راپۆرتی: درەو وەك چاوەڕواندەكرا، كۆدەنگی هێزە سیاسییەكانی عێراق لە ڕاسپاردنی مستەفا كازمی_دا، هەنگاوەكانی ناوبراوی بۆ پێكهێنانی حكومەتەكەی ئاسانو بێ ئاستەنگ كرد، بەجۆرێك دوای كەمتر لەهەفتەیەك لە ڕاسپاردنی لەلایەن سەرۆك كۆماری عێراقەوە، ئەمڕۆ كازمی تەواوكردنی كابینەی حكومەتەكەی ڕاگەیاندو، بەنیازە بەمنزیكانەش پێشكەش بە پەرلەمانی عێراقی بكات. كابینەكە حازرە بەگوێرەی میدیا عێراقییەكان، سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو ناوی وەزیرانەكانی كابینەكەی ئامادەكردووە، لەئێستادا سەرقاڵی دانوستانە لەگەڵ كوتلە سیاسییەكان سەبارەت بە تێپەڕاندنی لەپەرلەمان بەزووترین كات، لەپێناو دەستكردن بەكارەكان بەپێی ئەو ئەلەویاتانەی پێویسیتان بە ڕاپەڕاندن هەیە، وەك كازمی خۆی ئاماژەی پێكردووە. چانسی تێپەڕاندنی حكومەتەكەی كازمی لەپەرلەمان زۆر لە ڕاسپێردراوەكانی پێشخۆی بەهێزترە، (محمەد عەلاوی) ویستی بەپێچەوانەی خواستی هێزە كوردیو سونییەكان خۆی وەزیرەكانی كابینەكەی دیاریبكات، ئەوە وایكرد حكومەتەكەی ڕووناكی نەبینێت. (عەدنان زورفی)یش لەدەرەوەی خواستی زۆرینەی هێزە شیعییەكان ڕاسپێردرا، ئەوەش هۆكاری سەرەكی بوو كە هەمان چارەنوسی ئەوەی پێش خۆی هەبێت، بەڵام كازمی هیچكام لەم كێشانەی نییە. سەرۆك وەزیری قەیرانەكان كازمی وەك خۆی دەڵێت: سەرۆك وەزیری قەیرانەكانە، دەیەوێت بەهاوكاری هێزە سیاسییەكان، عێراق لەدۆخی ئێستا بپەڕێنێتەوە. ئەنجامدانی هەڵبژاردنی پێشوەختی كردووە بە ئامانجێكی دیاریكراو و سەرەكی حكومەتەكەی، لەگەڵ ڕووبەڕووبونەوەی ئەو ئاستەنگانەی بەرۆكی عێراقی گرتووە. ئەو ناچارە هەوڵی ڕازیكردنی تەواوی كوتلە سیاسییەكان بدات بۆ تێپەڕاندنی حكومەتەكەی، بەڵام ئەم خاڵە پێچەوانەی خواستی خۆپیشاندەرانە. گەرچی لە ئێستادا كۆرۆنا شەقامەكانی پێ چۆڵكردوون، بەڵام پێناچێت هەروا بەچۆڵی بمێنێتەوە. خۆپیشاندەران دەگەڕێنەوە وێڕایی چەندین قەیرانو دۆسیەی ئاڵۆز كە لەچاوەڕوانی حكومەتەكەیدان، لەگەڵ كۆتایهاتنی كۆرۆنادا، كازمی دەبێت چاوەڕوانی سەرهەڵدانەوەی خۆپیشاندانەكانیش بێت، بەتایبەت كە ماوەیەكە چالاكانی خۆپیشاندانەكانی عێراق لەتۆڕە كۆمەڵایەتییەكاندا ئاماژە بەنزیكی گەڕانەوەیان دەكەن بۆ شەقامەكان. هەنگاوەكانی عادل عەبدولمەهدی بەدامەزراندنو گێڕانەوەی دەیان هەزار كەس بۆ سەركارەكانیان نەیتوانی كۆتایی بەخۆپیشاندانەكان بێنێت، ڕەنگە تاكە ڕێگە لەبەردەم كازمی_دا ئەنجامدانی كۆمەڵێك چاكسازی خێراو دانانی سنورێك بۆ گەندەڵیو، گێڕانەوەی شكۆ بێت بۆ دەوڵەت، كە فراوانبوونی هەژموونی گروپە چەكدارەكان زیانی گەورەی پێگەیاندووەو، پرسیاری جدی لەسەر ڕۆڵی دەوڵەتو دامەزراوە لەعێراق دروستكردووە. مەسەلە جەوهەرییەكە یەكێك لەو خاڵە گرنگانەی كازمی لەگفتوگۆ ڕۆژنامەوانییەكەی كە لەگەڵ ژماریەك لەمیدیا عێراقییەكان ئەنجامیداو، بۆ یەكەمجارە لە دوای ڕاسپاردنییەوە ڕۆشنایی دەخاتەسەر، مەسەلەی بوونی سوپای ئەمریكایە لەعێراق، كە بەلای هێزە شیعییەكان بەگشتیو گروپە چەكدارەكانی نزیك لە ئێرانەوە خاڵێكی جەوهەرییە. كازمی لەوبارەیەوە وتی: "گفتوگۆی جدیمان دەبێت لەگەڵ ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا سەبارەت بە سروشتی مانەوەیان لەعێراق، ئەوەی گرنگە مامەڵەی لەگەڵدا بكەین ئەوەیە نابێت عێراق ببێت بە گۆڕەپانی تەسفیەی حسابات". وەك ئاماژەیەك بۆ ململانێی نێوان ئێرانو ئەمریكا. هێزە شیعییەكانو ئێرانییەكانیش نایەوێت دۆخی بەریەككەوتن لەگەڵ ئەمریكا لەعێراق بەرەو ئاڵۆزی زیاتر بڕوات، ڕاسپاردنی كازمی_یش لەبنەماوە بۆ ئەوان بەشێكە لەپرۆسەی هێوركردنەوەو پەنابردن بۆ بژاردەی سیاسی لەبری پەنابردن بۆ توندوتیژیو بەریەككەوتنی سەربازی، كە لەئەگەری درێژەكێشانیدا ڕەنگە كاردانەوەكانی ئەمریكا كارەساتاوی ببێت بۆ عێراقو ئێرانیش، بەوەش شیعییەكان كە بڕیاردەری یەكەمی عێراقن زەرەرمەندی گەورە دەبن تێیدا . سیناریۆی خۆیانە وەك دەوترێت بژاردەی سیاسی تاكە سیناریۆی تارانو هێزە هاوپەیمانەكانی نییە لەعێراق، بەڵكو پەنابردن بۆ توندوتیژیو هەڕەشە وەك یەكێك لەبژاردەكانو چەكێكی هەمیشەیی لەدەستیاندا هێشتووەتەوە، بەڵام میكانیزمی بەكارهێنانەكەیان گۆڕیوە. ئاگایانی دۆخی عێراق پێیانوایە، هەڕەشەی هەندێك لەگروپە شیعییەكان لە مستەفا كازمیو حكومەتەكەی، یارییەكی سیاسی ئێرانو هێزە سیاسییە هاوپەیمانەكانێتی لەعێراق، لەلایەك پشتیوانی سیاسی كازمی دەكەنو هەوڵی سەرخستنی دەدەن، لەلایەكی تریشەوە ئەو گروپانە وەك فشارێكی بەردەوامو مەترسییەكی هەمیشەیی بەكاریدێنن لەسەری، بۆ ئەوەی كازمی پرسی مانەوەی سوپای ئەمریكا لەعێراق بە مەسەلەیەكی جدی وەربگرێتو هیچ سازشێك یان گۆڕانكاری لەهەڵویستیدا نەكات، لەلایەكی تریش ئەوە بدەن بەگوێی ئەمریكییەكاندا كە هێزە سیاسییە شیعییەكان جموجۆڵی سەربازی گروپە چەكدارەكانیان ڕاگرتووە لەدژیان، ئەگینا سوپای ئەمریكا دەبێت هەمیشە لەباری نائاسایداو چاوەڕێی هێرشەكانیان بكات . تكایان لێكردوون بەگوێرەی سەرچاوە سیاسییە ئاگادارەكان، هادی عامری سەرۆكی هاوپەیمانی"فەتح"و ژمارەیەك لەسەركردەكانی حەشدی شەعبی جموجۆڵێكی چڕیان دەستپێكردووە بە ئامانجی ڕێگەگرتن لەتوندكردنەوەی فشاری میدیایی گروپە چەكدارەكان بۆ سەر سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو كە دیارترینیان "كەتائیبی حزبوڵا"و "عەسائیب"و"نوجەبا"ن و، هەندێكیان پێشترو دوای ڕاسپاردنیشی، كازم_یان بە كەسایەتییەكی گوماناوی و نزیك لە ئەمریكا ناوبردووە. هاوكات، حامید موسەوی پەرلەمانتاری هاوپەیمانی "فەتح" لە پەیامێكدا كە ئاراستەی گروپە چەكدارە شیعییەكانی كردووە، داوایان لێدەكات دان بەخۆیاندا بگرنو ڕێگە بە هەوڵە سیاسییەكان بدەن سەرەوەری بسەپێنێت. جەختیشی كردووە: ڕێككەوتن كراوە لەسەر ئەوەی دەرفەتی تەواو بدرێت بە كازمی بۆ ئەوەی ئەندامانی كابینەكەی دەستنیشان بكاتو، بەجۆرێك توانای ئەوەی هەبێت لەگەڵ كۆی ئاستنەگە ناوخۆییو دەرەكییەكان مامەڵە بكات، كەگرنگترینیان دۆسیەی سەروەریو، بڕیاری ڕۆیشتنە دەرەوەی هێزەكانی ئەمریكایە بەپێی بڕیاری پەرلەمانی عێراق. ڕەنگە ئەمە هۆكاری سەرەكی ئەوەبێت كە هێزە شیعییەكان بەهەموو توانایانەوە هەوڵی سەرخستنی كازمیو حكومەتەكەی دەدەن، لەیەكەم كۆبونەوەی فراوانیشیاندا كە شەوی دووشەممەی ڕابردوو لەماڵی هادی عامری سەرۆكی هاوپەیمانی"فەتح" بەڕێوەچوو، كازمی_یان سەرپشك كرد لەدیاریكردنی وەزیرەكانی كابینەكەی لەگەڵ لەبەرچاوگرتنی پرسی هاوسەنگی تایبەت بە پێكهاتەكان. زیاد لەنیشانێكیان پێكاوە كازمی لەم قۆناغەدا بۆ شیعەكان كارتێكی سیاسی گرنگە، پێیانوایە بەدیاركردنی كازمی بە بەردێك زیاد لەنیشانێكیان شكاندووە، لەلایەك كەسێكیان ڕاسپاردووە كە نزیكە لەئەمریكییەكانو لەمانگی حوزەیرانی داهاتوودا لەگەڵیان دادەنشێتو، گفتوگۆی ستراتیجی لەبارەی ئایندەی پەیوەندییەكانی واشنتۆنو بەغداو چارەنوسی سوپای ئەمریكا دەكات لەعێراقو، ئومێدیان زۆرە لەڕێی گفتوگۆوە ئەمریكا هێزەكانی بكشێنێتەوە یان لانی كەم بوونێكی ڕەمزی بمێنێت لەعێراقو هەڕەشەكانی كۆتایبێت بۆ سەر ئێران هاوپەیمانەكانی. لەلایەكی تریش بە شەقامو مەرجەعەیەتیش دەڵێن، كەسێكیان ڕاسپاردووە، نە پێشتر تاقیكراوەتەوەو نەك جێی مشتومڕیشە، بەشێكیش نییە لەحزبە دەسەڵاتدارەكانو نوخبەی سیاسی، ئەوەش ئەو مەرجانەیە كە داواتان دەكرد.
راپۆرتی : درەو سەر بە هیچ حزبو لایەنێكی سیاسی نییە، تەنانەت كەسایەتییەكی دیارو ناسراوی ناو پرۆسەی سیاسی عێراقیش نییە، بەڵام لەڕێوڕەسمی ڕاسپاردنیدا زۆرینەی هێزە سیاسییەكان ئامادەبوون، وەك دەوترێت عێراق لەمێژە ئاهەنگی سیاسی لەوشێوەیەی بەخۆیەوە نەبینیوە. ڕەنگە ئەمە یەكێك بێت لەخاڵە سەرەنج ڕاكێشەكان لەپرۆسەی ڕاسپاردنی مستەفا كازمی_دا. كازمی، لەیەكێك لەهەرە قۆناغە هەستیارەكانی كە عێراقی پێدا تێپەڕدەبێت، تەنها بۆ هێزە شیعییە ناكۆكەكان نەبووە خاڵی بەیەكگەیشتنو ڕێككەوتن، بەڵكو وێڕایی دروستكردنی كۆدەنگییەكی سیاسی كەموێنە لەسەر ئاستی زۆرینەی هێزە سیاسییەكانی عێراق، هەڵوێستی ئێرانو ئەمریكاشی یەكخست. دۆستی نەیارەكانە واشنتۆنو تاران كە ماوەیەكی زۆرە لەسەر هیچ پرسێكی عێراق نەك هەر هاوڕانین، بگرە لەناكۆكییەكی توندو ڕووبەڕووبونەوەیەكی بەوەكالەتو ڕانەگەیەندراودان، بۆ یەكەمجارە لەسەر ڕاسپاردنی كازمی جۆرێك لە هاوڕاییو مورتاحییان پێوە دیارە. هەردوو وڵات پێشوازییان لەڕاسپارنی كازمی كرد بۆ پێكهێنانی حكومەتی نوێی عێراقو ئامادەییان دەربڕی بۆ هاوكاریكردن لەگەڵ حكومەتی نوێ بۆ سەركەوتن بەسەر كێشەكانیدا. وەزارەتی دەرەوەی ئێران بە فەرمی پێشوازی لە ڕاسپاردنی كازمی كرد، هاوكات حسێن ئەمیر عەبدولاهیان یاریدەری سەرۆكی پەرلەمانی ئێران بۆ كاروباری نێودەوڵەتی ڕایگەیاند: ڕاسپاردنی كازمی بۆ پێكهێنانی حكومەت، بڕیارێكی تەواو عێراقییەو هیچ لایەنێكی بیانی دەستوردانی تێدا نەكردووە. لەتازەترین هەڵوێستی واشنتۆن_یشدا، دیڤید شینكەر یاریدەدەری وەزیری دەرەوەی ئەمریكا بۆ كاروباری خۆرهەڵاتی نزیك لەلێدوانێكدا بە ڕۆژنامەنوسانی ڕاگەیاندووە: ئەگەر كازمی عێراقییەكی پابەندبێت لە بەدیهێنانی سەروەری عێراقو ڕووبەڕووبونەوەی گەندەڵی، كارێكی زۆر گەورە دەبێت، پێشمانوایە زۆرباش دەبێت بۆ پەیوەندییە دووقۆڵییەكانمان. ڕونیشكردووەتەوە، بەغداد پێویستی بە گرتنەبەری هەنگاوە ئەگەر دەیەوێت پەیوەندییەكانی لەگەڵ ئەمریكا بەهێزبكات. هاوسەنگی دەپارێزێت كازمی لەیەكەم لێدوانی تەلەفیزیۆنیدا دوای ڕاسپاردنی هیچ ئاماژەیەكی بە ناكۆكییەكانی واشنتۆنو تاران لەسەر خاكی عێراق نەكرد، تەنها ئەوە نەبێت خواستی حكومەتەكەی پیشاندا بۆ پاراستنی جۆرێك لە هاوسەنگی لەگەڵ دۆستو دراوسێكان. ئەوەش هیوای ئەوەی زیاتر كردووە، كازمی بتوانێت عێراق بگێڕێتەوە بۆ ناوچەی خۆڵەمێشی لەنێوان واشنتۆنو تاران، كە لەسەردەمی عادل عەبدولمەهدی_دا بەتەواوی جێیهێشتبوو و، بەشێوەیەكی ئاشكرا لایەنداریی سەربازگەی ئێرانی دەكرد. یەكێك لەو خاڵانەی كە لەبەرژوەندی كازمی_یە، نزیكییەتی لە ئەمریكییەكان، پێش ئەوەی پەیوەندییەكانی خۆی لەم ماوەیەی دواییدا لەگەڵ تاران ڕێكبخاتەوە. كازمی بەوپێیەی سەرۆكی دەزگای هەواڵگری عێراق بووە، پەیوەندییەكی فراوان ناوخۆییو دەرەكیو زانیاری لەسەر تەواوی هێزە سیاسییەكانو گروپە چەكدارەكان هەیە، هەموو ئەوانەش لەبەرژوەندی ئەو بوو بۆ ڕاسپاردنی. ئەسعەد جەنابی شڕۆڤەكاری سیاسی بە سایتی (حوڕە)ی ڕاگەیاندووە: كازمی بەهێزترین دەزگای ئەمنیی لە عێراق بەڕێوە بەرێوەبردووەو، ڕەزامەندییەكی فراوانیشی لەسەر بووە لە ئیدارەدانی ئەو دەزگایە لەسەر هەردوو ئاستی ناوخۆ و دەرەوە. تارانی دڵنیاكردووە بەگوێرەی سەرچاوەیەكی نزیك لە حزبوڵای لوبنانی كە بۆ ئاژانسی "فرانس پرێس" قسەیكردووە: كازمی بەمدواییە سەردانی بەیروت_ی كردووە، بەوەش توانیویەتی ئەو تۆمەتانەی كە لەلایەن گروپەكانی نزیك لە ئێرانەوە ڕووبەڕووی دەكرێنەوە، بیڕەوێنێتەوە. ئەوەش لەكاتێكدایە، سەرچاوە ئاگادارەكانی عێراق ئاشكرایان كرد: كازمی هەردوو گەورە بەرپرسی ئێرانی (عەلی شەمخانی)و(ئیسماعیل قائانی) بینیوە، كە بەم دواییانە سەردانی عێراقیان كرد. تاقیكراوەی سیاسی نییە ئەو پێشهاتە تازانەشی لەگۆڕەپانی سیاسی عێراق لەم چەند مانگەی دوایدا هاتونەتەگۆڕێ، بەتایبەت گۆڕانی هاوكێشەی سیاسی دوای خۆپیشاندانەكان، ڕۆڵیان هەبووە لە دیاریكردنی كازمیو، هێزە سیاسییەكان ناچار بوون كەسایەتییەك ڕابسپێرن بۆ پێكهێنانی حكومەت كە بەجۆرێك لە جۆرەكان بەشێك لەخواستی شەقامی تێدابێتو، لەو دەمووچاوە تاقیكراوانە نەبێت كە خەڵكی عێراق لێی بێزاربوونو بەسەرچاوەی نەهامەتییەكانی خۆیانی دەزانن. ئاژانسی"فرانس