درەو: "گەل مافی خۆیەتی بزانێت کێ پارەی گەشتە شاهانەکانی سەرۆک وەزیرانەکەی داوە، من اين لك هذا" ئەمانەو چەندین پرسیاری تر بەڕووی "بۆریس جۆنسۆن" سەرۆک وەزیرانی بەریتانیادا بەرزکراوەتەوە. ئەو ئێستا کەوتۆتە ناو چاوی گەردولولەوە، لەچەندین لاوە فشاریان بۆ هێناوەو داوای لێدەکەن ناوی ئەوکەسە ئاشکرابکات پارەی گەشتە شاهانەکەی بۆ خەرجکردووە. "جۆنسۆن" بۆ بەسەربردنی پشویەکی تایبەت دوای سەرکەوتنی پارتی پارێزگاران لەهەڵبژاردنەکانی بەریتانیادا، ڕۆژی 26 کانوونی یەکەمی ساڵی ڕابردوو تا 5 کانوونی دووەمی ئەمساڵ کە ماوەکەی 11 ڕۆژە، لەگەڵ "کاری سیمۆندز"ی هاوڕێی گەشتی دورگەی "مۆتیسک" یەکێک لەدوورگەکانی دەریای کاریبی کردووە، خەرجی گەشتەکەی 15 هەزار جونەهیی ئیستەرلینی بووە، کە دەکاتە نزیکەی 20 هەزار دۆلاری ئەمریکی. حزبەکەی هەڕەشەی لێدەکات پارتی پارێزگاران، پارتەکەی سەرۆک وەزیران ڕەتیکردۆتەوە پارەی گەشتەکەی بۆ "جۆنسۆن" خەرجکردبێت‌و، دوای لێدەکات ناوی ئەو کەسە ئاشکرابکات پارەکەی بۆ داوە، هۆشداریشی داوەتێ، ئەگەر ئاشکرای نەکات ڕووبەڕووی لێکۆڵینەوەی پەرلەمان دەبێتەوە.  سەرۆک وەزیرانی بەریتانیا لە تۆماری بەرژوەندییەکانی ئەندامانی ئەنجومەنی گشتی بەریتانیدا ڕایگەیاندووە،  گەشتەکەی لەلایەن "داڤید ڕۆس" هاوبەشی دامەزرێنەری دامەزراوەی "کارفۆن وایەر هاوس"وە خەرجکراوە، بەڵام ناوبراو کە خاوەنکارێکی ملیۆنێرە بە ڕۆژنامەی "دەیلی مەیل"ی وتووە، ئەو هاوکاری "بۆریس جۆنسۆن"ی کردووە بۆ ڕێکخستنی گەشتەکەی لەگەڵ ئەو کۆمپانیایانەی کاری گەشتەکردن‌و مانەوە ڕێکدەخەن، ڕەتیشیکردۆتەوە هیچ پارەیەکی پێشکەش کردبێت. لەکاتێکی هەستیاردا نەگەڕاوەتەوە پارتی کرێکارانی بەریتانیاش داوای لەسەرۆک وەزیران کردووە وەڵامی ئەو پرسیارانە بداتەوە کە لەبارەی گەشتەکەیەوە ئاراستەی دەکرێت ئەگینا ڕووبەڕووی لێکۆڵینەوەی دەکەنەوە. "جۆن تریکیت" جێگری سەرۆک وەزیران لە حکومەتی سێبەر دەڵێت: پێویستە بۆریس جۆنسون ڕاشکاوانە ڕایبگەیەنێت کێ پارەی ئەو گەشتە شاهانەیەی بۆ خەرجکردووە. وتوشیەتی: ئەگەر ئەوە نەکات، پێویستە لەسەر ڕێگەپێدراوی پەرلەمانیی بۆ پێوەرەکان بێتە سەرخەت و هانی بدات ئەو کارە بکات، چونکە گەل مافی خۆیەتی بزانێت کێ پارەی گەشتی ڕابواردنی سەرۆک وەزیرانەکەی خەرجدەکات.  سەرۆک وەزیرانی بەریتانیا لەو کاتەشدا ڕووبەڕووی ڕەخنەی زۆر بوەوە، بەهۆی ئەوەی کۆتایی بەگەشتەکەی نەهێنا، بەتایبەت دوای سەرهەڵدانی ئاڵۆزی نێودەوڵەتی بەهۆی کوژرانی جەنەڕاڵ "قاسم سولەیمانی" لە ڕۆژی 3ی مانگی کانوونی دووەمی ئەمساڵ، لەگورزێکی ئاسمانی سوپای ئەمریکادا. "ئیمیلی سۆرنبیری" وەزیری دەرەوەی حکومەتی سێبەر، سەرۆک وەزیرانی بەریتانیای تۆمەتبارکردو وتی:جۆنسۆن سەرقاڵی حەوانەوە بووە لەکەشێکی هەتاویداو "مارک سیدویل"ی ڕاوێژکاری حکومەتی بەجێهێشتووە سەرۆکایەتی سێ کۆبونەوەی بەپەلە بکات لە نوسینگەی سەرۆک وەزیران لەبارەی کوژرانی "سولەیمانی".   لەڕاگەیەندراوێکدا کە ڕۆژی چوارشەممەی ڕابردوو بڵاوکرایەوە،"جۆنسۆن" لە تۆماری ئەنجومەنی گشتی بەریتانیادا وتویەتی:"مانەوەکەم بۆ پشویەکی تایبەت بووە بۆ خۆم‌و هاوڕێکەم بە بەهای 15 هەزار جونەهی ئیستەرلینی".

درەو: دوای تێپەڕبوونی 3 مانگ بەسەر مردنی یەكەم توشبوو بە ڤایرۆسی (كۆرۆنا)، پسپۆڕەكان پێیانوایە ڕووبەڕووی ساتەوەختی یەكلاكەرەوە بونەتەوە لەجەنگی دژی ڤایرۆسەكەدا. وەك ئەوەی ڕێكخراوی تەندروستی جیهانی ڕۆژی سێ شەممەی ڕابردوو ڕایگەیاندبوو: یان بەخێرایەكی گەورە ڕێوشوێنی دەستوردانی چالاك دەگیرێتەبەر بەوەش جیهان لەبەردەم دەرفەتێكی ڕاستەقینەدا دەبێت بۆ وەستاندنی پەتاكە، یان حاڵەتەكان‌و تێچووەكان بەردەوامدەبن لەبەرزبونەوەو تەقینەوە. نوسەر "فیلیسیا سیدیریس" لەڕاپۆرتێكدا لە پێگەی "لاشان ئینفۆ" دەڵێت:"ڤایرۆسی كۆرۆنا بووە بە هەڕەشەیەكی مەترسیدار لەسەر سەرانسەری جیهان، بەڵام دەرفەتێكی ڕاستەقینە هەیە بۆ لەناوبردنی". ئەمە  پەیامەكە  پڕە لە دڵەڕاوكێی‌و گەشبینی لەیەك كاتدا، كە ڕۆژی سێشەممە بەدوو قۆناغ لەلایەن دكتۆرە"تیدروس ئەدهانوم" سەرۆكی ڕێكخراوی تەندروستی جیهانیەوە ڕاگەیەندرا، سەبارەت بە ڤایرۆسی كۆرۆنا كە تائێستا بووەتە هۆی مردنی زیاتر لە هەزار كەس. نوسەر دەڵێت، بەهۆی بەردەوامی دڵەڕاوكێ‌‌و نیگەرانی لەئێستادا، زۆرێك پرسیار لەمەودای بەرەوپێشچوونەكانی ئەو دۆخە دەكەن، ئەوەش بۆ پرسیاركەرێك دەكرێت بپرسێت: ئایا ڤایرۆرسەكە بەردەوامدەبێت لەبڵاوبونەوە بەم هەسارەیەدا؟ ئایا ئەگەری ئەوەیە بڵاوبونەوەی لەسنوری چیندا ڕابگیرێت یان بەتەواوی كۆتایی پێبهێنرێت؟  پاڵپشت بە پەتاكانی ڕابردوو ‌و پێشبینییەكانی ڕێكخراوی تەندروستی جیهانی‌و ئەوەی لەسەر ڤایرۆسەكە زانراوە كۆمەڵێك سیناریۆ هەیە:   سیناریۆی یەكەم: كۆتایهێنان بە پەتاكەو ڕاگرتنی بڵاوبونەوەی زۆرێك ئومێدەوارن ڤایرۆسەكە لەچین بمێنێتەوەو نەگاتە هیچ ناوچەیەكی تر، ئەوەش یەكێكە لەو ئەگەرانەی سەركەوتووبێت بەهۆی كۆتوبەندەكانی گەشتكردن‌و هێشتنەوەی توشبوان لەشوێنی تایبەتی و دابڕاوی تەندروستی لە ناوچەی هوبی شوێنی سەرەكی نەخۆشییەكە.  سیناریۆی دووەم: پەتاكە خۆبەخۆ كۆتایی بێت بەوتەی "ریچارد ویبی" لێكۆڵەری ئەمریكی‌و ئەندامی ڕێكخراوی تەندروستی جیهانی، نەخۆشییە تەنها بۆ ماوەیەكی دیاریكراو لەساڵێكدا بەردەوامدەبێت. بەگوێرەی "ستایت نیوز" ئەم جۆرە لەڤایرۆس بەرگەی گەرمی‌و شێداری ناگرێت، ڤایرۆسەكە كەشی ساردو وشكی پێخۆشە.    سیناریۆی سێیەم: ڤایرۆسەكە ببێت بەڵاو كارەسات ئەگەر چین نەتوانێت نەخۆشییەكە كۆتایی پێبهێنێت‌و تا كۆتایی زستان نەوەستێت، خراپترین سیناریۆ ڕوودەدات كە بەڵاو كارەساتە، ئەوەش بەمانای نەخۆشییەكە بە ئاسانی لەكەسێكەوە بۆ كەسێكی تر دەگوێزرێتەوە لەسەرانسەری جیهان، بەوشێوەیەی  ڕێكخراوی تەندروستی جیهانی دەستنیشانیكردووە.   

