(درەو میدیا): مەسعود بارزانی سەرۆکی پارتی دیموکراتی کوردستان لە پیرمام لەگەڵ ئەیاد عەلاوی سەرۆكی ئیئتیلافی نیشتیمانیی عێراق كۆبووەوە، لە كۆبوونەوەكەدا  لەسەر چەند خاڵێك رێككەوتن لەسەر ئەوەی" جگە لە رێگەی دەستور بە هیچ رێگەیەكی تر رازی نابن بۆ گۆڕانكاری و هەر گۆڕانكارییەك لە گۆڕانێك لە دەرەوەی ئەو چوارچێوانە قەبوولكراو نییە" بارزانی عەلاوی پشتیوانی خۆیان بۆ عەبدولمەهدی راگەیاند" پاڵپشتیی تەواوی حكوومەتی ئێستای عێراق بە سەرۆكایەتیی بەڕێز دكتۆر عادل عەبدولمەهدی دەكەین و داوایش دەكەین هەوڵی تەواو بدات بۆ بەدیهێنانی سەقامگیری و كۆنتڕۆڵی بارودۆخ و سزادانی گەندەڵكاران و هەروەها ئەوانەی بوونەتە هۆی خوێنڕشتنی خەڵكی بێ تاوان"   دوای کۆبونەوەکە راگەیەندراوێکی هاوبەشیان بڵاوکردەوە ئەمە دەقەکەیەتی: لە كۆبوونەوەكەدا بە دوورودرێژی بارودۆخی سیاسیی عێراق و پێشهاتە هەنووكەییەكان و ڕووداو و گرژییەكانی ئەم دواییەی بەغدا و چەند پارێزگای تری عێراق تاوتوێ كرا و لەسەر ئەم خاڵانە ڕێك كەوتن: یەكەم: جگە لە ڕێگەی دەستووری و بە پێی پڕۆسە و میكانیزمە دیموكراتییەكان نابێ هیچ ڕێگەیەكی تر بۆ گۆڕانكاری لە پڕۆسەی سیاسی هەبێت و، هەر جۆرە گۆڕانێك لە دەرەوەی ئەو چوارچێوانە قەبوولكراو نییە. دووەم: پاڵپشتیی تەواوی حكوومەتی ئێستای عێراق بە سەرۆكایەتیی بەڕێز دكتۆر عادل عەبدولمەهدی دەكەین و داوایش دەكەین هەوڵی تەواو بدات بۆ بەدیهێنانی سەقامگیری و كۆنتڕۆڵی بارودۆخ و سزادانی گەندەڵكاران و هەروەها ئەوانەی بوونەتە هۆی خوێنڕشتنی خەڵكی بێ تاوان. سێیەم: داوا دەكەین پارێزگاری لە سەلامەتی و كەرامەتی گەلی عێراق و هاووڵاتیان بكرێت لە هەموو پێكهاتە و چینوتوێژەكان و، لە هەموو بوارە پێویستەكاندا هەماهەنگیی تەواو لەنێوانماندا دەبێت. چوارەم: سەرەخۆشی لە كەسوكاری قوربانیانی ئەو ڕووداوانە و زوڵملێكراوان دەكەین و هیوای چاكبوونەوەیش بۆ برینداران دەخوازین و داوایش لە حكوومەتی عێراقی دەكەین بایەخی تەواو بە قوربانی و برینداران و قەرەبوكردنەوەیان بدات.

درەو میدیا:  بەبڕیاری عادل عەبدولمەهدی سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق ( 108 هەزارو 482) كەس لە وەزارەتی بەرگری گەڕێنرانەوە سەركارەكانیان، كە پێشترو لەدوای هاتنی داعش لە 2014 وازیان هێنابوو یاخۆد فەسڵكرابوون، ئێستا گەڕێنرانەوە سەركارەكانیان. بەپێی بەدواداچوونەكانی ( درەو میدیا) حكومەتی عێراق لەماوەی 10 رۆژی داهاتوودا زیاتر لە ( 100 هەزار ) لە هەڵگرانی ماستەر و دكتۆرا دادەمەزرێنێت، كە بەشێكیان بە ئیجباری لە زانكۆ ئەهلیەكان دادەمەزرێنرێن. ئەمە سەرەڕای ئەوەی ( 300 هەزار ) هەلی كار دەكاتەوە بۆ ئەو كەسانەی كاریان نیە، ئەویش لە رێگەی كردنەوەی كۆشكی سەر شەقامەكان هەریەكەیان ( 4 بۆ 5) كەس كاری تێدا بكەن و لەلایەن حكومەتەوە درووستدەكرێن و هاوكاری دەكرێن.  ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق لە دوایین كۆبونەوەی نائاسایی خۆیدا(17 ) بڕیاری دەركرد كە بریتی بوون لە:. بڕیارەکانی ئەنجومەنی وەزیران: 🔷 کردنەوەی دەرگای پێشکەشکردنی داواکاری بۆ وەرگرتنی زەوی نیشتەجێبوون لەسەرجەم پارێزگاکان بۆ ئەوانەی کە داهاتیان سنوردارە لەگەڵ توێژەکانی تردا. 🔷 تەواوکردنی پرۆسەی دابەشکردنی (17) هەزار پارچە زەوی نیشتەجێبوون بەسەر خەڵکانی شایستەو ئەوانەی داهاتیان سنوردارە لە پارێزگای بەسرە، لەماوەیەکی زەمەنی دیاریکراودا کە لە چوار هەفتە تێپەڕنەکات. 🔷 ئامادەکردن و جێبەجێکردنی پرۆگرامی نیشتمانی نیشتەجێکردن کە دروستکردنی (100) هەزار یەکەی نیشتەجێبوون لەخۆدەگرێت و دابەشبووە بەسەر هەموو پارێزگاکاندا، ئەولەویەت بەو ناوچە و پارێزگایانە دەدرێت کە هەژارترن. 🔷 پارێزگاری هەموو پارێزگاکان ئەرکی دروستکردنی لیژنەی یەکلاکردنەوەی ناوی ئەو خێزانانە لەئەستۆ دەگرن کە شایستاترن، لەوانەی کە تۆڕی چاودێری کۆمەڵایەتی گرتونیەتەوە، بۆئەوەی پیدانی زەوی نیشتەجێبوون بیانگرێتەوە، بەرزکردنەوەی ناوەکانیان بۆ ئەمیندارێتی ئەنجومەنی وەزیران لەماوەی دوو هەفتەیەدا. 🔷 وەزارەتی دارایی ئەرکی دابینکردنی پارە بۆ سندوقی نیشتەجێبوون لەئەستۆ دەگرێت بۆ ئەوەی ژمارەیەکی زیاتری خەڵک بتوانن قەرز وەربگرن، تاوەکو بتوانن بەو قەرزە خانو لەسەر ئەو زەوییانە دروستبکەن کە وەریدەگرن، ئەمە لەچوارچێوەی بودجەی 2020دا، بەپێی یاسای سندوقەکە ئەم قەرزانە لە هەموو جۆرە سودێک دەبەخشرێت. 🔷 پێدانی پارەیەکی مانگانە بە بڕی (175) هەزار دینار بە (150) هەزار کەس لە خەڵکانی بێکارو ئەوانەی توانای کارکردنیان نیە، ئەمە بۆماوەی سێ مانگ. 🔷 دروستکردنی کۆمەڵگەی بازرگانی هاوچەرخ "کۆشک" لەناوچە بازرگانییەکانی بەغدادو پارێزگاکانی تر لەماوەی سێ مانگدا بەبڕی (60) ملیار دینار، دەبێت خاوەنی هەریەکێک لەم کۆشکانە بەڵێن بدەن دوو کەسی بێکار بخەنەسەر کار، بەمەبەستی گرەنتیکردنی فەراهەمکردنی (450) هەزار دەرفەتی کار، لەگەڵ رەچاوکردنی ئەولەویەت بۆ ئەوانەی کە کۆشکەکانیان روخێندراوە. 🔷 ئامادەکردنی پرۆگرامێک بۆ راهێنان و ئامادەکردنی ئەوانەی بێکارن و توانای کارکردنیان نیە بۆ (150) گەنجی دەرچوو و دەرنەچوو لەگەڵ خەرجکردنی پارەیەک بۆیان لەماوەی راهێنانیاندا کە سێ مانگ دەخایەنێت بەبڕی (175) هەزار دینار بۆ هەرکەسێک و دامەزراندنی ئەوانەی کە خولەکە تەواو دەکەن لەو کۆمپانیایانەی لە عێراق کاردەکەن. 🔷 ئەوانەی لەو خولانەی راهێناندا سەردەکەون، لە سندوقی قەرزی وەزارەتی کارو کاروباری کۆمەڵایەتی یاخود لە بانکی ناوەندی قەرزی گونجاویان پێدەدرێت بۆ بنیادنانی پرۆژەی مامناوەندی و بچوک. 