عێراقی بێت كە لەبارەی شكستی كۆبوونەوەكانی پەرلەمانی عێراقەوە و مەترسیەكانییەوە كردونی و دەڵێت، وەك چاوەڕواندەكرا بەهۆی ئەو جەمسەربەندییە توندەی هاتوەتە ئاراوە، پەرلەمانی عێراق نەیتوانی لە یەكەم كۆبوونەوەیدا سەرۆك و دوو جێگرەكەی هەڵبژێرێت، ئەوەش وایكردووە ترسیان لە ئایندەی عێراق هەبێت.  عەلاوی بە پێچەوانەی هەردوو سەربازگە شیعییە دژ بەیەكەكەوە، كە خۆی پاڵیداوە بە یەكێكیانەوە، پێیوایە دۆخی ئێستای عێراق ڕێگە بە بوونی ئۆپۆزسیۆنێكی ڕاستەقینە نادات و پێشیباشە لایەنە ناكۆكەكان، كە مەبەستی لە بەرەكەی (سەدر وعەبادی ) و (مالیكی و عامری) و(پارتی و یەكێتی)یە، گفتوگۆیەكی نیشتمانی بەپەلە دەستپێبكەن و لەسەر بەرنامەی حكومەتی داهاتوو ڕێكبكەون. عەلاوی لەو پەیامەدا، بەڕاشكاوی "داوای وازهێنان لە بیرۆكەی زۆرینەی سیاسی و گەڕانەوە بۆ بنەمای تەوافوق و بەشداری هەموان دەكات لە حكومەتی ئایندەدا".   دوو كوتلە هەیە هەریەكەیان خۆی بەگەورەترین كوتلە دەزانێت بەپێی تێگەیشتنی خۆی بۆ دەستور، دادگای فیدڕاڵی دەستنیشانیدەكات كامە گەورەترین كوتلەیە   دادگای فیدڕاڵی سەنگی مەحەكە هاوپەیمانێتی (سائیرون و نەسر) و هاوپەیمانێتی (فەتح و دەوڵەتی یاسا) كە دوو ڕكابەری سەرەكی یەكن بۆ پێكهێنانی گەورەترین كوتلەی پەرلەمانیی، یەكەمیان لیستێكی بەناوی كوتلەی (چاكسازی و بنیاتنان) پێشكەش كردووە و بانگەشەی پێكهێنانی گەورەترین كوتلەی پەرلەمانیی دەكات و، دووەمیشیان لیستێكی بەناوی (بنیاتنان) پێشكەشکردووە و خۆی بە گەورەترین كوتلەی پەرلەمانیی دەزانێت. ئەحمەد ئەسەدی، وتەبێژی هاوپەیمانی (بنیاتنان) لە لێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا دەڵێت، دوو كوتلە هەیە هەریەكەیان خۆی بە گەورەترین كوتلە دەزانێت بەپێی تێگەیشتنی خۆی بۆ دەستور، ڕونیشكردوەتەوە، دادگای فیدراڵی دەستنیشانیدەكات كامە گەورەترین كوتلەیە. لای خۆیەوە، حەنین قەدۆ كە ئەویش ئەندامی كوتلەی بنیاتنانە كە كوتلەكەی ئەسەدییە، بۆچونێكی یاسایی پێچەوانەی ئەوی هەیەو پێیوایە، ڕەوانەكردنی پرسی یەكلاكردنەوەی گەورەترین كوتلەی پەرلەمانیی، تەنها لە دەسەڵاتی كوتلە سیاسییەكان و سەرۆكی پەرلەمانی هەڵبژێردراودایە، دەسەڵاتەكانی سەرۆكی كاتی پەرلەمانیش تەنها بانگهێشتكردنی پەرلەمانتارانە بۆ سوێندی یاسایی و داواكردن بۆ هەڵبژاردنی سەرۆكی پەرلەمان، ئەوەش لە كاتێكدایە، سەرۆكی كاتی ئیستای پەرلەمانی عێراق لە یەكەم كۆبونەوەی پەرلەمانی عێراق كە ڕۆژی 3 ئەیلول بەڕێوەچوو، داوایەكی پێشكەش بە دادگای فیدراڵی عێراق كردووە بۆ شرۆڤەكردنی ئەو مادە دەستورییەی كە ئاماژە بەگەورەترین كوتلەی پەرلەمانیی دەكات.    

راپۆرت: فازل حەمەڕەفعەت رۆژێكی تەواو تێنەپەڕی، هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد ئەندامی مەكتەبی سیاسی یەكێتی نیشتمانی كوردستان بێبەریبوونی خۆی لە راگەیەندراوێك راگەیاند، كە لەبارەی كاندیدی پۆستی سەرۆك كۆماری عێراقەوە، بەناوی ئەوەوە بڵاوكرایەوە. هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد لە رونكردنەوەیەكدا پشتڕاستیكردەوە، ئەوەی بڵاوكراوەتەوە بۆچونی ئەوە، بەڵام بەبێ رەزامەندی خۆی بڵاوكراوەتەوە. راگەیەندراوەكەی دوێنێ كە بەناوی هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەدەوە بڵاوكرایەوە، ناوەڕۆكەكەی گوزارشت بوو لە داخستنی دەرگای كاندیدبوونی (بەرهەم ساڵح) و (مەلا بەختیار) بۆ پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق لەسەر پشكی یەكێتی، چونكە راگەیەندراوەكە نوسیبووی "دەبێت سەركردایەتی هەڤاڵێكی بەئەزمون و مولتەزیمی یەكێتی و قاڵبووی خەبات و تێكۆشان و دانەبڕاوی رێبازەكەی مام جەلال بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار كاندید بكات"، دەستەواژەی "دانەبڕاو" لە راگەیەندراوەكەدا وا لێكدرایەوە كە بە تەنیا مەبەست لێی (بەرهەم ساڵح)ە كە ئێستا لە یەكێتی دابڕاوەو حزبێكی نوێی دروستكردووە، ئەوە لەكاتێكدایە ئەم پرسە (مەلا بەختیار)یش دەگرێتەوە كە ساڵانێك لەدوای دروستكردنی "ئاڵای شۆڕش"وە لەلایەن یەكێتییەوە دەستگیركراوە و دوای ئازادبونیشی لە یەكێتی جیابوەتەوە و ماوەیەك دابڕاوە. (درەو میدیا) لە چەند سەرچاوەیەكەوە زانیویەتی، (شاناز ئیبراهیم ئەحمەد) رۆڵی هەبوو لە بڵاوكردنەوەی ئەو راگەیەندراوە، تەنانەت هەندێك دەڵێن شاناز ئیبراهیم خۆی بەناوی هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەدی خوشكییەوە راگەیەندراوەكەی نوسیوە. لەپشتی پەردەكەوە چی رویدا ؟ بڵاوبونەوەی راگەیەندراو بەناوی هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەدەوە دوای ئەوە هات دەنگۆی رێككەوتنێكی نهێنی نێوان بافل تاڵەبانی كوڕە گەورەی جەلال تاڵەبانی و بەرهەم ساڵح لە میدیاكانەوە بڵاوبوەوە، كە بەپێی ئەو رێككەوتنە بەرهەم ساڵح دەبێت بە كاندیدی یەكێتی بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار. (درەو میدیا) زانیویەتی، ئەندازیاری گەڕاندنەوەی بەرهەم ساڵح بۆ ناو یەكێتی لەڕێگەی پێدانی پۆستی سەرۆك كۆمارەوە، لاهور شێخ جەنگی ئەندامی ئەنجومەنی ناوەندی یەكێتی و سەرۆكی ئاژانسی پاراستن و زانیاری- زانیاری بووە، بەڵام بافڵ تاڵەبانی هەوڵیداوە بەڕەی رێككەوتنەكە لەژێر پێی لاهور شێخ جەنگی رابكێشێت و بەرلەوەی ئەو رێككەوتنەكە بخاتە بواری جێبەجێكردنەوە، بافڵ تاڵەبانی، بەرهەم ساڵحی بردووە بۆ لای مەسعود بارزانی و وەكو تاكە كاندیدی یەكێتی بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار ناساندویەتی. پێشتر، هەمان ناكۆكی لەنێوان لاهور شێخ جەنگی و بافڵ تاڵەبانی لەبارەی پرسی داوای لێبوردن لە بزوتنەوەی گۆڕان روویدا، لاهور شێخ جەنگی رێخۆشكەری كرد بۆ داوای لێبوردنەكە، بەڵام بافڵ تاڵەبانی چووە سەر گۆڕەكەی نەوشیروان مستەفا و بوو بە خاوەنی دەستپێشخەرییەكەی یەكێتی بۆ ئاشتەوایی لەگەڵ گۆڕان. كورسییەك و سێ بۆچونی جیاواز لەسەر كوسی سەرۆك كۆمار، بەشێوەیەكی گشتی لەناو یەكێتیدا (3) بۆچوون دروسبووە: بۆچوونی یەكەم: ئەم بۆچونە دەڵێ" ئەو كەسەی دەبێت بە كاندیدی سەرۆك كۆمار لەسەر پشكی یەكێتی، دەبێت یەكێتی بێت"، بەواتای ئەوەی سەركردایەتی یەكێتی متمانەی پێبدات. ئەم بۆچونە باڵێكی بەهێزی ماڵبات نوێنەرایەتی دەكات، بەتایبەتی (شاناز ئیبراهیم ئەحمەد) كە زۆرجار بەناوی (هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد)ی خوشكییەوە قسە دەكات. بۆچوونی دووەم: ئەم بۆچونە دەڵێ" بەرهەم ساڵح كاندیدی سەرۆك كۆمار بێت لەسەر پشكی یەكێتی، بەڵام بەمەرجێك ئەمە لەبەرامبەر ئاشتەوایكردن و گەڕانەوە بەرهەم ساڵح بێت بۆ ناو یەكێتی و بەهێزكردنەوەی یەكێتی. كۆسرەت رەسوڵ جێگری یەكەمی سكرتێری گشتی یەكێتی بە توندی پاڵپشتی ئەم بۆچونە دەكات و بەمدواییە بافڵ تاڵەبانی كوڕی جەلال تاڵەبانیشیان راكێشاوە بۆ ناو ئەم رەوتە، بەڵام ئەمە لەبەرامبەر رێككەوتنێكی كۆنكرێتیدا دەبێت بۆ بەهێزكردنی یەكێتی. بۆچونی سێیەم: ئەم بۆچونە داوا دەكات" یەكێتی دەستبەرداری پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق ببێت بۆ لایەنەكانی تر"، بەهانەی ئەم كەسانە بۆ دەستبەردابوون لەو پۆستە ئەوەیە، پارتی وەرگرتنی پۆستی پارێزگاری كەركوكی خستوەتە بەرامبەر پۆستی سەرۆك كۆمار، ئەمانە داوا دەكەن یەكێتی دەست بە پۆستی پارێزگاری كەركوكەوە بگرێت، بەڵام ئەم بۆچونە لاوازە. بازەكە بەسەر شانی كێوە دەنیشێتەوە ؟ هەرسێ بۆچونەكە لەناو سەركردایەتی یەكێتیدا پشتیوان و لایەنگرییان هەیە، بە تەماشاكردنی كاندیدەكانی بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار دەتوانرێت بەمشێوەیە دابەشكارییان بۆ بكرێت: 1- ئەوانەی خاوەنی بۆچونی یەكەمن، واتا داوا دەكەن كاندیدی سەرۆك كۆمار كەسێكی یەكێتی بێت و سەركردایەتی یەكێتی متمانەی پێبدات، چوار كاندیدیان بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار هەیە كە ئەمانەن: • عومەر فەتاح • مەلا بەختیار • محەمەد سابیر • لەتیف رەشید 2- ئەوانەی خاوەنی بۆچونی دووەمن، واتا داوای دانانی بەرهەم ساڵح دەكەن بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار لەبەرامبەر گەڕانەوەی بۆ ناو یەكێتی هەر یەك كاندیدیان هەیە كە ئەویش بەرهەم ساڵحە و پشتیوانی لێدەكەن.  