راپۆرتی: درەو قەبارەی ئەو هێزە سەربازییە گەورەیەی بەمدواییە توركیا ڕەوانەی سوریای كردووە ئاماژەیەكی ڕوونە بۆ ئەنجامدانی جەنگێكی چاوەڕوانكراو بۆ گێڕانەوەی ئەو ناوچانەی رژێمی سوریا دەستی بەسەردا گرتوون، كە دەكەونە چوارچێوەی ناوچەكانی "هێوركردنەوەی توندوتیژی" بەپێی ڕێككەوتنی "سوچی" كە ساڵی 2018 لەنێوان "ڤلادیمێر پۆتن‌و رەجەب تەیب ئەردۆغان" ئیمزاكرا.  "ئەردۆغان" ئەمڕۆ جارێكی تر تا كۆتایی ئەم مانگەی بۆ سوپای سوریای دیاریكرد تا لەوناوچانە بكشێتەوە كە دەستی بەسەرداگرتوون، هەڕەشەی ئەوەشیكرد ئەگەر هێزەكانی سوریا دەستدرێژی بكەنە سەر سوپای توركیا وەڵامدانەوەیان ناوچەكانی دەرەوەی ڕێككەوتنی "سوچی"یش دەگرێتەوە. لەماوەی 10 ڕۆژی ڕابردوی هێرشی سوپای سوریا بەپشتیوانی هێزی ئاسمانی ڕوسیا بۆ سەرناوچەی ئیدلیب،  لەدوو هێرشی جیادا 14 سەربازی سوپای توركیا كوژراون‌و 45ی دیكەش برینداربوون، ئەمە بەقسەی "ڕەجەب تەیب ئەردۆغان" كە لەوتەكەی ئەمڕۆیدا لەبەردەم فراكسیۆنی پارتی دادو گەشەپێدان لەپەرلەمانی توركیا ئاماژەی پێكرد. توركیا دەكرێتە دەرەوەی هاوكێشەكە؟ رژێمی سوریا بەپشتیوانی ڕوسیا خەریكە ڕۆڵی توركیا لەهاوكێشەی نوێ  سیاسی‌و سەربازی سوریادا بەتەواوی لاواز دەكات، هێرشەكەی ئەم دواییەی سوپای سوریا بۆ سەر ئیدلیب بەشێكی بەرچاوی  خاڵەكانی چاودێری توركیا لەوناوچانە بێڕۆڵكردووە، بەتەواوی لەلایەن سوپای سوریاوە گەمارۆدراون یان تێپەڕێندراون‌و ڕۆڵیان نەماوە، هاوكات  گروپە توندڕەوەكانی هاوپەیمانیشی لەدۆخێكی سەربازی خراپدان‌و بەوەش خەریكە سوریاو ڕوسیا بەتەواوی بەڕەكە لەژێر پێی ئەنكەرە دەردێنن،  ئەمەش ئیحراجییەكی زۆری بۆ "ئەردۆغان" دروستكردووەو، دەیەوێت بەهەر نرخێكبێت ڕێ لەم هاوكێشە نوێیە بگرێت.   "ئەردۆغان" لەم قۆناغەدا هەوڵی زامنكردنی دەستوەرنەدانی ڕووسەكان دەدات لەحاڵەتی ڕووبەڕووبونەوەی سەربازی لەگەڵ سوپای ئەسەد، ئەگەر ئەم سیناریۆیەش شكستبهێنێت هەوڵی بەدەستهێنانی پشتیوانی ئەمریكا دەدات بۆ سەپاندنی ناوچەیەكی دژە فڕین لەو ناوچانەی تائێستا سوپای رژێمی سوریا دەستی نەیگەیشتویەتێ لە یدلیب، یاخود سەپاندنی سزای ئابوری  بەسەر مۆسكۆدا، بۆ ناچاركردنی بەچارەسەرێكی مامناوەند. بەرپرسانی ئەنكەرە لەئێستادا لەسەر دوو ئاست سەرقاڵی گفتوگۆن، لەگەڵ ئەوەی متمانەیان بە ئەمریكییەكان نییە، بەڵام پێدەچێت دژایەتیكردنی هەژمونی ڕوسیا بەرژوەندی هەردووكیانی لەم دۆسیەیەدا یەكخستبێت،  توركەكان  لەلایەك لەگەڵ "جێمس جێفری" نێردەی تایبەتی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا لەگفتوگۆدان، لەگەڵ ڕوسەكانیش بەردەوامن لەگفتوگۆكردن بۆ ڕێگەگرتن  لەئەگەری قوڵبونەوەی زیاتری كێشەكان‌و ڕووبەڕووبونەوەی ڕاستەوخۆی نێوانیان. پۆتین‌و ئەردۆغان قسەیان كرد  پەیوەندییە تەلەفونییە چاوەڕوانكراوەكەی نێوان "پۆتین‌و ئەردۆغان" هیوای زۆری لەسەر هەڵچنرابوو، بەڵام پێناچێت هیچ لەهاوكێشە تازەكانی سەر زەمینی شەڕ بگۆڕێت. سەرۆكایەتی ڕوسیا لەبەیاننامەكدا لەبارەی پەیوەندییە تەلەفونییەكەوە ڕایگەیاندووە:" سەرۆك ڤلادیمێر پۆتین لەگەڵ هاوتا توركییەكەی توندبونەوەی ئاڵۆزییەكانیان لەپارێزگای ئیدلیبی سوریا تاوتوێكردووە، ڕێككەوتون لەسەر گرنگی جێبەجێكردنی ڕێككەوتنەكانی نێوانیان لەبارەی سوریاوە".  ڕێككەوتنێك كە "ئەردۆغان" لەزیاد لە بۆنەیەكدا ڕایگەیاندووە: ڕوسەكان پەیوەستنین نین بە جێبەجێكردنی هەردوو ڕێككەوتنی"سوچی‌و ئەستانە"ی تایبەت بە سوریا. هەر لەو چوارچێوەیەدا ئەمڕۆ "مەولود چاوش ئۆغلۆ" وەزیری دەرەوەی توركیا ئاشكرایكرد: لەچەند ڕۆژی داهاتوودا وەفدێكی وڵاتەكەی سەردانی مۆسكۆ دەكات بۆ تاوتوێكردنی توندبونەوەی ئاڵۆزییەكان لە ئیدلیب. مۆسكۆ ئەنكەرە تۆمەتبار دەكات لەگەرمەی هەوڵە دبلۆماسییەكاندا، مۆسكۆ ئەنكەرە تۆمەتبار دەكات بە جێبەجێنەكردنی ئیلتزاماتەكانی‌و  شكستهێنانی لەدوور خستنەوەی تیرۆرستەكان لە باكوری سوریا. وەزارەتی بەرگری ڕوسیا ئەمڕۆ لەبەیاننامەیەكدا ڕایگەیاند: دۆخەكە لە ئیدلیب تادێت بەرەو خراپی دەچێت بەهۆی كێشكردنی چەك‌و تەقەمەنی لەڕێی سنوری توركیاوە، ئاماژەی بەوەشكردووە، قەیرانی ئیدلیب بەهۆی پابەندنەبوونی توركیا بە ئەركەكانی سەریهەڵداوەو ئەنكەرە شكستیهێناوە لە دورخستنەوەی تیرۆرستەكان لەباكوری سوریا. ڕاشیگەیاندووە: سەربازانی ڕوسیا لەچوارچێوەی ڕێككەوتنی "سوچی" لەسوریا كاردەكەن‌و، كێشكردنی زریپۆش‌و چەك لەڕێی سنوەرەوە بۆ ئیدلیب كێشەكان ئاڵۆزتر دەكات.  ئەردۆغان دابڕواوە لەواقیع لەوەڵامی هەڕەشەكانی "ئەردۆغان"دا ئاژانسی هەواڵی "سانا"ی سوری، لەزاری سەرچاوەیەك لەوەزارەتی دەرەوەی وڵاتەكەی ڕایگەیاندووە: سەرۆكی رژێمی توركیا لەواقیع دابڕاوەو هەڕەشەكانیشی لەسوپای سوریا لەئەنجامی ئەو گورزە ئازاربەخشانەیە كەبەر سوپاكەی‌و گروپە تیرۆرستییەكان كەوتووە. 

درەو: ئاژانسی هەواڵی "تاس"ی ڕوسیا لەزاری وتەبێژی "كرملین" ەوە بڵاویكردەوە: "ڤلادیمێر پۆتین" دۆخی سوریا لەگەڵ هاوتا توركییەكەی "ڕەجەب تەیب ئەردۆغان"  تاتوێدەكات، ئەوەش دوای ئاڵۆزبونی دۆخی ئیدلیب. پێشتریش ڕوسیا ڕایگەیاندبوو، پێویستە هێرشەكان دژی هێزەكانی سوریاو ڕوسیا لە ئیدلیب ڕابگیرێن‌و، توركیا پەبەندبێت بەو ڕێككەوتنانەی لەگەڵ ڕوسیا ئەنجامیداوە سەبارەت بە ململانێكان لەو ناوچەیە. پەیوەندییە چاوەڕوانكراوەكەی "ئەردۆغان‌و پۆتین" دوای دوو خولی گفتوگۆی بێئەنجام دێت لەنێوان هەردوو وەفدی "ڕوسیاو توركیا" كە لەئەنكەرە بەڕێوەچوو، تێیدا نوێنەرانی وەزارەتی دەرەوەو بەرگری‌و هەواڵگری هەردوو وڵات بەشدارییان كرد. ڕوسیای هاوپەیمانی ڕژێمی ئەسەد ساڵی 2018 ڕێككەوتنێكی لەگەڵ توركیا ئیمزاكرد بۆ سەپاندنی ناوچەیەكی داماڵراو لەچەك لە ئیدلیب، لەمانگی تشرینی یەكەمی ساڵی ڕابردوشدا ڕێككەوتنێكی تریان ئیمزاكرد بۆ وەدەرنانی یەكینەكانی پاراستنی گەل (شەڕڤانانی كورد) لەناوچە سنورییەكانی باكوری سوریای هاوسنوری توركیا، بەڵام پەیوەندییەكانی "ئەنكەرەو مۆسكۆ" سەرلەنوێ‌ دووچاری ئاڵۆزی هات، دوای هێرشی سوپای سوریا بە پشتیوانی ڕوسیاو، سەرلەنوێ‌ مەترسییەكانی توركیای بزواندەوە لەكۆتایهاتنی هەژمونی خۆی‌و گروپە توندڕەوەكانی نزیكی لەوناوچەیە. ئەمریكا پشتیوانی توركیا دەكات "مایك پۆمپیۆ" وەزیری دەرەوەی ئەمریكا لەتویتێكدا، پرسەنامەی ئاراستەی خانەوادەی ئەو سەربازە توركیانە كرد كە لە هێرشەكەی دوێنێی ئیدلیب كوژران‌و ڕایگەیاند: "پێویستە هێرشە بەردەوامەكانی ڕژێمی ئەسەدو ڕوسیا ڕابوەستنێرێن". "پۆمپیۆ" وتیشی: ویلایەتە یەكگرتووەكان لەگەڵ توركیا هەماهەنگی دەكات بۆ وەڵامدانەوەی ئەو هێرشەی كراوەتە سەر هێزەكانی لەلایەن سوپای سوریاوە لەناوچەی ئیدلیب، ڕونیشكردەوە، "جێمس جێفری" نوێنەری تایبەتی ئەمریكای بە كاروباری سوریا ڕەوانەی ئەنكەرە كردووە لەپێناو هەماهەنگی كردن بۆ وەڵامدانەوەی ئەو هێرشە.  "جێفری" لەگەڵ گەیشتنی بۆ ئەنكەرە لەلێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاند: بۆ ئەوە هاتوین بۆ ئەنكەرە تا لەگەڵ حكومەتی توركیا دۆخەكە هەڵبسەنگێنین‌و، دەمانەوێت زۆرترین پشتیوانی پێشكەش بە توركیا بكەین. وتیشی: هاوپەیمانەكەمان  ڕووبەڕووی هەڕەشەیەكی ڕاستەقینە بوەتەوە لە ئیدلیب لەلایەن رژێمی سوریاو روسیاوە.  ئەردۆغان هەڕەشە دەكات ئەمڕۆ "ڕەجەب تەیب ئەردۆغان" هەڕەشەكانی لە رژێمی سوریا دووپاتكردەوەو ڕایگەیاند: باجێكی زۆر قورس دەدەن لەبەرامبەر ئەوهێرشەی لەباكوری خۆرئاوای سوریا كردویانەتە سەر هێزەكانی توركیا كە لەماوەی هەفتەی ڕابردودا 13 سەربازی توركی كوژراون.  ئەردۆغان وتیشی:وەڵامی پێویستمان ناردووەتەوە بۆ سورییەكان لەسەر باڵاترین ئاست، ئەوەی شایەنیانە ئەنجامماندا بەتایبەت لە ئیدلیب، بەڵام ئەوە بەس نییەو بەردەوامدەبێت. هەڕەشەكانی "ئەردۆغان" لەكاتێكدایە، ئەمڕۆ وەزارەتی بەرگری توركیا بڵاویكردەوە، (51)سەربازی سوپای سوریایان كوشتووەو، دوو تانكیشیان تێكشكاندووە، دەستیشیان بەسەر تانكێكی تردا گرتووە.  دوێنێش دوای كوژرانی (5) سەربازی توركیاو برینداربونی (5) تر، وەزارەتی بەرگری توركیا ڕایگەیاند، لەتۆڵەی ئەو هێرشەی ڕژێمی سوریادا (115) ئامانجی سوریایان بۆردومانكردووەو (100) سەربازی سوریایان كوشتووە، بەڵام بەڕێوەبەری ڕوانگەی سوری بۆ مافەكانی مرۆڤ لە سوریا كە ڕێكخراوێكی سەربەخۆیە، هەواڵەكەی وەزارەتی بەرگری توركیای ڕەتكردەوەو رایگەیاند: لەوەڵامدانەوەكەی توركیادا هیچ سەربازێكی سوپای سوریا نەكوژراوەو ئەو ئامارانەشی سوپای سوریا لەبارەی زیانی بۆردومانەكەی توركیاوە بڵاویكردۆتەوە راست نییەو، بۆ هەڵلوشینی تۆڕەیی ئەنكەرەیە لەكوژرانی سەربازەكانی. 

