راپۆرت: فازل حەمەڕەفعەت دوێنێ شەممە لە لوبنان هەڵبژاردنی پەرلەمانی بەڕێوەچوو، یەك هەفتە دوای لوبنان واتە رۆژی 12ی ئایار هەڵبژاردنی پەرلەمانی لە عێراق بەڕێوەدەچێت. لەم چەند خاڵەدا" درەو میدیا" بەراوردێكی نێوان هەڵبژاردنەكەی لوبنان و هەڵبژاردنی عێراق دەخاتەڕوو: •    لە لوبنان (500) كاندید كێبركێیان كرد لەسەر بردنەوەی (128) كورسی پەرلەمان، بەڵام لە عێراق (6 هەزار و 986) كاندید كێبركێ لەسەر بردنەوەی (329) كورسی پەرلەمان دەكەن. •    لە لوبنان (3 ملیۆن و 600 هەزار) كەس مافی دەنگدانیان هەبوو، لە عێراق (24 ملیۆن و 33 هەزار و 494) كەس مافی دەنگدانیان هەیە. •    لە لوبنان لەم هەڵبژاردنەدا بۆ یەكەمینجار لە مێژوودا رەوەندی دەرەوە بەشداری دەنگدانیان كرد، بەڵام لە عێراق لەدوای روخانی رژێمی پێشووەوە رەوەندی دەرەوە مافی بەشداریكردنیان هەبووە. •    لە لوبنان بەپێی یاسا دەبوو ساڵی 2013 هەڵبژاردن بەڕێوەبچێت، بەڵام بەهۆی ناكۆكی لایەنەكان لەسەر یاسای هەڵبژاردن پەرلەمان تەمەنی خۆی درێژكردەوە، لە عێراق هەڵبژاردن لە وادەی دیاریكراوی خۆیدا بەڕێوەدەچێت. •    لە لوبنان بەپێ یاسای نوێی هەڵبژاردن ژمارەی بازنەكانی هەڵبژاردن كەمكرایەوە بۆ (15) بازنە، بەڵام لە عێراق بازنەكانی هەڵبژاردن هاوشێوەی هەڵبژاردنەكانی پێشووە و (18) بازنەیە. •    لە لوبنان بە بەراورد بە هەڵبژاردنی پێشوو ئاستی بەشداری دەنگدەران لە پرۆسەكە لە رێژەی 54%وە بۆ 49.2% كەمیكرد، لە عێراق هەڵبژاردنی رابردوو ئاستی بەشداری ئاستی بەشداری گەیشتە 60%، بەڵام دیارنییە ئاستی بەشداری هەڵبژاردنی ئەمجارە چۆن دەبێت. •    هەردوو وڵات لوبنان و عێراق بونەتە گۆڕەپانی ململانێی مەزهەبی نێوان ئێران و سعودیە. •    لە لوبنان كێبركێی هەڵبژاردن لە نێوان سێ پێكهاتەی سەرەكیدایە (سوننە و شیعە و مەسیحی)، لە عێراق بەهەمان شێوە كێبركێ لە نێوان سێ پێكهاتەدایە (سوننە و شیعە و كورد). •    لە هەردوو وڵات بەپێی رێككەوتنێكی نەنوسراو پۆستە سێ‌ پۆستە سەرۆكایەتیەكەی لەنێوان پێكهاتەكان دابەشكراوە، لە لوبنان پۆستی سەرۆك وەزیران بۆ سوننەیە و پۆستی سەرۆكی پەرلەمانیش بۆ شیعە، سەرۆك كۆماریش یەكلاكراوەتەوە بۆ كەسێكی مەسیحی، بەڵام لە عێراق پۆستی سەرۆك وەزیران بۆ شیعە و پۆستی سەرۆكی پەرلەمان بۆ سوننە و پۆستی سەرۆك كۆماریش بۆ كورد دانراوە. •    سیستمی سیاسی هەردوو وڵات پەرلەمانییە، واتە لە لوبنان هاوشێوەی عێراق سەرۆك وەزیران لەلایەن پەرلەمانەوە متمانە بەخۆی و كابینەكەی دەبەخشرێت. •    لوبنان هاوشێوەی عێراق لە ماوەی رابردوودا بە قۆناغی شەڕی ناوخۆیی و تائیفیدا تێپەڕیووە. •    سەرۆك كۆماری لوبنان ماوەكەی شەش ساڵە، بەڵام سەرۆك كۆماری عێراق چوار ساڵە و هەردووكیشیان لە پەرلەمانەوە هەڵدەبژێردێن. • خاڵێكی تری هاوبەش لەنێوان هەردوو وڵات لوبنان و عێراق ئەوەیە ژمارەیەك دەموچاوی سیاسی دووبارە لەسەر گۆرەپانەكە ئامادەن، لە لوبنان (سەعد حەریری و حەسەن نەسروڵا و میشاڵ عەون، نەبیه بڕی..)، لە عێراقیش (مالیكی و عەبادی و عەلاوی و نوجێفی و ..).

سەرچاوە: سۆمەریە نیوز هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق لە 21 وڵاتی جیهان بەڕێوەدەچێت پرۆسەكە رۆژانی 10 و 11 مانگی ئایار بەڕێوەدەچێت 868993 كەس مافی دەنگدانیان هەیە لە وڵاتانی دەرەوە  129 ناوەندی دەنگدان و 669 وێستگەی دەنگدان ئامادەكراون بنكەكانی دەنگدان كاتژمێر حەوتی بەیانی دەكرێنەوە و شەشی ئێوارە دادەخرێن پێدوایستییەكانی دەنگدان: -    كارتی دەنگدانی بایۆمەتری یان كارتی دەنگدانی ئاسایی -    كارتی نیشتمانی یان پاسپۆرت یان ناسنامەی باری شارستانیی

راپۆرت: فازل حەمەڕەفعەت حزبوڵا و هاوپەیمانەكانی زیاتر لە نیوەی كورسییەكانی پەرلەمانی لوبنانیان بردەوە، ئەمە بەپێی هەندێك ئاماری نافەرمی كە سیاسەتمەداران و میدیاكانی لوبنان بڵاویانكردەوە. دوای نۆساڵ دوێنێ یەكشەممە هەڵبژاردنی پەرلەمانی لە لوبنان بەڕێوەچوو، ئاستی بەشداریكردنی دەنگدەران لە پرۆسەكەدا گەیشتە 49.2%، لە دواین هەڵبژاردنی پەرلەمانیدا كە بەر لە (9) ساڵ بەڕێوەچوو، ئاستی بەشداری 54% بوو، دەردەكەوێت ئەمجارە ئاستی بەشداری كەمیكردووە. ئەگەر ئەو ئەنجامانە لەلایەن لیژنەی ناوەندی هەڵبژاردنەكانەوە پشتڕاستبكرێنەوە كە میدیاكانی لوبنان بڵاویانكردەوە، حزبوڵا كە حەسەن نەسروڵا سەرۆكایەتی دەكات و لەلایەن ئێرانەوە پشتیوانی دەكرێت دەتوانێت لە پەرلەمانی نوێی لوبناندا كە پێكهاتووە لە (128) كورسی، بە ئاسانی زۆرینەی (50+1) كۆبكاتەوە. بەرزبوونەوەی دەنگی حزبوڵا لە لوبنان، بەرزبونەوەی هەژمونی ئێران لە ناوچەكە