3- ئەوانەی خاوەنی بۆچونی سێیەم دەكەن هیچ كاندیدێكیان بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار نییە، چونكە ئەمانە لە بنەڕەتەوە داوا دەكەن یەكێتی دەستبەرداری ئەو پۆستە ببێت و پۆستی پارێزگاری كەركوك وەربگرێت ئێستا بەگشتی یەكێتی (4) كاندیدی بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار هەیە، كە هەر چواریان لە دەرەوەی یەكێتی چانسیان بەهێز نییە، مەبەست لە دەرەوەی یەكێتی ئەو لایەنانەن كە رۆڵیان دەبێت لە پەسەندكردنی كاندیدی سەرۆك كۆمار و پێكهاتوون لە (ئەمریكا، بەریتانیا، ئێران، لایەنە ناوخۆییەكانی عێراق و هەرێمی كوردستان). چوار كاندیدەكەی یەكێتی كە بریتین لە (عومەر فەتاح، مەلا بەختیار، محەمەد سابیر، لەتیف رەشید)، دانانی هەریەكەیان كێشەی ناوخۆی یەكێتی قوڵدەكاتەوە و رەنگە هەندێكیشیان بەدانانیان لە دەرەوە كێشە بۆ یەكێتی دروستبكەن. ئەمە وایكردووە چانسی بەرهەم ساڵح وەك تاكە كاندید لە دەرەوەی یەكێتی بەهێز ببێت بۆ گەیشتن بە كورسی سەرۆك كۆماری داهاتووی عێراق. ئەوەی چانسی بەرهەم ساڵحی بۆ گەیشتن بە كورسییەكەی تاڵەبانی لە بەغداد بەهێزكردووە، ئەو كۆدەنگییە ناوخۆیی و دەرەكیەیە كە پشتیوانی بەهێزبونەوەی یەكێتی دەكەن، بەپێچەوانەی (4) كاندیدەكەی ناوخۆی یەكێتییەوە كە دانانی هەریەكەیان كێشەكانی ناو یەكێتی قوڵتر دەكاتەوە، پێدانی پۆستی سەرۆك كۆمار بە بەرهەم ساڵح یەكێتی بەهێز دەكات بەتایبەتی لەكاتێكدا پێدانی ئەو پۆستە لەبەرامبەر گەڕانەوەی بێت بۆ ناو یەكێتی. بەهێزبونەوەی یەكێتی نشتیمانی خواستی كۆمەڵێك لە وڵاتانی ناوچەكە و جیهانیشە كە چاویان لە راگرتنی سەقامگیری ناوچەیەكە لە دۆخی ئێستادا، بەتایبەت ئێران و بەریتانیاو ئەمریكا، ئەم وڵاتانە بەمدواییە چەندین هەوڵیانداوە بۆ رێكخستنەوەی ناوماڵی یەكێتی و لەوچوارچێوەیەشدا هەوڵی گەڕاندنەوەی بەرهەم ساڵحیان داوە بۆ ناو یەكێتی. سەرباری پشتیوانی دەرەكی، لەسەر ئاستی ناوخۆ پارتی پشتیوانی دانانی بەرهەم ساڵح دەكات بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار، هاوكات بەرهەم ساڵح لەلایەن چوار لایەنە ناڕازییەكەوە پشتیوانی دەكرێت كە بریتین لە (بزوتنەوە گۆڕان، كۆمەڵی ئیسلامی، یەكگرتووی ئیسلامی، هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەری)، واتە بەشێوەیەكی گشتی بەرهەم ساڵح كۆدەنگی دەرەكی و ناوخۆیی لەسەرە، ئەمەش چانسی ئەوی بۆ گەیشتن بە پۆستی سەرۆك كۆمار گەورە كردووە. یارو نەیارە سەرسەختەكانی بەرهەم ساڵح بەپێی زانیارییەكانی (درەو میدیا) ماوەی زیاتر لە دوو مانگە، كۆسرەت رەسوڵ جێگری سكرتێری گشتی یەكێتی لە هەموو كۆڕو كۆبونەوەكانی لەگەڵ وەفدە بیانی و ناوخۆییەكان بەردەوام ناوی بەرهەم ساڵحی بردووە وەكو كاندیدی یەكێتی بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار. ئێستا تاكە كێشەی بەردەم گەیشتنی بەرهەم ساڵح بە پۆستی سەرۆك كۆمار بریتییە لە بەشێك لە ئەندامانی ماڵبات بەدیاریكراویش (شاناز ئیبراهیم ئەحمەد) كە (لەتیف رەشید)ی هاوسەری خۆی و (محەمەد سابیر)ی هاوسەری (هەتاو ئیبراهیم ئەحمەد)ی خوشكی كاندیدن بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار، بەڵام ڤیتۆی ئەم باڵە لەسەر بەرهەم ساڵح لاوازە، چونكە كاندیدەكانی خۆیان لە كۆمیتەی سەركردایەتی یەكێتیدا لاوازن و سەرباری ئەوەش لە كۆمیتەی سەركردایەتیدا دوو ركابەری تریان بۆ دروستبووە كە بریتین لە (عومەر فەتاح) و (مەلا بەختیار). پارتی بۆچی كاندیدی بۆ سەرۆك كۆمار هەیە ؟ پارتی دیموكراتی كوردستان دوو كەسیان وەكو كاندید بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار ئامادە كردووە كە بریتین لە (هۆشیار زێباری) و (فوئاد حسێن). بەپێی زانیارییەكانی (درەو میدیا)، پارتی ئەو دوو كەسەی تەنیا وەكو ئامادەكاری بۆ حاڵەتی سەركەوتنی "بۆچونی سێیەم" لەناو یەكێتی ئامادەكردووە، واتە بۆ حاڵەتی ئەوەی یەكێتی دەستبەرداری پۆستی سەرۆك كۆمار ببێت بۆ پۆستی پارێزگاری كەركوك.   