درەو:  ئەو گوندە پاریسییەی تا نەببوە پەناگەی " خومەنیی" كەم كەس هەبوو لەجیهاندا ناوی بیستبێت، بەڵام دوای سەركەوتنی شۆڕشی ئێران، بووە یەكێك لەناوە دیارەكان‌و پەیوەست بوو بە بەشێك لە گۆڕانكارییەكانی ئەو سەردەمە.   گوندی "نۆڤل لۆشاتۆ"  كە 35 كیلۆمەتر لەباشوری خۆرئاوای شاری "پاریس"ی پایتەختی فەرەنساوە دوورە، تا ئێستاش ساڵانە یادی  شۆڕشی ئیسلامی ئێران دەكاتەوە. ئەو گوندەی دوای 14 ساڵ لەدوورخستنەوەی بۆ عێراق‌و توركیاو فەرەنسا بووە پەناگەی "ئیمام خومەینی" ڕابەڕی شۆڕشی ئیسلامی ئێران.   لەم گوندەدا ژمارەیەك لە لایەنگرانی كۆماری ئیسلامی ئێران نیشتەجێن، كۆمەڵەكانی نزیك لە ئێران بە پشتیوانی باڵیۆزخانەی ئێران لەپاریس ساڵانە ئاهەنگ بۆ ئەو یادە ڕێكدەخەن. بەگوێرەی پێگەی ئەلكترۆنی "ئیمام خومەینی" گوندی "نۆڤل لۆشاتۆ" لە مێژووی ئێران_دا بە "ڕەمزی شۆڕشێكی مەزن" دادەنرێت، بەوپێیەی دواین بارەگای "خومەینی" بووە پێش گەڕانەوەی بەسەركەوتوویی بۆ ئێران لە 1 شوباتی ساڵی 1979 بۆ بەرپاكردنی شۆڕش دژی ڕژێمی "شاه". پێگەی ئەلەكترۆنی "خومەینی" ئاماژە بەوەدەدات، بەهۆی توندبوونەوەی فشارەكانی ڕژێمی "شاه" لەسەری، ناچار بوو عێراق بەرەو وڵاتی "كوەیت" بەجێبهێڵێت، بەڵام حكومەتی ئەووڵاتە لەسەر داوای حكومەتی ئەوسای ئێران ڕێگەی نەدا "خومەینی" بچێتەناو خاكەكەی، ئەوەش وایكرد لەكۆتایدا بەناچاری ڕووبكاتە فەرەنسا. كاتێك خومەینی گەیشتە پاریس، لەماڵی كەسێكی ئێرانی لەگەڕەكی "كشان" نیشتەجێبوو، بەڵام شوێنی نیشتەجێبوونەكەی‌و ئەوخەڵكە زۆرەی كە دەچوون بۆ سەردانیكردنی "خومەینی"، وایكرد ناوبراو داوای گۆڕینی شوێنی نیشتەجێبونی بكات. دوای تێپەڕبوونی دوو ڕۆژ، یەكێك لە ئێرانییەكانی نیشتەجێی گوندی "نۆڤل لۆشاتۆ" داوای لە خومەینی كرد لەماڵەكەی نیشتەجێبێت‌و، لەوێوە سەركردایەتی شۆڕشی ئیسلامی ئێران بكات. "خومەینی" ڕوویكردە گوندەكەو 116 ڕۆژ تێیدا مایەوە، لەوێوە سەركردایەتی شۆڕشی كرد دژ بە "شاه"ی ئێران‌و، دوای 15 ساڵ لەدورخستنەوەی زۆرەملێ كە لە توركیاو عێراق‌و فەرەنسا بەسەریبرد گەڕایەوە بۆ ئێران، شۆڕش سەركەوت بەسەر "شاه" دا. ئەمساڵ دەسەڵاتدارانی ئێران یادی 41 ساڵەی سەركەوتنی شۆڕشیان كردەوە. پێگەی "فرانس 24" لەزاری خاتونێك بەناوی (كۆرین) كەتەمەنی (69) ساڵەو ئەوكات دراوسێی ماڵی "خومەینی" بووە لە گوندی "نۆڤل لۆشاتۆ" كە هێشتا بیرەوەرییەكانی ئەو سەردەمی لەیاد ماوە دەگێڕێتەوە:" نەبوونە مایەی دروستكردنی هیچ بێزارییەك، پێمانوابوو ئەو مەسەلەیە لەبوونی سەركردەیەكی ڕۆحی تێناپەڕێت، هەرگیز نەماندەزانی ئەو كەسە سەركەوتوو دەبێت لەڕووخاندنی رژێمی ئێران". پەیامنێری "فرانس پرێس" كە لەمانگی كانوونی دووەمی ساڵی 1979دا لە گوندی "نۆڤل لۆشاتۆ" ئامادەبووە، لەوەسفی ئەو گەرموگوڕییەی كە لە باخچەی ماڵەكەی خومەیندا بینیویەتی دەڵێت:" دەیان ئێرانی كە لەوڵاتانی خۆرئاوا نیشتەجێببون ڕۆژانە دووجار لەگەڵ خومەینی كۆدەبوونەوە". ئاماژە بەوەشدەكات، لایەنگرانی "خومەینی" لەمالێكی دراوسێی كۆدەبوونەوە بۆ تۆماركردنی هەزاران كۆپی شریت لە قسەكانی "خومەینی"، كە دواتر لەڕێی تەلەفونی نێوان فەرەنساو ئێرانەوە تۆماردەكران‌و دابەشدەكران.  بەپێی ڕاپۆرتێكی "فرانس پرێس"، ساڵی پار "حەمید مەردخانی" ڕاوێژكاری یەكەمی باڵیۆزخانەی ئێران لە پاریس، لەبارەی ڕەمزیەتی ئەو خانوەوە لە گوندەكە وتویەتی:" وێنەكەی ئییمام كە لەژێر ئەو دارسێوەدا دانیشتووە، هێشتا زیندووە بەلای ئێمەوە". شۆڕشی ئێران بەو شۆڕشە ناسراوە كە شریتی كاسێت بزوێنەری بوو،  وەك ئاماژەیە بۆ ئەو كاسێتانەی كە لەئێران بەنهێنی دابەشدەكران‌و وتاری خومەینی تێدابوو و داوای ڕووخاندنی ڕژێمی "شاه" و هەڵگیرساندنی شۆڕشی دەكرد. سەیرەكە لەوەدایە، ئەو خانوەی كە خومەینی‌و لایەنگرانی  تێدا نیشتەجێببوون لە "نۆڤل لۆشاتۆ" دوای 41 ساڵ لەسەركەوتنی شۆڕش، زۆربەی شوێنەكانی وەك خۆی نەماونەتەوە، خانووەكە تەقینەوەیەك لەیەكێك لەشەوەكانی مانگی شوباتی ساڵی 1980دا  وێرانی كرد.         

درەو: ڕاپۆرتی "میونیخ"بۆ ئاسایش ڕۆشنایی خستوەتە سەر 10 ململانێی نێو دەوڵەتی چاوەڕوانكراو لەمساڵدا‌و، ڕایدەگەیەنێت:" دۆخی ئێستا ئاماژە بە ئاڵوگۆڕو گۆڕانكاری لەپەیوەندی زلهێزەكان دەكات، ئەوەش كێشمەكێش‌و ململانێكانی نێوانیان زیاتر دەكات". ئەمەی خوارەوە دیارترین ململانێ چاوەڕوانكراوەكانی ئەمساڵە بەپێی ئەو ڕاپۆرتە، كە هاوكات پشتیشی بەستووە بە خەمڵاندنەكانی گروپەی قەیرانی ناو دەوڵەتی. 1-    ئەفغانستان: تائێستا ڕۆژانە چەندین كەس بەهۆی شەڕەوە لە ئەفغانستان دەكوژرێن، كە بەتوندترین‌و بەهێزترین ململانێ دادەنرێت بە بەراورد بە ململانێی جیاوازەكانی تر لەجیهاندا، ڕەنگە ساڵی 2020 پرۆسەی ئاشتی دەستپێبكات، لەڕێی ڕێككەوتنێكی چاوەڕوانكراو لەنێوان ویلایەتە یەكگرتووەكان‌و تاڵیبان. 2-     یەمەن: ئەم ململانێییە گەرمتربووە لەخۆرهەڵاتی ناوەڕاست، لەنێوان ئێران لەلایەك‌و ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكاو هاوپەیمانە هەرێمییەكانی لەلایەكی ترەوە. دەرفەتی ئاشتی كە گفتوگۆكانی ئەمدواییە ڕەخساندنی، ڕەنگە بەمزوانە ببێت بەهەڵم. 3-     ئەسیوبیا: هێشتا وڵات لەسەردەمی "ئابی ئەحمەد" سەرۆك وەزیران سەرچاوەیەكە بۆ هیوا، لەهەمانكاتدا داڕووخانێكی مەترسیداری لێی چاوەڕواندەكرێت، بەتایبەت لەگەڵ توندبونەوەی ململانێ ئیتنییەكان لەم دواییانەدا، هەندێك هۆشداری دەدەن لەداڕمانی وڵات وەك ئەوەی لەنەوەدەكاندا لە یوگۆسلافیا ڕوویدا. 4-    بۆركینا فاسۆ: تازەترین وڵاتە كە بووبێت بە قوربانیی نا سەقامیگریی كە ناوچە كەناراوەكانی گرتوەتەوە، بەهۆی بزوتنەوەی توندڕەوە یاخییەكانەوە، توندوتیژییەكان لەباكوری وڵاتەوە دەستیپێكردو، بۆ زۆرێك لەناوچە لادێنشینەكان گوازراوەتەوە. 5-    لیبیا: كێبڕكێ دەرەكییەكان ململانێی لیبیای توندتر كردووە. پێدەچێت ئاسۆكانی ئاشتی تا ئەمساتە بەهەدەرچووبێت، بەتایبەت لەگەڵ بەردەوامی كێشمەكێشەكان لەبارەی تەرابلوس.  6-    ویلایەتەیەكگرتووەكان‌و ئێران: بەمدواییانە ئاڵۆزییەكانی نێوان ئەمریكاو ئێران‌و ئیسرائیل‌و وڵاتانی ناوچەكە بەشێوەیەكی بەرچاو توندبوەوە، پێناچێت ڕێچارە دیبلۆماسییەكان بۆ هێوركردنەوەی ململانێكە سەركەتووبێت، هەموو لایەك چاوەڕوانی سازش لەبەرامبەرەكەی دەكات.    7-    ئەمریكاو كۆریای باكور: دەرفەتی هێوركردنەوە لەنێوانیان لاوازبووە، دوای ئەوەی بیۆنگ یانگ تاقیكردنەوەی نوێی لەكۆتایی 2019دا ئەنجامدا. هەر دەرفەتێك بۆ گەیشتن بەڕێككەوتن لە 2020 پێویستە لەسەر بنەمای "ڕوونیی" بێت. 8-    كشمیر: دوای دووركەوتنەوەی لەبازنەی ڕاداری ناودەوڵەتی بۆماوەی چەندین ساڵ، ناوچەی كشمیری كێشە لەسەر لەنێوان هیندو پاكستان گەڕایەوە بۆ ناو شانۆی ڕووداوەكان لەساڵی 2019 دا. پێدەچێت هیند هیچ نەخشە ڕێگایەكی نەبێت بۆ ئەم ناوچەیە، بەڵام ئەگەرەكانی ئاڵۆزبوون هێشتا ئامادەیەو ڕەنگە دۆخەكە بتەقێتەوە ئەگەر هێرشێك لەلایەن گروپە چەكدارەكانی ناو هەرێمەكەوە ئەنجامبدرێت، پێویستە لەسەر هێزە جیهانییەكان هەموو قورسایی خۆیان بەكاربهێنێنن بۆ ڕێگەگرتن لەداڕمانی ئاشتی لەم ناوچەیەی جیهان، بەتایبەت كە هەردوو لایەنەكە ئەندامن لەیانەی ئەتۆمی. 9-    فەنزوێلا: حكومەتی نیكۆلاس مادۆرۆ هێشتا دابراوەو بێبەشكراوە لەسەرچاوەكانی، لەكاتێكدا 7ملیۆن فەنزوێلی پێویستیان بەهاوكاری مرۆییە بەشێوەیەكی خێرا. 10-ئۆكرانیا: هەوڵەكانی سەرۆكی نوێی ئۆكرانیا بوژانەوەیەكی گەورەی تێدابووە بۆ كۆتایهێنان بەو ململانێیەی ماوەی 9 ساڵە لەنێوان كیێڤ‌و جوداخوازەكاندا بەردەوامە، كە لەلایەن ڕوسیاوە پشتیوانی دەكرێن. لەگەڵ ئەوەی چاوەڕوانیی لە دەرفەتەكانی ئاشتیی زیاترن ، بەڵام دوور نییە پلانەكانی ئاگربڕ لەهەر ساتەوەختێكدا ڕووبەڕووی داڕمان ببنەوە.     