🔷 ئەوانەی بێکارن و بەشداری ئەو پرۆگرامە دەکەن، یاسای خزمەتی پیشەسازی دەیانگرێتەوە، بە پێدانی پارچە زەوییەک بۆ بنیادنانی پرۆژەی پیشەسازی، هەموو ئەو ئیمتیازاتانەی تر دەیانگرێتەوە کە لە یاساکەدا هاتووە. 🔷 لە رۆژی 15ی ئەم مانگەوە، وەزارەتی بەرگری بەشێوەی ئەلیکترۆنی یاخود لەڕێگەی ناوندەکانەوە دەرگای دامەزراندن بۆ گەنجان لە تەمەنی (18 بۆ 25) دەکاتەوە. 🔷 وەزارەتی بەرگری و ناوخۆ هەڵدەستن بە گرتنەبەری رێوشوێن بۆ گەڕاندنەوەی ئەوانەی کە گرێبەستەکانیان هەڵوەشێندراوەتەوە لە هەموو پارێزگاکان. 🔷 وەزارەتی پەروەردە رێوشوێنی بنەڕەتی دەگرێتەبەر بۆ گرێبەستکردن لەگەڵ مامۆستایانی خۆبەخشی وانەبێژو دانانی دەرماڵەی تایبەت بۆیان لە بودجەی 2020 دا. 🔷 وەزارەتی کشتوکاڵ رێوشوێن بنەڕەتی دەگرێتەبەر بۆ بەخشینی جوتیاران لە پارەی بەکرێگرتنی زەوی و زار کە لەماوەی رابردوودا لەسەریان کەڵەکەبووە تاوەکو 31\12\2019. 🔷 پارێزگارەکان بەهەماهەنگی لەگەڵ فەرمانگەکانی چاودێری کۆمەڵایەتی سەربە وەزارەتی کارو کاروباری کۆمەڵایەتی، ئەرکی ئامادەکردنی لیستی ئەو خیزانە بێبەشکراوانە لەئەستۆ دەگرن کە شایستەن بۆ ئەوەی موچەی چاودێری کۆمەڵایەتییان پێبدرێت، ئەمە (600) هەزار خێزان دەگرێتەوە. 🔷 قوربانیانی خۆپیشاندانەکان و دەزگا ئەمنییەکان بە شەهید ئەژماردەکرێن و یاسا کارپێکراوەکان دەیانگرێتەوە و ئیمتیازاتەکان بە کەسوکاریان دەدرێت. 🔷 وەزارەتی تەندروستی خزمەتگوزاری چارەسەرکردن پێشکەشی بریندارانی خۆپیشاندەران و هێزە ئەمنییەکان دەکات و لەسەر خەرجی حکومەت.

درەو میدیا: "كوردەكان شانبەشانی ئێمە شەڕیان دەكرد، بەڵام ئێمەش پارە و چەكی زۆرمان پێدان، كاتی ئەوە هاتوە لەم جەنگە بێماناو بێ كۆتاییە بێینە دەرەوە، زۆربەی شەڕەكانی ئەو ناوچەیە شەڕی خێڵەكین" ئەمە هەڵوێستی دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی ئەمریكایە كە لەزنجیرەیەك تویتدا هەڵوێستی وڵاتەكەی لەبارەی كشانەوەی هێزەكانی ئەمریكا لە سوریا راگەیاند. ترەمپ  لە تویتێكدا كۆتایی بەهاوكارییەكانی كورد هێنا لە رۆژئاوای كوردستان و ئاماژەی بەوەكردووە" كورد شەڕی لەگەڵ ئێمە كرد، بەڵام ئێمە پارەیەكی زۆرماندا و پێویستییەكانمان دابینكردن. ئەوان بۆ چەندین دەیە شەڕی توركیا دەكەن. من ئەم شەڕەم بۆ ماوەی سێ ساڵ راگرت" ترەمپ كۆتایی بەشەڕی ئەمریكا لە سوریا هێناو رایگەیاندووە"كاتی ئەوە هاتوە لەم جەنگە گاڵتەجاڕی و بێكۆتاییە بێینە دەرەوە، زۆربەی شەڕەكانی ئەو ناوچەیە شەڕی خێڵەكین، بۆیە پێویستە سەربازەكانمان بگەڕێنینەوە بۆ وڵاتەكەمان، ئێمە شەڕێك دەكەین كە دەستكەوتی خۆمانی تێدا بێت و تەنها شەڕێكیش دەكەین كە بیبەینەوە". سەبارەت بە دەستگیركراوانی داعشیش ترەمپ ئاماژەی بەوەكردووە "ئێمە ئیدی لەو شەڕەوە دوورین و زیندانییەكانی داعشیش چی لێدەكەن با لێی بكەن، وڵاتانی دراوسێی ناوچەكەش خۆیان شەڕی داعش بكەن نەك ئێمە".  

  درەو میدیا: كۆشكی سپی ئەمریكا لە راگەیاندراوێكدا كشانەوەی خۆی لە رۆژئاوای كوردستان رادەگەیەنێت و دەڵێت "توركیا بەمزووانە دەست بە ئۆپەراسیۆنی ماوە درێژی خۆی دەكات لە باكووری سووریا، بەڵام ئەمەریكا بەشداری و پاڵپشتی لەو ئۆپەراسیۆنە ناكات و لەناوچەكە دەكشێتەوە". ئەو راگەیەنراوەی كۆشكی سپی لەداوی پەیوەندییەكی تەلەفۆنی نێوان دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی ئەمریكا و رەجەب تەیب ئەردۆغانی سەرۆكی توركیاهات كە شەوی رابردوو ئەنجامیاندا" ئەمریكا خەلافەتی داعشی لە ناوچەكەدا تێكشكاند. بەڵام چیدیكە ئامادەیی لەو ناوچانە نابێت كە ئۆپەراسیۆنەكەی تێدا ئەنجامدەدرێت" سەبارەت بە چارەنووسی چەكدارانی داعش كۆشكی سپی راشیگەریاند "ئەمەریكا زۆر فشاری خستە سەر ئەڵمانیا و فەرەنسا و وڵاتانی دیكەی ئەوروپا بۆ ئەوەی چەكدارە داعشە دەستگیركراوەكانیان و خێزانەكانیان وەربگرنەوە، بەڵام ئامادە نەبوون، بۆیە ئەمەریكا چیدیكە ناچار نییە خەرجی ئەو چەكدارانە بكات و لەمەودوا توركیا بەرپرسی یەكەم دەبێت لە لەخۆگرتنی تەواوی ئەو چەكدارانە". لەبەرامبەریشدا  ھێزەكانی سووریای دیموكرات (ھەسەدە)  ئاماژەیان بەوەكردووە : دەستپێكردنی ھەر شەڕێك لەلایەن توركیاوە رێگە لەبەردە سەرھەڵدانەوەی داعش دەكاتەوە" لە راگەیەنراوێكدا هەسەدە  ئاماژەی بەوە كردووە" 11 ھەزار شەھیدیان لە شەری دژی داعش داوە و توانیویانە خەلافەتی داعش لەنێو ببەن و دۆخێكی ئارام لە ناوچەكە بەدیبھێنن" دەشڵێن " ئەوان پابەندی تەواوی خاڵەكانی رێككەوتنی میكانزمی ئارام بوون و ھێزەكانیان و چەكەكانیان لە ناوچە سنوورییەكان كشاندووەتەوە، ھەروەھا تەواوی سەنگەرەكانیان لەناوبردون و ئەوەش دۆخی ئێستای ھێزەكەی خستووەتە مەترسییەوە"  