پرێس" لەزاری سەرچاوەیەكی سیاسی باڵای عێراقەوە بڵاویكردووەتەوە: ئێران دەخوازێت جۆرێك لە هێوركردنەوە لە گۆڕەپانی سیاسیو ئەمنیی عێراق بێتەكایەوە لەچوارچێوەی پرۆسەیەكی چارەسەری فراوانتر كە لەناوچەكە هاتووەتەگۆڕێو، كازمی_یش بۆ ئەم قۆناغە یەكێك لەڕوخسارەكانی ئەو پرۆسەیەیە. ئەو سەرچاوەیە جەختیكردووە: ڕاسپاردنی كازمی بەدەستكەوت بۆ عێراق دادەنرێت، بە تایبەت لەم قۆناغە ئابورییە سەختەداو، بۆ زامنكردنی تازەكردنەوەی ئەو لێخۆشبوونەی كە ئەمریكا بۆ بەغدادی كردووە لەسزا سەپێنراوەكانی سەر ئێران. لای خۆیەوە، محەمەد كەریم پەرلەمانتاری عێراق بە ڕۆژنامەی "ئەلعەرەبی ئەلجەدیدی" ڕاگەیاندووە: كازمی پەیوەندییەكی هاوسەنگی هەیە لەگەڵ ئەمریكاو ئێرانو، پێشتریش دانوستكارێكی سەركەوتوو بووە لەنێوان عێراقو وڵاتانی ترو، توانایەكی باشی هەیە لەچارەسەری كێشەو قەیرانەكان. هەموویان بەدڵیانبووە عیزەت شابەندەر پەرلەمانتاری پێشووی عێراق لە توتیتێكدا ڕایگەیاندووە: حكومەتەكەی كازمی بەرهەمی سازانێكی ئیقلیمیو نێودەوڵەتییەو دەڵێت:"دوای چەند مانگێك لەسەر لێشوایو نائومێدی، جارێكی تر سازانی ئیقلیمیو نێودەوڵەتی باڵیكێشا بەسەر دۆخی سیاسی لەعێراق". ئەوەی وایكردووە، لێكدانەوەی سازانی ئیقیلمیو نێودەوڵەتی نزیكترین ئەگەربێت: یەكەم: پتەوی پەیوەندی كازمی بە ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا، هەماهەنگی نێوان دەزگای هەواڵگری عێراقو ئەمریكییەكان لەشەڕی داعش ئەم پەیوەندییەی توندوڵتر كردووە. دووەم: ئێرانییەكان هیوایان لەسەر هەڵچینوە بتوانێت جۆرێك لەهاوسەنگی ڕابگرێت. + لەسەر ئاستی ئەمنیی، بە حوكمی نزیكی لە ئەمریكییەكان سنورێك بۆ هەڕەشەو هێرشەكان دابنێو ناوچەكە لەئەگەری بەریەككەوتنێكی نوێ دووربخاتەوە. + لەسەر ئاستی ئابوریش، لێخۆشبوون بۆ بازگانیكردنی بەغداد لەگەڵ تاران درێژ بكاتەوە، كە ئێران سودی دارایی زۆری لێدەبینێت لەم قۆناغە سەختەدا. سێیەم: بوونی پەیوەندییەكی بەهێز لەگەڵ سعودییە، كە بەوتەی سەرچاوە سیاسییە ئاگادارەكان، مستەفا كازمی دۆستێكی نزیكی محەمەد بن سەلمان جێنیشنی پادشای سعودیەیە. ئایندەی پەیویەندییەكان یەكلادەكاتەوە مایكل نایتس نوسەر لە پەیمانگای واشنتۆن بۆ سیاسەتەكانی خۆرهەڵاتی نزیك لەتویتێكدا دەڵێت: كازمی پیاوێكی هۆشیارەو باش بیردەكاتەوە، دەتوانێت هاوسەنگی بدۆزێتەوە لەوەی پەیوەستە بەهەوڵەكانی ئێران دژی بەرژوەندییەكانی عێراق. پێشیوایە: ئەگەر حكومەتەكەی كازمی تێپەڕێت، عێراق دەرفەتێكی زۆر زیاتری دەستدەكەوێت بۆ گفتوگۆكردن لەگەڵ ویلایەتەیەكگرتووەكان سەبارەت بە هاوكارییە ئابورییەكانو، لێخۆشبوون لە سزاكانو، پشتیوانی سەربازی. ئەمركییەكان كە خۆیان بۆ دەستپێكردنی گفتوگۆیەكی ستراتیجی لەگەڵ حكومەتی داهاتووی عێراق ئامادەكردووەو، بڕیارە لەناوەڕاستی مانگی حوزەیرانی داهاتوودا لەگەڵ بەرپرسانی عێراق دەستی پێبكەن، دانانی كەسێكی گونجاو لە شوێنی عادل عەبدولمەهدی پرسێكی هێجگار گرنگ بوو بەلایانەوە. مایك پۆمپیۆ وەزیری دەرەوەی ئەمریكاو گەورە بەرپرسانی تری وەزارەتەكەی لەچەند ڕۆژی ڕابردوودا ئاماژەیان بەوەدا، بەنیازن لەدانوستانەكانی ئایندەدا كۆی پرسە گرنگەكان بخەنە سەر مێزی گفتوگۆ لەگەڵ عێراقییەكان بە ئایندەی بوونی سوپای ئەمریكاش لە عێراق. بۆیە ڕاسپاردنی مستەفا كازمی كە پەیوەندییەكی باشی هەیە لەگەڵیان لەقۆناغی شەڕ دژی ڕێكخراوی داعش تا دەگاتە پرۆسەی لەناوبردنی ئەبوبەكری بەغدادی پێشهاتێكە جێگەی ڕەزامەندییانەو، پێشبینی دەكرێت ئەم كۆدەنگییە لەئایندەی سیاسی نزیكی عێراقدا ڕەنگبداتەوەو، بەلای كەمەوە جۆرێك لەسەقامگیری ئەمنی بهێنێتەدیو ڕێگری لەئاڵۆزبوونی زیاتری دۆخەكە بكات.
راپۆرتی: درەو لەكۆتایدا بەرەی ئێران سەركەوت، هەرچەندە گروپە شیعییەكانی سەر بەو سەربازگەیە لەم كاندیدە تازەیەش(مستەفا كازمی) دردۆنگنو تۆمەتی ئەمریكبوونی دەدەنە پاڵ، بەڵام بەلایانەوە گرنگە سەرۆك كۆمار نەیتوانی عورفی سیاسی باو لەعێراق بشكێنێو، بەبێ گەڕانەوە بۆ ڕای هێزە سیاسییەكان كاندیدی سەرۆك وەزیران دیاریبكات. لەگەڵ ئەوەی ڕاسپاردنی كازمی بۆ پۆستی سەرۆك یەكێك لە قەیرانە سیاسییە ئاڵۆزەكانی عێراقی كۆتایپێهێنا، بەڵام ئەو ڕاستییەی سەلماندەوە، كە هێزە سیاسیەكانی عێراق بەكوردو سوننەو شیعەوە نایانەوێت بنەمای پشكێنەی حزبیو تائیفی تێپەڕننو، هیچ دەستكارییەكی هاوكێشەی سیاسی بكرێت. ئەوەش بەومانایەی خۆپیشاندانەكانی چەند مانگی ڕابردوو لەعێراق هیچی لەواقیعی سیاسی نەگۆڕیوە، خواستی دەستگرتن بەدەسەڵاتی لەلایەن حزبەكانەوە نەهەژاندووەو، هیچ گۆڕانێك لەعێراقی پێشو دوای خۆپیشاندانەكان ڕووینەداوە. كازمی لەجێی زورفی ئەمڕۆ (مستەفا كازمی) 53 ساڵ لەلایەن سەرۆك كۆماری عێراقەوە ڕاسپێردرا بۆ پێكهێنانی كابینەی حكومەت، بەوەش دەبێتە گەنجترین سەرۆك وەزیر لە مێژووی دروستبوونی دەوڵەتی عێراقەوە. ڕاسپاردنی كازمی دوای ئەوەهات هەر ئەمڕۆ عەدنان زورفی بە فەرمی پاشكەشێی كرد لە ڕاسپاردنی، بەوەش دۆسیەی كەسایەتی سەرۆك وەزیرانی داهاتووی عێراق یەكلابوەوەو، عێراقیش لە یەكێك لە هەرە قۆناغە سەختەكانی قەیرانی سیاسی پەڕییەوە. ئەم هەنگاوە دوای ڕێككەوتنی ئەو هێزە شیعییانە هات كە بە سەربازگەی ئێران ناودەبرێن، كازمی بوو بە خاڵی بەیەك گەیشتنی دوو سەربازگە ناكۆكەكەی شیعە، كە لەدوای دەستلەكاركێشانەوەی عادل عەبدولمەهدی سەرۆك وەزیرانی عێراق لەمانگی كانونی یەكەمی ساڵی ڕابردوەوەوە لە ململانێیەكی سیاسی توندابوون لەسەر دیاریكردنی كەسایەتییەك بۆ پۆستی سەرۆك وەزیران. كوردو سوننە پێش شیعە كەوتن موبارەكەی هێزە كوردییەكان بۆ ڕاسپاردنی (مستەفا كازمی)و، دواتریش پشتیوانی سوننەكان بۆ ناوبراو تەنانەت پێشئەوەی هێزە شیعییەكان بەفەرمی ڕاسپاردنی ڕابگەیەنن، ئاماژەیەكی ڕوونە بۆ بوونی ڕێككەوتنێكی ژێربەژێری سیاسی لەنێوان زۆرینەی هێزە شیعیو كوردیو سونییەكان لەچەند ڕۆژی ڕابردوودا. وەك دەوترێت ڕێككەوتنو پشتیوانی هێزەكان بەجۆرێك گەرموگۆڕی پێوەدیارە، پێش دەستپێكردنی گفتوگۆی پێكهێنانی حكومەت، كابینەكەی (كازمی) زەمانەتی تێپەڕاندنی لەپەرمان كراوە. بەڕای ئاگایانی دۆخی سیاسی عێراق، ئەوەی وایكرد (كازمی) ئەو پشتیوانییە بەرفراوانە بەدەستبهێنێتو(عەدنان زورفی) نەتوانێت بەدەستی بهێنێت، زورفی كاندیدی سەرۆك كۆماری عێراقو هەندێك لەهێزە شیعییەكان بوو، هەرچەندە كوردو سوننە دژی نەبوون، بەڵام نەیانوسیت ببنە بەشێك لەكێشەكانی ناوماڵی شیعەو ناكۆكییەكانی نێوان لە بەرخاتری زورفی قوڵبكەنەوە، بەتایبەت ئەو بنەمایە لەعێراق یەكلابووەتەوە كە سەرۆك وەزیران كەسایەتییەكی شیعەیە. هاوكات نەشیانویست بڕیاری دیاریكردنی سەرۆك وەزیران لەدەست هێزە سیاسییەكانەوە بگوزارێتەوە بۆ دەستێكی تر، چونكە كوردو سوننەش لەئایندەدا بۆ پۆستی سەرۆك كۆمارو پۆستی سەرۆكی پەرلەمان دورنییە ڕووبەڕووی هەمان شەڕ نەبنەوە، ئەوكات شیعەكانیش هەڵوێستێكی بێلایەنانەیان دەبێو ئەم "چاكەیە"ی ئێستایان دەدەنەوە، بەوەی نەبنە بەشێك لە كێشە ناوخۆییەكانن. پشكی هەرێم ئەولەویەتە بۆ كورد پرسی جەوهەری مەسەلەی نادردنی بودجەو پشكی هەرێمی كوردستانە، بۆ ئەوەش بەردەوام پێویستی بەپشتیوانی ناوماڵی شیعەو ڕەزامەندی هێزە شیعییەكانە، بۆیە لەپێناو شەخسێك سەركێشی بە مەسەلەیەوە ناكات. لەپرسی پێكهێنانی كابینەی حكومەتیشدا، پشكی خۆی لەوەزارەتەكانو دیاركردنی وەزیرەكان دوو داواكاری ترن، كە ئەگەری بەهێز ئەوەیە لەرێككەوتنە سیاسییە نهێنییەكانی چەند ڕۆژی ڕابردوودا ئەوەش یەكلاكرابێتەوە، بۆیە پشتیوانییەكە بێنرخ نییە. سوننەكانیش بەهەمان شێوەیە، كۆمەڵێك بەرژوەندیو داواكاری تایبەت بە خۆیان هەیە، ئەوەش لەڕێی گفتوگۆ و پشتیوانیكردنی كاندیدی زۆرینەی ناوماڵی شیعەوە دەتوانن بەدەستیبهێنن، بۆیە بۆ ئەوانیش شەخس بەلایانەوە گرنگ نییە، هێندەی ئەوەی چیان دەستدەكەوێت لەپشتیوانیكردنیدا. زورفی گرەوێكی دۆڕاو بوو هەروەك چاوەڕواندەكرا (عەدنان زورفی) ڕاسپێردراوی پێشوو بۆ پێكهێنانی كابینەی حكومەت لەژێر فشاری هێزو گروپە شیعییەكانی نزیك لەئێران داوای لێبوردنی كردو لەراسپادنی بۆ پێكهێنانی حكومەت كشایەوە. زورفی لەڕۆژی 17ی ئازاری ئەمساڵ لەلایەن بەرهەم ساڵح سەرۆك كۆماری عێراق لەدەرەوەی خواستی هێزە شیعییەكانی نزیك لەئێران بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێ ڕاسپێردرا، ئەوەش هێندەی تر كێشە سیاسییەكانی عێراقی ئاڵۆزتر كرد. لەگەڵ ئەوەی زورفی توانی ماوەیەك سەرسەخستانە بەرگەی فشارەكان بگرێت، بەڵام لەكۆتایدا نەگەیشتە ئەوەی كابینەكەی بخاتە بەردەم پەرلەمانو، وەزیرەكانی ڕووناكی ببینن، هەرچەند مۆڵەتە دەستورییەكەی بەردەمی زیاتر لە هەفتەیەكی مابوو. بەگوێرەی هەندێك سەرچاوە، ئەوەی وایكرد پرۆسەكە بەو خێراییە كۆتایبێت، هێزە سیاسییە شیعییەكان بەڵێنی پۆستێكی باڵایان بەزورفی داوە لەحكومەتی داهاتوو لەبەرامبەر كشانەوەیو پێداگری نەكردنی لەسەر پێكشەكردنی حكومەتەكەی بە پەرلەمان. كێشەیان لەگەڵ سەرۆك كۆمار هەبوو هێزو لایەنە شیعییەكانی نزیك لەئێران لە دیاریكردنی زورفی_دا، كێشەی سەرەكییان لەگەڵ سەرۆك كۆمار بوو زیاتر لەوەی لەگەڵ زورفی بێت. ڕاسپاردنی زورفی_یان بەبێ گەڕانەوە بۆ ڕای ئەوان بە پێشهاتێكی تازەو مەترسیدار دەزانی، وەك جۆرێك لە قوڵبادانو شكاندنی ئیرادەی سیاسییان لێكدەدایەوە. پێیانوابوو ئەو هەنگاوەی سەرۆك كۆمار تەواوكەری هێرشە ئاسمانییەكانی ئەمریكایە بۆ سەر هێزە چەكدارەكانیانو هەردووكیان یەك ئامانجیان هەیە ئەویش لاوازكردنی پێگەو ڕۆڵی هێزەكانی سەر بە ئێرانە لە عێراق، بۆیە بێدەنگیان بە جۆرێك لە خۆكوژی و لاوازبوونی ڕۆڵیان دەزانی لەگۆڕەپانی سیاسیو ئەمنیی عێراقو، بەهەر نرخێك بوبێت ئامادەنەبوون قبوڵی بكەن. "كازمی باشی خراپەكانە" بەڕای بەشێك لە ئاگایانی دۆخی عێراق، مستەفا كازمی بەلای هێزو گروپە چەكدارەكانی نزیك لە ئێرانەوە هیچ جیاوازییەكی نییە لەگەڵ عەدنان زورفی، یان بەپێوەری ئەوان ئەو كەسە نییە متمانەی تەواوی پێبكەن. پێش ئەوەی ناوی (محەمەد عەلاویو عەدنان زورفی) وەك بەربژێری پۆستی سەرۆك وەزیران بچنە سەر مێزی گفتوگۆی شیعەكان، كازمی كاندیدێكی بەهێزبوو بۆ وەرگرتنی پۆستی سەرۆك وەزیران، بەڵام گروپە شیعییەكان لەنێویاندا كەتائیبی حزبوڵا چەندین تۆمەتیان دایە پاڵ كازمیو بانگەشەی ئەوەیان كرد كە دەستی هەبووە لەكوشتنی قاسم سولەیمانی_دا، بەڵام ئەوەی وایلێكردوون كازمی قبوڵبكەنو زورفی ڕەتبكەنەوە: یەكەم: ڕەتكردنەوەی زورفیو دانانی كازمی، مانای سەپاندنی بڕیاری خۆیانو ڕەتكردنەوەی بڕیاری سەرۆك كۆمار، كە بەجۆرێك لەشەری ئیرادەی دەزانن. دووەم: هێشتنەوەی بڕیاری دیاریكردنی سەرۆك وەزیرانی لەدەستی خۆیانو پیشاندانی ئەو وێنە بەناوەو دەرەوەش كە هێشتا ئەوان خاوەن بڕیاری كۆتاین. سێیەم: ڕێگەنەدان بە دەستبردن بۆ عورفی سیاسی لەعێراقو، گەیاندنی ئەو پەیامەش بەسەرۆك كۆمارەكانی داهاتوو كە دەسەڵاتی ئەوان تەنها ڕاسپاردنە، نەك دیاریكردنی كاندیدی سەرۆك وەزیران. چوارەم: ترسی جدیان هەبوو زورفی بەشێك بێت لەپرۆژەیەكی ئەمریكی بۆ لاوازكردنی گروپەكانی حەشدی شەعبی، بەڵام ئەو ترسەیان لەكازمی نییە، چونكە هەر لەسەرتاوە خۆیان ناویان هێناوەتە پێشەوە. پێنجەم: زورفی لەدەرەوەی خواستی ئەوان دیاریكرابوو، بەڵام كازمی لەسەر پێشنیازی ئەوان دیاردەكرێتو لەژێر فەرمانی ئەواندا دەبێو دەتوانن بە ئاسانی مامەڵەی لەگەڵ بكەن. شەشەم: لەدواین سەردانی بۆ عێراق، عەلی شەمخانی ئەمینداری گشتی ئاسایشی نەتەوەیی ئێران چاوی بە مستەفا كازمی كەوتبوو، ئەوەش جۆرێك لەدڵنیایدا بە گروپە شیعییەكانو لەدوای ئەوەوە جارێكی ناوی كازمی هاتەوە پێشەوە.