دەردەخات كە بە عێراقدا تێدەپەڕێت بۆ سوریا و لەوێشەوە بۆ لوبنان. بەگوێرەی ئەنجامە بەراییەكانی هەڵبژاردنی پەرلەمانی لوبنان، سەعد حەریری سەرۆك وەزیرانی لوبنان كە نوێنەرایەتی پێكهاتەی سوننە دەكات و لەلایەن وڵاتانی خۆرئاواوە پشتیوانی دەكرێت، سەرباری ئەوە لەو ناوچەیەی كە پێگەی جەماوەری بەهێزە دەنگەكانی چەند كورسییەك كەمیكردووە، بەڵام هێشتا كوتلەی گەورەی ناو پەرلەمانە و چانسی گەورەی هەیە جارێكی تر پۆستی سەرۆك وەزیران وەربگرێتەوە. بەپێی ئەو سیستمە دابەشكارییە تائیفییەی كە لە لوبنان هەیە، پۆستی سەرۆك وەزیران دەبێت بۆ كەسێك بێت لە پێكهاتەی سوننە، پێشبینیدەكرێت حكومەتی نوێی لوبنان هاوشێوەی ئەو حكومەتەی كە ئێستا ویلایەتەكەی تەواوبووە، هەموو پارتە سیاسییەكانی وڵات لەخۆبگرێت، بۆیە چاوەڕوان دەكرێت دانوستانەكان بۆ دابەشكردنی پۆستە وزارییەكان هەندێك كات بخایەنێت. وڵاتە كۆمەكبەخشەكان دەیانەوێت قەرز بە لوبنان بدەن، بەڵام بۆ پێدانی ئەو قەرزە مەرجیان هەیە بەر لە بڕیاردان لەسەر پێدانی قەرزەكە لە كۆنگرەی پاریسدا كە بڕیارە مانگی نیسان بەڕێوەبچێت، دەسەڵاتدارانی بەیروت چاكسازیی ئابوریی گەورە بكەن. هەڵبژاردنی ئەمجارەی لوبنان بەپێی یاسایەكی نوێ بەڕێوەچوو، تێیدا گۆڕانكاری لە بازنەكانی هەڵبژاردندا كرا و سیستمی دەنگدانی زۆرینەی گۆڕدرا بۆ دەنگدانی رێژەیی. دابەشبوونی كورسییەكانی پەرلەمان بەگوێرەی ئەنجامە بەراییەكان، پارتی "هێزە لوبنانییەكان" كە پارتێكە دژایەتی سیاسەتەكانی حزبوڵا دەكات، لەم هەڵبژاردنەدا ژمارەی كورسییەكان لە (8) كورسییەوە بۆ (15) كورسی زیادیكردووە. لەبەرامبەردا حزبوڵا و حزب و كەسایەتییە هاوپەیمانەكانی بەیەكەوە لانی كەم (67) كورسییان بردوەتەوە. دیارترین لایەنە هاوپەیمانەكانی حزبوڵا لە لوبنان بریتین لە (بزوتنەوەی ئەمەل) بە سەرۆكایەتی نەبیه بڕی هەروەها (رەوتی نیشتمانی ئازاد) بە سەرۆكایەتی میشال عەونی سەرۆك كۆماری لوبنان، لەگەڵ ژمارەیەك گروپ و كەسایەتی تر كە پشتیوانی لەوە دەكەن حزبوڵا هێزی چەكداری هەبێت و هێزە سەربازییەكەی حزبوڵا بە خاڵی هێز بۆ لوبنان ناودەبەن. ئەنجامە بەراییەكان نیشانی دەدەن ئەو لایەنە سیاسیانەی كە لەسەر پێكهاتەی سونن ئەژماردەكرێن بەڵام لەلایەن حزبوڵاوە پشتیوانی دەكرێن، لە شارەكانی بەیروتی پایتەخت و تەرابلوس و سەیدا كە بنكەی جەماوەری (رەوتی موستەقبەل)ن بە سەرۆكایەتی سەعد حەریری، دەنگی باشیان بەدەستهێناوە، ئەمەش بەبۆچونی هەندێك لە چاودێران وەكو "زللەیەكە لە رومەتی حەریری". بەڵام لەبەرامبەریشدا حزبوڵا لە یەكێك لەو ناوچانەی كە بنكەی جەماوەری بەهێزە كە بازنەی (بەعلبەك- هەرمل)ە، دووچاری شكستبووە و نەیارە سیاسییەكانی لە كۆی 10 كورسی تەرخانكراوی ئەو ناوچەیە (2) كورسییان بردوەتەوە، یەكێك لە كورسییەكان رۆشتووە بۆ پارتی (هێزە لوبنانییەكان) و ئەوی تر رۆشتووە بۆ (رەوتی موستەقبەل)ی سەعد حەریری. یەكێك لەو كەسایەتییە دیارانەی كە لە هەڵبژاردنەكەی دوێنێدا سەركەوتوو بوون، (جەمیل سەید)ە كە كەسایەتییەكی نزیكە لە حزبوڵای لوبنان و لیوای خانەنشینە و پێشتر بەڕێوەبەری ئاسایشی گشتی بووە و دەوترێت هاوڕێی نزیكی بەشار ئەسەدی سەرۆكی سوریایە. لەماوەی ئەو (15) ساڵەدا كە سوریا هەژمونی بەهێزی لە لوبنان هەبوو، لەدوای جەنگی ناوخۆیی لوبنان لەنێوان ساڵانی 1975 بۆ 1990، (جەمیل سەید) بەهێزترین پیاوی لوبنان بوو. بەپێی راپۆرتی ئاژانسی رۆیتەرز، لانی كەم (5) كەس لەوانەی كە لەسەردەمی هەژمونی سوریادا لە لوبنان دەسەڵاتیان هەبووە، لەرێگەی هەڵبژاردنەكەی دوێنێوە، بۆ یەكەمجار دوای كشانەوەی هێزەكانی سوریا لە لوبنان لە ساڵی (2005) و تیرۆركردنی رەفیق حەریری، گەڕاونەتەوە بۆ ناو پەرلەمان. (فەیسەڵ كەرامی) كوڕی عومەر كەرامی سەرۆك وەزیرانی پێشوتری لوبنان و لایەنگری سوریا، بۆجاری یەكەم سەركەوت بۆ پەرلەمان، لە بەیروتیش دوو كاندیدی سەربەخۆ سەركەوتن. بڕیاربوو لە لوبنان ساڵی 2013 هەڵبژاردنی پەرلەمانی بەڕێوەبچێت، بەڵام لە بری سازدانی هەڵبژاردن ئەندامانی پەرلەمان دەنگیاندا بۆ درێژكردنەوەی خولی پەرلەمان، ئەمەش بەهۆی رێكنەكەوتنی لایەنە سیاسییەكان لەسەر یاسای نوێی هەڵبژاردنەكان. ساڵی 2009 هاوپەیمانێتی دژ بە حزبوڵا كە ناوی (هاوپەیمانی 14ی ئازار) بوو، سەعد حەریری سەرۆكایەتی دەكرد و لەلایەن سعودیەوە پشتیوانی دەكرا، توانی زۆرینەی پەرلەمان بەدەستبهێنێت. بەڵام (هاوپەیمانی 14ی ئازار) هەڵوەشایەوە و سعودیەش بایەخ و سەرچاوە سیاسییەكانی خۆی لە لوبنانەوە گواستنەوە بۆ دژایەتیكردنی هەژمونی ئێران لە وڵاتانی تری ناوچەكە بەتایبەتی لە یەمەن.  