(درەو میدیا): بەپێی راپۆرتی دەزگای ناوەندی ئامار لە وەزارەتی پلاندانانی، ساڵی 2018 ژمارەو چۆنیەتی دابەشبوونی دانیشتوان‌و ئاستی بێكاری لە عێراق بەمشێوەیە بووە: •     ژمارەی دانیشتوان: (38 ملیۆن‌و 124 هەزارو 182) كەس •    رەگەزی نێر لە كۆی دانیشتوانی عێراق: (19 ملیۆن‌و 261 هەزارو 253) كەس، واتە رێژەی (51%)ی كۆی دانیشتوانی عێراق لە رەگەزی نێرن. •    رەگەزی مێ لە كۆی دانیشتوانی عێراق: (18 ملیۆن‌و 862 هەزارو 929) كەس، واتە رێژەی (49%)ی كۆی دانیشتوانی عێراق لە رەگەزی مێینەن. •    ژمارەی گەنجان (لە تەمەنی 15 بۆ 24 ساڵ) لە كۆی دانیشتوانی عێراق: (7 ملیۆن‌و 616 هەزارو 710) كەس، واتە رێژەی (20%)ی لەكۆی دانیشتوانی عێراق گەنجن. •    ئەوانەی كە تەمەنیان لەنێوان (15 بۆ 19 ساڵ)دایە رێژەی (11%)ی كۆی دانیشتوان پێكدەهێنن، ئەوانەی تەمەنیان لەنێوان (20 بۆ 24ساڵ)ە رێژەی (9%) كۆی دانیشتوان پێكدەهێنن. •    ساڵانە (850 بۆ 1 ملیۆن) كەس بۆ ژمارەی دانیشتوان لە عێراق  زیاد دەبێت.  رێژەی بێكاریی بەپێی داتاكانی دەزگای ئاماری عێراق: •    لەناو گەنجانی تەمەن (15 بۆ 29 ساڵ) رێژەی بێكاری (22.6%)، واتە لەسەر ئاستی نیشتیمانی بێكاری بەرێژەی (74%) بەرزبوەتەوە، بێكاریی لەناو گەنجان لە رەگەزی نێر (18%)و لەناو گەنجانی رەگەزی مێ (56.3%)ە، بەڵام بەپێی ئاماری سندوقی دراوی نێودەوڵەتی رێژەی بێكاری لەناو گەنجاندا (40%)ە. •    بەپێی ئاماری رێكخراوی (هیومان رایتس وۆچ)، لە مانگی ئابی 2019دا رێژەی هەژاری لە عێراقدا گەیشتوەتە (31%)، بەڵام بەپێی ئاماری سندوقی دراوی نێودەوڵەتی رێژەی هەژاری لەناو گەنجاندا (41%)ە.

(درەو میدیا): ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق دوێنی شەو بە سەرۆکایەتی عادل عەبدولمەهدی کۆبونەوەیەکی نائاسایی کرد لەبارەی بارودۆخی ئێستای وڵات و خۆپیشاندانەکانەوە گفتوگۆی کرد. ئەنجومەنی وەزیران لە (17) خاڵدا کۆمەڵێک بڕیاری دەرکرد، لەراگەیەندراوی کۆبونەوەکەدا باسلەوەکراوە، ئەمە پاکێجی یەکەمی بڕیارەکانەو وەڵامدانەوەیە بۆ داواکاری خۆپیشاندەران و ناوەڕۆکی بانگەوازەکەی مەرجەعیەتی باڵا لە نەجەف. بڕیارەکانی ئەنجومەنی وەزیران: 🔷 کردنەوەی دەرگای پێشکەشکردنی داواکاری بۆ وەرگرتنی زەوی نیشتەجێبوون لەسەرجەم پارێزگاکان بۆ ئەوانەی کە داهاتیان سنوردارە لەگەڵ توێژەکانی تردا. 🔷 تەواوکردنی پرۆسەی دابەشکردنی (17) هەزار پارچە زەوی نیشتەجێبوون بەسەر خەڵکانی شایستەو ئەوانەی داهاتیان سنوردارە لە پارێزگای بەسرە، لەماوەیەکی زەمەنی دیاریکراودا کە لە چوار هەفتە تێپەڕنەکات. 🔷 ئامادەکردن و جێبەجێکردنی پرۆگرامی نیشتمانی نیشتەجێکردن کە دروستکردنی (100) هەزار یەکەی نیشتەجێبوون لەخۆدەگرێت و دابەشبووە بەسەر هەموو پارێزگاکاندا، ئەولەویەت بەو ناوچە و پارێزگایانە دەدرێت کە هەژارترن. 🔷 پارێزگاری هەموو پارێزگاکان ئەرکی دروستکردنی لیژنەی یەکلاکردنەوەی ناوی ئەو خێزانانە لەئەستۆ دەگرن کە شایستاترن، لەوانەی کە تۆڕی چاودێری کۆمەڵایەتی گرتونیەتەوە، بۆئەوەی پیدانی زەوی نیشتەجێبوون بیانگرێتەوە، بەرزکردنەوەی ناوەکانیان بۆ ئەمیندارێتی ئەنجومەنی وەزیران لەماوەی دوو هەفتەیەدا. 🔷 وەزارەتی دارایی ئەرکی دابینکردنی پارە بۆ سندوقی نیشتەجێبوون لەئەستۆ دەگرێت بۆ ئەوەی ژمارەیەکی زیاتری خەڵک بتوانن قەرز وەربگرن، تاوەکو بتوانن بەو قەرزە خانو لەسەر ئەو زەوییانە دروستبکەن کە وەریدەگرن، ئەمە لەچوارچێوەی بودجەی 2020دا، بەپێی یاسای سندوقەکە ئەم قەرزانە لە هەموو جۆرە سودێک دەبەخشرێت. 🔷 پێدانی پارەیەکی مانگانە بە بڕی (175) هەزار دینار بە (150) هەزار کەس لە خەڵکانی بێکارو ئەوانەی توانای کارکردنیان نیە، ئەمە بۆماوەی سێ مانگ. 🔷 دروستکردنی کۆمەڵگەی بازرگانی هاوچەرخ "کۆشک" لەناوچە بازرگانییەکانی بەغدادو پارێزگاکانی تر لەماوەی سێ مانگدا بەبڕی (60) ملیار دینار، دەبێت خاوەنی هەریەکێک لەم کۆشکانە بەڵێن بدەن دوو کەسی بێکار بخەنەسەر کار، بەمەبەستی گرەنتیکردنی فەراهەمکردنی (450) هەزار دەرفەتی کار، لەگەڵ رەچاوکردنی ئەولەویەت بۆ ئەوانەی کە کۆشکەکانیان روخێندراوە. 🔷 ئامادەکردنی پرۆگرامێک بۆ راهێنان و ئامادەکردنی ئەوانەی بێکارن و توانای کارکردنیان نیە بۆ (150) گەنجی دەرچوو و دەرنەچوو لەگەڵ خەرجکردنی پارەیەک بۆیان لەماوەی راهێنانیاندا کە سێ مانگ دەخایەنێت بەبڕی (175) هەزار دینار بۆ هەرکەسێک و دامەزراندنی ئەوانەی کە خولەکە تەواو دەکەن لەو کۆمپانیایانەی لە عێراق کاردەکەن. 🔷 ئەوانەی لەو خولانەی راهێناندا سەردەکەون، لە سندوقی قەرزی وەزارەتی کارو کاروباری کۆمەڵایەتی یاخود لە بانکی ناوەندی قەرزی گونجاویان پێدەدرێت بۆ بنیادنانی پرۆژەی مامناوەندی و بچوک. 🔷 ئەوانەی بێکارن و بەشداری ئەو پرۆگرامە دەکەن، یاسای خزمەتی پیشەسازی دەیانگرێتەوە، بە پێدانی پارچە زەوییەک بۆ بنیادنانی پرۆژەی پیشەسازی، هەموو ئەو ئیمتیازاتانەی تر دەیانگرێتەوە کە لە یاساکەدا هاتووە. 🔷 لە رۆژی 15ی ئەم مانگەوە، وەزارەتی بەرگری بەشێوەی ئەلیکترۆنی یاخود لەڕێگەی ناوندەکانەوە دەرگای دامەزراندن بۆ گەنجان لە تەمەنی (18 بۆ 25) دەکاتەوە. 🔷 وەزارەتی بەرگری و ناوخۆ هەڵدەستن بە گرتنەبەری رێوشوێن بۆ گەڕاندنەوەی ئەوانەی کە گرێبەستەکانیان هەڵوەشێندراوەتەوە لە هەموو پارێزگاکان. 🔷 وەزارەتی پەروەردە رێوشوێنی بنەڕەتی دەگرێتەبەر بۆ گرێبەستکردن لەگەڵ مامۆستایانی خۆبەخشی وانەبێژو دانانی دەرماڵەی تایبەت بۆیان لە بودجەی 2020 دا. 🔷 وەزارەتی کشتوکاڵ رێوشوێن بنەڕەتی دەگرێتەبەر بۆ بەخشینی جوتیاران لە پارەی بەکرێگرتنی زەوی و زار کە لەماوەی رابردوودا لەسەریان کەڵەکەبووە تاوەکو 31\12\2019. 🔷 پارێزگارەکان بەهەماهەنگی لەگەڵ فەرمانگەکانی چاودێری کۆمەڵایەتی سەربە وەزارەتی کارو کاروباری کۆمەڵایەتی، ئەرکی ئامادەکردنی لیستی ئەو خیزانە بێبەشکراوانە لەئەستۆ دەگرن کە شایستەن بۆ ئەوەی موچەی چاودێری کۆمەڵایەتییان پێبدرێت، ئەمە (600) هەزار خێزان دەگرێتەوە. 🔷 قوربانیانی خۆپیشاندانەکان و دەزگا ئەمنییەکان بە شەهید ئەژماردەکرێن و یاسا کارپێکراوەکان دەیانگرێتەوە و ئیمتیازاتەکان بە کەسوکاریان دەدرێت. 🔷 وەزارەتی تەندروستی خزمەتگوزاری چارەسەرکردن پێشکەشی بریندارانی خۆپیشاندەران و هێزە ئەمنییەکان دەکات و لەسەر خەرجی حکومەت.