راپۆرتی: درەو ڕەنگە هێزە شیعییەكانی نەیاری (عەدنان زورفی) لەنێوان خراپو خراپتردا، بەناچاری هانایان بۆ خراپەكە بردبێتەوە. پێشئەوەی ناوی (محەمەد عەلاویو عەدنان زورفی) بێتە ناو ناوانەوە، (مستەفا كازمی) چانسێكی بەهێزی بوو بۆ ڕاسپاردنی بۆ پێكهێنانی حكومەت، بەڵام هەندێك لەهێزە شیعییەكان بەتوندی ڕەتیانكردەوەو، بەدەستكەلای ئەمریكایان ناوبرد. كە (عەلاوی) شكستهێناو (زورفی) هاتە پێشەوە، جارێكی تر هانایان بۆ (كازمی) بردەوە. لەوەناچێت (كازمی) ئەمجارە بەنرخێكی هەرزان بچێتەوە بەردەستیان، وەك دەوترێت هێشتا ڕەزامەندی پیشاننەداوەو، لیستێك مەرجیشی بۆ هێزە شیعییەكان ڕیزكردووە، چونكە ترسی هەیە هێنانەوە پێشەوەی ناوەكەی تەنها بۆ شكستپێهێنانی (زورفی)بێو، دواتر كەسێكی تر كاندیدبكەن، یان عادل عەبدولمەهدی لەشوێنی خۆی بهێڵنەوە. بەرەی دژە زورفی ڕێككەوتن دوای چەند ڕۆژێك لەكۆبونەوەو دانوستانی بەردەوام، هێزە شیعییە نەیارەكانی (عەدنان زورفی) ڕاسپێردراو بۆ پێكهێنانی حكومەت، گەیشتنە رێككەوتن لەسەر كاندیدكردنی (مستەفا كازمی) سەرۆكی دەزگای هەواڵگری عێراق، بۆ سەرۆكایەتیكردنی حكومەتی داهاتوو. بەگوێرەی میدیا عێراقییەكان، ڕێككەوتنە دوای ئەوە هاتووە، شەوی ڕابردوو هادی عامری سەرۆكی هاوپەیمانی "فەتح"و نوری مالیكی سەرۆكی "ئیئتیلافی دەوڵەتی یاسا"و عەمار حەكیم سەرۆكی "ڕەوتی حیكمە" لەشاری بەغداد كۆبونەتەوە، ئەوەش دوای ئەوەی ترسی جدییان هەبووە لەوەی (زورفی) بتوانێت لەڕێی ئەو پشتیوانییەی لەلایەن بەشێكی بەرچاو لە پەرلەمانتارانەوە لێدەكرێت، كابینەكەی لەدەرەوەی خواستی ئەوان لەپەرلەمان تێپەڕێنێت. سەركردەیەك لە هاوپەیمانی "فەتح" لەلێدوانێكدا بۆ ڕۆژنامەی "ئەلعرەبی ئەلجەدید" ئاماژەی بەوەداوە: محەمەد یەعقوبی سەرۆكی حزبی"فەزیلە"و فالح فەیاز سەرۆكی هاوپەیمانی "عەقد" یش، بەشێكن لەو ڕێككەوتنەی (عامریو مالیكیو حەكیم) ئەنجامیداوەو، ڕەزامەندییان پیشانداوە لەسەر كاندیدكردنی سەرۆكی دەزگای هەواڵگری عێراق لەشوێنی زورفی. ڕوونیشكردووەتەوە: هاوپەیمانی "نەسر" بەسەرۆكایەتی حەیدەر عەبادی، ڕەتیكردووەتەوە بەشداری ئەو ڕێككەوتنەبكات، نوری مالیكی_یش مەرجی ئەوەی هەیە (كازمیی) لەلایەن زۆرینەی شیعەكانەوە پشتیوانی بكرێت، بۆ ئەوەی پشتگیری بكات. كوردوسوننەو سەدر لەناوەڕاستدا وەستاون سەركردەكەی هاوپەیمانی "فەتح" ئەوەشی ئاشكراكردووە: موقتەدا سەدر سەرۆكی ڕەوتی سەدر، جەختی كردووە كەهیچ تێبینییەكی نییە لەسەر كاندیدكردنی (مستەفا كازمیی)، بەڵام بەدوو مەرج: یەكەم: ڕێككەوتنی هەمووان (شیعەكان) لەسەر پشتیوانیكردنی. دووەم: هێزە سیاسییەكان بەشێوەیەكی ڕەسمی پشتیوانی ئەو كاندیدكردنەكەبكەن. سەدر ئەوەشی بەهێزە سیاسییەكان ڕاگەیاندووە: هاوپەیمانی "سائیرون" بەشداری دانیشتنی متمانەدان بەزورفی دەكاتو، ئەگەر زورفی توانی نیساب تەواو بكات، ئەوا "سائیرون" دەنگ بۆ متمانەدان بە كابینەی حكومەتەكەی دەدات. بەگوێرەی سەرچاوەكە، ئەو هێزە شیعییانەی لەسەر كاندیدكردنی (مستەفا كازمیی) ڕێككەوتوون، پەیوەندییان بە هێزە كوردیو سونییەكانەوە كردووەو، ئەوانیش لای خۆیانەوە پشتیوانیان بۆ هەر بڕیارێك دەربڕیوە كەزۆرینەی سیاسی شیعەكان لەسەری ڕێكبەكەون، چونكە ئەو پۆستە بەپێی عورفی سیاسی لە پشكی پێكهاتەی شیعەیە. وەك دەوترێت ئێستا بەرەی نەیاری چاوەڕێن، (عەدنان زورفی)بكشێتەوە یان لەپەرلەمان شكستبهێنێت، بۆ ئەوەی بەنوسراوی فەرمی كاندیدكردنی (مستەفا كازمی) پێشكەش بە سەرۆك كۆمار بكەن. پێشتر كاندیدكردنی مستەفا كازمی سەرۆكی دەزگای هەواڵگری عێراق بۆ پێكهێنانی حكومەتی نوێی عێراق، لەلایەن هەندێك لەهێزە شیعییەكانو گروپە چەكدارەكانی نزیك لە ئێرانەوە بە توندی ڕەتكرایەوە، لەو گفتوگۆیانەی پێش ڕاسپاردنی محەمەد تۆفیق عەلاویو عەدنان زورفی لەنێوان هێزە شیعییەكاندا بەڕێوەچوو. كازمی.. كاندیدی ناچاری! پێدەچێت ترس لەدەرچوونی زورفی وای لەهێزە شیعییەكان كردبێت بە كازمی ڕازیبن، لەبەرامبەردا هەندێك لەسەرچاوە ئاگادارەكان دەڵێن، كازمی ئەمجارە مەرجی هەیە بۆ وەرگرتنی پۆستەكەو تائێستا ڕەزامەندی پیشان نەداوە: مەرجەكانی كازمی: یەكەم: پێدانی دەرفەتی تەواو بە عەدنان زورفی لەهەوڵەكانی بۆ پێكهێنانی حكومەت. دووەم: دەربڕینی ڕەزامەندی هێزە شیعییەكان بە نوسراوی فەرمی سەبارەت بە ڕاسپاردنی. سێیەم: دەستوەرنەدان لە پێكهێنانی حكومەتەكەتو پرۆگرامی حكومەتەكەی. چوارەم: ئازادی تەواوی هەبێت لە هەڵبژاردنی وەزیرو پۆستەكانی تر. ئەوەش بەو مانایەی كاندیدكردنی كازمی پێویستی بە ڕەزامەندی ڕای كوردو سونەیە كە پێشتر محەمەد تۆفیق عەلاوی_یان ڕەتكردەوە بەهۆی پێداگری لە دیاریكردنی وەزیرەكانی بەبێ گەڕانەوە بۆ هێزە سیاسییەكان. هەر لەم میانەدا، سایتی "موازین" لەزاری سەرچاوە سیاسییە ئاگادارەكانەوە بڵاویكردووەتەوە: مستەفا كازمی كۆمەڵێك مەرجی دیاریكردووە لەبەرامبەر دەربڕینی ڕەزامەندی بە ڕاسپاردنی بۆ پێكهێنانی حكومەتی نوێ، چونكە كازمی ترسی هەیە ناوەكەی بۆ یاری سیاسی كێش بكرێتە ناو گۆڕەپانەكە بۆ شكستپێهێنانی عەدنان زورفیو، دواتر دەستنیشانكردنی كاندیدێكی تر یان هێشتنەوەی عادل عەبدولمەهدی. كوتلەكەی زورفی گەشبینە ئەحمەد حەمەدانی، سەركردە لە هاوپەیمانی "نەسر" دەڵێت: عەدنان زورفی سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو ئەوەی لەسەربوو كۆتایی پێهێناوە، پێكهاتەی كابینەی حكومەتەكەی تەواوكردووە، ئێستا چاوەڕێی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراقە بۆ پێدانی متمانە بە حكومەتەكەی. حەمەدانی بە ڕۆژنامەكەی ڕاگەیاندووە: تائێستا زورفی چانسی باشەو پشتیوانییەكی پەرلەمانیی گەورەی هەیە، ڕێككەوتنی نەیارەكانیشی لەسەر كاندیدكردنی مستەفا كازمی سەرۆكی دەزگای هەواڵگری، كاریگەری لەسەر چانسی زورفی نابێت، چونكە چانسی زورفی پشتی بە پەرلەمانتاران بەستووە. جەختیشكردووە: زورفی بەنیاز نییە بكشێتەوە، بەڵكو ئەو پێداگرە لەسەر پێكهێنانی حكومەتەكەیو بەدیهێنانی داواكاری چاكسازیو گۆڕانكاری، دوای بەدەستهێنانی متمانەی پەرلەمان، گفتوگۆكانیشی بەردەوامە لەگەڵ پەرلەمانتارانو، كوتلە شیعیوسونیو كوردییەكان پشتیوانی دەكەن.
راپۆرتی: درەو بەرەی ڕەتكەرەوەی (عەدنان زورفی) گرەو لەسەر نەگۆڕیی نەریتی سیاسی دەكەن لەعێراق، ئەو نەریتەی پایەكی گرنگی پشكێنەیەو پرۆسەی سیاسی لەسەر بنیاتنراوە. ئەوان لەو بڕوایەدان كوردو سوننە سەركێشی شكاندنی ناكەنو خۆیان ناكەن بە بەشێك لەكێشەكانی ناوماڵی شیعە، وێڕایی فشاری ژێر بەژێری تاران كە بەردەوام كاریگەری هەبووە لەیەكلاكردنەوەی هاوكێشە سیاسییەكانی عێراق. لەبەرامبەردا (زورفی)یش، هاوشانی پشتیوانیكردنی لەلایەن هەندێك لەهێزە شیعییەكانەوە، گرەو لەسەر هاوڕێیەتیو نزیكایەتی دەكات لەپەرلەمانتاران، بەوپێیەی خۆی پەرلەمانتارەو پەیوەندییەكی باشی هەیە لەگەڵ زۆرێكیان، ئەوەش وەك دەوترێت ڕۆڵی دیارهەبووەو، توانیویەتی قەناعەت بە هەندێكیان بكات، تەنانەت بە پێچەوانەی ڕای هێزە سیاسییەكانیشیان متمانەی پێدەن. وێڕایی بەردەوامی ناكۆكییەكانو شكستهێنانی هەوڵەكانی بۆ ڕازیكردنی ئەو هێزە سیاسییانەی ڕاسپاردنی ڕەتدەكەنەوەو، پێش تەواوبوونی ئەو مۆڵەتە دەستورییەی لەبەردەمیدایە بۆ پێشكەشەكردنی كابینەی حكومەتەكەی كە كەمتر لە دوو هەفتەی ماوە، ئەمڕۆ (عەدنان زورفی) سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو پرۆگرامی حكومەتەكەی پێشكەش بە پەرلەمانی عێراق كرد. پرۆگرامی زورفی پرۆگرامی حكومەتەكەی زورفی كۆمەڵێك خاڵو بڕگەی گرنگی تێدایە بۆ ئەم قۆناغەی ئێستای عێراق كە دیارترینیان ئەمان: + ئەنجامدانی هەڵبژاردنی پێشوەخت لەماوەیەك كە سالێك تێپەڕنەكات. + پاراستنی خۆپیشاندەرانو جێبەجێكردنی داواكارییە ڕەواكانیانو لێپرسینەوە لەبكوژانی خۆپیشاندەرانو هێزە ئەمنییەكانو ڕادەستكردنیان بە دادگا. + ڕووبەڕووبونەوەی ڤایرۆسی كۆرۆناو تەرخانكردنی بودجەیەكی گونجاو بۆ بنبڕكردنی. + پەلەكردن لە تەواوكردنی پرۆژە یاسای بودجەی 2020و تێپەڕاندنی لەپەرلەمان. + كەمكردنەوەی خەرجییە ناپێویستەكان بۆ چارەسەكردنی كورتهێنانی دارایی كە بەهۆی دابەزینی نرخی نەوتەوە ڕووبەڕووی عێراق بووەتەوە. + هێشتنەوەی چەك لەدەستی دەوڵەتو كردنەدەرەوەی هێزی چەكدار لەشارەكانو كۆتایهێنان بە دیاردەی چەكداری تێیاندا. + چارەسەركردنی دۆسیەی ئاوارەكانو كاركردن بۆ گێڕانەوەیان بۆ زێدی خۆیان. + ئەنجامدانی چاكسازی لەوەزارەتو دامەزراوەكانی حكومەت. + زورفی ئەمجارە حەشدی شەعبی لەبیرنەكردو، لە پرۆگرامی حكومەتەكەیدا جۆرێك لەدڵنیای دانێو بەڵێندا، هەوڵ بۆ بەهێزكردنی تواناكانیان بداتو، ڕێگە بگرێت لەهەر كردنە ئامانجێكی دەرەكی عێراق. تۆپەكەی هەڵدایە پەرلەمان بەگوێرەی سەرچاوە سیاسییە ئاگادارەكانی عێراق، سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو بەنیازە داوا لەپەرلەمانی پەرلەمان بكات لەچەند ڕۆژی داهاتوودا كۆبونەوەیەك ڕێكبخات بەمەبەستی دەنگدان لەسەر حكومەتەكەی. گرەوی (زورفی) لەسەر كۆكردنەوەی زۆرترین پەرلەمانتارە لەو كوتلانەی كە ڕاسپاردنی ڕەتدەكەنەوە، بەوپێیەی خۆی پەرلەمانتارەو هاوڕێیەكی نزیكیانە. نوسینگەی (محەمەد حەلبوسی) سەرۆكی پەرلەمانی عێراق، لەبەیاننامەیەكدا ڕایگەیاند: ئەمڕۆ شەممە سەرۆكی پەرلەمان كارنامەی وزاری سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراوی بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەتی بەدەست گەیشتوووە. زۆرینەی پێویستی كۆكردووەتەوە (نەدا شاكر جەودەت) پەرلەمانتاری هاوپەیمانی "نەسر" كە كوتلەكەی(زورفی)یە لەپەرلەمان، لەلێدوانێكدا بۆ سایتی "بەغداد ئەلیەوم" ڕایگەیاندووە: زورفی توانیویەتی زۆرینەی پەرلەمان بەدەستبهێنێتو، پێشبینی دەكەن لەم هەفتەیەدا پەرلەمان كۆببێتەوە بۆ دەنگدان لەسەر كابینەی حكومەتەكەی. لای خۆیەوە، بەها ئەعرەجی جێگری سەرۆك وەزیرانی پێشوی عێراق لەتویتێكدا دەڵێت: ئاماژە نوێكان دەریدەخەن، سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو زۆرینەی پێویست بۆ تێپەڕاندنی كابینەی بەدەست دەهێنێت هەر كات ئەنجومەنی نوێنەران توانی دانیشتنێكی تایبەت بۆ پێدانی متمانە بە حكومەت ڕێكبخات لەماوەی دەستوریی دیاریكراودا. ئاماژەی بەوەشداوە: هەندێك لەو كوتلانەی لەچوارچێوەی ئەو هاوپەیمانێتیانەن كە ڕاسپاردنی (زورفی) ڕەتدەكەنەوە، دانوستانكاری لاوەكی دەنێرێن بۆ زانینی پشكیان لەحكومەتی داهاتوو. بەگوێرەی سەرچاوە ئاگادارەكان ئەوەی وایكردووە، (زورفی) بەو شێوە چاوەڕواننەكراوە بەرنامەی حكومەتەكەی ڕەوانەی پەرلەمان بكات، دوو هۆكارن: یەكەمیان: جوڵاندنی پرسی نایاسایبونی بڕیارەكەی دادگای فیدراڵی عێراق سەبارەت بەڕاسپاردنی (زورفی)لەلایەن سەرۆك كۆمارەوە، بەتایبەت دوای ئەوەی دوێنێ هەینی سەرۆكایەتی كۆمار مەرسومی دامەزراندنی ئەو دادوەرەی كشاندەوە كە نیسابی یاسایی بڕیارەكەی دادگای تەواوكرد. دووەمیشیان: دەنگۆی بەهێز هەیە (ئیسماعیل قائانی) فەرماندەی فەیلەقی قودسی ئێران لەسەردانەكەی چەند ڕۆژی ڕابردوویدا بۆ بەغدادو كۆبونەوەی لەگەڵ هێزە شیعییەكان سەركەوتوو نەبووەو نەیتوانیوە هەڵوێستی هێزە شیعییەكان یەكبخات، ئەمەش گوڕێكی باشیداوە بە (زورفی) بۆ جوڵەكردنو دەرفەتی تێپەڕاندنی حكومەتەكەی زیاتر كردووە. لەلایەكی ترەوە زورفی پشتیوانی ئەمریكای بۆ خۆی مسۆگەركردووەو ئەمریكا دەیەوێت كابینەكەی زورفی تێپەڕێت و كۆتایی بە پرسی كابینەی نوێی حكومەت بهێنێت و لەوێوە عێراق لە چنگی ئێران دەربهێنێت گرەوەكە لەسەر هەڵوێستی كوردو سونەیە ئەوە لەكاتێكدایە، هێزە نزیكەكانی ئێران، بەدیاریكراوی هاوپەیمانی"فەتح"و"ئیئتیلافی دەوڵەتی یاسا" تائێستا بەتوندی دژی ڕاسپاردنی (زورفی)ینو، پێداگریدەكەن لەسەر كشانەوەی یان شكستپێهێنانی لەپەرلەمان. (عامر فایز) پەرلەمانتاری هاوپەیمانی "فەتح" ئەمڕۆ شەممە لەلێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاندووە: كوتلە شیعییەكان دابەشبوون لەنێوان ڕەتكردنەوەو پەسەندكردنی ( زورفی)، ئەو دابەشبوونەش دیمەنەكە ئاڵۆزتر دەكاتو تێپەڕاندنی كابینەی (زورفی) قورس دەكات، ئەگەر ئەوە بەهەند وەربگرین كە كوتلە سونییو كوردییەكان پێشێلی عورفی سیاسی قبوڵنەكەن، كە تەئكید لەسەر پێویستی ناونانی سەرۆك وەزیران دەكات لەلایەن گەورەترین كوتلەی پەرلەمانەوە. گروپە چەكدارەكان هەڕەشە دەكەن هەر لەچوارچێوەی ململانێكانی پێكهێنانی حكومەتی نوێی عێراقدا، 8 گروپی چەكدار ( عەسائیبی ئەهلی حەق، كەتائیبی سەید ئەلشوهەدا، حەرەكەی ئەوفیا، حەرەكەی جوندولئیمام، حەرەكەی نوجەبا، كەتائیبی ئیمام عەلی، سەرایای عاشورا، سەرایای خۆراسانی) كە خۆیان بە بەرەی (مقاوەمە) ناوبردووە لەبەیاننامەیەكی هاوبەشدا، (عەدنان زورفی)یان بە بەكرێگیراو و، كاندیدی دەزگای هەواڵگری ئەمریكا ناوبردووەو، بەهەموو شێوەیەك تێپەڕاندنیانی حومەتەكەیان ڕەتكردووەتەوە، هۆشداریشیان داوە بە سەرۆك كۆماری عێراق بەوپێیەی بەراسپاردنی ناوبراو پێشێلی داواكاری خۆپیشاندەرانو ڕێنماییەكانی مەرجەعەیەتی كردووەو، ئاشتی كۆمەڵایەتی خستووەتە مەترسییەوە. هاوكات ئیدانەی ئەو پەرلەمانتارانەشیان كردووە كە پشتیوانی (زورفی) دەكەن، بەپێویستیان زانیوە داوای لێبوردن بكەن لەو هەڵەیەی كردوویانە.
