رامان مجید فقێ روونە کە دونیای کەپیتالیزم و سەرمایەداری سەرچاوەی لەوە گرتوە،ئابوری سیستەمی سیاسی دونیا بەرێوە دەبات و پارە لە کوێ بێت سیاسەت دەچێتە خزمەتی.لە پێناو دەسکەوتنی سامانی زیاتر بۆ کرینی عەقڵ و بیرۆکە و دۆزینەوەی نوێ و نوێ کردنەوەی کۆمەڵگا و دەست راگەیشتن بە هەموو شت تەنانەت ئاسمانەکان بۆ جلەو کردنی کۆی هەسارەی زەوی.دواجار و لە ئەنجام دا دەست کەوتنی زۆرترین سەرمایە و خۆ نوێ کردنەوە و جێگیر تر کردنی سیستەمەکە و بەردەوامی دان بە حوکمڕانی..... لە کوردستان بە تێروانین لە دونیا بینی سیاسیەکان و بەرێوەبردنی کۆمەڵگا و مێژووی چەندین ساڵەی ئیدارە دانیان. روون بۆتەوە زۆربەی زۆری سیاسیەکانی ئەم هەرێمەیان بەڕێوە بردوە..هێشتا قۆناغی دەرەبەگایەتیان تێنەپەراندوە و لە سەردەمی سەرمایەداری دا خەریکی ئیدارە و دان و سیاسەت کردن و کۆکردنەوەی سامانن .. جیاواز لە تەواوی دونیای سەرمایەداری بە هۆی کەم خوێندنەوە و نا تێگەیشتن لە فەلسەفەی ئەم جۆرە حوکرانیە و هەژاریان لە (خوێندنەوە و ڕۆشنبیری) باوەڕ نەبون بە هێنانی عەقڵ و گوێ نەگرتن بۆ عاقڵ مەند.بۆیە تا ئێستا سیاسەتی خێل دەکەن.... بەوەی پارەی زیاتر کۆدەکەنەوە بۆ کڕینی کەسایەتی ئەو کەسانەی کە زۆرترین خەڵکیان بە دەورەوەیە بێ ئاگا لەوەی کەسایەتیەکەت لەم کەسە سانەدەوە کەسەکە هیچی نامێنێتەوە بۆ پێ بخشین. ئەوەش بیر کردنەوەیەکی عەشیرەت گەرایە کە کار لە سەر کۆ کردنەوەی حەشامات دەکات.کەسی رۆژنامە نوس و نووسەری جدی دەکرن نەک قەڵم و عەقلەکەی دەیانەوێت بە عەقڵی ئەوان بنوسێن نەک خاوەنی خۆی بێت و ئەوان سودی لێوەر بگرن لەم کاتەش دا ئەوان خاوەن قەڵەمەکەیان کڕیوە نەک عەقڵ و قەڵەم .ئەوەش مانای وایە تەنها کەسێکیان کڕیوە کە کارمەندێکی تایپێستی ئاسییە.ئەوان ویستویانە پرۆفیسۆرێک و مامۆستایەکی زانکۆی خاوەن داهێنان بکڕن تا بیرۆکە بچوکەکانی خۆیان بۆ دابڕێژێتەوە نەک لە بیر و هزر و دونیا بینی مامۆستاکە سود مەند بن. ئەوان هونەرمەند و مۆسیقا ژەن و گۆرانی بێژ و سینەما کاری بەناوبانگیان ویستوە بیکرن چونکە خەڵکی زۆر خۆشیان دەوێن و خەڵکەکەیان ویستوە نەک پێشکەوتنی هونەرەکە و بە پێشەنگ مانەوەی هونەر و هونەرمەندەکە..بە کڕینی لەم جۆرەش تەنها کەسەکە کڕاوە نەک شتی تر..ئەوان ئەوەندە هیلاک و ماندوو بوون لە دەشت و شاخەکان .کە لە شارن تەنها بۆ خۆشی بینین حەزیان لە چوونە دورەوەیە لە شار. بۆیە ڕقی دوونیایان لە کشتوکاڵ کردنە بۆیە نە جوتیار و نە ئەندازیار و پسپۆری نمونەی کشتوکاڵی دەکرن،نە بەروبومی خۆماڵیان لا گرنگە بیکرن.ئەوان پارە کۆدەکەنەوە لە پێناو کۆکردنەوەی پارەی زیاتر و کرینی کەسی زیاتر و بێ دەنگ کردنی زیاتری کۆمەڵگا تا زیاتر و زیاتر بە دەست بێنن. بە بێ ئەوەی بیر بکەنەوە کە وڵات بەڕێوە بردن پێویستی بە سیستەم و عەقلیش هەیە..بۆیە ئەنجام دەبینین لە بچوکترین قەیران توشی شلەژانی کۆمەڵایەتی دەبین .لەگەڵ بچوکترین کێشەی ناوخۆی توشی بەریەکەوتتنی زۆر توند دەبین تا ئاستی پێکدادان.لەگەڵ هەر ململانێ و دانوستانێک بە دونیای دەرەوەی خۆمان توشی گەورەترین دۆران دەبین .هەم لە جەنگ هەم لە دانوستان.لە هەر قەیرانێک کە دێتە پێش کۆمەڵگا روحی لە ناو دەستیەتی چونکە دڵنیایە ئەو باجەکەی دەدات و هەژاری زیاتر رووی تێدەکات..لە هەر شکستێکی سیاسی کە هەمیشە چاوەروانین سیاسیەکانە دژێکی ناوخویی یان دوژمنێکی دەرەکیمان بۆ دەدۆزنەوە و دەیکەنە هۆکار و پێمانی دەفرۆشنەوە و داوامان لێ دەکەن هۆشیارانە بیر بکەینەوە وهەلسوکەوت بکەین..بێ ئاگا لەوەی کە نا وشیاری و دابڕاوی ئەوانە لە ئیدارە و سیاسەت .ئێمەی رووبەروی دۆخێکی وا کردۆتەوە
.gif)
لەتیف فاتیح فەرەج 1 هیچ هیوایەك بە دیناكرێت ، پێكهێنەرەكانی حكومەتیش لە سەرۆكی حكومەتەوە تا خوارەوە ناتوانن كەمترین هیوا بە خەڵك ببەخشن ، كوردستان بە دەست كۆمەڵێك خەڵكەوە كە هەر خۆیان و دەورو بەرەكەی خۆیان دەبینن و كەسی تر نا دەناڵێنێت ، ئەوە جگە لەو هەموو نەیاری و سوكایەتیەی بەیەكی دەكەن و هەموو بەیەك دەڵێن خائین و خۆ فرۆش و دزو گەندەڵ ، دۆخێكیان دروستكردووە كە مرۆڤ توانای جیاكردنەوەی جوان و ناشرین ، پاك و پیسی نیە ، كوردستان لە كەناری كەوتنایەو ئەو گروپە كەمەی هەرەمەكەش كە لە نەوەت و یەكەوە دەخۆن و دەبەن و دەسەڵات لە باوكەوە بۆ كوڕو لە غەزورەوە بۆ زاوا و هتد دەگوازنەوە ، ئامادە نین ئەوەی بردویانە ، لانی كەم نیوەی بگێڕنەوە ، خەڵكی كوردستانیش بەشێكی زۆری لە كەناری كەوتنایە ، كەسیش متمانەی بە بانكەكان نیە تا لانی كەم پارەی ماڵەكان ئەوەی هەیە ببرێتە بانكەكان و سوڕی ژیان ئاسای بێتەوە . نەبوونی متمانە بە بانكەكانی كوردستان نەبوونی متمانەیە بە دەسەڵات ، سەیرە دەسەڵات لەم پەیامە تێناگات . 2 كوردستان چوار پارێزگاو دوو ئیدارەی سەربەخۆو چەندین قەزاو ناحێیە ، كۆی دانیشتوانی هەرێم ناگاتە 5 ملیۆن كەس ، ژمارەیەكی بەرچاو موچەخۆری ناوچە دابڕێنراوەكان كە من بە دەقیقی نازانم چەند موچەیان لە سەر هەرێمە ، بە دانپیانانی نەیارەكانی لامەركەزی ئیدارەی سلێمانی و هەڵەبجەو گەرمیان و راپەڕین مانگانە 400 ملیۆن دۆلاری ئەوێ ، هەموو كوردستان بە گشتی نزیكەی 900 ملیۆن دۆلار ، لە راستیدا ئەگەر سیستەم رێكبخرێتەوە ، باج و گومرگ رێكبخرێت ، موچە دادگەری تیا بكرێت ، سنوری سلێمانی و هەڵەبجەو راپەڕین و رانیە مانگانە دەتوانن لەو پارەیە زیاتر داهات دەستەبەر بكەن ، نەك وەك ئەوەی نەیارەكان دەڵێن وێران دەبێت ، ئەمە بۆ هەولێرو دهۆكیش وایە ، كێشە ئەوەیە ئەم دەسەڵاتە توانای لێپرسینەوەو چاكسازی ریشەیی نیە ، ئازایەتی ئەوەی نیە جەردەو چەتەوگەندەڵەكان دادگای بكات ، بەڵام چەتەو جەردەو گەندەڵ و مافیاكان كێن ، ئەوە پرسیارەكەیە ؟. 3 چەند ساڵ لەمەوبەر بە شانازیەوە باس لەوە دەكرا كە كوردستان لە سایەی خۆ بەڕێوەبەریدا خاوەنی چەندین ملیاردێری دۆلارو هەزاران ملیۆنێری دۆلارە ، دەیانووت پێنج هەزار ملیۆنێری دۆلار هەیە گریمان ئەوانە هەر یەكەو یەك ملیۆن دۆلاریان هەیە ، دڵنیام ئەو ژمارەیە ئێستا زیادی كردووە ، ئەگەر هەر یەك لەوان یەك ملیۆن دۆلار بخەنە بانقەكانەوە ، هەرێم دەبێتە خاوەنی پێنج ملیار دۆلار ، كە نایكەن ئێ دیارە هۆیەكە ئەوەیە هەموو ئەوانە زۆربەیان ئەوانەی ناودەسەڵات و دەسەڵاتدارانی پێشوون ، واتە بێئارەق ئەو پارەیەیان كەڵەك كردووەو نایدەنەوە بە خەڵك ، خۆ گەر نیوەی ئەو پارەیە بگەڕێتەوە هەرێم بۆ ماوەی شەش مانگ نەپێویستی بە فرۆشتنی نەوتە نەبە پارەی بەغدا ، راستی با نەدرۆ لە گەڵ میلەت نەلە گەڵ بە غدا بكرێت ، هەموو ئاماژەكان باس لەوە دەكەن كە شەڕی سەرەكانی دەسەڵات و كورسی پەرستەكان رێگرن لە چاكسازی و چارەسەری كێشەكان و كەس ئازایەتی ئەوەی نیە بڕیاری یەكلاكەرەوە بدات .