درەو: وەرگیراوە  رۆژنامەی شەرقلئەوسەت  وێڕایی دەركەوتنی نیشانەی ماندوبوون بە ڕووخسارییەوە، (سەوسەن) چالاكانە هەوڵی بەجێگەیاندنی داواكاری كڕیارەكانی دەدات لەیەكێك لە دوكانەكانی (دیمەشق)، ئەوەش دوای ئەوەی لەپڕ خۆی وەك تاكە بەخێوكەری خانەوادەكەی بینیوەو، ناچاربووە ڕۆڵی دایك‌و باوك لەیەككاتدا ببینێت. لەم ڕۆژانەدا، ئەوەی لەگەڕەكانی دیمەشق بسوڕێتەوە تێبینی دەكات كە بازاڕو شوێنە گشتییەكان جمەی دێت لەژنان، بەجۆرێك هەندێك بە "شاری ژنان" ناو دەبەن بەهۆی زاڵبونی زۆری ژمارەی مێینە بەسەر نێرینەدا، لەكاتێكدا هەندێكی تر شاری (تەرتوس) لەكەنارەكانی سوریا بە "شاری بێوەژنەكان" ناو دەبەن، بەهۆی كوژرانی ژماریەكی زۆر لەپیاوەكانی لەجەنگدا، كە پێدەچێت زیاتر لە هەزار پیاویان لەناو سوپای سوریادا كوژرابێت. (سەوسەن)، خانمێكە تەمەنی 25 ساڵە، كێشەی لێزانی‌و ئەزمونی نییە لەمامەڵەكردن لەگەڵ كڕیارەكان، لەڕێی پیشاندانی زەردەخەنە لەكاتی بەجێگەیاندنی داواكانیان، ڕوونیدەكاتەوە ئەو"سەرپشك نەبووە لە كاركردن لەبازاڕ بەڵكو ناچاربووە لەپێناو بەخێوكردنی دوو منداڵەكەی، دوای ئەوەی بەهۆی جەنگەوە دوو ساڵە مێردەكەی لەدەستداوە كەتاكە بەخێوكەریان بوو".    (سەوسەن) هیچ شەرمێك نابینێت لەكاركردن بۆ ماوەی 8 كاتژمێر لەڕۆژێكدا لەگەڵ ئەوەی زۆرترین كرێكارەكانی لەگەڵیدان پیاون، ئەو بە"شەرقلئەوسەت"ی وتوە:" ژیان زۆر قورسە، بەم دواییانە قورستر بووە، پێویستە كاربكەم بۆ ئەوەی خۆم‌و منداڵەكانم بژێنم، كەس نییە لەدەرگاكەمان بدات‌و لیرەیەك یان نانێكمان بداتێ‌". ئەو خانمە ڕوونیدەكاتەوە، ژیانی باشترە لەژیانی هەندێك خانەوادەی كۆچبەر كە بەخێوكەرەكەیان لەدەستداوەە، ناچارن پارەیەكی زۆر بدەن بە كرێی خانوو، دەڵێت:"سوپاس بۆ خودا، حاَلمان باشە، من كۆچمنەكردووە لەماڵەكەم، مانگانە 60 هەزار لیرە وەردەگرم، خاوەن كارەكەم پیاوێكی باشە‌و بە بەردەوامی پاداشت دەدات بە كرێكارەكان، هاوكاریش لە كۆمەڵە خێرخوازییەكان وەردەگرم"، یەك دۆلاری ئەمریكی هاوتای هەزار لیرەی سورییە. مردنی ژمارەیەكی زۆر لەپیاوان لە جەنگی سوریادا كە ناوەڕاستی مانگی ئازاری داهاتوو پێدەنێتە ساڵی دەیەمییەوەو، پرۆسەی ڕفاندن‌و گرتن، بووەتە هۆی ئەوەی ژمارەیەكی زۆر لەخانەوادەكان لەژێر دەسەڵاتی حكومەتدا بەخێوێكەرەكەیان لەهاوسەرو كوڕەكانیان لەدەستبدەن.   ڕێكخراوە مافپەروەر و سەنتەرەكانی لێكۆڵینەوە تەئكیددەكەن، ژمارەی قوربانیانی جەنگ بە زیاتر لە نیو ملیۆن كوژراو مەزەندە دەكرێت، 350 هەزار كوژراویان بە بەڵگەوە تۆماركراون، وێڕایی نزیكەی یەك ملیۆن كەس كە دووچاری بەركەوتن‌و كەمئەندابوونی ڕاستەوخۆ بوون‌و، نزیكەی 200 هەزار كەسیش دەستگیركراون، لەكاتێكدا "سەنتەری دیمەشق بۆ لێكۆڵینەوەو دیراسات" (مداد) كە سەر بە حكومەتە، لە لێكۆڵینەوەیەكدا لە ژێر ناونیشانی " لێكەوتەكانی قەیرانەكە-جەنگ لەسەر واقیعی ژنی سوریا" ڕێژەی مردن لە نێرینە لەجەنگی سوریادا گەیشتوەتە نزیكەی 82%. ئەم دۆخە پاڵی بەژنێكی زۆرەوە ناوە بۆ ئەنجامدانی هەندێك كارو پیشە كە پێشتر تەنها پیاوان ئەنجامیدانداوەو، ڕۆڵی باوكی بەخێوكەرو دایكیش لەیەك كاتدا دەگێڕن، ئەمەش دیاردەیەكە پێش جەنگ لەسوریادا نەبووە،  بەجۆرێك ئێستا بینینی كچان لە كۆگانی فرۆشتنی جل‌و بەرگی ئامادەكراوی پیاوان‌و ژنان‌و سوپەرماركێت‌و شرینییەكان‌و ساردەمەنی بۆتە شتێكی ئاسایی، تەنانەت كاركردن لە بازاڕەكانی سەوزەوات‌و، كرێكاری پاكوخاوێن كردنەوەی ڕێگاوبانەكان‌و، شۆفێری ئۆتۆمبیلی كرێ‌و، شوێنی چاككردنەوەی ئۆتۆمبیل.  لە ئاماژەكانی بەرزبونەوەی ڕێژەی ژنان‌و كچانی كاركەر لە ناوچەكانی ژێر دەسەڵاتی حكومەت‌و، دۆخی هەژاركەوتنی قوڵ كە زۆرێك لە خێزانەكان بەدەستییەوە دەناڵێنن، بینینی كچانە كەتەمەنیان 18 ساڵی تێپەڕنەكردووە، لە قاوەخانەكان كاردەكەن، كە لەماوەی جەنگدا بەشێوەیەكی فراوان لە دیمەشق بڵاوبوەتەوە،  پێشوازی لە سەردانیكەران دەكەن‌و لەگەڵیان دەڕۆن تامێزێك هەڵدەبژێرن‌و لەسەری دادەنیشن‌و،دواتر داواكارییەكانیان جێبەجێدەكەن، ناو بەناویش سەردانیان دەكەن تا ئەوكاتەی لەوێ‌ دانیشن، پاشان بەهای خواردنەوەكان‌و بەخشیش وەردەگرن. دایكی یوسف، كەخاوەنی سێ‌ كچە، لەدوای ونبونی هاوسەرەكەی لەساڵی یەكەمی جەنگدا لە شتنی ئۆتۆمبیل لەبەردەم بینایی گەڕەكە دەوڵەمەندەكان لەناوەڕاستی پایتەخت كاردەكات، لەبەرامبەر بڕە پارەیەكی باش كە لەخاوەنەكانیانی وەردەگرێت، بەوە خانەوادەكەی دەژێنێت، دەڵێت" منداڵەكان بچوك بوون، هیچ بژاردەیەك نەبووە لەبەردەم جگە لەكاركردن، ئەگینا بێدەرتان دەبووین لەبرسا".  ڕوونیشدەكاتەوە لەگەڵ تێپەڕبوونی كاتدا كە ئەو كارە ئەنجامدەدات" زۆرێك لەخاوەن ئۆتۆمبیلەكانی ئەو گەڕەكە بوون بەموشتەری، ڕۆژێك پێشتر ئاگاداری دەكەن بۆ پاككردنەوەی ئۆتۆمبیلەكانیان بۆ ڕۆژی دواتر".  لەگەڵ كەڵكەبوونی قورسی ژیان بۆ زۆرینەی خێزانەكان، بەهۆی گرانی لەڕادەبەدەرو كەمی داهاتی مانگانە، دایكی یوسف  ئاماژە بەوەدەكات كە بەدوای كاردا دەگەڕێت بۆ كچەكانی تا هاوكاری بكەن لە ڕووبەڕووبونەوەی سەختی ژیان‌و دەڵێت:" كاركردن بۆ كچان نەنگی نییە مادام موحافیزكارن، لەگەڵ لەزۆرێك لە موشتەرییەكانم قسەم كردووە بۆ دۆزینەوەی كار، بەڵام تائێستا هیچ ئەنجامێكی نەبووە"، ئاماژە بەوەشدەكات"  هەركارێك دەستبكەوێت پێیاندەكەم دوای گەڕانەوەیان لە قوتابخانە، چونكە خەرجییەكان زۆرن، ناتوانم بە تەنیا دابینی بكەم". ئامارە فەرمییەكان ئاماژەیان بەوە دەكرد كەدەستی كاری ژنان لەسوریا زیاتر لەسەدا 16ی هێزی كاری سوری پێكناهێنن، ڕێژەی بێكاریش لەناو مێینەدا لەساڵی 1994 گەیشتوەتە 11.1، لەساڵی 2004 بۆ 2009  ڕێژەكە بۆ دووهێندە بەرزببوەوە، بەڵام لە نێرینەدا ڕێژەكە 6،3 بووەو بۆ نزیكەی 10.5 بەرزبوەتەوە لە هەمان ماوەدا. لەماوەی چەند ساڵی ڕابردوودا  ژمارەكان گۆڕانی گەورەی بەسەردا هاتووە لەبەرژوەندی ژنان، دوای ئەوەی زۆرێك لەكەرتەكان پێویستان بە دەستی كاری ژنان بوو بۆ پڕكردنەوەی كەلێنەكانیان بەهۆی كەمی كاركەری پیاو و لاوان. لەگەڵ بێدەنگی سەرچاوە فەرمییەكان لەوڵات لەبارەی ڕێژەی ئێستای كاركەرانی ژنان، بۆ پڕكردنەوەی ئەو ژمارە زۆرەی قوربانیانی جەنگ، ئاماژە بە ڕاپۆرتەكانی شارەزایەكی ئابوری لە دیمەشق دەكەین، كە ڕەتیكردەوە ناوی خۆی ئاشكرابكات لەبەر هۆكاری ئەمنیی، زیادبوونی ڕێژەی مێینە لەبازاڕەكان‌و شوێنەگشتییەكان لەسەر حسابی نێرینە گەیشتوەتە80%.  وەك ئەنجامێكی سروستیش، كرێكارانی ژن بەشدارییان كردووە لە بەرزكردنەوەی ئەو چالاكییانەی كە ژنانی سوری ئەنجامیدەدەن بە بەراورد بەپیاو، بە نزیكەی 40% وەك ئاستێكی مامناوەند، ئەمە بەپێی قسەكانی ئەو شارەزا ئابورییە، ئاماژە بەوەشدەكات، ئەو ڕێژەیە بەرزبوەتەوە بۆ لە 90% لەكۆتایی ساڵی 2015و سەرەتای ساڵی 2016 لەئەنجامی ئەودۆخەی كە جەنگ بەسەر پیاواندا سەپاندویەتی. ژمارەكانی نەتەوەیەكگرتووەكان ئاماژە بە كۆچكردنی نزیكەی 6 ملیۆن هاوڵاتی سوری دەكات بۆ وڵاتانی دراوسێ‌و وڵاتانی خۆرئاوا لەسەرەتای جەنگەوە، لەكاتێكدا ڕاپۆرتەكان ئاماژە بەوەدەكەن زۆرینەی ئەوانەی لەپیاوان‌و گەنجانن كە هەڵهاتوون، لەترسی پەیوەندی زۆرەملێ‌‌و یەدەگبوون لەڕیزەكانی سوپای حكومەت. بەپێی دیراسەیەكی تر، نزیكەی 2.7 ملیۆن كەس كارەكانیان لەهەردوو كەرتی گشتی‌و تایبەت لەدەستداوە، ئەوەش بووەتە هۆی لەدەستدانی داهاتی نزیكەی 13 ملیۆن كەس بەهۆی ئەو وێرانبوونەی شوێنی كارەكانی گرتونەتەوە، ئەمەش بووەتە هۆی كەوتنەداوی خێزانەكان لەتۆڕی قۆرغكردن‌و هەژاریی، ئەوەش فشارەكانی لەسەر ژنی سوری زیاتر كردووە، كە خۆی وەك بەرپرسیار  بینیوەتەوەو ڕووبەڕووی فشارە جۆراوجۆرەكانی ژیان ببێتەوە. لەساڵەكانی پێش جەنگ نرخی لیرەی سوری بەرامبەر بە دۆلاری ئەمریكی لەنێوان 45-50 لیرەدا بوو، لەكاتی جەنگدا نرخەكەی هێواش هێواش داڕما، لەئێستا گەیشتوتەوە نزیكە 1050 لیرە.   داڕمانی نرخی لیرە بەدرێژایی ساڵانی جەنگ هەموو جارێك هاوشان بووە بە شەپۆلێكی بەرزبونەوەی نرخی زۆرێك لە كەرەستە بنەڕەتییەكان، بەجۆرێك نرخەكان 22 هێندە زیاتر بەرزبونەوە، كە دەكاتە ڕێژەی 2400%، لەسایەی مانەوەی مامناوەندیی مووچە‌و هەقدەستی كرێكار لەكەرتی گشتی لەنێوان 20 هەزار لیرە نزیكەی(20 دۆلار)و 40 هەزار لیرە نزیكەی(40) دۆلار مانگانە، لەكەرتی تایبەتیش لەنێوان 100 هەزار لیرە نزیكەی(100 دۆلار)و 150 هەزار لیرە نزیكەی(130 دۆلار) مانگانە، لەكاتێكدا تاكە كەسێك پێویستی بە 100 هەزار لیرەیە لەمانگێكدا لە كەمترین ئاستدا، بەپێی لێكۆڵینەوەكانیش زیاتر لە 93% سورییەكان لەژێر هێڵی هەژارییەوە دەژین.  لەئاماژەكانی ڕۆیشتنی ژنانیش بۆ كاركردن، سەرچاوەكانی حكومەت لەوەزارەت‌و دامەزراوەكان بە "شەرقلئەوسەت"یان ڕاگەیاندووە، زۆرینەی ئەوانەی داوایان پێشكەشە كردووە بۆ دامەزراندن كە لەلایەن ئەو وەزارەت‌و دامەزراوانەوە ڕاگەیەندراون لەژنانن،  لەكاتێكدا لەڕێگاوبانەكان زیادبوونی ڕێژەی ئەو ژنانە بەرچاو دەكەوێت كەجلی سەربازییان پۆشیوە، دوای پەیوەندیكردنیان بە سوپاو ملیلشیاكانی سەربە حكومەت، ئەوەش كارێكی دەگمەن بوو پێش ساڵەكانی جەنگی سوریا.   