درەو میدیا:  "ئێمە بەوە ڕازی نابین سەرۆكی حكومەت بەس لە دهۆك و هەولێر دەسەڵاتی هەبێت وە جێگری سەرۆكی حكومەتیش بەتەنها لە سلێمانی و هەڵەبجە دەسەڵاتی هەبێت كوردستان یەك حكومەت و یەك كابینە و یەك پەرلەمانی هەیە" ئەمە وتەی كاكەمین نەجار ئەندامی مەكتەبی سیاسی پارتیە. كاكەمین نەجار بە دەنگی ئەمریكای راگەیاندووە" " ئەگەر قوباد تاڵەبانی نیگەران بێت ئەوا ئێمە دانیشتن لەگەڵ مەكتەبی سیاسی یەكێتی دەكەین تا بزانین لەكوێ "خەلەل" هەیە چارەسەری دەكەین هیچ "خەلەلێك" ناهێڵینەوە بەبێ چارەسەركردن وە ئێمە و یەكێتی-ش لەو حكومەتە تەواوكەری یەكترین پێكەوە حكومەت بەڕێوەدەبەین لەگەڵ گۆڕان و لایەنەكانی تر ئەوانەی بەشدارن لە حكومەت، هیچ نیگەرانیەك نابێت." ئەو ئەندامەی مەكتەبی سیاسی پارتی باس لەوە دەكات " هیچ ڕێگریەك لە كاك قوباد و وەزیرەكان نەكراوە بەڵام وەك دەزانرێت حكومەت یاسا و ڕێسای خۆی هەیە بۆ كاركردن، دەسەڵاتی سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران جیاوازە وە دەسەڵاتی جێگرەكەش جیاوازە، ئەو دەسەڵاتانەی كە بەپێی یاسا كاك قوباد وەك جێگری سەرۆكی حكومەت هەیەتی هیچ ڕێگریەك نیە بۆ ئەنجامدانی دەسەڵاتەكانی خۆی بەپێچەوانەوە هاوكاری تەواویشی دەكەین بەڵام بەپێی ئەو یاسایەی كە لە ئەنجومەنی وەزیران هەیە، دەسەڵاتەكان دیاریكراون ئەوەی لەیاسا بەدەر بێت ئەوە شتێكی ترە ئەوەی یاسایی بێت پارتی پابەندە بە هەموو دەسەڵاتەكانی "كاك قوباد"ەوە."

راپۆرت: فازڵ حەمەرەفعەت – محەمەد رەئوف نزیكەی مانگێكە وەكو جێگری سەرۆكی هەرێمی كوردستان مەرسومیان بۆ دەرچووە، بەڵام هێشتا شوێنی كاركردن‌و دەسەڵاتەكانیان دیارنییە‌و لە دیدارە سیاسییەكاندا لە تەنیشت سەرۆكی هەرێمەوە دەرناكەون، كۆسرەت رەسوڵ 12 ساڵ جێگری مەسعود بارزانی بوو، بەڵام لە سەرۆكایەتی هەرێم لە سەری رەش دەرنەكەوت، ئایا مێژوو خۆی دووبارە دەكاتەوە ؟ هاتنەخوارەوەی لە سەری رەش  نزیكەی چوار مانگە نێچیرڤان بارزانی وەكو سەرۆكی هەرێمی كوردستان سوێندی یاسایی خواردووە، بەڵام هێشتا بینای نوێی سەرۆكایەتی هەرێم دیارنییە. لەدوای دروستكردنی دامەزراوەكەوە لە ساڵی 2005، بارەگای سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان لەسەری رەش بووە، مەسعود بارزانی كە 12 ساڵ سەرۆكی هەرێم بوو، دوای وازهێنانی لە پۆستەكەی، بارەگای سەرۆكایەتی هەرێمی رادەستی نێچیرڤان بارزانی برازای نەكرد. نێچیرڤان بارزانی كە دووەم سەرۆكە لە مێژووی هەرێمی كوردستاندا، دوای (14) ساڵ دەیەوێت بارەگای سەرۆكایەتی هەرێم لەسەری رەش بهێنێتە خوارەوەو لەناو شاری هەولێر جێگیری بكات. سەرۆكێكی بێ بارەگا بەر لە سوێندخواردنی نێچیرڤان بارزانی وەكو سەرۆكی هەرێمی كوردستان، كاركردن بۆ ئامادەكردنی بارەگایەك بۆ سەرۆكایەتی هەرێم دەستیپێكرد. لەكابینەی نوێی حكومەتی هەرێمی كوردستاندا، مەسرور بارزانی وەزارەتی سامانە سروشتییەكانی لابرد، نێچیرڤان بارزانی كە خۆی ئەندازیاری دروستكردنی ئەو وەزارەتە بوو، ئێستا دەیەوێت بینای وەزارەتی سامانە سروشتییەكان بكات بە بارەگای سەرۆكایەتی هەرێم. (درەو میدیا) زانیویەتی، بەر لە سوێندخواردنی نێچیرڤان بارزانی، تیمێك دەستیانكردووە بە ئامادەكردن‌و نۆژەنكردنەوەی بینای وەزارەتی سامانە سروشتییەكان كە دەكەوێتە سەر شەقامی (40 مەتری) بەرامبەر كونسوڵخانەی توركیا، بەڵام دوای چوار مانگ هێشتا سەرۆك بێ بارەگایە. بەپێی بەدواداچونەكانی (درەو میدیا)، یەكێك لە هۆكارەكانی دواكەوتنی بینای سەرۆكایەتی هەرێم بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە نێچیرڤان بارزانی دەیەوێت شتێكی جیاوازو سەرەنجڕاكێش بكرێت، نێچیرڤان بارزانی بە سروشتی خۆی وا ناسراوە حەزی لە خۆشگوزەرانی‌و بایەخدانە بە پرۆتۆكۆڵ. تائێستا نازانرێت بڕی چەندێك پارە لە ئامادەكردنی بارەگا بۆ سەرۆكایەتی هەرێم بە خەرجدراوە‌و لە داهاتوودا چەندی تری تێدا خەرجدەكرێت.  جێگری بێ جێگە ! دوای نزیكەی دوو مانگ چاوەڕوانی، دواجار رۆژی (8)ی ئەیلول نێچیرڤان بارزانی مەرسومی دەستبەكاربوونی بۆ هەردوو جێگرەكەی (جەعفەر شێخ مستەفا- مستەفا سەید قادر) دەركرد. بەڵام دوای نزیكەی مانگێك لە دەستبەكاربوونیان، تائێستا نێچیرڤان بارزانی دەسەڵاتی جێگرەكانی سەرۆكی هەرێمی دیارینەكردووە، سەرباری ئەمە سەرۆك و جێگرەكانی هیچ كۆبونەوەیەكی فەرمییان نەكردووە. جێگرەكانی سەرۆكی هەرێم تەنیا كێشەی دەسەڵاتیان نییە، بەڵكو كێشەی شوێن و جێگاشیان هەیە، لەدوای دەستبەكاربونیانەوە بە فەرمی تائێستا یەكجار بەفەرمی لەبەردەم میدیاكاندا لەگەڵ نێچیرڤان بارزانیدا دەركەوتوون، ئەوەش لەسەردانەكەی ئەمدواییەی بەرهەم ساڵح سەرۆك كۆماری عێراقدا بوو بۆ شاری هەولێر. (درەو میدیا) بۆ وەرگرتنی زانیاری پەیوەندی بە جەعفەر شێخ مستەفا جێگری سەرۆكی هەرێمەوە كرد، ئەو ئامادە نەبوو لەوبارەیەوە هیچ قسەیەك بكات، تەنیا وتی:" بۆ ئەو بابەتانە بڕۆن پرسیار لە