( درەو میدیا): دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی ئەمریكا كە بۆ كۆبوونەوەی سەركردەكانی هاوپەیمانی ناتۆ گەیشتوەتە برۆكسلی پایتەختی بەلجیكا، هێرشی توندی كردە سەر ئەڵمانیا و رایگەیاند كە بەرلین دیلی روسیایە. ترەمپ كە ماوەیەكە گوشاری بۆسەر وڵاتانی ئەوروپای ئەندامی ناتۆ دەستپێكردووە و داوایان لێدەكات بەشدارییان لەو رێكخراوەدا زیاتر بكەن، لە بەردەم یەنس ستۆڵتنبێرگ، ئەمینداری گشتی رێكخراوی ناتۆ هێرشی كردە سەر ئەڵمانیا و وتی:" هەڵەیە كە ئەڵمانیا پشتگیری لە پرۆسەی بۆری غازی روسیا دەكات لە دەریای بەڵتیك كە تێچووەكەی 11 ملیار دۆلارە بۆ هاوردەكردنی غازی روسیا، لە كاتێكدا لە دابینكردنی خەرجی بەرگری ناتۆ هێواشە، پێویستە لەسەر ئەڵمانیا ئەوروپا لە روسیا بپارێزێت بەو ئاستەی كە پێویستە". ترەمپ پێش كۆبوونەوەی لوتكەی سەركردەكانی ناتۆ لە شوێنی مانەوەی باڵیۆزی ئەمریكا لە بەلجیكا لە لێدوانێكیدا كە ژمارەیەكی زۆر لە رۆژنامەنووسان ئامادەبوون وتی:" پێویستە لەسەرمان كە خۆمان لە روسیا بپارێزین، بەڵام ئەڵمانیا دەچێت ساڵانە چەندین ملیار دۆلار دەداتە روسیا". لەبەشێكی تری هێرشەكەیدا بۆسەر ئەڵمانیا ترەمپ وتی:" ئەڵمانیا بە پاساوی ژینگەیی وێستگەكانی بەرهەمهێنانی كارەبای داخستووە كە بە خەڵوز و وزەی ئەتۆم كاردەكەن و هاوشێوەی ژمارەیەكی زۆری تری وڵاتانی ئەوروپا پشت بە غازی روسیا دەبەستێت." وتیشی:" ئێمە ئەڵمانیا دەپارێزین، فەرەنسا دەپارێزین و هەموو وڵاتان دەپارێزین، بەڵام دوای ئەوە ژمارەیەك وڵات رێككەوتن لەگەڵ روسیا دەكەن و چەندین ملیار دۆلار دەخەنە گەنجینەی روسیاوە... باوەڕم وایە كە ئەوە  بە رەهایی گونجاو نییە". ئەم هێرشەی ترەمپ بۆسەر ئەڵمانیا بەهۆی روسیاوە، لە كاتێكدایە كە بڕیارە دووشەممەی داهاتوو لە هێلسنكی پایتەختی فینلاند دوای كۆبوونەوەی لوتكەی ناتۆ  لە برۆكسل كە دوو رۆژ دەخایەنێت، لەگەڵ ڤلادیمێر پوتن سەرۆكی روسیا كۆببێتەوە.  لە كاردانەوەیدا بەرامبەر ئەو لێدوانەی ترەمپ، وەزیری بەرگری ئەڵمانیا ئۆرسولا ڤۆندەرلەین، وتی" بێ‌ گومان زۆر كێشەمان لەگەڵ روسیادا هەیە". ڤۆندەر لەین لە لێدوانێكیدا بۆ رۆژنامەنوسان لە برۆكسل وتی" لە لایەنێكی ترەوە بێ‌ گومان پێویستە كە هێڵی پەیوەندی لە نێوان  وڵاتان یان هاوپەیمانێتییەكان و نەیارەكانیان بهێڵینەوە". هاوكات یەنس ستۆڵتنبێرگ سكرتێری گشتی ناتۆ دەربارەی وتەكانی ترەمپ وتی ترەمپ زمانێكی زۆر راشكاوانەی بەكارهێنا، بەڵام ئەندامانی ناتۆ رێككدەكەون لەسەر پێویستەی دابەشكردنی خەرجیی بەرگری و ساڵی رابردووش ئەو خەرچییە لە ماوەی 30 ساڵدا زۆر زیاتربوو. ئەنگێلا مێركڵ، راوێژكاری ئەڵمانیا كە بڕیارە لە میانی لوتكەی ناتۆدا لە برۆكسل ترەمپ ببینێت، پاڵشپشتی سیاسی لە هێڵی بۆری ( نۆرد ستریم 2) دەكات بۆ هاوردەكردنی زیاتری غاز، سەرەڕای رەخنەی چەند حكومەتێكی وڵاتانی ئەندامی یەكێتی ئەوروپا، بەڵام بەرلین جەختدەكاتەوە كە ئەو هێڵە پرۆژەیەكی بازرگانی تایبەتە و دارایی گشتی تێدا خەرجناكرێت.  

وەرگێڕان و ئامادەكردنی: نامیق رەسوڵ كریستیانۆ رۆناڵدۆ، یاریزانی بەناوبانگی پرتوگالی، چەندین ملیۆن كەسی لە سەرتاسەری جیهاندا شۆككرد ئەوەش، دوای بڕیاری بەجێهێشتنی یانەی ریاڵ مەدرید و چونە یانەی یۆڤانتۆسی ئیتالیی، بەڵام كارە خێرخوازییەكانی ئەو یاریزانە مەزنە زیاتر مایەی شۆكە وەك لە بەجێهێشتنی سانتیاگۆ بێرنابیۆ. بە گوێرەی رۆژنامەی " سەن"ی بەریتانیی، رۆناڵدۆی گۆڵكاریی مێژوویی خولی پاڵەوانەكانی ئەوروپا، بەشێكی زۆر لەو داهاتەی بەدەستدەهێنێت لە كاری خێرخوازیدا خەرجیدەكات. رۆژنامەكە 16 چیرۆكی دەربارەی كارە خێرخوازییەكانی رۆناڵدۆ ئاماژەپێداوە كە وادەكات هەستبكەین ئەو یاریزانە خاوەنی دڵێكی ئێجگار گەورەیە و هاوكاری هەموو لایەك دەكات: 1-  رۆناڵدۆ ئەو پێڵاوە ئاڵتونییەی، كە ساڵی 2011 دوای تۆماركردنی 40 گۆڵ لەگەڵ ریاڵ مەدرید بەدەستیهێنا، بە بڕی 1.2 ملیۆن پاوەن فرۆشت بۆ بونیادنانی چەند خوێندنگەیەك لە كەرتی غەززە. 2- بڕی 530 هەزار پاوەنی كە بەهای خەڵاتی تۆپی ئاڵتونیی ساڵی 2013 بووە، بەخشییە دامەزراوەی " Make-A-Wish " كە تایبەتە بە بەدواداچوون بۆ ئەوە منداڵانەی بەدەست ئەو نەخۆشیانەوە دەناڵێنن كە هیواكانیان دەكوژێت. 3- رۆناڵدۆ پێگە و ناوبانگی خۆی بەكارهێناوە بۆئەوەی ببێتە باڵیۆزی سێ‌ رێكخراوی خێرخوازی  گەورە، كە ئەوانیش رێكخراوی فریاكەوتنی منداڵ و یونیسێف و وۆرلد ڤیجنە و ساڵی 2014 لە كاتی ئاهەنگێڕانی بەبۆنەی ردنەوەی تۆپی ئاڵتونییەوە، باسی لەو كەسانە كرد كە بەدەست نەخۆشی شێرپەنجەی خوێنەوە دەناڵێنن و  ساڵی رابردووش نامەیەكی بۆ منداڵانی سوریا نوسی و بە پاڵەوانی راستەقینە وەسفیكردن و بڕێك پارەشی لە رێگەی رێكخراوی نێودەوڵەتی فریاكەوتنی منداڵانەوە بەخشی كە ئامادە نەبوو بڕەكە ئاشكرابكات. 4- ساڵی 2013 بەهۆی هەڵبژاردنی لە پێكهاتەی گشتتیدا 100 هەزار یۆرۆی لە یەكێتی ئەوروپا بەدەستهێنا، كۆی پارەكەی بەخشیەوە رێكخراوی خاچی سوور، لە ساڵی بردنەوەی نازناوی خولی یانەپاڵەوانەكانی ئەوروپا بۆ جاری دەیەم، 450 هەزار پاوەنی بەدەستهێناو بەخشییە سێ‌ رێكخراوی خێرخوازی. 5- كریستیانۆ رۆناڵدۆ زۆر خوێن دەبەخشێت، ئەوەش وایكردووە كە هیچ تاتۆیەك لەسەر جەستەی دانەنێت، جارێك دەربارەی ئەوە وتی :" هەمووان دەتوانیت لە رێگەی بەخشینی خوێنەوە جیاوازی دورست بكەین، یەكجار خوێن بەخشین لەكاتی فریاكەوتندا سود بە سێ‌ كەس دەگەیەنێت"، جارێكیش " دڕكە پەتك"ی بە كەسێك بەخشیوە. 6- چەندین ملیۆن پاوەنی بەخشیوەتە قوربانییەكانی رووداوە سروشتییەكان و لە ساڵی 2015 بڕێكی پارەی زۆری بەخشیە هەوڵە فریاگوزارییەكانی ئەو بومەلەرزەیەی كە لە نیپاڵی دا و دەوترێت ئەو بڕە گەیشتوەتە پێنج ملیۆن پاوەن. 7- هاوكاریكردنی سەنتەرێكی چارەسەركردنی نەخۆشی شێرپەنجەی مەمك، ئەوەش لە كاتێكدا بوو كە ساڵی 2007 دایكی لەو نەخۆشییە رزگاریی بوو، دوای ئەوە رۆناڵدۆ بڕیاریدا بڕی 120 هەزار پاوەن ببەخشێتە ئەو سەنتەرە. 8-  بەشداریكرد لە بەدیهێنتنی خواستی منداڵێك لە بەیروتی پایتەختی لوبان، دوای كوژرانی باوكی لەلایەن تیرۆریستانەوە، منداڵەكە بانگهێشتكرا بۆ بینینی رۆناڵدۆ. 