د.یه‌حیا عومه‌ر رێشاوی – مامۆستای زانكۆ له نێو فه‌وزای پرۆسه‌ی خوێندنی زانكۆیی و نوسینی توێژینه‌وه و پله به‌رزبونه‌وه‌ی زانستیدا، به‌رده‌وام ئه‌م پرسیاره ئاراسته‌ی هه‌ڵگرانی (ماسته‌ر) و (دكتۆرا) ده‌كرێت: كه داخۆ كه‌ی نازناوه‌كه‌ت له (مامۆستای یاریده‌ده‌ر)ه‌وه ده‌بێته (مامۆستا)؟، كه نازناوه‌كه‌ت ده‌بێته (مامۆستا)، ناوبه‌ناو لێت ده‌پرسن كه‌ی ده‌بیته (پرۆفیسۆری یاریده‌ده‌ر)؟ و كه گه‌شتیته ئه‌و پله زانستیه‌ش پرسیاره به‌رده‌وامه‌كه رووبه‌رووت ده‌بێته‌وه: ئه‌وه كه‌ی ده‌بیته (پرۆفیسۆر)؟!، به جۆرێك هه‌ندێك جار خولیا و خه‌مه‌كه له بری پێشخستنی پرۆسه‌ی زانستیی و داهێنان و پێشكه‌شكردنی توێژینه‌وه‌ی نه‌وعی و قووڵ، ته‌نها ده‌بێته گه‌شتن به پله و نازناوێكی زانستی به‌رزتر و هیچی تر ! ره‌نگه هیچ نه‌نگیه‌ك له‌و پرسیاركردن و هه‌واڵپرسینه‌دا نه‌بێت، ئه‌گه‌ر وه‌ڵامی ئه‌و پرسیارانه و برینی ئه‌و قۆناغه زانستیانه نه‌بێته پرۆسه‌یه‌كی بێ ناوه‌رۆك و به پێشه‌كه‌شكردنی توێژینه‌وه‌ی (هه‌ڵتۆقیو) و لاواز و پرۆسه‌كه بێ ئه‌رزش نه‌كرێت، زۆر به‌داخه‌وه ده‌یڵیم ئه‌م ئاره‌زوی زوو گه‌شتن به به‌رزبونه‌وه‌ی نازناوی زانستییه هه‌ندێك جار ئامانج و ناوه‌رۆكه زانستیه‌كان ده‌كاته قوربانیی، تا راده‌ی پێشكه‌شكردن و بڵاوكردنه‌وی هه‌ندێك (توێژینه‌وه‌ی زانستی) هاوبه‌ش، بێئه‌وه‌ی هه‌ندێك له‌و توێژه‌رانه هیچ به‌شداریه‌كی راسته‌قینه‌یان له‌و توێژینه‌وانه‌دا هه‌بێت، توێژینه‌وه‌كه زۆرجار له‌لایه‌ن یه‌كێك له‌و توێژه‌رانه‌وه ده‌نوسرێت و ئه‌وانی تر (بانگهێشتی) به‌شداریكردن (ته‌نها به ناو) له‌و توێژینه‌وانه‌دا ده‌كرێن، و ئه‌مه‌ش به مانای وشه‌كه كاره‌ساتێكی زانستییه و سته‌مێكی گه‌وره‌یه له توێژینه‌وه و نازناوی زانستی، پرۆسه‌كه كاتێك به ته‌واوی ده‌بێته گاڵته‌جاریی كاتێك ئه‌و كه‌سه‌ی كه ته‌نها ده‌بێته (میوان !) له توێژینه‌وه زانستیه‌كه‌دا بۆ توێژینه‌وه‌كه‌ی خۆی ناوی خاوه‌نی توێژینه‌وه‌كه له توێژینه‌وه‌یه‌كی دیكه‌دا زیاد ده‌كات و ئیتر به‌م شێوه‌یه (من له توێژینه‌وه‌یه‌كدا ناوی تۆ زیاد ده‌كه‌م تۆش كاتێك توێژینه‌وه‌یه‌كت نوسی، ئاگات لێمان بێت و ناوی ئێمه (ئیزافه) بكه) !! له په‌نا ئه‌م خه‌مه زانستیه‌دا، دیارده‌ی نوسینی توێژینه‌وه‌ی زانستی له به‌رامبه‌ر برێك پاره له هه‌ندێك له سه‌نته‌ر و په‌راوگه و شوێنه‌كانی فۆتۆكۆپی كردن – به‌تایبه‌ت بۆ توێژینه‌وه‌كانی دیبلۆم و به‌كالۆریۆس- و (كۆپی په‌یستی) هه‌ندێك توێژینه‌وه له لایه‌ن هه‌ندێك له توێژه‌رانی ماسته‌ر و دكتۆرا، مانایه‌ك بۆ پرۆسه‌ی توێژینه‌وه‌ی زانستی ناهێڵێته‌وه و هه‌وڵ و ماندووبونی توێژه‌ره زانستیه حه‌قیقیه‌كان سفر ده‌كاته‌وه. ره‌نگه ئه‌م دیارده‌یه ته‌نها په‌یوه‌ست نه‌بێت به هه‌رێمی كوردستان و په‌تایه‌كی زانستیی بواری توێژینه‌وه‌ی زانستی بێت له جیهاندا، به‌ڵام بۆ هه‌رێمی كوردستان له په‌نا قه‌یرانی دارایی و ئیفلیج بوونی پرۆسه‌ی سیاسی و حوكمرانی و قه‌یران و كێشه كۆمه‌ڵایه‌تیه‌كان، ئه‌مه‌ش ئه‌وه‌نده‌ی تر قوره‌كه خه‌ستر ده‌كاته‌وه و زیانێكی گه‌وره به كۆی پرۆسه‌ی خوێندن و توێژینه‌وه‌ی زانستی ده‌گه‌یه‌نێت. ئه‌گه‌ر ئه‌م (حاڵه‌ت- دیارده)یه بگوازینه‌وه بۆ پرۆسه‌ی (رانكین)ی زانكۆكانیش ره‌نگه هه‌ر راست بێت، هه‌ندێك له زانكۆكانیش له بری خه‌می زانستیی و داهێنان و بیركردنه‌وه چاره‌سه‌ركردنی كێشه و قه‌یرانه‌كانی كۆمه‌ڵگه، خه‌م و خولیای (رانكین) و (ریزبه‌ندیی زانكۆكان) ده‌بێته تاكه ئامانج و له‌و پێناوه‌شدا كۆنفراسی زانستی بێناوه‌رۆك وچالاكی ئامانج نادیار پێشكه‌ش ده‌كرێن، خه‌می (رانكین و ریزبه‌ندی پێشه‌وه) مافێكی سروشتی زانكۆكانه، ئه‌گه‌ر خۆی له خۆیدا نه‌بێته تاكه ئامانج و خه‌م و خولیا.
.jpg)
پشکۆ ناکام * هیچ شتێک ئەوەنە نامهێنێتە پێکەنین بەقەد ئەوەی کە باس لە یەک ریزی کورد ئەکرێ بە تایبەتی لەلایەن بنەماڵە و پارتی پاشکۆیەوە کە بەردەوام دوای هەر خروقات و فەزیحەیەکی سیاسی و نیشتمانیی دەست ئەکەن بە لێیانی دەهۆڵی یەک ڕیزی بۆ لەبیربردنەوی فەزیحەکەیان ، ئاخر تۆیەک کە هەرچی داەاتی ووڵاتە بەتاڵانت بردوە و بۆت بکرێ چەم و جۆگە و دارستانەکانیش ئەفرۆشی و پارەکەی ئەخەیتە تەنکەی باخەڵتەوە داوای یەک ڕیزی لەخەڵک ئەکەیت ؟!!یەک ریزی تاک لایەنی؟ یەکریزی بەتاڵان بردن و دزینی قووتی خەڵک ؟ یەک ریزی بەگژا چوونی پارچەکانی تری کوردستان ، ؟ یەک ریزی وێران کردنی ئابووری کوردستان؟ تۆ بە کام رووی سیاسی و کۆمەڵایەتیشەوە داوای یەک ریزی ئەکەی لە کاتێکا لە بەغا جگە لەسەنگەری پەرژەوەنی بنەماڵەیی و حیزبی هیچ سەنگەرێکی ترت نیە ، تۆیەک کە ئامادەی لەسەر دانەنانی وەزیرێکی کۆیلەی بنەماڵەکەت دونیا وێران بکەیت" دیارە هەر بە قسە" و ئامادە نەبیت نەوت رادەستی ناوەند بکەیت ومیللەت و مووچەو بژێوی خەڵک بخەیتە ژێر پێتەوە ، چۆن داوای یەک ریزیم لێ ئەکەیت ؟ رەنگە هەندێ بۆچوونت هەبێ زەمانی رایات و گەڵاڵە بیخواردایە بەڵام ئێستا ناخوات وئەو چکلێتە با هەر لە گیرفانتا بێ و دەریمەهێنە و ووریابە تێکەڵی دۆلارەکان و نەوتاویی نەبێ .پێوەری یەک ریزی نیشتمان پەروەری و ئینسان دۆستیە ، سەیرێکی خۆت لە ئاوێنەی مێژوو بکە بزانە ئەو پێوەرانە تۆ ئەگرێتەوە؟!ئەوەی داوای یەک ریزی ئەکا ئەبێ جیاوازی نێوان ئاشبەتاڵ و هەرەس ، داگیرکەر و دۆستی بنەماڵە ، دزی و خێر ، خۆسەپێنەر و هەڵبژێراو ، تەزویر و سەرکەوتوو بزانێ تا جێی متمانەی خەڵک بێ لەو یەک ریزییە ، یەک ریزی زەرورەتێکە بۆ دانانی میللەت لە پلەی یەکەما ، کە بنەماڵە چووە پلەی یەکەم یەک ریزییەکە خزمەت بە بنماڵە ئەکات نەک میللەت ، ئەو جۆرە یەک ریزییەش لای میللەت مەرفوزە و سەرچاوەیەکیشە بۆ خەو بینین بە یەک ریزییوە..منێک خەڵکی شارێک کە زیاتر لەدووسەد ساڵە خوێنی لێئەتکێ ..فرمێسک ئەرێژێ ، ویران و کاوول ئەکرێ ،، ئابڵۆقەی لەسەر دائەنرێ ، بۆ لەگەڵ بنەماڵەیەک یەک ریزبم کە بەتەنگ مێژووی پڕ شکۆی شارەکەمەوە نەیەت ،بۆ؟ * کۆرس لە گۆرانیا ئەو کەسانەن لە پشت گۆرانی بێژەوە کۆپلەی گۆرانییەکە وەک خۆی ئەڵێنەوە و هونەرێکی باوە ، بەڵام کە لە سیاسەتا کۆرس هەبوو مەسەلەکە ئەگۆڕێ وەک ئەوەی لە گاڵتەجاڕی پارلەمانە کارتۆنییەکەی هەولێر دیمان کە چۆن کۆرسێک بەناوی " کۆتا کورسییەکانی پێکهاتەکان" رێک ئەوەی بنەماڵە و پارتی ویستیان ئەوانیش بێ کەم و زیا هەمان کۆپلەیان ووتەوە ،!! ئاخر کەسێک بە سێسەد دەنگی تەزویر بکرێتە کۆرس لە پارلەمانا چ مەترسییەکی گەورەیە بۆ سەر دیموکراسی و سەربەخۆیی بیرکردنەوە و بریاریان ، جا بنەماڵە کە خۆیان بە تەزویر لە پارلەمان زۆرینەن ئەم کۆرسەش بەتەزویری ئەوان چونەتە پارلەمان بەڵام وەک کۆرس لە ریزی پشتەوە ئەبێ چ مەهزەلەیەک لەو پارلەمانە ڕووبات ؟ گەر دیموکراسی بە غەڵەت خۆی پیا کرد شکم نیە خۆی ئەکوژێ.. خۆ سبەی بنەماڵە بریاری ئەوەی هەرێم بخرێتە سەر تورکیا بخاتە پارلەمانەوە بە هەمان دەنگی گروپی کۆرس تێئەپەرێنرێت..یان سیستەمی پاشایەتی/ بنەماڵەیی بخرێتە دەنگ یانەوە بە هۆی گروپی کۆرسەوە جارێکی تریش ڕووی مێژوو و دیموکراسی ڕەش ئەکەنەوە ، پارلەمانێک خۆی کارتۆنی بێ ، ئەو گروپی کۆرسەش جگە لە "کاغەز" چی تر نیە لەناو ئەو کارتۆنەیا.. * جوزەلەژەن و شایەرەکانی دەسەڵاتی هەرێم ئەوەنە بە هاتنەکایەی مەسەلەی لامەرکەزی بۆ سڵێمانی سەغڵەت بوون کە جار و بار قسەی زۆر عەنتێکە ئەکەن وەک: پاراستنی یەک پارچەیی خاکی هەرێم وەک ئەوەی تاپۆی ئەم خاکە وا لە قاسەکانی بنەماڵە و لەگەڵ داهاتی نەوتا هەڵگیراوە !! تێناگەم ئەی هەر هەمان خاک نیە کە پڕ کراوە لە سوپای تورکی؟ هەر هەمان خاک نیە کە سی و یەکی ئاب کرا بە میوانخانەی سوپای بەعس ؟ هەر هەمان خاک نیە لە ریفراندۆمی جوانەمەرگا تا پردێ رایان کرد دۆست و ئاشنا نەبونایە هەولێر ئەخرایە سەر مادەی سەد و چل.. کە دوو برا لەیەک ماڵا ئیدارەیان نەکرد پێکەوە ئەبێ هەر یەکەیان ماڵی خۆی هەبێ ، جا ئێمە کە" برا"ش نین بۆ ئەبێ هەر لە یەک ژوورا بین کە بە درێژایی مێژوو هەوڵ دراوە و هەموو ئەگەرەکان تاقی کراونەتەوە و سەرئەنجام هەر بە ڕێک (نە) کەوتن تەواو بوە ، ئێمە لەسەر قسەکەی سەرۆکی بنەماڵە کە ووتبوی : ئێمە لە ماڵی خۆمان و ئەوانیش لە ماڵی خۆیان ئەڵێین : زۆر سوپاس ئەزبەنی بۆ ئەو ئامۆژگاریە و بۆ یەک جار بەقسەت ئەکەین و ئێمە ئیتر لەماڵی خۆمانا دائەنیشین و بە لامەرکەزییت ئەسپێرین....
