Draw Media

درەو: بەشێك لە سەرۆكی لیستەكان بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق پەرلەمانتار یانر بەرپرسی پێشوو بون: پارتی دیموكراتی كوردستان: -    رێبوار هادی سەرۆكی لیستی هەولێر/ پەرلەمانتاری عێراق -    فەرهاد ئەتروشی سەرۆكی لیستی دهۆك پەرلەمانتاری پێشووی عێراق -    ئەشواق جاف سەرۆكی لیستی سلێمانی پەرلەمانتاری پێشووی عێراق -     یەكێتی نیشتمانی كوردستان: -    هەرێم كەمال ئاغا سەرۆكی لیستی هەولێر/ پەرلەمانتاری عێراق -    ئیمان عەبدولڕەزاق سەرۆكی لیستی دهۆك پەرلەمانتاری عێراق -    رێكەوت حەمەرەشید سەرۆكی لیستی سلێمانی وەزیری پێشووی هەرێم رەوتی هەڵوێستی نیشتمانی: -    عەلی حەمەساڵح سەرۆكی لیستی هەولێر/ پەرلەمانتاری كوردستان -    بەدەل بەرواری سەرۆكی لیستی دهۆك/  پەرلەمانتاری كوردستان  -    غالب محەمەد سەرۆكی لیستی سلێمانی/ پەرلەمانتاری پێشوی عێراق یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان: -    ئوسامە جەمیل سەرۆكی لیستی هەولێر/ پەرلەمانتاری  پێشووی عێراق -    جەمال كۆچەر سەرۆكی لیستی دهۆك / پەرلەمانتاری عێراق -    موسەنا ئەمین سەرۆكی لیستی سلێمانی/ پەرلەمانتاری عێراق جوڵانەوەی نەوەی نوێ: -    كاوە عەبدولقادر سەرۆكی لیستی هەولێر/ پەرلەمانتاری پێشووی كوردستان -    سروە عەبدولواحید سەرۆكی لیستی سلێمانی/ پەرلەمانتاری ئێستاو پێشوو كۆمەڵی دادگەری كوردستان: -    محەمەد حەكیم سەرۆكی لیستی سلێمانی/ پەرلەمانتاری پێشووی كوردستان بەرەی گەل: -    بورهان رەشید گوڵە سەرۆكی لیستی سلێمانی/ پەرلەمانتاری پێشووی كوردستان -    ژینۆ محەمەد سەرۆكی لیستی هەولێر/ ئەندامی ئەنجومەنی پارێزگای هەولێر  


ئەو كەسانەی بەسەربەخۆ خۆیان كاندید كردووە بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق:   - پ. د. رەعد رەفعەت - هەولێر - ڤینۆس كەریم – هەولێر  - - کاوە لەتیف ـ سلێمانی - د.دڵشاد محەمەد ـ سلێمانی - هاوار مستەفا خان ـ سلێمانی - ئاکام عەبدوڵڵا ـ سلێمانی  


شێوازی خەرجکردنی موچە لە هەرێمی کوردستان  1ى تەموزی 2015 بۆ 30ی حوزەیرانی 2025 درەو:  🔻 قەیرانی موچە لە هەرێمی کوردستان نزیکەی لەوەی دەیەیەک تێپەڕێنێت، حکومەتی هەرێم لە (120) مانگی ڕابردوودا نەیتوانیوە چارەسەرێکی بنجبڕی بۆ بدۆزێتەوە، لە ماوەی 1ى تەموزی 2015 بۆ 30ی حوزەیرانی 2025؛ 🔹 تەنها (58) موچە لە کۆی (120) موچە بەتەواوی و بێ لێبڕین بۆ موچەخۆران و فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان خەرجکراوە. 🔹 (18) موچەی تەواو بەناوی پاشەکەوت و خەرجنەکردنەوە دابەش نەکراوە. 🔹 (34) مانگ موچە بە شێوەی چارەک و لێبڕینی جیاوازەوە خەرجکراوە. 🔹 (9) مانگ موچە بە لێبڕینی (21%) خەرجکراوە. 🔹 (1) مانگ موچە بە لێبڕینی (18%) خەرجکراوە. 🔹 لە نۆ ساڵ و نیوەو لە (1/1/2016)ەوە پلە بەرزکردنەوەی فەرمانبەران و مامۆستایان ڕاگیراوەو ئەم پرسە بە نادیاری ماوەتەوە.