فەوزی هەریری سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتی هەرێم بكەن". (درەو میدیا) پەیوەندی بە مستەفا سەید قادر جێگرەكەی تری سەرۆكی هەرێمەوە كرد، بەبەهانەی ئەوەی لەناو ئۆتۆمبیلدایە وەڵامی پرسیارەكانی نەدایەوە، لەكاتێكی تردا پەیوەندی پێوەكرایەوە، وەڵامی تەلەفۆنەكەی نەدایەوە. بەپێی بەدواداچوونەكانی (درەو میدیا)، لەدوای دەستبەكاربوونییەوە وەكو سەرۆكی هەرێم، نێچیرڤان بارزانی زۆربەی كاتەكانی لە دەرەوەی وڵات بەسەر دەبات، بەر لە پشووی جەژنی قوربان سەرۆكی هەرێم بۆ ماوەی مانگێك لە دەرەوەی وڵات بوو، نە سەرۆكایەتی هەرێم‌و نە میدیاكانی پارتی هیچ زانیارییەكیان لەبارەی گەشتەكەی سەرۆكی هەرێم بڵاونەكردەوە، ئەوكات سەرچاوەیەكی نزیك سەرۆكایەتی هەرێم بە (درەو میدیا)ی راگەیاند، نێچیرڤان بارزانی بە گەشتێكی خێزانی چوەتە دەرەوەی وڵات. هەندێك سەرچاوەی سیاسی باڵا كە (درەو میدیا) بۆ نوسینی ئەم راپۆرتە قسەی لەگەڵ كردوون، لەبارەی ئامادەنەبوونی بینای سەرۆكایەتی هەرێمەوە باسیان لە بوونی ناكۆكی كرد لەناو بنەماڵەی بارزانی كرد، بەڵام ئامادەنەبوون وردەكاری بابەتەكە باس بكەن. ئێستا بەفەرمی نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستانە، بەڵام لە میدیاكانی پارتیدا زیاتر مەسعود بارزانی وەكو سەرۆك رۆڵ دەگێڕێت، تەنانەت هێشتا میدیاو بەرپرسانی پارتی دەستەواژەی "سەرۆك" بۆ بارزانی بەكاردەهێنن، دیدارە سیاسییەكانی مەسعود بارزانی لە نێچیرڤان بارزانی زیاترە‌و "بارەگای بارزانی" بە تەواوەتی شوێنپێی بە بارەگای سەرۆكایەتی هەرێم لەقكردووە، كە لە هەمان بینای سەرۆكایەتی هەرێمدایە لە سەری رەش. مێژوو خۆی دووبارە دەكاتەوە ؟ ساڵی 2005 كە دامەزراوەی سەرۆكایەتی هەرێم دروستكرا، بەپێی یاسا سەرۆكی هەرێم یەك جێگری هەبوو، لەچوارچێوەی رێككەوتنی سیاسی پارتی دیموكراتی كوردستان‌و یەكێتی نیشتمانی كوردستاندا لە ساڵی 2005وە بۆ ساڵی 2017 مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێم بوو، كۆسرەت رەسوڵ جێگری سەرۆكی هەرێم بوو. لەماوەی 12 ساڵدا كە جێگری سەرۆكی هەرێم بوو، كۆسرەت رەسوڵ لە بارەگای سەرۆكایەتی هەرێم لە سەری رەش دەرنەكەوت، بەپێی بەدواداچونەكانی (درەو میدیا)، لەناو بارەگای سەرۆكایەتی هەرێم شوێنێكی بچوك بۆ جێگری سەرۆك دیاریكراوە، بۆیە كۆسرەت رەسوڵ لەو شوێنە دەوامی نەكردووە‌و خانوەكەی خۆی لە شاری هەولێر كردووە بە بارەگای جێگری سەرۆكی هەرێم، ئەمە سەرباری ئەوەی لەو ماوەیەدا زۆربەی كات پارتی‌و یەكێتی ناكۆكیان هەبووە لەنێوانیان‌و كاریگەری لەسەر كاركردنی كۆسرەت رەسوڵ هەبووە وەكو جێگری سەرۆكی هەرێم. ساڵی 2013 لەسەروبەندی هەڵمەتی بانگەشەی هەڵبژاردنی خولی چوارەمی پەرلەمانی كوردستاندا، كۆسرەت رەسوڵ عەلی جێگری سكرتێری یەكێتی بەمەبەستی بەشداریكردن لە بانگەشەی هەڵبژاردن بەرەو شاری هەولێر بەڕێكەوت، بەڵام هێزێكی سەربە پارتی رێگری لێكرد بچێتەناو هەولێرەوە، ئەوە لەكاتێكدا بوو كۆسرەت رەسوڵ سەرباری پۆستە حزبییەكەی پۆستێكی حكومی هەبوو، جێگری سەرۆكی هەرێم بوو، واتە جێگری مەسعود بارزانی بوو. ئەمساڵ كاتێك بڕیاردرا دامەزراوەی سەرۆكایەتی هەرێم نوێبكرێتەوە، یاساكەی بەجۆرێك هەمواركرا كە سەرۆك دوو جێگری هەبێت، واتە جێگرێك بۆ سەرۆكی هەرێم زیادكرا، كۆسرەت رەسوڵ 12 ساڵ جێگربوو بەڵام جێگە‌و بارەگای تایبەتی نەبوو، جەعفەر شێخ مستەقا‌و مستەفای سەید قادر نزیكەی مانگێكە جێگرن‌و بارەگایان نییە، دیارنییە ئاخۆ مێژووی خۆی دوبارە دەكاتەوە ؟ رێگایەكی سەخت مستەفا سەید قادرو جەعفەر شێخ مستەفا بۆ ئەوەی بگەن بە پۆستی جێگری سەرۆكی هەرێم رێگایەكی سەخت‌و دژواریان بڕی، حزبەكانیان واتە یەكێتی نیشتمانی كوردستان‌و بزوتنەوەی گۆڕان لەدوای هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستانەوە ماوەی نزیكەی (8) مانگ لە گفتوگۆی چڕدابوون لەگەڵ پارتی دیموكراتی كوردستان بۆ زامنكردنی پۆستی جێگری سەرۆكی هەرێم. سەرەتای دانوستانەكان، بزوتنەوەی كردبووی بە مەرج لەسەر پارتی كە دەبێت سەرۆكی هەرێم یەك جێگری هەبێت‌و جێگرەكەشی لای گۆڕان بێت، لەبەرامبەردا یەكێتی داوای دەكرد دەبێت یاسای سەرۆكایەتی هەرێم هەموار بكرێت‌و جێگرێكی تر بۆ سەرۆكی هەرێم زیادبكرێت‌و بدرێت بە یەكێتی، دواجار پارتی پێشنیازەكەی یەكێتی قبوڵكرد. یەكێتی سەرباری ئەوەی لە پەرلەمانی كوردستان دەنگی بۆ هەڵبژاردنی نێچیرڤان بارزانی وەكو سەرۆكی هەرێم نەدا، بەڵام لە سەرۆكایەتی هەرێم پۆستێكی جێگری پێدرا، ئەمە لەكاتێكدابوو پێشتر سەركردایەتی پارتی بڕیاریدابوو ئەگەر یەكێتی دەنگ بۆ هەڵبژاردنی نێچیرڤان بارزانی نەدا، لە سەرۆكایەتی هەرێم هیچ پۆستێكی پێنەدرێت. بزوتنەوەی گۆڕانیش كە لە سەرۆكایەتی پەرلەمان‌و سەرۆكایەتی حكومەت هیچ پۆستێكی جێگری پێنەدرا، تاكە ئومێدی سەرۆكایەتی هەرێم بوو، بەڵام لەوێش پێگەی لاوازكراو جێگرێكی تر بۆ پۆستی سەرۆكی هەرێم زیادكرا.