راپۆرتی: درەو میدیا وەك چاوەڕوان دەكرا، لە یەكەم دانیشتنی خولی چوارەمی پەرلەمانی عێراق، كە ئەمڕۆ 3ی ئەیلول بەڕێوەچوو، بەهۆی ڕێكنەكەوتنی لایەنەكان و شكستهێنانی هەردوو بەرە شیعییەكە لە پێكهێنانی گەورەترین كوتلەی پەرلەمانیی و یەكلاكردنەوەی پۆستەكان، ئەندامانی خولی نوێی پەرلەمانی عێراق نەیانتوانی دەستەی سەرۆكایەتی نوێی پەرلەمان هەڵبژێرن، كە لە سەرۆك ودوو جێگرەكەی پێكدێت و بەپێیی ئەو سیستمی تەوافوقەی ل ەعێراق پیادەدەكرێت، سەرۆكی پەرلەمان لە پشكی سوننەكانەو جێگری یەكەم پشكی شیعەكانە و جێگری دووەمیش بەر كورد دەكەوێت. لەگەڵ ئەوەی بەتەمەنترین ئەندامی پەرلەمان كە سەرۆكی دانیشتنەكەی ئەمڕۆی كرد، دەرگای خۆپاڵاوتنی بۆ خۆكاندیدكردن بۆ پۆستی سەرۆكی پەرلەمان كردەوە، بەڵام بەشێك لە كوتلە سیاسییەكان (فراكسیۆنەكانی پارتی و یەكێتی و فەتح و دەوڵەتی یاسا) دوای ئەوەی سوێندنی یاساییان خوارد، دانیشتنەكەی پەرلەمانیان بایكۆتكرد و بەهۆی نەبوونی نیسابی یاساییشەوە دانیشتنەكە بۆ سبەینێ‌ هەڵگیرا، بەگوێرەی هەندێك سەرچاوە، لە دانیشتنەكەی ئەمڕۆدا زیاد لە ئەندامێكی پەرلەمان ناوی خۆیان وەك كاندید بۆ پۆستی سەرۆكی پەرلەمان پێشكەشكردووە كە ئەمانەن: ( محمەد حەلبوسی، محەمەد تەمیم، ئوسامە نوجێفی، ڕەشید ئەلعەزاوی، ئەحمەد ئەلجبوری، تەڵاڵ زەوبەعی).   بەڕای زۆرێك لە چاودێران پێناچێت سبەینێش سەرۆكایەتی پەرلەمان یەكلابكرێتەوە، لانی كەم تا ئەو كاتەی گەورەترین كوتلەی پەرلەمانیی ڕادەگەیەنرێت، یان لایەنە ڕكابەرەكان دەگەنە ڕێككەوتن كە ئەمەیان بەڕای زۆرێك بەدوور دەزانرێت. هاوكێشەی ئیستای هێز و لایەنەكان  ئەمڕۆ هاوپەیمانی سەدر و عەبادی پێكهێنانی كوتلەیەكی پەرلەمانیان ڕاگەیاند بەناوی كوتلەی (الاصلاح والاعمار) كە بەوتەی خۆیان 20 هێز و لایەن وكیانی سیاسی لەخۆدەگرێت، بەبێ ئەوەی ژمارەی ئەندامەكانی ئاشكرابكات، ئەوە لە كاتێكدایە لە شەوی ڕابردووەوە زیاد لە لیستێكیان بەناوی گەورەترین كوتلەی پەرلەمانیی ڕاگەیاندووە، بەڵام تائێستا شكستیانهێناوە لە بەدەستهێنانی زۆرینەی ڕەهای كورسییەكانی پەرلەمان (50+1)  كە دەكاتە 165 كورسی. بەرەی مالیكی_عامریش كە درەنگانێكی شەوی ڕابردوو لە ئوتێل ڕەشیدی شاری بەغدا كوتلەی (البنا‌و) یان ڕاگەیاند، ئاماژەبەوەدەكەن كە 13 هێز و لایەنی سیاسی لە چوارچێوەی هاوپەیمانێتیەكەیاندایە، ئەمڕۆش لەكۆنگرەیەكی ڕۆژنامەوانیدا هادی عامری سەرۆكی لیستی فەتح ناوی 150 پەرلەمانتاری بەئیمزاكانیانەوە ئاشكراكرد كە چونەتە ژێر چەتری هاوپەیمانێتییەكەیان، پێشتریش ئەحمەد ئەسەدی پەرلەمانتاری هاوپەیمانی فەتح  ڕایگەیاند كە هاوپەیمانییە تازەكەیان خاوەنی 150 كورسی پەرلەمانە. لەنوێترین پێشهاتیشدا،حەسەن عالوقی سەرۆكی ئیئتیلافی سائیرون لە كۆنگرەیەكی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاند، ژمارەی ئەندامانی كوتلەی  (الاصلاح والاعمار) 180 پەرلەمانتاری تێپەڕاندووە و پێویستە بەپێی دەستور سەرۆك كۆمار كوتلەكەیان ڕابسپێرێت بۆ پێكهێنانی حكومەت.  بە وتەی هەندێك سەرچاوەش، لە دانیشتنی ئەمڕۆدا حەیدەر عەبادی یاداشتی گەورەترین كوتلەی پەرلەمانیی پێشكەشی بەتەمەنترین ئەندام پەرلەمان كردووە كە سەرۆكایەتی دانیشتنەكەی ئەمڕۆی كردووە، لایەنەكانی ڕكابەریشی لە ڕێی كۆنگرەی ڕۆژنامەوانیەوە هێز و بازووی سیاسییان نمایشكرد وەك گەورەترین كوتلەی پەرلەمانیی، سەرۆكی كاتی پەرلەمانیش دۆسیەكەی ڕەوانەی دادگای فیدراڵی كرد بۆ یەكلاكردنەوە. كورد لە كوێی ئەم هاوكێشەیەدایە؟ تائێستا تەنها جوڵانەوەی نوێ‌ خۆی یەكلاكردوەتەوە كە خاوەنی چواركورسییە و بەڕەسمی چونەتە پاڵ بەرەكەی سەدر-عەبادی، پارتی و یەكێتی كە خاوەنی 45 كورسین و گۆڕان و كۆمەڵ و یەكگرتوو و هاوپەیمانی كە خاوەنی 11 كورسی پەرلەمانن لەسەر هیچكام لەبەرەكان ساغنەبوونەتەوە.  بەپێی زانیارییەكان دانوستانەكانی پارتی و یەكێتی لەگەڵ هێز و لایەنە جیاوازەكانی عێراق بەردەوامە و ئەو چوار هێزەی تریش كە پێشتر بە بەرەی ناڕازی ناسرابوون هیچ جوڵەیەكیان لەسەر گۆڕەپانی سیاسی عێراق بەدیناكرێت، لەگەڵ ئەوەی چەند ڕۆژێ لەمەوبەر هاوپەیمانێتییەكیان بۆ كاری پێكەوەیی لە بەغداد ڕاگەیاند. بەڕای بەشێك لەچاودێران، زیاد لەشرۆڤەیەك بۆ ئەم بێدەنگییەی هێزە كوردییەكان هەیە بە تایبەتی یەكێتی و پارتی و ساغنەبوونەوەیان لەسەر هیچكام لەم دووبەرەیە، لە كاتێكدا بچنە لای  هەركامێك لەم دوو لایەنە دەیكەنە زۆرینەی ڕەها، كە دیارترینیان ئەمانەن: خوێندنەوەی یەكەم: پارتی و یەكێتی لەنێوان ململانێكانی ئێران و ئەمریكادا گیریان خواردووە و پێیانوایە بچنە پاڵ هەریەكێك لەم دوو بەرەیە بەتەواوی لەسەر لایەك ساغدەبنەوە (ئێران یان ئەمریكا) و ئەوی تر دەكەن بەدوژمنی خۆیان كە ڕەنگە باجەكەی زۆر قورس بێت، بۆیە چاوەڕێ دەكەن تادواساتەكان و ڕودانی پێشهاتێكی نوێ. خوێندنەوەی دووەم: پارتی و یەكێتی دڵنیان لەوەی بەبێ ئەوان هیچ كام لەبەرەكان ناتوانن زۆرینەی پەرلەمانیی پێكبهێنن، بۆیە تا دوا ساتەكان هەڵوێستی خۆیان یەكلاناكەنەوە، ئەوەش لەپێناوی بەدیهێنانی داواكارییەكانیان و چنینەوەی زۆرترین دەستكەوتی سیاسی و پۆست و ئیمتیازات. خوێندنەوەی سێیەم: دووبارەبونەوەی سیناریۆی بەشداری كورد لە ساڵی 2014 كە لە دواین ساتەكاندا بوو، پێگەی سیاسی كورد هەم سەنگێكی وای نەمابوو و هەمیش نەیتوانی بچوكترین داواكاریی لە پێكهێنانی كابینەی ئەو كاتەی حكومەتی عێراق جێبكاتەوە.  