9- دیداری لەگەڵ منداڵیكی تەمەن نۆ ساڵاندا سازكرد كە تووشی نەخۆشی شێربەنجە ببوو، ساڵی 2009 شۆفێرێكی ناردە ئەو هۆتیلەی كە خێزانی منداڵەكەی تێدابوو، میوانداری كردن. 10- لە ناو یاریگادا زۆر بە ئامانج دەگیرێت لەلایەن هاندەرانەوە بۆئەوەی وێنەی لەگەڵدا بگیرێت، كریستیانۆ بەوە بەناوبانگە كە  رۆژێك لە رۆژان داواكاری هیچ هاندەرێكی لە نێو یاریگادا رەتنەكردوەتەوە. 11- ساڵی 2014 دایكی منداڵێكی شیرەخۆرەی 10 مانگ، داوای لە رۆناڵدۆ كرد درێسەكەی پێبەبەخشێت بەهۆی ئەوەی منداڵەكەی دووچاری نەخۆشییەكی سەخت بوو، دوای بیستنی ئەو چیرۆكە رۆناڵدۆ 55 هەزار پاوەنی بۆ ئەنجامدانی نەشتەرگەریی پێ‌ بەخشی. 12- لە یارییەكی دۆستانەدا لە بۆرنمۆس، رۆناڵدۆ دەستی منداڵێكی تەمەن 11 ساڵانی بەناوی چارلی شكاند، دواتر درێسەكەی بە ئیمزای خۆیەوە پێ‌ بەخشی، و لەمدواییەشدا لە كاتی راهێنانەكانی تیپەكەیدا پێش یاری كۆتایی بەرامبەر لیڤەرپوڵ، میدیاكارێكی پێكا، دواتر درێسەكەی خۆی پێ بەخشی. 13- دەتوانرێت كریستیانۆ رۆناڵدۆ بە باشترین هاوڕێ دابنرێتن لە ساڵی 2015دا ، دوورگەیەكی تایبەتی بەخشیە " خۆرخێ‌ مێندێزی" هاوڕیێ‌ و بەڕێوەبەری كارەكانی بەبۆنەی هاوسەرگیرییەوە كە بەهاكەی 40 ملیۆن یۆرۆیە. 14-  ساڵی 2016 بانگهێشتنی ئەفسانە " رینجەرز فێرناندۆ ریكسین"ی كرد بۆئەوەی لە یاری كۆتایی خولی یانە پاڵەوانەكانی ئەوروپادا ئامادەبێت، ئەوەش دوای ئەوەی دەستنیشانكرا كە ریكسین تووشی نەخۆشییەكی كتوپڕ بووە لە جوڵەی دەخات. 15- رۆناڵدۆ باشترین هاوڕێ بووە لە تیپەكەیدا، هەمیشە دیاری و خەڵاتی پێشكەشی هاوڕێكانی كردووە، و جارێك  كاتژمێری بەخشییە سەرجەم یاریزان و فەرمانبەرانی یانەی شاهانە كە بەهای هەر كاتژمێرێك 5 هەزار پاوەن بوو. 16- رۆناڵدۆ زۆر بایەخ و گرنگی بە براگەورەكەی دەدات و هاوكاریكرد بۆئەوەی لە ئالودەبوونی لە خواردنەوە كحولییەكان رزگاریبێت، وەكو باوكی كە ساڵی 2004 كۆچی دواییكرد. سەرچاوە: kooora.com    

( درەو میدیا): لە یەكەم رۆژی دوای سوێندخواردنی دەستوری و راگەیاندنی كابینەی نوێی حكومەتەكەی، رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆك كۆماری توركیا چەند بڕیارێكی بۆ پتەوتكردنی دەسەڵاتی لە بواری دەسەڵاتی جێبەجێكردندا دەركرد كە خۆی سیستمی بانكەكان و سیستمی سەرۆكایەتی نوێ و چۆنیەتی دامەزرانی لێپرسراواندا دەبینێتەوە. ئەردۆغان دەسەڵاتی دیاریكردنی بانكی ناوەندیی و جێگرەكانی و ئەندامانی لیژنەی سیاسەتە داراییەكانی بۆ چوار ساڵی داهاتوو بەخۆی بەخشیوە. رۆژنامەی رەسمی توركیا ئەمڕۆ سێشەممە مەرسومێكی سەرۆكایەتی بڵاوكردەوە كە تێیدا بڕیاردراوە كە لەكاتی ئامادەنەبوونی سەرۆك كۆماردا لەبەر هەر هۆكارێك، بەتەمەنترین جێگرن پۆستی سەرۆك كۆمار بە وەكالەت بەڕێوەدەبات، تاهەڵبژاردنی سەرۆكێكی نوێ بۆ وڵات. هەروەها ئەردۆغان مەرسومێكی نوێی دەركردووە بۆ دانانی فەریقی یەكەم یاشار گولەر بە سوپاسالاری توركیا لە جێگەی خولوسی ئاكار كە لە كابینەی نوێی حكومەتدا پۆستی وەزارەتی دەرەوەی رادەستكراوە. هاوكات  ئەردۆغان فەریقی یەكەم ئومیت دوندار بە فەرماندەی هێزەی پیادەی زەمینی و فەریق مەتین گۆراك بە سەرۆكی دووەمی ئەركانی گشتی سوپای توركیا دامەزراند.  

وەرگێڕانی: نامیق رەسوڵ هەڵبژاردەی تۆپی پێی بەلجیكا و كرواتیا لە مۆندیالی 2018ی روسیادا چەندین هەڵبژاردەی گەورەیان لە مۆندیال دەركرد و خۆیان گەیشتنە قۆناغی نیوەی كۆتایی مۆندیالەكە، بەهای ئەم دەستكەوتە كاتێك زیاتر دەبێت كە رەچاوی ئەوە بكرێت چۆن بەلجیكا و كرواتیا كە یەكێكن لە بچوكترین دوو وڵاتانی جیهان گەیشتنە قۆناغی پێش كۆتایی مۆندیال. ئەگەر هەڵبژاردەی بەلجیكا بتوانێت جامەكە بەدەستبهێنێت، ئەوا دەبێتە بچوكترین دەوڵەت لە رووی رووبەرەوە كە ئەو نازناوە جیهانییە بەدەستدەهێنێت، چونكە روبەڕی ئەو وڵاتەی كیشوەری ئەوروپا لە 30 هەزار كیلۆمەتر چوار گۆشە زیاتر نیە. كرواتیاش كە ژمارەی دانیشتوانەكەی دەگاتە 4.1 ملیۆن كەس، ئەگەر ببێتە پاڵەوانی مۆندیالی روسیان ئەوا دەبێتە بچوكترین وڵات كە نازناوەكە بەدەستدەهێنێت، لەو كاتەوەی كە ئۆرەگوای لە ساڵی 1950 جامی پاڵەوانێتییەكەی بەدەستهێنا. لە نێو ئەو 32 هەڵبژاردەیەی كە بەشداری مۆندیالی روسیای 2018 بوون، ئایسلەندا و ئۆرەگوای و پەنەما ئەو سێ‌ وڵاتەن كە ژمارەی دانیشتوانیان لە كرواتیا كەمترە، بەڵام ئەوان لە قۆناغەكانی پێش كۆتایی ماڵئاواییان لە مۆندیالەكە كرد. لە قۆناغی نیوەی كۆتاییدا وادەردەكەوێت ئەو سەركەوتنە گەورەیەی كە هەڵبژاردەی بەلجیكا و كرواتیا لەم هاوینەدا لە روسیا بەدەستیانهێناوە، دژی ئەو قسەباوەیە كە دەڵێت هەركاتێك رووبەری وڵاتێك فراوان بوو، ژمارەی دانیشتوانەكەشی زۆربوو، ئەوا زۆترین بەهرەمەند تێیدا دەردەكەوێت، بەوەش هەلی بەدەستهێنانی سەركەوتنی لە پاڵەوانێتییە وەرزشییەكاندا زیاددەبێت. ئەگەر بڕوانینە ئەو هەڵبژاردانەی جامی جیهانیان لە مۆندیالەكانی پێشووتردا بەدەستهێناوە، جگە لە ئۆرەگوای، دەبینین زۆربەی ئەو هەڵبژاردانەی هی وڵاتە گەورەكانن لە رووی ژمارەی دانیشتوانەوە: بەرازیل ( 207 ملیۆن كەس) ، ئەڵمانیا ( 83 ملیۆن كەس)، فەرەنسا( 67 ملیۆن كەس)، ئیتالیا (60 ملیۆن كەس)، ئینگلتەرا (53 ملیۆن كەس) ، ئەرجەنتین ( 43 ملیۆن كەس). بەڵام بەلجیكا و كرواتیا ئەم ئاراستەیان پێچەوانە كردەوە و ئەوەش بۆ یەكەمجار نییە، بەلجیكا كە زیاتر لە تۆپی پێ بە شوكولاتە و بیرە و پەتاتە بەناوبانگە، لە مۆندیالی ساڵی 2986دا گەیشتە  نیوەی كۆتایی و كەس نەیتوانی رێگەیان لێبگرێت جگە لە هەڵبژاردەی ئەرژەنتین بە سەركردایەتی ئەستێرەی ئەفسانەی هەڵبژاردەكە دیگۆ مارادۆنا، لە مۆندیالی فەرەنسای 1998شدا كرواتیا بە بردنەوەی لە ئەڵمانیا و سەركەوتنی بۆ نیوەی كۆتایی جیهانی شۆككرد و ئەو سەركەوتنە مایەی سەرنج بوو، بە تایبەتی كرواتیا تازە لە جەنگی باڵكان رزگاری ببوو، لە نەوەدەكانی سەدەی رابردوودا.                         ئۆرەگوای بجوكترین وڵاتە لە رووی دانیشتوانەكە جامی جیهانی بەدەستهێناوە بەلجیكا و كرواتیا چۆن سەركەوتوو بوون؟ بەشێوەیەكی سروشتی، سەركەوتن لە بواری وەرزشدا لە دەوڵەتە بچوكەكان، نوێ نییە و یاریزانی راكردن " یۆسین بۆڵت" دیارترین نمونەیە كە چەندین مەدالیای زێڕی بەدەستهێناوە، هەرچەندە جامایكا ژمارەی دانیشتوانی لە 2.1 ملیۆن كەس تێناپەڕێت، بەڵام لەوە قورستر، ئەو سەركەوتنانە بەدەستبێت لە وەرزشە بە كۆمەڵەكانی وەك تۆپی پێ، بەلجیكا و كراوتیا ئەو سەركەوتنەیان بەدەستهێنا، سەرنج چڕكردنەوە لەسەر ئەو بنەمایانەی هەیانە و قۆستنەوەیان بە شێوەیەكی تەواوەتی. لە حاڵەتی بەلجیكادا ئەو بنەمایانە خۆی لە پارە و جەماوەرێتی تۆپی پێدا دەبینێتەوە و ئەو وڵاتە یەكێكە لە 20 وڵاتە دەوڵەمەندەكەی جیهان و بەلجیكییەكانیش یاری تۆپی پێیان زۆر بە هەند وەرگرتووە، بە گوێرەی داتاكانی یەكێتی ئەوروپا 17 هەزار یانەی تۆپی پێ لە ساڵی 2010دا لە بەلجیكا هەبووە، و ژمارەی ئەندامانی ئەو یانانە گەیشتوەتە 1.35 ملیۆن كەس، واتە 10%ی كۆی ژمارەی دانیشتوان. پەرەپێدانی یاریزانە لاوەكان دوای 20 ساڵ لە دروەشانەوەی هەڵبژاردەی بەلجیكا لە مۆندیالی ساڵی 1986دا، لێپرسراوانی تۆپی پێی ئەو وڵاتە پلانێكیان دانا بۆ گەشەپێدان و پەرەپێدانی بەهرەمەندە لاوەكان لە یانەكانی تۆپی پێدا لەسەرتاسەری وڵاتدا، ئەوەش ئەم هاوینە ئەنجامەكەی بە روونی لە جامی جیهانی 2018دا لە روسا دەركەوت و هەڵبژاردەی بەلجیكا بە " نەوەیەكی ئاڵتونیی"و بە ژمارەیەك یاریزانی بەتوانا و زۆر بەهرەمەند هاتە مەیدان، كە پێشەنگیان ئیدن هازارد و كیڤن دی برۆین و رۆمیلۆ لۆكاكۆیە. لۆكاكۆ كە لە دایك و باوكێكی خەڵكی كۆماری كۆنگۆی دیموكرات لەدایكبوووە، نمونەیەكە بۆ سەركەوتی پرۆگرامی نیشتمانی بۆ هاندانی نەوەی یەكەم و دووەمی كۆچبەران لە بەلجیكا. هەڵبژاردەی بەلجیكا كە بە نیوەی كۆتایی مۆندیالی روسیا رووبەڕووی فەرەنسا دەبێتەوە، ژمارەیەك لە یاریزانانی بە رەچەڵك كۆنگۆیی، مەغریبی، پرتوگالی و كۆسۆڤۆیی لەخۆگرتووە. كرواتیا، هەمان ئەو توانا داراییە  بەلجیكای نییە، بەڵام لەسەر بەدەستهێنانی سەركەوت لەپاڵەوانێیتە وەرزشییە گەورەكاندا راهاتووەن لە خولی ئۆڵۆمپیادی 2016دا كرواتیا لە كۆی 207 دەوڵەت پلەی 17یەكی بەدەستهێنا، لە كاتێكدا هەڵبژاردەی بەرازیل كە میوانداری خولەكەی كرد لە پلەی 13 یەمدا هات.                                   لوكا مۆدریچ بربڕەی پشتی یانەی ریاڵ مەدرید و هەڵبژاردەی كرواتیایە وەبەرهێنان لەلایەن دەوڵەتەوە یەكێك لە تیۆرەكان دەڵێت كرواتیا سودی لە وەبەرهێنانی دەوڵەت لە بواری وەرزشدا وەرگرتووە لە یوگوسلاڤیای پێشوودا و ئاستێكی باشی لە راهێنان بە میرات بۆماوەتەوە. " رۆمیۆ گۆزاك" بەڕێوەبەری هونەریی پێشووی یەكێتی تۆپی پێی كرواتیا دەڵێت:" راهێنانێكی زۆر ئاست بەرزمان لە وەرزشەكانی وەك تۆپی پێ، تۆپی دەست، باسكە، تۆپی ئاو هەیە، ئەوەش رۆڵێكی گرنگ دەبینێت لە پێشكەوتنی هونەریی لە وەرزشدا لای ئێمە". هەروەها ئاستی بەشداریكردن لە وەرزشەكاندا زۆر بەرزە، ژمارەی ئەو یاریزانانی تۆپی پێ كە تۆماركراون لە كرواتیا گەیشتوەتە 120 هەزار كەس، واتە 3%ی كۆی ژمارەی دانیشتوان و ئەم رێژەیەش رێژەی بەرازیلی تێپەڕاندووە، كە ژمارەی ئەو یاریزانانەی تۆپی پێ‌ لەو وڵاتە تۆماركراون لەسەدا یەكی كۆی دانیشتوانە، ئەوەش بە گوێرەی داتاكانی یەكێتی تۆپی پێی نێودەوڵەتی " فیفا". لە راستیدا هەڵبژاردەی بەلجیكا و كرواتیا سودیشیان لە ژمارەیەكی زۆر لە ئەستێرەكانی تۆپی پێیان وەرگرتووە كە لە یانە گەورەكانی جیهاندا یاری دەكەن. یاریزانی بیانی 11 یاریزانی هەڵبژاردەی بەلجیكا لە خولی نایابی ئینگلتەرا یاری دەكەن، هەروەها ئەستێرە و كاپتنی هەڵبژاردەكە " لوكا مۆدریچ" بە بڕبڕەی پشتی هێڵی ناوەڕاستی یانەی ریاڵ مەدریدی ئیسپانیی دادەنرێت كە لە چوار ساڵی رابردوودا سێجار جامی یانە پاڵەوانەكانی ئەوروپا " چامپیۆنز لیگ"ی بەدەستهێناوە. هەروەها لیستی هەردوو هەڵبژاردەی بەلجیكا و كرواتیا لە مۆندیالی روسیادا تەنها دوو یاریزانی لەخۆگرتووە كە لە خولی ناوخۆی وڵات یاری دەكەن، كە ئەوەش یەكێك لە هۆكارە سەرەكییەكانی گەیشتنی ئەو دوو هەڵبژاردەیە بە قۆناغی نیوەی كۆتایی مۆندیالی روسیای 2018 نوسینی: فێرناند دوارت/ بی بی سی  

وەرگێڕان و ئامادەكردنی: نامیق رەسوڵ بڕیارە بەریتانیا كاتژمێر 23:00 بەكاتی گرینیچ رۆژی 29 ئازاری 2019 بە رەسمی ماڵئاوایی لە یەكێتی ئەوروپا بكات، حكومەتی بەریتانیا بە سەرۆكایەتی " تێریزا مەی" سەرۆكی وەزیران و سەرۆكی پارتی پارێزگارانی بەریتانیا ئەركی چۆنیەتی بەجێهێشتنی ئەو رێكخراوەی لە ئەستۆدایە كە زۆرینەی گەلی بەریتانیا لە راپرسییەكدا حوەزیرانی 2016 دەنگیان بۆ دەرچوون لە یەكێتی ئەوروپادا. لە كاتێكدا مەی سەرۆك وەزیران دڵخۆش بوو بەوەی كە ئەنجومەنی وەزیرانەكەی ستراتیژی كشانەوەیان لە یەكێتی ئەوروپادا پەسەندكرد، دوو وەزیری كابینەكەی بەهۆی ناڕەزایەتییان لەبەرامبەر ئەو ستراتیژە دەستیان لەكاركێشایەوە. یەكێك لەو وەزیران دەیڤد دەیڤیز ( 69 ساڵ) وەزیری حكومەتی راسپێدراو بوو بە بەڕێوەبردنی دۆسیەی دەرچوونی بەریتانیا لە یەكێتی ئەوروپا كە بە " برێكزت" ناودەبرێت و ئەو یەكێك لە گرنگترین و قورسترین دۆسیەی لە ئەستۆدا بووە، بەوەش ناسراوە كە زۆر وەلائی بۆ تێریزا مەی هەیە بەڵام بەهۆی قایل  نەبوونی بە ستراتیژەكەی مەی دەستی لەكاركێشایەوە. پێویست بوو دەیڤز وەڵامی هەموو ئەو رەخنانە بداتەوە كە دەربارەی دۆسیەكەی ئاراستەی حكومەت دەكران، بەڵام براین ویلەر رۆژنامەنوسی پسپۆر لە كاروباری سیاسی لە بی بی سی دەڵێت دەیڤز " بیركردنەوەیەكی قوڵی نەبوو بۆئەوە ئەو ئەركە هەستیار و ئاڵۆزە لە ئەستۆبگرێت". دەیڤز بە پێشنیاری یەكێتی ئەوروپا لە كانونی دووەمی رابردوودا رازی نەبوو بۆ هێشتنەوەی ئێرلەندای باكور لە یەكێتی گومركی ئەوروپادا، هەروەها رازیش نەبوو مەی دەسەڵاتی زیاتر لە پێویست بە یەكێتی ئەوروپا بدات. حكومەتی بەریتانیا لە شەشی ئەم مانگە رێكکەوت لەسەر پشتیوانیكردن لە تێریزا مەی بۆئەوەی بەردەوام بێت لەسەر پێشنیارەكەی بۆ بونیادنانی " ناوچەیەكی بازرگانی ئازاد لەگەڵ یەكێتی ئەوروپا" دوای دەرچوونی بەریتانیا لە یەكێتییەكە كە لە دەقەكەیدا دەڵێت:"بونیادنانی بنكەی هاوبەش بۆ بەرهەمە كشتوكاڵی و پیشەسازییەكان" وە پێویست بوو لە ئازاری داهاتوودا جێبەجێ بكرێت. حكومەتی بەریتانیا باوەڕی وایە كە رێككەوتنەكە هاوكاری لەندەن دەكات كە پارێزگاری لە ئاڵوگۆڕی شمەك بكات لەگەڵ یەكێتی ئەوروپا بە شێوەیەكی ئاسان و بەبێ‌ پشكنینی گومركی لەسەر سنوری ئێرلەندا، هەموو وەزیرەكان بەم پێشنیارە رازی نەبوون و دەستبەجێ‌ دەیڤد دەیڤز وەزیری كاروباری برێكزت دەستی لەكاركێشایەوە و بەدوای ئەویشدا بۆریس جۆنسۆن هەمان هەنگاوی  