وەزیری وزەی ئیسرائیل هەڕەشەی كوشتنی بەشار ئەسەد سەرۆكی سوریا و كۆتاییهێنان بە دەسەڵاتەكەی دەكات. تۆریوفال شتاینتز، وەزیری وەزەی ئیسرائیل لە لێدوانێکید بۆ سایتی رۆژنامەی یەدیعۆت ئەحرانۆت وتی " ئیسرائیل بەشار ئەسەد دەكوژێت و كۆتایی بە حكومەتەكەی دەهێنێت ئەگەر بەردەوام بێت لە رێگەدان بە هێزەكانی ئێران تا لەسەر خاكی ئەو وڵاتە كاربكەن." شتاینتز وتیشی:" ئەگەر ئەسەد رێگە بە ئێران بدات سوریا بكاتە بنكەیەكی سەربازی بۆ هێرشكردنە سەرمان، ئەوان پێویستە بزانێت كە ئەوە كۆتاییەتی." ئەو وەزیرەی حكومەتی ئیسرائیل راشیگەیاند تەلئەبیب تائێستا دەستی وەرنەداوەتە جەنگی سوریا، هۆشداریشدا لەوەی كە ئێران خاكی ئەو وڵاتە بكاتە بنكەیەك بۆ هێرشكردنە سەر ئیسرائیل.  

ئامادەکردنی: نامیق رەسول چەند هەفتەیەكە كورد دەستی بە هەوڵ و كۆشێكی نوێ كردووە بۆ بەدەستهێنانی پۆستی سەرۆكی پەرلەمانی داهاتووی عێراق، بەهۆی ئەو دەسەڵاتە دەستورییانەی كە پۆستی سەرۆكی پەرلەمان هەیەتی، رەنگە چەند لایەنێكی كوردی ئامادەبن لەبەرامبەر وەرگرتنی پۆستی سەرۆكی پەرلەمان دەستلە پۆستی سەرۆك كۆمار هەڵگرن بۆ سوننەكان، ئەوەش لە كاتێكدایە سەلیم جبوری سەرۆكی ئێستا پەرلەمان جەخدەكاتەوە كە دەیەوێت خولێكی تریش سەرۆكایەتی باڵاترین دەسەڵاتی عێراق بكات. موحسین سەعدون پەرلەمانتاری ئێستای پارتی دیموكراتی كوردستان :" كورد یان هەر لایەنێكی تر مافی ئەوەی هەیە داوای پۆستی سەرۆكی پەرلەمان بكات و دەستوری عێراق دیارینەكردووە كە چ لایەنێك پۆستی سێ‌ سەرۆكایەتییە باڵاكە " سەرۆكی پەرلەمان، سەرۆك كۆمار، سەرۆك وەزیران" وەردەگرێت. ئەندامێكی هاوپەیمانی نیشتمانی كە لە چوارساڵی رابردوودا نوێنەرایەتی پێكهاتەوی شیعەی كردووە لە عێراقدا و زۆرینەی پەرلەمانی هەبووە، لە لێدوانێكیدا بۆ رۆژنامەی " العربی الجدید" ی قەتەری وتی " چەند حزبێكی كوردی پرسی وەرگرتنی پۆستی سەرۆكی پەرلەمانی داهاتوویان لەگەڵ هاوپەیمانی نیشتمانی باسكردووە، بەو پێیەی لایەنە شیعەكان نزیكترن لەوەی ئەمجارەش زۆرینەی  پەرلەمان بەدەستبهێنێتەوە و لەبەرامبەر ئەوەشدا ئامادەن دەستبەرداری پۆستی سەرۆكی كۆمار بن". بەوتەی ئەو ئەندامەی هاوپەیمانی نیشتمانی، هەوڵی كورد بۆ بەدەستهێنانی پۆستی سەرۆكی پەرلەمان بۆئەوە دەگەڕێتەوە ئەو پۆستە دەسەڵاتێكی دەستوریی فراوانی هەیە كە دیارترینیان بریتییە لە پەسەندكردن و پەكخستنی یاساكان و دیاریكردنی چارەنووسی لێپرسینەوەی وەزیر و بەرپرسانی باڵای حكومەت و دەستە سەربەخۆكان، جگە لە توانای پەرلەمان بۆ هەمواركردنی بودجەی گشتی دەوڵەت و چاودێریكردنی وردی دەسەڵاتی جێبەجێكردن، جەختیشیكردەوە لایەنە كوردییەكان نیمچە كۆدەنگییان لەسەر ئەو پرسە هەیە. ئەم خواست و هەوڵەی كورد بۆ بەدەسهێنانی سەرۆكایەتی پەرلەمان رووبەڕووی رەتكردنەوەی رەهای حزب و لایەنەكانی سوننەكان دەبێتەوە كە لە هەموو خولەكانی دوای پێكهێنانی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق لە 2005ەوە ئەو پۆستەیان لەدەستدابووە و بەوەش پێشبینیدەكرێت دوای راگەیاندنی ئەنجامی هەڵبژاردنەكانی 12ی ئایار، ململانێی و ركابەرییەكی توندی لێبكەوێتەوە. سەلیم جبوری  لە لێدوانێكی رۆژنامەوانیدا نەیشاردەوە كە ئارەزوو دەكات چوار ساڵی تریش لەو پۆستەدا بمێنێتەوە و وتی:" ئەو پرسە دەكەوێتە سەر لێتێگەیشتن لەگەڵ لایەنەكانی تر، بەڵام ئەوەش بە مانای ئەوە نایات كە نەتوانم لە سیاسەتدا بەردەوام بم". لە دەستوری هەمیشەیی عێراقدا سەرۆكی پەرلەمان دەسەڵاتی زۆری لە بواری یاسادانان و چاودێریدا فراوانی هەیە، لە كاتێكدا سەرۆكی كۆمار جگە لە چەند دەسەڵاتێكی تەشریفی پرۆتۆكۆلی هیچ دەسەڵاتێكی فیعلی ئەوتۆی نییە. موحسین سەعدون پەرلەمانتاری ئێستای پارتی دیموكراتی كوردستان لە لێدوانێكیدا بۆ رۆژنامەی " العربی الجدید"  وتی:" كورد یان هەر لایەنێكی تر مافی ئەوەی هەیە داوای پۆستی سەرۆكی پەرلەمان بكات و دەستوری عێراق دیارینەكردووە كە چ لایەنێك پۆستی سێ‌ سەرۆكایەتییە باڵاكە " سەرۆكی پەرلەمان، سەرۆك كۆمار، سەرۆك وەزیران" وەردەگرێت. بەرای سەعدون ئاماژەكان بەو ئاڕاستەیەن هەروەك ساڵانی پێشوو سەرۆك وەزیران بۆ شیعەكان بێت، رونیشیدەكاتەوە داواكاری كورد بۆ سەرۆكی پەرلەمان یاساییە و هیچ پێشێلكارییەكی دەستوریی تێدا نییە. لە بەرامبەر هەوڵ و كۆششی كورد بۆ بەدەستهێنانی پۆستی سەرۆكی داهاتووی پەرلەمانی عێراق، سەلیم جبوری كە ماوەی چوار ساڵە سەرۆكایەتی پەرلەمان دەكات ویست و ئارەزووی خۆی دەربڕیوە بەوەی كە دەیەوێت چوارساڵی تریش لەو پۆستەدا بمێنێتەوە. جبوری كە بۆ بەشداریكردن لە هەڵبژاردنی 12ی ئایاردا هاوپەیمانێتیی لەگەڵ ئەیاد عەلاوی جێگری سەرۆك كۆماردا پێكهێناوە لە لێدوانێكی رۆژنامەوانیدا نەیشاردەوە كە ئارەزوو دەكات چوار ساڵی تریش لەو پۆستەدا بمێنێتەوە و وتی:" ئەو پرسە دەكەوێتە سەر لێتێگەیشتن لەگەڵ لایەنەكانی تر، بەڵام ئەوەش بە مانای ئەوە نایات كە نەتوانم لە سیاسەتدا بەردەوام بم". جبوری وتیشی :" ئەگەر نەبمەوە بە سەرۆكی پەرلەمان، ئەوا بواری زۆر هەیە كە دەتوانم لێیانەوە جموجوڵ بكەم". جەختیشیكردەوە"  پێویستە دان بەوەدا بنێین كە كاریگەری دەرەكی هەیە لەسەر دروستكردنی بڕیاری ناوخۆی عێراق، بە تایبەتی ئەوەی پەیوەستە بە پێكهێنانی حكومەت و دابەشكردنی پۆستەكانەوە". شەممەی داهاتوو پرۆسەی دەنگدانی گشتی بۆ هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران لەسەرتاسەری عێراق و هەرێمی كوردستان بەڕێوەدەچێت و 24 ملیۆن كەس مافی دەنگدانیان هەیە و ئەنجامی ئەم هەڵبژاردنە، پێكهێنانی كابینەیەكی نوێی لێدەكەوێتەوە كە چوار ساڵی داهاتوو سەرۆكایەتی دەسەڵاتی جێبەجێكردمی دەكات لە عێراقدا.