راپۆرتی: درەو چاوەڕواندەكرێت لەچەند كاتژمێری داهاتوودا هەموو ڕیسە سیاسییەكە لەعێراق ببێتەوە بەخوریو ململانێكان بگەڕێنەوە بۆ چوارگۆشەی یەكەم. ڕۆژی هەینی سەرۆكایەتی كۆماری عێراق بڕیاریدا بەكشاندنەوەی مەرسومی سەرۆكایەتی تایبەت بەدامەزراندنی دادوەر (محەمەد كوبەیسی) وەك ئەندامێكی ڕەسەن لەدادگای باڵای فیدراڵی عێراق. كشاندنەوەی مەرسومەكە لەسەر بنەمای پەسەندكردنی دادگای پێداچوونەوەی فیدراڵی بوو لەسەر بڕیارێكی دادگای بەرایی كەرخ كە فەرمانیدا بەنادەستوری بوونی مەرسومەكەی سەرۆكایەتی كۆمار، ئەوەش دوای ئەوەی ئەنجومەنی باڵای دادوەری نامەیەكی ئاراستەی سەرۆكایەتی كۆمار كرد. لەبەیاننامەكەدا،كە ناوەندی ڕاگەیاندنی ئەنجومەنی باڵای دادوەری عێراق بڵاویكردووەتەوە، هاتووە: جارێكی تر ئەنجومەنی باڵای دادوەری داوا لەئەنجومەنی نوێنەران دەكات بۆ پەلەكردن لە دارشتنی دەقێكی جێگرەوە بۆ چارەسەكردنی بۆشایی دەستوریو یاسایی بەهۆی نەبوونی دادگایەك نیسابی یاسای تەواوبێت، پەنای بۆ ببرێت لە ململانێ دەستوریو یاساییەكاندا. نیساب تەواو نەبووە بەپێی مادەی 3 لەیاسای ژمارە 30 ساڵی 2005 نیسابی یاسایی بۆ بڕیارەكانی دادگای باڵای فیدراڵی عێراق بە 9دادوەر تەواودەبێت، بەڵام بەكشاندنەوەی مەرسومی دامەزراندنی ئەو دادوەرە، نیسابی یاسایی لە یاسایبونی ڕاسپاردنی (عەدنان زورفی) لەلایەن سەرۆك كۆماری عێراقەوە كێشەی تێدەكەوێت. (بەرهەم ساڵح ) سەرۆك كۆماری عێراق، پێش ئەوەی (عەدنان زورفی) بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێ ڕابسپێرێت، ڕۆژی 16/3/2020 نامەیەكی ئاراستەی دادگای باڵای فیدراڵی كرد، سەبارەت بە یاسایی بوونی ئەو هەنگاوەی ناویەتی كە بەبێ گەڕانەوە بۆ هێزە سیاسییەكان (زورفی) ڕاسپاردووە، لەبەرامبەردا دادگای باڵای فیدراڵی عێراق بە بڕیارێك وەڵامی سەرۆك كۆماری دایەوە كە ئەوە لەدەسەڵاتەكانی خۆیەتیو هیچ پێشێلكارییەكەی یاسایی تێدانییە. سەرۆك كۆمار ناچارە پاشگەزبێتەوە بڕیارەكەی دادگای باڵای فیدراڵی عێراق كە ڕۆژی 17ی مانگی ئازاری ڕابردوو دەرچوو، ئیمزای 9 دادوەری لەسەربوو، یەكێك لەو دادوەرانە (محەمەد كوبەیسی)بوو، كە سەرۆكایەتی كۆماری عێراق لەئێستادا مەرسومی دامەزراندنەكەی كشاندووەتەوە، كێشەكە لێرەوە دەستپێدەكات. بەوپێیەی كێشەی یاسایی بۆ مەرسومی ڕاسپاردنی (زورفی) دروستدەكاتو ڕەنگە لەچەند كاتژمێری داهاتوودا سەرۆك كۆماری عێراق ناچاربێت مەرسومی ڕاسپاردنی (زورفی)یش بكشێنێتەوە. پێشتریش، بڕیارەكە مشتومڕێكی توندی دروستكرد لەنێوان دادگای باڵای فیدراڵیو ئەنجومەنی باڵای دادوەری عێراق، (فائق زێدان) سەرۆكی ئەنجومەنی باڵای دادوەری ڕایگەیاند: مافی ڕاسپاردنی كاندید بەبێ ڕەزامەندی ئەو كوتلەیەی كاندیدی كردووە، بەهیچ جۆرێك ناگوێزرێتەوە بۆ سەرۆك كۆمار، چونكە ئەو شرۆڤەیە هەڵەیە بەتایبەت لەدادگایەكەوە دەرچووە، كە نیسابی یاسایی تەواو نییە. نەیارەكانی زورفی هەڕەشە دەكەن (محەمەد غەبان) سەرۆكی كوتلەی "فەتح" لەپەرلەمانی عێراق، لەلاپەڕەی تایبەتی خۆی لەتۆڕی كۆمەڵایەتی فەیسبوك هۆشداریداوەتە (بەرهەم ساڵح) و دەڵێت:"ئەگەر سەرۆك كۆمار مەرسومی ڕاسپاردنی عەدنان زورفی نەكشێنێتەوە ناچار دەبین بە ئاشكراكردنو خستنەڕووی ئەو بەڵگەنامانەی دەریدەخات دەستور پێشێلكراوەو بەتاڵی پرۆسەی ڕاسپاردنەكە دەسەلمێنێت". پێشتریش (غەبان) ئاماژەی بە بڕیاری دەستەی گشتی دادگای تەمیزی فیدراڵی كردبوو لە 17/3/2020و، پاڵپشت بەو بنەما یاساییەی دەڵێت، ئەوەی لەسەر بەتاڵ بنیاتبنرێت بەتاڵە، داوای لەسەرۆك كۆمار كرد مەرسومی تایبەت بە ڕاسپاردنی (عەدنان زورفی) هەڵبوەشێنێتەوە، ئاماژەی بەوەشكردبوو، هەر هەوڵێك بۆ خۆدزینەوە لەو بڕیارە تێناپەڕێو بەپێچەوانەی ئەوە پێشێلكارییە دەستورییەكان ئاشكرادەكەن كە لەو ڕێیەوە پرۆسەی ڕاسپاردنەكە ئەنجامدراوە. لێكەوتەكانی كشانەوەی مەرسومەكە (عەدنان شەریفی) پسپۆڕی یاسایی لەلێدوانێكدا بۆ پێگەی "موازین" دیارترین لێكەوتەكانی كشاندنەوەی مەرسومی سەرۆكایەتی كۆماری عێراق تایبەت بەدامەزاردنی ئەو دادوەرە وەك ئەندامێكی ڕەسەن لەدادگای فیدراڵی لەچەند خاڵێكدا دەستنیشانكردووە: 1-وەستانی تەواوەتی دادگای فیدراڵی لە ئەنجامدانی كارەكانی بەوپێیەی دوای كشانەوەی مەرسومی سەرۆكایەتی كۆمار نیسابی یاسایی دادگاكە تەواونابێت بۆ بڕیاردان. 2- سەرۆكایەتی كۆمار وەڵامی بڕیارەكەی دادگای پێداچوونەوەی فیدراڵیو نامەكەی ئەنجومەنی باڵای دادوەری داوەتەوە كە بڕیاری دامەزراندنی دادوەر (محەمەد كوبەیسی) بە نایاسایی داناوە، بەوپێیەی ئەو دادوەرە ڕەوانەی خانەنشینی كراوەو مافەكانی تایبەت بە خانەنشینی وەرگرتووە، بەوەش هەر بڕیارێك كە لەدادگای فیدراڵییەوە دەرچووە بە بەتاڵ ئەژمار دەكرێت. 3- لەسەر ئەوبنەمایەش بڕیارەكەی دادگای فیدراڵی كە دەسەڵاتی داوە بە سەرۆك كۆمار بۆ ڕاسپاردنی كەسایەتییەك بۆ پێكهێنانی حكومەت نایاساییەوەو، ڕەنگە ناچاربێت پەنا بۆ كشاندنەوەی ڕاسپاردنەكەی بەرێت. 4- دەسەڵاتی دادوەری لەحاڵەتی بۆشایی دەستوریدایەو پێویستە لەسەر ئەنجومەنی نوێنەران یاسایەكی جێگرەوە بۆ مادەی 3 لەیاسای دادگای فیدراڵی دەربكات كە دادگا هەڵیوەشاندەوە بەهۆی نادەستوری بوونی، كە مافی خۆ كاندیدكردنی بۆ ئەندامێتی دادگاكە داوە بە ئەنجومەنی باڵای دادوەریو پەسەندكردنی لەلایەن سەرۆك كۆمارەوە. 5- ئەنجومەنی باڵای دادوەری دەتوانێت چارەسەری ئەو كێشەیەبكاتو وڵات ڕزگاربكات لەو بۆشاییە مەترسیدارە بە دەركردنی بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی خانەنشینكردنی ئەو دادوەرە لەسەر داوای دادگای فیدراڵی بەوپێیەی دادوەری یەدەگەو بەوپێیەش دەبێت هەموو ئەو پاداشتانەی كۆتایی خزمەت وەریگرتووە بیگێڕێتەوە، چونكە یاسای دادگای فیدراڵی تەمەنی ئەندامانی دادگاكەی دیارینەكردووە. بە بۆچوونی ئاگایانی دۆخی عێراق، سیناریۆی نزیك ئەوەیە، بەمنزیكانە هەندێك هێزی سیاسی لەدادگای بەرایی سكاڵایەك تۆماردەكەن لەسەر ئەو بنەمایەی ئەو مەرسومەی (زروفی)لەسەر ڕاسپێردراوە، لەئاكامی بڕیارێكی پێچەوانەی یاسا سەرچاوەی گرتووە لە دادگای فیدراڵی بەهۆی تەواونەبوونی نیسابی یاسایی. دادگای بەرایی_یش بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی مەرسومی ڕاسپاردنی (زورفی) دەردەكات، سەرۆك كۆماریش بەناچاری مەرسومی ڕاسپاردنی (زورفی) دەكشێنێتەوە، بەوەش هەنگاوە سیاسییەكان دەگەڕێنەوە چوارگۆشەی یەكەمو، جارێكی تر ڕاسپاردنی كاندیدو پرسی گەورەترین كوتلە دێتەوە پێشەوە.
(درەو): محەمەد تۆفیق عەلاوی سەرۆک وەزیرانی راسپێردراوی پێشووی عێراق لە چاوپێکەوتنێکدا لەگەڵ کەناڵی (روسیا الیوم): 🔹 لە پرسی پێکهێنانی حکومەتدا محەمەد حەلبوسی لە پێکهاتەی سوننەو نوری مالیکی و چەند لایەنێکی هاوپەیمانی فەتح لە دژم بوون و ئەوان هۆکاربوون نەتوانم حکومەتەکە پێکبهێنم. 🔹 سەرەتا بەتەواوەتی لەگەڵ کورد تێڕوانینمان جیاوازبوو، بەڵام لە کۆتایدا لەگەڵ کورد گەیشتمە رێککەوتنی تەواوەتی، هەرچەندە دەرکەوت کورد لێکتێگەیشتنیان لەگەڵ حەلبوسی هەبوو لەبارەی ئەوەی پێکەوە بەشداری حکومەت بکەن یاخود بەشدار نەبن. 🔹 ئیران هیچ رۆڵێکی نەبوو لە کاندیدکردنمدا بۆ پۆستی سەرۆک وەزیران، بەڵام ئێرانییەکان دەیانزانی من کەسێکم کە دژیان نیم و لە ململانێی ئێران- ئەمریکادا لە ناوەڕاستدا راوەستاوم. 🔹 من پەیوەندیم دێرینم لەگەڵ ئەمریکیەکان هەیە، بەڵام پەیوەندییەکانم سیاسی نەبوون، ئەمریکیەکان لە کاندیدکردنم بۆ پۆستی سەرۆک وەزیران سەرەتا هەڵوێستیان روون نەبوو، بەڵام دواترو دوای چەند دیدارێک لەگەڵ باڵیۆزو قسەکردن لەگەڵ مایک پۆمپیۆی وەزیری دەرەوە بۆیان رونبووەوە کە من پاڵپشتی لە ئێران ناکەم و بێلایەنم. 🔹 پێموایە دەرفەتی عەدنان زوری بۆ پێکهێنانی کابینەی حکومەت لە رێژەی ٥۰٪ تێناپەڕێت. 🔹 ئێستا ناوی هەریەکە لە عیزەت شابەندەرو عەبدولکەریم عەبتان و مستەفا کازمی دەهێنرێت بۆ کاندیدکردنیان بۆ پۆستی سەرۆک وەزیران، بەبۆچونی من لە کۆتایدا هەموو ئەم ناوانە لادەبرێن و کەسێکی تر کاندید دەکرێت. 🔹 هیچ رێککەوتن و سازشێکم بۆ موقتەدا سەدر نەکرد، یەکەم دانوستان کە کردم لەگەڵ سائیرون و فەتح بوو، داوام لێکردن بەهیچ جۆرێک دەستوەردان نەکەن و حکومەت بەشێوەی پشکێنە نابێت، ئەوان پێیان وتم رەزامەندن لەسەر ئەو مەرجانە.