راپۆرتی: درەو  سەدرو لایەنگرانی كە ئێستا لەدۆخێكی سیاسی‌و جەماوەری نالەباردان‌و، تۆمەتی كوشتن‌و برینداركردن‌و ئازاردانی خۆپیشاندەرانیان لەبەغدادو شارەكانی تری عێراق دەدرێتە پاڵ، بە تەوای كەوتونەتە ئەو بەرەیەی كە بەهەموو هێزو توانایەوە هەوڵی سەركوتكردنی خۆپیشاندانەكان دەدات، لایەنی كەم ڕوداوەكانی ئەم دواییە ئەو بڕواییەی زیاتر لەلای خۆپیشاندەران زەقتر كردوەتەوە، ئەوەش سەدرییەكانی ناچاركرد لەچەند كاتژمێری ڕابردوودا كۆمەڵێك هەنگاو بە ئاراستەی هێوركردنەوەی دۆخەكە بنێن. سەرەتای هەنگاوەكەیان بەدانیشتن لەگەڵ خۆپیشاندەران‌و دوورخستنەوەی "كڵاوشینەكان" لەگۆڕەپاەكانی خۆپیشاندانەكان دەستپێكرد. سەدر سەرەتا ڕاوێژكارەی ناردو بەخۆپیشاندەرانی وت كڵاوشینەكان لەخۆپیشاندەران دوور دەخنەوە، دواتر خۆی هاتە سەرخەت‌و  "پەیماننامەی شۆڕشی چاكسازی" ڕاگەیاند.   "ئەبو دوعا ئەلعیساوی" كە بەڕاوێژكاری سەربازیی "موقتەدا سەدر" ناودەبرێت، لەگەڵ خۆپیشاندەرانی گۆڕەپانی تەحریری شاری "بەغداد" كۆبوەوەو لەسەر سێ‌ خاڵ ڕێككەوتن: •    كشاندنەوەی كڵاوشینەكان. •     چۆڵكردنی "چێشخانەی توركی" كە بە قەڵای خۆپیشاندەران ناسراوە. •     بەریەكنەكەوتن لەگەڵ خۆپیشاندەران. بەقسەی چالاكانی خۆپیشاندانەكان، ڕاوێژكارەكەی سەدر بەڵێنی پێداون "كڵاوشینەكان"لە سەرجەم گۆڕەپانەكانی خۆپیشاندان بكشێننەوە، ئەوەش مانای ملدانی سەدرە بۆ ئەو فشارانەی لەدوو ڕۆژی ڕابردودا لە گۆڕەپانەكانی خۆپیشاندان‌و تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان‌و بەشێك لەمیدیا عێراقییەكان ڕووبەڕوویان بوەوە. ئاسیش ئیشی ئێوەنییە  ڕەنگە فشاری هەرە توندی سەر سەدر، وتارەكەی گەورە مەرجەعی شیعەكانبێت، "عەلی سیستانی" كە لەوتاری هەینی ڕابردوودا ڕاشكاوانە دەستوردانی سەدرییەكانی لەخۆپیشاندانەكاندا ڕەتكردەوە، كاتێك لەڕێی نوێنەرەكەیەوە وتی: "هیچ پاساوێك نییە بۆ خۆدزینەوەی هێزە ئەمنییەكان لە ئەنجامدانی ئەركەكانی سەرشانیان‌و هەڵگرتنی بەرپرسیارێتی پاراستنی ئاسایش‌و پاراستنی خۆپیشاندەران‌و گۆڕەپانەكانی خۆپیشاندان" ئەوەش پەیامێكی ڕاستەوخۆ بوو بۆ سەدرییەكان كە پاراستنی خۆپیشاندەران ئیشی ئەوان نییە. سەدر پەیامی تازەی هەیە ئەمڕۆ "موقتەدا سەدر"  پەیامێكی 18 خاڵیی بە ناوی "پەیماننامەی شۆڕشی چاكسازی" ئاراستەی خۆپیشاندەران كرد، كە بەوتەی بەشێك لەچاودێران پەیامەكە زیاتر لەكۆمەڵێك مەرج‌و ڕێنمایی دەوڵەتیی دەچێت بۆ خەڵكانێكی لادەر، نەك بۆ كەسانێك كە داوای مافە سەرەتاییەكانی خۆیان دەكەن.  لەوەش زیاتر بەشێك لەخاڵەكانی سەدر جگە لەكۆت‌و بەندكردنی خۆپیشاندان، تۆمەتی ناڕاستەوخۆی تێدایە بۆ خۆپیشاندەران، جارێكی بە وابەستەبوونیان بەدەستی دەرەكی، جارێكیش بەلادەر لە عورف‌و نەریتە كۆمەڵایەتییەكان‌و، دەستدرێژیكار بۆ سەر ئاین‌و پیرۆزییەكانی. سەدر لەپەیامەكەیدا ناڕاستەوخۆ وەڵامی ئەوانەشی داوەتەوە كە داوای لێكۆڵینەوە لەتوندوتیژییەكانی گۆرەپانی " ئەلسەدرەین" دەكەن لەشاری نەجەف، ڕووداوەكەی هاوپێچی كۆمەڵێك هێرشی خوێناوی تركردووە كە كراوەتە سەرخۆپیشاندەران لەبەغدادو پارێزگاكانی ترو، داوادەكات لێكۆڵینەوە لەهەموو ئەو ڕووداوانە بكرێت.    پەیماننانەی شۆڕشی چاكسازی سەدر: یەكەم: بەردەوامبوون لە سەر ئاشتیخوازیی خۆپیشاندانەكان، كە ئەوەش مانای: 1-ناچارنەكردنی هیچ كەسێك بۆ بەشداریكردن لەخۆپیشاندان. 2-ڕێگا نەگرتن‌و زیان نەگەیاندن بەژیانی گشتی. 3-ڕێگانەگرتن لەدەوامكردنی قوتابخانەكان، زانكۆكانیش سەربەست بن. 4-دەستدرێژی نەكردن بۆ سەر موڵكی تایبەت‌و گشتی‌و دامەزراوەخزمەتگوزراییەكان‌و وێنەو بارەگاكان. 5-چۆڵكردنی ناوچەكانی خۆپیشاندان لەدیاردەی چەكداری‌و بۆمبی مۆلۆتۆف‌و ڕادەستكردنی بەهێزە ئەمنییەكان. دووەم: ئیدارەدانی خۆپیشاندانەكان لەناوخۆوەو، وازهێنان لەوانەی كۆنتڕۆڵیان كردووە لەدەرەوە. سێیەم:بەسیاسی نەكردنی خۆپیشاندانەكان. چوارەم: خۆبێبەریكردن لەتێكدەران. پێنجەم: یەكخستنی داواكارییەكان‌و نوسینی بەناوی هەموو خۆپیشاندانەكانی عێراقەوە. شەشەم: پێكهێنانی لیژنە لەناو خۆپیشاندەران بۆ ئازادكردنی گیراوەكان‌و ڕفێندراوەكان و لێكۆڵینەوەی جدی لەكوژرانی خۆپیشاندەران. حەوتەم: دەستنیشانكردنی وتەبێژی فەرمی بۆ خۆپیشاندانەكان. هەشتەم: دەستدرێژی نەكردن بۆ سەر هێزە ئەمنییەكان. نۆیەم: تێكەڵاونەبوونی نێرو مێ‌ لەخێوەتەكانی خۆپیشاندان‌و چۆڵكردنی شوێنەكانی خۆپیشاندان لەمادە كحولییەكان‌و هۆشبەرەكان. دەیەم: كشانەوەی كڵاوشینەكان‌و ڕادەستكردنی كاری پاراستنی خێوەتەكان بەهێزە ئەمنییەكان. یانزەیەم: دیاریكردنی شوێنەكانی خۆپیشاندان بەگشتی‌و مانگرتن بەتایبەتی لەڕێی بەدەستهێنانی ڕەزامەندی فەرمی‌و، بەهەماهەنگی لەگەڵ هێزە ئەمنییەكان. دوانزەیەم: پابەندبوون بە ڕێنماییەكانی مەرجەعیەت‌و سەركردە نیشتمانییەكان.  سیانزیەم: دەركردنی هەموو ئەوانەی ئاشوب ناوخۆیی و تائیفی دەنێنەوە، هەمو ئەوانە دەستدرێژی دەكەنە سەر خوداو عورفە ئاینی‌و كۆمەڵایەتییەكان. چواردەیەم: ڕۆژی هەینی ببێت بە ڕۆژی خۆپیشاندان فراوانی عێراقییەكان. پانزەیەم: لێكۆڵینەوە لە ڕووداوەكانی "ئەلوەسبە" و مەزاری " سەید ئەلحەكیم" و ڕووداوی " گۆڕەپانی ئەلسەدرەین"و قەسابخانەی ناسریەو سەرجەم پارێزگاكانی تر بكرێت. شانزیەم: دەستوەرنەدانی خۆپیشاندەران لەكاروباری سیاسی لاوەكی وەك دامەزراندن و ڕەتكردنەوەی هەندێك سیاسەت لێرەو لەوێ‌، ئەوە كاری لایەنی تر پێیهەڵدەسێت. هەژدەیەم: بایەخدان بەگردبونەوەی خوێندكارانی زانكۆو دەستدرێژی نەكردنەسەریان مادام ئاشتیخوازانەیە. بەردەوامبوون لەسەرم ئەم كارە تا كاتی ئەنجامدانی هەڵبژاردنی پێشوەخت.    