درەو: راپۆرتی:  یادگار سدیق گەڵاڵی پاش ئەوەی هەرێمی کوردستان لە دوای وەستانی هەناردەی نەوت لە ٢٥ ی ئازاری ٢٠٢٣ و داخستنی بۆری هەناردەی کوردستان، بۆ ماوەیەکی کەم بەرهەمی زۆرێک لە کێڵگەکان بەهۆی پڕ بوونی ئەمبارەکانەوە وەستا جگە لە کێڵگەی خورمەڵە نەبێت بەردەوام بوو لەبەرهەم هێنان.           لە مانگی حوزەیرانەوە جارێکی تر کۆمپانیا نەوتییەکان و وەزارەتی سامانە سروشتییەکان دەستیان بەبەرهەم هێنانی نەوت کردەوە و لەو کاتەوە تا ئێستا لە بازاڕی ناوخۆدا بەنرخی داشکاو نەوت دەفرۆشرێت.  لە کۆتایی ساڵی ٢٠٢٣ ەوە ئاستی بەرهەمهێنان بۆ سەروو  ٣٠٠ هەزار بەرمیل  بەرزبووەتەوە . •    هەرێمی کوردستان لە هەشت ناوچەی گرێبەستەوە ئێستا نەوت بەرهەم دەهێنت.  •    ئاستی بەرهەم هێنان لە ساڵی ٢٠٢٤ و چارەکی یەکەمی ٢٠٢٥ دا لە  ٧  کێڵگەوە، سەروو ٣١٠ هەزار بەرمیلی رۆژانەوە بووە. •    لە کۆتایی مانگی ئایار کێڵگەی "بجیل – هەریر" کە کۆمپانیای رۆزنەفت بەرهەمهێنانی تێدا دەکات دەستی کردەوە بە بەرهەمهێنانی نەوت و ئاستی بەرهەمی کێڵگەکە ٤ هەزار بەرمیلە ( بەرهەمی ئەم کێڵگەیەم لەم شیکردنەوەیەدا دانەناوە چونکە کەمتر لە مانگێکە دەست بە بەرهەم هێنان کراوەتەوە لە کێڵگەکەدا) . بەمەش کۆی کێڵگە بەرهەمهێنەکان بوو بە ٨ کێڵگە ( ناوچەی گرێبەستی تاوکی دوو ناچەیە تاوکی و فیشخاپور ) بۆیە هەندێ جار بە ٩ کێلگە ناودەبرێت بەڵام ٨ ناوچەی گرێبەستە .  •    چەند کێڵگەیەکیش هێشتا دەستی بە بەرهەم نەکدووەتەوە لە بەر کەمی ئاستی بەرهەمی نەوت تیایاندا  وەکو تەق تەق ، چیا سورخ و باشیک. وە کێڵگەی سەرتەش کۆمپانیاکان رادەستی حکومەتیان کردووەتەوە لە بەر کەمبونەوەی بەرهەم بۆ ئاستیک زۆر نزم.  •    کوالێتی نەوتی کێڵگەکان جیاوازن، سوکترین جۆری نەوت لەهەرێم لە کێڵگەی سەرقەڵاو سەرسەنگە و قورسترینیش نەوتی کێڵگەی شێخانە. ئەم جیاوازی جۆرەش بووەتە هۆی جیاوازی نرخی کێڵگەکان لە ٢٧  دۆلارەوە بۆ ٣٩ دۆلار و هەندێ کاتیش ٤٠ دۆلار. ئەم خشتەیەی خوارەوە ئاستی بەرهەمی رۆژانەو مانگانە (مانگێک ٣٠ رۆژ دانراوە) و نرخی هەرکێڵگەیەک بەجیا، پاشان داهاتی هەرکێڵگەیەک و کۆی داهاتی کێڵگەکان ئەژمار کراوە . لە و خشتەیە سەرەوە بۆمان دەردەکەوێت کە کۆی بەرهەمی نەوتی هەرێم نزیکەی ٣٠٠ هەزار بەرمیل بووە لە رۆژێکدا، مانگێکی ٣٠ رۆژیش ٨ ملیۆن و٩٩١ هەزار بەرمیل نەوت بووە. کۆی داهاتی مانگێک بریتیە لە ٢٩٧ ملیۆن و ٥٠٧ هەزار دۆلار.  پشکی کۆمپانیاکان لە و بەرهەمە ٨٤ هەزار و ٧٠٣ بەرمیلە رۆژانەو ئەوەی بۆ حکومەت دەمێنێتەوە  رۆژانە ٢١٥ هەزار  بەرمیلە رۆژانە.  لەو خشتەی خوارە  داهاتی کێڵگە بەکێڵگەی نەوتی و پشکی هەریەک لە کۆمپانیاکان و حکومەت و رێژەی سەدی پشکی هەریەکێکیان دیاری کراوە.  تیایدا دەردەکەوێت کە کۆی  داهاتی مانگێکی ٣٠ رۆژی نەوتی هەرێم بریتی دەبێت لە٢٩٧ ملیۆن  و ٥٠٧ هەزار دۆلار .  لەم بڕە ٢١٣ ملیۆن و ٤٢٥ هەزاری بۆ حکومەتی هەریم ماوەتەوە کە دەکاتە سەرو ٧١٪ کۆی داهاتەکە، هەروەها کۆی داهاتی کۆمپانیا نەوتییەکانیش برتییە لە ٨٤ ملیۆن و ٨٢ هەزار دۆلار بە رێژەی تۆزێک سەروو ٢٨٪.  لە سەرو بەندی شەڕی ئیسرائیل و ئێران بەهۆی جەنگەکەوە ئەو بەشەی نەوتی هەرێم کە لەڕێگەی ئێرانەوە دەنێردا بۆ کەنداو راوەستا ئەمەش کاریگەری کرد ەسەر کەمبوونەوەی بەرهەم بەرێژەیەک چونکە هەرێم ئەمباری نییە تاوەکو نەوتی لێ هەڵگرێت وکێڵگەکانیش ئەمبارەکانیان زۆر سنوردارە بۆیە لەکاتی ساغنەبونەوەی بەرهەم پەنا بۆ کەمکردنەوەی بەرهەم دەبرێت. بۆیە بەرهەم بەرێژەیەکی کەم کەمی کرد. داتاکانی ڕاوێژکاری ئابوری سەرۆکی حکومەت و چەند تێبینییەک:  دوای ئەوەی ماوەی  چەندین ساڵە بەهۆی کێشەکانی نێوان بەغدا و هەولێرەوە لە سەر داهاتەکانی هەرێم ( نەوتی و نانەوتی) موچەی فەرمانبەرانی هەرێم  کێشەی بۆ دروست دەبێت، سەرەتا چەراکە مووچە و پاشان نیوو موچە و هەندێک جاریش بڕینی تەواوی موووچەی لێکەوتەوە. ئیستا حکومەتی فیدراڵ لە بەغدا بڕیاری داوە و دەڵێت کە کە هیچ بڕە پارەیەک بۆ ٨ مانگی ٢٠٢٥ نانێرم و حکومەتی هەرێمی کوردستان هەموو پشکی خۆی وەرگرتووە لە بوجەی فیدراڵ. تا چەندە ئەمە راستە یان نا، بابەتی ئێمە نییە لەم راپۆرتەدا.  ئەوەی بەڵگە نەویستە ئەوەیە حکومەتی هەرێم بەرپرسە بەرانبەر هاووڵاتییەکانی و فەرمانبەرانی، لەسەریەتی تاکێشەکانی لەگەڵ بەغدا چارە دەکات لەو سەرچاوە و ئامرازانەی کە لەبەردەستییەتی مووچە دابین بکات، کە سادەترین مافی هەر موچەخۆرێکە.  لەسەروو بەندی ئەوەی کە هاوڵاتی و موچەخۆر پاش ئەوەی نزیکەی دوو مانگە موچەی وەرنەگرتووە و چاوەڕیی دەکرد حکومەت بڕیاری دابەشکردنی موچە بدات، ڕاوێژکاری سەرۆک وەزیران بۆ کاروباری ئابووری "رێباز حەملان " کە پێشتریش  وەزیری دارایی هەرێم و پاشتریش جێگری وەزیری دارایی عێراق بووە، لێدوانی لەسەر بەرهەم و داهاتی هەرێـم دا، پوختەی لێدوانەکەی بەم شێوەیە : •    ئەو نەوتەی ئێستا بەرهەمدەهێندرێت رۆژانە (280) هەزار بەرمیلە. -    رۆژانە (100) هەزار بەرمیلی لێدەدرێت بە ئەو گرێبەستانەی كراوە دەدرێت بە كۆمپانیاكانی نەوت •    (180) هەزار بەرمیلی رۆژانەی لێدەمێنێتەوە. -    لەو (180) هەزار بەرمیلەی دەمێنێتەوە، (65) هەزار بەرمیلی بۆ بەركاربردنی ناوخۆییە   •        ئەوەی دەمێنێتەوە نزیكەی (115) هەزار بەرمیلی رۆژانەیە ئێمە بە ئاشكرا دەیفرۆشین.  -    داهاتەكەی نزیكەی (85) ملیۆن دۆلارە مانگانە •       ئەم (85) ملیۆن دۆلارە چۆن خەرج دەكرێت  -    لە(40%)ی دەیدەین بە كۆمپانیایكانی بەرهەمهێنانی كارەبا كە دەكاتە (34) ملیۆن دۆلار بۆ بەرهەمهێنانی كارەبایە -    لە (30%) بۆ بەرهەمهێنانی خەرجی نەوتە بۆ پاڵاوگەكان كە دەكاتە (26) ملیۆن دۆلار. -    (20%)ی بۆ قەرزی كۆمپانیاكانی نەوتی رابردوو كە پێشتر گرێبەستیان لەگەڵ كراوەو پارەكەیان وەرگیراوە كە (17) ملیۆن دۆلار  ئەوەی جێی تێبینییە لەو داتایانەی راوێژکاری سەرۆکی حکومەت بۆ کاروباری ئابووری رۆژی ٢٥ ی حوزەیران بڵاویکردەوە، لەگەڵ تێبینی ئەوەی کە دەبوایە وەزیری دارای و ئابووری بڵاوی بکردایەتەوە چونکە داهات کۆ کردنەوە و خەرج کردنی تایبەتمەندی ئەو وەزارەتەیە نەک راوێژکار. ئەم خاڵانەی خوارەوەیە: 1-    جەنابی راوێژکار وادیارە تەنها جەختی لەسەر بەرهەمی ئەم دوو هەفتەیەی کاتی جەنگی ئێران- ئیسرائیل  کردووەتەوە نەک پێشتر کە  ئاستی بەرهەم لەسەروو ٣١٠ هەزار بەرمیل و هەندی جاریش ٣٢٠ هەزار بووە لە ماوەی لانی کەم ١٨ مانگی رابووردوودا، کە ئەمە داهات زیاتر دەکات.   بەپێی راپۆرت کۆمپانیا نەوتییەکان و جۆری گرێبەستەکان و شێوازی دابەشکردنی پشکەکان و ئەوشیکردنەوە دوورو درێژانەی کە لە ڕاپۆرتەکانی پێشوترماندا کردومانە ودواهەمینیان لە مانگی کانوونی دووەمی ٢٠٢٥ دا بڵاومانکردەوە،  پاشتریش راپۆرتی چاودێری دارایی هەرێم و حکومەتی فیدراڵێش لە گەڵ ژمارەکانی ئێمەدا زۆر نزیک بوون ئەوا  دەتوانین بڵێین هەرێمی کوردستان لە چارەکی دووەمی ئەمساڵدا ٢٠٢٥، تۆزی بەرهەمی کەمی کردووە  هاتووەتە ٢٩٩ هەزار بەرمیلێک نەک ١٨٠ هەزار کەواتە  نزیکەی ٢٠ هەزار زیاترە لەو ژمارەی جەنابی راوێژکار خستویەتییە روو دەکرێت ئەو ژمارەیە تەنها هی ئەم دوو هەفتەیەبێت، کە پاڵاوگەکانی کار و لاناز و کۆمپانیای بزنس یۆنیکۆر و قەیوان وەکو جاران نەوتەکەیان بۆ ساغ نەبووەتەوە. هەروەها ئەو بڕە نەوتەی رۆژانە دەدرێت بەکۆمپانیاکان وەکو لەخشتەکەی سەرەوە دەردەکەوێت  تۆزێک لە سەروو ٨٤ هەزار بەرمیلە نەک ١٠٠ هەزار بەرمیل. واتە جیاوازی نزیکەی ١٦ هەزار بەرمیل.  2-     گریمان قسەکانی راوێژکای حکومەت وایە رۆژانە ٦٥ هەزار بەرمیل دەدرێت بە پاڵاوگەکان تا بۆ حکومەتی بپاڵێون، ئامانجی بەرهەم هێنانی نەوتیش پاڵاوتنە، لە بەرهەمە نەوتیەکانیش قازانخی زۆر زیاتر هەیە تاوەکو نەوتە خاوەکە. چاوەڕیمان دەکرد باسی داهاتی ئەو ٦٥ هەزار بەرمیلە خاوەشمانی بۆ بکردایە کە پاڵێوراوە کە بەدڵنیای داهاتی سفر نییە.   بۆیە من لێرەدا بەشیکی داهاتەکەی شی دەکمەوە هیوادارم حکومەتیش لەڕێی ئەو بەڕێزە یان هەرکەسێکی ترەوە بەشەکەی تریمان بۆ روون بکاتەوە.  ٦٥ هەزار بەرمیلی رۆژانە مانگی  دەکاتە ١ ملیۆن و ٩٨٢هەزار و ٥٠٠ بەرمیل نەوت ( مانگێک ٣٠.٥ رۆژمان ئەژمارکردووە بۆ ئەوەی زیاتر ورد بین)  هەر بەرمیلێک نەوتی خاو بریتیە لە ١٥٠ لیتر کە دەکاتە ٣١٥ ملیۆن و ٢١٧ هەزار و ٥٠٠ لیتر نەوت . ئەم خشتەیەی خوارە بەپێی داتای پاڵاوگەکانی هەرێم رێژەی بەرهەمە نەوتییەکان دەستنیشانکراوە. بڕی هەر بەرهەمێکی نەوتمان بەلیتر دیاری کردووە      حکومەت هەرێم ئەم نەوتە دەپاڵێوێت و بەرهەمەکانی بەنرخی پشتگیری کراو دەدات بە بەنزینخانە و کارگەکان. بەپێی ئەوەی بەنزینخانەکان بە ٧٥٠ دینار بەنرخی پاڵپشتی کراو لیتری بەنزین دەفرۆشن ئەوا دەزانین کە پێشتر بەپێی زانیارییەکانی حکومەت بە ٥٠ دینار کەمتر لیتری بەنزین دراوە بە بەنزینخانەکان بەڵام ئێمە لێرەدا و لەم خشتەی خوارەوە بە ٦٥٠ دینارمان داناوە،  وە نرخی دیزلیشمان بە ٤٠٠ دینار دیاری کردووە. کە هەردووکیان دەکرێت زیاتربن.ئەو نەتە ڕەشەی دەدرێت بە کارگەکان تۆنی بە ١٥٠ هەزار دینار بەنرخی پاڵپشتی کراو پێیان دەدرێ. گەر تۆنەکە بۆ لیت بگۆڕین ئەوا بەنزیکە ١٠٢٠ لیتر دەردەچێت بشێوەیەکی گشتی( بەپێی چڕیی نەوتەکە دەگۆڕێت)  بۆ لیترێک ١٥٣ دینار ێک دەکات ئێمە ١٥٠ ئەژمار دەکەین. ئەم خشتەی خوارەوە بەرهەمی بەنزین و دیزڵ و نەوتی رەشی پاڵێوراوە لە رۆژێکدا وە داها ت بۆ حکومەت بە پێی نرخی پاڵپشتی کراو. رۆژانە زیاتر لە ٢ ملیۆن و ٣١٧ هەزار دۆلار تەنها داهاتی بەنزین، دیزڵ و نەوتی ڕەشە کە دەدرێت بە بەنزینخانەکان و کارگەکان .   هەروەها مانگانگانە  حوکومەتی هەرێم زیاتر لە ٧٠ ملیۆن و ٦٨٢ هەزار دۆلاری لە فرۆشتنی بەنزین و دیزڵی پاڵپشتی کراو لە بەنزینخانەکان دەست دەکەوێت. ئەمە جگە لە بەرهەمەکانی نەوتی ڕەش و نەوتی سپی و سوتەمەنی فڕۆکە و غازی ماڵان. سەیری خشتەکەی خوارەوە بکە     3-    ئەو ١١٥ هەزار بەرمیل نەوتەی کە دەڵێت دەمێنێتەوە لەپاش  پیدانی پشکی کۆمپانیاکانی نەوت و ٦٥ هەزار بەرمیل بۆ پاڵاوتن   کە بەپێی شیکردنەوەکانی ئێمە ١٥٠ هەزار بەرمیلە واتە جیاوازی ٣٥ هەزار بەرمیلی رۆژانەیە. گریمان ١١٥ هەزار بەرمیلە جەنابیان دەڵێن کە داهاتەکەی ٨٥ ملیۆن دۆلارە. گەر بێت و حسابێکی سادەی بکەین  ١١٥ جارانی  ٣٠ رۆژ ئەوا دەکاتە  ٣ ملیۆن و ٤٥٠ هەزار بەرمیل نەوت لە مانگێکدا ئەوا نرخی بەرمیلێکی بە ٢٤.٦٣ حساب کردووە. لە کاتێکدا کۆمپانیاکان دەڵێن زۆر لەوە زیاتر دەیفرۆشین. هەرزانترینی نەوتی هەرێم کێڵگەی شێخانە کە ٢٧ دۆلار دەفرۆشرێت و بەرهەمی تەنها ٤٤،٩٠٠ بەرمیلە لە رۆژیکدا تاوکی بە ٣٥ دۆلار و سەرسەنگ و سەرقەڵا بە نزیکی ٤٠ دۆلار دەفرۆشرێت، ئەوانی تریش لە ٣٠ بۆ ٣٣ دۆلار. خێرە زۆر لەو نرخە کەمتر حسابی دەکەن؟!  