راپۆرتی: درەو زیاد لەهۆكارێك وادەكەن ترس لەڕوودانی كودەتای سەربازی لەعێراق گریمانەیەكی واقیعیو چاوەڕوانكراو بێت نیگەرانیی بەردەوامی ئەمریكا لەهەژموونی ئێران لەعێراق و ئەو جەنگە كراوەیەی واشنتۆن لەگەڵ گروپە چەكدارەكانی شیعە لەعێراق لەسەرەتای ئەمساڵەوە دەستیپێكردووە، چۆڵكردنی چەند بنكەیەكی سەربازیو، كۆكردنەوەی هێزەكانی لەدوو بنكەی سەربازی(حەریرو عەین ئەسەد)و بەهێزكردنی ڕێوشوێنە ئەمنییەكانو دانانی سیستمی بەرگری پاتریۆت لێیان، گیرۆدەبوونی تاران بە پەتای كۆرۆنا، ڕاسپاردنی كەسێك بۆ پێكهێنانی حكومەتی نوێ لەعێراق لەدەرەوەی خواستی هێزەكانی نزیك لەتاران، كۆمەڵە ئاماژەیەكن بۆ ئەگەری رودانی كودەتا لە عێراقدا. كودەتای سەربازی یەكێك بوو لەو كارتە بەهێزانەی ئەمریكا لەسەروبەندی هەوڵەكانی بۆ ڕووخاندنی رژێمی پێشوو كاری لەسەر دەكرد، ئامانجی واشنتۆن لەوكاتەدا هاندانی فەرماندەكانی سوپای عێراق بوو بۆ ئەنجامدانی كودەتا بەسەر رژێمی (سەدام حسێن)دا، بەڵام هەوڵەكانی شكستهێناو، سەرەنجام لەڕێی هێزەوە ئەوكارەی كرد. لێروە بەدواوە، بڕوای باو كودەتای وەك زۆرێك لەڕووداوە خوێناوییەكانی تری لەعێراق كرد بە بەشێك لەمێژوو. دیموكراسیو بەشداری پێكهاتە جیاوازەكان لەناوەندی بڕیاری سیاسی، كۆتایهاتنی سەردەمی تاكحزبیو دابەشبوونی هێز بەسەر كۆمەڵێك ناوەندی جیاواز، ئەو قەناعەتەی تۆخكردەوە كە عێراق سەردەمی كوەدەتای تێپەڕاند. بەڵام زۆری پێنەچوو ترس لەكودەتا هاتەوە ناو فەرهەنگی سیاسیو، ئەمریكاو سیاسییەكانی عێراق چی وەك ترسێكی جدیو، هەمیش وەك كارتی سیاسی بەكاریانهێنا. كودەتا وەك كارتی فشار لەسەردەمی (نوری مالیكی)داو، بە دیاریكراوی ساڵی 2008 ترس لەئەگەری ڕوودانی كودەتا لەعێراق وەك مەترسییەكی جدی هاتەوە بەرباس، ژمارەیەك لەسەركردە عێراقییەكان لەوانە(عادل عەبدولمەهدی، مەسعود بارزانی، ئەحمەد چەلەبی) وەك ئەگەرێكی چاوەڕوانكراو ئاماژەیان پێدا. ئەمریكییەكان لەو سەردەمەدا ڕۆڵی دیاریان گێڕا لەگەورەكردنی مەترسی ڕوودانی كودەتا لەعێراق، ئەوەش زیاتر بۆ دروستكردنی فشار بوو لەسەر حكومەتی (نوری مالیكی) بۆ ئیمزاكردنی ڕێككەوتنی ئەمنیی لەگەڵ واشنتۆن بەو مەرجانەی خوازیاریبوون. ململانێكانی ناو هاوپەیمانی نیشتمانی شیعەش لەوكاتەدا ڕێگەخۆشكەر بوو بۆ قسەكردن لەئەگەری ڕوودانی كودەتا، بەپاساوی شكستهێنانی دەسەڵات لەعێراقو، بەبنبەست گەیشتنی پرۆسەی سیاسی. هەرێمی كوردستانیش لەوكاتەدا لەگەڵ حكومەتەكەی (نوری مالیكی) لەكێشمەكێشدا بوونو، سوپای عێراق پرۆسەی سەربازی (هەڵمەتی سوارچاكان)ی ، لەناوچەكانی ناوەڕاستو باشوری عێراق دەستپێكردبوو، لەگەڵ هێزی پێشمەرگەش ڕووبەڕوو وەستابوون، بۆیە وروژاندنی ئەو پرسە لەوكاتەدا بایەخی خۆی هەبوو. دوای ڕەوینەوەی دۆخەكە، باسكردن لە كودەتا لەعێراق وەك سیناریۆیەك لێكدرایەوە بۆ بەدەستهێنانی دەستكەوتی سیاسی، ئەمریكا ئەوەی ویستی بەدەستیهێناو ڕێككەوتنەكەی بەمەرجەكانی خۆی تێپەڕاند. سیاسییەكانی عێراقیش هەریەكەو بەجۆرێك توانیان پێگەی خۆیانو ئاراستە سیاسییەكان لەململانێكاندا بەهێزبكەن، بەڵام ئەوەی لەسەر ئەرزی واقیع لەئارادا نەبوو، یان دواتر دەنگی نەما، ئەگەری ڕوودانی كودەتا بوو لەعێراق!. تاران وروژاندویەتی ئێستا جارێكی تر ئەم مەسەلەیە هاتووتەوە بەرباس، بەڵام ئەوەی ئەمجارە پركەسەی وروژاندووە نە ئەمریكایەو نە سیاسییەكانی عێراقن، بەڵكو دەزگا هەواڵگریو ئەمنییەكانی ئێرانن، كە بەوتەی خۆیان زانیاری وردیان لەسەر جموجۆڵەكانی واشنتۆن لەعێراق دەستكەوتوەو، كودەتای سەربازی وەك ئەگەرێكی نزیكو چاوەڕوانكراو بۆ هەڵگێڕانەوەی سیستمی حوكم لەعێراق لەئارادایە. بەرپرسانی ئێران دەڵێن، واشنتۆن سەرقاڵیی تارانی بە پەتای كۆرۆنا قۆستوەتەوەو دەیەوێت دەسەڵات لەبەرژوەندی خۆی بگۆڕێت لەعێراق. ئەوەش هاوكاتە لەگەڵ ڕاسپاردنی (عەدنان زورفی) بۆ پێكهێنانی حكومەتی نوێ لەعێراق كەهێزەكانی نزیك لە ئێران بەچاوی ترسو گومانەوە لێیدەڕوانن. ڕۆژنامەی "ئەلجەریدە"ی كوەیتی ڕۆژی 22 مانگی ئازاری ڕابردوو لەزاری سەرچاوەیەك لە(فەیلەقی قودسی) ئێرانییەوە بڵاویكردەوە: سوپای پاسدارانی ئێرانو گروپە چەكدارەكانی سەربە حەشدی لەحاڵەتی ئامادەباشیدانو، پێشبینی دەكەن كودەتا سەربازی بە پشتیوانی ئەمریكا لەبەغداد ڕووبدات بۆ كۆنتڕۆڵكردنی دەسەڵات. بەوتەی سەرچاوەكەی سوپای قودس، واشنتۆن سەرقاڵیی تارانی بە ڤایرۆسی كۆرۆنا قۆستوەتەوەو هەوڵی جێبەجێكردنی پلانی كودەتا دەدات لەعێراق، وتوشیەتی: بەرپرسانی ئێران بەچڕی لەگەڵ كوردو سوننە كەوتونەتە گفتوگۆ بە ئامانجی پێكهێنانی هاوپەیمانێتیەك بۆ ڕووبەڕووبونەوەی پلانە نوێكەی ئەمریكا. وروژاندنی پرسی كودەتا لەعێراق لەلایەن ئێرانەوە، هاوكاتە لەگەڵ هاتنە پێشەوەی ناوی (عەدنان زورفی) پارێزگاری پێشوی نەجەفو سەرۆكی كوتلەی هاوپەیمانی نەسر، كە ڕۆژی 17 مانگی ئازاری ڕابردوو لەلایەن سەرۆك كۆماری عێراقەوە ڕاسپێردرا بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەتی عێراق، هێزەكانی نزیك لەئێران بەتوندی دژی وەستاونەتەوەو ڕاسپاردنەكە بە پلانێكی ئەمریكی دەزانن بۆ لێدانی بەرەی"مقاومە" وەك خۆیان دەڵێن. بەتایبەت لەم كاتەدا كە لەگەڵ هێزەكانی ئەمریكا لەعێراق لەشەڕێكی دەستەویەخەدان. "درۆی كودەتا" (ماجید سامەرائی)نوسەرو ڕاگەیەندكاری عێراقی لەوتارێكدا لەژێر ناونیشانی "درۆی سیناریۆی كودەتای سەربازی لەعێراق" دەڵێت: لەكاتێكدا جیهانو عێراق سەرقاڵی دابینكردنی توانای پێویستن بۆ ڕووبەڕووبونەوەی كارەساتی پەتای كۆرۆنا، رژێمی تاران بایەخ نادات بەمردنی ملیۆنان كەس لەوڵاتەكەی یان لەعێراق، بەڵكو ئەو سەرقاڵی ڕووبەڕووبونەوەی كێشەكانی هەژمونیەتی لەعێراق. دەشڵێت: حزبە میلیشاكانی ئێران نیگەرانن لەڕاسپاردنی (عەدنان زورفی)و هەموو توانا سیاسیو ئیعلامییەكانیان خستووەتەكار بۆ شكستپێهێنانی، بە وروژاندنی مەسەلەی پیلانگێڕی. (سامەڕائی) لەبەشێكی تری وتارەكەیدا ئاماژە بەوەدەكات: كودەتای سەربازی لەعێراق درۆیەكی ئێرانی ناشرینە، ئەمڕۆ دووبارە دەبێتەوە، بیرمانە پێش چەند مانگێگ چۆن بانگەشە بۆ ئەو چیرۆكە كرا بەهەواڵێك گوایە (تاڵیب شغاتی) سەرۆكی دەزگای دژەتیرۆری عێراق هەوڵی كودەتای داوە، دواتر لەلایەن خۆیەوە بەدرۆخرایەوەو ئاماژەی بەوەكرد كە پێگەی دەزگاكە هاككراوە. شیعەكان لەوەشدا ناكۆكن سیاسییەكانی شیعە ڕای جیاوازیان هەیە، باقر جەبر زوبەیدی یەكێك لەسەركردە دیارەكانی شیعە لەلاپەڕەی تایبەتی خۆی لەتۆڕی كۆمەڵایەتی فەیسبوك نوسیویەتی: ئەوانەی گرەو لەسەر كودەتایەكی چاوەڕوانكراو دەكەن، یان وەك داهۆڵ لەسەر دوو ئاست بەكاریدەهێنن( كەرەستەو ناكۆكی) بەتایبەت ناكۆكییە شیعییەكان كە سنوری لۆژیكی تێپەڕاندووەو بووەتە ناكۆكی شەخسی. كەرەستەكانیش گرنگترینیان بوونی سوپای ئەمریكایە لە(بەلەدو تاجیو شەرقاتو كەركوك)، كە بڵاوەیان پێكراوە لە هەردوو بنكەی (حەریر) لەهەولێرو (عەین ئەسەد) لە ئەنبار جێگیركراون بۆ پاراستنی هێزەكانیان لەهێرشی مووشەكی. زوبەیدی لەبەشێكی تری نوسینەكەیدا دەڵێت: ئەم هەنگاوە هاوكات لەگەڵ ئەو گۆڕانكارییانەی بەمدواییە لەوەزارەتی بەرگریو فەرماندە سەربازییەكان ڕوویداوە، بە تایبەت لە فەرماندەی دەزگا گرنگو هەستیارەكان كە لەسەر ئەمریكا حساب دەكرێن، كە بە نوكی ڕەمەكە دادەنرێن لەهەر جوڵەیەك بۆ ئەنجامدانی كودەتای سەربازی، وێڕای هەندێك لە ڕێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنیو هێزە نەرمەكانی تر. لای خۆیەوە، (حەسەن فەدعەم) پەرلەمانتاری ڕەوتی حیكمە، لەتویتێكدا دەڵێت: ئەوەی باسی كودەتای سەربازی یان پیلانگێڕی دەكات بۆ ڕووخاندنی سیستمی سیاسی لەعێراق، نەزانە یان لەڕیزی دوژمنە. دەشڵیت: عێراق لەوە بەهێزترو هۆشیار ترە كەهەندێك پێشبینی دەكەن، هەر پیلانگێڕییەك لەئارادبێت شكست دێنێت وەك چۆن پیلانگێڕی داعش شكستیهێنا. جوڵەكان ئاسایی نین بەڕای شارەزایان، كۆمەڵێك ئاماژەی جدی بونیان هەیە كە هۆكاری واقیعین بۆ ئەوەی خوێندنەوەی جوڵەیەكی نائاسایی بۆ بكرێت. بەرپرسانی ئەمریكا لەزیاد بۆنەیەكدا نەیانشاردووەتەوە پلانی پەلوپۆكردنی گروپە چەكدارەكانی نزیك لە ئێرانیان هەیە كە بەسەرچاوەی هەڕەشەی دەزانن بۆ سەربەرژوەندییەكانی واشنتۆنو ژیانی سەربازانیان لەعێراق. ئەوەش هاوكاتە لەگەڵ ئەو دەنگۆ بە هێزانەی كە ئاماژە بەوەدەكەن بەرپرسانی واشنتۆن لەچەندین كەناڵی جیاوازەوە نیگەرانی خۆیان لە هەژموونی ئێران بە بەرپرسانی عێراق گەیاندووەو، تەنانەت هەڕەشەی ئەوەشیان لێكردوون ئەگەر سنورێك بۆ دەستوردانی ئێران دانەنێن، هەمان مامەڵەی تاران_یان لەگەڵ دەكەنو دەستبەرداریان دەبن خۆیان بەتەنها ڕووبەڕووی قەیرانە سیاسیو ئابورییەكان ببنەوە. لەگەڵ ئەوەی تائێستا هیچ سەرچاوەیەكی سیاسی، تەنانەت میدیاكانی ئەمریكاش باسیان لەئەگەری ڕوودانی كودەتا لە عێراق نەكردووە، بەڵام ڕۆژنامەكانی ئەمریكا بەڕوونی باس لەئامادەكارییەكانی ئەمریكا دەكەن بۆ وەشاندنی گورزی سەربازی لەگروپە چەكدارەكان، ڕێكسختنەوەی هێزەكانو دانانی سیستمی مووشەكی پاتریۆت_یش لەهەردوو بنكەی سەربازی (حەیرو عەین ئەسەد) لەهەولێرو خۆرئاوای عێراق كە لەئێستادا ئەمریكا سەرقاڵیەتی، بەڕای بەشێك لەچاودێران لەچوارچێوەی ئامادەكارییەكاندایە بۆ قۆناغێكی سەختر. زۆرێك لە ئاگایانو زانیارییە ڕۆژنامەوانییەكانیش خوێندنەوەیەكی دوورتر بۆ ئەو جوڵە سەربازییانە ئەمریكاو كشانەوەی هێزەكانی دەكەن لەبنكە سەربازییەكانی (كەی وەنو قائیمو گەیارە). پێیانوایە مەسەلەكە تەنها وەشاندنی گورزی سەربازی نییە لە گروپەكانی حەشدی شەعبی، بەڵكو لەچوارچێوەی ئامادەكارییەكی فراوانتردایە كە ئامانجی سەرەكی كۆتایهێنانە بەپرۆسەی سیاسی لەعێراقو دورخستنەوەی نوخبەی سیاسی ئێستایە لەدەسەڵات، كە واشنتۆن پێیوایە زۆرێك لەهێزە بڕیار بەدەستەكانی وەلائیان بۆ ئێرانە.
راپۆرتی: درەو عادل عەبدولمەهدی جوڵەی فرۆكەكانی ئەمریكا لە ئاسمانی عێراق بە ئاماژەیەكی ترسناك دەزانێو، هۆشداریدەداتە واشنتۆن لەئەگەری ئەنجامدانی كاری سەربازی دژی گروپە چەكدارەكانی سەر بە حەشدی. هەندێك لە شارەزایانیش دەڵێن، كشانەوەی دبلۆماتكارانو سوپای ئەمریكا لەهەندێك لەبنكە سەربازییەكانی عێراق هیچ پەیوەندییەكی بەكۆرۆناوە نییە، بەڵكو لەچوارچێوەیەی ئامادەكارییەكاندایە بۆ ئەنجامدانی هێرشێكی بەرفراوان بۆ سەر بنكەو بارەگاكانی گروپە چەكدارەكانی نزیك لە ئێران. پەیامەكەی (عادل عەبدولمەهدی) سەرۆك وەزیرانی دەستلەكاركێشاوەی عێراق بۆ سوپای ئەمریكا، وەشاندنی گورز و ئەنجامدانی كاری سەربازی دژی گروپە چەكدارە شیعییەكانی عێراق لە ئەگەرو گومانەوە كردە واقیع، ڕەنگە ڕوودانی تەنها مەسەلەی كات بێت. (عەبدولمەهدی)، كە لەدوای شكستهێنانی (محەمەد تۆفیق عەلاوی) ڕاسپێردراوی پێشوو بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەتی عێراقەوە زیاتر دەردەكەوێتو، بەناوی سەرۆك وەزیرانو فەرماندەی هێزە چەكدارەكانەوە سەرۆكایەتی كۆبونەوەی ئەنجومەنی وەزیران دەكاو، بەیاننامە دەردەكات. لە تازەترین بەیاننامەیدا هۆشداریداتە سوپای ئەمریكا لەئەنجامدانی هەر كارێكی سەربازی ڕێپێنەدراو و، بەرپرسیارێتی كردنە ئامانجی بەرژوەندییەكانیو دروستبوونی مەترسی لەسەر ژیانی سەربازەكانی ئەمریكایش لە عێراق دەخاتە ئەستۆی واشنتۆن. نەشیش بسوتێو نەكەباب (عەبدولمەهدی) لەبەیاننامەكەیدا هەوڵیداوە بەیەك دووری لەلایەنە ناكۆكەكان بوەستێت. لەسەرەتای بەیاننامەكەیدا دەڵێت: "ئەو كارە نایاساییو نابەرپرسیارانەی كە هەندێك ئەنجامیدەدەن لەكردنە ئامانجی بنكە سەربازییەكانو نوێنەرایەتی بیانی، كردنە ئامانجی سەروەری عێراقەو، دەستدرێژیكردنە سەر دەوڵەتی عێراقە بە حكومەتو گەلەكەیەوە، كارێكی ئیدانەكراوەو هەموو ڕێوشوێنەكان بۆ بەسزاگەیاندنی بكەرانی دەگرینەبەر". تائێرە (عەبدولمەهدی) مەبەستی ئەو گروپە چەكدارانەیە كە پەلاماری بنكە سەربازییەكانی سوپای هاوپەیمانان دەدەن. بەشی دووەمی پەیامەكەی هۆشدارییە بۆ ئەمركییەكانو تێدا دەڵێت:" بەنیگەرانییەوە بەدواداچوون بۆ ئەو زانیارییانە دەكەین كەهێزەكانمان بەدیدەكەن لەفڕینی فرۆكەی ڕێپێنەدراو لەنزیك ناوچە سەربازییەكانی سپایكەرو سەربازگەی شوهەداو لەدوزو فرۆكەحانەی حلێوەو سەربازگەكانی شەرەفو مەنسورییە، هۆشداریدەدەین لەئەگەری ئەنجامدانی كاری سەربازی دژو ئیدانەكراو،كە ڕێگەیان پێنەدراوە". (عەبدولمەهدی) لەماوەی ڕابردوودا، ڕوبەڕووی ڕەحنەی توندی هێزە عێراقییەكان بەگشتیو هێزە شیعییەكان بەتایبەتی بوەوە، بەكەسێكی لاوازو بێدەسەڵات وەسفكرا لەئاستی هێرشە ئاسمانییەكانی سوپای ئەمریكا بۆسەر گروپە چەكدارە شیعییەكان. ئەو جگە لەوەی ترسی گەورەی هەیە ئەمریكا گەڕێكی تری هێرشی ئاسمانی بۆسەر گروپە چەكدارە شیعییەكان لەعێراق ئەنجامبداتو ئاڵۆزبوونی دۆخی ئەمنیش بچێتە سەر كێشە كەڵەكەبووەكانی تر، دەشوێت خۆی بەدوور بگرێت لەهەر ڕەخنەیەك لەكاتی ئەجامدانی هێرشێكی لەوشێوەیە ڕوبەڕووی بكرێتەوە، ڕەنگە ئاگاداركردنەوەیەكی پێشوەختی گروپە چەكدارەكانیش بێت بەوەی هێرشی ئەمریكی بەڕێوەیە. متمانەی بە بەغداد نییە چاوەڕواندەكرا، دوای مووشەك بارانكردنی سەربازگەی تاجی لەلایەن گروپە چەكدارە شیعییەكان بۆ جاری دووەم لەناوەڕاستی ئەم مانگە، سوپای ئەمریكا وەڵامێكی توندی ئەو گروپانە بداتەوە، بەڵام بەڵێنەكانی حكومەتی بە ئەنجامدانی لێكۆڵینەوە لەهێرشەكەو ڕادەستكردنی تۆمەتباران بەدادگا بووە هۆی ئەوەی ئەمریكا وەشاندنی گورزە سەربازییەكەی دوابخات. لە چەندڕۆژی ڕابردوودا، بەرپرسانی ئەمریكا لەوەزارەتی دەرەوەو بەرگری لە لێدوانەكانیان بۆ میدیاكانی وڵاتەكەیان بێهیوای خۆیان لە هەوڵەكانی حكومەتی عێراق بۆ بە سزاگەیاندنی بكەرەكانی هێرشەكە پیشانداوەو، ڕاشكاوانە ئاماژەیان بە ئەنجامدانی ئامادەكاری كردووە بۆ وەشاندنی گوزری سەربازیو پەلوپۆكردنی جوڵەی گروپە چەكدارەكانی نزیك لە ئێران لە عێراق. بەگوێرەی زانیارییەكانی ڕۆژنامەی "نیویۆرك تایمز"ی ئەمریكی، كە چەند ڕۆژێك لەمەوبەر بڵاویكردەوە: وەزارەتی بەرگری ئەمریكا (پنتاگۆن) فەرمانیكردووە بە سەركردە سەربازییەكانی پلانی توندكردنەوەی شەڕ بۆ لەناوبردنی ڕێكخراوە چەكدارەكانی نزیك لە ئێران لە عێراق دابڕێژن. پارێزارو نەبوون پەیامەكەی (عادل عەبدولمەهدی)لەكاتێكدایە، ڕۆژی هەینی ڕابردوو، وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا، داوای لەفەرمانبەرە نا سەرەكییەكانی كرد باڵیۆزخانەی ئەمریكاو كۆنسوڵخانەكەی هەولێر بەجێبهێڵن، بەهۆی دۆخی ئەمنیو ڕێوشوێنەكانی قەدەغەكردنی گەشتكردن بەهۆی بڵاوبونەوەی ڤایرۆسی كۆرنا. هاوكات دوێنێ یەكشەمەش، سوپای ئەمریكاو هاوپەیمانی نێودەوڵەتی لە بنكەی سەربازی (كەی وەن) لەكەركوك كشانەوە، كە سێیەم بنكەی سەربازییە دوای بنكەكانی ( قائیمو گەیارە) لەماوەی چەندڕۆژی ڕابردوودا چۆڵیانكردو ڕادەستی سوپای عێراقیان كردەوەو، سەربازەكانیان لەهەردوو بنكەی (حەریرو عەین ئەسەد) جێگیركرد كە بەدوو بنكەی بەهێزو پارێزراو دادەنرێن. بەبۆچوونی شارەزایانی دۆخی عێراق، ئەوسێ بنكەیەی لەچەند ڕۆژی ڕابردوودا سوپای ئەمریكا چۆڵیانكردووە، هۆكارەكەی بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە كە لەڕووی ئەمنییەوە پارێزراونەبوونو بە ئاسانی دەكرانە ئامانج، ئەوەش وەك ئاماژەیەك لێكدەدەنەوە، كە ئەمریكا بەنیازە هێرشە سەربازییەكانی بۆ سەر گروپە چەكدارەكانی نزیك لە ئێران دەستپێبكات. جوڵە ئاسمانییەكان ئاسایی نین بەگوێرەی سەرچاوە سەربازییەكانی عێراق چالاكییە ئاسمانییەكانی ئەمریكا لەڕۆژی 26 ئەم مانگەوە لەناوچەكانی خۆرئاوای عێراقو ناوەڕاستو باكور چڕتر بوونەتەوەو، لەلایەن هێزی بەرگری ئاسمانی عێراقەوە چاودێری كراوە. بەقسەی ئەوان، پێناچێت ئەو چالاكییانە پەیوەندی بە جەنگی دژی تیرۆر هەبێت ، بەڵكو بۆ چاودێریكردنی جوڵەی گروپە چەكدارەكانی سەر بەحەشدی بووەو ترسی ئەوەیە هەیە ئەو چالاكییانە ئاسمانیانە سەرەتای نۆڕین بێت بۆ جێبەجێكردنی گورزی ئاسمانیو كردنە ئامانجی پێگەو سەركردەكانی گر وپە چەكدارەكان كە واشنتۆن بە بەرپرسیاری كردنە ئامانجی بەرژوەندییەكانی دەزانێت لە عێراق. لەدواین ڕۆژی ساڵی 2019 فرۆكە جەنگییەكانی ئەمریكا، ژمارەیەك بنكەو بارەگای كەتائیبی حزبوڵای عێراقیان لەقەزای (قائیم)ی سەر بەپارێزگای ئەنبار كردە ئامانج، لەكاردانەوەی ئەو هێرشەدا لایەنگرانی حەشدی شەعبی لەبەردەم باڵیۆزخانەی ئەمریكا لەبەغداد خۆپیشاندانێكی فراوانیان ڕێكخست، بەرەبەیانی رۆژی 3 كانونی دووەمی 2020 فرۆكە جەنگییەكانی ئەمریكا لەڕێگای فرۆكەخانەی نێودەوڵەتی بەغداد (قاسم سولەیمانی) فەرماندەی فەیلەقی قودسی ئێرانو (ئەبو مەهدی موهەندیس)جێگری سەرۆكی دەستەی حەشدی شەعبی_یان كوشت، بەوەش ململانێكانی نێوان ئەمریكاو گروپە چەكدارەكانی سەربە حەشدی شەعبی لەلایەكو ململانێی واشنتۆنو تاران لەعێراق پێینایە قۆناغێكی توندترو، بەوەش عێراق بووەتە گۆڕەپانێكی كراوەی بەریەكەوتنی بەردەوامی ئەو هێزانەو، لەهەر ئانو ساتێكدا ئەگەری تەقینەوەی دۆخەكە چاوەڕوانكراوە.