تابلۆی باڵیۆزخانەی ئەمریكا لە قودس هەڵدەواسرێت و ڕۆژی 14 ئەم مانگەش بە فەرمی گواستنەوەی باڵیۆزخانەی ئەو وڵاتە لە تەلئەبیبەوە بۆ قودس ڕادەگەیەنرێت.  ئاژانسی هەواڵی ڕۆیتەرز بڵاویكردەوە، ئەمڕۆ دووشەممە سێ‌ تابلۆی ناونیشانی باڵیۆزخانەی ئەمریكا بە زمانەكانی عەرەبی و عیبری و ئینگلیزی لەنزیك كۆنسوڵخانەی ئەو وڵاتە لەباشوری شاری قودس هەڵواسراوە، كە بڕیارە بكرێتە بارەگای باڵیۆزخانەی ئەمریكا دوای گواستنەوەی بەشێوەیەكی فەرمی لە ڕۆژی 14ی ئەم مانگە لەشاری تەلئەبیبەوە بۆ قودس.      سائیب عریقات ئەمینداری لیژنەی جێبەجێكردنی ڕێكخراوی ئازادیخوازی فەلەستین پەیامێكی لەوبارەیەوە بۆ نوێنەرایەتی وڵاتانی جیهان ڕەوانەكردووە و تێیدا داوای لێكردون ئاهەنگی كردنەوەی باڵیۆزخانەی ئەمریكا لەشاری قودس بایكۆتی بكەن. عریقات لەپەیامەكەیدا وتویەتی: بەشداریكردن لەو ئاهەنگە شەرعیەت دەدات بەبڕیارێكی ناشەرعی و نایاسایی و پاڵپشتیكردنی بێدەنگی بەرامبەر بە سیاسەتە داگیركارییەكانی ئیسرائیل.   

درەو میدیا شەڕی نەوەی دووەمی سیاسیەكانی هەرێمی كوردستان لە هەڵمەتی هەڵبژاردنەكاندا گەرمە، مەسرور بارزانی كە لەدوای چونە ماڵەوەی باوكی گۆڕەپانەكەی بۆ تەخت بووە لایەنگرانی حزبەكەی بەهێرش بۆسەر دۆستە كۆنەكەی گەرم دەكات و دەڵێت، پارتی خەونی ئەو جاش و خۆفرۆشانەی لەگۆڕنا كە دەیانویست كوردستان بدەنە دەست داگیركەران، لەبەرامبەردا لاهور تاڵەبانی كە لەدوای مردنی مام جەلالەوە حزبەكەی بێ سكرتێرو سەرگەورە ماوەتەوە هێرشەكانی ئاراستەی پارتی دەكات و دەڵێت: گەورەترین خیانەت ئێستا لە كەركوك لەلایەن پارتییەوە دەكرێت كە خەڵكی هان دەدەن بەشداری هەڵبژاردنەكانی كەركوك نەكەن  و بۆ عەرەبە شۆڤینییەكان و توركمانەكانی بەجێبهێڵێت. ئەم هێرش و پەلاماردانەی نەوەی دووەمی سیاسیەكانی پارتی و یەكێتی بۆسەر یەكدی لە فەراغی نەوەی یەكەمی سیاسیەكانیانە، ئەو نەوەیەی كە بەرژەوەندی هاوبەش كۆیانی كردبۆوەو دوای شەڕی ناوخۆی دوورو درێژی نێوانیان گەیشتنە ئەو بڕوایەی كە دەتوانن پێكەوە بەرژەوەندیە حزبی و بنەماڵەییەكانیان بپارێزن، ئێستا نەوەی یەكەم لەدوای شكستیان لە ریفراندۆم و ئەو بارودۆخە نالەبارەی لە كوردستاندا خوڵقاندیان، رۆڵیان كاڵ بۆتەوەو خۆیان لە شانۆی سیاسی بەدورگرتووەو سەری گورسیەكەیان داوەتە دەست نەوەی دووەمی سیاسیەكانیان، ئەوان پێشتر پێكەوە هێرشیان دەكردە سەر لایەنە ئۆپۆزسیۆنەكان، بەڵام ئێستا روی هێرشەكانیان بۆسەر یەكدیە، ئێستا نەوەی دووەمی سیاسیەكان عەرزی خۆیان دەكەن و دەیانەوێت لە رێگەی هێرشكردن بۆسەر یەكدی دەركەونەوەو خۆیان بە پاڵەوان نیشان بدەن، جەماوەری ئەم هێزانە وا راهێنراون كە بە هێرش و پەلامار بۆسەر یەكدی گێرڤی حەماسەتیان بەرز دەبێتەوە. گوتارە نەوەی دووەمی سیاسیەكان جگە لە جوینەوەی گوتاری دەیان ساڵەی رابردووی نەوەی یەكەم دژ بەیەك هیچی دیكە نیە، ئەم نەوەیە بە كەرەستەیەكی دووبارەی رابردووەوە خۆی دەردەخات و هەڵگری هەمان ئەو روئیا و بیركردنەوانەیە كە كاری لەسەر شكاندنی بەرامبەر دەكرد لەسەر ماكیاجكردنی خۆی. هۆكاری ئەو هێرش و پەلاماردان و یەكتر شكاندنە بەشێكی پەیوەندی بە یەكلاكردنەوەو تەوزیفكردنی هەڵوێستە خراپەكانیانەوە بێت، پارتی دەیەوێت تەوزیفی شكستی ریفراندۆمەكەی 25ی ئەیلول بكات بەسەرپەرشی مەسعود بارزانی، كە تیایدا ئەو شكست و ماڵوێرانیەی بەسەر گەلی كوردستاندا هێنا بخاتە پاڵ یەكێتی نیشتیمانی كوردستان و خەریكە تیایدا سەركەوتوو دەبێت، ئەویش بەهۆی ململانێكانی ناو یەكێتی و دوبەرەكی ناخۆییەوە، بەشێكیشی لە بێ گوتاری و بەرنامەی روون و پلانی ستراتیژیەوەیە، كە ئەوەی ئەم هەڵبژاردنە لە هەڵبژاردنەكانی پێش خۆی جیادەكاتەوە ئەوەیە كە حزبەكان خاوەنی گوتاری سواو و بەرنامەی دوبارەو هەڵگری هیچ بنەماو ستراتیژێكی دیاری كراوو رون نیە. لەم هەڵمەتی هەڵبژاردنەدا گوتاری نارون و جەنجاڵ و تێك ترشاوبەسەریەكدا دەبینرێت، بەجۆرێك هیچیان ئەو سرەیان لێوە دیار نیە، ئەم هێزانە بەجۆرێك بانگەشە دژ بەیەك دەكەن وەك ئەوەی هەرگیز بیر لە دانیشتن و گفتوگۆ و دانوستان نەكەنەوە، ئەو ژینگە ناتەندروستەی ئەوان ئەمرۆ درووستیان كردووە، هەرگیز ناتوانێت سبەی بەرەكی یەكگرتووی لێ دروست بكرێت لە بەغداد كە رەنە هیچ كات بەقەد ئەمرۆ كورد پێویستی پێنەبێت لەبەغداد.   