(درەو میدیا): ئەمڕۆ ژمارەیەك لە نوێنەری گەنجانی خۆپیشاندەری شارە جیاجیاكان چونە ناو پەرلەمانی عێراق‌و لەگەڵ محەمەد حەلبوسی سەرۆكی پەرلەمان كۆبونەوە. كۆبونەوەكە لەسەر بانگهێشتی سەرۆكی پەرلەمان بوو، تێیدا هەردوولا لەسەر ئەم خاڵانە رێككەوتن: •    دیاریكردنی موچەیەكی مانگانە بۆ هەموو خێزانێك، ئەمەش بۆ نزیكەی (ملیۆنێك‌و 250 هەزار) خێزان كە ناویان تۆماركراوە بەوەی هیچ داهاتێكی مانگانەیان نییە، ئەم رێژەیەش ئەگەری زیادبوونی دەبێت بەپێی ئامارو ئەپدەیتی بەردەوامی تۆمارەكان. •    هەمواكردنی موچەی خانەنشینی‌و دانانی پلەبەندی موچە بەجۆرێك دادپەروەرانە بێت بۆ هەموو خانەنشینان بەبێ جیاوازی. •    دروستكردنی سندوقی پاڵپشتی خوێندكاران، دەبێت دارایی ئەم سندوقە لەو پارەیە دابین بكرێت كە لە موچەی پلە تایبەتەكان دەبڕێت‌و بەشداریپێكردنی خوێندكاران لە پرۆگرامی گەشەپێدان‌و فەراهەمكردنی پرۆژە بۆ رەخساندنی داهات. •    كردنەوەی دەرگای دامەزراندن بەڕووی گەنجاندا لەناو سوپا‌و پۆلیس. •    گەڕاندنەوەی فەسڵكراوانی سوپا‌و پۆلیس تاوەكو بەر لە كۆتایی ئەمساڵ. •    راگرتنی پرۆسەی لابردنی زیادەڕۆییەكان، هیچ جۆرە زیادەڕۆییەك لانابرێت تاوەكو سەرەتا بەدیلەكەی دانەنرێت. •    دروستكردنی 100 هەزار یەكەی نیشتەجێبوون لە هەموو پارێزگاكانی عێراق‌و پارەكەی لەناو بودجەی 2020دا بۆ تەرخاندەكرێت. •    دابەشكردنی زەوی بەسەر شەهیدان‌و بریندارانی روداوەكانی ئەمدواییە‌و قەرەبوكردنەوەی كەسوكارەكەیان. •    دامەزراندنی بەشێك لە وانەبێژان لەمساڵدا بەگوێرەی جوڵەی راژە، ئەمە بەڵێنی تایبەتی سەرۆكی پەرلەمانە. •    سەبارەت بە دەرچوانی زانكۆو پەیمانگاكان ئەنجومەنی فیدراڵی خزمەت كارا دەكرێت‌و دامەزراندن لە هەردوو كەرتی گشتی‌و تایبەتدا دەبێت‌و كارمەندی كەرتی تایبەت موچەی خانەنشینی دەیگرێتەوە. •    بەمزوانە كۆبونەوەی سەرۆكی كوتلەكانی پەرلەمان دەكرێت بۆ چارەسەركردن یاخود سڕكردنی كاركردنی ئەنجومەنی پارێزگاكان، بەجۆرێك پەرلەمانتاران بەشێوەی راستەوخۆ چاودێری كاری پارێزگارەكان بكەن. •    لە یەكی ئازاری ساڵی 2020ەوە كاركردنی ئەنجومەنی قەزاو ناحییەكان سڕدەكرێت.  •    بەشێوەیەكی خێرا فەرمان بە هەموو لایەنە ئەمنییەكان دەدرێت كردەوەی توندوتیژی دژ بە خۆپیشاندەران رابگرن‌و بەبێ دواخستن دەستگیركراوان ئازادبكەن.

راپۆرتی: درەو میدیا خۆپیشاندانەكانی ئەمجارە لە عێراق توێژی سیاسی بە جارێك توشی ترس و شڵەژانێكی بێوێنەكرد، لانی كەم بێباكانە هاوشێوەی 16 ساڵی ڕابردو هەوڵی توڕە كردنی خەڵك و سوكایەتیكردن بە عەقڵیان ناكەن لەژێر ناوی تائیفە و نەتەوەدا، ئیتر ئەمانە بون بە بەشێك لەمێژو و زۆرینە باوەڕی پێناكات، ئەمە ڕای زۆرێكە لەو كەسانەی لەنزیكەوە چاودێری دۆخی عێراق دەكەن. لە خۆپیشاندانەكانی تر ناچێت  ڕەنگە دیارترین خاڵێك كە خۆپیشاندانەكانی ئێستای بەغداد و شارەكانی باشوری عێراق لە خۆپیشاندانەكانی پێشخۆی جیابكاتەوە، فەواز و نەبونی سەرێكی سیاسی بێت، خۆپیشاندانەكانی ڕابردو ڕونبون، گروپەكانی هەماهەنگی لەژێر ناونیشانی دیارو ڕاشكاودا سەركردایەتیان دەكردن، لەكاتێكدا ناڕەزایەتیەكانی ئێستا بێ سەرو پلانی پێشوەختەی خۆپیشاندانن، خۆرسكانە بەبێ‌ دیاریكردنی شوێن و كات ڕوو دەدەن، خاڵین لە كاریزما و كەسایەتی دیار، تاكە شتێك لەبارەی ناسنامەیان بوترێت ئەوەیە، گەنجانی چینی هەژار و دەرچوانی بێكار و وێڵی ژیانێكی شەرەفمەندانەو ڕێزلێگیراون، دروشمە بەرزكراوەكانشیان زیاتر لە ناعەدالەتی و دژایەتیكردنی گەندەڵی و خراپی خزمەتگوزراییە گشتیەكاندا چڕبۆتەوە. - 40%ی گەنجانی عێراق بێكارن ( بەپێی ئاماری سندوقی دراوی نێودەوڵەتی)  - رێژەی هەژاری لە عێراقدا ( 41%) بەپێی ئاماری ( بانكی نێودەوڵەتی)   ئەگەر ناڕونی و نەبونی سەركردایەتێك بەدیوێكدا وەك كەموكوڕی ئەم خۆپیشاندانانە دابنرێن، بە دیوەكەی تردا ئەو سیحریە گەورەیەیە كە لەپشتی ترس و دڵە ڕاوكێی بەرپرسە باڵاكانی عێراقەوە وەستاوە. بەها ئەعرەجی جێگری سەرۆك وەزیرانی پێشوی عێراق لە چاوپێكەوتنێكی ڕۆژنامەوانیدا بە خۆپیشاندەران دەڵێت"پەیامەكەتان گەیشت، یەكەمەینجارە هەستدەكەم سیاسی و بەرپرسەكانی عێراق دەترسن". مێژوی خۆپیشاندان لە ساڵی 2011 وە، بەغدادی پایتەخت شوێنی سەرهەڵدانی جوڵەی ناڕەزایەتییەكان بووە لەعێراق، نوسەر و ڕۆژنامەنوس و چالاكانی مەدەنی بە شێوەیەكی بچڕ بچڕ خۆپیشاندانیان ڕێكدەخست، سەرەتای داواكارییەكان بە دورخستنەوەی نوری مالكی سەرۆك وەزیرانی ئەوكاتی عێراق دەستیپێكرد و داوای دروستكردنی دەوڵەتێكی مەدەنیان دەكرد كە مافەكانی خەڵك دەستەبەربكات، بەڵام بەزەبری هێز سەركوتكرا و ژمارەیەك لە كەسایەتیەكانی تیرۆركران كە دیارترینیان ڕۆژنامەنوس (هادی ئەلمەهدی)بوو، بەدوایدا كۆمەڵێك خۆپیشاندانی تر لە گۆڕەپانی (تەحریر) ڕێَكخران، تا ساڵی 2015 و بەهێزبونی ڕەوتی عیلمانیەكان