گرتبەر. دەیڤد دەربارەی تێریزا مەی وتی:" باوەڕم وایە سەرۆك وەزیرانێكی باشە، نامەوێت كەس ئێستا لە پۆستەكەیدا جێگەی بگرێتەوە، هانی هاوڕێكانم نادەم حكومەتەكەی بڕوخێنن، بەڵام ناتوانم بە دڵسۆزییەوە بەرگری لە ستراتیژەكەی بكەم". دوای دەیڤز، سویلا بریفمان كە وەزیری بێ‌ وەزارەتە و یەكێكە لە دیاترین لایەنگرانی دەرچوون لە یەكێتی ئەوروپا و وەزیرێكی تری وەزارەتی كاروباری برێكزت ستیف بەیكەر دەستیان لەكاركێشایەوە. دەیڤز لە چاوپێكەوتنێكیدا لەگەڵ " بی بی سی " وتی:" كارەكەم داواكاری ئەوەی نییە كە زیرەك بم ، یان زۆر بزانم، بەڵام پێویستە هێمن بم". هێنری پۆرتەری رۆژنامەنوسیش دەربارەی دەیڤز دەڵێت:" دەیڤز لە نێو هەموو ئەو سیاسیانەی ناسیومن، خاوەنی غەریزەیەكی سروشتی بوو، بیرێكی قوڵی ئازادی هەبوو". پۆرتەر بە نیگەرانییەوە دەڵێت:" بەڵام پرۆسەی دەرچوون لە یەكێتی ئەوروپا سەرقاڵی كرد و لە پارێزگاریكردن لە بەها دێرینەكانی ئازادیی پەرلەمان دووریخستەوە لەو كاتەوەی پۆستی ئەو وەزارەتەی وەرگرت". دەیڤز ئاماژەبەوەدەكات كە لە كاتێكدا كە لەگەڵ سیاسەتەكانی مەیدا ناكۆكە لە پێشنیازی تایبەت بە پرسی پشتیوانی گومركیدا، بەڵام بە بەرپرسیارێتی بە كۆمەڵ قایل دەبێت، لە نامەی دەستلەكاركێشانەوەكەشیدا دەڵێت:" پێشنیازەكە مەرجە توندەكانی پشتگوێخستووە كە داوامكردبوو، باوەڕم وابوو كە لەسەریان رێككەوتبوین". دوای دەستلەكاركێشانەوەی دەیڤز، تێریزا مەی وەزیری نیشتەجێكردن  دۆمەنیك رابی وەك وەزیری نوێی كاروباری برێكزت دیاریكرد، رابیش یەكێكە لە دیارترین ئەوانەی  لە راپرسییەكەی 2016د چالاكانە بانگەشەی بۆ دەرچوون لە یەكێتی ئەوروپا دەكرد. جۆنسۆنیش مەی بەجێهێشت دوای رۆژێك لە دەستلەكاركێشانەوەی وەزیری كاروباری برێكزت، بۆریس جۆنسۆن وەزیری دەرەوە و یەكێك لە گەورە لایەنگرانی كشانەوە لە یەكێتی ئەوروپا و خاوەنی بیرۆكەی نەهێشتنەوەی بچوكترین رایاڵە لەگەڵ یەكێتی ئەوروپا دەستی لەكاركێشایەوە. جۆنسۆن دوای راپرسییەكەی 2016 یەكێك بوو لە كاندیدەكانی پارتی پارێزگارانی بۆ پۆستی سەرۆك وەزیران، بەڵام  لە دوا ساتەكاندا كشایەوە، دوای ئەوەی هاوڕێكەی وەزیری دادی ئەوكات و ژینگەی ئێستا مایكڵ گۆف پشتی تێكرد و خۆی بۆ سەرۆكی پارتی پارێزگاران كاندیدكرد، بەڵام لە كۆتاییدا بەرامبەر تێریزا مەی سەرۆك وەزیرانی ئێستا شكستهێنا. جۆنسۆن بە لێدوانی سەرنجڕاكێش ناسراوە و ئارەزویشی لە نوكتە و رەخنەی توند هەیە، ئەوەش وایكرد كە خەڵێكی زۆر تووشی شۆك بوون كاتێك بینیان جانتای وەزارەتی دەرەوەی رادەستكرا. یەكێك لە دیارترین لێدوانە سەرنجڕاكێشەكانی ئەوەبوو كە وتی:" رەگ و ریشەی كینیایی سەرۆكی ئەمریكا باراك ئۆباما، وایكردووە رقی لە كەلەپور و مێژووی بەریتانیا بێت". هەروەها جۆنسۆن هیلاری كلینتۆنی كاندیدی هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی 2016ی ئەمریكای بە پەستارێكی سادی چواند كە لە نەخۆشخانەیەكی نەخۆشییە دەرونییەكاندا كاردەكات". زمانێكی زبر جۆنسۆن رەخنەی توندی ئاراستەی باراك ئۆباما كرد كە داوای لە بەریتانییەكان كرد لە یەكێتی ئەوروپا بمێننەوە و وتی ویلایەتە یەكگرتووەكان خۆی بەو كۆت و بەندانە رازی نابێت كە یەكێتی ئەوروپا دەیانسەپێنێت، ئەی بۆچی دەیانەوێت ئێمە پێیان رازی بین. لە كاتی هەڵمەتی بانگەشەی دەرچوون لە یەكێتی ئەوروپاشدا جۆنسۆن یەكێتی ئەوروپای واوەسفكرد كە " پرۆژەیەكی سەركردەی نازی ئەدۆڵف هیتلەرە كە هەوڵیدا یەك دەوڵەتی ئەوروپی بونیادبنێت". هەروەها جۆنسۆن لەمیانی دەستوردان و كاری سیاسیدا لەوكاتەوەی كە 2008 وەك سەرۆك شارەوانی لەندەن هەڵبژێدرا بە كاری سەرنجڕاكێش و نمایشكردن ناوبانگی دەركرد و یەكێك لە گرنترین بڕیارەكانی قەدەغەكردنی خواردنەوە كحولییەكان بوو لە ناو هۆكارەكانی هاتوچۆی گشتیدا. جۆنسۆن و پاسكیل هەروەها جگە لەوانە جۆنسۆن بە روخساری و پاسكیلەكەی ناسرابوون پرۆژەیەكی زەبەلاحی بەناوی خۆیەوە بۆ هاندادنی بەكارهێنانی بایسكڵ لە لەندەن خستەڕوو، 90 هەزا  كەسی والێكرد بە  پایسكیل بچنە سەركار و كاروبارەكانیان جێبەجێ بكەن. جۆنسۆن زۆربەی كات بە پاسكیل دەچووە نوسینگەكەی و چەند جارێكیش لێی دزراوە و دزینی پاسكیلیش یەكێك بوو لە پرسانەی كە لەمیانی سەرۆكایەتیكردنی شارەوانی لەندەندا زۆر بایەخی پێدەدا. بەرەچەڵك تورك جۆنسۆن ساڵی 1964 لە نیویۆرك لەدایكبووە،  كاتێك منداڵ بووە دایك و باوكی هاتونەتە بەریتانیا, هەمیشەش شانازی بەوەوە دەكات كە باوكی بەگەز توركە جۆنسۆن لە ئیتۆن کۆلیجی بەناوبانگ خوێندوویەتی و زۆر ئارەزووی لە خوێندنی زمانی ئینگلیزی و ئەدەبی كلاسیكی بووە، هەروەها لە زانكۆی ئۆكسفۆرد ئەدەبی دێرینی خوێندووە و ساڵی 1984 بە سەرۆكی یەكێتی خوێندكاران هەڵبژێدراوە و سەرەتا وەك رۆژنامەنوس لە دەیلی تەلەگراف كاریكردووە و بووتە پەیامنێری لە یەكێتی ئەوروپا و پاشان جێگری بەڕێوەبەر و دواتر ساڵی 1991 بووەتە بەڕێوەبەری رۆژنامەی سپیكتیتۆر.  كاركردنی لە بواری رۆژنامەنوسیدا بەناوبانگی كردووە و پێگەیەكی كۆمەڵایەتی پێبەخشوە و دەرگای كاری سیاسی بۆ كردوەتەوە و ساڵی 2001 وەك ئەندام لە ئەنجومەنی گشتی بەریتانیا لەسەر لیستی پارتی پارێزگاران هەڵبژێدراوە. ساڵی 2004 وەك وەزیری دەوڵەت بۆ كاروباری هونەر دیاریكراوە، و دوا ئاشكرابوونی پەیوەندی خۆشەویستی لەگەڵ " پترۆنیلا وایت"  ناچاربوو دەست لەكاربكێشێتەوە و ساڵی 2005 گەڕایەوە حكومەت و بووە وەزیری پەروەردە. جۆنسۆن ساڵی 1987 بۆ یەكەمجار هاوسەرگیری لەگەڵ " ئەلیگرا مۆستین ئۆین " كردووە و ساڵی 1993 جیابونەتەوە و هاوسەرگیری لەگەڵ " مارینا ویلەر" ی پارێزەر كردووە و خاوەنی سێ‌ كچن. جۆنسۆن چەندین كتێبی نوسیوە و بەچاپی گەیاندونن لەوانە كتێبێك دەربارەی وینستۆن چەرچڵ سەرۆك وەزیرانی پێشووتری بەریتانیا و كتێبێك دەربارەی مێژووی رۆما و دانەیەكی تر دەربارەی شاری لەندەن. جۆنسۆن و دەرچوون لە یەكێتی ئەوروپا جۆنسۆن كاتێك سەرۆكی شاروانی لەندەن بوو، زیاتر ناوبانگی بەدەستهێنا و ژمارەیەكی زۆر لایەنگر و هەواداری لە دەوری خۆی خڕكردەوە، دوای ئەوەش بووە یەكێك لە سەركردەكانی هەڵمەتی كشانەوە لە یەكێتی ئەوروپا و ژمارەیەكی زۆر لە چاودێران پێشبینیان دەكرد دوای دەستلەكاركێشانەوەی دەیڤد كامێرۆن ببێتە سەرۆكی پارتی پارێزگاران و سەرۆك وەزیران، بەڵام لە بەرامبەریشدا