درەو:  دۆناڵد ترەمپ دوو بەرپرسی ئەمریكی لەكارەكانیان دەردەكات بەهۆی ئەوەی لەكاتی دادگایكردنەكەیدا لە كۆنگرێس شایەتیان دژی داوە. "گوردون سۆندلاند" نێردەی ویلایەتەیەكگرتووەكانی ئەمریكا لە یەكێتی ئەوروپا دەڵێت:"پێیانڕاگەیاندم كە سەرۆك ترەمپ دەستبەجێ‌ داوایكردوویت". پێش چەند كاتژمێرێكیش، بەرپرسە ئەمنییەكانی كۆشكی سپی دوایان لە ئەفسەر "ئەلیكسەندەر فیندمان" شارەزا لەكاروباری ئۆكرانیا كردووە نوسینگەی چۆڵبكات‌و بارەگاكە بەجێبهێڵێت. پارێزەرەكەی "فیندمان" كە لەئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوەییە لەكۆشكی سپی كاریدەكرد ڕایگەیاندووە:"بریكارەكەی دەركراوە لەكارەكەی بەهۆی ئەوەی شایەتی داوە دژی سەرۆك ترەمپ لەكاتی دادگایكردنەكەی لەكۆنگرێس".  چوارشەممەی رابردوو، لەئەنجومەنی پیرانی ئەمریكا بەزۆرینەی 52 دەنگ بە بەڵێ لەبەرژەوەندی ترەمپ، لەبەرامبەر 48 دەنگ بە نەخێر، بێتاوانی دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ویلایەتە یەکگرتوەکانی ئەمریکا سەلمێنرا،

درەو:  🔹   ( 7 ملیۆن و 400 هەزار) كەس ساڵانە بەهۆی شێرپەنجەوە دەمرن  🔹   ( 13%) رێژەی مردن ساڵانە بەهۆی شێرپەنجەوە زیاد دەكات  🔹  ( ملیۆنێك و 300هەزار) كەس ساڵانە بەهۆی شێرپەنجەی سیییەكانەوە دەمرن 🔹   (803 هەزار) كەس ساڵانە بەهۆی شێرپەنجەی گەدەوە دەمرن 🔹  (519 هەزار) كەس ساڵانە بەهۆی شێرپەنجەی مەمكەوە دەمرن 🔹   (639 هەزار) كەس بەهۆی شێرپەنجەی كۆڵۆنەوە دەمرن 🔹   (610 هەزار) كەس ساڵانە بەهۆی شێرپەنجەی جگەرەوە دەمرن  

راپۆرتی: درەو دەوڵەتێكی داماڵڕاو لەچەك، بەگەڕخستنی 50 ملیار دۆلار بۆ بوژاندنەوەی ئابوری، ملیۆنێك هەلی كارو كەمكردنەوەی ڕێژەی هەژاری و كۆمەڵێك بەڵێنی تر لەهەگبەی "ترەمپ"دایە بۆ فەلەستنیەكان ئەگەر پلانەكەی بۆ ئاشتی قبوڵبكەن.  وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا كورتكراوەی تێڕوانینی "دۆناڵد ترەمپ"سەرۆكی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكای سەبارەت بە كێشەی (فەلەستین-ئیسرائیل) بڵاوكردەوە، كە لەمیدیاكاندا بە "گرێبەستی سەدە" ناویدەهێنرێت. وەزارەتی دەروەی ئەمریكا لەژێری ناونیشانی (تێڕوانێكی ئازایانە بۆ ئاشتی) نوسیویەتی:"سەرۆك ترەمپ دەزانێت كاتی لێكنزیكبونەوەیەكی نوێ‌ هاتووە لەپێناو بەدیهێنانی ئاشتی‌و ئاسایش‌و شكۆو دەرفەت بۆ ئیسرائیلییەكان‌و گەلی فەلەستین". تێڕوانینەكەشی بە نمونەیترین پلان وەسفدەكات كە تائیستا پێشكەشكرابێت بەوپێیەی زۆرترین جدیەت‌و واقیعیبون‌و تێروتەسەلی لەوردەكارییەكانیدا هەیە، كە دەكرێت وا لە فەلەستین‌و ئیسرائیل‌و ناوچەكە بكات سەقامگیرترو گەشەسەندوتربێت.  وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا لەبارەی پلانەكەی"ترەمپ" بۆ ئاشتی دەڵێت: ئەم تێڕوانینە هەنگاوی یەكەمە‌و بنەمایەك دەستەبەردەكات بۆ بەرەوپێشچونێكی مێژوویی بە ئاراستەی ئاشتی، ویلایەتە یەكگرتووەكان هیواخوازە ئەم تێڕوانینە ببێتە هۆی ئەنجامدانی دانوستانی ڕاستەوخۆ لەنێوان ئیسرائیل‌و فەلەستینیەكان. ئەگەر فەلەستینیەكان مەترسیان لەم تێڕوانینە هەبێت، پێیوستە لەچوارچێوەی دانوستانەكاندا بەنیەتێكی باش لەگەڵ ئیسرائیلییەكان پێشكەشی بكەن‌و، هاوكاربن لەبەدیهێنانی پێشكەوتن بۆ ناوچەكە، نەیاریكردنی ئەم تێڕوانینەش هێشتنەوەی دۆخی خراپی ئێستایە كە بەرهەمی دەیان ساڵ بیركردنەوەی نەرێنیە. دەستكەوتەی دیبلۆماسییەكان  •    سەرۆك "ترەمپ" ڕكابەرە سیاسیە ئیسرائیلییەكان كۆدەكاتەوە بۆ پشتیوانیكردنی تێڕوانیەكانی بۆ ئاشتی‌و ئاسایكردنەوەی پەیوەندی نێوان ئیسرائیل لەگەڵ هاوسێكانی. •     سەرۆك "ترەمپ" توانی هەریەك لە "بینیامین ناتانیاهۆ"سەرۆك وەزیرانی ئیسرائیل‌و جەنەڕاڵ "بینی گانتس" سەرۆكی ئۆپۆزسیۆن ڕازیبكات سەردانی واشنتۆن بكەن. •     ڕێكبكەون لەسەر ئەوەی ئەم تێڕوانینە بكەنە بنمایەك بۆ دانوستان. •    سەرۆك "ترەمپ" بۆ یەكەمجارە لەم ململانێیەدا بگاتە لێكگەیشتن لەگەڵ ئیسرائیل لەوەی پەیوەستە بەو نەخشەیەی كە سنوری هەردوو وڵات دیاریدەكات. •    سەرۆك "ترەمپ"دوژمنە مێژووییەكان لەناوچەكە كۆدەكاتەوە، ئەم كارانەشی دەبێتەمایەی پتەوكردنی پەیوەندییەكانی نێوان ئیسرائیل لەگەڵ هاوسێكانی. دانپێدانی دوولایەنەو سەربەخۆیی •     ئەم تێڕوانینە پێشنیازی چارەسەری دوو دەوڵەت دەكات بە شێوەیەكی واقیعی. •     ڕێگایەك دەستەبەر دەكات كە قابیلی بەردەوامیبێت بەرەو دروستكردنی دەوڵەتی فەلەستینی. •     ئیسرائیل ڕەزامەندی دەربڕیوە بەمەرجەكانی دروستبونی دەوڵەتی فەلەستین لە ئایندەدا.   •    ئەم تێڕوانینە ئامانجی بەدیهێنانی دانپێدانانی دوو لایەنەیە. •     دەوڵەتی ئیسرائیل وەك دەوڵەتی گەلی یەهودو دەوڵەتی فەلەستینیش وەك دەوڵەتی گەلی فەلەستین. •     سەرجەم هاوڵاتیانی ناو ئەم دەوڵەتانە سەرجەم مافێكی مەدەنی هاوتایان هەبێت. •     ئەم تێڕوانینە گەرەنتی هەڵنەكەندنی هیچ فەلەستینی‌و ئیسرائیلییەك دەكات لەماڵەكەی خۆی. ئاسایشی ئیسرائیل  •    ئەم تێڕوانینە ڕاستییەكان لەسەر زەمینی واقیع بەهەند وەردەگرێت‌و پارێزگاری تەواوەتی لە ئاسایشی ئیسرائیل دەكات. •     سەرجەم پێداویستیە ئەمنیەكانی دەوڵەتی ئیسرائیل لە خۆدەگرێت، داوا لە ئیسرائیل ناكات مەترسی ئەمنیی زیاتر بۆخۆی دابین بكات، هاوكاری ئیسرائیل دەكات بۆ پارێزگاریكردن لەخۆی دژی هەر هەڕەشەیەك.  •    دەوڵەتێكی داماڵڕاو لەچەك بۆ فەلەستینیەكان دروستدەكات كە بە ئاشتی لەتەنیشت ئیسرائیلەوە بژی. •     بەپرسیارێتی پاراستنی ئاسایش دەداتە دەست ئیسرائیل لە خۆرئاوای دەریاچەی ئوردون. •    فەلەستنییەكان لەگەڵ ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكاو ئیسرائیل كاردەكەن بۆ وەگرتنی بەپرسیارێتی ئەمنیی زیاتر بە تێپەڕبونی كات‌و، بەرپرسیارێتی ئەمنییەكانی ئیسرائیل كەمتردەبێتەوە.   قودس‌و ناوچە پیرۆزەكان •    ئیسرائیل بەردەوام دەبێت لە پاراستنی ناوچە پیرۆزەكان لەگەڵ زامنكردنی پاراستنی پەرستن بۆ یەهودو مەسیحی و مسوڵمانەكان. •    دۆخی ئێستای "جەبەل هەیكەل"/"مزگەوتی ئەقسا" وەك ئەوەی ئێستا دەمێنێتەوە. •    پاراستنی ئەو ڕۆڵە تایبەت‌و مێژووییەی كە پادشای ئوردون دەیگێڕێت لەپاراستنی ناوچە پیرۆزەكان لە قودس. •    پێشوازی لەسەردانی سەرجەم زیارەتكارانی مسوڵمانان دەكرێت بۆ مزگەوتی ئەقسا بەشێوەیەكی ئاشتیانە. دەوڵەتی فەلەستین لەئایندەدا •     ئەم تێڕوانینە فراوانبونێكی هەرێمایەتی گەورە بە فەلەستنیەكان دەبەخشێت لەپێناو دامەزراندنی دەوڵەتی فەلەستین.  •    ئیسرائیل ڕەزامەندی دەربڕیوە لەسەر سڕكردنی خاك بۆ ماوەی چوار ساڵ بەئامانجی زامنكردنی سەركەوتنی چارەسەری دوو دەوڵەت. •    قودس بە یەكگرتوویی دەمێنێتەوە‌و پایتەختی ئیسرائیل دەبێت، ناوچەكانی قودسی خۆرئاوا دەكەوێتە چوارچێوەی پایتەختی دەوڵەتی فەلەستینەوە. •    ئەم تێڕوانینە دوو هێندەی قەبارەی ئەو زەوییانەیە كە ئێستا بەدەست فەلەستینیەكانەوە. •    هاوشانی خاك، ئەم تێڕوانینە ئەگەری بەكارهێنانی دامەزراوەكان لە بەندەرەكانی "حەیفاو ئەشدود" ئیدارەدان‌و پێشخستنی ناوچەی هاوینەوارەكان لەباكوری دەریای مردوو و چالاكی كشتوكاڵ لە غەوری ئوردون دەستەبەردەكات. •    ئەم تێڕوانیە پێشنیازی هێڵی گواستنەوەی تازەو چالاك بۆ زامنكردنی گەشت‌و گواستنەوەی شتومەك دەكات لەناوچە جیاوازەكانی دەوڵەتی فەلەستین، بە كەرتی غەزەو كەناری خۆرئاوای فەلەستنیشیەوە. ئاسایكردنەوە •     ئەم تێڕوانیە كۆتایی دێنێت بە دۆخی ئێستای پەنابەرەكان‌و ڕێگە دەدات بە گۆڕانكارییەكی ڕاستەقینە لەناوچەكە، دۆخێك كە ئاسایش‌و سەقامگیری و دەرفەتی زۆر پێشكەوتن دەڕەخسێنێت. •    بەپێی ئەم تێڕوانینە، بژاردەی گەڕانەوە دەدات بە پەنابەران بۆ دەوڵەتی فەلەستین یان توانەوە لەناو ئەو دەوڵەتانەی ئێستا تێیدا دەژین، یان لەوڵاتی سێیەم نیشەجێبكرێنەوە. پێشكەوتن لەناوچەكە •     كاتێك ئەم تێڕوانینە لایەنی ئابوری بەپلانی ئاشتی گرێدەدات" ئاشتی بەرەو پێشكەوتن" وزەو تواناكانی ئەم ناوچەیە دەكەونەگەڕ كە بەدرێژایی چەندین دەیە بەهۆی ململانێكانەوە سڕبوون. •    ئەم تێڕوانیە، پلانی لەئاشتی بۆ پێشكەوتنی مەزن لەخۆدەگرێت بە بڕی 50 ملیار دۆلار بۆ پێشخستنی ئابوری فەلەستین. ئەم تێڕوانیە ئەگەر بەشێوەیەكی ڕاست‌و دروست جێبەجێبكرێت: •    زیاتر لە یەك ملیۆن درەفەتی نوێی كار دەڕەخسێنێت. •    دوو هێندە زیاتر كۆی بەرهەمی فەلەستین زیاتر دەكات. •    بێكاری بۆ 10% زیاتر كەمدەكاتەوەو ڕێژەی هەژاری بۆ نیوە دادبەزێنێت.             