شاراوە نییە لای خەڵی کوردستان کە کڕیارانی نەوتی هەرێم کۆمپانیای بزنس یۆنیکۆر کە سەر بە ستێر گروپە، کار گروپ و پاڵاوگەی لاناز و قەیوانن، دیاریشە خاوەنداری ئەمانە کێ دەیکات. ئێستا جەنابی ڕاوێژکار بەم لێدوانەی پێی وتین لەو نرخەی کە کۆمپانیاکانی نەوتیش نەوتەکەی خۆیان دەفرۆشن کە ٥٠٪ و هەندێک کات ٦٠٪ کەمترە لەنرخی بازاڕ، حکومەتی هەرێم زۆر لەوە کەمتریش نەوت دەفرۆشێت و پێشت وتین کە بە ئاشکرا پێیان دەفرۆشن. ئەو کۆمپانیایانە چەندین ساڵە لە هیچەوە لەسەر داهات و سامانی خەڵک گەورە کران ، ئێستاش لەم قەیران و بێموچەییەدا ماوەی ٢٧ مانگە نەوتی هەرێم بەم شێوەیە بەنرخی هەڕاج پێیان دەدرێت.  ئەگەر بەو نرخەی کۆمپانیاکانی نەوت کە نەوت دەفرۆشن بەو کڕیارانەی کەلە سەرەوە  ناوم هێنان زیاتر لە ١١٤ ملیۆن دۆلار دەکات نەک ٨٥ ملیۆن  واتە ٢٩ ملیۆن زیاتر . 4-     لەسەر ئەو ٤٠٪ەی کە دەیدەن بە کۆمپانیاکانی بەرهەمهێنانی کارەبا هیچم نییە، چونکە بواری پسپۆڕی من نییە، خۆزگە کەسێکی شارەزاش ئەوەی رووندەکردەوە بمانزانیایەوە وەکو ژمارەکانی ترە یان نا.  5-     دەڵێن ٣٠٪ ی داهاتی ئەو نەوتەی بە ئاشکرا دەیفرۆشن بۆ کرێی پاڵاوگەکانە کە دەکاتە ٢٦ ملیۆن دۆلار.  پێشتر وتی کە رۆژانە ٦٥ هەزار بەرمیل دەدەن بەپاڵاوگەکان واتە مانگانە ١,٩٨٢,٥٠٠بەرمیل وەکو لە خاڵی دوو دا رونمانکردەوە کەواتە بەم پێیە بێت کرێی پاڵاوتنی هەر بەرمیلێک دەکاتە ١٣ دۆلار و ١١ سەنت.   ئەم بڕە بۆ پاڵاوتنی بەرمیلێک نەوت زۆر زۆرە، لەساڵانی ڕابوردودا  پاڵاوگەکانی هەرێم بۆ حکومەتی فیدراڵیان زۆر لەوە کەمتر دەپاڵاوت.  لەکاتێکدا خەڵکی هەرێم بە دوو مانگ جارێک مووچە وەردەگرێت و چەندین مانگیش بە پاشەکەوت و نیو موچە و چارەکە موچە بەڕیی کرد و چەند مووچەش هەر نەدراوە ، کۆمپانیاکانی حزب ئاوا حکومەت دەڕوتێیننەوە.   کاتێک حکومەتێک بەرپرسبێت و هەست بە بەرپرسیاری بکات دێت حساب و کتاب لەگەڵ کۆمپانیاکاندا دەکات و فشاریان لێدەکات لەپای ئەو هەموو سودە گەورەی کردویانە دەبێت دەستباری حکومەت و خەڵک بن و لەقازانجیان کەم بکەنەوە نەک بەفرسەتی بزانن بۆ زیاتر روتاندنەوەی خەزێنەی دەوڵەت و هاوڵاتیش باجی بدات.   تەنها بە کەمکردنەوەی نرخی پاڵاوتن بۆ ٥ دۆلار بۆ هەر بەرمیلێک ئەوا  لەبری ٢٦ ملیۆن دۆلار  ١٠ ملیۆن دەدەن بۆ پاڵاوتن ئەوکات  تەنها لێرەدا ١٦ ملیۆن دەگەڕێتەوە بۆ حکومەت.  6-     سەبارەت بە قەرزی کۆمپانیاکانی نەوتی رابوردوو، کە دەڵێن ٢٠٪ی بۆ ئەوان دەچێت کە دەکاتە ١٧ ملیۆن دۆلار.  لە هیچ ڕاپۆرتێکی کۆمپانیا نەوتییەکاندا باسی وەرگرتنەوەی قەرزەکانیان ناکات، بەڵکو بە پێچەوانەوە بەردەوام دەڵێن قەرزەکانمان وەرنەگرتووەتەوە. قەرزەکان  خاڵێکی دانوستانەکانیان بووە لەگەڵ بەغدا بۆ دەستپێکردنەوەی هەناردە. تەنانەت لە دواهەمین لێدوانی کۆمەڵەی پیشەسازی نەوتی کوردساتان "ئەپیکور" لە ٢٥ ی حوزەیراندا، کە زۆرێک لە کۆمپانیا بەرهەمهێنەکانی هەرێمی تێدایە  دەڵێن "هەرکاتێک گرەنتی شایستەکانی رابوردوو، داهاتومان وەرگرت ئەوکات کۆمپانیاکانی ئەپیکور ئامادەن دەستبەجێ هەناردە دەستپێ بکەنەوە لە ڕێی بۆری عێراق- تورکیاوە". ئەمە ئەوەمان پێ دەڵێت کە هیچ ڕێکەوتنێک لەسەر شایستە داراییەکانی ڕابوردویان کە قەرزەکانە نەکراوە.  لە ئەم خاڵەدا لەوانەیە مەبەستی ئەوەبێت کە ئێستا دەیانەوێت بیدەنەوە، ئەگەر وایە  ئەوا دەڵێین ئەی ئەو ١٨ مانگەی ڕابوردوو  خۆ قەرزتان نەداوەتەوە، ئەو ١٧ ملیۆنە دەبێت بەماڵ بەسەرتانەوە تاوەکو بە بەڵگە دەیسەلمێنن کە لە قەرزەکان بڕی زیاد لە ٣٠٠ ملیۆن کەمی کردووە، چونکە ١٨ مانگە لە دوای وەستانی هەناردەوە لە ٢٥ی ئازاری ٢٠٢٣وە رۆژانە زیا د لە ٣٠٠ هەزار بەرمیل نەوت دەفرۆشن ، پێشتریش نەوتتان دەفرۆشت بەڵام بە بڕێکی کەمتر. کەواتە بەلێدوانەکانی راوێژکار بێت لە داهاتی نەوت تەنها ٨ ملیۆن دۆلار لەبەردەستی حکومەتە، کە ئەم بانگەشەیە جێی باوەڕنییە. لەکاتێکدا تەنها لە داهاتی بەنزین و دیزل (گازۆیل) و نەوتی رەش، زیاد لە ٧٠ ملیۆن دۆلاریان دەست دەکەوێت و باسیشی ناکەن، ئەوە جگە لە بەرهەمە نەوتییەکانی تر کە دەپاڵێورێت و دەفرۆشرێت.  لێرەدا تەنها بەم لێدوانانە بۆ مان دەردەکەوێت کە ئەم سەکتەرە هەستیار و گرنگە چۆن بەڕێوە دەبرێت. ئەمە  گەر بەهەدەردانی ماڵ و سامانی گشتی نەبێت چییە؟ لە بەرانبەریشدا بەو خاڵانەی کە لەسەرەوە خستمانە روو بۆمان دەردەکەوێت کە گەر چەند هەنگاوێکی دروست بنرێت و بەهەدەردان کەم بکرێتەوە و گرێبەستە نەوتییەکان وەکو خۆی جێ بەجێ بکرێت  و مەحسوبیەت و مەنسوبیەت نەهێڵرێت ئەوا زۆر بە ئاسانی دەتوانرێت داهاتی نەوت زۆر زیاتر بکرێت. ئێمە و هاوو ڵاتی هەرێم مافی خۆمانە ببپرسین، داهاتی نەوتی ئەوماوەیەی کە لەدوای وەستانی هەناردەوە فرۆشراوە ، کە بریتییە لە  داهاتی فرۆشتنی نەوتی خاو و بەرهەمە نەوتییەکان، چەندە و لەکوێیە و لەچیدا خەرج کراوە؟  ئایا بە داهاتی زیاد لە دوو ساڵ  فرۆشتنی نەوت ناتوانن ٢ مانگ موچە بدەن؟ گەر وایە ڕەوا نییە بپرسین جا ئیتر نەوت بۆ بەرهەم دێت و دەفرۆشرێت؟ کێن ئەوانەی سوودمەندن لەم بارودۆخە کە تەنهاو تەنها هاوڵاتی هەرێمی کوردستان  زیادمەندە لێی؟   ماوەتەوە بڵێین، سوپاس جەنابی راوێژکار  بەبێ مەبەست گەندەڵیەکانت بەیان کرد. ئەمە ئەو چاکسازییە یە کە بانگەشە دەکرێت لەسەکتەی نەوتدا کردویانە،  ئەی گەر چاکسازیان نەکردایە چۆن دەبوو؟    