نەیاری زۆری بۆ پەیدابوون كە رەخنەیان لە هەڵوێست و لێدوانە سەرنجڕاكێش و هەستیارەكانی دەگرت و بڕوایان وابوو كە شیاوی ئەوە نییە پۆستێكی باڵای حكومەت وەربگرێت،  نیك كلیگ جێگری سەرۆك وەزیرانی حكومەتی پێشووی دەیڤد كامیرۆن لەوەسفیدا دەیوت:" دۆناڵد ترەمپە، بەڵام فەرهەنگێكی زمانی هەڵگرتووە". هەروەها كاتێك سەرۆكی شارەوانی لەندەن بوو، تێریزا مەی رەخنەی لێگرت و بە كەمتوانا لە بواری دانوستاندا وەسفیكرد و وتی ئەوەی لە دانوستانەكانی لەگەڵ ئەڵمانیا بەدەستیهێناوە بریتیە لە ئامێری ئاوڕشێن و من نەمهێشت لە دژی خۆپیشاندەران بەكاریانبهێنێت. جۆنسۆن بەهۆی ناوردییەوە لە گواستنەوەی لێدواندا لە رۆژنامەی تایمز دوورخرایەوە و ساڵی 2004 لە وتەبێژی پارتی پارێزگارانیش لابرا بەهۆی " درۆ" یەكییەوە دەرباری پەیوەندیی لەگەڵ ژناندا، بەڵام ئەم كەموكوڕیانە نەبوونە هۆی تێكدانی داهاتووی سیاسی و توانی رووبەڕووی ئەو گەردەلولانە ببێتەوە كە دەهاتنە سەر رێگەی و بەهۆی زمان پاراوی و رەوانبێژی و توانای لە یاریكردن بە وشەكان و خۆڕزگاركردن لە دۆخە شەرمەزاریی و قورسەكان بەسەر هەموو كۆسپ و تەگەرەكاندا زاڵ بێت. جۆنسۆن و كورد بۆریس جۆنسۆن لەو كاتەوەی كە سەرۆكی شارەوانی لەندەن بوو دواتریش كە بووە وەزیری دەرەوە خۆی بەدۆستی كورد و هەرێمی كوردستان دادەنا و چەندجارێك لەمیانی شەڕی دژی داعشدا سەردانی هەرێمی كوردستانی كردووە و لە هەولێری پایتەخت دەسوڕایەوە و سەردانی سەنگەرەكانی هێزی پێشمەرگەی دەكرد، بەڵام كاتێك پرسی ریفراندۆم لە هەرێمی كوردستان هاتەپێشەوە، جۆنسۆن جەختیكردەوە كە وڵاتەكەی پشتیوانی لە ریفراندۆمەكەی هەرێم ناكات و پشتگیری لە یەكپارچەیی خاكی عێراق و سەروەریی دەكات و كاتێكیش سوپای عێراق و حەشدی شەعبی گەڕانەوە كەركوك و ناوچە دابڕێنراوەكان، كۆمپانیای بریتش پێترۆلیۆمی بەریتانی گرێبەستی لەگەڵ حكومەتی عێراقدا كرد بۆ پەرەپێدانی كێڵگە نەوتییەكانی كەركوك، كە پێشتر بەدەست هەرێمی كوردستانەوە بوون.  بەجێهێشتنی حكومەت دوێنێ‌ دووشەممە نۆی تەمموز پێش چەند مانگێك لە دەرچوونی بەریتانیا لە یەكێتی ئەوروپا، جۆنسۆن حكومەتی بەجێهێشت و دەستی لە پۆستی وەزارەتی دەرەوە كێشایەوە و تێریزا مەی سەرۆك وەزیرانیش دەستلەكاركێشانەوەكەی پەسەندكرد و جیریمی هەنتی وەك وەزیری نوێی دەرەوە دیاریكرد. رۆژنامەنوسی كاروباری سیاسی لە بی بی سی " لۆرا كوینزبێگ " دەربارەی دەستلەكاركێشانەوەی جۆنسۆن دەڵێت:" هەڵوێستێكی زۆر قورس و نالەبارە بۆ سەرۆك وەوزیران و ئەگەر هەیە ببێتە قەیرانێكی تەواوەتی" سەرچاوەیەكی ئاگاداریش دەڵێت ئەگەر مەی دەستبەرداری پلانەكەی بۆ كشانەوە لە یەكێتی ئەوروپا نەبێت كە بەمدواییە دایناوە ئەوا یەک یەک وەزیرەكانی دەستلەكاردەكێشنەوە. رۆژنامەنوسەكەی بی بی سی دەشڵێت جۆنسۆن وەزیرێكی ئاسایی نەبوو لە ئەنجومەنی وەزیران، بەڵكو ئەو " ڕوو" یەكی هەڵمەتی برێكزت بوو لە ریفراندۆمەكەی 2016 دا . رۆیشتنی چەندین ئەگەر دەربارەی ئەو ئاڵنگارییەكانە دەوروژێنێت كە رووبەڕووی حكومەت بونەتەوە. لایخۆشیەوە"  تۆم واتسۆن"  جێگری پارتی كرێكارانی ئۆپۆزسیۆن وتی حكومەت لە حاڵەتی رووخاندایە و ئەمە پشێوییە كە وڵاتی گرتوەتەوە و حكومەت لە جوڵەی تەواوەتی كەوتووە و دابەش بووە و سەرۆك وەزیران ناتوانێت دەرچوونی بەریتانیا لە یەكێتی ئەوروپا جێبەجێ بكات، چونكە هیچ دەسەڵاتێكی نەماوە. سەرۆكی پێشووی پارتی پارێزگارانیش " گرانت شابس" رایگەیاند ئێستا كاتێكی گونجاو نییە بۆ كێبركێ‌ لەسەر سەركردایەتیكردن و هیواخواز بوو ئەوە رووی نەدایە. شابس وتیشی:" كێبركێكە سێ‌ مانگ دەخایەنێت و كاتی تەواوەتیمان نییە بۆ ئەوە، چونكە بەریتانیا لە ئازاری داهاتوو یەكێتی ئەوروپا بەجێدەهێڵێت و هەردوو لا دەخوازن بە هاتنی تشرینی یەكەم بگەنە رێككەوتنی دەرچوون. سەرچاوە: بەشی عەرەبی سایتی بی بی سی  

( درەو میدیا): رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆك كۆماری توركیا، بۆ خولێكی پێنج ساڵی لە سایەتی سیستمی سەرۆكایەتیدا سوێندی دەستوریی خوارد و كابینەی نوێی حكومەتی راگەیاند كە خودی خۆی سەرۆكایەتی دەكات و لە 16 وەزیر و یەك جێگری سەرۆك كۆمار پێكدێت. لە كابینەی نوێی حكومەتدا ئەردۆغان، مەولود چاوشئۆغڵو وەزیری دەرەوە و سولەیمان سۆیلۆی وەزیری ناوخۆی لە پۆستەكانیاندا دانایەوە. هەروەها ئەردۆغان بەرات ئاڵبایراكی زاوای و وەزیری وزەو سەرچاوە سروشتییەكانی كابینەی پێشووی لەم كابینەیەشدا دانایەوە و پۆستی وەزارەتی دارایی و ئابوری پێبەخشی. هەروەها ئەردۆغان پۆستی وەزارەتی بەرگری بە ژەنەراڵ خۆلوسی ئاکار سوپاسالار بەخشی، کە رۆڵی بەرچاوی هەبوو لە شکستپێهێنانی کودەتاکەی تەمموزی رابردوو. كابینەی نوێی حكومەتی توركیا: رەجەب تەیب ئەردۆغان: سەرۆك كۆمار فوئاد ئۆكتای: یاریدەدەری سەرۆك كۆمار مەولود چاوشئۆغڵو : وەزیری دەرەوە بەرات ئاڵبایراك : وەزیری دارایی و ئابوری سولەیمان سۆیلۆ: وەزیری ناوخۆ عەبدوحەمید گوڵ : وەزیری داد خوڵوسی ئاكار: وەزیری بەرگری فاتیح دونماز: وەزیر وزە و سەرچاوە سروشتییەكان موردا كوروم: وەزیری ژینگە و پەرەپێدانی تەلاسازی زیا‌و سەلجوق: وەزیری پەروەردە محەمە قەسابئۆغڵۆ: وەزیری وەرزش و لاوان بەكرباك دەمیرلی: وەزیری كشتوكاڵ و دارستانەكان فەخرەدین قۆجە: وەزیری تەندروستی زەهرا زمرود سەلجوق: وەزیری كارو و خزمەتگوزاریی كۆمەڵایەتی و خێزانی محەمەدئ ئەرسۆی: وەزیری رۆشنبیری و گەشتیاری مستەفا وەرانك: وەزیری پیشەسازی و تەكنۆلۆژیا روخسار بەكجان : وەزیری بازرگانی جاهید توران: وەزیری گواستنەوە و ژێرخان    

(درەو میدیا): بۆریس جۆنسۆن وەزیری دەرەوەی بەریتانیا دەستی لەكاركێشایەوە، ئەوەش دوای دەستلەكاركێشانەوەی دەیڤد دەیڤز وەزیری كاروباری چونە دەرەوە لە یەكێتی ئەوروپا دووەم وەزیرە لە جكومەتەكەی تێریزا مەی دەست لەكاردەكێشێتەوە. نوسینگەی تێریزا مەی سەرۆك وەزیرانی بەریتانیا لە بەیاننامەیەكدا وتی:" دوانیوەڕۆی ئەمڕۆ دەستلەكاركێشانەوەی بۆریس جۆنسۆن وەك وەزیری دەرەوە پەسەندكراوە، و بەمزوانە جێگرەوەكەی رادەگەیەندرێت، سەرۆك وەزیران سوپاسی بۆریس دەكات بۆ كارەكانی". دەستلەكاركێشانەوەی ئەم دوو وەزیرەی حكومەتی بەریتانیا دوای چەند رۆژێك دێت لە پەسەندكردنی ستراتیژی دەرچوون لە یەكێتی ئەوروصپا لەلایەن ئەنجومەنی وەزیرانەوە.  