.gif)
ئاسۆ حاجی بەداخەوە سەرۆکی پەڕلەمان لە جیاتی پابەند بوون بە پەیڕەوی ناوخۆی پەڕلەمان فەرمانی حیزبی جێبەجێ کرد،لە جیاتی سەرۆکی پەڕلەمانی هەموو کوردستانیان بؽت تەنها نوێنەرایەتی کردنی حیزبەکەی هەڵبژارد و وەک کادیرێکی گوێڕایەڵ فەرمانەکانی سەرووی خۆی جێبەجێ کرد لە پێناو بەرژەوەندی تەسکی حیزبەکەی و لە خۆ رازیکردنی هاوسەرۆکە نوێیەکانی لە جیاتی پاراستنی بەرژەوەندیە باڵاکانی خەڵکی کوردستان،لە جیاتی ببێتە بەشێک لە چارەسەری بووە ئامرازێک بۆ قوڵکردنەوەی کێشەکان. لێدوانەکانی رێواز خان لەوەی تا شکۆ بۆ پەڕلەمان نەگەڕێتەوە و دانیشتنەکان لەبەرژەوەندی خەڵک نەبن بانگی پەڕلەمانتاران ناکات بۆ کۆبوونەوەیەکی دیکە لە خۆ دزینەوە لە بەرپرسیارێتی و گچکە کردنەوەی پۆستەکەی و ئەرکەکەی وەک نوێنەری خەڵک بۆ بەرژەوەندی حیزبەکەی زیاتر نیە و ئەو بڕیار و هەنگاوەشی رێک لەگەڵ پیلانی حیزبەکەی یەکدەگرێتەوە کە هەموو توانایان خستۆتە کار بۆ پەکخستن و رێگری کردن لە جێبەجێکردنی یاسای چاکسازی کە پەڕلەمان بڕیاری لێداوە و سەرۆکی هەرێمی کوردستان واژوی لەسەر کردووە و پێویستە بکەوێتە واری جؽبەجێکردن. لەوە دەچێ سەرۆکی پەڕلەمان هەوڵ بدا ناکۆکی نێوان فراکسیۆنەکان و هەبوونی بۆچوونی جیاواز لەسەر پرسی هەڵگرتنی پارێزبەندی لەسەر پەڕلەمانتارێک لەو گرژی و ململانێ سیاسیانە ببەستؽتەوە کە لە نێوان حیزبەکاندا هەیە بە تایبەتیش لە نێوان یەکێتی و پارتی و گۆڕان،بەو کارەشی هەوڵبدا خۆی لە بڕیاربەدەستە نوێیەکانی حیزبەکەی نزیک بکاتەوە،چونکە ئەوان رؽگر بوون لەوەی رێواز خان ببێتە سەرۆکی پەڕلەمان و دواتریش لە کۆنگرەی حیزبەکەیدا بە تەزکیە ببێتە ئەندامی سەرکردایەتی،بۆیە هاتنە پێشی ئەو دۆخە ئەگەر بە دەستی ئەویش نەبێت ئەوە بە دڵی ئەوە بۆ ئەوەی لە ناو حیزبەکەشیدا چیدیکە لەسەر ئەو باڵە لاوازە حیساب نەکرێ کە پێشتر بۆ دڵ راگرتنێکی کاتی سەرکردەکەیان رازی کرد. دەرفەتێکی باش بۆ رێواز خان رەخسا بوو کە وەک ئافرەتێک مودێلێکی سەرکەوتووی سەرۆکایەتی کردنی گرنگترین دامەزراوەی قەوارەی دەستووری هەرێمی کوردستان نیشان بدا و ببؽتە هاندەرێک کە حیزبەکان بۆ ناوەندەکانی دیکەش چاویان لەسەر ئافرەتانیان بێ،نەک لە یەکەم تاقیکردنەوەی جدی و هەستیار ئەوەمان نیشان بدا کە تەنها درێژکراوەی عەقڵیەتی نێری حیزبە و پیاوانە بۆ پاراستنی بەرژەوەندیە شەخسی و حیزبیەکان هەموو کارێک دەکات.
.gif)
هادی حەمە رەشید لەناو بێ متمانەییەکی بێ ئەندازەی ڕای گشتییدا، یەکێتیی هەنگاوە کردارییە سەرەتاییەکانی بۆ ئەو پرسە دەست پێکرد، یەکێتیی سەدان پاساوی هەیە بۆ ئەوەی جدیی بێت لە وروژاندنی لامەرکەزییەتدا، بەڵام هێشتا زۆربەی خەڵکی ئەم دەڤەرە بە مراوەغە و مانۆڕی سیاسیی لێیئەڕوانن، چونکە ئەگەر یەکێتیی پاساوێك شك ببات بۆ ئەم هەنگاوە، ئەوا خەڵکیی چەند بەرامبەری ئەوە پێویستیان بە لامەرکەزییەتە، بەڵام گرفتەکە ئەوەیە کە یەکێتیی بە سوارچاکی ئەو پرۆسەیە نازانن! بە هەرحاڵ یەکێتیی چەند هەنگاوێکی هەڵگرتووە، لۆبیی و سەپۆرتیی میدیایی و بازاڕخستنی تا ئاستی ئامادەکردنی ڕای گشتیی، وروژاندنی لە ئەنجوومەنی پارێزگا و پشتگیریی یاسایی، سەردانی لایەنەکان و داوای پاڵپشتیی هەنگاوەکەیان(هەرچەندە وەفدەکەیان زۆر قەرەباڵغ و بێ سەرەوبەرە دیار بوون)! پێئەچێت یەکێتیی درێژە بە ئەم مانۆڕە بدات تا چەند قۆتاغێکیتر، بەڵام هێشتا جدیی نەبێت لە دەرئەنجامەکەیدا، بە پێچەوانەشەوە ئەکرێت میکانیزم چەندە لاواز و فشەڵ بێت، بەڵام جدیی بێت لە تەحقیقکردنی ئامانجەکەدا. بۆ خۆم خۆشحاڵم کە نووسەران و چاودێران بەشداریی کارا بکەن لە ڕەنگڕێژکردنی ئەم بابەتەدا، لەو سۆنگەیەوە پێمخۆشە چەند سەرنجێك تۆمار بکەم: یەکەم/ ئەوانەی کە لایەنگری لامەرکەزییەتن، مەنزور و مەبەستیان جیاوازە لەو ڕوانگە و دیدگایەی یەکێتییەوە، کاتێك کە زۆرێك لەم ئایکۆنانە ساڵانێك لە کاتی خۆیان بەخشیی بەم پرۆسەیە، یەکێتیی لەگەڵ پارتیی هاوپەیمانیدا ناوەندێتی توند(المركزیە المگلقە)ی لە کوردستان سەپاند و ئەنجوومەنی پارێزگاکانیان داڕنی لە دەسەڵات. بۆیە کە ئێستا دەرفەتێك هاتووەتە پێشەوە، نابێت بە هیچ بیانوویەك دژایەتی پرسەکە بکەن، هەروەك نابێت کۆی پرۆسەکەش جێبهێڵن بۆ یەکێتیی و حیزبەکان، بەڵکو دەستەبژێری نووسەران و رۆشنبیران پێویستە بەشداربن لە دیزاینی ئایندەی ئەم ناوچەیەدا. دووەم/ یەکێتیی بە حوکمی قەڵەمڕەویی حیزبییان ئاساییە پێشڕەوایەتیی ئەم قۆناغە بکەن و ڕێگا بەخۆیان بدەن سەردانی لایەنەکان بکەن، بەڵام بەر لەوە ئەبوو «هاوسەرۆکان» ـی یەکێتیی بوێرانە بۆ خۆیان شەفافانە بێنە ناو خەڵکەوە و لۆبی بۆ پێشنیارەکەیان بکەن، ڕوونی بکەنەوە کە مەبەستیان لە لامەرکەزیی چییە؟! حکومەتی هەرێم بۆ خۆی بەرهەمی لامەرکەزییەتە و لەناو دەوڵەتێکی فیدراڵدایە، ئەگەر مەبەستی ئەمان لامەرکەزییەت بێت لە چوارچێوەی لامەرکەزییەتدا، ئەمە ئەبێت بەڵام دەرمانی دەردی ئەم دەڤەرە ناکات، چونکە دەمێکە حکومەتی هەرێم خۆی پێ دەسەڵاتێکی کراوە و دیموکراسییە و کەچی واش نییە، کەواتە ئەکرێت پێناسەکەی خۆی هەمووار بکاتەوە بۆ دەسەڵاتێکی کراوە و دیموکراسیی و لامەرکەزیی...تاد بەڵام هەمان سروشت و ناوەڕۆکی جاران! لەبەرامبەردا ئەکرێت مەبەستیان لە لامەرکەزییەت، گەڕانەوە بێت بۆ فۆڕمی بریمەریی یان دروستکردنی هەرێمی سۆران، کە ئەوکات بەگوێرەی پرۆژەکەی ئەنجوومەنی پارێزگای سلێمانیی پارێزگای سلێمانیی و هەڵەبجە و ئیدارەکانی گەرمیان و ڕاپەڕین و تەنانەت کۆیەش بگرێتەوە. بەکورتیی ئەجێنداتان ڕوون نییە، تا خەڵك ڕۆڵی دیار بێت! سێیەم/ چەندە دنیا ڕوو بە لامەرکەزییەت و کرانەوەی زیاترە و لایەنە ئەرێنییەکانی لامەرکەزییەت زۆر زیاترە لە دیوە نەرێنییەکەی، دیارترینی ئەو خاڵانەش بریتییە لە نزیکیی بەرپرسان لە خەڵك و خێرایی لە گەیاندنی خزمەتگوزاریی، واوەتر خەڵکی ئەم دەڤەرە خوازیارن کۆتایی بێت بەو ونبوونی بەرپرسیارییەتەی کە خەڵکی ئەم ناوچەیە گیرۆدەن بە دەستییەوە، ئێستا چۆن پارتیی یەکێتیی بە کەمتەرخەم ئەزانێت و یەکێتییش پارتیی بە مۆنۆپۆلیست ئەزانێت، لەوەها بارێکدا ئیدی ئەم یارییە کۆتایی پێدێت. چوارەم/ یەکێتیی پێویستە تێبگات کە پرسی دروستکردنی هەرێمێك بۆ ئەم ناوچەیە، پێداویستییەکە ئەخوازێت فراوانتر لێی بڕوانرێت، وەك لەوەی پرسێکی حیزبیی ڕووت بێت و پێویستی بە گفتوگۆی حیزبەکان بێت، پێویستە بهێنرێتە ناو دەزگا فەرهەنگیی و کەلتورییەکانییشەوە. یەکێتییەك کە لە ناوەڕاستی نەوەدەکان بەدواوە سەرۆکایەتیی بەرەی «هاوپەیمانیی دیموکراسیی کوردستان»ـی کرد، لایەنەکانی ناو ئەو هاوپەیمانێتییە لەسەنگەری یەکێتییەوە دژ بە پارتیی شەڕی بەرەییان ئەنجامدا، بەڵام لەپرۆسەی ئاشتەواییدا یەکێتیی جێهێشتن و خۆپەرستانە ئەوانی تەنیا کردەوە، لە ئێستادا دیسانەوە لە بەردەم بارەگای ئەو حیزبانەدا چاوەڕێی پاڵپشت و هاوبەشییانە لە لامەرکەزییەتدا، لایەنەکانییش هەر یەکەیان و بە وەرەقەیەکی ئامادەکراو لە داواکاریی حیزبیی و کەسیی، ئایا باری لامەرکەزییەت گرانتر ناکات؟ ئایا ئەم تایپە پێشکەوتووەی فەرمانڕەوایی ئەکرێت بەم پێودانگە ناشیاوە ئیدارە بدرێت؟! پێنجەم/ دیسان بەو پێیەی کە یەکێتیی خاوەنی قەڵەمڕەویی سەربازیی و ئەمنیی و تەنانەت بیزنس و بازاڕیشە، گرنگە چەندە ئەو دیدگا و مەنزوری خۆی بۆ لامەرکەزییەت بخاتەڕوو، بە هەمان ڕەهەند دیدی خەڵکیش لەم بارەیەوە بزانێت؛ خەڵکیی ئەم دەڤەرە ماندوون بەدەست ئیدارەدانی پارتییەوە، پارتیی لە هەولێرەوە بە تۆپزیی هەموو بڕیارێکی خۆی سەپاندووە، کەلتورێکی سەردەست کردووە کە بە ئاشکرا دژە بەم ناوچەیە، لەناو میدیا و دەستەبژێری میدیاکار و نووسەر و تەنانەت هونەرمەندانیشییدا کەلتورێکیان باڵادەست کردووە کە سووکایەتیی بە هەموو پیرۆزییەکانی ئەم ناوچەیە ئەکرێت. بۆیە خەڵکیی خوازیارنین دەسەڵاتداری ئایندەی ئەم دەڤەرە، هەمان کۆپیی دەسەڵاتەکەی هەولێربن، کورد وتەنی لە دەستی گورگ ڕزگار بکرێن و بدرێنە دەست رێوی! لە ئێستادا ئەندامی مەڵبەندێك خۆی پێ گەورەترە لە قایمقام و دەزگای حکومیی، ئایا ئەم جۆرە لە دەسەڵات کۆپیی هەمان دەسەڵاتی هەولێر نابن؟! ئەم تایپە لە سیاسەت و ئیدارەدان ئەگۆڕێت، یان لە دۆزەخێکی فراوانترەوە ئەگوێزرێینەوە بۆ دۆزەخۆچکەیەکی تەسکی حیزبییتر؟!