راپۆرتی: درەو كۆرۆنا گورزی گەورەیدا لەخۆپیشاندەرانی عێراقو داواكارییەكان، جارێكی تر جڵەوی بڕیاری گێڕایەوە بۆ ناو كۆبونەوە سیاسییەكانو بەرژوەندی هێزو گروپە جیاوازەكان. تائێستا ئەوانیش ناكۆكییەكان یەكلانەكردووتەوە، ئەوانەی (زورفی) ڕەتدەكەنەوە تەنها شەخسی ڕاسپێردراو ڕەتناكەنەوە، بەڵكو دەیانەوێت ڕێگە لەسەرهەڵدانی مۆدێلێكی سیاسی نوێ بگرن لەعێراق بۆ ئێستاو داهاتووش، كە سەرۆك كۆمار نەتوانێت بێگەڕانەوە بۆ كوتلەكان كاندید ڕابسپێرێت. ئەوانەی لایەنگری (زورفی)یش دەكەن، هێشتا بێئومێدنەبوونو، دەڵێن: دەستیكردووە بە كۆبونەوەو هەنگاوی باشی ناوە. سێ یەكی ئەو مۆڵەتە دەستورییەی لەبەردەم (عەدنان زورفی)دایە بۆ پێكهێنانی كابینەی حكومەتەكەی كە (30)ڕۆژە، كۆتایهات، تائێستا ئەو هێزانەی ڕاسپاردنەكەی ڕەتدەكەنەوە ئامادەنین لەگەڵی دانیشن. لەگەڵ ئەوەی باس لەگۆڕانی هەڵوێستی هەندێك لەو لایەنانە دەكرێت كە دژی ڕاسپاردنی (زورفی)ن، بەڵام ئاماژەكان لەسەر ئەرزی واقیع جەخت لەپێداگری ئەوان دەكەنەوە لەسەر گۆڕینی ناوبراو بەكاندیدێكی تر لەڕێی پاشەكشێكردنی، یان شكستپێهێنانی لە پەرلەمان، هاوشێوەی (محەمەد عەلاوی) كە بایكۆتی هەندێك لە كوتلەكان بووە هۆی ئەوەی سێ دانیشتنی پەرلەمان نیسابی یاسایی تەواونەبێت، سەرەنجام نەیتوانی حكومەتەكەی بخاتە بەردەم پەرلەمانو، سەرەتای ئەم مانگە بەناچاری پاشەكشێی لەڕاسپاردنەكەی كرد. ڕێگاندەن ببێتە مۆدیل ڕەنگە شكستپێهێنانی (زورفی) بۆ هێزەكانی نەیاری بوببێتە جۆرێك لەشەڕی ئیرادە. هێزەكانی نزیك لەئێران بەدیاریكراوی (هاوپەیمانی فەتح) كە گروپەكانی حەشدی شەعبی لەخۆ دەگرێت لەگەڵ (ئیئتیلافی دەوڵەتی یاسا) كە دوو هێزی سەرەكی بەرەی ڕەتكەرەوەن، وێڕایی ئەوەی پێیانوایە سەرۆك كۆمار لەڕاسپاردنی (زروفی)دا حسابی بۆ نەكردوونو، عورفی سیاسی پێشێلكردووە. پێشیانوایە ئەگەر بێدەنگی بكەن لەم شێوازە لەڕاسپاردنی سەرۆك وەزیران لەلایەن سەرۆك كۆمارەوە، ڕەنگە ببێتە مۆدیلێكی سیاسی نوێ لە عێراقو، سەرۆك كۆمارەكانی داهاتووش بەبێ گەڕانەوە بۆ كوتلە سیاسییەكان كەسایەتییەك بۆ پۆستی سەرۆك وەزیران ڕابسپێرێن، كە ئەمە بەزیانی گەورە دەبینن بۆ خۆیان. پێداگرن لەسەر ڕەتكردنەوە سەعد ئەلسەعدی پەرلەمانتاری (هاوپەیمانی فەتح)بە ڕۆژنامەی "ئەلعەرەبی ئەلجەدید"ی ڕاگەیاندووە: هەڵویێستیان لەسەر ڕەتكردنەوەی (زورفی) گەڕانەوەی تێدانییە، هیچ كەسایەتییەكیش بەبێ ڕەزامەندی (هاوپەیمانی فەتح) تێناپەڕێت. جەختیشی لەسەر بەردەوامی گفتوگۆ سیاسییەكان كردووەتەوە لەنێو لایەنە شیعییەكان بۆ دۆزینەوەی جێگرەوەیەك بۆ (زورفی)و، پێشكەشكردنی بە سەرۆك كۆمار بۆ ڕاسپاردنی، دوای كشانەوەی زورفی، یان شكستپێهێنانی لە پەرلەمان. هەر لەو چوارچێوەیەدا، عەلی غانمی پەرلەمانتاری ئیئتیلافی (دەوڵەتی یاسا) جەختی لەهەڵوێستی نەگۆڕی ئیئتیلافەكەی كردووەو ڕایگەیاندووە: هەڵوێستیان لەبارەی شێوازو میكانیزمی ڕاسپاردنی(زورفی) نەگۆڕەو ڕاسپاردنی ڕەتدەكەنەوە. غانمی دەشڵێت: پۆستی سەرۆك وەزیران بەپێی نەریتی سیاسی مافی پێكهاتەی شیعەیەو لەو مافە خۆشنابن، هەركەسێكیش كاندیدێك بكرێت پێویستە لەڕێی گەورەترین كوتلەوەبێتو، سازش لەسەر ئەوە ناكەن. پێداگری دەكەن لەتێپەڕاندنی بەڵام ئەمە كۆتایی یارییەكەو هەموو دیمەنە سیاسییەكە نییە، بەڵكو تەنها دیوێكێتی، دیوەكەی تری هەوڵە چڕەكانی (زورفی)یە لەچەندین كەناڵی جیاوازەوە بۆ نزیكبوونەوە لە نەیارەكانیو قەناعەت پێكردنیان بۆمتمانەدان بە حكومەتەكەی. وێڕای ئەوەی تائێستاش (هاوپەیمانی سائیرون)و (ئیئتیلافی نەسر) بە خەستی پشتیوانی دەكەنو، گەشبینیشن بە تێپەڕاندنی حكومەتەكەی لەپەرلەمان. بەگوێرەی سەرچاوە سیاسییە ئاگادارەكان، (زورفی) زنجیرەیەك دیداری لەگەڵ سەركردەو كەسایەتییە سیاسییەكانو پەرلەمانتاران ئەنجامداوە بۆ شیكردنەوەی بەرنامەی حكومەتەكە. دیداری نا فەرمیشی لەگەڵ پەرلەمانتارو كەسایەتییەكانی ناو (هاوپەیمانی فەتحو دەوڵەتی یاسا) ئەنجامداو بە ئامانجی شكاندنی بەستەڵەكەی نێوانیان. هاوپەیمانی نەسر كە (زورفی) بەشێكە لێی، لەبارەی هەوڵەكانییەوە دەڵێت: ناوبراو دەستیكردووە بە گفتوگۆكانی لەگەڵ هیزە سیاسییەكان لەپێناو پێكهێنانی حكومەتی نوێو، گفتوگۆكانیش بە ئەرێنی وەسفدەكات. نەدا شاكر پەرلەمانتاری (هاوپەیمانی نەسر) لەلێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاندووە: زورفی لەگەڵ سەرجەم هێزە سیاسییەكان بە (هاوپەیمانی فەتحو دەوڵەتی یاسا)شەوە، گفتوگۆیەكی ئەرێنی ئەنجامداوەو، بەدەستهێنانی زۆرینەی پەرلەمانیش دەكەوێتە سەر ئەنجامی ئەو گفتوگۆیانەی ئەنجامیدەدات كە ئێستا لەسەرەتایدایە. خۆپیشاندەران لەپەراوێزیشدا نین عەلا ڕوبەیعی پەرلەمانتاری (هاوپەیمانی سائیرون) بە سایتی (بەغداد ئەلیەوم)ی ڕاگەیاندووە: سێ هۆكار هاوكاری (زورفی)دەكەنو فشاریش لەسەر كوتلە سیاسییەكان دروستدەكەن بۆ تێپەڕاندنی حكومەتەكەی. یەكەمیان: ئاستەنگو بەربەستە سیاسیو ئەمنییەكان. دووەمیان: قەیرانی كۆرۆنا. سێەمیشیان:شكستهێنانی كوتلە شیعییەكانە لەیەكخستنی بڕیارەكانیانو گەیشتینان بە ڕێككەوتن سەبارەت بە دیاریكردنی كەسێك بۆ پۆستی سەرۆك وەزیران. هۆكارەی هەرە سەرەكی كە لێرەدا غائیبەو هیچكام لەهێزە سیاسییەكان لەئێستادا بایەخی بۆ دانانێن، خۆپیشاندەرانن. ئەوان لەگەڵ ئەوەی خولقێنەری هەموو ئەو پێشهاتە سیاسییانەن لەعێراقدا هاتووەتە گۆڕێ، بەڵام پەتای كۆرۆنا گورزێكی گەورەی لەخۆیانو داواكارییەكاندا داو، كردنییە پەراوێزەوە. لەبەرامبەردا جڵەوی بڕیاری جارێكی خستەوە دەست هێزە سیاسییەكان، بەڵام پێناچێت ئەم جڵەودارییە تاسەربێت، هەركات شەقامەكان قەرەباڵغ بوونەوە، ڕیزبەندی هۆكارەكانیش جارێكی تر گۆڕانكارییان بەسەردا دێت، ئەوكات ئەو پێداگرییەی ئێستا هێزەكان بە ئاشكرا دەیكەن، دەبێت وەك چەند مانگی پێشوتر بیبەنەوە ناو كۆبونەوە داخراوەكانیان.
راپۆرتی: درەو هەفتەیەك بەسەر ڕاسپاردنی (عەدنان زورفی) پارێزگاری پێشووی نەجەفو سەرۆكی كوتلەی ئیئتیلافی نەسر لەپەرلەمانی عێراق تێپەڕیووە بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەت، دابەشبوونو ناكۆكی ناوماڵی شیعە وەك خۆیەتیو پێشكەوتنێكی ئەوتۆ لەسەر ئەرزی واقیع ڕووینەداوە. هادی عامریو نوری مالیكی لەلایەكو سەدرو عەبادیش لەلاكەی تر، گرەو لەسەر گۆڕینی هەڵوێستی یەكتر دەكەن سەبارەت بە ڕاسپاردنی (عەدنان زورفی). دوانەكەی یەكەم، میكانیزمی ڕاسپاردنەكە بە شەڕی شكاندنی ئیرادە لێكدەدەنەوەو پێداگری دەكەن لەسەر گۆڕینی. دوانەكەی دووەمیشیان گرەو لەسەر كات دەكەن، لەهەمان كاتیشدا كۆدەنگی ناوماڵی شیعیەیان بەلاوە گرنگەو، داوای كاندیدێكی پەسەندكراو دەكەن بۆ جێگەكەی (زورفی). كاتژمێرو ڕۆژانی داهاتوو بۆ (زورفی) یەكلاكەرەوەبێت، ئەو بەنیاز نییە بكشێتەوەو، سەرقاڵی هەوڵی خۆیەتی بۆ پێكهێنانی حكومەت، پەیامی دڵنیایش دەنێرێت بۆ ڕكابەرەكانی، بەڵام لەكۆتایدا بەرژوەندی هێزە سیاسییەكان بڕیاردەدات، ئەو بەردەوامدەبێت یان وەك (عەلاوی) وازدەهێنێت یان وازیپێدەهێنن. زورفی دڵنیایی دەدات بەگوێرەی سەرچاوە ئاگادارەكان، هاوشانی پێداگری نەیارەكانی لەسەر ڕەتكردنەوەی ڕاسپاردنی، (زورفی) هەوڵەكانی چڕكردووتەوەوە بۆ دڵنیاكردنەوەكەیان، لەیەكەم چاوپێكەوتنی ڕۆژنامەوانیشدا دوای ڕاسپاردنی بۆ پێكهێنانی كابینەی حكومەت لەگەڵ ژمارەیەك لەمیدیا عێراقییەكان، (زورفی) تەئكیدی كرد: ئەو بژاردەیەكی عێراقی پەتییەو لەڕێی هیچ ڕێككەوتنێكی نهێنییەوە نەهاتووە، وتیشی: ئەگەر لەسەردەمی رژێمی پێشوودا بەناچاری پەنایبردبێت بۆ ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا، مانای وانییە بووە بە ئەمریكی. پێناچێت پەیامە ئاشكراو نهێنییەكانی (زورفی) گۆڕانكاری لەهەڵوێستی هێزە نەیارەكانیدا كردبێت. هەروەك چۆن بەرەی نەیاریشی كە پێكدێن لە "دەوڵەتی یاسا" بە سەرۆكایەتی نوری مالیكیو"هاوپەیمانی فەتح" بەسەرۆكایەتی هادی عامریو نەیانتوانیووە قەناعەت بە "هاوپەیمانی سائیرون" بەسەرۆكایەتی موقتەدا سەدرو "ئیئتیلافی نەسر"بەسەرۆكاییەتی حەیدەر عەبادی بهێنن، بۆ ڕاسپاردنی كەسێكی تر لەشوێنی (عەدنان زورفی)بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەتی عێراق. دواین كۆبونەوە (ئەسەعد مورشیدی) پەرلەمانتاری ڕەوتی حیكمە ئاشكرایكردووە: ئێوارەی یەكشەممەی ڕابردوو هێزە شیعییەكان دواین كۆبوونەوەیان ئەنجامداوە، لەكۆبونەوەكەدا چەند ناوێك بۆ شوێنگرتنەوەی (زورفی) پێشنیازكراوە، بەڵام لەسەر هیچ ناوێكی دیاریكراو ڕێككەوتن نەكراوە. (مورشیدی) بەڕۆژنامەی "ئەلعەرەبی ئەلجەدید"ی وتووە: هاوپەیمانی سائیرونو ئیئیتیلافی نەسر، بایكۆتی كۆبونەوەكەیان كردووە، بەڵام پەیامێكیان گەیاندووەتە هێزە شیعییەكانو پێیانڕاگەیاندوون، ئەگەر قەناعەت بهێنن بەو كەسەی لەشوێنی زورفی كاندیدی دەكەن، ئەوا ئەوان لەگەڵ كۆدەنگی ناوماڵی شیعیەدان. ئاماژەی بەوەشكردووە: لەچەند كاتژمێری داهاتوودا، هێزە شیعییەكان كۆبونەوەی نوێ ئەنجامدەدەن، كۆبونەوەكەش تایبەت دەبێت بە تاتوێكردنی دوو پرس، ڕێككەوتن لەسەر پێدانی دەرفەتێك بە (زورفی) لەگەڵ ئەوەی پرسێكی قورسە لەئێستادا، بەهۆی ئەوەی هاوپەیمانی فەتحو دەوڵەتی یاسا بەتەواوی ڕەتیدەكەنەوە، یاخود ڕۆیشتن بەرەو دانانی جێگرەیەوەكو ڕاسپاردنی بۆ پێكهێنانی حكومەت. هەڵوێستیان نەگۆڕاوە سەرچاوەكە لەزاری وەزیرێكی حكومەتێكی عێراقەوە كە ناوەكەی ئاشكرانەكردووە، بڵاویكردووەتەوە: لە كاتژمێرەكانی ڕابردوودا زۆربەی سەركردە سیاسییەكانی عێراق لەڕێی پەیوەندی تەلەفونیان گفتوگۆیان ئەنجامداوە، بەڵام نەگیشتوونەتە هیچ ئەنجامێك. تائێستا (سەدرو عەبادی) پێداگرن لەسەر هەڵوێستی خۆیانو گۆڕینی (زورفی) بە كەسێكی تر ڕەتدەكەنەوە. بەوتەی ئەو بەرپرسە عێراقییە، هەڵوێستی (عەمار حەكیم)و ڕەوتی حیكمەش ناڕوونو خۆڵەمێشییە، پێشیوایە كە ئاماژەی گۆڕانكاری لەهەڵوێستی (نوری مالیكی) سەرۆكی ئیئتیلافی دەوڵەتی یاسا بەدیدەكرێت سەبارەت بە ڕەتكردنەوەی ڕاسپاردنی (زورفی)و، ڕەنگە لەدوو ڕۆژی ڕابردوودا بە ڕوونی دەربكەوێت. لای خۆیەوە (كریم محەمەداوی) پەرلەمانتاری هاوپەیمانی فەتح لەلێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا ڕاگەیاندووە: هێزە شیعییەكان لە كاتژمێرەكانی سەرەتای ڕاسپاردنی (زورفی) لەلایەن سەرۆك كۆمارەوە، ڕێككەوتوون لەسەر گۆڕینیو ڕەتكردنەوەی لەپەرلەمان. وتوشیەتی: هەندێك لەهێزە سیاسییەكان هەوڵی گۆڕینی هەڵوێستی ئەو هێزانەیان دا كە (زورفی)یان ڕەتدەكردەوە بەڵام سەركەوتوونەبوونو، لەدواین كۆبونەوەشدا تەئكید لەسەر ڕەتكردنەوەی كراوەو ئاراستەكە بەرەو گۆڕینێتی بەكاندیدێكی تر. گفتوگۆكانیش بۆ دۆزینەوەی جێگرەوەیەكە بۆ ناوبراو، كۆمەڵێك ناو پێشنیازكراون، لەڕۆژانی داهاتووشدا ناوی تریش دەخرێنەڕوو.