(درەو میدیا): ئێوارەی ئەمڕۆ دووشەممە دوای سوێندخواردنی بۆ خولێكی پێنج ساڵەی سەرۆكایەتی و جێبەجێكردنی سیستمی سەرۆكایەتی رەجەب تەیب ئەردۆغان لە كۆنگرەیەكی رۆژنامەوانیدا كابینەی نوێی حكومەتی توركیا رادەگەیەنێت كە خودی ئەردۆغان سەرۆكایەتی دەكات. هاكان چەلیك، رۆژنامەنوسی توركیا لە بارەی ئەو كەسانەی كە بەشداری كابینەكەی ئەردۆغان دەكەن ئاشكرایكردووە كە بەهۆی ئەوەی پارتی داد و گەشەپێدان " ئاكەپە" زۆرینەیەكی لاوازی لە پەرلەمانی نوێدا بەدەستهێناوە و هەموو كورسییەكی پەرلەمان بایەخی خۆی هەیە هیچ كەسێك لەوانەی كاندیدبوون و دەرچوون بۆ پەرلەمان بەشدار ناكات لە كابینەی حكومەتدا. ئاماژەیبەوەشداوە كە ئاكەپە دەتوانێت چوار پەرلەمانتار بكشێنێتەوە بۆئەوەی ببنە وەزیر لە كابینەی حكومەتدا و هەروەها ئەردۆغان دەسەڵاتی ئەوەشی هەیە لە دامودەزگا و دەستەكانی دەرەوەی پەرلەمان وەزیرەكانی هەڵبژێرێت. ئەو رۆژنامەنوسە پێشبینی ئەوەشیكردووە كە لەبەرئەوەی بن عەلی یەڵدرم دواهەمین سەرۆك وەزیران بۆ پۆستی سەرۆكی پەرلەمان كاندیدكراوە، ئەوا بەكر بۆزداغ دەبێتە جێگری سەرۆك كۆمار یان سەرۆكی فراكسیۆنی ئاكەپە لە پەرلەمان. هەروەها بە گوێرەی پێشبینی و زانیاری ئەو رۆژنامەنوسە مەولود چاوشئۆغڵو وەزیری دەرەوەی توركیا لە كابینە نوێكەی ئەردۆغاندا بەشداردەبێت، هەروەها بەرات ئەلبەیراق، زاوای ئەردۆغان و وەزیری وزە و سەرچاوە سروشتییەكانیش بەشداری حكومەتی نوێ دەبێت و بەهۆی ئەوەشی كە گرنگترین هەنگاو دوای جێبەجێكردنی سیستمی سەرۆكایەتی هەڵگرتنی باری نائاساییە ئەوا رەنگە سولەیمان سۆیلۆ وەك وەزیری ناوخۆ لە پۆستەكەیدا بمێنێتەوە. هەروەها هاوكات چەلیك پێشبینی ئەوەشیكردووە كە هەریەك لە عومەر چەلیك، و فاروق ئۆزڵو، ناجی ئیقبال كە پەرلەمانتار نین لە كابینەی حكومەتی نوێدا بەشداربن.  

(درەو میدیا): خانم كۆلیندا گرابار كیتارۆڤیچ، سەرۆكی كرواتیا لە مۆندیالی روسیادا سەرنجی هەموو جیهانی بەلای خۆیدا راكێشاوە، كە بە شێوەیەكی سەرنجڕاكێش هەڵبژاردەی وڵاتەكەی لە یاریەكاندا هاندەدات. كۆلیندا لە یەكێك لە یارییەكانی هەڵبژاردەی وڵاتەكەیدا درێسی تایبەت بە هەڵبژاردەی كرواتیای پۆشیبوو لە ریززی جەماوەر و هاندەراندا دانیشتبوو، پاش تەواوبوونی یارییەكە و بردنەوەی كرواتیا راستەوخۆ چووە ژووری خۆگۆڕینی هەڵبژاردەكەو پیرۆزبایی لە یاریزانەكان كرد. كۆلیندا گرابار كیتارۆڤیچ لە 29ی نیسانی ساڵی 1968 لە رییكا، كرواتیا، كۆماری یۆگوسلاڤیای پێشوو لە دایكبووە، لە قۆناغی ئامادەییدا یەكێك بووە لە خوێندكارە زۆر سەركەوتووەكان و لە تەمەنی 17 ساڵیدا لە پرۆگرامی گۆڕینەوەی خوێندكاراندا چووەتە لۆس ئەلامۆس لە نیومەكسیكۆی ئەمریكا و ساڵی 1986 خوێندنی ئامادەییی لە خوێندنگەی لۆس ئالاموس تەواوكردووە، پاشان دەچێتە كۆلێژی زانستە مرۆیی و كۆمەڵایەتییەكانی زانكۆی زاگرب و ساڵی 1992 بڕوانامەی بەكالۆریۆس لە زمان و ئەدەبی ئینگلیزی و ئیسپانیی بەدەستدەهێنێت. كۆلیندا گرابار كیتارۆڤیچ زۆر بەباشی زمانەكانی ئینگلیزی، ئیسپانیی، پرتوگالی، ئەڵمانیین فەرەنسی و ئیتالی دەزانێت و هاوسەرگیری لەگەڵ بەناوبانگترین پاڵەوانی خلسیكانی سەر بەفر " گرابار كیتارۆڤیچ" كردوووە و دوو منداڵی هەیە.  سەرۆكە شۆخەكەی كرواتیا ساڵی 2005  بۆ  2008 وەزیری دەرەوەی كرواتیا بووە و پاشان تا2011 بووەتە باڵیۆزی وڵاتەكەی لە ئەمریكا و  لە 2011 تا 2014 ئەمینداری یاریدەدەری كاروباری دیپلۆماتیی گشتی بووە لە پەیمانی ناتۆ، كە یەكەمین ژنە لە مێژوودا ئەو پۆستە لە ناتۆ وەربگرێت. ساڵی 2015 كیتارۆڤیچ خۆی پۆستی سەرۆكایەتی كۆماری كرواتیا كاندیدكرد و سەركەوتنی بەدەستهێنا و بووە یەكەمین ژن لە مێژووی ئەو وڵاتەدا كە پۆستی سەرۆكایەتی كۆمار بەدەستبهێنێت. لەگەڵ دەستپێكردنی یارییەكانی هەڵبژاردەی كرواتیا، كیتارۆڤیچ گەیشتە روسیا و لە یاریی هەڵبژاردەكەی و هەڵبژاردەی دانمارك لە ریزی هاوڵاتیانی ئاسایی و هاندەرانی وڵاتەكەیدا دانیشت و رەتیكردەوە لە شوێنی تایبەت بە میوانە گەورەكانی مۆندیال یارییەكە ببینێت و پێشتریش رایگەیاندووە كە لە دارایی تایبەتی خۆی بلیتی ئامادەبوونی یارییەكان دەكڕێت.  

(درەو میدیا): جارێكی تر رۆدریگۆ دوتێرتی سەرۆكی فلیپین هێرشیكردەوە سەر ئایینەكان و بەڵێنیدا دەست لە پۆستەكەی بكێشێتەوە ئەگەر یەكێك " بوونی خودا" بسەلمێنێت. ئاژانسی هەواڵی ئەسۆشیەیتدپرێس رایگەیاند دوتیرتی ئێوارەی هەینی لە وتەیەكیدا لە لە شاری دافاو باسی لە هەڵەی بنچینەی ئایینی مەسیحیی كرد و پرسی:" لۆژیكی بوونی خودا لە كوێدایە؟". دوتیرتی وتیشی:" ئەگەر كەسێك هەبێت بتوانێت كە قسەلەگەڵ خودا بكات و بتوانێت بیبینێت لە رێگەی وێنەیەكەوە یان سێڵفییەكی لەگەڵدا بگرێت، ئەوا من دەستبەجێ‌ دەستلەكاردەكێشمەوە". سەرەڕای ئەو وتانەی دوتیرتی گریمانەی ئەوەشی كرد كە هەردەبێت خواوەندێَك یان بوونەوەرێكی باڵادەست هەبێت كە رێگە بگرێت لەوەی چەندین ملیار ئەستێرە لە ئاسماندا بەریەك بكەون بەجۆرێك كە ماوەیەكی دووردرێژە هەڕەشەن بۆسەر چارەنووسی مرۆڤایەتی. هەفتەی رابردووش سەرۆكی فلیپین خودای بە بێ‌ كەڵك وەسفكرد بەوەش رووبەڕووی رەخنەی توندی ژمارەیەك لە هاوپەیمانە سیاسییەكانی بوونەوەو یەكێك لە قەشە كاسۆلیكەكان بە " نەخۆشی دەروونی" وەسفیكرد. لایخۆشیەوە هاری روكی، وتەبێژی سەرۆكایەتی فلیپین بەرگری لە سەرۆكی فلیپین كرد و تی:" سەرۆك مافی ئەوەی هەیە بیروڕای خۆی بەرامبەر بە ئایین دەرببڕێت". رۆكی وتیشی: لێدوانەكانی دوتیرتی لەوەوە سەرچاوەیان گرتووە كە لە منداڵیدا لەلایەن كاهینێكی مەسحییەوە دەستدرێژی سێكسی كراوەتەسەر. دانیشتوانی فلیپین 203 ملیۆن كەسە و نزیكەی 80%ی مەسیحین و نزیكەی لەسەردا 5 بۆ 10ی دانیشتوانەكەشی موسوڵمانن.  