(درەو): حزبی شیوعی كوردستان كە بەمدواییە كۆنگرەی كردووەو خۆی نوێ كردوەjەوە، بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق تەنیا یەك كاندیدی هەیەو دەیەوێت تاكە كورسییەكەی "كۆتا"ی مەسیحی لە هەولێر بباتەوە، سیستەمی هەڵبژاردن بۆ كورسی "كۆتا" بەشیوەی یەك بازنەییە.  حزبی شیوعی كوردستان بۆ هەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمانی عێراق كە بڕیارە رۆژی 11ی تشرینی دووەمی ئەمساڵ بەڕێوەبچێت، تەنیا بە یەك كاندیدەوە دەچێتە ناو هەڵبژاردنەكە. شیوعی بۆ ئەم هەڵبژاردنە پشتیوانی تاكە كاندیدێك دەكات لەسەر كورسی "كۆتا"ی مەسیحی لە سنوری پارێزگای هەولێر، كاندیدەكە ژنێكە بەناوی (ثائره یوسف عزیز). بەگوێرەی سیستەمی هەڵبژاردن، لەكۆی (329) كورسی پەرلەمانی عێراق تەنیا (9) كورسی بەشێوەی "كۆتا" بۆ پێكهاتەكانی تەرخانكراوە، لەم ژمارەیەش پارێزگای هەولێر تەنیا (1) كورسی "كۆتا"ی مەسیحی بەركەوتووە، كە یەكێتیی نیشتمانی هاوشێوەی كەركوك دەیەوێت بەهاوكاری بزوتنەوەی (بابلیۆن)ی رەیان كلدانی لەبەرژەوەندی خۆی كورسییەكە یەكلابكاتەوە، هاوكات پارتی دیموكراتی كوردستان وەكو دەسەڵاتداری پایتەخت دەیەوێت ئەم تاكە كوردسییەك بۆ لایەنگرێكی خۆی بباتەوە، حزبی شیوعی كوردستان دەچێتە ناوەڕاستی كێبركێی نێوان پارتی و یەكێتییەوە لەسەر تاكە كورسییەكەی هەولێر. سیستەمی هەڵبژاردن بۆ كورسی "كۆتا"ی پێكهاتەكان شێوازی یەك بازنەیی پەیڕەو دەكات، واتا ئەو كەسەی لە هەولێر كاندیدە بۆ تاكە كورسیی مەسیحی دەتوانرێت لە سەرتاسەری عێراقەوە دەنگی بۆ بدرێت، بەپێچەوانەی كورسی گشتییەوە كە هەر پارێزگایەك یەك بازنەی هەڵبژاردن و دەنگ تەنیا لە چوارچێوەی ئەو بازنەیەدا دەبێت. بە سودوەرگرتن لەم یەك بازنەیە، حزبی شیوعی دەیەوێت هاوشێوەی هەڵبژاردنی ئۆكتۆبەری 2021 دەنگی لایەنگرانی خۆی لە پارێزگاكانی هەرێم و ناوچە جێناكۆكەكان هەموو ئاڕاستەی خاتوو (پائره یوسف عزیز) بكات لە هەولێر. هەڵبژاردنی ئۆكتۆبەری 2021 حزبی شیوعی هەمان رێگای ئێستای تاقیكردەوە، توانی (فاروق حەنا عەتۆ شەمعون) لەسەر "كۆتا"ی مەسیحی لە هەولێر سەربخات بۆ پەرلەمانی عێراق، ئەم كاندیدەی حزبی شیوعی بە (5495) دەنگ سەركەوت.  حزبی شیوعی كوردستان بەمدواییە كۆنگرەی خۆی كردو لە شوێنی (كاوە مەحمود) ئەمجارە (ئەبوكاروان) بەسكرتێری حزب هەڵبژێردراوە، (هیوا عومەر) جێگری سكرتێری حزبەو ئەم دەستە تازەیە رۆژی 11ی تشرینی دووەمی هەڵبژاردن دەكەونە بەردەم یەكەم تاقیكردنەوەی هەڵبژاردنەوە، هەڵبژاردنێك كە دەبێت تێیدا لانی كەم پارێزگاریی لە كورسییەكەی (فاروق حەنا) بكەن.   