د. هەردی مێد دوای ١٨ ساڵ له دێواندنی بزوتنه‌وه‌كه و لێدان و كوشتنی چه‌نده‌ها جه‌نگاوه‌ر و سه‌ركرده‌ی، ئه‌مریكا ڕێكه‌وتنی له‌گه‌ڵ بزوتنه‌وه‌ی تاڵیبان كرد و ئیتر نایه‌وێت چیدیتر دژی هاتنه‌وه‌ی ئه‌و بێت بۆ سه‌ر شانۆی سیاسی وڵاته‌كه. گه‌ر ره‌زامه‌ندی ئه‌مریكا له به‌شێكیدا په‌یوه‌ندی به گه‌مه‌ی جیۆپۆله‌تیكه‌وه هه‌بێت، واته دروستكردنی له‌مپه‌ر و ته‌گوچه‌ڵه‌مه بۆ روسیای پۆتین، ئه‌وا له به‌شێكی زۆر و سه‌ره‌كیدا ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ خودی بزوتنه‌وه‌ی تاڵیبان خۆی. ئه‌و توخمانه‌ی بونه‌ته مایه‌ی مانه‌وه و به‌هێزی و چوست و چالاكی بزووتنه‌وه‌كه له‌وانه‌یه زۆر بن. به‌رچاوترینیان خه‌سڵه‌تی سنوربڕی Cross-border بزوتنه‌وه‌كه‌یه له نێوان ئێران، ئه‌فغانستان و پاكستان دێت و ده‌ڕوا و هه‌میشه خۆی ڕێكده‌خاته‌وه. به‌ڵام، فاكته‌ری هه‌ره سه‌ره‌كی مانه‌وه‌ی بزوتنه‌وه‌ی تاڵیبان بنكه جه‌ماوه‌ری و ئه‌و سه‌رمایه ره‌مزیه‌یه كه بزوتنه‌وه‌كه له ڕێگه‌ی جێبه‌جێكردنی یاسا و پاراستنی مافه‌وه به ده‌ستهێناوه. ده‌زانم به لای زۆرینه‌ی خوێنه‌ری ئه‌م بابه‌ته‌وه سه‌یره باسی یاسا و ماف له لای تاڵیبان بكرێت. به‌ڵام له راستیدا بزوتنه‌وه‌ی تاڵیبان له ڕێگه‌ی جێبه‌جێكردنی یاساو و په‌یڕه‌وكردنی دادپه‌روه‌ری و یه‌كسانی له به‌رده‌م یاسادا توانیوێتی سه‌رنجی زۆرینه‌ی ئه‌فغانیه‌كان بۆ لای خۆی ڕابكێشێت. تاڵیبان له دامێنی خواره‌وه‌ی كۆمه‌ڵگا و بۆ زۆرینه‌ی گونده‌كان قازی تایبه‌تیان هه‌یه كه به به‌رده‌وامی له جوڵه و گه‌ڕاندان و ئه‌ركی دادوه‌رێتی و ناوبژیوانیان هه‌یه. ئه‌فغانیه‌كان به زۆری ڕوو له‌م قازیانه ده‌كه‌ن. له لایه‌ك به هۆی تێنه‌چونی پاره و نه‌بوونی روتین و سستی بیرۆكراسی. له لایه‌كی دیش به هۆی دادپه‌روه‌ری ئه‌م قازیانه له جێبه‌جێكردنی یاسا. قازیه‌كانی تاڵیبان له دڵسۆزترین كه‌سه‌كانی بزوتنه‌وه‌كه هه‌ڵبژێردراون كه ئه‌گه‌ری كڕین و فه‌سادكردنیان لاوازه. خۆ گه‌ر له رابردوو یه‌كێك له‌مان كڕابن و له جێبه‌جێكردنی دادپه‌روه‌رانه‌ی یاسادا لای دابێت، ئه‌وا له لایه‌ن بزووتنه‌وه‌كه له نێوبراوه. بۆیه نه‌زیهی و دادپه‌روه‌ریان له لای ئه‌فغانیه‌كان سه‌لمێنراوه و متمانه‌یه‌كی زۆریان به‌م قازیانه هه‌یه. یاسا و ماف له لای تاڵیبان بریتیه له‌و گۆڕه‌پانه ره‌مزیه‌ی به به‌رده‌وامی تێدا یستویه‌تی فه‌رمیه‌ت و شه‌رعیه‌تی خۆی وه‌ده‌ستبێنێت. تاڵیبان ده‌یانه‌وێت له ڕێگه‌ی ماف و یاساوه وێنه‌ی بزوتنه‌وه‌یه‌كی حوكمڕان و به توانا بۆ حوكمڕانی دروست بكه‌ن، هاوتا دژی هه‌موو ئه‌و كڵێشانه ببنه‌وه كه بزوتنه‌وه‌كه وه‌ك بزاوتێكی به‌ربه‌ر و وه‌حشی نیشانده‌ده‌ن. له‌م رووه‌وه لێكۆڵینه‌وه‌یه‌كی زۆر هه‌ن ده‌ریده‌خه‌ن كه چه‌ند ئه‌فغانیه‌كان متمانه‌یان به دادوه‌ری تاڵیبانه‌كان هه‌یه و پێیانوایه دوور له ده‌مارگیری و هه‌واداری یاسا جێبه‌جێ ده‌كه‌ن. به كورتی یاسا له لای تاڵیبان هه‌ر ئامرازی حكومڕانی نییه، به‌ڵكو به‌ده‌ستهێنانی ره‌زامه‌ندی كۆمه‌ڵایه‌تی و شانسی مانه‌وه.
.gif)
بەیار عومەر عەبدوڵا بەشێک لە سەرکردە باڵاکانی یەکێتی و گۆڕان بازرگانی بە کێشەی خەڵک و پرسی لامەرکەزیەتەوە دەکەن. هەر کات پارتی فەرامۆشیان دەکات، پەنا بۆ کارتی لامەرکەزیەت دەبەن، بۆ ئەوەی پارتی گوێیان لێبگرێت و گرنگیان پێبدات. دواتر دەستبەرداری لامەرکەزیەت و کێشەی خەلک دەبن. چەند کەسێکی باڵادەست لە یەکێتیدا هەن کە خەلکی ئەم دەڤەرە نین و ھیج بایەخێک بەخەڵک و خاکی ئەم سنورە نادەن، پارێزگاکانی سلێمانی و هەڵەبجە و ئیدارەکانی گەرمیان و ڕاپەڕینیان فەرامۆشکردوە لە پێناوی بەرژەوەندی تایبەت و بازرگانیدا لەگەڵ پارتی. هەندێکیان حەزدەکەن ئەم سنورە لە ئێستا هەژارتر و کاولتربێت. سەرەنجام پارەی ئەم سنورە دەبەن و لە هەولێر پرۆژەی گەورەی پێدروستدەکەن. هەر جارێک پرسی لامەرکەزیەت و فیدرالیەتی پارێزگاکان دەوروژێت و ئومێدێک لای هاوڵاتیان پەیدادەبێت، ئەمان ڕێگری لێدەکەن. ناڵێن بازرگانی و پارە و پۆستمان لە کیس دەچێت، بەڵکو دەڵێن ئێمە یەکپارچەیی خاکی کوردستان دەپارێزین. بەو هۆیەشەوە خەریکە چەمکی خاک و نەتەوە و نیشتیمان ناشرین و بێبەھا دەبێت لە ناو ھاوڵاتیاندا. سەبارەت بە بزوتنەوەی گۆڕانیش، بەشێک لە بەرپرسە باڵاکانی مەسەلەی لامەرکەزیەتیان جوڵاند بۆ ئەوەی فشار لە پارتی بکەن و چەند پۆستێکی تر وەربگرن لەحکومەتدا، چونکە جگە لە وەزیرەکان، پێشتر لەسەر چەند پۆستێکی جێگری وەزیر و بەڕێوەبەری گشتی ڕێککەوتبون بەڵام پارتی نەیدەدانێ ودەستیدەستی پێدەکردن. بەڵام ئێستا بەهۆی فشاری لامەرکەزیەتەوە، چەند پۆستێکی تریان وەرگرت و بێدەنگ بوون. بە کورتیەکەی لە پێناو چەند پۆستێکی بێبەھادا، کارتی لامەرکەزیەتیان سوتاند، کە تاکە کارتی بەھێزی ئەم سنورەیە بۆ ڕزگار بوون لە زوڵم و ستەمەکانی پارتی و بەھێزبونەوەی ئابوری پارێزگاکانی سلێمانی و ھەڵەبجە و ئیدارەکانی گەرمیان و ڕاپەڕین و گەڕانەوەی شکۆ بۆ خەڵک و خاکەکەی. بۆ بیرخستنەوە: لە دواهەمین هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستاندا لە ساڵی ٢٠١٨ دا، یەکێتی نزیکەی ٣٢٠ هەزار دەنگی بەدەستهێناوە؛ لەمە نزیکەی ١٨٥ هەزاری لە پارێزگای سلێمانی بوو. واتە ٥٨% ی دەنگەکانی یەکێتی لە پارێزگای سلێمانی بوە و ٤٢% ی لە هەردوو پارێزگاکانی هەولێر و دهۆک بوە. گۆڕانیش نزیکەی ١٨٧ هەزار دەنگی بەدەستهێناوە؛ لەمە نزیکەی ١٤٣ هەزاری لە پارێزگای سلێمانی بوە. واتە ٧٧% ی دەنگەکانی گۆڕان لە پارێزگای سلێمانی بووە و تەنها ٢٣% ی لە هەردوو پارێزگای هەولێر و دهۆک بووە. کەواتە زۆرینەی هاوڵاتیانی ئەم سنورە متمانەیان بە یەکێتی و گۆڕان داوە خزمەتیان بکات. یەکێتی و گۆڕان ئەگەر هەر بەردەوام بن لەسەر ئەم خەمساردیە و ئەم سنورە بکەن بە قوربانی چەند پۆستێکی بێبەها لە هەولێر، ئایا شایەنی ئەوەن جارێکی تر خەڵک دەنگ و متمانەیان پێبداتەوە؟ یان بە چ ڕویەکەوە داوای دەنگ لە خەلکی ئەم سنورە دەکەنەوە؟! مەگەر تەزویر فریایان بکەوێت. کاتی ئەوە هاتووە ئەو کەسانەی دلسۆزی ئەم سنورەن لە ناو یەکێتی و گۆڕاندا، فشار لە سەرکردایەتیان بکەن، بۆ جێبەجێکردنی فیدرالیەتی پارێزگاکان کە بووە بە خواستی زۆرینەی هاوڵاتیانی ئەم سنورە، یان بیر لە بەدیلێکی تر بکەنەوە. گومانم نیە لە دڵسۆزی زۆربەی ئەندامانی ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی، بەڵام سەرکردایەتی حزبەکانیان ڕیسەکەیان لێدەکەنەوە بە خوری. کە حزبیش کاری لە خەمی گشتیەوە بوو بە بەرژەوەندی تایبەت دەبێت بە دووکانی سیاسی. ئێستا کاتی ئەوە ھاتوە خەلکی ئەم سنورە خۆی ڕێکبخات و تەجاوزی ئەم حزبانە بکات و ڕاستەوخۆ کار بۆ فیدرالیەتی پارێزگای سلێمانی بکات. ئەوەی جێی خۆشحاڵیە دەستوری عێراق ڕێگەی داوە کە هاوڵاتیانی هەر پارێزگایەک بەبێ حیزبەکانیش داوای فیدرالیەت بکەن بۆ پارێزگاکەیان. واتە ئەگەر لە پێناوی پۆست و پارەدا حزبەکان نەهاتنە ژێر بار، یەک لەسەر دەی دەنگدەرانی پارێزگای سلێمانی دەتوانن ڕاستەوخۆ داوای فیدرالیەتی پارێزگاکان بکەن. واتە لە کۆی (١.٢ ملیۆن دەنگدەر)ی پارێزگای سلێمانی، (١٢٠ هەزار دەنگدەر) دەتوانن داوای بکەن و دواتر دەخرێتە ڕاپرسیەوە و دەبێت (٥٠+١) دەنگی بۆ بدات؛ واتە زیاد لە (٦٠٠ هەزار کەس) دەنگی بۆ بدەن. تێبینی: بەپێی دەستوری عێراق، کە لە ساڵی ٢٠٠٥ دا بە ئامادەبوون و ڕەزامەندی نوێنەرانی کورد (نەوشیروان مستەفا لە یەکێتی و مەسعود بارزانی لە پارتی) نوسراوە و دواتر لە ڕاپرسیەکی گشتیدا ٨٠% ی گەلی عێراق بە کوردیشەوە دەنگی بۆ داوە. بەپێی مادەکانی ١١٧ بۆ ١٢٠ ی دەستوری عێراق، کە تایبەتە بە پێکهێنانی هەرێمەکان، هەرێم دەکرێت لە چوارچێوەی دەوڵەتی عێراقدا پێکبهێنرێت، کە پارێزگایەک یان زیاتر بێت. ئەمەش بە دوو ڕێگە دەکرێت. ڕێگەی یەکەم: یەک لەسەر سێی ئەندامانی ئەنجومەنی پارێزگا داوای بکەن (پارێزگای سلێمانی ٣٢ ئەندامی هەیە، دەکرێت ١١ ئەندام داوای بکەن). ڕێگەی دووهەم: یەک لەسەر دەی دەنگدەرانی هەر پارێزگایەک داوای بکەن. واتە لە کۆی ١.٢ ملیۆن دەنگدەری پارێزگای سلێمانی، ١٢٠ هەزار کەس داوای بکەن. ناکرێت هەتا سەر ئێمە باجی چاوچنۆکی چەند کەسێکی بەناو سەرکردە بدەین کە بەدوای بەرژەوەندی و پارە و پۆستەوە وێڵن، و کوردایەتی و یەکپارچەیی خاکی کوردستانیان کردووە بە پەردەیەک بۆ داپۆشینی عەیبوعاریان.