(درەو میدیا): " یان هەموان گەرووی هورمز بەكاردەهێنن یان هیچ كەسێك بەكاری ناهێنێت" ئەمە ئەو رستەیە بووو كە محەمەدد عەلی جەعفەری فەرماندەی سوپای پاسدارانی كۆماری ئیسلامیی ئێران رایگەیاند وەك پشتگیرییەك بۆ هەڵوێستی حەسەن رۆحانی سەرۆكی ئێران ككە هەڕەشەی داخستنی گەرووی هورمزی كرد كە بە شادەماری نێودەوڵەتی هەناردەكردنی نەوت دادەنرێت. ئەم هەڵوێستەی رۆخانی كاردانەوەیەك بوو بەرامبەر فشارەكانی دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی ئەمریكا بۆ راگرتنی هەناردەی نەوتی ئێران و سزادانی ئەو وڵاتانەی كە مامەڵە لەگەڵ تاراندا دەكەن، ئەوەش بە هەماهەنگی لەگەڵ سعودیە بۆ زیادتركردنی بڕی بەرهەمهێنانی نەوت و هاوتەریب لەگەڵ بەرزبوونەوەی بەرهەمی روسیادا.. بایەخ و گرنگە گەرووی هورمز چییە؟ كێ‌ لە داخشتنی زیانی پێدەگات؟ مێژووی هەڕەشەكانی داخستنی ئەو گەرووە چیە؟ رێڕەوێكی ستراتیژی گەرووی هورمز نەك هەر بە ڕێڕەوێكی ئاویی ستراتیژی دادەنرێت، بەڵكو گرنگترین رێڕەوی ئاوییە بۆ گواستنەوەی نەوت لە جیهاندا و رۆژانە یەك لەسەر پێنجی نەوتی جیهان و سێیەكی نەوتی بەرهەمهێنراوی وڵاتانی كەنداو لەم رێڕەوەوە دەگوازرێتەوە و شادەمارێكی ستراتیژییە كە بەرهەمهێنەرانی نەوتی خاو لە خۆرهەڵاتی ناوەڕاست بە بازاڕە سەرەكییەكانی ناوچەی ئاسیا و زەریای هێمن و ئەوروپا و ئەمریكای باكور و ئەوانی تر دەبەستێتەوە. گەرووی هورمز دەكەوێتە پارێزگای موسندەم لە ناوچەی كەنداو و ئاوی كەنداو لەلایەن و كەنداوی مەكران و دەریای عومان و دەریای عەرەب و زەریای هیندی لە لایەكی تر لەیەك جیادەكاتەوە و ئەم خاڵی بەیەك گەیشتنە ناونراوە " دەرگای شەویلگەی شێر". لە باكور و لەبەری ئێرانەوە پارێزگای بەندەر عەباس دەڕوانێت بەسەر گەروەكەدا، لە باشووریشتەوە پارێزگای موسندەمی عومان، كە سەرپەرشتی جموجوڵی دەریاوانی دەكات بەرەچاوكردن ئەوەی ئەو بەشەی كە بۆ دەریاوانی باشە دەكەوێتە چوارچێوەی ئاوە هەرێمایەتییەكانەوە، ئەوەش بە گوێرەی ئاستی وەزارەتی گەشتوگوزاری عومان. رۆژانە لەم گەرووەوە 20 بۆ 30 كەشتی بارهەڵگری نەوت تێدەپەڕن و پانی گەرووەكە 50 كیلۆمەترە و قوڵی ئاوەكەشی 60 مەترە. سعودیە لە سەدا 88ی بەرهەمی نەوتی لەم گەرووەوە هەناردەكات و عێراق لەسەدا 98 و ئیمارات لە سەدا 99 ، هەروەها كۆی نەوتی بەرهەمهێنراوی نەوتی ئێران و كوەیت بەم گەرووەدا هەناردەدەكرێت، هاوكات قەتەریش ئەم گەرووە بەكاردەهێنێت بۆ هاوردەكردنی غازی شل، ئەوەش بە گوێرەی تۆڕی بی بی سی. هەروەها ژاپۆنیش بە گەورەترین وڵاتی هاوردەكاری نەوت لە رێگەی گەرووی هورمزە دادەنرێت و ئیدارەی داتا و زانیاری وزەی ئەمریكی دەڵێت هورمز گەرووێكە رۆژانە نزیكەی 18.5 ملیۆن بەرمیل نەوتی پێدا تێپەڕدەبێت. كۆمپانیای" فۆرتیسكا" بۆ شیكاری نەوت ئاماژەبەوەدەدات كە بڕی نەوتی خاو و چڕی هەناردەكراو لەم گەرووەوە لە ساڵی 2017دا بە 17.2 ملیۆن بەرمیل لە رۆژێكدا دەخەمڵێنرێت و  لە نیوەی یەكەكی ساڵی 2018ش بە 17.4 ملیۆن بەرمیل دەخەمڵێنرێت.  هەڕەشەکانی داخستنی هورمز یەكێتی ئەوروپا كە بە گەورەترین هاوردەكاری نەوتی ئێرانە، بەڵێیندا پارێزگاری لە رێككەوتنە ئەتۆمییەكەی لەگەڵ ئێران بكات كە ساڵی 20155 ئیمزاكرا، سەرەڕای كشانەوەی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا لێی، ئەوەش هەوڵێك بوو بۆ پارێزگاریكردن لە هاوردەكردنی نەوت و وەبەرهێنان لە ئێراندا. لە چەند رۆژی رابردوودا حەسەن رۆحانی سەرۆكی ئێران و ژمارەیەك فەرماندەی سەربازی باڵای ئەو وڵاتە هەڕەشەی ئەوەیان كرد كە رێگەدەگرن لە تێپەڕینی نەوتی وڵاتانی كەنداو لە گەرووی هورمز، ئەگەر واشنتۆن هەوڵی راگرتنی هەناردەی نەوتی ئێران بدات و فەرماندەی سوپای پاسدارانی كۆماری ئیسلامیی ئێران رۆژی پێنجشەممە رایگەیاند هێزەكانی ئامادەن بۆ داخستنی گەرووی هورمز  هەڵوێستی توندی رۆحانیشی لەو بارەیەوە بەرزنرخاند. لە بەرامبەریشدا، فەرماندەیی ناوەندی ئەمریكا رۆژی پێنجشەممە رایگەیاند هێزە دەریاییەكانی ئەمریكا ئامادەن بۆ گرەنتیكردنی ئازادی دەریاوانی و بەردەوامبوونی جموجوڵی بازرگانی، ئەوەش لە كاتێكدا بوو كە سوپای پاسداران هەڕەشەی راگرتنی نەوتی كرد لە گەرووەكە ئەگەر پێویست بكات، بەڵام بە گوێرەی ئاژانسی " فرانس پرێس" سوپای پاسداران  لە بواری هێزی دەریاوانیی بەهێزدا كەموكوڕی هەیە و لەبری ئەوە لە بوارەكانی تردا پەرەی بە هێزەكانی داوە و خاوەنی چەندین بەلەمی خێرا و سەكۆی موشەكی دژە كەشتییە و دەشتوانێت دەریا مینڕێژ بكات. یەكەمجار نیە چەندین دەیەیە گەرووی هورمز لەناو جەرگەی ئاڵۆزییەكانی ناوچەكەدایە و ئەوەش یەكەمجار نیە كە تاران ئەو جۆرە هەڕەشەیە بكات و لەمیانی جەنگی عێراق – ئێراندا ( 1980- 1988) هەردوولا هەوڵیاندا تەگەرەخنە بەردەم " هەناردەی نەوتی یەكتر لە گەرووەكەدا. لە یۆلیۆ/ تەمموزی ساڵی 1988 كەشتی جەنگی ئەمریكی " فینسینز" فڕۆكەیەكی نەفەرهەڵگری ئێرانی لەسەر گەرووی هورمز خستەخوارەوە و بەهۆیەوە 290 سەرنیشنی فڕۆكەكە گیانیان لەدەستدا و واشنتۆن بە روداوێك وەسفیكرد و رایگەیاند تیمی سەر كەشتییەكە گومانیان كردووە كە فڕۆكەیەكی شەڕكەر بێت، بەڵام تاران بە هێرشێكی بەمەبەست داینا، و ئەمریكا رایگەیاند " فینسینز" لە ناوچەكەدایە بۆ پاراستنی كەشتییە بێ لایەنەكان لە هێرشی هێزی دەریایی ئێران. لە سەرەتای ساڵی 2008 ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا رایگەیاند چەند بەلەمێكی ئێرانیی لە سێ‌ كەشتی سەر بە هێزی دەریایی ئەمریكا لە گەرووی هورمز نزیكبوونەتەوە و هەڕەشەیان كردووە و لە حوەزیرانی 2008یش محەمەد عەلی جەعفەری فەرماندەی بالا سوپای پاسدارانی ئێران رایگەیاند ئێران رێوشوێنی توند لەسەر جموجوڵی بازرگانی گەرووەكە دادەنێت ئەگەر رووبەڕووی هێرش ببێتەوە. لە تەمموزی 2010دا هێرشكرایە سەر كەشتییەكی گواستنەوەی نەوتی ژاپۆن بەناوی " ئێم ستار" لە گەرووەكەدا، و گروپێكی چەكداری بەناوی " كەتیبەكانی عەبدوڵا عەززام" كە سەربە رێكخراوی قاعیدەیە بەرپرسیارێتی هێرشەكەی گرتە ئەستۆ. لە كانوونی دووەمی 2012، ئێرانی هەڕەشەی داخستنی گەرووەكەی كرد، لە وەڵامی سزاكانی ئەمریكا و ئەوروپادا كە لە هەوڵێكدا بۆ وەستاندنی پرۆگرامە ئەتۆمییەكەی ئێران سەپاندیان و لە ئایاری 2015 چەند كەشتییەكی ئێران تەقەیان لە كەشتییەكی نەوت هەڵگر كرد كە ئاڵای سەنگاپورەی بەرزكردبوەوە و رایگەیاند كە سەكۆیەكی نەوتی ئێرانی خاپووركردوووە و ئەوەش بووە هۆی هەڵاتنی كەشتییەكە. لە دواهەمین هەڕەشەشدا سێ‌ تەمموزی 2018 حەسەن رۆحانی سەرۆكی ئێران رایگەیاند لە وەڵامی داواكاری ئەمریكا بۆ راگرتنی هەناردەی نەوتی ئێرانن گواستنەوەی نەوت لە رێگەی گەرووی هورمزەوە پەكدەخەن و لە رۆژی دواتریش یەكێك لە فەرماندە باڵاكانی سوپای پاسداران رایگەیاند ئەگەر هەناردەی نەوتی ئێران بوەستێنرێت، ئەوا هەموو هەناردەكردنی نەوت لە گەرووی هورمز رادەگرن. سەرچاوە: العربی الجدید  

(درەو میدیا): تا ئێستا كرانەدەرەوەی هەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا لە قۆناغی گروپەكانی مۆندیالی2018ی روسیا، لە نێو ناوەندە رۆژنامەوانییەكانی ئەو وڵاتەدا دەنگدانەوەی هەیە و باس لە هۆكارەكانی ئەو شكستە چاوەڕوانەكراوەی مانشافت دەكرێت كە لەسەر دەتی هەڵبژاردەی تۆپی پێی كۆریای باشوور كرایە دەرەوە. لە نوێترین كاردانەوەدا ئۆلیڤەر بێرهۆڤ، بەڕێوەبەری هەڵبژاردەی ئەڵمانیا شكستەكەیان دەخاتە ئەستۆی وێنەیەكی مەسعود ئۆزیڵی یاریزانی هەڵبژاردەكە لەگەڵ رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆكی توركیا و جەختدەكاتەوە لەوەی كە پێویست بوو دوای ئەو وێنەیە ئۆزێل لە هەڵبژاردەكە دووربخرایەتەوە. بێرهۆڤ لە چاوپێكەوتنێكیدا لەگەڵ رۆژنامەی " دی ڤێڵت" ی ئەڵمانیی دەڵێت:" هەتا ئێستا یاریزانەكانی هەڵبژاردەی نیشتمانیمان ناچارنەكردووە كە هیچ شتێك بكەن، بەڵام هەمیشە هەوڵمانداوە قەناعەتیان پێ بكەین، بەڵام لەگەڵ ئۆزێلدا نەمانتوانی ئەوە بكەین، لەبەرئەوە پێویست بوو بیرلەوە بكەینەوە دەستبەرداری خزمەتگوزارییەكانی بین". دوای ئەو لێدوانەی ئێوارەی هەینی لە وتەیەكیدا بۆ تەلەفزیۆنی ئەڵمانیا بێرهۆڤ هەوڵیدا لەو هەڵوێستە توندەی بەرامبەر بە ئۆزێل كەمبكاتەو وتی:" سەرەتا من نیگەرانم، هەڵە بووم، یاریزانانمان بەو شێوازە سزا نادەین." مەسعود ئۆزێل و ئیلكای گۆندۆگان، یاریزانانی هەڵبژاردەی تۆپێی پێی ئەڵمانیا لە دوو خێزانی كۆچبەری توركیا لە دایكبوون، ئایاری رابردوو لە لەندەن دیداریان لەگەڵ رەجەب تەیب ئەردۆغان كرد و درێسی خۆیان بە ئیمزاكراوی پێشكەش كرد و ئۆزێل لەسەر درێسەكەی نوسیبوو " بۆ سەرۆكەكەم". ئەم هەنگاوەی ئەم دوو یاریزانە پێش مۆندیال مشتومڕی زۆری لە ناو ئەڵمانیادا دروستكرد و گۆندۆگان هۆكارەكانی وێنەگرتنی لەگەڵ ئەردۆغان بۆ رۆژنامەكان روونكردەوە بەبێ‌ ئەوەی پاشگەزبێتەوە، بەڵام ئۆزێل رایگەیاند قسە بۆ رۆژنامەكانی ئەڵمانیا ناكات و دەستەی هونەری هەڵبژاردەی ئەڵمانیاش رێگەیان پێدا بایكۆتی " رۆژی رۆژنامەگەری" بكات كە رێگە بە هەموو یاریزانەكان درا چاوپێكەوتن لەگەڵ رۆژنامەكاندا بكەن.  