درەو: " تاكە چارەسەری كۆرۆنا، كە تا ئێستا دەركەوتووە، ئەوەیە: كە گوێڕایەڵی ئامۆژگارییە تەندروستییەكان بین. هەوڵی خۆجیاكردنەوەی كۆمەڵایەتیمان بدەین و دوور بكەوینەوە لە قەرەباڵغی، بۆ ئەوەی ڕێگا لەو دوژمنە نەبینراوە بگرین" ئەمە وتەی پرۆفیسور ( د. محەمەد داخل ئەلڕەكابی) ڕاگری كۆلێژی دەرمانسازی زانكۆی كەفیلە لە نەجەف. د. محەمەد رەكابی لە رونكردنەوەیەكدا سەبارەت بە بەرهەمهێنانی دەرمان و دۆزینەوەی چارەسەری كۆرۆنا ئاماژەی بەوەكردووە "دەمەوێت خەڵك دڵنیا بكەمەوە، كە تا ئەم ساتە كاریگەری ئەم دوو دەرمانە (chloroquine) و (Hydroxychloroquine ) دڵخۆشكەر نییە، هەروەها دەبێت ئەوەتان بۆ ڕوون بكەینەوە، كە بەكارهێنانی دوو دەرمان بە یەكەوە لەوانەیە ببێتە هۆی تێكچوونی لێدانی دڵ و كۆنترۆڵ نەكردنی كارەكانی دڵ و لە كاركەوتنی" دەقی رونكردنەوەكەی پرۆفیسور ( د. محەمەد داخل ئەلڕەكابی) لە دوێنەوە هەواڵێك بڵاو كراوەتەوە سەبارەت بە دۆزینەوەی چارەسەری نەخۆشی كۆرۆنا، ئەم هەواڵە لە تویتێكی سەرۆكی ئەمریكاوە بڵاوكرایەوە، كە گوایە: "دوو دەرمان دۆزراوەتەوە و یەكسەر یارییەكە دەگۆڕێت، لە چارەسەركردنی ئەم ڤایرۆسە كوشندەیەدا". دوای تویتەكەی ترامپ، لە عێراقیش هەواڵێك بڵاوكرایەوە، گوایە لە عێراق چارەسەرێكی سەركەوتوو بۆ كۆرۆنا دۆزراوەتەوە و لە ماوەی چەند ڕۆژی داهاتوودا ئەو دەرمانە بڵاو دەكەینەوە، كە یەكێك لە كۆمپانیا عێراقییەكان دروستی دەكات. هەواڵی دۆزینەوەی چارەسەر و دەستنیشان كردنی ناوی دەرمانەكە، بووەتە هۆی بڵاوبوونەوەی ئاژاوە لەناو خەڵكدا، چونكە ئەو خەڵكە بەپەلە دەچن بەرەو دەرمانخانەكان و لە هەوڵی كڕینی ئەو دوو دەرمانەدان، بەبێ ئەوەی هیچ زانیارییەكیان لە بارەیەوە هەبێت. من لێرەدا دەمەوێت چەند ڕاستییەكە لەسەر ئەو دەرمانەی باسی دەكەن، بخەمەڕوو: 1. ڕاستە تا ئێستا هیچ چارەسەرێكی دیاریكراو نییە، كە لەلایەن ڕێكخراوە پزیشكییەكانەوە دۆزرابێتەوە بۆ ئەم نەخۆشییە. بەڵام زاناكان بە پەرۆشەوە هەوڵی دۆزینەوەی چارەسەرێكی سەركەوتوو دەدەن. لە ڕاستیدا هەندێك سوود لە بەكارهێنانی ئەو دەرمانانەی دژە ڤایرۆسن، وەكو ڤایرۆسی نەخۆشییەكانی ئایدز و سارس و هەندێكی تریش. هەروەها دەركەوتووە، كە دەتوانرێت سوودیان لێ وەربگیرێت، ئەگەر چارەسەری پێویست نەبوو. 2. ئەو دەرمانەی بە (chloroquine)ناسراوە، دەرمانێكی زۆر كۆنە، لە چلەكانی سەدەی پێشووەوە بەرهەمهێنراوە، بۆ چارەسەری نەخۆشی مەلاریا. دەرمانێكی تریشی لەسەر ئەم دەرمانە دروست كراوە، ئەویش پێی دەوترێت (Hydroxychloroquine )، كە ماوەیەكە بەكار دەهێنرێت بۆ هەوكردنە درێژخایەنەكانی جومگە. 3. ئەو دوو دەرمانە لەسەر چەند نەخۆشێكی كۆرۆنا تاقی كراوەتە، دەركەوتووە هەندێك سوودی هەیە، لەوە دەچێت ڕێگا بگرێتە لە ڤایرۆسەكە، كە بە سنگی نەخۆشەكەدا بڵاو ببێتەوە. 4. لە لێكۆڵینەوەیەكی ئەم دواییانەی فەڕەنسادا لەسەر ژمارەیەك نەخۆشی كۆرۆنا، كە ژمارەیان لە ٢٠ كەس نەخۆش تێپەڕ نابێت، دەركەوتووە بەكارهێنانی ئەو دوو دەرمانە و (Azithromycin) بە یەكەوە، كە دەرمانێكی دژە بەكتریایە، سوودێكی كەمی هەبووە. 5. لەبەر ئەوەی بڵاوبوونەوەی ئەم ڤایرۆسە نەك تەنها كاریگەریی تەندروستی بەسەر جیهانەوە هەبووە، بەڵكو كاریگەرییەكی سیاسی و ئابووریشی هەبووە. 6. سەرۆكی ئەمریكا (ترامپ) مژدەی دا بە ئەمریكییەكان، كە بەو دوو دەرمانە (هایدرۆكسی كلۆرۆكین- ئایزرۆمایسین) دەتوانرێت چارەسەری ئەو نەخۆشییە بكات. لە دوای ئەم قسانەی ترامپەوە، پسپۆڕان و پزیشكانی ئەمریكی زۆر تووڕە بوون، بۆیە ١٣ هەزار لەو پزیشكانە تویتیان لەسەر قسەكانی نووسی و لۆمەیان كرد، كە چۆن ئەو كۆمێنت دەدات لەسەر شتێك، كە پسپۆڕی ئەو نییە و نازانێت ئەنجامەكانی چییە. هەروەها بەشێكی زۆریان وتبویان: لەوانەیە خەڵك بە هۆی قسەكانییەوە ئەو دوو دەرمانە بەبێ سەردان كردنی پزیشك بەكار بهێنێت، كە بێگومان ئەوە ئەنجامی ترسناك دەبێت. ئەم توویتەی ترەمپ تەنیا كاریگەریی لەسەر ئەمریكییەكان نەبوو، بەڵكو كاریگەریی لەسەر عێراقیش هەبوو، خەڵك بە پەلە ڕوویان كردە دەرمانخانەكان و بەبێ پرسی پزیشك دەستیان كرد بە كڕینی، لە ترسی ئەوەی دواتر دەستناكەوێت و دەرمانخانەكان نامێنێت. 7. من لێرەدا دەمەوێت خەڵك دڵنیا بكەمەوە، كە تا ئەم ساتە كاریگەری ئەم دوو دەرمانە دڵخۆشكەر نییە، هەروەها دەبێت ئەوەتان بۆ ڕوون بكەینەوە، كە بەكارهێنانی دوو دەرمان بە یەكەوە لەوانەیە ببێتە هۆی تێكچوونی لێدانی دڵ و كۆنترۆڵ نەكردنی كارەكانی دڵ و لە كاركەوتنی. بۆیە داوا لە هەموو لایەك دەكەم، بە هیچ جۆرێك دەرمان بەبێ پرسی پزیشك بەكارنەهێنن. گوێ لەو هەواڵە چەواشەكارییانەی ڕاگەیاندن نەگرن، كە هەندێكیان بە مەبەستی سیاسی یان میدیایی و شتی تر بڵاو دەكرێنەوە. دەبێت هەمیشە گوێ لە ڕاوێژی پسپۆڕانی ئەو بوارە بگرین. ڕاستە دەرمان (ژەهرێكی سوودبەخشە) بەڵام لە هەمانكاتیشدا ئەگەر بەبێ زانیاری بەكاری بهێنیت، ئەوا ژەهرێكی ترسناكیشە. هەر لێرەوە داوا لە هاوڕێ دەرمانسازەكانم دەكەم، ئەو دەرمانانە بەبێ ڕەتەچەی پزیشك نەدەن بە هیچ كەسێك. 8. تاكە چارەسەری كۆرۆنا، كە تا ئێستا دەركەوتووە، ئەوەیە: كە گوێڕایەڵی ئامۆژگارییە تەندروستییەكان بین. هەوڵی خۆجیاكردنەوەی كۆمەڵایەتیمان بدەین و دوور بكەوینەوە لە قەرەباڵغی، بۆ ئەوەی ڕێگا لەو دوژمنە نەبینراوە بگرین. ئێمەش بە ئاشتی بژین و جارێكی تر گرفتاری نەبینەوە. لە كۆتاییدا دەڵێم: خۆشەویستەكانم، با ئەم ڕۆژە تەنگانەیە بەكاربهێنین بۆ ئەوەی بگەڕێینەوە بۆ لای خوای گەورە و بە پەیوەندییەكانی نێوان خۆمان و خوای گەرەدا بچینەوە، داوای لێ بكەین خۆشەویستانمان و وڵاتی خۆمان هەموو دنیا لەم كێشەیە بپاڕێزێت. وە باوەڕیشتان بە بە خودا هەبێت، كە ئاسودەیی نزیكە و چارەسەر بەڕێوەیە. بۆیە بە هیوای چاكە بن و بێ هیوا مەبن. پ، د. محەمەد داخل ئەلڕەكابی ڕاگری كۆلێجی دەرمانسازی زانكۆی كەفیل- نەجەف
(درەو): سوپای پاسدارانو گروپەكانی حەشدی شەعبی لەعێراق كەوتونەتە حاڵەتی ئامادەباشییەوەو، خۆیان بۆ ئەگەری ڕوودانی كودەتای سەربازی لەبەغداد ئامادكردووە. تاران، واشنتۆن بە ئەندازیاری كودەتاكە ناوەدباو، بەچڕی لەگەڵ هێزە سوننیو كوردییەكانی لەسەرخەتە بۆ ڕووبەڕووبونەوەی. هۆشداریشی داوەنەتێ لەوەی كۆنتڕۆڵكردنی دەسەڵات لەلایەن سوپاوە مانای لەدەستدانی دەستكەوتەكانیانو گەڕانەوەی عێراق بۆ سەردەمی دیكتاتۆرییەت. ڕۆژنامەی "ئەلجەریدە" كوەیتی لەژمارەی ئەمڕۆیداو لەزاری سەرچاوەیەك لە"فەیلەقی قودس"ی ئێرانەوە، باسی لە كودەتایەكی چاوەڕوانكراو كردووە لەعێراقو، بڵاوكردووتەوە: سوپای پاسدارانی ئێرانو گروپە چەكدارە هاوپەیمانەكانی لەعێراق "حەشدی شەعبی"، كەوتوونەتە حاڵەتی ئامادەباشییەوە، لەترسی ئەگەری ڕوودانی كودەتایەكی سەربازی بەپشتیوانی ئەمریكا بۆ كۆنتڕۆڵكردنی دەسەڵات لەبەغداد. بەگوێرەی سەرچاوەكە: پێكهاتەی سیاسی لەعێراق لەبەرژوەندی ئەمریكییەكان نییە بۆ هاتنە پێشەوەی سەرۆك وەزیرانێكی نزیك لە خۆیان، مەگەر تەنها لەڕێی ئەنجامدانی كودەتای سەربازیو دانانی كەسێكەوە بتوانن دەسەڵات لەبەغداد كۆنتڕۆڵ بكەن. سەرچاوەكەی "فەیلەقی قودس" ئەوەشی بۆ ڕۆژنامەكە ئاشكراكردووە: ئێرانییەكان كەناڵی پەیوەندی چڕیان لەگەڵ لایەنە سوننیو كوردییەكان كردووتەوە، بەئامانجی پێكهێنانی هاوپەیمانێتییەك بۆ ڕووبەڕووبونەوەی پلانە نوێكەی ئەمریكا، بەتایبەت كە واشنتۆن هەوڵی قۆستنەوەی سەرقاڵی ئێران دەدات لەڕووبەڕووبونەوەی ڤایرۆسی كۆرۆنا بۆ جێبەجێكردنی پلانەكەی. ڕۆژنامە كوەیتییەكە لەزاری سەرچاوەكەیەوە تەئكیدی كردووە: دەزگا ئەمنییەكانی ئێران زانیاری هەواڵگرییان دەستكەوتووە كە ئاماژە بەوەدەكات، ئەمریكییەكان هاوپەیمانەكانیان ئاگاداركردووەتەوە كەپشت بەستن بە ڕێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی سودی نەماوەو، سەركەوتوونابێت، بەبێ ئەنجامدانی جوڵەیەكی سەربازی هێزە نزیكەكانی واشنتۆن بۆ كۆتایهێنان بە ڕۆڵی ئێرانو هاوپەیمانەكانی لەعێراق. ڕونیشكردووەتەوە: ئێرانییەكان لەهەوڵی قەناعەتپێكردنی سەرجەم لایەنە سیاسییە كوردیو سونییەكاندان بەوەی بەرژوەندیان لەوەدایە سەرۆك وەزیرانێكی مەدەنی دەسەڵاتی لەعێراق بەدەستەوەبێت، هەر كودەتایەكی سەربازیش ڕووبدات، مانای لەدەستدانی سەرجەم دەستكەوتەكانیانە، ڕەنگە عێراقیش بگەڕێتەوە بۆ سەردەمی دیكتاتۆرییەت. ڕۆژنامەكە لەدرێژەی زانیارییەكانی بڵاویكردووەتەوە: كوشتنی قاسم سولەیمانی فەرماندەی" فەیلەقی قودس" و ئەبو مەهدی موهەندیس جێگری سەرۆكی دەستەی "حەشدی شەعبی" سەرەتای جوڵەی ئەمریكا بووە بۆ كۆنتڕۆڵكردنی دەسەڵات لەعێراق، چونكە ئەمریكییەكان زانیارییان هەبوو كە سولەیمانی پەیوەندییەكی توندوتۆڵی هەبووە لەگەڵ زۆرێك لەسەركردە سیاییەكانی عێراقو، دەیتوانی لەهەر ساتێكدابێت یارییەكەیان لێتێكبدات. دانی بەوەشدا ناوە كە بە لەدەستدانی سولەیمانی تاران گورزێكی گەورەی بەركەوتووەو، تائێستا نەیتوانیووە ئەو بۆشاییەی جێهێشتووە پڕیبكاتەوە، بۆ دروستكردنی كاریگەری لەسەر تەواوی هاوپەیمانە سیاسییەكانی لەناوچەكە.