ئارام سەعید ماوەیەکە لێدوان و گفتوگۆی زۆر لەسەر مەسەلەی لامەرکەزی دروست بوە کە دیارە جوڵینەری سەرەکی ئەمجارە و لەم تەوقیتەدا یەکێتیە کە بانگەشەی بۆ دەکات. دوور لە موزایەدەی سیاسی و کارتی گوشار سیستمی لامەرکەزی جیبەجێکردنی لە هەرێمی کوردستاندا ئەرکێکی زۆر قورس نیە وپیویستی بە گۆڕینی دەستور نیە چونکە هەرێم دەستوری نیە،ئەگەر ئیرادەیەکی سیاسی هەبێت کۆمەڵیک یاسایە کە کاتی خۆی هەردوو حزبی دەسەڵاتدار یەکێتی و پارتی گۆڕییان لە پارلەماندا و دەسەلاتەکانی ئەنجومەن و پاریزگاریان دەستکاری کرد لەبەرژەوەندی سەپاندنی زیاتری مەرکەزیەت. ئەوەی لەسەردەمی پۆل بریمەردا بۆ هەموو عێراق دانرا (یاسای ئەنجومەنی پاریزگاکان)دەسەلاتی تەواوی دابوو بە ئەنجومەنی پاریزگاکان و دواتر شۆربۆوە بۆ ئەنجومەنی قەزاکانیش، بەلام سروشت و پێکهاتەی حزبی کوردی بە تایبەتی یەکێتی و پارتی ئەو لامەرکەزیەتەی پێ هەرس نابێت و ناچار بەچەند قۆناغێک سەرو گوێلاکی یاساکەیان شکاند، ئەمە جگە لەوەی چەندین ساڵ هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پاریزگاکانیان دواخست و فەرامۆشیان کرد. ئیستا ململانێەکی توند لەنێوان هەردوو حزبدا سەریهەڵداوە و هەریەکەیان بەشیوەیەک گوزارشتی لێدەکەن و لێدوان و پێشنیاری هەردولا بڵاودەکرێنەوە. لەکاتێکدا ئەم ململانێە هەیە قەیرانێکی ئابوری قورس بەرۆکی هاولاتییانی ئەم هەرێمەی گرتوە، هەر لە نەبونی موچە و قەیرانی ئابوری بەهۆی کەرەنتینەی ڤایرۆسی کورۆناوە تا دەگاتە شکستی هەردوو حزب لەبەرامبەر بەغدا و تەسلیم نەکردنی نەوتی هەرێم و هتد...... پرۆژەی هەرێمی سلێمانی پرۆژەیەکە تەواو جیاوازە لەو لامەرکەزیەتەی ئێستا ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی باسی دەکەن. لامەرکەزیەت کاتێک دەبێت کە مەرکەز هەبێت و دەسەلاتەکان لەنێوان مەرکەز و ناوجەکانی تربە یاسا رێکبخرێت، بۆیە کە دەوتریت لامەرکەزیەت لە هەرێمدا ئەوە پرۆژەیەکە بۆ هەرێم کە هەموو پاریزگاکان دەگرێتەوە واتە هەولێر و دهۆک و هەڵەبجەش جگەلەوەی دەکرێت قەزاکانیش ئەنجومەنی خۆیان هەبێت، نەک تەنها بۆ سلێمانی ، واتە لە مەرکەزەوە کە هەولێرە دەبێت بڕیار بدرێت کە سیستمی لامەرکەزی پیادە بکرێت و بە یاسا دەسەڵاتەکان رێکبخریت و ئەوەش دەبێت پارلەمان بیکات کە زۆرینەی پارلەمان پارتیە و نایکات. ئەم پرۆژەیە کەناوی هەرێمی سلێمانیە ئەوەیە کە سلێمانی ببێت بە هەرێمێکی سەربەخۆ و مەرکەز بەغدا بێت نەک هەولێر، واتە سلێمانی ببیێتە هەرێمێکی سەربەخۆ لە عێراقدا کەئەویش دەستوری عێراق رێگەی پێداوەو رێکاری یاسایی بۆ دەستنیشانکردوە. ئەوانەی نیگەرانن لەم پرۆژەیە پاساویان ئەوەیە ئەزمونەکە لەبار دەبات و هەریم نامێنیت، واتە ئەو کوردستانە بەهێزەی بونیاد نراوە نامێنیت! جگە لەوەی مێژویەکی دورودریژی کوردایەتی و خەبات باس دەکەن کە لەو پێناوەدا خوێنیان بەخشیوە بۆیە نابێت ئەزمونەکە لەناو ببرێت. هەندێکی تر بۆچونیان وایە کەئەگەرهەڵبژاردنی پاک و بێگەرد نەبێت ئەوا ئەگەر هەرێمی سلیمانیش دروست بێت هەر ئەوانە حوکم دەکەن کە ئێستا دەیکەن و دادگا بێلایەن نابێت و هێزی چەکدار لەژێر چەتری حزب دەمێننەوەوعەینەن تاس و حەمامە! خودی ئەم پرۆژەیە لە بێ ئومێدیەکەوە سەریهەڵداوە لەئەنجامی پەراوێزخستنی سلێمانی و هەڵەبجە وئیدارەی گەرمیان و راپەڕین و لەماوەی چەند ساڵی رابرودا دەسەڵاتداران پرۆژەو کارەکانی سلێمانی دوادەخەن و هاوڵاتیانیش لەم نێوەندەدا لەنێوان هەولێر و سلێمانیدا ژمارەکان لێیان وون دەبن و هەریەکەی ئەوی تر تاوانبار دەکات. بەنمونە پارتی دەڵێت یەکێتی رێگرە لە کارەکانی سلێمانی و یەکێتی دەڵیت کە پارتی کۆسپ دەخاتە بەردەم کاروباری سلێمانی و دەسەڵات ناداتە حکومەتە خۆجێیەکان تا کارەکانیان ئەنجام بدەن. ئەوانەی بڕوایان بە هەرێمکردنی سلێمانی هەیە دەڵین: 1. ئەگەر هەڵبژاردنی پاک و بێگەرد بکرێت و پارێزگای هەڵەبجەشی لەگەڵ بێت ئەوا دەسەلاتێکی دەبێت تەواو جیاواز لەوەی ئێستا، کە ئەگەر بەرێژەی بەشداری و دەنگەکانی هەڵبژاردنی ئەلیکترۆنی رابردودا بەراوردی بکەین ئەوا نوێنەرەکان و دەسەڵاتی سلێمانی تەواو دەگۆڕێت، چونکە ئێستا زۆر لە وەرەقەکان تێکەڵ دەکرێن و ژمارەی راستەقینەی دەنگدەرانی حزبەکان بەناوی هەرێمی کوردستانەوە لەنێوان پارێزگاکان تێکەڵ دەکرێ و قەبارەی راستەقینەی هەر هێز و حزبێک وون دەبێت لەنێوان پارێزگاکاندا، بەڵام هەرێمەکە بەس سلێمانی بێت ئەوکات هەموو ئەنجامەکان رونتر دەبن. 2. لەکاتێکدا پارتی بە دەنگدان لە هەرێمی سلێمانی دەنگی زۆرینەی نیە بەڵام دەتوانێت بریار لەسەر بودجەو خەرجی و پلانی سلێمانی بدات و پرۆژەکانی رابگرێت و خەرجی سنوردار بکات، کەئەمەش بێ ئومێدیەکی ترە کە هێزێک لەسەدا دەی دەنگەکانی پارێزگایەکی هەبێت و بڕیار لەسەر هەموو جومگە سەرەکیەکانی بدات. 3. خاڵێکی تر ئەوەیە دەمێک ساڵە لە سلێمانی خۆپیشاندان دەکرێت و دەنگی ناڕازی بەرزدەکرێتەوەو بێ ئەنجام کۆتایی دێت، کە هۆکاری سەرەکی ئەوەیە کە سلێمانی تەنهایە و پارێزگاکانی تر کە ئەم جوڵەو نارەزاییەی نیە و لەئاکامدا داواکاریەکان ون دەبن بەوەی دەسەڵاتی خۆجێی دەڵێت کە دەسەڵات لای ئەوان نیە بەڵکو لە مەرکەزە کە هەولێرە. 4. بۆ لایەنی ئابوریش ئەم سنورە دەبوژێتەوە، پرۆژەی ئابوری سەربەخۆی پارتی و ریکەوتنە نەوتیەکانی لەگەڵ تورکیا رادەگیرێت و پێداجونەوە دەکرێت بە شیوازی مامەڵەکردن لەگەڵ سامانی سروشتی لەگەڵ بەغدا و داهاتی ناوخۆ ونەوت دیار دەبێت. 5. بۆ پیکهێنانی هەرێمی لامەرکەزی سلێمانی کە قەزاکان و ئیدارەی گەرمیان و راپەڕین دەسەڵاتی خۆجێی خۆیان دەبێت و خاوەنی ئەنجومەنی هەلبژیردراو دەبن ،جگە لە پارێزگای هەڵەبجەش کە ئەنجومەنی پاریزگای دەبێت پیویستە پەیکەری حزبەکانیش پیداچونەوەی تیدا بکریت کە پەیکەریکی مەرکەزی توندە، کە ئەمەش دەبێتە خالێکی ئەرێنی کە حوکمڕانیی هەرێمی سلێمانی پتەو دەکات. 6. هەرێمی سلێمانی ئەگەری شەری ناوخۆ دوور دەخاتەوەو ئەوکات لەجیاتی ململانێی سەربازی نێوان زۆنی زەرد و سەوز پەیوەندی ئابوری و کەلتوریی و سیاسی جێگەی دەگرێتەوە.