(درەو میدیا): بەیانی ئەمڕۆ بە تاوانی هاوكاریكردنی رێكخراوی "داعش"، دەسەڵاتدارانی ئێران حوكمی لەسێدارەدان بەسەر (8) كەسدا جێبەجێ كرد. بەپێی راگەیەندراوی دادگای تاران، ئەو (8) كەسە بەشێوەیەكی راستەوخۆ لەڕووی دارایی و چەكەوە یارمەتی چەكدارانی داعشیان داوە لە هێرشكردن بۆسەر بینای پەرلەمانی ئێران و مەزارگەی ئیمام خومەینی. ئەو (8) كەسە بەهاری ئەمساڵ لە ژوری 15ی دادگای شۆڕش لە تاران بە سەرۆكایەتی ئەبولقاسم سەڵەواتی، حوكمی لەسێدارەدانیان بۆ دەركرا. رۆژی 7ی حوزەیرانی رابردوو لە یەك رۆژدا ژمارەیەك چەكدار هێرشیانكردەسەر بینای پەرلەمانی ئێران لە تارانی پایتەخت و مەزارگەی ئیمام خومەینی، لەو هێرشانەدا 17 كەس كوژران. لە سێدارەدراوەكان كوردن و خەڵكی سنوری پارێزگای كرماشانی رۆژهەڵاتی كوردستانن. میدیای ئێران بەمشێوەیە ناو و تاوانی لەسێدارەدراوەكانی بڵاوكردەوە:  1- سلێمان موزەفەری: ساڵی 2015 لە ئێران چوەتەدەرەوە و بوەتە ئەندامی رێكخراوی "داعش"، ساڵی 2017 گەڕاوەتەوە بۆ ئێران و بەناوێكی خوزراوەوە لە شاری كرماشان نیشتەجێ بووە. 2- ئیسماعیل سۆفی: برای فەرەیدون سۆفی یەكێك لە چەكدارانی رێكخراوی "داعش"ە كە لە هێرشەكەی بینای پەرلەماندا لە تاران كوژرا، زانیاری لەبارەی خاڵە سنورییەكان بە یەكدارانی داعش داوە و شوێنی مانەوەی بۆ دابین كردوون. 3- رەحمان بهروز: تاوانباركراوە بەوەی بەیعەتی بە "كەتائیبی كوردستان" كردووە و یارمەتی هێرشی چەكدارانی داعشی داوە بۆسەر بینای پەرلەمانی ئێران و چەك و تەقەمەنی بۆ چەكدارەكان ئامادە كردووە. 4- سەید ماجید مورتەزایی: ساڵی 2015 بەیعەتی بە یەكێك لەسەركردەكانی داعش كردووە و خۆكوژەكانی بۆ هێرشەكەی تاران ئامادەكردووە. 5- سیروس عەزیزی: بەیعەتی بە رێكخراوی داعش كردووە و بەشێوەیەكی بەردەوام بەشداری كۆبونەوەكانی ئەو رێكخراوەی كردووە لە شاری پاوە (رۆژهەڵاتی كوردستان). 6- ئەیوب ئیسماعیلی: كەسی باوەڕپێكراوی داعش بووە و بە ئۆتۆمبیلەكەی خۆی چەكدارەكانی لە سنورەوە گواستوەتەوە بۆ شاری سەرپێڵی زەهاو. 7- خەسرەو رەمەزانی میرئەحمەدی: ئەندامێكی دێرینی "كەتائیبی كوردستان" ە و شوێنی مانەوەی بۆ چەكدارانی داعش ئامادەكردووە و لە شوێنێكەوە بۆ شوێنێكی تر گواستونیەتەوە. 8- عوسمان بهروز: برای رەحمان بهروزە، چەكی لە عێراقەوە گواستوەتەوە بۆ چەكدرانی داعش لەناو ئێران.  

( درەو میدیا): رۆژنامەی فەرمیی توركیا رۆژی پێنجشەممە جگە لە ئەنجامی رەسمی هەڵبژاردنی سەرۆكایەتیی و پەرلەمانی توركیا، سامان و موڵك و ماڵی رەجەب تەیب ئەردۆغانی بڵاوكردەوە كە هەفتەی داهاتوو خولێكی نوێی سەرۆكایەتی كۆماری توركیا لە سایەی سیستمی سەرۆكایەتیدا دەستپێدەكات. بە گوێرەی رۆژنامەكە ئەردۆغان خاوەنی 6 ملیۆن و 347 هەزار لیرەی توركییە ( ملیۆنێك و 300 هەزار دۆلار)ەو لە سێ‌ بانكدا دانراون. هەروەها ئەردۆغان خاوەنی دوو دۆنم زەوییە لە ویلایەتی ریزە كە بەهاكەی دەگاتە 10 هەزار لیرەی توركی ( 2600 دۆلار ) و خانویەكیشی لە شارۆچكەی " ئۆسكودار"ی سەر بە ئیستانبوڵ هەیە بەبەهای 4 ملیۆن لیرە ( ملیۆنێك و 200 هەزار دۆلار). رۆژنامەی فەرمیی توركیا رونیشیكردەوەتەوە كە ئەردۆغان ئۆتۆمبیلێكی جۆری ئاودی " Audi A8 " هەیە كە بەهاكەی 234 هەزار لیرەی توركییە ( 50 هەزار دۆلار) رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆكی پارتی داد و گەشەپێدانی توركیایە و لە هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی 24ی حوزەیراندا 52%ی دەنگەكانی بەدەستهێنا و بۆ خولێكی پێنج ساڵەی سەرۆكایەتی هەڵبژێردرا.  

( درەو میدیا): بە تۆمەتی یاریكردن بە ئابوریی وڵات، پۆلیسی ئێران كەسێكی دەستگیركرد كە دوو تۆن دراوی زێڕی كۆكردوەتەوە و بە " سوڵتانی دراوە زێڕەكان" ناودەبرێت. لیوا حسێن رەحیمی، فەرماندەی پۆلیسی تاران، ناوی ئەو كەسەی ئاشكرانەكرد و رایگەیاند تەمەنی 58 ساڵە و لەگەڵ چەند هاوكارێكیدا لە ماوەی 10 مانگدا نزیكەی 250 هەزار دراوی زێڕی كۆكردووەتەوە. بەوتەی رەحیمی لێكۆڵینەوە لەگەڵ ئەو كەسە گومانلێكراوەدا چوار مانگی خایاندووە و بۆیان سەلمێنراوە كە ئەو كەسە بە ئارەزووی خۆی یاری بە بازاڕ كردووە و نرخەكانی بەرز یان نزمكردوەتەوە. ئەو بڕە دراوە زێڕەی ئەو كەسە كۆیكردووەتەوە لە یەدەگی چەند وڵاتێك تێپەڕدەبێت، بۆ نمونە لە گوێرەی داتاكانی ئەنجومەنی زێڕی جیهانی بۆ مانگی حوەزیران، یەدەگی یەمەن و ئەلبانیا و سلڤادۆر تەنها 1.6 تۆن زێڕە. لە دوای كشانەوەی ئەمریكا لە رێككەوتنە ئەتۆمییەكە لەگەڵ ئێران و گەڕاندنەوەی سزاكان لە مانگی ئایاری رابردوودا، هاوڵاتیانی ئێران  روویان لە كڕینی دراوی زێڕ كردووە و دراوی ئێرانیش بە شێوەیەكی بەرچاوە بەهای لەدەستداوە و قەیرانێكی ئابوریی ئەو وڵاتەی گرتوەتەوە و لە چەند رۆژی رابردووشدا خۆپیشاندانی ناڕەزایەتی و مانگرتنی بازاڕەكانی ئێرانی لێكەوتەوە.