درەو: دۆناڵد ترەمپ  بە (50 ملیار) دۆلارو 179 پرۆژەو (یەك ملیۆن) هەلی كار دەیەوێت فەلەستینیەكان رازی بكات بە گرێبەستی سەدەو مەحمود عەباسیش بە هەزار نەخێر وەڵامی دەداتەوە. دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی ئەمریكا  لەكۆنگرەیەكی ڕۆژنامەوانی هاوبەشدا لەگەڵ بیامین ناتانیاهۆ سەرۆك وەزیرانی ئیسرائیل وردەكاری ڕێككەوتنی "گرێبەستی سەدە" ڕادەگەیەنێت كە تایبەتە بەیەكلاكردنەوەی كێشەی عەرەب_ئیسرائیل. پوختەی پرۆژەكە  "گرێبەستی سەدە" 🔹قودس پایتەختی ئیسرائیلە. 🔹قودسی خۆرهەڵات دەكرێتە پایتەختی فەلەستین. 🔹دەوڵەتێك بۆ فەلەستینییەكان دادەمەزرێت و شانبەشانی ئیسرائیل كار دەكات. 🔹ئەگەر مەحمود عەباس رێگەی ئاشتی هەڵبژێرێت، ئەمەریكا لە هەموو هەنگاوەكان لەگەڵی دەبێت. 🔹وەبەرهێنان بە بڕی 50 ملیار دۆلار دەكەین لە فەلەستین 🔹یەك ملیۆن هەلی كار بۆ فەلەستینیەكان دابین دەكەین 🔹179 پرۆە لە ناوچە فەلەستینیەكان درووست دەكەین  🔹ریگە بە موسڵمانان دەدرێت سەردانی ئەقسا بكەن. 🔹 ئەمەریكا دان دەنێت بە كۆمەڵگە جوولەكە نشینەكانی كەناری خۆرئاوا. 🔹بۆ ماوەی چوار ساڵ ئیسرائیل هیچ كۆمەڵگەیەی نوێی نیشتەجێبوون درووست ناكات. 🔹دەوڵەتی فەلەستین دەبێت پابەند بێت بە رێزگرتن لە مافەكانی مرۆڤ و ئازادی میدیا و دادوەری سەربەخۆ. 🔹 لە رێگەی پرد و تونێل و رێگەی وشكانییەوە كەرتی غەززە و كەناری خۆرئاوا بەیەكەوە دەبەسترێنەوە. 🔹ئامانج لە لە پرۆژە پێشنیازكراوەكەوە بەدیهێنانی ئاشتی راستەقینەیە مەحمود عەباس بە نەخێر وەڵامی دۆناڵد ترەمپ دەداتەوە مەحمود عەباس سەرۆكی دەسەڵاتی فەلەستین وەڵامی پێشنیازەكەی دۆناڵد ترەمپ دەداتەوەو رایدەگەیەنێت: 🔹هەزار جار نەخێر بۆ ئەو پێشنیازەی ترەمپ 🔹پرۆژەی گرێبەستی سەدە كۆتایی پرۆژەی بەڵێنی بەلفۆرە. 🔹قودس بۆ فرۆشتن نییە 🔹گرێبەستی پیلانگێڕی شكستدەهێنێت و گەلی فەلەستین ڕەتیدەكاتەوە. 🔹 بە پشتیوانی ئازادیخوازانی جیهان داگیركاری و پیلانگێڕییەكان سەركەوتوونابێت  

راپۆرتی: درەو كۆتایهێنان بە ڕۆڵی  "قاسم سولەیمانی" لەسەر شانۆی سیاسی و ئەمنیی ناوچەكە بۆ ئەمركییەكان تەنها كۆتایهێنان نییە بەڕۆڵی جەنگاوەڕێكی گەڕیدە كە ساڵانێكی دورودرێژ ببوەمایەی سەرئێشەو كۆسپ و بەربەست لەبەردەم سیاسەتەكانی "واشنتۆن"، بەڵكو پەیامی پشت كوشتی "سولەیمانی" ئاماژە بەهاتنە كایەی قۆناغێكی نوێ‌ دەكات. ئەویش قۆناغی گەڕانەوەی ئەمریكایە بەهێزەوە بۆ عێراق و نینۆككردنی "ئێران"ە لەناوچەكە بەگشتی و عێراق بەتایبەتی، لەڕێی بەكارهێنانی هێز و لێدانی ڕاستەوخۆ لەتەواوی ئەو گروپ و هێزانەی "تاران" شەڕی بەوەكالەتیان پێدەكات.  "محمەد جەواد زەریف" وەزیری دەرەوەی ئێران دوای كوژرانی "سولەیمانی"و دوای موشەك بارانكردنی بنكە ئاسمانییەكانی ئەمریكاش لە عێراق، لە زیاد لە لێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا باسی لە پێویستی كشانەوەی هێزەكانی ئەمریكا كردووە لە عێراق. "عەلی خامنەئی" رابەڕی كۆماری ئیسلامی ئێرانیش لەمباریەوە دەڵێت: "تۆڵەی گەورەی قاسم سولەیمانی ئەوەیە ئەمریكا ناوچەكە چۆڵبكات". پێدەچێت "ئێران"ییەكان لەپەیوەندییە ژێر بەژێرەكانیاندا لەگەڵ "واشتنۆن" ئەم پەیامەیان بەڕوونی پێگەیشتبێت، هەر بۆیە داواكاری كشانەوەی هێزەكانی ئەمریكا لەعێراق داواكارییەكی سەرپێیی نییە، تەنها كاردانەوەی كوشتنی "قاسم سولەیمانی" نییە، بەڵكو سیمایەكی دیاری ململانێی ئەم قۆناغە تازەیەی نێوان "واشنتۆن و تاران"ە. پرۆژە ئێرانییەكە لەعێراق كرا بەیاسا دووڕۆژ دوای كوژرانی "قاسم سولەیمانی" فەرماندەی سوپای قودسی ئێران، پەرلەمانی عێراق كۆبونەوەیەكی نائاسایی گرێداو، بڕیاڕی كۆتایهێنانی بەبوونی هێزی بیانی لەسەرخاكی وڵاتەكەی پەسەندكرد. بڕیارەكە وێڕایی ئەوەی هەژموونی پێكهاتەی شیعەو هێزەكانی نزیك لە ئێرانی بەسەردا زاڵبوو، زیاد لەگروپێكی شیعە لەڕێی پەیامی ئاشكراو نهێنییەوە فشار و هەڕشەی جدییان لەسەر پەرلەمانی عێراق دروستكرد، "موقتەدا سەدر" ڕابەڕی ڕەوتی سەدر لەپەیامێكدا بۆ پەرلەمانی عێراق هەڕەشەی ئەوەی كرد "ئەگەر بڕیاری دەركردنی هێزە بیانییەكان نەدەن گەل قسەیەكی تری دەبێت". مەكتەبی سیاسی "كەتائیبی حزبوڵا"ش لەنامەیەكدا كە بۆ پەرلەمانتارانی كورد و سوننیەیان نارد هەڕەشەیەكی توندیان لێكردن. ئەمریكییەكان هەر لەسەرەتاوە دركیان بەم هەوڵە ئێرانییە كرد، ئەوانیش لەڕێی بەرپرسانی هەرێم و سەركردەكانی سوونەوە جموجۆڵەكانیان دەستپێكرد، سەرەنجام توانیان قەناعەت بە كورد و زۆرینە سوننەكان بكەن كە بەشداری ئەو كۆبونەوەیەی پەرلەمان نەكەن، تا ئەو وێنەیە زەق بكەنەوە كە ئەم داوایە لەباشترین حاڵەتدا، داوای یەكێك پێكهاتەكانی عێراقە نەك تەواوی گەلانی عێراق، لەمەشدا سەركەوتووبون. "عادل عەبدولمەهدی" سەۆك وەزیرانی عێراقی كاربەڕێكەر، كە یەكێكە لەوانەی پێداگری دەكات لەسەر جێبەجێكردنی بڕیاڕی پەرلەمانی عێراق بۆ كشانەوەی هێزە بیانییەكان، بڕیاری كۆبونەوەی نائاسایی پەرلەمانی عێراقیش لەسەر داوای ئەو ئەنجامدرا، ئەمڕۆ لە پەیوەندییەكی تەلەفونیدا لەگەڵ "مایك پۆمپیۆ" وەزیری دەرەوەی ئەمریكا داوای لەناوبراو كردووە وڵاتەكەی تیم ڕەوانەی عێراق بكات بۆ دانانی میكانیزمی كشانەوەی هێزەكانیان لە عێراق. "پۆمپیۆ" پێشتر لە لێدوانێكدا لەبارەی "عەبدولمەهدی"یەوە وتی: "ئەو تەنیا سەرۆك وەزیرانێكی دەستلەكاركێشاوەیەو فشارێكی زۆریشی لەلایەن دەسەڵاتدارانی ئێرانەوە لەسەرە".   عەبدولمەهدی كە لەشەقامی عێراقی بەگشتی و ناوماڵی شیعە بەتایبەتی ڕوبەڕووی ڕەخنەیەكی زۆربۆتەوە بەوەی كەسێكی لاوازەو توانای پاراستنی سەروەری خاكی عێراقە نییە. دوای هێرشەكەی ئاسمانییەكەی ئەمریكا  بۆ سەر بنكەكانی "كەتائیبی حزبوڵا"ی عێراق لە"قائیم" وتی: پێشتر ئەمركییەكان ئاگاداریان كردومەتەوە، دوای موشەكبارانكردنی بنكە ئاسمانییەكانی ئەمریكاش لە عێراق، "مەحەد جەواد زەریف"وەزیری دەرەوەی ئێران ڕایگەیاند:"عێراقییان لە هێرشەكە ئاگاداركردۆتەوە"، عەبدولمەهدی لای خۆیەوە تەئكیدی كرد كە ئێرانییەكان لە هێرشەكە ئاگاداریان كردۆتەوە، هەندێك لەوانەشی ڕەخنەی لێدەگرن، پرسیاری ئەوەی لێدەكەن  ئەو سەرۆكی دەسەڵاتی جێبەجێكردنە، ڕۆڵ و قسەی چییە لەم پێشهات و هێرشانەی لەسەر خاكی عێراق ئەنجامدەدرێن؟.      گەڕانەوەی دووەمی ئەمریكا بۆ عێراق بڕیاری كشانەوەی هێزەكانی ئەمریكا لە عێراق لەمانگی كانونی یەكەمی ساڵی 2011، یەكێك بوو لەو بڕیارانەی بەردەوام لەلایەن كۆمارییەكانەوە وەك بڕیارێكی كارەساتاویی و هەڵەیەكی ستراتیجی لەلایەن "باراك ئۆباما" سەرۆكی ئەوكاتی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكاوە لێكدەدرایەوەو، بەوە تۆمەتباریان دەكرد كە عێراقی لەسەر سینیەكی ئاڵتون پێشكەش بە ئێران كردووە، لەمانگی تشرینی یەكەمی ساڵی پاریشدا (دۆناڵد ترەمپ) بڕیاری كشانەوەی هێزەكانی ئەمریكای دا لە باكوری سوریا بڕیارەكەش ڕووبەڕووی ڕەخنەی توندی دیموكراتەكان بوەوە. بڕیارەكە وەك جۆرێك لەهەڵهاتن و جێهێشتنی خۆرهەڵاتی ناوەڕاست بۆ "ڕوسیا و ئێران و توركیا" لێكدرایەوە، جگە لەبەجێهێشتنی هاوپەیمانەكەیان"كورد" لەژێر ڕەحمی جبەخانەی سوپای توركیا. تا بەناچاری سەرۆكی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا بەشێك لە هێزەكانی ڕەوانەی باكوری سوریا كردەوە بە پاساوی پاراستنی بیرە نەوتەكان.  قایلبوون بە بڕیارەكەی پەرلەمانی عێراق ڕەنگە بۆ "ترەمپ" لەمكاتەدا جۆرێك بێت لە خۆكوژی، بەتایبەت كە كۆتایی ئەمساڵ هەڵبژاردنێكی چارەنوسازی لەپێشە، ڕەنگە ئەمجارە"ترەمپ" سودی لەهەڵەكەی خۆی و پێشخۆی وەرگرتبێت، بۆیە پێناچێت عێراق هەروا بە ئاسانی جێبهێڵێت. سەرۆكی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا لە كۆنگرەیەكی ڕۆژنامەوانیدا لەكۆشكی سپی لەبارەی بڕیارەكەی پەرلەمانی عێراقەوە وتی: "وڵاتەكەی بەنیاز نییە بۆ هەتاهەتایە لە عێراق بمێنێتەوە، ئەگەر لە عێراق بكشێینەوە مانای وایە ئێران شوێنپێیەكی گەورەتری دەبێت لە عێراق".    "ترەمپ":هەڕەشەی سەپاندنی سزای ئابوریشی كرد بەسەر عێراقدا، ئەگەر بەرپرسانی ئەو وڵاتە بیانەوێت سوپای ئەمریكا بەشێوەیەكی نادۆستانە دەربكەن. وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكاش لەتازەترین پەیامیدا لەوڕوەوە دەڵێت:" ئامادەنین پرسی كشانەوەی هێزەكانی ئەمریكا لە عێراق لەگەڵ بەرپرسانی ئەو وڵاتە تاتوێبكەین، هەر وەفدێكیش بنێرین بۆ عێراق تەنها لەچوارچێوەی بەهێزكردنی پەیوەندییە دوو قۆڵییەكاندایە".  ئەمریكا بەنیازی چییە؟ بەگوێرەی هەندێك زانیاری ورد بەرپرسانی "ئەمریكاو ڕوسیا" لەسەر پێشهاتە نوێكانی ناوچەكە جۆرێك لەنزیكبونەوەو ڕێككەوتن هەیە لەنێوانیاندا، ڕۆلێكی زیاتر بدرێت بە ڕوسیا لە دۆسییەی سوریادا لەسەر حسابی ئێران، لەبەرامبەر بێدەنگبوونی ڕوسیا لەدۆسیەی عێراق و ئەو هەنگاوانەی واشنتۆن لە ئایندەدا لە عێراق دەیگرێتەبەر. بەشێك لەهەنگاوەكانی تری  "واشنتۆن" ڕێگا خۆشكردنە بۆ پێكهێنانی حكومەتێكی نوێ لە عێراق و دورخستنەوەی بەپەلەی "عادل عەبدولمەهدی" كە پێیوایە لەم پێشهاتانەی دوایدا بەتەواوی پاڵیداوە بە ئێرانەوە. ئەمریكا لەگەڵ ئەوەی بەو دۆخەی لە بۆردومانكردنی بارەگاكانی "كەتائیبی حزبوڵا" لەكۆتا ڕۆژەكانی ساڵی پارەوە تا كوشتنی (قاسم سولەیمانی و ئەبومەهدی موهەندیس) لەسێیەم ڕۆژی ساڵی نوێدا لە عێراق دروستیكرد، گورزێكی گەورەی لە خۆپیشاندانەكانی عێراق دا ، بەڵام لەخواست و داواكارییدا هاوتەریبە لەگەڵیان و خوازیاری دەستنیشانكردنی سەرۆك وەزیرانێكە بۆ قۆناغی ڕاگوزەر كە نەچێتە ژێر باری فشارەكانی "ئێران"ەوە. هەڵوەشاندنەوەی یان سنورداركردنی ڕۆڵی حەشدی و توانەوەیان لەناو سوپای عێراقدا یەكێكی ترە لە ئامانجە سەرەكییەكانی ئەمریكا لە قۆناغی ئایندەو، بەنیازە لەڕێی حكومەتی داهاتووەوە جێبەجێبكات، ئەگەر بۆشی نەچێتەسەر دورنییە لەڕێی وەشاندنی گورزی ئاسمانیەوە بەتەواوی جموجۆڵەكانیان پەكبخات.  پێناچێت بژاردەكاری بەردەم "تاران" لەم قۆناغە نوێیەدا زۆربن، بەوپێیەی ئەمریكا بەتەواوەتی دەستی ناوەتە ناو بینەقاقای ئابوری ئێران، بەپێیی تازەترین زانیارییەكانیش وەزارەتی گەنجینەو دەرەوەی ئەمریكا (17) كارگەی ئاسن و پۆڵا و (8)كەسایەتی تری خستە چوارچێوەی سزاكانیەوە. "تاران" لەگەڵ "واشنتۆن" ڕێككەوتنێكی نوێ ئیمزادەكات لەبارەی بەرنامە ئەتۆمییەكەی و دەستبەردابون لە هێز و لایەن و گروپەكان چەكدارەكان لە (عێراق و سوریا و یەمەن و لوبنان) لەبەرامبەر  هەڵگرتنی سزاكان لەسەری، یان خۆی بۆ گەڕێكی تر لەڕووبەڕووبونەوەی "ئەمریكا" ئامادە دەكات كە ڕەنگە ئەمجارە پێكدادانان لەدەرەوەی سنورەكانی نەمێنێتەوە، ئەوەش ئەگەرێكی دوورە، بەوپێودانگەی دەسەڵاتدارانی "ئێران" لەم قۆناغە هەستیارەدا كە گەلەكەیان ماندووی دەستی سزاكانە، ڕووبەڕووی شەڕێكی ماڵوێنكەری ناكەنەوە، كە ئەنجامەكەی پێش ڕوودانی ڕوونە.  