.gif)
محەمەد عەلی كۆرۆنا، ئەو پەتایەی بە ھاتنی، نەخشەی سیاسیی جیھانی تەواو گۆڕیوە و پاشەكشەی تەواوی بە ڕكابەرەكانی ئەمەریكا كردووە لەسەر ئاستی جیھان و بە تایبەتی لە ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست، بۆیە دەكرێ بڵێین، ئەوەی ئێستا خەریكە لە ناوچەكەدا دەگوزەرێ، دەكرێ وەكو كۆتا ھەنگاو بۆ داڕشتنەوەی ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست لە نێوان زلھێزەكاندا ئاماژەی پێ بكرێت، ئەو جموجۆڵە سیاسییەش كە ئێستا لە ھەرێمی كوردستان بوونی ھەیە، كاردانەوەی ئەم گۆڕانكاریانەیە. ئەورووپا، بە تایبەتی سێ وڵاتە كاریگەرەكە (بەریتانیا و فەڕەنسا و ئەڵمانیا)، بە شێوەكی زۆر فراوان پەتاكەی لێ بڵاو بۆتەوە، بۆیە ئەگەر بە سەرنجێكی سادەش بێ، ئەوا ئەم پەتایە ئەورووپای تەواو شپرزە و ھیلاك كردووە، لە كاتێكدا راستە ئەورووپا و بەریتانیاش ھاوپەیمانی ئەمەریكان، بەڵام ھەمیشە لە ھەموو كاتێك و گۆڕانكارییەكدا قسەی خۆیان ھەبووە، بەڵكو لە زۆر شوێنیش كێشەیان بۆ ئەمەریكا دروست كردووە، بۆ نموونە لە پرسی ئەتۆمیی ئێران، ئیدی ئەورووپای پێش كۆرۆنا و دوای كۆرۆنا، زۆر جیاواز و لاوازتر دەبێ لە جاران و بە ئاسانتر دەچنە ژێر باری ھەژموونی ئەمەریكا لە ناوچەكەدا. وڵاتانی ھەرێمی (توركیا و ئێران)، سەرباری بوونی كێشەی ئابووری، لە ئێستاشدا كۆرۆنا و دابەزینی نرخی نەوتیشی ھاتۆتە سەر، بە نسبەت ئێران قەیرانەكەی زۆر قوڵتر كردۆتەوە، بە شێوەك ھیچ بوارێكی بۆ ئەو وڵاتە نەھێشتۆتەوە بۆ دەستێوەردانی دەرەكی، توركیاش خۆی قەیرانی ھەبوو، ئێستاش داھاتی گەشتیاریشی لە دەست داوە، ئیدی توانای ئیدارەدانی ھێزەكانی دەرەوەی سنووری نەماوە، بڕینی بودجەی میلیشیاكانی لە سووریا، دووپاتی ئەم ڕاستییە دەكاتەوە، ئەمە لە كاتێكدایە وڵاتانی عەرەبی دوای كۆرۆنا و دابەزینی نرخی نەوت، ئابوورییان تەواو لاواز بووە و كاریگەریی تەواوی ھەبووە لەسەر پێگەیان، بۆیە ئەمەریكا ھاوپەیمانەكانی زۆر لە جاران دەستكراوەترن بۆ جێبەجێكردنی بەرنامەكەیان لە ناوچەكە. یەمەن وەك سەرەتا، ھەرچەندە پێكدادان و كێبڕكێی سعوودیە و ئێران لە یەمەن لە ترۆپكدا بوو، بەڵام لە ئێستادا ڕۆڵیان زۆر كەمتر بۆتەوە، بە تایبەتی دوای ڕاگەیاندنی ئاگربەست بە تەواوی لە شانۆی جەنگ دوور كەوتوونەتەوە، كۆتا ھەنگاویش بریتی بوو لە ڕاگەیاندنی سەربەخۆیی ناوچەكانی باشوور، كە كاردانەوەیەكی ئەوتۆ نەبوو لەلایەن وڵاتانی خاوەن بەرژەوەندی لە یەمەن، كە جێگەی باس بێ، بۆیە دەكرێ بڵێین ئەم ھەنگاوە بە ھەماھەنگی و لێكتێگەیشتنی گشت ھێزە كاریگەرەكانی ناوچەكە نرابێ، یان بە مانەیەكی تر، ئیدی توانای بەرەنگاری پرۆژەكەیان نەماوە، ئەو كێبڕكێی نرخەی لە نەوت ئێستا سعوودیە لە دژی ئەمەریكا دەیكات، كاردانەوەی ئەم ھەنگاوانەی ئەمەریكایە. لە سووریاش بەریەككەوتنی بەرژەوەندیی دەوڵەتانی كاریگەر خەریك بوو شەڕی لێ بكەوێتەوە، بەڵام لە ئێستادا دۆخەكە تەواو جیاوازە و بێدەنگی باڵی بەسەر كۆی كارەكتەرە كاریگەرەكاندا كێشاوە، كەوابێ ھەمووان ڕازین بەو بەشەی كە بەریانكەوتووە، كوردانی ڕۆژئاوا بوونەتە دیفاكتۆ و توركیاش توانای جوڵەی زیاتری نەماوە و تەسفیەی سەركردەكانی قەندیل كە ڕێگرن لە ھەر ڕێككەوتنێك لەگەڵ توركیا، بە ھەمان ئاڕاستەن، بەشار ئەسەدیش پێگەی ئەوەندە بێھێزە ناتوانێت ڕێگری بكات لە ھیچ گۆڕانكارییەك لە دیمۆگرافیای سووریا، بۆیە ئەو بێدەنگییە و ھەوڵەكان بۆ نووسینەوەی دەستووری نوێ، سەرەتای ھەنگاوەكانی دابەشكردنی سووریایە، كە كوردانی ڕۆژئاوا بەشێكی سەرەكی دەبن و ھەوڵەكانی یەكستنی ناوماڵی كوردیش لەو بەشە، دەكرێ وەك ئامادەكارییەك بۆ قۆناغی داھاتوو ھەژمار بكرێت. سەبارەت بە عێراقیش، ناكرێ باس لە گۆڕانكارییەكانی ناوچەكە بكرێ بەبێ تیشك خستنەسەر ئەو گۆڕانكارییە خێرایانەی لە عێراقدا دەگوزەرێن، پەرتەوازەبوونی ماڵی شیعە، گرژی و ئاڵۆزییەكانی نێوان میلیشیاكانی حەشد و ھێزەكانی ئەمەریكا، گواستنەوەی ھێزەكانی ئەمەریكا بۆ كوردستان و ناوچە سونییەكان، ئامادەكاریی ھەندێ لایەن بۆ ڕاگەیاندنی ھەرێمی سوننە، داڕمانی ئابووریی عێراق دوای كۆرۆنا و دابەزینی نرخی نەوت و ھاتنەوەی داعش بە شێوەیەكی بەھێز بۆ عێراق، ھاوكات دەستبەكاربوونی سەرۆكوەزیران (مستەفا كازمی) و ھەنگاوە سەرەتاییەكانی بە ھەڵگرتنی وێنەكانی (قاسم سلێمانی و ئەبومەھدی موھەندس) لە شەقامەكانی بەغدا و گەڕانەوەی ھاوپەیمانان بۆ ناوچەكە، دەكرێ بە كۆتا ھەنگاوەكان بۆ دووبارە داڕشتنەوەی نەخشەی سیاسیی ناوچەكە ھەژمار بكرێت.
.gif)
سەید ئەكرەم کورتە رونکرنە ل سەرڤێ مژارێ: ۱. مەرکەزیەت، یانی ناوەندیەت حاکمداریا دەولەتێ وەکی، حاکمداریا(٢٨) بیست و هەشت سالێن حکومەتا هەرێمێ، عێراقا سەدامی، سوریا ئەسەدی، جەزائیرا عبدالعزیز بوتەفلیقەی، یەمەنا عبداللە سالحی، لیبیا قەزافی، ئیرانا شاهنشاهی و پاشی ئیرانا مەلالیان..تورکیا کەمالی..ئاقپارتیا ئەردوگانی و بدەهان حاکمداریێن دکتاتوری و قورخکاری و ناڤەندیا حاکمداری...!! ۲. لامەرکەزیەت، یانی حاکمداریا هەرێمی، وەکی دهێتن دیتن ل سویسرا، ئێکەتیا ئەمریکی، ئیماراتێن خەلیجی، پرانیەکا ئەوروپی و پێشکەڤتن خازیێن جیهانی .. کو نمونەێەکا بچیکا وێ دهێتن پیادەکرن ل کوردستانا ڕوژئافا، کودبێنێ حاکمداریا کانتونان..یانی دەستهەلاتا ئیداری و داریی هەرێییە و مەرکەز بتنێ رولێ سەروکاتیا سەرپەشتیا بەرژەوەند و پێکڤەیا ئیستراتیژی دکەتن، وەکی رێکخستنا پەیوەندیێن هەرێما، دبلوماسیەت و پەیوەندیێن دەرڤە، کێشەیێن لەشکری و رویدان و بویرێن گشتی و سروشتی...!! چاوانیا حاکمداریێ: ۱. حاکمداریا مەرکەزی، ل ئێک پایتەخت(وەکی هەولێر) ئیدارەدانا حاکمداریێ دهێتن کرن..ئێک سەروک، ئێک مەجلس وزەرا، ئێک پەرلەمان، ئێک جڤاتا دادوەری..ئێک بریارا لەشکەری و ئەمنی، ئێک سەرچاوەیێ ئابورێ، دارایی، ئیداری، دبلوماسی...کورت و کرمانج یانی پیادەکرنەکا دکتاتوری، دزین و گەندەلی و تالان کرنا سەرومالێ گشتی، سەروکێ ئەبەدی، حکومەتا ئێک رەنگی، پەرلەمانێ کارتونی، دادگەها بێ دادیێ، بانک و خەزینە قەرەسەنەت و تالانکاری..دام و دەگەهێن ئەمنی و ئیداری قاجاغ، سەختەکار، جاسوس، بێ وژدان...کورت و کورمانج .. سەدسالێن حاکمداریێ یانی = ببهارا عەرەبی..کوشتن، تیرور، دزی و تالانبەری.... یانی عێراقا نوکە، سوریا، لیبیا، یەمەن.....!! ۲. حاکمداریا لامەرکەزی،(فرەناوەندیەت) حاکمداریا هەرێما و دابەش کرنا سەلاحیەت و خزمەت گوزاریان، رولێ مەرکەزی بتنێ دبیتن رولێ سەرپەرشتی و بەرپرسیاریا کێشەیێن گشتی و دەرڤەیی و سەرواریا وەلاتی..(ئەڤە وێ ناگەهینێتن وەڵات بهێتن دابەش بوون، بەلکی بتنێ دەستهەلات و سەروسامان ل گورەی یاسایەکێ پارڤە دبن و دهێنە دابەش کرن)..کەواتە مروڤ ل ڤان وەلاتان خودان ئەرکە و خودان ماف وئازادیە، دەستهەلات یا گەڵیە و بو گەلیە، دادگەهێن وان دپاک و دادڕوەرن..حاکمداری زەلال و راستە رێ یە..ژیان پێشکەڤتیە و دەولەتداری ل گورەی یاسایەکا سڤیلە..گەل پاراستی و خودان ماف و رولە، وەڵاتی سەروری هەیە و حاکمداری یا مللەتیە...!! ناوەندیەتا حوکمداریا هەرێما کوردستانێ ل نوکە و روژێن بوری: سیهسال دەڕبازبون حاکمداری غریبەیە، سەروک نەگور و زالمن، حکومەت دکتاتور و ئێک دەست ودارە، پەرلەمان بوکە شوشەیە و دادگەری گاڵتە جاریە، بانک و خەزینە قەرسەنەت و دزین و تالان کاریە..حوکمداری ملکداریا کەساتی و بنەمال، و عەشیرگێریە..حاکمێن مە کولە و سەپانێن حاکمێن هەرێمینە..بو ئاغایێ تورکێن ئەردۆگانی، فارسێن مەلالی، عەربێن موغلاجی..هەرتشت حەلال و عەمفەرینە.. گەل مەغدور و مەحرومە، بو مالباتێن شەهید و قوربانی و جەنگاوەرێن مێرچاک .. هەرتست یاساخ و کولەوارینە...یێن بو وەلاتی دمرن و دبن رەحمەتی..بێ ناڤ و بێ دەنگ...سەردەستێن پیس و زولم کەر ژی..دبن شاه، دبن خور خەرە...گەل و مللەتێ خوە دکەن توری و مەسخەرە...وەکی نوکە ئەم دبینین بێ موچە..برسی کرن..بێ کەساتی کرن..هەژاری و دەربەدەری کرن...نوکەژی ل گورەی دەستهەلاتا مەیا جاش قوروجی..حکومەتا هەرێمێ... وەکی ژنا بسێ مێرایە...ئێک ئەردۆگان...ئێک مەلالی...ئێک شویکرنا بسەرهەوی ل بەغدایێ...(دێ وەرە حاکمێ کورد دێ چاوان تەوافقا ناڤبەینا سێ مێرێن خۆ کەی...مەهزەلە ئەڤەیە )، هوین دبینن..جارا سیانە ل سەر چوکان دچن بەغدایێ..دفنا خو شورکریە ئەردی..قونا خو بلوت کری، دبێژن ئەم درازینە...هەمی بوهەوە..بەس موچە و بودجەی بدەنە مە...بزانە گەلا ڤێ دەستهەلاتا دزومافیاوی.. چەند خو سوک و رەزیل کریە...گەل و وڵات ژی کریە کاڵایەک بو فروستنێ...گازی دکەن.. حەراج کرنێ دکەن.. گازی گەل و وەڵات بەلاش..بەس سەرێ وان ساخ بیتن هەرتشتەکێ ڤی گەلی و ڤی مللەتی دێ کەنە قوربانێ کورسیکا خویا گەندەڵ و قوربانێ سەرێ خویێ گەمژە و فەلیتە...ئەرێ کا ئەوا دگوتنێ شورەش..کانێ قوربانی و هنداکرنا کولاتیا سالێن بوری...!! حاکمداریا لامەرکەزیەتا دیموکراسی ژی دێ بڤی رەنگی بیتن: دەستهەلات دێ شوربیتن بو هەرێما، حاکمداری دێ دیموکراسی بیتن ل گورەی حوکمێ یاسایێ..ئەو یاسیا گەلی بوخودانایی و دیسان گەل حاکمداریێ پێ لخودکەتن..گەل دێ بیتن رەقیبێ حوکمی و حوکم دێ بو خزمەتا گەل و پارێربەندیا سەروەریێن گەل و وڵاتی بیتن...هەر هەرێمەکێ(دهوک، هەولێر، سلێمانی، هەلەبچە..) دێ حکومەتا خویا هەرێمی هەبیتن(دام دەزگەهێن ئیداری، مالی، یاسایی، ئەمنی و لەشکەی و مەدەنی هەبن...)، رولێ مەرکەزی بتنێ دێ بیتن سەرپەرشتیا هەرێمان کوما سەرواریێن گەل و وڵاتی...ژیان دێ پێش کەڤیتن، گەل دێ بیتن خودان ماف و رول ...دەولەت دێ ئاڤا بیتن و بیتن ملکێ گشتی....!! بتێ مایە پسیارەکێ ئەم بکەین و گەل بەرسڤێ بدەتن...ئەوژی ئەوە، بێژین گەلێ مە...تە لامرکەزی یان یان مەرکەزیەت دڤێتن...دێ بەرسڤێ ..دیسان بو گەلێ خوەیێ هێژا بجێ هێلین.....!!