راپۆرتی : ئارام مەحمود  لەگەڵ نزیكبونەوەی وادەی ئەنجامدانی هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق كە بڕیارە ڕۆژی 12ی ئەم مانگە بەڕێوەبچێت، پۆستی سەرۆك وەزیران بۆ كێ‌ یەكلادەبێتەوە؟ یەكێكە لەو پرسیارانەی زۆرترین پێشبینی و لێكدانەوەی لەبارەوە دەكرێت، لەگەڵ ئەوەی هەڵبژاردنی پەرلەمان ململانێی نێوان هێزەكانە بۆ دەستهێنانی زۆرترین كورسی لە دامەزراوەی یاسادانان، بەڵام لە بنەمادا ململانێی نێوان هێزە گەورەكانە بۆ بەدەستهێنانی پۆستی سەرۆك وەزیران و پۆستە باڵاكانی تری دەوڵەت.    حەیدەر عەبادی سەرۆك وەزیرانی ئێستای عێراق و سەرۆكی هاوپەیمانی سەركەوتن (النصر) یەكێكە لەو كەسایەتیانەی كە وەك خاوەنی بەهێزترین چانس بۆ وەرگرتنەوەی پۆستی سەرۆك وەزیران بۆ خولی دووەم ناوی دەهێنرێت، بەڵام تاكە كاندید نیە بۆ وەرگرتنی ئەو پۆستە، بەهۆی دابەشبونی شیعەكان بەسەر چەند ئیئتیلاف و هاوپەیمانێتییەكدا ناوی ژماریەك كەسایەتی تریش دێن، كە دیارترینیان (نوری مالیكی و هادی عامری و محەمەد شیاع سودانی و قوسەی سوهیل و قاسم ئەعرەجی) یە. عەبادی و ئاستەنگەكانی بەردەمی هەر پێشبینیەك بۆ سەرۆكی حكومەت داهاتووی عێراق بەبێ‌ ناوهێنانی حەیدەر عەبادی بە نالۆژێكی و خوێندنەوەیەكی ڕووكەش بۆ ڕۆڵی ناوبراو لە ڕووداوەكانی چوار ساڵی ڕابردووی عێراق وەسفدەكرێت، عەبادی وێڕای ئەوەی بەكەسێكی هاوسەنگی ناودەبرێت و  قسەش هەیە كە ڕەزامەندییەكی ئیقلیمی و نێودەوڵەتی لەسەربێت بۆ تەواوكردنی ئەوەی لە چوار ساڵی ڕابردوودا دەستیپێكردووە، جگە لەوەی توانی بە هاوكاری هاوپەیمانان یەك لەسەرسێی خاكی عێراق لە داعش پاكبكاتەوە، بەڵام هەموو ئەمانە ناكاتە ئەوەی دەرفەتی وەرگرتنەوەی پۆستی سەرۆك وەزیرانی بۆ خولی دووەم بۆ یەكلابوبێتەوە. لە كاتێكدا چەندین لایەن و هێزی شیعی ڕكابەری عەبادی دەكەن بۆ وەرگرتنی پۆستی سەرۆك وەزیران بەوپێیەی حزبی دەعوە ماوەی زیاتر لە 12 ساڵە دەستیگرتوە بەسەرجومگە هەستیارەكانی دەسەڵات بەتایبەت پۆستی سەرۆك وەزیران و چەندین لایەنی گرنگی ناو ماڵی شیعەی پەراوێزخستوە، سەرچاوە نزیكەكانی عەبادی ترسیان لە ساختەكردنی هەڵبژاردنەكان ناشارنەوە،  بەهۆی ئەوەی مالیكی پێگەی بەهێزی هەیە لە كۆمسیۆنی هەڵبژاردنەكان و لقەكانی كۆمسیۆنی هەڵبژاردن بەتایبەت لە پارێزگاكانی باشوور، كورد و سوننەش مەرجیان هەیە بۆ ئەوەی جارێكی تر متمانە بدەنەوە بەعەبادی. سوننەكان پشتیوانیكردنی عەبادیان بە بەدیهێنانی خواست و بەڵێنەكانیەوە گرێداوە، كە دیارترینیان گەڕانەوەی ئاوارەكانە بۆسەر زێدی خۆیان و قەرب،وكردنەوەی زیانە مادی و مەعنەوییەكانیان، كوردیش وێڕای پرسیاركردن لە چارەنوسی بەڵێنەكانی ڕابردوو، پرسیاری گەورەشیان هەیە لەسەر ئەو حكومەتە تەكنۆكراتەی كە عەبادی بەڵێنی پێكهێنانیدا، جگە لە پێشێلكردنی بنەمای تەوافوق و بەشداری ڕاستەقینە لە ناوەندی بڕیاری سیاسی و پێیانوایە عەبادی نەیتوانیوە شتێكی زیاتر لەوانەی پێش خۆی پێشەكەشبكات. خاڵێَكی تر كە نەیارەكانی عەبادی بەتایبەت لیستە شیعەكان  وەك شكستی ناوبراو زەقیان كردوەتەوە، نەبردنە سەری بەڵێنی هەڵدانەوەی دۆسیەكانی گەندەڵی و بەسزاگەیاندنی ئەنجامدەرانییەتی. سیناریۆكانی پێكهێنانی حكومەت یەكێك لەو سیناریۆیانەی كە باس دەكرێت پێكهێنانی حكومەتی تەوافوقیە بە سەرۆكایەتی حەیدەر عەبادی، سیناریۆی دووەم پێكهێنانی حكومەتی زۆرینەی سیاسییە بە سەرۆكایەتی نوری مالیكی یان كاندیدێك كە مالیكی و هاوپەیمانەكانی لە ئایندەیەكی نزیكدا پێشنیازی دەكەن بۆ پێكهێنانی حكومەتی داهاتوو، سیناریۆی سێهەمیش پێكهێنانی حكومەتە لەلایەن كەسایەتییەكی شیعەوە كە ئەمریكا و سعودیە بەپلەی سەرەكی و دوای ئەوانیش ئێران لەسەری ڕێكدەكەون. لە خولەكانی ڕابردوودا ئێران ڕۆڵی گەورەی هەبوو لەدەستنیشانكردنی كاندیدی پۆستی سەرۆك وەزیرانی عێراق، بەڵام وەك بەشێك لە چاودێران دەڵێن، كاندیدی داهاتووی پۆستی سەرۆك وەزیرانی عێراق لەلایەن ئەمریكا و هاوپەیمانە ئیقلیمییەكانی لە ناوچەكە دەستنیشاندەكرێت، بەهۆی پاشەكشێی ڕۆڵی ئێران لە عێراق بەتایبەتی دوای پەرتەوازەبوونی ناوماڵی شیعە بەشێوەیەكی چاوەڕواننەكرا و دووركەوتنەوەی زیاتری هاوپەیمانی (سائرون)ی، سەربە موقتەدا سەدر و ئیئتیلافی (النصر)ی، حەیدەر عەبادی لە ئێران.   