درەو: بنكەی ئاسمانی (عەین ئەلئەسەد) یەكەم ناوچەی جەنگە كە (دۆناڵد ترەمپ) وەك فەرماندەی گشتی هێزە چەكدارەكانی ئەمریكا قاچی خستبێتە ناوی، ڕۆژنامەی "نیویۆرك تایمز" لە ڕاپۆرتێكدا لەگەڵ گێڕانەوەی ڕووداوی هێرشەكەی سەر بنكە ئەمریكییەكە لە عێراق، چیرۆكی سەردانەكەی ئەو كاتی (دۆناڵد ترەمپ) بۆ بنكەی (عەین ئەلئەسەد) لە ڕاپۆرتەكەیدا داناوەتەوە "كە لەترس و دڵەڕاوكێیەكی گەورەدا ژیاوەو، گەشتەكەی بەشێوەیەك  وەسفدەكات كە لەژیاندا شتی وای نەبینیوە".   رۆژنامەی "نیویۆرك تایمز" ڕاپۆرتێكی لەبارەی هێرشە مووشەكییەكەی ئێران بۆ سەر بنكەی (عەین ئەلئەسەد)  لەپارێزگای ئەنبار و بنكەی (هەریر) لەپارێزگای هەولێر بڵاوكردۆتەوە، تێیدا دەڵێت: هێرشەكە دوای ڕۆژێك بووە لە هەڕەشەكانی (دۆناڵد ترەمپ) بە كردنە ئامانجی شوێنە فەرهەنگییەكانی  ئێران. ڕۆژنامەكە ئاماژە بەوەكات: بنكەی (عەین ئەلئەسەد) بنكەیەكی ئاسمانی بەربڵاوە لە خۆرئاوای عێراق و، میوانداری سەرۆك ترەمپی كردووە لە یەكەم سەردانیدا بۆ ناوچەیەكی شەڕ وەك فەرماندەی گشتی، كە یەكێكە لەو دوو دامەزراوە سەربازییەی سوپای ئەمریكایی تێدا نیشتەجێییەو، ڕووبەڕووی هێرشێكی مووشەكی ئێران بوەوە لە بەرەبەیانی ڕۆژی چوارشەممە. دەشڵێت: بنكەی ئاسمانی (عەین ئەلئەسەد) كراوەتە ئامانج، لەگەڵ بنكەیەكی تر لە نزیك شاری هەولێر لە باكوری عێراق، لەوەڵامی ئەو هێرشەی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا بەرەبەیانیی ڕۆژی هەینی لەڕیی فرۆكەی بێفڕۆكەوانەوە ئەنجامیداو  (قاسم سولەیمانی) كوشت، كە فەرماندەیەكی ئێرانی پلە باڵابوو، ترەمپ بانگەشەی ئەوەی دەكرد، پلانی هەبووە بۆ هێرشێكی زۆر گەورە و خراپ دژی بەرژوەندییەكانی ئەمریكا. "نیویۆرك تایمز" لە ڕاپۆرتەكەیدا باسی ئەوەدەكات: هێرشەكە دوای ڕۆژێك هاتووە لە هەڕەشەكانی ترەمپ بە هێرشكردنە سەر شوێنە فەرهەنگییەكانی ئێران، لەوەڵامی هەر كارێكی تۆڵەسەندنەوەی كوژرانی جەنەڕاڵ سولەیمانی، بەڵام ترەمپ لەو هەڕەشەیەی پاشگەزبوەوە ڕۆژی سێ‌ شەممە، دوای ئەوەی پێی ڕاگەیەندرا كە ئەوە كارێكی نایاساییە. لەبەشێكی تری ڕاپۆرتەكەدا هاتووە: پنتاگۆن ڕایگەیاندووە ئێران زیاتر لە 10 موشەكی بالیستی هەڵداوە بۆ هەردوو بنكەكە، بەڵام زیانەكانی نەخەمڵێنراون. سەرنوسەری پێگەی "مەشرق" كە پێگەی سەرەكی سوپای پاسدارانی ئێرانە، دەڵێت: زیاتر لە 30 مووشەكی بالستی گیراوەتە بنكەی (عەین ئەلئەسەد) بەگوێرەی ڕۆژنامەكە. ڕۆژنامەكە باسی لە بەیاننامەكەی كۆشكی سپیش كردووە كە ڕایگەیاندبوو: سەرۆك ئاگاداركراوەتەوەو لەنزیكەوە چاودێری دۆخەكە دەكات و لەگەڵ تیمی ئاسایشی نەتەوەیی سەرقاڵی گفتوگۆ و ڕاگۆڕینەوەیە. ژمارەی سەربازانی ئەمریكا لە عێراق  "نیویۆرك تایمز" دەڵێت: لەمانگی كانونی یەكەمی ساڵی 2019دا، نزیكەی 6000 هەزار سەربازی ئەمریكی لە عێراق بوون، ئەوەش بەشێكی بچوكن لەو 150 هەزار سەربازەی ئەمریكا كە لەعێراق بوون لەكاتی پرۆسەی ئازادیدا، كە لەساڵی 2003 تا 2011 بەردەوامبوو. دوای كوژرانی جەنەڕاڵ سولەیمانی پەرلەمانی عێراق بڕیاریدا بەدەركردنی سوپای ئەمریكا لە وڵاتەكەی، كە ترەمپ دواتر وتی ئەو هەنگاوە بە سزا وەڵامدەرێتەوە. گرنگیی بنكەی ئاسمانی (عەین ئەلئەسەد) ڕۆژنامەكە دەڵێت: لەماوەی دووساڵی ڕابردوودا، هەریەك لە ترەمپ و مایك پێنس جێگری سەرۆكی ئەمریكا سەردانی چاوەڕواننەكراویان كردووە بۆ بنكەی ( عەیت ئەسەد)،  كە دەكەوێتە پارێزگای ئەنبار و بەدووری 135 میل لە سنوری سوریا، لەكاتی سەردانەكەیدا كە شەوی ساڵی تازەی 2018 بەجێیهێشت، ترەمپ گەشتەكەی بە ترسناك و لەناو تاریكدا وەسفكردووە.  "نیۆرك تایمز"  قسەكانی ئەوكاتی ترەمپی داناوەتەوە كە چیرۆكی سەردانەكەی بۆ (عەین ئەلئەسەد) بۆ باسكردوون: "ترسم لە دامەزراوەی سەرۆكایەتی هەبوو نەك شەخسی خۆم، ترسم لە (میلانیا) خانمی یەكەم هەبوو، بۆت ئەگێڕمەوە، بەڵام ئەگەر دەتبینی كە دەبوو بەناو چیدا بڕۆین بە فرۆكەیەكی تاریك كە سەرجەم پەنجەرەكانی داخراون، هیچ ڕووناكییەكی تیانییە، تاریكی لەهەموو جێگایەكە، من هەرگیز شتی وام نەبینیوە. لەناو چەندین فرۆكەدابووم-سەرجەم جۆر و شێوە و قەبارە، تائێستا شتێكی لەوشێوەیەم نەبینیوە".  لەساڵی 2015دا، هێزە ئەمنییەكانی عێراق هێرشێكی ڕێكخراوی داعشیان بۆ سەر بنكەی (عەین ئەلئەسەد) تێكشكاند، ئەو هێزانەی ئەمریكا لە بنكەكەدا ماون ڕاهێنان بە هێزە ئەمنییەكانی عێراق دەكەن. گرنگیی بنكەكە سەربازییەكەی نزیك شاری هەولێر لە تشرینی یەكەمی ساڵی 2019، هێزێكی "كۆماندۆز دەلتا"ی تایبەت لەو بنكەیە نیشتەجێكرا بۆ ئەوەی لەوێوە ئەو پرۆسە سەربازییە ئەنجامبدات كە بەهۆیەوە (ئەبوبەكر بەغدادی) سەرۆكی ڕێكخراوی داعش لە باكوری سوریا كوژرا، كە هەشت كۆپتەری جۆری (سی ئێچ-47 چینكۆكس) لەو بنكەیەوە فڕین وكارەكەیان ئەنجامدا.  

(درەو): میدیای فەرمی ئێران وێنەی چوار كەسی بڵاوكردەوە كە لە هێرشەكەی فڕۆكەخانەی بەغداد لەگەڵ قاسم سلێمانی فەرماندەی فەیلەقی قودسدا كوژراون. 🔹ناوی (حسێن پورجەعفەری)یە، ساڵی 1967 لە پارێزگای كرمان لەدایكبووە، یاریدەدەری تایبەتی قاسم سلێمانی بووە، دوای كوژرانی دوو كچ و دوو كوڕی لەدوای خۆی بەجێهێشتووە. 🔹ناوی (هادی تارمی)یە، لەدایكبووی ساڵی 1980یە، خەڵكی شاری زنجان بووە، پاسەوانی تایبەتی قاسم سلێمانی بووە‌و لەزۆر ساتی مەترسیداردا لەگەڵ سلێمانی بووە. 🔹ناوی (شەهرود موزەفەری نیا)یە، ساڵی 1979 لەدایكبووە، خەڵكی پارێزگای قوم-ە، پاسەوانی تایبەتی قاسم سلێمانی بووە. 🔹ناوی (وەحید زەمانیان)ە، لەدایكبووی ساڵی 1993یە، خەڵكی تارانی پایتەختە، پاسەوانی تایبەتی قاسم سلێمانی بووە.