درەو: ئەو هێزە شیعییانەی ڕاسپاردنی (عەدنان زورفی) بۆ پێكهێنانی حكومەتی ڕەتدەكەنەوە، سەرقاڵی ئامادەكاریین بۆ ڕێكخستنی كۆبونەوەیەكی نوێ لەنێوانیاندا، بە ئامانجی ڕێككەوتن لەسەر دەستنیشانكردنی كاندیدێكی نوێیو ڕاسپاردنی بۆ پێكهێنانی حكومەت. بەڵام پێناچێت ئەركی ئەوانیش لە ئەركی (زورفی) ئاسانتربێت، چونكە پێشكەشەكردنی جێگرەوەیەك بۆ سەرۆك وەزیرانی ڕسپێردراو، ڕووبەڕووی بەربەستی یاسایی دەبێتەوە. بە بۆچوونی پسپۆڕانی بواری یاسا، بە ڕاسپاردنی (زورفی) سەرۆك كۆماری عێراق پەرلەمانو هێزە شیعییە نەیارەكانی خستووەتە ناو گێژاوەوە، بەوپێیەی هیچ بوارێك نییە بۆ پاشگەزبوونەوە لە ڕاسپاردنەكە، بەوەش دەبێت چاوەڕوانی یەكێك لەم سیناریۆیانە بكەن: سیناریۆكان سیناریۆی یەكەم: چاوەڕێكردنی تەواوبوونی ئەو ماوەی دەستور بۆ سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراوی دیاریكردووە بۆ پێشكەشكردنی كابینەی حكومەتەكەی كە30 ڕۆژە، لەحاڵەتی متمانە نەدان بە حكومەتەكەشی بۆچوونی جیاواز هەیە، بەشێك لە شارەزایەتی یاسایی دەڵێن، لەحاڵەتی شكستهێنانی (زورفی) هیچ دەرچەیەكی یاسایی لەبەردەم سەرۆك كۆمار نامێنێت جگە لەپەنابردن بۆ مادەی 81 ی دەستورنەبێت، بەوەش دەسەڵاتی سەرۆك وەزیران دەگوێزێتەوە بۆ سەرۆك كۆمارو، مافی هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانو ڕاگەیاندنی هەڵبژاردنی پێشوەختی دەبێت. كە ڕەنگە پێشهاتێكی لەوشێوەیە لەبەرژوەندی كوتلە سیاسییە نەیارەكان نەبێت. +سیناریۆی دووەم: هەرچەندە بەهۆی داخستنی دەرگای گفتوگۆی دانوستان بەڕوویدا لەلایەن هێزە شیعییە ڕەتكەرەوەكانەوە، (زورفی) نەیتوانیووە جموڵێكی سیاسی ئەوتۆ بۆ پێكهێنانی حكومەتەكەی ئەنجامبدات، بەڵام تائێستا هیچ ئاماژەیەكیش نییە بۆ ئەوەی بەنیازی پاشەكشێی كردنبێت لەڕاسپاردنەكەی. زورفی لەتازەترین پەیامیدا كە بە بۆنەی جەژنی نەورۆزەوە ئاراستەی خەڵكی عێراق بەگشتیو گەلی كوردستانی كردووە دەڵێت: "لەسبیەنێیەكی باشترو حكومەتێك دەڕوانین توانای جێبەجێكردنی ئەركە دەستورییو ئینسانییەكانی هەبێت". قوڵبادانو تۆڵەسەندنەوەیە ململانێی ناوماڵی شیعە زیاتر قۆڵبادانو تۆڵە سەندنەوە لەنێوان سەركردە سیاسییەكانی پاڵنەرێتی، وەك لەوەی جیاوازیو ململانێ بێت لەسەر پرۆژگرامی حكومەتو ئاراستەی سیاسی، بۆیە قورسە هیچ لایەك سازش بۆلاكەی تر بكات، یان لەخاڵێكدا بەیەك بگەنو ناكۆكییەكان كۆتایی بێت، وێڕایی دابەشبوونیان بەسەر ئەجێنداو سەربازەگەی جیاوازدا. شكاندنی عورفی باوی سیاسیو پەراوێخستنی هێزە دیارەكانی شیعەش لەلایەن سەرۆك كۆماری عێراقەوە كە بێگەڕانەوە بۆیان (عەدنان زورفی) ڕاسپارد، پێشهاتێكە بەشێك لەهێزە شیعییەكانو تەنانەت ئێرانییەكانیش بەچاوێكی ترسو پڕ لەگومانەوە لێدەڕوانن، بۆیە هەرچی لەتوانیاندابێت دەیكەن لەپێناو شكستپێهێنانی ئەو هەنگاوەو گێڕانەوەی پرۆسەی سیاسی بۆ سەر سكەی پێشووی. بۆچوونە یاساییەكان (تاریق حەرب) پسپۆڕی یاسایی دەڵێت: ناكرێت سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو ئاڵوگۆڕبكرێت لەڕێگەی پەرلەمانەوە نەبێت. (حەرب) لەلێدوانێكدا بە پێگەی "موازین" ی ڕایگەیاندووە: "تەنها پەرلەمان دەتوانێت سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو ڕەتبكاتەوە لەڕێی پێنەدانی متمانە بە حكومەتەكەی، سەرۆك كۆمار ناتوانێت سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو بگۆڕێت بە كاندیدێكی تر". ئاماژەی بەوەشكردووە: ئەگەر لەحاڵەتێكدا (عەدنان زورفی) پاشەكشێی بكات، سەرۆك كۆمار دەتوانێت كەسێكی تر ڕاسپێرێت. (مونعیم خەمیس) مامۆستای یاسای دەستوریو زانستی سیاسی لەزانكۆی بەغداد دەڵێت: بەپێی مادەی 81 سەرۆك كۆمار دەستكراوەو ئازادە لە دیاریكردنی ئەو كەسەی حكومەت پێكدەهێنێت، لەحاڵەتێكدا ئەگەر كوتلە سیاسییەكان لەپەرلەمان متمانە نەدەن بەسەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو، سەرۆك كۆمار ناچار دەبێت پەنا بەرێتە بەر هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانو ڕۆیشتن بەرەو هەڵبژاردنی پێشوەخت بەپێی مادەی 64. (مونعیم خەمیس) لەلێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا ئاماژەی بەوەشكردووە: لەگەڵ ئەوەی كوتلە سیاسییەكان بەهەموو توانای خۆیانەوە هەولێ خۆلادان لەم سیناریۆیە دەدەن، بەڵام دووچاری دۆخێكی قورسیان دەكات، وڵاتیش لە چەقبوستوویی سیاسی بەدوور دەگرێت. بەبڕوای ئەو، ئەگەر كوتلە سیاسییەكان ئەو بژاردەیەش ڕەتبكەنەوە، سەرۆك كۆمار دەتوانێت پەنا بۆ دادگای باڵای فیدراڵی ببات، بۆ دۆزینەوەی چارەسەرێك بۆ ئەوكێشەیە بەپێی مادەی 93 لەدەستوری عێراق. لای خۆیەوە(عەلی تمیمی) پسپۆڕی یاسای لەلاپەڕی تایبەتی خۆی لەتۆڕی كۆمەڵایەتی فەیبسوك نوسیویەتی: دەقی هەر پێنچ بڕگەكەی مادەی 76 تەئكید لەوە دەكەن، سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو 30 ڕۆژی لەبەردەمدایە بۆ تەواوكردنی كابینەكەیو پێشكەش كردنی بە پەرلەمان، ئەگەر پەرلەمان دەنگی پێدا واتای حكومەت متمانەی وەرگرتووە،بەپێچەوانەی ئەوەوە بە شكستخواردوو دادەنرێتو، سەرۆك كۆمار بەپێی بڕگەی 2 لەمادەی 81 دەستور كەسێكی تر بۆ ئەو ئەركە ڕادەسپێرێت. جەختیشی كردووە: لەهیچكام لەو بڕگانەدا ڕێگەنەدراوە بەسەرۆك كۆمار لە ڕاسپاردنەكەی پاشگەزبێتەوە،یاخود كەسێكی تر ڕابسپێرێت، بەڵام كەسی ڕاسپێردراو دەتوانێت پاشەكشێ بكات پێش تەواوبوونی ئەو وادە دەستورییەی بۆی دیاریكراوە، ئەوكات سەرۆك كۆمار دەتوانێت بەپێی مادەی 81 كەسێكی تر ڕابسپێرێت. (ئەحمەد زیادی) كە ئەویش شارەزای بواری یاسایە ڕایەكی جیاوازی هەیە، بە بۆچوونی ئەو: (بەرهەم ساڵح) پاڵپشت بە بڕگەی پێنجەم لەمادەی 76 (عەدنان زورفی) ڕاسپاردووە، ئەو بڕگەیەش مانای وایە ڕاسپاردن دەكرێت بەبێ پشتبەستن بە هیچ كوتلەیەك نە گەورەو نە بچوك. بڕگەی پێنج دوا بڕگەیە لەمادەی 76، ئەوەش مانای وایە ئەگەر (زورفی) شكستی هێنا، سەرۆك كۆمار هیچ ڕێگەچارەیەكی لەبەردەمدا نامێنێت جگە لەپەنابردن بۆ مادەی 81 نەبێت، بەوەش خۆی دەسەڵاتەكانی سەرۆك وەزیران وەردەگرێت. لەدەسەڵاتەكانی مادەی 81 سەرۆك كۆمار دوو پۆستی لەدەستیدا دەبێت(سەرۆك كۆمارو سەرۆك وەزیران)، دەتوانێت پەرلەمان هەڵبوەشێنێتەوەو لایەنەكان بانگهێشتی هەڵبژاردنی پێشوەخت بكات. پێشبینیە سیاسییەكان بەبڕوای بەشێك لەشارەزایانی سیاسی عێراق، ئەو هێزانەی (زورفی) ڕەتدەكەنەوە وێڕای ئاستەنگی دەستوری، لەحاڵەتی دۆزینەوەی جێگروەیەكیش بۆ سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراو پێویستیان بە ڕازیكردنی كۆمەڵێك هێز هەیە لەوناخۆی خۆیان بە تایبەت "سائیرون" بەسەرۆكایەتی (موقتەدا سەدر)و "ئیئتیلافی نەسر" بەسەرۆكایەتی (حەیدەر عەبادی)، ئەوە جگە هێزە سوننیو كوردییەكان، بۆیە ئەركەكەیان تەنیا لە بەلابردنی سەرۆك وەزیرانی ڕاسپێردراوی ئێستادا كۆتاینایەت. ڕەنگە ئامانجی سەرەكییان هێشتنەوەی دۆخی عێراق بێت وەكو خۆیو دەستگرتن بە (عادل عەبدولمەهدی) تا كاتی ئەنجامدانی هەڵبژاردنی پێشوەخت، ئەمەش دیسان بەبێ سەرئێشە نابێت. ئەگەر تەواوی هێزە سیاسییەكانیش مانەوەی دۆخی عێراق بەوشێوەیەی ئێستا قبوڵبكەن، ئەوا دوای خابوونەوەی مەترسی پەتای كۆرۆنا جارێكی تر خۆپیشاندانو فشاری شەقام ڕیسەكەیان لێدەكاتەوە بە خوری.
راپۆرتی: درەو دوای تێپەڕبوونی سێ ڕۆژی بەسەر ڕاسپاردنی (عەدنان زورفی) بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەتی عێراق، تائێستا هیچ ئاسۆیەك بەدیناكرێت ئاماژە بە كۆتایی یان چارەسەری ئەو قەیرانە بكات كە لەدوای ڕەتكردنەوەی ناوبراو سەریهەڵداوە لەلایەن هەندێك لەهێزە شیعییە دیارەكانەوە، كە بەهێزە نزیكەكان لە ئێران ناودەبرێن. بەگوێرەی سەرچاوە ئاگادارەكان (زورفی) لەڕۆژی پێنج شەممەی ڕابردوەوە گفتوگۆكانی بەشێوەیەكی نافەرمی لەگەڵ لایەنە سیاسییەكان دەستپێكردووە. ڕۆژنامەی "شەرقلئەوسەت" لەزاری سەرچاوەیەكی سیاسی عێراقییەوە بڵاویكردووتەوە، خەمی ژمارە یەكی (زورفی) لەئێستادا كردنەوەی هێلێكی پەیوەندییە لەگەڵ ئەو لایەنانەی بەتوندی ڕاسپاردنی ڕەتدەكەنەوە. بەوتەی سەرچاوەكە، (زورفی) چاوەڕوانی نەكردووە بەوشێوەیە ڕەتبكرێتەوە لەكاتێكدا پەرلەمانتاری سەربە كوتلە شیعییەكان ئامادەی ڕێوڕەسمی ڕاسپادنی بوونو، بەشێكیشیان سەر بەو كوتلانەن كە ڕاسپاردنی ڕەتدەكەنەوە. كۆبونەوەیەكی بێئەنجام بەگوێرەی ئەو زانایارییانەی میدیا عێراقییەكان بڵاویانكردووەتەوە، لە كۆبونەوەكەی شەوی پێنج شەممەی ڕابردوودا كە " هادی عامریو نوری مالیكیو عەمار حەكیمو فالح فەیازو نوێنەری عەسائیب" سەركردە دیارەكانی بەرەی ڕەتكردنەوەی ڕاسپاردنی (زورفی) ئامادەیبوون، بڕیاریانداوە بە پێكهێنانی لیژنەیەكو ناردنی بۆ لای (بەرهەم ساڵح) بەرفەرمی ڕەتكردنەوەی زروفی پێڕابگەیننو لەبری ئەو داوای ڕاسپاردنی كاندێكی تری لێبكەن. تائێستا هیچ هەڵوێستێكی فەرمی لەلایەن ئامادەبوونی كۆبونەوەكەوە بڵاونەكراوتەوە كە ئاخۆ گەیشتوونەتە چی ئەنجامێك. بەڵام بەوتەی سەرچاوەیەكی ئاگادار لەكۆبونەوەكە كە بۆ ڕۆژنامەی "ئەلعەرەبی ئەلجەدید"قسەیكردووە: ناكۆكیو شڵەژان باڵی كێشاوە بەسەر كۆبونەوەكەدا، لایەنەكان نەیانتوانیوە هەڵوێستێكی یەكلاكەرەوەو كۆتایی گەڵاڵە بكەن، وێڕایی ئەوەی سەرجەمیان ڕاسپاردنەكە ڕەتدەكەنەوە. بەگوێرەی سەرچاوەكە، گفتوگۆی ئامادەبووان زیاتر تەركیزی لەسەر فراوانكردنی بنكەی ڕەتكردنەوەی (زورفی)بووە، لەڕێی هەوڵدان بۆ بەدەستهێنانی كۆدەنگی ناوماڵی شیعە بۆ ڕەتكردنەوەی ناوبراو و، دروستكردنی فشار لەسەر كوتلەكانی تر تا پشپیتوانی خۆیان بكشێننەوە، بەتایبەت ڕەوتی سەدر. سەدرییەكان گەشبینن بە تێپەڕاندنی (حاكم زاملی) سەركرد لەڕەوتی سەدر لەلێدوانێكدا بۆ سایتی"بەغداد ئەلیەوم" ڕایگەیاندووە:" عەدنان زورفی سەرۆكوەزیرانی ڕاسپێردراو لەدۆخێكی قورسدایە، ناكۆكی سیاسیو جیاوازی هەیە لەسەر ڕاسپاردنی، هەندێك لەو ڕەتكردنەوانە فشارە بۆ بەدەستهێنانی هەندێك لەوەزارەتەكانو پۆست لە حكومەتی نوێدا". ناوبراو پێشیوایە:"ئەركی زورفی ئاسانتر دەبێت لەئەركی محەمەد تۆفیق عەلاوی، بەهۆی پشتیوانیكردنی لەلایەن گۆڕەپانەكانی خۆپیشاندانەكانو پشتیوانی دەرەكی". (زاملی) دەشڵێت: هەندێك لە كوتلە شیعیو سوننیو كوردییەكان پشتیوانی دەكەن، لەبەر ئەوە (زورفی) پێویستی بە هەندێك لەسازانە لەگەڵ كوتلە نەیارەكان، ئەوەش وادەكات ئەگەری تێپەڕاندنی حكومەتەكەی لەپەرلەمان چاوەڕوان كراوبێت. ئاگایانی دۆخی عێراق بەقورسی دەزانن سوننەو كورد بچنە ناو حكومەتێكی كێشەو قەیراناوی، لایەنە شیعییەكان چۆن نەیانتوانی بەبێ كوردو سوننە (عەلاوی) تێپەڕنن لەپەرلەمان، بەهەمان شێوە كوردو سوننەش ناتوانن بەبێ كۆدەنگی یان لایەنی كەم ڕەزامەندی زۆرینەی هێزە شیعییەكان هەوڵی تێپەڕاندنی حكومەتی زورفی بدەن. ڕەنگە تاكە دەرفەتی بەردەم (زورفی) هەوڵدان بێت بۆ یەكلاكردنەوەی دۆخی خۆی لەناو ماڵی شیعە پێشئەوەی لەگەڵ كوردو سوننە هەوڵی لێكگەیشتن بدات. ڕۆژنامەی "شەرقلئەوسەت" لەدرێژەی زانیارییەكاندا بڵاویكردووەتەوە: هەوڵ هەیە بۆ گۆڕینی (عەدنان زورفی) بە كاندیدێكی "تەسویە" بۆ ڕازیكردنی لایەنەكان، كە ئەویش كاندیدی پێشوو (نەعیم سوهەیل)ەو، سەرۆك كۆماری عێراق هێندەی نەمابوو كاندیدی بكات ئەگەر لە دوا ساتەكاندا ناكۆكی نەكەوتایەتە نێوان سەركردەكانی شیعەوە. شەڕی مالیكیو عەبادی زیندوكردووتەوە لەكاتێكدا ئیئتلافی نەسر كە لەلایەن (حەیدەر عەبادی)یەوە سەرۆكایەتی دەكرێت دەڵێت: (زورفی) كاندیدی سەرۆك كۆمارە دوای ئەوەی ڕەزامەندی بەشێك لەهێزە شیعییەكانو پەرلەمانتارانی كوتلە جیاوازەكانی بەدەستهێناوە. دەوڵەتی یاسا كە (نوری مالیكی) سەرۆكایەتی دەكات، ئاماژە بە لیستێك دەكات بەناوی 170 پەرلەمانتاری شیعەوە كە كاندیدكردنی (زورفی)ڕەتدەكەنەوە. (بەها نوری) وتەبێژی ئیئتیلافی دەوڵەتی یاسا لەلێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاندووە: كوتلە سیاسییەكانی ناو هاوپەیمانی بونیاتنان، هاوكات كوتلەی حیكمەش لەكۆبونەوەی دوو ڕۆژی ڕابردوویاندا بەفەرمی هەڵوێستی خۆیان لە كاندیدكردنی (زورفی) ڕاگەیاندووەو ناوبراو ڕەتدەكەنەوە. ڕاشیگەیاندووە: سەرۆك كۆمار پێشیلی دەستوری كردووەو وڵاتی خستووەتە ناو قەیرانێكی نوێ لەبر ئەوەی پارێزەری یاساو دەستور بێت. تەئكیدیشی كردووە، كوتلەی بونیاتنان كە ژمارەی پەرلەمانتارەكانی 170 كەس زیاترە لەكۆی 329 پەرلەمانتار، كاندیدكردنی (زورفی) ڕەتدەكەنەوەو، بەشداری حكومەتی داهاتووش ناكەن تەنانەت ئەگەر متمانەی پەرلەمانیش بەدەستبهێنێت.