درەو: ناوی بەشێك لە كاندیدەكانی یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان لە پارێزگای سلێمانی: - د. موسەنا ئەمین - د. عومەر محەمەد پێنجوێنی - د. ئیسماعیل پێنجوێنی - د. شێركۆ جەودەت  - د. لوقمان بەڵخەیی - ئەندازیار هۆشیار رەسوڵ - دارا سێكانیانی - قەدرییە خان - شلێر محەمەد  یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان سەرۆكی لیستەكانی یەكلاكردەوە بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق كە بڕیارە رۆژی 11/11/2025 بەڕێوەبچێت. -    ئوسامە جەمیل پەرلەمانتاری پێشووتری عێراق بۆ سەرۆكی لیستی هەولێر -    د. موسەنا ئەمین پەرلەمانتاری عێراق بۆ سەرۆكی لیستی سلێمانی  -    د. جەمال كۆچەر پەرلەمانتاری عێراق بۆ سەرۆكی لیستی دهۆك یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان لە هەڵبژاردنی پێشووی پەرلەمانی عێراق (108 هەزارو 10) دەنگی بەدەستهێناو (4) كورسی مسۆگەركرد، (2) كورسی لە سلێمانی و (2) كورسی لە دهۆك. یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان لە هەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمانی كوردستان (7) كورسی مسۆگەكرد و (117 هەزارو 444) دەنگ بە جۆرێك: -    هەولێر: 24 هەزار و 178 دەنگ و (1) كورسی -    سلێمانی: 42 هەزارو 847 دەنگ و (2) كورسی  -    دهۆك: 42 هەزارو 687 دەنگ و (2) كورسی -    هەڵەبجە: 7 هەزارو 847 دەنگ و (1) كورسی   