لەناو پایتەخت. لەساڵی 2018دا، شاری بەسرە مەڵبەندی خۆپیشاندان بو، چین و توێژە جیاوازەكانی ئەو شارە ڕژانە سەر شەقامەكان لەبەرامبەر نەبونی پێداویستیە سەرەكیییەكانی ژیان وەك ئاو و كارەبا و هەلی كار لە شارێكی دەوڵەمەند كە بەبۆری هەناسەی عێراق دادەنرێت، چارەنوسی ئەم خۆپیشاندانەش هاوشێوەی ئەوانەی پێشخۆی بەزەبری هێزو بەفەرمانی حەیدەر عەبادی سەرۆك وەزیرانی پێشوی عێراق سەركوتكرا، لەسەرەتای ئەم مانگەشەوە جارێكی تر بەغدادی پایتەخت بوەوە مەڵبەندی خۆپیشاندانەكان و لەوێوە پەلی كێشا بۆ زۆرێك لەناوچەكانی تری عێراق. بەغداد گۆڕەپانی ناڕەزایەتیەكان ڕۆژی سێ‌ شەممەی پێشو چەخماخەی وەرزێكی نوێ‌ لەخۆپیشاندانەكان لەبەغدادی پایتەخت دەستیپێكرد، لەماوەی چەند كاتژمێرێكدا و دوای كوژران و برینداربونی چەندین خۆپیشاندەر، ناڕەزایەتیەكە سەركوتكرا، كوشتن و برینداركردنی خۆپیشاندەران لە بەغداد بووە هۆی تەقینەوەی ناڕەزایەتییەكان و پارێزگای میسان بووە دووەم شار دوای بەغداد كە خۆپیشاندان تیایدا سەریهەڵداو ئاڕاستەیەكی توندوتیژی بەخۆوە ببینی و خۆپیشاندەران هێرشیان كردە سەر بارەگای ئەنجومەنی پارێزگای شارەكە، دواتر خۆپیشاندان دیوانیەشی گرتەوە و خۆپیشاندەران ئەنجومەنی پارێزگای شارەكەیان سوتاند، پاشان خۆپیشاندان هەریەك لەشارەكانی نەجەف و كەربەلا و زیقاری گرتەوە. خۆپیشاندانەكان تا ئێستا لەچەندین شار و ناوچەی عێراق بە لەغدادی پایتەختیشەوە بەردەوامە، بەپێی دواین ئاماری كۆمیسیۆنی مافەكانی مرۆڤ لە عێراق لەسەرەتای سەرهەڵدانی خۆپیشاندانەكانەوە تا ئێستا 93 كوژراو و نزیكەی 4 هەزار كەس برینداربون و 560 خۆپیشاندەریش دەستگیركراون و بەهۆی بەردەوامی خۆپیشاندانەكانیشەوە، ئەم ئامارانە لەگۆڕانكاری بەردەوامدان.  تائێستا پەیامی بەرپرسانی عێراق نەیتوانیوە خۆپیشاندەران بنێرێتەوە بۆ ماڵەكانیان، وەك چۆن بەكارهێنانی توندوتیژی زیاد لەسنوریش نەیتوانیوە سنورێك بۆ خۆپیشاندانەكان دابنێت، ئەوەش ئایندەی عێراقی لەبەردەم  كۆمەڵێك ئەگەردا بەكراوەیی هێشتۆتەوە، كە ڕەنگە سادەترینیان كەوتنی ئەم حكومەتە و كۆمەڵێك سەری سیاسی گەورەبێت.    

درەو میدیا: " لیستەكەی ئێمە دەبێتە لیستی كەركوكیەكان، چونكە تەنها لیستی كورد نابێت، لیستی كوردو عەرەبی رەسەن و نوێنەری راستەقینەی توركمانیشی تێدا دەبێت" ئەمە وتەی نەجمەدین كەریم پارێزگاری پێشووی كەركوكە . نەجمەدین كەریم  كە بەدەنگی ئەمریكای راگەیاندووە" بەڵێ لیست بۆ هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگای كەركوك درووست دەكەین و راشیدەگەیەنین، هیوادارین خەڵكی تریش بێت لەگەڵمان ئەوانەی كە بەتەنهان، لایەنی تر هەن كە لە هیچ لیستێكدا نین و ماونەتەوە" پارێزگاری پێشووی كەركوك جەخت دەكاتەوە" هەمیشە وتومانە بۆ ئەوەی هەڵبژاردنەكان سەركەوتوو بێت، هەموو كەسێك مافی ئەوەی هەبێت بە ئازادی بچێت دەنگی خۆی بدات، دەبێت چەند گۆڕانكاریەك هەبێت لە كەركوك، ئەوەی لەهەمووی گرنگترە ئەوەیە ئەو مادەیەی پەیوەستە بە یاسای هەڵبژاردنەكانەوە، پێویستە ئەو مادەیە بگۆڕدرێت، چونكە ئەو مادەیە، دەیەها جار خەڵك بێبەش دەكات كە دەنگ بدەن، ئەو كەسانەی ئاوارەن رێگرییان لێدەكات دەنگ بدەن، ئەو دەنگدەرانە لە 30% بۆ 35%ی دەنگی دەنگدەرانە لە كەركوك، ئەگەر ئەو مادەیە نەگۆڕدرێت كورد دەنگەكەی بەو شێوەیە نابێت، ئەوەش زیانێكی زۆر لە دەنگی كورد دەكات، كە بەم یاسایە زیاد لە (80 هەزار) كەس بێبەش دەكەن لە دەنگدان"     

درەو میدیا: محەمەد حەلبوسی سەرۆكی پەرلەمانی عێراق رایگەیاند: یەكەم كارمان درووستكردنی یەكەی نیشتەجێبوون دەبێت بۆ ئەو خێزانە هەژارانەی شوێنی نیشتەجێبوونیان نیە. حەلبوسی لە كۆنگرەیەكی رۆژنامەوانیدا ئاماژەی بەوەكرد، هەوڵدەدەین نزیكەی 100 هەزار یەكەی نیشتەجێبون لە پارێزگاكانی عێراق درووست بكەین ئەو خێزانانەی كە شوێنی نیشتەجێبونیان نیەو بۆ هەرخانویەكیش بڕی 42 ملیۆن دینار تەرخان دەكەین" سەرۆكی پەرلەمانی عێراق ئاماژەی بەوەشكرد كە " 1 ملیۆن و 250 هەزار خێزان لە عێراقدا هیچ سەرچاوەیەكی داراییان نیە، بۆیە ئێمە هەوڵ ئەدەین بڕە پارەیەكیان بۆ دابین بكەین لەگەڵ دۆزینەوەی هەلی كار بۆیان" سەبارەت بە كوژراوو بریندارانیش حەلبوسی وتی" دەبێت سەرۆك وەزیران لێكۆڵینەوەی جدی بكات لە تەقەكەران. شەوی رابردووش عادل عەبدولمەهدی سەرۆك وەزیرانی عێراق رایگەیاند" "كوژراوانی خۆپیشاندانەكان بە شەهید ئەژمار دەكرێن" بەڵێنیشیدا كە بەم نزیكانە پرۆژە یاسایەك ببەنە پەرلەمانی عێراق" بۆ ئەوەی مووچەیەك ببڕنەوە بۆ ئەو خێزانانەی كە سەرچاوەی داهاتەكانیان كەمن و بەشی ژیان و گوزەرانیان ناكات" ماوەی چوار رۆژە خۆپیشاندان زۆربەی شارەكانی عێراقی گرتۆتەوەو بەپێی ئاماری كۆمسیۆنی مافی مرۆڤی عێراق لە خۆپیشاندانەكانی سێ رۆژی رابردوودا ( 31) كەس كوژران و (1184) كەس بریندار بوون،(216) كەسیش دەستگیركراون.  