ڕاپۆرت: درەو میدیا تا درەنگانێکى شەوى ڕابردو، هەردوو بەرە شیعیە دژبەیەکەى عێراق خەریکى ناونوسینى هێز و کوتلە سیاسیيە جیاوازەکانى عێراق و کۆکردنەوەى زۆرترین ژمارەى کاندیدە دەرچووەکان بوون بۆ خولى چوارەمى پەرلەمانى عێراق، لیستى لەدواى لیست بڵاویاندەکردەوە، بەرەکەى سەدر و عەبادى هەر زوو بانگەشەى کۆکردنەوەى زۆرترین کورسى و پێکهێنانى گەورەترین کوتلەى پەرلەمانیى کرد و دوو لیستى جیاوازى بەناو و ئیمزاى ئەو لایەنانە بڵاوکردەوە کە چونەتە بەرەکەى، بەرەکەى تریش (ماليكى – عامرى) وەنەبێ دەستەوستان دانیشتبێتن، ئەوانیش بەچڕى هاتنە سەرخت و دواى بڵاوکردنەوەى لیستێکى تایبەت بەو هێزانەى چونەتە پاڵیان، لەنیوە شەودا نورى ماليکى سەرۆکى ئیئتیلافى دەوڵەتى یاسا لە کۆنگرەیەکى ڕۆژنامەوانیدا پێکهێانى گەورەترین کوتلەى پەرلەمانیى ڕگەیاند. هەردوو بەرەکە شکستیان هێناوە  چاودێرانى دۆخى عێراق پێیانوایە، نە بەرەکەى (سەدر-عەبادى)و نە بەرەکەى (ماليکى عامرى)، لانى کەم تائەم ساتە نەیانتوانیوە گەورەترین کوتلەى پەرلەمانیى پێکبهێنن و ڕێژەی پێویستى (50+1) کۆبکەنەوە، کە (165) کورسى پەرلەمان دەکات، بەڵام لەوەدا سەرکەوتوبوون ڕێگرى جدى بۆیەکتر دروستبکەن و هیچیان نەتوانن پشتى ئەوى تریان بدات بە زەویداو هەموو ئەو بانگەشانەشى بۆ کۆکردنەوەى زۆرترین کورسى دەکرێت بەشێکە لە جەنگى دەرونى کە هەردوو بەرەکە دژ بەیەکترى دەیکەن، هاوکاتیش دروستکردنى فشار لەسەر هێز و لایەنە جیاوازەکان تا بەپەلە بکەن لەخۆیەکلاکردنەوە و پاڵدان بە یەکێک لەم دوو بەرەیە. غائیبى سەرەکى کورد بوو  ڕەنگە هیچ هێز و لایەنێکى عێراق شەوى ڕابردوو، هێندەى هێز و لایەنە کوردییەکان بێدەنگ و سەنگ نەبوبێت، کە هەندێک بە بەحازرى غائیب ناویان دەبەن، جگە لە (جوڵانەوەى نەوەى نوێ) کە خاوەنى چوار کورسیيە و لە یەکێک لەو لیستانەدا ناوى هات کە بەرەکەى سەدر و عەبادى بڵاویانکردەوە، نە (پارتى و یەکێتى) و نە "هێزە ناڕازییەکان" (بزوتنەوەى گۆڕان و یەکگرتووى ئیسلامى و کۆمەڵى ئیسلامى و هاوپەیمانى بۆ دیموکراسى و دادپەروەرى) ناویان لەهیچ لیست و هاوپەیمانێتیەکەدا نەهات. شرۆڤەکارانى دۆخى عێراق بۆ ئەم بێدەنگییەى کورد بەتایبەت پارتى و یەکێتى کە پێکەوە خاوەنى (45) کورسى پەرلەمانى عێراقن و بدەنە پاڵ هەر یەکێک لەم دوو بەرەیە دەیکەنە زۆرینەى ڕەها، چەند خوێندنەوەیەکیان هەیە: خوێندنەوەى یەکەم: پارتى و یەکێتى لەنێوان ململانێکانى ئێران و ئەمریکادا گیریان خواردووە و پێیانوایە بچنە پاڵ هەریەکێک لەم دوو بەرەیە بەتەواوى لەسەر لایەک ساغ دەبنەوە (ئێران یان ئەمریکا)و ئەوى تر دەکەن بەدوژمنی خۆیان کە ڕەنگە باجەکەى زۆر قورس بێت، بۆیە چاوەڕوێ دەکەن تادواساتەکان و ڕودانى پێشهاتێکى نوێ. خوێندنەوەى دووەم: پارتى و یەکێتى دڵنیان لەوەى بەبێ ئەوان هیچ کام لەبەرەکان ناتوانن زۆرینەى پەرلەمانیى پێکبهێنن، بۆیە تادواساتەکان هەڵوێستى خۆیان یەکلاناکەنەوە، ئەوەش لەپێناو بەدیهێنانى داواکارییەکانیان و چنیەوەى زۆرترین دەستکەوتى سیاسى و پۆست و ئیمتیازات. خوێندنەوەى سێیەم: دوو بارەبونەوەى سیناریۆى بەشدارى کورد لەساڵى 2014 لەدواین ساتەکان ، کە پێگەى سیاسى کورد هەم سەنگێکى واى نەمابو و هەمیش نەیتوانى بچوکترین داواکارییەکانى لەپێکهێنانى کابینەى ئەوکاتەى حکومەتى عێراق جێبکاتەوە. هەرچى "هێزە ناڕازییەکان"ە، تائێستا هەڵوێستیان ڕوون نیە دەدەنە پاڵ کام بەرەیە، بزوتنەوەى گۆڕان کە لایەنێکى سەرەکى ئەم بەرەیەیەو پێکەوە لەگەڵ یەکگرتووى ئیسلامى و کۆمەڵى ئیسلامى و هاوپەیمانى بۆ دیموکراسى و دادپەروەرى فراکسیۆنێکى هاوبەشیان بۆ کارى پێکەوەیى لە پەرلەمانى عێراق ڕاگەیاندووە، بڕیاریداوە بایکۆتى دانیشتنى ئەمڕۆ بکات، ئەوەش بەپێى وتەى سەرچاوەیەکى تایبەت لەو بزوتنەوەیە کە پێشتر بە"درەو میدیا"ى، ڕاگەیاند.  