درەو: ناوی بەشێك لە كانیدەكانی رەوتی هەڵوێست بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق -     عەلی حەمەساڵح لە پارێزگای هەولێر -     بەدەل بەرواری لە پارێزگای دهۆك  -    رێبوار كەریم مەحمود  لە پارێزگای سلێمانی -    غالب محەمەد لە پارێزگای سلێمانی  -    یاسین رەسوڵ لە پارێزگای سلێمانی  •    رەوتی هەڵوێستی نیشتمانی لە هەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمانی كوردستان (4) كورسی مسۆگەركرد و (56 هەزارو 8) دەنگی بەدەستهێنا بە جۆرێك: -    هەولێر: 16 هەزار و 671 دەنگ   -    سلێمانی: 29 هەزارو 416 دەنگ    -    دهۆك: 8 هەزارو 438 دەنگ   -    هەڵەبجە: هەزارو 283 دەنگ      


  بڵند دلێر شاوەیس  لە پەراوێزی بەشداریکردنی لە لوتکەی ناتۆ لە لاهای، ڕۆژی ٢٠٢٥/٦/٢٥ لە کۆنفرانسێکی ڕۆژنامەوانیدا لەگەڵ سکرتێری گشتی ناتۆ، سەرۆکی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا (ترامپ) ڕایگەیاند "ئیسرائیل و ئێران وەک دوو منداڵی قۆناغی ناوەندی جەنگیان لەگەڵ یەکتریدا کرد"، پێشتریش لە چەندین لێدواندا باسی لەوەکرد کە ئەم جەنگە بۆ ناچارکردنی ئێرانە تا بێتە سەر مێزی دانوستان، هەروەها بە ئاشکرا باسیشی لەوە کرد کە مەبەست لەم جەنگە ڕوخاندنی ڕژێمی ئێران نییە، جگە لەوەی سوپاسی ئێرانی کرد کە پێشتر لە کات و شوێنی بۆردومانکردنی بنکەکانی ئەمریکا ئاگادارکراونەتەوە... ئەم لێدوانانە ئەوە دەسەلمێنێت کە پەیوەندییەکانی نێوان (ئەمریکا و ئیسرائیل و ئێران) پەیوەندی قوڵ و فرە ڕەهەندن،  کێشەکانی نێوانیان سروشتێکی ئاڵۆز و تایبەتی هەیە، چەند ناکۆک بن هێندە هەماهەنگی و بەرژەوەندی هاوبەشیان هەیە... هەرچەندە زۆر پرسی نهێنی و خاڵی شاراوە هەیە لەم جەنگە دوانزە ڕۆژەی نێوان ئێران و ئیسرائیلدا، بەڵام ئەنجامەکان کۆمەڵە ڕاستیەکیان دەرخست شایەنی ئەوەن باسیان لێوە بکرێت: یەکەم- جەنگەکە دەرخەری ڕاستی پێشکەوتنی تەکنەلۆجیا و توانای هەواڵگری و دەزگای "مۆساد" و هێزی ئاسمانی ئیسرائیل بوو. بەتایبەتی دزەکردنی مۆساد بۆ ناو خاک و دامەزراوە هەستیارەکانی ئێران و وردی لە پێکانی ئامانجەکاندا. دووەم- لەناو جیهانی ئیسلامیدا تەنها "صدام حسين" بەوە ناسرابوو کە توانیویەتی (٣٩) موشەکی (Scud) بدات لە ئیسرائیل ئەوەش لە ساڵی ١٩٩١، بەڵام لە ئێستادا ئێران ئەو سەروەرییەی تۆمار کرد کە توانی سەدان موشەک و درۆن بنێت بە ئیسرائیل و چەندین ئامانجی گرنگ بپێکێت، لە نێویاندا نزیکەی بیست ئامانجی هەستیار هەیە کە ئیسرائیل ڕێگری کردووە لە باسکردنیان. سێیەم- ئیسرائیل سەرکەوتوو بوو لە پەکخستنی بەرنامە ئەتۆمییەکەی ئێران، بەڵام ئەوەی شایانی باسە بەرنامە ئەتۆمییەکەی ئێران ئەوەندە بەهێز و پێشکەوتوو بوو بە بێ هەماهەنگی ڕوسیا و بەشداری کردنی فڕۆکە جەنگیەکانی ئەمریکا لە بۆردومانکردنی بنکەی ئەتۆمی فۆردۆ و بردنەدەرەوەی یۆرانیۆمی پیتێندراوی ئێران بۆ ڕوسیا، هەروەها پاراستنی شارەزایانی ڕوس و زامنکردنی داواکارییەکانی ئێران یەکلا نەدەبووەوە. چوارەم- ئەگەرچی لەسەرەتای جەنگەکەدا باڵادەستی ئیسرائیل بەدی دەکرا، لەگەڵ یەکەم گورز وەشاندنی ئیسرائیل دژ بە ئێران چەندین سەرکردە و فەرماندەی سەربازی و هەواڵگری ئێران کوژران، بەڵام بە خێرایی جێگرەوەکانیان دانران و لە دوای هەفتەی یەکەمی جەنگەکەوە تواناکانی ئێران لە کۆنترۆڵکردن و ئیدارەدانی جەنگەکە بە ڕوونی ڕەنگی دایەوە، ئەمەش دەرخەری ئەزموونی ئێرانە لە جەنگ و پشوو درێژی لە بەرگری و خۆڕاگری، شەڕی هەشت ساڵەی ئێران و عێراق شاهیدی پشوو درێژی ئێرانە لە جەنگدا... هەروەها ئێران سەرکەوتوو بوو لە ڕاکێشانی هاوسۆزی ئیقلیمی و نێودەوڵەتی بەلای خۆیدا، ئەمەش دەرخەری ئاستی بەرزی دبلۆماسیەتی ئێران بوو. لە هەموشی گرنگتر ئەم جەنگە هۆکارێک بوو بۆ یەکگرتوویی کۆمەڵگای ئێران و پتەوکردنی یەکڕیزی نیشتمانی و ڕەدکردنەوەی ئەجێندای دەرەکی.  ئەم جەنگە سەلماندی پرسی نیشتمان سازی لە ئێراندا بەهێزە و ڕەگ و ڕیشەی بە قوڵی داکوتیوە. پێنجەم- زیانەکانی ئێران و ئیسرائیل لەم جەنگەدا بە گوێرەی زانیاری میدیاکان و ڕاپۆرتی دامەزراوە فەرمییەکان بریتییە لە: * زیانەکانی ئێران  ١- گیان لەدەستدانی زیاتر لە (٦٢٧) کەس و (٤٨٧٠) بریندار، لە نێویاندا دەیان سەرکردەی سەربازی و هەواڵگری و زانای ئەتۆمی کە زیاتر لە (٣٠) فەرماندەی باڵا و (١٧) زانا لەناویاندا (١٤) زانای ئەتۆمی. ٢- ئیسرائیل(٥) هێرشی ئاسمانی گەورەی ئەنجامداوە بۆ سەر ئێران، زیاتر لە (٥٠٠) موشەک و بۆمبی وەشاندووە، (٣٠٠) ئامانجی دیاریکراوی لە ناو خاکی ئێران پێکاوە، جگە لە هێرشی درۆنی. ٣- بۆردومانکردن و وێرانکردنی وێستگە و دامەزراوە ئەتۆمییەکانی ئێران (ئاراک، نەتەنز، فۆردۆ، ئەسفەهان).  ٤- لەناوبردنی(٧) ڕاداری ستراتیجی. هەروەها لەناوبردنی(٤٠%) سەکۆی هاویشتنی موشەکی. ٥- لەناوبردنی سیستەمی موشەکی (S 300) کە ئێران لە روسیا کریبووی، (١) لە ئیلام، (١) لە هەمەدان، (١) لە تاران، (٢) لە ئەسفەهان. ٦- تەنها لە تاران نزیکەی (١٢٠) باڵەخانە بەتەواوی وێرانکراوە، لەگەڵ زیان گەیاندن بە نزیکەی(٥٠٠) باڵەخانەی دیکە. ٧- بە گوێرەی (The Wall Street Journal) زیانە مادییەکانی ئێران بە هۆی لەناوبردنی بنکە و بەرنامە ئەتۆمییەکەی بە (٥٠٠) ملیار دۆلار مەزەندە دەکرێت کە ماوەی چل وپێنج ساڵە هەوڵی دروستکردنی دەدات.  * زیانەکانی ئیسرائیل  ١- ئێران لەماوەی دوانزە ڕۆژی شەڕەکەدا نزیکەی(٥٥٠) موشەکی بالیستی و زیاتر لە (١٠٠٠) درۆنی ناوە بە ئیسرائیلەوە، لە نێوان(٥٠ - ٧٠) ئامانجی پێکاوە. ٢- نزیکەی(٣٠) کوژراو و (٣٢٣٨) بریندار لە هاووڵاتیانی ئیسرائیل هەیە. ٣- بۆردومانکردنی هەریەک لە چواردەوری وەزارەتی بەرگری ئیسرائیل و بارەگای مۆساد، پەیمانگای وایزمان کە یەکێکە لە کۆڵەکە زانستی و تەکنەلۆژیاکانی ئاسایشی ئیسرائیل، بەندەری حەیفا، پاڵاوگەی نەوتی بازان .... ٤- بە گوێرەی پێگەی (The Financial Express) تێچووی ڕۆژانەی جەنگەکە لەسەر ئیسرائیل(٧٢٥) ملیۆن دۆلار بووە. ٥- زیان بەر سیستەمی بەرگری کڵاوەی ئاسنینی ئیسرائیل کەوتووە لە ئەنجامی چڕی هێرشە مووشەکییەکانی ئێران، هەروەها تێچووی ڕۆژانەی موشەکە ڕێگرەکانی کڵاوەی ئاسنینی ئیسرائیل بە (٢٠٠ ملیۆن دۆلار) مەزەندە دەکرێت. ٦- نزیکەی(٦٥٨) باڵەخانە و دامەزراوە زیانی بەرکەوتووە. بە گوێرەی ڕاپۆرتە ئیسرائیلیەکان تێچووی دوبارە بونیادنانەوەی ژێرخانی ئابووری و ئەوەی وێرانکراوە بریتییە لە (١،٣ - ١،٦ ملیار دۆلار ) . ٧- کۆی تێچووی خەرجییەکان لەسەر خەزێنەی ئیسرائیل بە نزیکەی(٦،٨ ملیار دۆلار) مەزەندە دەکرێت. * تێبینی: زیانە مادییەکانی هەردوو وڵات لە گۆڕاندایە.


  درەو:  د. رێكەوت حەمە رەشید - د. بڕیار رەشید - د. سامان فەوزی  - ئاوات محەمەد - غەریب ئەحمەد - هەڵۆ پێنجوێنی - بێستون سابوراوایی - سروە محەمەد - نەرمین مەعروف - سەرتیپ عەلی  - ئاسۆس عەلی  - سااڵحی جەوازات  - پۆڵا سیروان دێڕەشەیی - جوتیار مەحمود  - مامۆستا عوسمان - شەیدا هادی  - سەردار فەقێ - ئەكرەمی شارەوانی   


درەو:  -ئیمان عەبدولڕەزاق سەرۆكی لیستی یەكێتی - فەرهاد ئەتروشی سەرۆكی لیستی پارتی - سلێمان موسا سەرۆكی لیستی نەوەی نوێ -جەمال كۆچەر سەرۆكی لیستی یەكگرتوو - وەلید قادر سەرۆكی لیستی كۆمەڵ  


درەو:  - هەرێم كەمال ئاغا سەرۆكی لیستی یەكێتی - سەلام خۆشناو سەرۆكی لیستی پارتی - كاوە عەبدولقادر سەرۆكی لیستی نەوەی نوێ - ئوسامە جەمیل سەرۆكی لیستی یەكگرتوو - شوان رابەر سەرۆكی لیستی كۆمەڵ - ژینۆ محەمەد سەرۆكی لیستی بەرەی گەل


درەو:  - د. رێكەوت حەمەرەشید سەرۆكی لیستی یەكێتی - د. ئەشواق جاف سەرۆكی لیستی پارتی - سروە عەبدولواحید سەرۆكی لیستی نەوەی نوێ - د. موسەنا ئەمین سەرۆكی لیستی یەكگرتوو - محەمەد حەكیم سەرۆكی لیستی كۆمەڵ - بورهان رەشید سەرۆكی لیستی بەرەی گەل


درەو: كۆمەڵی دادگەری كوردستان سەرۆكی لیستەكانی دیاری كرد بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق كە بڕیارە 11/11/2025 بەڕێوە بچێت -     شوان رابەر سەرۆكی لیستی كۆمەڵ لە هەولێر -     محەمەد حەكیم سەرۆكی لیستی كۆمەڵ لە سلێمانی -     وەلید قادر سەرۆكی لیستی كۆمەڵ لە دهۆك •    كۆمەڵی دادگەری كوردستان لە هەڵبژاردنی پێشووی پەرلەمانی عێراق (64 هەزارو 156) دەنگی بەدەستهێناو (1) كورسی مسۆگەركرد  •    كۆمەڵی دادگەری كوردستان لە هەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمانی كوردستان (3) كورسی مسۆگەركرد و (64 هەزارو 864) دەنگی بەدەستهێنا بە جۆرێك: -    هەولێر: 20 هەزار و 265 دەنگ   -    سلێمانی: 36 هەزارو 707 دەنگ    -    دهۆك: 4 هەزارو 215 دەنگ   -    هەڵەبجە: 4 هەزارو 940 دەنگ      


درەو: پارتی دیموكراتی كوردستان سەرۆكی لیستەكانی دیاری كرد بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق كە بڕیارە 11/11/2025 بەڕێوە بچێت -     سەلام خۆشناو سەرۆكی لیستی پارتی لە هەولێر -     شاخەوان عەبدوڵا سەرۆكی لیستی پارتی لە كەركوك -     ئەشواق جاف سەرۆكی لیستی پارتی لە سلێمانی -     فەرهاد ئەتروشی سەرۆكی لیستی پارتی لە دهۆك •    پارتی دیموكراتی كوردستان لە هەڵبژاردنی پێشووی پەرلەمانی عێراق (579 هەزارو 234) دەنگی بەدەستهێناو (32) كورسی مسۆگەركرد  •    پارتی دیموكراتی كوردستان لە هەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمانی كوردستان (39) كورسی مسۆگەركرد و (812 هەزارو 794) دەنگی بەدەستهێنا بە جۆرێك: -    هەولێر: 347 هەزار و 786 دەنگ   -    سلێمانی: 57 هەزارو 916 دەنگ    -    دهۆك: 402 هەزارو 152 دەنگ   -    هەڵەبجە: 4 هەزارو 940 دەنگ    