بەرێوەبەرایەتی بانكی رەشید رایگەیاند، پێشینەی هاوسەرگیری بۆ یەكەم هاوسەرگیری یان دووەم هاوسەرگیری لە 5 ملیۆن دینارەوە بۆ 10 ملیۆن دینار زیادكرا، بۆ ئەو فەرمانبەرانەی كە موچەكانیان لە بانگی رەشیدە، بەرمەجی ئەوەی ساڵێك بەسەر گرێبەستی هاوسەرگیریاندا تێپەڕنەبوبێت. 

وەرگێڕانی: فازل حەمەرەفعەت & نامیق رەسول بیانییەكان لە ئەڵمانیا لە تاقكیردنەوەی شۆفێریدا دەرناچن زۆرێك لەو خەڵكانەی كە لە ئەڵمانیا دەژین و بە رەگەز خەڵكی ئەو وڵاتە نین رووبەڕووی ژمارەیەك ئاستەنگ دەبنەوە، زمانی بەربەستی گەورەیە لەبەردەم ئەواندا، ئەمەش بوەتە هۆی ئەوەی ئەو خەڵكانە لە تاقیكردنەوەكانی وەرگرتنی مۆڵەتی شۆفێریدا دەرنەچن. كۆمەڵەی راهێنەرانی بواری فێركاری شۆفێری لە ئەڵمانیا دەڵێت: ژمارەی ئەو كەسانەی كە لە تاقیكردنەوەی وەرگرتنی مۆڵەتی شۆفێریدا دەرناچن لەزیادبوندایە. لە لێدوانێكدا بۆ سایتی (بێڵد)، گیرهارد فۆن بریسندۆرڤ سەرۆكی كۆمەڵەی راهێنەران ئاشكرایكرد، زۆرێك لەوانەی كە خۆیان تۆماردەكەن بۆ وەرگرتنی مۆڵەتی شۆفێری، زمانی ئەڵمانی نازانن، زۆربەی ئەو كەسانە خەڵكانی بیانین و لە تاقیكردنەوەی تیۆریدا رووبەڕووی ئاستەنگ دەبنەوە و پێویستیان بە سێ بۆ پێنج هەوڵ هەیە بۆ دەرچوون لە تاقیكردنەوەكە. ئەمە لەكاتێكدایە لە ساڵی 2016 وە لە ئەڵمانیا رێگە بەوە دراوە بە زمانی عەرەبی تاقیكردنەوەی تیۆری وەرگرتنی مۆڵەتی شۆفێری بكرێت. بە بەراورد بە ساڵی 2016، ژمارەی ئەو كەسانەی ساڵی 2017 لە تاقیكردنەوەكانی تیۆری وەرگرتنی مۆڵەتی شۆفێریدا دەرنەچوون بەرێژەی 7% زیادیكردووە، هەمان ساڵ رێژەی ئەوانەی لە تاقیكردنەوەی پراكتیكیدا دەرنەچوون بەرێژەی 3% زیادیكردووە. بەڵام لەسەر ئاستی ویلایەتەكانی ئەڵمانیا، ویلایەتی سەكسۆنیا بەرزترین ئاستی تۆماركردووە، بەجۆرێك رێژەی ئەوانەی كە لە تاقیكردنەوەی تیۆری دەرنەچوون گەیشتوەتە رێژەی 45%، ویلایەتی هامبۆرگیش لە پلەی یەكەمی ویلایەتەكانی ئەڵمانیادایە لەڕووی ژمارەی ئەو كەسانەی كە لە تاقیكردنەوەی پراكتیكی شۆفێریدا دەرنەچوون و لە ساڵی 2017دا رێژەی دەرنەچووەكان گەیشتوەتە نزیكەی 42%. سەرنجڕاكێشترین یاساكانی هاتوچۆ لە جیهاندا •    ئوسترالیا رێگە بە گواستنەوەی گژوگیا نادرێت بە ئۆتۆمبیلی كرێ نەبێت، هەروەها  لەم وڵاتە هەر كەسێك لەجیاتی ئۆتۆمبیل بە ئەسپ كەلوپەل بگوازێتەوە مافی ئەوەی هەیە لە هەموو باڕێك بوەستێت و لەسەر كرێكارانی باڕەكە پێویستە بایەخی تەواو بە ئەسپەكان بدەن، كاتێك خاوەنەكانیان پشوودەدەن لەوێ‌. •    ئەڵمانیا هەر شۆفێرێك لەكاتی لێخوڕیندا مۆبایل بەكاربهێنێت غەرامەدەكرێت و خاڵێكی لە تۆماری هاتوچۆدا لەسەر تۆماردەكرێت، بەڵام لێخوڕینی ئۆتۆمبیل بە رووتی و بەبێ‌ پۆشینی جلوبەرگ رێگەپێدراوە بەو مەرجەی لە شەقامەكاندا رەفتاری نەشیاو بەرامبەر خەڵك نەكەیت و گێچەڵ بە خەڵك نەكەیت، چونكە ناو ئۆتۆمبیل بە شوێنێكی تایبەت بۆ خاوەنەكەی دادەنرێت و دەتوانێت كاری تێدابكات و خۆی بگۆڕێت، بەوپێیەی پێچەوانەی یاساكانی هاتوچۆ نییە. •    بەریتانیا شۆفێر بەڕوتی و بێ لەبەركردنی پۆشاك دەتوانێت ئۆتۆمبیل و پاسكیل لێبخوڕیت، هەروەها شۆفێر دەتوانێت لەحاڵەتی ناچاریدا  لەلای ئۆتۆمبیلەكەیەوە میزبكات بە مەرجێك میز بە تایەی دواوەی ئۆتۆمبیلەكەیدا بكات و دەستی راستی بە ئۆتۆمبیلەكەیەوە بێت، هەروەها چاودێری رێگاوبان لە بەریتانیا مافی ئەوەی نیە غەرامەی كەسێك بكات ئەگەر كڵاوی فەرمیی لەسەردا نەبێت. •    ئەمریكا لە چەند ویلایەتێكی ئەمریكا چەندین یاسای نامۆ هەن، بۆ نمونە لە ولایەتی تێنیسی رێگە بە شۆفێر نادرێت لەكاتی شۆفێریدا چەكەكەی رووبكاتە ئاژەڵان، بەڵام رێگەی پێدەدرێت لەو كاتەدا نەهەنگ بكوژێت، ئەوەی زۆر نامۆیە ئەوەیە ویلایەتی تێنسی ناكەوێتە سەر دەریا، بەڵام لە ویلایەتی كنتاكی رێگە بە ژنان دەدرێت ئۆتۆمبیل لێبخوڕن بە جلی مەلەكردنەوە (بەكینی) ئەگەر پۆلیسیان لەگەڵدا بێت یان كوتەكێكیان پێبێت بۆ پارێزگاریكردن لە خۆیان. •    دانیمارك