راپۆرت: نامیق رەسوڵ- فازل حەمەڕەفعەت "نە خۆمم كاندید كردووە، نە هاوپەیمانیش منی كاندیدكردووە" ئەمە نوێترین وتەی بەرهەم ساڵحە لەسەر پرسی كاندیدبوونی بۆ پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق. لەدوای بەڕێوەچوونی هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراقەوە لە 12ی ئایاردا، دەنگۆی كاندیدكردنی بەرهەم ساڵح بۆ پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق گفتوگۆی چڕی لەبارەوە دەكرێت. ماوەی نزیكەی چوار مانگە قسە لەبارەی كاندیدبونی دەكرێت بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار، بەرهەم ساڵح هیچ قسەیەكی نەكردووە، نە هەواڵ و دەنگۆكانی رەتكردوەتەوە، نە پشتڕاستیشی كردونەتەوە، بەڵام ئەمڕۆ بۆ یەكەمجار بەفەرمی لەبارەی كاندیدبونییەوە لەسەر ئەو پرسە قسەیكرد و هەموو دەنگۆكانی رەتكردەوە، روونكردنەوەكەی ئەمڕۆی بەرهەم ساڵح دوای چەند كاتژمێرێك هات لە بڵاوكردنەوەی راگەیەنراوێك لەلایەن هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەدەوە كە دەرگای لەسەر كاندیدكردنی بەرهەم ساڵحی بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار داخست. ئەمریكا پشتیوانی بەرهەم ساڵح دەكات گفتوگۆكانی پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەتی عێراق و دابەشكردنی سێ‌ سەرۆكایەتییەكەی عێراق لە قۆناغی كۆتایی نزیكدەبێتەوە، یەكێك لەو پۆستە سیادییانەی كە لە دوای 2003و بونیادنانەوەی عێراقی دوای بەعس بەر كورد دەكەوێت، پۆستی سەرۆك كۆماری عێراقە، لە سێ‌ خولی رابردوودا ئەو پۆستە بەدەست یەكێتی نیشتمانی كوردستانەوە بووە، "مام جەلال" دوو خول و " فوئاد مەعسوم" خولێك. لەگەڵ راگەیاندنی ئەنجامەكانی هەڵبژاردنی 12ی ئایار، برێت مەكگۆرك نوێنەری سەرۆكی ئەمریكا لە هاوپەیمانێتی نێودەوڵەتی دژ بە "داعش" كە رۆڵی سەرەكی هەیە لە پرۆسەی سیاسیی عێراقدا، سەردانی سەرجەم لایەنەكانی كرد لە هەرێمی كوردستان و خواستی ئەمریكای بۆ دووبارە كاندیدكردنەوەی حەیدەر عەبادی بۆ پۆستی سەرۆك وەزیران دەربڕی و هاوكات پشتیوانیشی لەوەكرد، پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق بدرێت بە بەرهەم ساڵح كە پێشتر جێگیری سكرتێری گشتی یەكێتی بوو و ئێستا سەرۆكی هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەرییە. هێشتا یەكێتی و پارتی لەسەر دابەشكردنی پۆستەكانی بەغداد لەنێویشاندا پۆستی سەرۆك كۆمار نەگەیشتونەتە رێككەوتوون، پارتی ئێستا پۆستی سەرۆك كۆمار بە مافی خۆی دەزانێت، یەكێتی دەڵێ یەكلابوەتەوە پۆستی سەرۆك كۆمار جارێكی تریش هەر بۆ خۆی دەبێت، لەم نێوەندەشدا باس لەوەدەكرێت، یەكێتی بە مەرجێك پۆستی سەرۆك كۆمار بە بەرهەم ساڵح دەدات، بگەڕێتەوە بۆ ناو یەكێتی و حزبەكەی دابخات. رێككەوتنەكەی بافڵ تاڵەبانی لە چەند رۆژی رابردوودا بافڵ تاڵەبانی كوڕە گەورەی جەلال تاڵەبانی كە ماوەیەكە بەشداری كۆبونەوەكانی مەكتەبی سیاسی یەكێتی دەكات، جموجوڵی دەستپێكرد و لەگەڵ بەرهەم ساڵح كۆبووەوە. بە گوێرەی زانیاری چەند سەرچاوەیەك، بافڵ تاڵەبانی لەگەڵ بەرهەم ساڵحدا رێككەوتنی كردووە بۆئەوەی لەبەرامبەر گەڕانەوەی بۆ ناو یەكێتی، پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق وەربگرێت، بەڵام ئەم رێككەوتنەی بافڵ و بەرهەم ساڵح لەلایەن مەكتەبی سیاسی یەكێتییەوە پەسەند نەكراوە. دایكی ریسەكەی بافڵ دەكاتەوە بە خوری  لە كاتێكدا باس لە رێككەوتنی نێوان بافڵ تاڵەبانی و بەرهەم ساڵح دەكرا، هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد كە ئەندامی مەكتەبی سیاسی و بڕیاردەری یەكەمی یەكێتییە، شەوی شەممە لەسەر یەكشەممە راگەیەندراوێكی لەسەر پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق بڵاوكردەوە، بە جۆرێك لە جۆرەكان وەك رەتكردنەوەی هەوڵەكانی بافڵی كوڕی لێكدرایەوە.  هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد لە خاڵی سێییەمی راگەیەندراوەكەیدا لەبارەی تایبەتمەندی كاندیدی پۆستی سەرۆك كۆمارەوە دەڵێت:" دەبێت سەركردایەتی یەكێتی نیشتمانی كوردستان هەڤاڵێكی بە ئەزمون و مولتەزمی یەكێتی و قاڵبووی خەبات و تێكۆشان و دانەبڕاوی رێبازەكەی مام جەلالی بۆ كاندیدبكات، كە بتوانێت لە هەموو بوارێك و بارودۆخێكدا ئەركەكانی بەدەستهێنانی مافە دەستورییەكانی گەلەكەمان مسۆگەر بكات و رێبازە پیرۆزەكەی مام جەلال و سیاسەتی یەكێتی نیشتمانی كوردستان پیادەبكات و بەجێبهێنێت". بە گوێرەی ئەم مەرجەی راگەیەندراوەكە، بەرهەم ساڵح نابێتە كاندیدی یەكێتی بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار، چونكە ئەو نەقاڵبووی خەباتی شاخە و نە تێكۆشەرێكی دانەبڕاوی یەكێتیشە، ئەو ئێستا بە تەواوەتی لە یەكێتی دابڕاوە و سەرۆكایەتی حزبێكی تر دەكات. بافڵ رێگەكەی قوبادی برای تاقیدەكاتەوە ئەو هەوڵەی كە بافڵ تاڵەبانی ئێستا و بەر لە دەستنیشانكردنی پۆستی سەرۆك كۆمار دەستیپێكردووە بۆ گەڕاندنەوەی بەرهەم ساڵح بۆ ناو یەكێتی، رێك هاوشێوەی ئەو هەوڵەیە كە قوبادی تاڵەبانی برای ساڵی 2014 لە كاتی دیاریكردنی كاندیدی پۆستی سەرۆك كۆمار خستیەگەڕ بۆ گەڕاندنەوەی بەرهەم ساڵح و ئاساییكردنەوەی پەیوەندییەكانی هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەدی دایكی و بەرهەم ساڵح. ئەوكات هەوڵەكەی قوباد تاڵەبانی هیچی لێ سەوز نەبوو، بەرهەم ساڵح نەبوو بە سەرۆك كۆمار و لەبری گەڕانەوەش بۆ ناو یەكێتی، حزبێكی نوێ راگەیاند، پێدەچێت چارەنوسی هەوڵەكەی بافڵ لەوەی قوبادی برای باشتر نەبێت.  هەروەها پێدەچێت كێشەی نێوان هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد و بەرهەم ساڵح لەوە قوڵتر بێت بە كوڕەكان چارەسەربكرێت. "ئەندامێكی ئاسایی یەكێتیم" دواین رۆژی مانگی یەكی ساڵی 2014 ئەنجومەنی سەركردایەتی یەكێتی نیشتمانی بڕیاریدا وادەی بەستنی كۆنگرەی چوارەمی حزب دوابخات. رۆژێك دوای ئەم بڕیارە و بە دیاریكراوی لە رۆژی 1-2-2014 بەرهەم ساڵح لە لێدوانێكدا لە پەراوێزی مەراسیمی یادی حەكیم لە حوسەینییەی شاری سلێمانی وتی:" ئێستا هیچ پلەیەكی حیزبیم نییە و هیچ پلەیەكیش بەڕەوای خۆم نازانم تاوەكو بەستنی كۆنگرە.. من تەنیا ئەندامێكی ئاساییی یەكێتیم"، بەمە دەستبەرداری پۆستی جێگری دووەمی سكرتێری گشتی یەكێك لە حزبە گەورە دەسەڵاتدارەكانی هەرێمی كوردستان بوو. گەڕانەوە بۆ ماڵە كۆنەكەی عەقاری دوای زیاتر لە 40 رۆژ لە بڕیاری وازهێنانی لە پۆستی جێگری دووەمی سكرتێری گشتی یەكێتی، بەرهەم ساڵح جارێكی تر دەركەوتەوە و لە دیدارێكی رۆژنامەوانیدا وتی:"بڕیارمداوە هەموو ئەو موڵك ‌و ماڵەی یەكێتی پێیداوم رادەستیبكەمەوە.. ئێستا سەرقاڵی نۆژەنكردنەوەی خانووەكەی ماڵی باوكمم لە گەڕەكی عەقاری سلێمانی و لە نزیكترین ماوەدا ماڵەكەم دەگوازمەوە". ئەمە سەرەتای ماڵجیایی بەرهەم ساڵح بوو لەگەڵ یەكێتی نیشتمانی. هەوڵی گەڕانەوە بۆ بەغداد بەرهەم ساڵح كە دەستی لە پۆستی جێگری دووەمی سكرتێری گشتی هەڵگرت، بەڵام دەستبەرداری خەونی گەڕانەوە بۆ بەغداد نەبوو. ئەو مانگی تەمموزی 2014 سەرباری ئەوەی تاڕادەیەك لە یەكێتی دووركەوتبووەوە، بەڵام چوەناو كێبڕكێی هەڵبژاردنی كاندیدی پۆستی سەرۆك كۆماری عێراقەوە، وەكو ئەوەی ئێستا مێژوو خۆی دووبارە بكاتەوە. دواجار یەكێتی دوو كەسی كاندید كرد بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار، (فوئاد مەعسوم، بەرهەم ساڵح)، ئەم بابەتە كێشمەكێشی لەناو یەكێتی و كاندیدەكان دروستكرد، نەجمەدین كەریم پارێزگاری كەركوك سەرباری ئەوەی لەلایەن یەكێتییەوە كاندیدنەكرا, بەڵام لە دەرەوەی حزب خۆی بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار كاندید كرد، ئەمەش بەپلەی یەكەم بۆ دژایەتیكردنی بەرهەم ساڵح بوو، ئەوكات كە نەجمەدین كەریم كەسایەتییەكی نزیك بوو لە ماڵباتی جەلال تاڵەبانییەوە، وا لێكدەدرایەوە خۆكاندیدكردنەكەی بە رەزامەندی هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد بێت بە مەبەستی لێدان لە بەرهەم ساڵح. یەكلاییكردنەوەی كاندیدی پۆستی سەرۆك كۆمار لەنێوان (فوئاد مەعسوم و بەرهەم ساڵح)دا بۆ یەكێتی نیشتمانی كارێكی سەخت بوو، رۆژی 22ی تەموز كۆبوونەوەی مەكتەبی سیاسی یەكێتی و پارتی لە هەولێر بەڕێوەچوو، لە كۆبوونەوەیەدا بڕیاردرا لەسەر ئەوەی فراكسیۆنە كوردییەكان