درەو میدیا:  ئاساییشی هەولێر دەستگیركردنی تۆمەتباری كوشتنی پێنج ئەندامی خێزانێكی نزیك هەولێر راگەیاند، كە تۆمەتبارەكە دانی بەتاوانەكەیدا ناوەو  سەرجەم ئەندامانی ئەو خێزانەی بە گولە كوشتووە، خێزانەكە كوردی رۆژئاوای كوردستانن و نیشتەجێی گوندی پیرڕەشی شاری هەولێر بوون.  ناوی ئه‌ندامانی خێزانه‌كه‌: به‌سام حسێن مشۆ، باوك سۆلین نه‌زیر، دایك حسێن به‌سام مشۆ، 13 ساڵ رۆشكا به‌سام مشۆ، 10 ساڵ محه‌مه‌د به‌سام مشۆ، 5 ساڵ. دەقی راگەیێندراوەکەی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیی ئاسایشی هه‌ولێر رێککه‌وتی 3-10-2019 له‌ نزیک گوندی (پیرڕه‌‌ش)ی شاری هه‌ولێر، ته‌رمی ژن و پیاوێک و سێ منداڵ، له‌لایه‌ن تیمه‌کانی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیی ئاسایشمانه‌وه‌ دۆزراونه‌وه‌ که‌ به‌ گولله‌ کوژرابوون. دوای لێکۆڵینه‌وه و کۆکردنه‌وه‌ی "به‌ڵگه‌ی تاوان" له‌لایه‌ن تیمه‌ تایبه‌ته‌کانی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی ئاسایشی هه‌ولێر، توانرا تاوانباره‌که‌‌ ده‌ستیشان بکرێت و له‌ ماوه‌یه‌کی که‌مدا ده‌ستگیربکرێت. به‌پێی لێکۆڵینه‌وه سه‌ره‌تاییه‌کان و دانپێدانانی تاوانباری ده‌ستگیرکراو (فەریدوون کەریم رەمەزان) ئێواره‌ی 2-10-2019 هه‌ستاوه‌ به‌ کوشتنی ته‌واوی ئه‌ندامانی خێزانێکی پێنچ که‌سی، که‌ پێکهاتوون له‌ باوک و دایکێک و سێ له‌ منداڵه‌کانیان، که‌ ئه‌م خێزانه‌ کوردی رۆژئاوای کوردستان و نیشته‌جێی گوندی پیرڕه‌شی شاری هه‌ولێر بوون. تاوانبار (فەریدوون کەریم رەمەزان) سه‌ره‌تا سه‌رۆکی خێزانه‌که‌ به‌ناوی (بەسام حسێن رسوول)ی به‌ گولله‌ کوشتووه‌، دواتر هاوژینه‌که‌ی به‌ناوی (سوالین محەممەد نەزیر) ئینجا هه‌ر سێ منداڵه‌کانیان به‌ناوه‌کانی ( حسێن 11 ساڵ، روشکا 7 ساڵ و محەممەد 5 ساڵ). لێکۆڵینه‌وه‌کان له‌م تاوانه‌ به‌رده‌وامه‌ و له‌ ئاینده‌یه‌کی نزیکدا، به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی ئاسایشی هه‌ولێر، زانیاری زیاتر ده‌خاته‌ڕوو. به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی ئاسایشی هه‌ولێر  4-10-2019 

درەو میدیا:  درەنگانی شەوی رابردوو عادل عەبدولمەهدی سەرۆك وەزیرانی عێراق، وتارێكی پێشكەشكردو رایگەیاند " هەندێک لە کێشەکان کەڵەکە بووی چەند ساڵی ڕابردووە بۆیە چارەسەری سیحریمان پێنیە و کاتمان دەوێت بۆ چارەسەرکردنی لەم دۆخەی ئێستادا" بەپێی ئاماری كۆمسیۆنی مافی مرۆڤی عێراق لە خۆپیشاندانەكانی سێ رۆژی رابردوودا ( 31) كەس كوژران و (1184) كەس بریندار بوون،(216) كەسیش دەستگیركراون. عادل عەبدولمەهدی لە وتارەكەیدا جەختی كردووە كە "كوژراوانی خۆپیشاندانەكان بە شەهید ئەژمار دەكرێن" بەڵێنیشیدا كە بەم نزیكانە پرۆژە یاسایەك ببەنە پەرلەمانی عێراق" بۆ ئەوەی مووچەیەك ببڕنەوە بۆ ئەو خێزانانەی كە سەرچاوەی داهاتەكانیان كەمن و بەشی ژیان و گوزەرانیان ناكات" سەبارەت بە قەدەغەی هاتووچۆ و بڕینی هێلەكانی ئینتەرنێت، عادل عەبدولمەهدی ئاماژەی بەوەكرد" ئەو رێكارە ئەمنییانەی گرتوومانەتەبەر بەتایبەتیش بڕیاری كاتیی قەدەخەی هاتووچۆ، لەڕاستیدا بڕیاری سەختن بەڵام لە هەمان كاتیشدا وەك دەرمانێكی تاڵ وایە و زەروورەتێكە و دەبێ بكرێ"

درەو میدیا: مەحمود سەنگاوی هەواڵێكی (درەو میدیا) پشتڕاست دەكاتەوەو رایدەگەیەنێت :دوو ڕۆژ پێش گێڕانەوەی من كاك مەسعود بارزانی بە بەرهەم ساڵحی ووتبوو: من پیاوێكی بچووكم ئیشی گەورەم پێ ناكرێت". رۆژی 21/9/2019 ( درەو میدیا) ناوەڕۆكی كۆبونەویەكی مەسعود بارزانی سەرۆكی پارتی دیموكراتی كوردستان و و بەرهەم ساڵح سەرۆك كماری عێراقی بڵاوكردەوە، كە بەرهەم ساڵح بە بارزانی وتبو: ئێوە پیاوێكی گەورەن ئەتوانن كێشەكان چارەسەر بكەن، بەڵام بارزانی بە توانجەوە بە بەرهەم ساڵحی وتبوو: من  گەورە نیم و پیاوێكی بچوكم "، لەبەرامبەردا نوسینگەی راگەیاندنی سەرۆك كۆماری عێراق رونكردنەوەیەكی هەواڵەكەی (درەو میدیا)ی بە چەواشەكارو ناڕاست ناوبرد. ئەمڕۆ مەحمود سەنگاوی ئەندامی مەكتەبی سیاسی یەكێتی لەوتەیەكیدا كە لە یادی كۆچی دووساڵەی مام جەلال پێشكەشیكرد، ئاماژەی بەوەكردووە" من رەخنەم لە كاك مەسعود گرتووە، پێم وابووە كاك مەسعود لەدوای كۆچی دوایی مام جەلال و كاك نەوشیروان ئەبوایە رابەرایەتی كوردی بكردایە، بەڵام رەنگە رەخنەكەم بە زمانێكی زبر بوبێت، ئەوە رەخنەیە ئەتوانم بە زمانێكی نەرم بیگرم ئەتوانم بە زمانێكی زبر بیگرم" سەنگاوی ئاماژە بەوەدەكات " كاك مەسعود دوو رۆژ پێش ئەوەی لە زاڵگەی سماقولی من بگێڕنەوە، بە كاك بەرهەم پێی وتبوو تۆ پیاوێكی گەورەی هەقوایە هەموو كێشەكان چارەسەر بكەیت، لەسەر دەستی جەنابیت چارەسەر دەبێت تۆ پیاوێكی گەروەیت،كاك مەسعود رەخنەكانی منی هەر لەبیر بوو بە كاك بەرهەمی وتبوو " من پیاوێكی بچووكم، پیاوی بچوك ئیشی گەورەی پێ ناكرێت ".بەداخەوە كاك مەسعود ئاوا بیر دەكاتەوە، بەداخەوە ئەوە منم كە گێرامیانەوە رەنگە كەسێكی تربوایە، من ئەورۆژە زۆر لەسەر خۆبووم ئەگەر كەسێكی تر بوایە شەڕ هەڵبگیرسایە رەنگە شەڕی ناوخۆ درووست بوایە، رەنگە من بكوژرامایە كوشتنی من زۆر ئاسانە، بەڵام لەدوای من رەنگە دەیان لاوی تر شەهید بوایە لەسەر ئەو مەسەلەیە"