یاساكانی هاتوچۆ شۆفێران ناچار دەكەن ئۆتۆمبیلەكەی بە باشی بپشكنێت و هەموو پێداویستییەكی سەلامەتی و ئاو سوتەمەنی پێبێت، هەروەها پێویستیشە لەسەری تەماشای ئۆتۆمبیلەكەی بكات بۆئەوەی دڵنیا بێت لەوە هیچ كەسێك لە ژێر ئۆتۆمبیلەكەیدا نەخەوتووە. •    فەرەنسا یاسا سزای توند بەسەر ئەو كەسانەدا دەسەپێنێت كە تازە بوونەتە شۆفێر، و بۆ ماوەی دوو ساڵ دوای وەرگرتنی مۆڵەتی شۆفێری رێگەیان پێنادرێت لەسەر شەقامی خێرا لە 110 كلم/ كاتژمێر و لەسەر رێگاكانی دەرەوە 80 كلم/ كاتژمێر بڕۆن. •    بۆسنە لە بۆسنە ئەو كەسانەی تازە بوونەتە شۆفێر و تەمەنیان لە ژێر 23 ساڵیەوەیە، بۆ ماوەی یەك ساڵ دوای وەرگرتنی مۆڵەتی شۆفێری رێگەیان پێنادرێت بە شەودا ئۆتۆمبیل لێبخوڕن. •    نەمسا لە نەمسا پۆلیس مافی ئەوەی هەیە بە گوێرەی بینینی خۆی خێرایی ئۆتۆمبیل بخەمڵێنێت هەتا 30 كلم/ كاتژمێر لەسەروو خێرایی رێگە پێدراوەوە، دەشتوانن بەوە غەرامەكردنی دارایی بسەپێنن بەسەر شۆفێراندا، بەبێ‌ داواكاری پشكنینی تەكنینكی و بێ‌ ئەوەشی تانەی لێبدرێت لە دادگان. سەرچاوە: DW      

موقتەدا سەدر، رابەری رەوتی سەدر داوا لە هاوڵاتیانی كورد دەكات هاوشێوەی شیعە و سوننە دەنگ لەدژی ستەم و گەندەڵی بەرزبكەنەوە. سەدر لە وەڵامی پرسیارێكدا دەربارەی ئاراستەكردنی پەیامێك بۆ هەموو نەتەوە و ئاینزا و پێكهاتەكانی عێراق لە هەڵبژاردنی داهاتوودا وتی :" هەڵبژاردن و پرۆسەی دیموكراتیەت بۆ هەموو تایەفەكانە نەك تەنها بۆ زۆرینە." سەدر داوا ش لە هەموو نەتەوە و پێكهاتەكان كرد بەوپەڕی بەهێزییەوە بەشداری هەڵبژاردن بكەن و وتی :" پێویستە دەنگی كوردەكان دژی ستەم و گەندەڵی بەرزببێتەوە، هەروەك چۆن دەنگی شیعە و سوننەكان بەرزبووەوە." سەدر لە هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراقدا كە رۆژی 12ی ئایار بەڕێوەدەچێت پشتیوانی لە هاوپەیمانی " سائرون" دەكات، كە رەوتی سەدر و چەند  حزب و گروپێكی مەدەنی  و حزبی شیوعی پێكیانهێناوە.    

كاتژمێر 9:45 خولی ئەمشەو بەكاتی هەرێمی كوردستان لە چوارچێوەی یارییەكانی هەفتەی 36 خولی ئیسپانیا " لالیگا"  لە یاری كلاسیكۆدا، یانەی بەرشەلۆنە كە جامی ئەمساڵی خولەكەی مسۆگەركردووە میوانداریی یانەی ریاڵ مەدریدی نەیاری كلاسیكی دەكات، ئەوەش لە كاتێكدایە كە ریاڵ مەدرید لە ئامادەكارییدایە بۆ یاری كۆتایی خولی یانە پاڵەوانەكانی ئەوروپا بەرامبەر لیڤەرپوڵ. یانەی بەرشەلۆنە وەرزی ئەمساڵ توانی بە سەركەوتوویی و بە دووركەوتنەوەی یاریزانی لێهاتووی تپیەكە " نەیمار داسیلڤا" كە لە گرێبەستێكی مێژوویدا چووە ریزی یانەی پاریس سانجێرمانی فەرەنسی، نازناوەكە بەدەستبهێنێت، بەڵام دەرچوونی لە خولی یانە پاڵەوانەكانی ئەوروپا لەسەر دەستی یانەی رۆمای ئیتالی جەماوەر و هەوادارانی تیپكەی بێ‌ ئومێد و نیگەران كرد، بە تایبەت لە یاری گەڕانەوەدا كە هاوڕێكانی میسی بە سێ‌ گۆڵی خاوێن یارییەكەیان دۆڕاند. تیپەكەی  كەتەلۆنیا هەلی ئەوەی لەبەردەستدایە ئەمشەو كلاسیكۆی " كامپ نو" لە ریاڵ مەدرید بەرێتەوە و ببێتە یەكەمین یانە لە مێژووی تۆپی پێی ئیسپانیادا وەرزێك بە بێ دۆڕاندنی هیچ یارییەكە كۆتایی پێدێنێت. چەند راستییەك دەربارەی كلاسیكۆی ئیسپانیا •    كلاسیكۆی ئەمشەو كلاسیكۆی ژمارە 138 لە سەرجەم ركابەرێتییەكاندا، بەرشەلۆنە 93 یاریی كلاسیكۆی •    بەرشەلۆنە لە سێ‌ كلاسیكۆی دوایی لە یاریگای كامپ نۆ  لەسەرجەم ركابەرێتییەكاندا هیچ یارییەكی نەبردووەتەوە. •    دواهەمینجار كە بەرشەلۆنە لە یاریگای خۆی لە ریاڵ مەدریدی بردبێتەوە ئازاری 2015 بووە. •    لەوانەیە ریاڵ مەدرید ببێتە یەكەمین یانە 400 گۆڵ لە یاریی كلاسیكۆ تۆماربكات ( ئێستا 399 گۆڵی هەیە و بەرشەلۆنە 387 گۆڵ ). •     بەرشەلۆنە دەیەوێت دووجار لە یەك وەرزدا لە خولی ئیسپانیادا لە ریاڵ مەدرید بەرێتەوە وەك ئەوەی لە وەرزی ( 2013 / 2014 ) كردی. •     لە بیست یاریی دوایی كلاسیكۆدا بەرشەلۆنە 46 گۆڵی لە ریاڵ مەدرید كردووە.  