.gif)
پەیكار عوسمان (٢) - من ناڵێم لە ستەم و فەسادو خراپەکارییدا، حیزبەکان یەکسانن و ئەوانیتریش بەقەت پارتی و یەکێتیان کردوە. بەڵکو ئەڵێم ئەوان هەموویان هاوبەشن لە "عەقڵیەتی ئەوی شەیتاندا"، کە هەرگیز منێکی باشی لەسەر دانامەزرێ! من ناڵێم (قەڵەمفرۆشێك و قەڵەمتووڕەیەك) لە ویژداندا یەکسانن. ویژدانی ئەم دووانە ئەسڵەن بەراورد ناکرێ. من تەنیا ئەڵێم ئەم دووانە هەردوکیان شەریکی "دۆخی ڕقن"، کە پێش هەر شتێ لە ویژدان ئەدا، ئینجا لە سیحری قەلەم و وشە! - زمانی ڕەخنە نە چەکوشەو نە گوڵ، زمانی ڕەخنە زمانی ڕەخنەیەو تەواو. زمانی ڕەخنەش هەر ئەوەیە کە بڕێك تۆلێرانسی تێدایە. ئاخر ئەگەر لەپاڵ ڕەگەزەکانی تردا، تۆلێرانس یەکێ لە پێکهاتەکانی ڕەخنە نەبێت، ئیتر ڕەخنە جێناگرێ و نابێتە کەرەستەی چاککردن. ئەبێتە کەرەستەی شەڕو شەڕیش ئەبێتە دۆخی خراپتربوون. - زمانی گوڵ زمانی موجامەلەو مانەوەی دۆخەکەیە وەکو خۆی. زمانی چەکوشیش هەر زمانی مانەوەو قوڵکردنەوەی ئەوەیە کە هەیە. ئاخر دنیاکە خۆی دابەشبووەو تۆ بەردەوام دوو بەرەت هەیە، کە قسە بە یەکتر ئەڵێن. لەم چەکوشکارییەشدا هەرچی بڵێ ی جێناگرێ. چونکە لەوێدا زمانی شەڕ ئیشئەکا. ئەوەشی لە شەڕدایە، ڕاستیی بۆ گرنگ نیەو بردنەوەی بۆ گرنگە. پێشوەخت بڕیاری خۆی داوەو تا چەکوشیشی لێدەیت، ئەو سورتر ئەبێ لەسەر بڕیاری خۆی ئەگەرچی هەڵەشبێت. یەعنی لێرەدا تۆ ئەگەر ڕاستیش بیت، هیچ خزمەتێکی ڕاستی ناکەیت، چونکە ئەو ئەکەیت بە بەرگریکارێکی سەرسەخت لە ناڕاستی! - لە ڕقەبەرایەتیدا، ڕاستی و ناڕاستیی یەکسان ئەبنەوە. لەو یەکسانبوونەوەیەشدا ئەوەی کە ئەدۆڕێ هەر ڕاستییە. دەی خۆ ناڕاستی نایەوێ ببێ بە شتێکی جیاو بەرزتر لە ڕاستی. تەنیا ئەیەوێ یەکسانببێتەوە بە ڕاستی. لە ڕقەبەرایەتیشدا ڕێك ئەوە ڕووئەدا! - ئێمە کێشەی ڕاستگۆمان نیەو زۆر کەس ڕاستگۆن و ڕاستییەکان ئەڵێن. ئەسڵەن ڕاستییەکان ڕوونن و هەموومان ئەیبینین و ئەیڵێین. بەڵام کێشەکە ئەوەیە، ئێمە ڕاستی ئەبەینە دۆخی ڕقەوەو شەڕو ڕقەبەرایەتی پێئەیکەن، ئا لەوێشدا ئیتر ئێمە بە ڕاستگۆو درۆزنەوە هەموومان هەر خەریکی لێدانی ڕاستیین! - (کە زلەیەکیان دا لەملات، ئەولاشیان بدەرێ) عیسا لەم قسەیە مەبەستی لێبوردەیی نەبوو. ئەو تەنیا ویستی بڵێ، لە شەڕو ڕق و کاردانەوەدا، ڕاستی ونئەبێ و ڕاستیش خۆی ئامانجە باڵاکەیەو بەهەر نرخێکبێ، نابێ بیەڵین لێمان ونببێ! بەڵام ئێمە یەین ڕاستیی ئەخەینە ڕقەبەرایەتییەوەو وائەزانین شەڕ بۆ ڕاستی ئەکەین. لەکاتێکا ڕاستی هەر ئەوەی لێمان ئەوێ کە نەیخەینە ئەوێوە! ئێمە هەمیشە "مەزڵومیەت" ئەکەینە پاساوی ڕق و کەرەستەی ڕقەبەرایەتی. لەکاتێکا خودی مەزڵومیەت لە ڕقدا ئەبێتەوە بە ستەمکاریی! - ڕاستیی لە ئازادیدایەو ئازادیش پێش هەرشتێ، ئازادبوونە لە ڕق. عیساش کە وتی لاکەی تری بەرێ، مەبەستی ئەوەنەبوو کە تەسلیمی ستەمی ئەوبیت، مەبەستی ئەوەبوو کە تەسلیمی ڕقی خۆت نەبێت. ئاخر تۆ لە ڕقی خۆتەوە ئازادی لەدەست ئەدەیت، نەك لە ستەمیی ئەوەوە. تۆ لەکاردانەوەکەی خۆتەوە ئەبیتە دیل، نەك لە کارەکەی ئەوەوە. - کاردانەوە ڕێك ئەو ساتەیە کە عەقڵی تیا نیە، عیساش مەبەستی ئەوەنەبوو کە هیچ نەکەیت. مەبەستی ئەوەبوو سەرەتا بوارێکی عەقڵ بدە بۆئەوەی دواتر کردەکەت ئازادانەبێ و بۆ ڕاستی بێت، نەكئەوەی بۆ ڕق و کاردانەوەبێ و ڕاستی تیا ونکەیت. - زمانی ڕەخنە زمانێکە لە سەرو زمانی شەڕەوە، پێش هەرشتێ ئەو پەیامە ئەدا بە بەرامبەر، کە تۆ شەڕی لەگەڵ ناکەیت، ئیتر یارمەتی ئەویش ئەدەیت کە عەقڵی شەڕ فڕێداو لە شوێنێکی ترەوە بێتە ناوەوەو گوێت لێبگرێ. ڕاستییش لەو گوێگرتن و گفتوگۆیەدا ڕوونئەبێتەوە نەك لە چەکوشکاری و شەڕدا. شتەکانیش لە ڕاستییەوە چاكئەکرێنەوە نەك لە ڕقبازی و سەرکەوتنی ئەمو بەزاندنی ئەودا. - جا ئەم زمانەی کە باسی ئەکەم، ڕێك ئەو زمانەیە کە تاك و گروپە ناکۆکەکانی ئێمە نیمانە، بۆیە گۆڕی ڕاستیی هەمیشە ونەو گوێگرتن و لێکتێگەیشتن هەرگیز ڕووناداو جیاوازییەکانیش هەر ئەبنەوە بە هیچ و بە ڕق و بە لێکچوون. - ڕاستی خۆی ئامانجەو باری ئێمەش بۆیە خوارە، چونکە ئەیکەین بە وەسیلە. لایەك ڕاستی ئەشارێتەوەو ئەیکاتە قوربانی دەستخستنی بەرژەوەندی. لایەك ڕاستی ئەڵێ بەڵام ئەیکاتە چەکی ڕقەبەرایەتی و شەیتاندنی ئەو. هەردوکیشیان ئەیکەنە قوربانی شەڕی زاڵێتی و بردنەوەو دۆڕان. دەی چاکبوون لەناو ڕاستیدایەو ئێمەش بە هەموومان لە ڕاستی ئەدەین بۆیە هەر خراپی ئەکەین. دەی سیاسەتی ئێمە ڕێك شوێنی ڕقەو ڕقیش ڕێك شوێنی لێدانی ڕاستییە، بۆیە سیاسەتی ئێمە زبڵخانەیە.
رێبوار عەبدولڕەحمان چەند رۆژی رابردوو قسەو باسێکی زۆر دەربارەی کورسیی کەمینەکان لەپەرلەمانی کوردستاندا کرا، لەهەندێک وێستگەدا قسەکردنەکە گەیشتە ئەو ئاستەی کە باس لەبەکارهێنانی ئەو کورسییانە کرا لەبەرژەوەندی پارتی دیموکراتی کوردستان. ناکرێت نکۆڵی لەمافی کەمە نەتەوەکان بکرێت لەکوردستاندا، پێویستە لەهەموو دام و دەزگایەکی رەسمی و دەوڵەتیی مافیان پارێزراوو رێزلێگیراو بێت، نابێت پاش هەڵوێستێک، یان هاوپەیمانێتی لیستێک یان نوێنەرێکی کەمینەکان لەگەڵ حزبێکی دیاریکراو، ئەو راستییە لەبیر بکرێت. ئەوەی ئێستا پێویستە لایەنە سیاسیەکانی تر، بەتایبەتی ئەوانەی لەحکومەت بەشدارن کار لەسەر ئەوە بکەن کە نوێنەری کەمینەکان لەناو پەرلەماندا بەراستیی نوێنەرایەتیی خەڵکی خۆیان بکەن و نەبنە بەشێک لە ناکۆکی و ململانێ سیاسیەکان، ئەوەی گرنگە بەداتا و ژمارە یەکلابکرێتەوە ژمارەی راستەقینەو مەشروعی کورسیی کەمینەکانە لەکوردستانداو بۆ ئەمەش دەکرێت حزبەکانی تری ناو حکومەت هەنگاوی عەمەلی و جددی بنێن، بەتایبەتیش یەکێتی. چارەسەری ئەو کێشەیە رەنگە کارێکی سەخت نەبێت لەئێستادا، بەتایبەتی کە زیاتر لە ٢ ساڵ ماوە بۆ هەڵبژاردنێکی تری پەرلەمانی کوردستان. ئەگەر یەکێتیی بەراستیی سوود لە تەزویر نابینێت لەهەڵبژاردنەکاندا، ئەوا ئێستا وەزارەتی پلاندانان بەدەست ئەوانەوەیەو دەتوانن فشار بکەن و جیاواز لەعێراق لەماوەی ئەم دوو ساڵەدا لەهەرێمی کوردستان ئامارێکی گشتیی بکرێت و بەوەش سەرلەنوێ کورسییەکانی پەرلەمان دەستکاری بکەن و لەنێویشیاندا کورسیی کەمینەکان، ئەگەر زیاد بوو، لێی کەم بکەنەوەو ئەگەر کەمیش بوو بۆیان زیاد بکەن. ئەنجامدانی ئامارێکی گشتیی دانیشتوان لەکوردستان زۆر سوود بە پرۆسەی هەڵبژاردن دەگەیەنێت، جگە لەوەی ئەم بابەتە جێ مشتومڕەی ئێستا یەکلادەکاتەوە، ئەوا دەتوانرێت تۆمارەکانی دەنگدانیشی پێ پاک بکرێتەوە. جگە لەهەموو ئەمانە، گلەیی کردن لە کەمینەکان لەم کاتەدا لەجێی خۆیدا نییە، چونکە کەمینەکان بەدوای ئەو لایەنەدا دەگەڕێن کە بەشداری دەسەڵاتیان پێ بکات و لەپاڵیدا لەدڵنیاییدا بژین، ئێستا پارتی ئەو کەشوهەوایەی بۆ رەخساندوون تەنانەت ئەگەر بەروخساریش بێت. دەبێ لایەنەکانی تر راستگۆ بن لەگەڵ خۆیان، ئایا ئەگەر پۆستی سکرتێری پەرلەمان بەر یەکێتی بکەوتایە، ئامادەبوو بەسەر کادیرێکی خۆیدا مەسیحیەک یان تورکمانێک بکاتە سکرتێری پەرلەمان؟ یان ئەگەر هەمان پۆست بەر بزووتنەوەی گۆڕان بکەوتایە، ئامادەبوو کەسێک لەکەمینەکان بێنێت و بیخاتە ئەو پۆستەوە؟ بەڵام پارتی لەبەرژەوەندی خۆی، بەسەر ئەو هەموو کادیرەی خۆیدا تورکمانێکی لەکەمینەکان کردووەتە سکرتێری پەرلەمان، کەواتە بەم هەنگاوە روکەشەش سۆزی تەواوی کورسی کەمینەی تورکمانی بەلای خۆیدا رادەکێشێت، لەپشکی خۆی وەزیرێکی مەسیحی داناوە (گەرچی دەوترێت بەرپرسی ناوچەی پارتی بووە)، بەڵام بەم هەنگاوە سۆزی هەموو کورسی کەمینەی مەسیحی راکێشاوە.. ئێستا کاتیەتی ئێوەش ئەم سیاسەتە بەکاربێنن.