لە پەرلەمانی عێراق لەرێگەی دەنگدانەوە كاندیدی پۆستی سەرۆك كۆمار یەكلابكەنەوە. شەوی 23ی تەمموزی 2014 وەكو ئەوەی لە كۆبوونەوە مەكتەبی سیاسی یەكێتی و پارتی بریاری لێدرابوو، فراكسیۆنە كوردییەكانی پەرلەمانی عێراق كۆبوونەوە بۆ دەنگدان لەسەر هەڵبژاردنی كاندیدی پۆستی سەرۆك كۆمار بەڕێوەچوو، ، لە كۆی (62) پەرلەمانتاری كورد، (55) پەرلەمانتار ئامادەبوون بۆ بەشداریكردن لە پرۆسەی دەنگدان، (فوئاد مەعسوم) بە كۆی دەنگی (30) پەرلەمانتاری كورد وەكو كاندیدی كورد بۆ پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق هەڵبژێردرا، بەرهەم ساڵحیش (23) دەنگی بەدەستهێنا، (2) دەنگیش سپی بوون، دوای ئەو پرۆسەیە و یەكلابوونەوەی پۆستی سەرۆك كۆمار بۆ فوئاد مەعسوم،  نەجمەدین كەریم كە لە دەرەوەی مەكتەبی سیاسی خۆی بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار كاندیدكردبوو لە پرۆسەكە و لە بەرژەوەندی كاندیدی دڵخوازی ماڵی تاڵەبانی كشایەوە. رۆژی 24ی تەموز، دواجار ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق لە خولی دووەمی دەنگداندا بە دەنگی (211) پەرلەمانتار لە كۆی (269) پەرلەمانتار كە بەشداری دەنگدانیان كرد، فوئاد مەعسومی وەكو سەرۆك كۆمار هەڵبژارد و مەعسوم لە دوای جەلال تاڵەبانییەوە بوو بە دووەم سەرۆك كۆماری كورد  لە مێژووی عێراقدا و بەرهەم ساڵحیش خەونەكەی بوو بە مۆتەكە. خەونێكی نوێ دوای شكستهێنانی لە گەیشتن بە پۆستی سەرۆك كۆمار، بەرهەم ساڵح سەرەتای چەند هەنگاوێكی نوێ بۆ دەستپێكردنی پرۆژەیەكی سیاسی نوێ دەستپێكرد. مانگی ئابی 2014 دەنگۆی ئەوە بڵاوبوەوە بەرهەم ساڵح دەیەوێت كەناڵێكی ئاسمانی بكاتەوە لە كەركوك بەناوی كەناڵی "بوار"،  بەڵام ئەوانە تەنیا دەنگۆ بوون و بەرهەم ساڵح هیچ پرۆژەیەكی نوێی لەو ساڵەدا نەخستە بواری جێبەجێكردنەوە و نەیتوانی بە تەواوەتی دەستبەرداری یەكێتی ببێت. ناوەندی بڕیار و هەوڵێكی نوێ بەرهەم ساڵح كە لەدوای نەخۆشكەوتنی جەلال تاڵەبانییەوە لەناو یەكێتیدا تەنیا كەوتبوو، ئەمجارەیان بۆ هەستانەوە و لانیكەم راوەستان بەڕووی هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەددا پەنای بۆ كۆسرەت رەسوڵ عەلی جێگری یەكەمی سكرتێری گشتی برد. شەوی 1-9- 2016 بەرهەم ساڵح و كۆسرەت رەسوڵ پێكهێنانی (ناوەندی بڕیار) یان لەناو یەكێتی نیشتمانی راگەیاند، چەند كاتژمێرێك دوای راگەیاندنی ناوەندەكە، باڵی هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد لە مەكتەبی سیاسی بەیاننامەیەكیان بڵاوكردەوە و ناوەندی بڕیاریان بە ناوەندێكی "ناشەرعی" ناوبرد. ئەم هەوڵەش مایەپوچ مایەوە و نەتوانی كێشەی بەرهەم ساڵح لەگەڵ هێرۆ ئیبراهیم چارەسەر بكات، نەیتوانی قورسایی دەسەڵات و بڕیاری یەكێتی بەلای ئەودا بشكێنێتەوە. جیابونەوە.. بڕیارە قورسەكە دواجار بەرهەم ساڵح بڕیارە قورسەكەیدا، ئەو بڕیارەی كە چەند ساڵێك بوو دۆستە نزیكەكانی چاوەڕوانی بوون،  رۆژی 16ی ئەیلولی 2017 پێكهێنانی حزبێكی سیاسی نوێی بەناوی "هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەری" راگەیاند، ئەمە یەكەم هەنگاوی كردەیی بەرهەم ساڵح بوو بەرامبەر بە یەكێتی، بەڵام لە یەكەم بەشداریكردنی سیاسیدا كە هەڵبژاردنی 12ی ئایاری پەرلەمانی عێراق بوو، بەرهەم ساڵح دووچاری شكستێكی سیاسی گەورە بووە و لەو پرۆسەیەدا تەنیا (2) كورسی بردەوە كە ئەنجامێكی پێشبینی نەكراو بوو.   بەمدواییانە بەرهەم ساڵح بە فەرمی كاندیدەكانی حزبەكەی ئاگاداركردەوە لەوەی هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەری بەشداری هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان ناكات كە بڕیارە 30ی ئەم مانگە بەڕێوەبچێت،  قسەوباسیش هەیە كەناڵە تەلەفزیۆنییەكەی "خەندان" بەمزوانە دابخات، بەشێك لە "هاودید"ەكانی هاوپەیمانی نیگەرانن لەوەی سەركردەكەیان لە دەرگای پشتەوە خۆی بكاتەوە بە "ماڵە گەورەكە"دا و ئەوان لە گۆڕەپانەكە بەتەنیا بەجێبهێڵێت، پاشەكشێی هاوپەیمانی لە بەشداریكردنی هەڵبژاردن، رەنگە هیچ نەبێت جگە لە جێبەجێكردنی مەرجەكانی یەكێتی بۆ پێدانی پۆستی سەرۆك كۆمار بە بەرهەم ساڵح.