راپۆرتی: درەو  🔻 ئیسرائیل لە جەنگی (12) ڕۆژەی لەگەڵ ئێران: 🔹 ئیسرائیل تەنها لە هەفتەی یەکەمی هێرشەکانی بۆ سەر ئێران نزیکەی (5 ملیار) دۆلاری خەرجکردووە، لەکاتێکدا خەرجییەکانی ڕۆژانەی شەڕەکە (725 ملیۆن) دۆلار بووە، لەو ژمارەیەش (593 ملیۆن) دۆلار بۆ هێرش و (132 ملیۆن) دۆلار بۆ ڕێوشوێنی بەرگری و کۆکردنەوەی سەربازی تەرخانکراوە. 🔹 بەپێی ئامارەکانی دەسەڵاتی باجی ئیسرائیل، ژمارەی ئەو ئیسرائیلیانەی لە هەفتەی یەکەمدا ماڵەکانیان چۆڵکردووە، (10 هەزار) کەسی تێپەڕاندووە و نزیکەی (36 هەزار و 465) کەس داوای قەرەبووکردنەوەیان تۆمارکردووە. 🔹 بەپێی ئامارەکانی دەسەڵاتی باج، لە سەرەتای شەڕەوە نزیکەی (53 هەزار) بیمەی نوێ کڕدراون. ئەمە لە کاتێکدایە قەرەبووی فەرمی ئیسرائیل سنووردارە بە زیانەکانی موڵک و ماڵ و ئۆتۆمبێل. 🔹 هێرشێک کە گەورەترین پاڵاوگەی نەوتی ئیسرائیلی داخست، کە پاڵاوگەی بازانە و بە پێی ڕاپۆرتی فاینانشیاڵ تایمز، بە مەزەندەکردنی (3 ملیۆن) دۆلار زیانی ڕۆژانەی لێکەوتەوە. 🔹 فڕۆکەخانەی بن گوریون کە بە شێوەیەکی ئاسایی ڕۆژانە نزیکەی (300 گەشت) و (35 هەزار) سەرنشینی تێدایە، لە کاردانەوە بە هێرشەکانی تۆڵەسەندنەوەی ئێران، کارەکانی ڕاگرت.  🔹 بەپێی ئامارەکانی دامەزراوەی ئارۆن بۆ سیاسەتی ئابووری کە بنکەکەی لە ئیسرائیلە، ئەگەر هێرشەکان بۆ ماوەی مانگێک بەردەوام بوایە، دەکرا کۆی تێچووەکەی (12 ملیار) دۆلارى تێپەڕاندبا. 🔹 بە گوێرەی زانیارییەکانی کەناڵی (12)ی ئیسرائیل، (29) ئیسرائیلی کوژران و(872)کەسیش بریندار بوون. خەرجییە ڕاستەخۆکانی جەنگ لەگەڵ ئەوەی کۆی گشتی خەرجییە ڕاستەخۆ و ناڕاستەخۆکانی جەنگ ڕوون نەبووەتەوە، بەڵام ئیسرائیل خەرجی گەورەی لە ڕووبەڕووبوونەوەی لەگەڵ ئێراندا هەبووە. بەپێی زانیارییەکانی ماڵپەڕی فاینانشیاڵ ئێکسپرێس، ئیسرائیل تەنها لە هەفتەی یەکەمی هێرشەکانی بۆ سەر ئێران نزیکەی (5 ملیار) دۆلاری خەرجکردووە، لەکاتێکدا خەرجییەکانی ڕۆژانەی شەڕەکە (725 ملیۆن) دۆلار بووە، لەو ژمارەیەش (593 ملیۆن) دۆلار بۆ هێرش و (132 ملیۆن) دۆلار بۆ ڕێوشوێنی بەرگری و کۆکردنەوەی سەربازی تەرخانکراوە. ڕۆژنامەی وۆڵ ستریت جۆرناڵ بڵاویکردەوە، تێچووی ڕۆژانەی سیستەمی بەرگری دژە مووشەکی بۆ ئیسرائیل لە نێوان (10 بۆ 200 ملیۆن دۆلاردا) بووە. بەپێی ئامارەکانی دامەزراوەی ئارۆن بۆ سیاسەتی ئابووری کە بنکەکەی لە ئیسرائیلە، ئەگەر هێرشەکان بۆ ماوەی مانگێک بەردەوام بوایە، دەکرا کۆی تێچووەکەی (12 ملیار) دۆلارى تێپەڕاندبا. هەروەها ڕۆژنامەی "یەدیعوت ئەحرۆنۆت" لە دووەمین ڕۆژی جەنگەکەدا ڕایگەیاند، بە پشت بەستن بە ڕاوێژکاری پێشووی دارایی سەرۆکی ئەرکانی سوپای ئیسرائیل، فەریق جەنەراڵ  ڕیم ئەمیناخ، ڕاپۆرتی دا، ڕووبەڕووبوونەوەی ئیسرائیل لەگەڵ ئێران نزیکەی (2.75 ملیار) شیگڵ (733.12 ملیۆن) دۆلار لە ڕۆژێکدا تەنها لە خەرجییە سەربازییە ڕاستەوخۆکاندا تێدەچێت. ئەم خەمڵاندنە زیانەکانی موڵک و ماڵی مەدەنی و کاردانەوەی ئابووری فراوانتر لەخۆناگرێت. بەشێک لە شارەزایانى کاروباری ئیسرائیل پێشبینی دەکەن ئیسرائیل لە بودجەی ساڵانی داهاتوودا تەرخانکردنی سەربازی زیاد بکات، لە ژێر ڕۆشنایی شکستی سیستمی بەرگری (قوبەى ئاسنین) لە ڕێگریکردن سیستەمەکانی تری ڕێگریکەر. چونکە پێویستی بە پێداچوونەوەی گشتگیری ئەم سیستمانە و هەوڵدان بۆ پەرەپێدانیان هەیە. ئیسرائیل ناتوانێت پێویستی زیادکردنی تەرخانکردنی سەربازی پشتگوێ بخات، چونکە پێشبینی ڕووبەڕووبوونەوەی داهاتوو دەکات کە تێیدا بە ناچاری پێویستی بە سیستەمی مووشەکی ڕێگریکەر و تەقەمەنی و فڕۆکەی زیاتر دەبێت. هاوکات تێچووی سەربازی ڕووبەڕووبوونەوەی ئێران لەوە زیاتر بووە کە چاوەڕوان دەکرا، ئەمەش بەهۆی بەکارهێنانی ژمارەیەکی زۆر لە مووشەکی ڕێگریکەر لە ماوەی دوانزە ڕۆژی جەنگدا. پێشبینی ئەوەش دەکرێت کە کورتهێنانی بودجەی ئیسرائیل بەڕێژەی 6% زیاد بکات، هەروەها قەرەبووکردنەوەی هاووڵاتیانی زیانلێکەوتوو، خراپتربوونی دارایی گشتی وڵاتەکە زیاتر دەکات. بەپێی ئامارەکانی دەسەڵاتی باجی ئیسرائیل، ژمارەی ئەو ئیسرائیلیانەی لە هەفتەی یەکەمدا ماڵەکانیان چۆڵکردووە، (10 هەزار) کەسی تێپەڕاندووە و نزیکەی (36 هەزار و 465) کەس داوای قەرەبووکردنەوەیان تۆمارکردووە. بۆیە حکومەتی ئیسرائیل بیر لە یەکێک لەم ڕێوشوێنانە دەکاتەوە بۆ دابینکردنی کورتهێنانی بودجە کە لە هەڵکشاندایە: -    کەمکردنەوەی خەرجییە گشتیەکان بۆ تەندروستی و پەروەردە. -    زیادکردنی باج. -    پەنابردن بۆ قەرزکردن، کە دەتوانێت ڕێژەی قەرزی گشتی بەرامبەر بە داهاتی نیشتمانی زیاتر لە ٧٥% بەرز بکاتەوە. ئەمانەش پاڵپشت بەوەی وەزارەتی دارایی ئیسرائیل ئاشکرای دەکات کە سەرچاوە داراییەکانی ئێستای وڵاتەکە بە خێرایی کەمدەبێتەوە و داوای گواستنەوەی (857 ملیۆن) دۆلاری بۆ وەزارەتی بەرگری کردووە، هاوکات داوای بڕینی (200 ملیۆن) دۆلاری لە وەزارەتەکانی تەندروستی و پەروەردە و خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتییەکان کردووە. ڕۆژنامەی دارایی ئیسرائیلی گڵۆبس بڵاویکردەوە، زۆربەی ئەو پارانە بۆ دابینکردنی خەرجییەکانی کارمەندانی سەربازی بەکاردەهێنرێن. نزیکەی (450 هەزار) سەربازی یەدەگ بانگهێشت کران بۆ خزمەتکردن وەک بەشێک لە هەوڵە بەرفراوانەکانی کۆکردنەوە لە کاتی جەنگدا. خشتە قەرەبووکردنەوە بەپێی ئامارەکانی دەسەڵاتی باج، لە سەرەتای شەڕەوە نزیکەی (53 هەزار) بیمەی نوێ کڕدراون. ئەمە لە کاتێکدایە قەرەبووی فەرمی ئیسرائیل سنووردارە بە زیانەکانی موڵک و ماڵ و ئۆتۆمبێل. ئەمەش وا لە خەڵک دەکات کە شتە بەنرخەکان وەک کارە هونەریەکان و مۆبیلیات و زێڕ لەگەڵ خودی دەسەڵاتی باج بیمە بکەن، بە پارەیەکی زیادە کە (0.3%)ی بەهای موڵکی بیمەکراو، تا زۆرترین یەک ملیۆن شیگڵ. یانیش دەتوانن ئەم شتانە لەگەڵ کۆمپانیا تایبەتەکانی بیمە بیمە بکەن بۆ دابینکردنی ئەو قەرەبووەی کە دەوڵەت بۆ زیانەکانی جەنگ دابینی نەکردووە. بە گوێرەی ڕۆژنامەی "یەدیعوت ئەحرۆنۆت"، بەهۆی ئەوەی شەڕ لەگەڵ ئێران زیاتر لە چاوەڕوانی بەردەوام بووە، وەزارەتی دارایی پلانێکی بۆ قەرەبووکردنەوەی کەرتی بازرگانی و کۆمپانیاکانی داڕشتووە بۆ سەدان هەزار کرێکار کە بەهۆی شەڕ لەگەڵ ئێران لە کاردا ڕاوەستاون. ڕۆژنامەکە بڵاویکردەوە، پلانەکە بریتی دەبێت لە قەرەبووکردنەوەی ئەو کۆمپانیایانە کە بەهۆی دابەزینی قەبارەی بازرگانییەوە کاریگەرییان لەسەرە بەلایەنی کەمەوە ٢٥%، قەرەبووکردنەوەی ٧٥%ی مووچەی فەرمانبەران، هەروەها گەڕاندنەوەی خەرجییەکان بەپێی پلەی دابەزینی قەبارەی بازرگانی. تا دابەزینەکە زیاتر بێت، قەرەبووکردنەوەکە زیاتر دەبێت. ئەمەش بە ملیارەها دۆلار لە گەنجینەی دەوڵەت دەخەمڵێندرێت. ترس و دڵەڕاوکێی وەبەرهێنەران شارەزایان هۆشداری دەدەن لەوەی کە ئەگەری هەیە ڕێژەی گەشەی ئیسرائیل خاو بێتەوە ڕووبەڕووبوونەوەکە بووەتە هۆی پێداچوونەوە بە پێشبینییە ئابوورییەکانی وڵات بەرەو دابەزین. وەزارەتی دارایی پێشبینی گەشەی ساڵی 2025ی لە 4.3% بۆ 3.6% دابەزاندووە، ئەمەش وا دەکات ڕێژەی بێکاری بەرزبێتەوە و ڕێژەی هەژاریش زیاد دەکات ئەگەر ململانێکان بەردەوام بێت. ئێران ژێرخانی گرنگی لە تەلئەبیب و حەیفا کردۆتە ئامانج، لەوانە هێرشێک کە گەورەترین پاڵاوگەی نەوتی ئیسرائیلی داخست، کە پاڵاوگەی بازانە و بە پێی ڕاپۆرتی فاینانشیاڵ تایمز، بە مەزەندەکردنی (3 ملیۆن) دۆلار زیانی ڕۆژانەی لێکەوتەوە. فڕۆکەخانەی بن گوریون کە بە شێوەیەکی ئاسایی ڕۆژانە نزیکەی (300 گەشت) و (35 هەزار) سەرنشینی تێدایە، لە کاردانەوە بە هێرشەکانی تۆڵەسەندنەوەی ئێران، کارەکانی ڕاگرت. یەکشەممەی ڕابردوو تەنیا بەشێکی کرایەوە بە مەبەستی گەڕاندنەوەی دانیشتووان بۆ ئیسرائیل و پێشبینی دەکرێت ئەم پەککەوتنە زیانێکی ئابووری زیاتری لێبکەوێتەوە. ڕاگرتنی گەشتە ئاسمانییەکان لە گەورەترین فڕۆکەخانەی ئەو وڵاتە هاوکات بوو لەگەڵ ڕاگرتن و گۆڕینی ڕێڕەوی گەشتەکان لەلایەن کۆمپانیای هەڵگری نیشتمانی ئیسرائیل، ئێل ئال، بە پێشبینی هێرشێکی ئەگەری. هەروەها بازاڕە داراییەکان بەهۆی مەترسی هێرشی مووشەکی ئێران بۆ ئاڵوگۆڕی ئەڵماسی ئیسرائیلی ڕاگرت، کەرتێک کە نزیکەی (8%)ی کۆی هەناردەکردنی ئیسرائیل پێکدەهێنێت. بەپێی ڕاپۆرتی دامەزراوەی ئەڵماسی ئیسرائیل، ئەو هێرشانە نیگەرانی بۆرسەی تەلئەبیبی لێکەوتەوە. لێدانەکانی بازاڕی بۆرسە بووە هۆی ترس و دڵەڕاوکێی وەبەرهێنەران و فرۆشتنی زۆری لێکەوتەوە و دابەزینی بازاڕی خێراتر کرد، ئەمەش سەقامگیری ئابووری کورتخایەنی خستە مەترسییەوە. زیانە گیانی مادییەکانی ئیسرائیل لە شەڕی (12) رۆژەی لەگەڵ ئێراندا بە گوێرەی زانیارییەکانی کەناڵی (12)ی ئیسرائیل، لە شەڕی (12) رۆژەی ئیسرائیل لەگەڵ ئێران، (29) ئیسرائیلی کوژران و(872)کەسیش بریندار بوون. هاوکات (31 هەزار) باڵەخانەو خانوو زیانیان بەرکەوتووە و چوار هەزار ئۆتۆمبێلیش تێكشكاون. ئێران (591) موشەکی بالیستی بۆ ئیسرائیل هاویشتووە، کە (67) موشەکیان توانا بەرگرییەكانی ئیسرائیلی تێپەڕاندووەو لەناو شارەكان كەوتووەتە خوارەوە. ئەوە لەكاتێكدایە، بەپێی ئامارێکی وەزارەتی تەندروستی ئێران كە دوێنێ‌  بڵاوکراوەیەوە، ئەو شەڕەی ئیسرائیل لە (13)ی حوزەیران دژی ئێران دەستیپێکرد، لانیکەم (610) کەس كوژراون و زیاتر لە (4) هەزار و (700) کەسیش برینداربوون.   بۆ وردەکاری زیاتر بڕوانە -    الجزیرة، الفاتورة القاسية.. إسرائيل تنزف المليارات في مواجهة إيران، 24/6/2025: https://shorturl.at/UPtuY -    الجزیرة، يديعوت أحرونوت: 1.5 مليار دولار تكاليف إسرائيل في مواجهتها مع إيران، 15/6/2025: https://short-link.me/15E6v -    الجزیرة، كلفة حرب إسرائيل وإيران وخسائرها.. مبان قيد الهدم وتعويضات بالمليارات، 24/6/2025: https://short-link.me/11u1y -    العربي الجدید، نفقات إسرائيل اليومية في الحرب مع إيران تتعدى 700 مليون دولار، 18/6/2025: https://short-link.me/11u1- -    الأناضول، تكاليف باهظة للعدوان على إيران تضع اقتصاد إسرائيل أمام تحديات صعبة (تقرير إخباري(، 23/6/2024: https://short-link.me/15E89 -    العربي الجدید، إسرائيل تنفق 5.7 مليارات دولار في حربها ضد إيران.. والعجز يتصاعد، 23/6/2025: https://short-link.me/15E8S  



مافی به‌رهه‌مه‌كان پارێزراوه‌ بۆ دره‌و
Developed by Smarthand