.jpg)
عەبدولڕەزاق شەریف دو هەفتە پێش ئێستا كە سەركردایەتی پارتی بڕیاریدا لەگەڵ یەكێتی كۆببێتەوە، بەدوایدا نوسیم كە پارتی لەگەڵ مەكتەبی سیاسی نوێ كۆ نابێتەوە، ئەمڕۆش كە هەواڵ بڵاوبو نێچیرڤان بارزانی سەردانی سلێمانی دەكات و لەگەڵ بەرهەم ساڵح كۆدەبێتەوە، نوسیم كە رونادا خۆ ئەگەر ڕوبدات، خوا ڕەحمكات، گۆڕانكاری گەورە بە سەلبی ڕووئەدات. بۆ ئەوەی شیكردنەوەی سیاسی و لێكدانەوەی هەواڵ لە تەفسیری فاڵگرتنەوە دور بخەمەوە، پێویست بو ئەم نوسینەی بەدوادا بنوسم. بالەوە گەڕێین كە مەسعود بارزانی لەدوای دزەپێكرنی قسەی كۆبونەوەی دو قۆڵی نێوانیان چۆن‌و بۆچی لە دكتۆر بەرهەم عاجز بو, متمانەی كۆبونەوەی پێی نەماو چیتر كۆبونەوەی هاوشێوەی لەگەڵدا ناكا ، با لە كێشەی ناوخۆی خانەوادەی بارزانیش دور بكەوینەوە. ئەگەرقەڵەم بخەینە سەر هەقیقەت دەڵێین: كێشەی نەوت و غاز لە نێوان بەرداشی ئەنقەرەو بەغا دایە, لە لایەكیتر تاڵانی حیزب و مەسولەكانی حیزب، قەیرانی هەژاری و بێ موچەیی خستوەتەوە، مەترسی ئان و ساتی هەڕەشەی خەڵك لەسەر دەسەڵاتدارێتی ئەوان و پێگەشیان لە حوكمڕانی وایكردوە مەسولیەتەكە لە ئەستۆیان بێت, هەر ئەمەش بوەتە هۆی ئەوەی حیزبەكانی تر سوك و ئاسان لێی بێنە دەرەوە. پارتی وەك حیزب، وەك حوكمڕانی و وەك شكۆ و كەسایەتی خودی مەسعود بارزانیش ، لە تەنگژەو ئەزمەیەكی گەورەدایە، لەدوای ریفراندۆمەوە لە ئەندێشەی تۆڵەكردنەوەدایە لەو گروپەی ناوخۆی ( ی . ن . ك ) كە بە شانزەی ئۆكتۆبەر ناویان دەهێنن, ئەنجامی كۆنگرەی یەكێتی دەستێكی خستنە ئەولاو نازانن دەستەكەی تریان لە كوێدا، دابنێن. ئەنجام و بەرهەمی سێ ساڵ كاری میدیای حیزب و سێبەرەكانیان بۆ شكاندنی ئەو گروپە تا ئێستاش بەردەوامەو پێگەی سیاسی و ئیعلامی لاهوری شێخ جەنگی، بەهێزتر بوەو لە بەرامبەردا ئەوانیش گاڵیان چنییەوە، حەتمەن پێچەوانەكەی كە لاوازی و شكستە لە ئاوێنەكەی بەردەمیاندایە. كۆدەنگی حیزبەكانی تر بۆ پشتیوانی و سەردان و پیرۆزبایی لە دەباشان، هەماهەنگی فراكسیۆنەكانیان لە پەرلەمان و ئەنجومەنی پارێزگاكان، لە تەنگژەی زینی وەرتێ, نمایشێك بو دیسانەوە ڕوی شكستێكی تری نیشانی خانەوادەی بارزانی دا. كەوتنی فوئاد حسێن و عەبدولرەحمان مستەفا لە ئەنجومەنی نوێنەران لە بەغدا دوا نامەی ئەم شەڕە دۆڕاوە بو، سەری ڕەشی هەژاند. بەدڵنیاییەوە دوای ئەم تێكشكاندنە ساردانە، مەسعود بارزانی توشی حاڵەتێكی دەرونی ناجێگیر بوە، ئەوەی كەسایەتی ئەو بناسێت ، دەزانێ لە شكست و دۆڕاندنی هەڵوێستدا, زۆر حساب لەسەر ئیرادە دەكات و لە نرخی كاردانەوە ناترسێ ئەگەر لەسەر حسابی سومعەی میللەت یا حیزب و خانەوادەكەشی بێت، ئاشكراشە تا ئەم ساتە وەختە هەر خۆی بڕیاردەری یەكەمی حیزب و حكومەتیشە، ئەو مامە حەمەییەی گروپێكی ناو یەكێتیش لەم ترسی ناسینەی ئەو زاتەوەیەو خۆ رەنگە هەڕەشەكانیشی گەیشتبێ, ئەرکی نەیارەکانی لەم گەمەیە دا، بە هێمنی گۆڕینی ئاراستەی ململانێ کەیە, نەک چاوەڕوانی دیداری ئەوان.
عەلی کەریمی ئەم حیزبە لەوەتەی هەیە نانی موزایدە و گێلاندنی کۆمەڵانی خەڵک دەخوات. نە ستراتیژێکی پتەو و جێگیر و نەتەوەیی هەیە و نە خەڵکانی بەمشور و سیاسەتمداری قاڵبوو و بەئەزموون، کە لە قالبی سیاسەتداڕێژەرانێک بن، پێش هەموو شت بەرژەوەندی و دواڕۆژی کۆمەڵانی خەڵکی کوردستانیان مەبەست بێت. هەر لە رۆژی ئەوەڵەوە وایان کردووە و بۆشیان چوتە سەر، شکستی ساڵانی ١٩٤٥ی بارزانیان بە هاتنە ناو کۆماری کوردستان و قازی محەمەد لە مەهاباد تێهەڵچواندەوە و ئەم شکستە گەوەریان لە گەڵ حکومەتی مەلیکی عێراق بەوە لە بیر بردووەتەوە کە گۆیا بارزانی هات بۆ یارمەتی کۆمار و قازی، دواتر هەموو بینیمان ئەوە دەرنەچوو، لە ڕۆژی تەنگانەدا قازی و کۆمار لە هەموو کات زیاتر تەنیا مانەوە و خۆیان وەک بەرزەکی بانان بۆی دەرچوون و ١١ ساڵی ڕەبەق خۆیان بە ژن هێنان و ڕابواردنەوە مژوول کرد. تاقە سەرکردەی وڵاتانی داگیرکەری کوردستان، کە بە نییەتی چاک هاتەپێش و بۆ یەکەمجار گوتی، عێراق وڵاتی کورد و عەرەبە و عێراق لە دوو نەتەوەی کورد و عەرەب پێکهاتووە، لە بێ سیاسەتی و موزایدەی کوردایەتی بە گژیدا چوونەوە و ئەساسی شۆڕشی ئەیلولیان لەسەر بونیاد نا و چاکەی عەبدولکەریم قاسم، کە لە تاراوگەوە هێناینەوە و خزمەتی کردن، لە بیر خۆیان بردەوە و بە فیتی شای ئیران کە نەیدەویست دەسەڵاتی عێراقی جیران، لە سۆڤیەت نزیک بێ، کوردیان بە گژ ئەم دۆستەدا کرد. بە ناوی قیادەی موەقەت بە گژ میللەتی خۆیان و ڕۆژهەڵاتدا هاتنەوە و بەناوی کوردایەتی هەرچی کردەوەی قێزەونە کرا. لە ڕاپەڕینی ١٩٩١ کە زانیان لای خەڵکیان دۆڕاندووە، بەپەلە بە ناوی یەکێتی نەتەوەیی هانایان بۆ جاشەکانی ئەنفالچی و شۆڕشی نوێ برد و زۆر باش کەلکیان لێ وەرگرتن و زۆربەیان چاپۆشیان لێکرا و بۆلای پارتی چوون و ئەمانیان پێدرا و هەموو هاتنە سەر سندووقی دەنگدان و باش دەیانزانی کار بگاتە دەنگدان دەنگی چاک و خراپ لە ناو سندووق وەک یەک دەخوێندرێتەوە، واتا دەنگی جاش و باش وەک یەک حیسابیان بۆ دەکرێت. بەدەیان نموونەی دیکە وەک شەڕی ناوخۆی ١٩٩٤، تاڵانی پارەی برایم خەلیل، گرێدان و جووت بوون و تجارەت و شەراکەت لەگەڵ سەرانی تورکیا، کایەکردن بە کارتی سەرۆک کۆماری لە دوای سەدام و بەوە داشکاندنی کە کوردستان ئیتر موڵکی ئەوان دەبێت، ڕیفراندۆم و ئەم گاڵتەجاڕی و پێچەقاندن و بانگەشەی ئەوەی هەموو دنیا و ئەمریکا و تورکیا هاودەنگ و مسۆگەر کراوە، دواتر هەموو دەزانن وا دەرنەچوو، موزایدەی کادر و ئەندامانیان بەو پەڕی قسە و قسەڵۆکی مناڵانە لەسەر میدیاکان و موزایدەی کوردایەتی، موزایدەی ئاڵا و پێشمەرگە لە کەرکوک، هەموو دەزانن پێشمەرگە واتای چییە لە لای سەرانی پارتی و تەنانەت مەعاشیان پێ ڕەوا نابینن و گەر بێتو بە ڕیز باسی هەموو ئەم چەواشەکاری و بەکارهێنانی موقەدەساتی خەڵک لە لایان ئەم حیزبەوە بۆ بەرژەوەندی تەنیا شەخسی و بنەماڵەی خۆیان بکەین لە هەزاران لاپەرە زیاتر دەردەچیت و لە تاقەتی ئەم کورتە وتارەدا نییە. تەنیا ئەوەندە بەسە پرسیار بکەین ئەری بەڕاستی ئەم یاری مشک و پشیلەیە لە گەڵ بەغدا تاکەی، ڕۆژێک تەلاقیان دەدەن و ڕۆژی دواتر لە پشت دەرگاکانی بەغدا بو دووعانە دەپاڕێنەوە، رۆژێک نەوتەکە تەسلیم دەکەن و دواتر کە دوڵار بە دوڵار حیسابی دەکەنەوە دڵتان نایە و لەژێر قسەی خۆتان دەدەن و نایاندەنێ! هەمووو تاکی کورد باش دەزانن ئەگەر ئەمڕۆ موزایدە بۆ کوردایەتی و دەمارگرژی لە لایەک و دژایەتی تورکەمەن و مەسیحی لە لایەکی تر، نانی بۆ پارتی تێدا بایە، هەموو دڵنیاین هەر ئەم کاک مەسعودە دەهاتە سەرخەت و دەیگوت چۆن خوا قبوڵی دەکا تورکەمەن، ئەوێش کەرکویش لەگەڵ نەبێ و تەنیا هەرێم بێ، ٥ کورسیان بەر دەکەوێت ئەی کلدانی و مەسیحی؟! بە دڵنیانی لە پاپی ئەعزەمیش بپرسن پێی وانابێ ئەوندە مەسیحی لە کوردستاندا مابنەوە! مەسەلەی کۆتاکانی پەرلمان هیچ شتێک نییە لە موزایدە و نان لێخواردن زیاتر و دڵنیام مەسیحی و تورکەمەن و کلدانی ڕەسەن هیچ ڕازی نین بەم ڕەفتارە و ئاوا ناشیرین لە بەکارهێنانیان. کە دەڵێن ڕای زۆرینە و کەمینە، دەسبەجێ بە دەیان گوێلەمستیان دەێنە سەرخەت و دەفەرموون کوردستان بە تەوافوق بەڕێوە چووە و ناکرێ بە بێ تەوافق وڵات ئیدارە بکرێت، سێ ساڵ پێش هاوارمان کرد ئەم ١١ کورسی کۆتا ڕۆژێک کارەسات دەنێتەوە، بەداخەوە نە بەرەی دەسەڵات و نە بەرەی ئۆپۆزیسۆن گوێیان پێنەدا و پەرلمان بە ئەمرێکی سەربازی داخرا و سەرۆکی پەرلمان ئاودیوی سنوور کرایەوە، ئێستا زۆر ناشیرین و مناڵانە دێن و دڵێن ئاواتان ڵێ دەکەین!! بە زۆرینە دار لە ڕوحتان دەدەین و سەرۆکەکەشیان دێ و دەڵێت لە سەر ئەم نەتەوانە خۆمان بە کوشت دەدەین! خۆشی و ئیمەش دەزانین بۆ کەمە نەتەوەکان نییە ئەم شینە، بەڵکو لە شیرین بوونی کورسێکانە کە بە ناوی ئەم کەمە نەتەوانە داگیری کردوون و ئاوا بەکاریان دێنێت، دەبا ڕۆژێک بێ کە کورسی نرخی نەبێ و بزانین ئەرێ کەس نازی ئەم مۆنا و ئایدن و... دەکێشێت؟! بە دڵنیایی دەڵێم بۆ قومێک ئاوێش ئاوڕیان ڵی نادەنەوە، چونکە هەم پارتی و هەم خۆشیان دەزانن ئەوان نوێنەری نەتەوە و پێکهاتەکانی خۆیان نین. کورد لە باشور چیتر لەسەر موزایدە ناژی و سیاسەتی پێناکرێ، حەقە هەموو وێکڕا بڵێین بەسە و ئیتر دەستان زۆر کەشفە، تادەرنگ نەبووە و فریای قەراری مێژوو کەون کە هاتە سەری ئێتر ڕوحم بەکەس ناکات و هەموان وێکڕا ڕادەماڵێت. ئەگەر بەڕاستی ویژدان و کەرامەتی پەرلمانتارەکانی دی زیندوو و وەخەبەر بێ، نابێ ئەم ناعەدالەتی و تێخوڕینە قبووڵ بکەن و چێتر شەرعییەت بە پەرلمانی کارتۆنی نەدەن، دڵنیا بن هەموو میللەت لە ئەمڕۆدا برسی و هەژارن و ئێوەش لێتان ناقەومێ و لای میللەت بن باشتر و سەروەریتر دەبێ لۆتان. زۆرن ئەوانەی ئەمڕۆ داواتان لێدەکەن دەرگای ئەم پەرلمان و حکومەتە پۆلیسییە داخەن و بۆیان جێبێڵن و چیتر شەراکەتی ئەم زوڵم و زۆرە نەکەن!
.gif)
.jpg)
.jpg)
.png)
.jpg)
.jpg)