دوو كاندیدی لیستی نەسری حەیدەر عەبادی لە هەولێر و دهۆك كشانەوەو میدیاكانی پارتیش دەڵێن پەیوەندیان بە پارتیەوە كردووە، كشانەوەی ئەو كاندیدانەی لیستەكەی عەبادی لە كاتێكدایە، كە بونی كاندیدی لیستە عێراقیەكان بەتایبەتیش لیستەكەی عەبادی حزبە كوردیەكانی بەتایبەتیش پارتی توشی ئیحراجی كردووە، چونكە خاڵی سەرەكی بانگەشەی ئەم جارەی پارتی ریفراندۆم و خیانەتی 16ی ئۆكتۆبەرە، كە لەلایەن هێزەكانی عێراق و بەفەرماندەیی حەیدەر عەبادی كراوە، كە بۆ هەڵبژاردنی 12ی ئایار بەشێك لە لیستە عێراقیەكان كاندیدیان لە پارێزگاكانی هەرێمی كوردستان هەیەو لیستی نەسر حەیدەر عەبادیش 23 كاندیدی لە پارێزگاكانی هەرێمی كوردستان هەیە.  ئەمرۆ یەكشەمە ھیمان رەمزی، كاندیدی ژمارە 4ی هاوپەیمانیی نەسر، كە حەیدەر عەبادی، سەرۆك وەزیرانی عێراق سەرۆكایەتیی دەكات، كشانەوەی خۆی لەو ھاوپەیمانێتیەكە راگەیاند، ئەگەرچی ئەو كاندیدە پاساوی كشانەوەی بۆ ئەوە گەڕاندۆتەوە كە هاوپەیمانێتیەكەی عەبادی تەنها ئامانجی بەدەستهێنانی كورسیە نەك بەدەستهێنانی مافی هاوڵاتیان. لە رۆژی ٣/٥/٢٠١٨ رەوشەن عەبدولسەلام، كاندیدی ژمارەی 3ی هاوپەیمانی نەسری حەیدەر عەبای لە پارێزگای دهۆك كشانەوەی خۆی لەو هاوپەیمانێتیە راگەیاندوو میدیاكانی پارتیش رایان گەیاند كە هاتۆتە ناو ریزەكانی پارتیەوە. دەوترێت، بەشێك لە كشانەوەی كاندیداكان پەیوەندی بە فشاری پارتیەوە هەیە لەسەر كاندیدانەو بەشێكی پەیوەستە بە ئیغرای مادی و بۆ ئەو كاندیدانەو بەشێكیشیان دەوترێت پێشتر پارتی بە پلان ئەو كاندیدانەی خزاندۆتە ناو لیستەكەی عەبادیەوە بۆ ئەوەی لە كۆتایی بانگەشەدا بیانكشێنێتەوە.  ................................... بیرهێنانەوە هاوپەیمانی سەركەوتن " النصر": هاوپەیمانی سەركەوتن كە حەیدەر عەبادی سەرۆك وەزیرانی عێراق سەرۆكایەتی دەكات لە (سلێمانی و هەولێر و دهۆك) لیستی كاندیدی بۆ هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران هەیە، لیستەكەی عەبادی لە سلێمانی (9) كاندید لەخۆدەگرێت: 1-     ژیان عەبدوڵا نوری عەبدوڵا 2-     محەمەد نوری سەیفەدین محەمەد نوری محەمەد سەعید 3-    ئیبراهیم رەشید عەبدوڵا عارف 4-     بەكر حەبیب مەحمود محەمەد 5-    ئومێد عەبدوڵا ساڵح عەبدولڕەحمان 6-     شادمان رەشید زۆراب عەلی 7-     سائیرە ئەكرەم محەمەد ساڵح 8-     شیان رەشید رەحیم ئەمین 9-     عیماد ئیسماعیل عەبدولقادر یوسف عەممار حەكیم 14 كاندیدی لە سلێمانی هەیە، ئەیاد عەلاوی 4 كاندیدی لە سلێمانی هەیە، عەبادی لە سلێمانی 9 كاندیدی هەیە، عەبادی لە هەولێر 8 كاندیدی هەیە، عەبادی لە دهۆك 6 كاندیدی هەیە   هاوپەیمانی سەركەوتن لە پارێزگای هەولێریش لیستێكی كاندیدی بۆ هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران هەیە، لیستەكەی هەولێری حەیدەر عەبادی پێكدێت لە (8) كاندید: 1-    جەرجیس محەمەد حسێن عەدیل (جەرجیس گولیزادە)/ سەرۆكی لیست 2-    عیماد كەمال سەعید مەولود 3-    بەدیع شەرەفەدین عەزیز رەفیق 4-    هێمن رەمزی مەحمود عەلی 5-    خالید عەلی فارس ئەمین 6-    ئیبراهیم سەمین ئەمین خورشید 7-    ئەسرا شەرەفەدین عەزیز رەفیق 8-    فەرقەد محەمەد زەیدان زەنون هاوپەیمانێتییەكەی عەبادی بەهەمان شێوە لە پارێزگای دهۆك لیستی هەیە بۆ هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران، لیستەكەی عەبادی لە پارێزگای دهۆك پێكدێت لە (6) كاندید: 1-     ناسر تۆفیق رەشید/ سەرۆكی لیست 2-     شێركۆ عابید محەمەد رەشید 3-     رەوشەن عەبدولسەلام حەسەن ئەتروشی 4-     ئەنوەر محەمەد مەعسوم ئەنوەر 5-     فادیە حسێن محەمەد ئەمین 6-     عومەر عەلی سەعید عەبدولقادر رەوتی نیشتمانی عەشائیری لە عێراق ئەمەش رەوتێكی عێراقییە و لە پارێزگای هەولێر لیستێكی هەیە و لیستەكە لە (6) كاندیدی هەیە: 1-    فەیسەڵ عارەب حەمەد ئیسماعیل 2-    زانا عەزیز كەریم جەرجیس / سەرۆك زانا 3-    فازیل عەزیز كەریم جەرجیس 4-    دڵخۆش قادر ئیبراهیم قادر 5-    مژدە عەزیز كەریم جەرجیس 6-    دانا عەزیز كەریم جەرجیس   http://drawmedia.net/page_detail?smart-id=402

لەسەر داوای بریكاری نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان، دادگای فیدراڵی عێراق تەماشاكردنی سكاڵایەكی لەسەر هەناردەی نەوتی هەرێم بەشێوەیەكی راستەوخۆ بۆ دەرەوە، دواخست. ئیاس سامۆك وتەبێژی فەرمی دادگای فیدراڵی عێراق لە بەیاننامەیەكدا ئاشكرایكرد، دادگای فیدراڵیی بە سەرۆكایەتی دادوەر مدحەت مەحمود و ئامادەبوونی هەموو دادوەران، كۆبوەتەوە بۆ تەماشاكردنی سكاڵایەتی وەزیری نەوتی عێراق لەسەر وەزیری سامانە سروشتییەكانی هەرێمی كوردستان. بەپێی قسەی وتەبێژی دادگای فیدراڵی، لە دانیشتنەكەدا بریكاری هەریەكە لە سەرۆك وەزیرانی فیدراڵی عێراق و بریكاری وەزیری دارایی فیدراڵ و بریكاری سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیرانی هەرێمی كوردستان ئامادەبوون. لە دانیشتنەكەی دادگای فیدراڵیدا، بریكاری نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان داوایكرد تەماشاكردنی سكاڵاكە دوابخرێت بەمەبەستی ئامادەكردنی لیستی وەڵامەكان، لەسەر بنەمای ئەم داوایە، دادگا تەماشاكردنی دۆسییەكەی بۆ رۆژی 3ی حوزەیرانی داهاتوو دواخست. جەبار لعێبی وەزیری نەوتی عێراق لە دادگا فیدراڵی عێراق لەبارەی نادەستوریبوونی هەناردەی نەوتی هەرێم بۆ دەرەوە، سكاڵایەكی لەسەر ئاشتی هەورامی وەزیری سامانە سروشتییەكانی هەرێم تۆماركردووە و داوادەكات هەرێم نەوتەكەی رادەستی حكومەتی ناوەند بكات و پارەی هەموو ئەو نەوتەش بگەڕێنێتەوە كە پێشتر بەشێوەی سەربەخۆ فرۆشتویەتی. نەوت یەكێكە لە دۆسیە هەڵپەسێردراوەكان لەنێوان حكومەتی هەرێم و بەغداد، بەهۆی ئەوەی تائێستا ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق نەیتوانیوە یاسای تایبەت بە نەوت و غاز پەسەند بكات، پرسی چۆنیەتی دەرهێنان و فرۆشتنی نەوت بە ناڕوونی ماوەتەوە، حكومەتی ناوەندی عێراق دۆسیەی فرۆشتنی نەوتی هەرێمی بەستوەتەوە بە بودجەی عێراقەوە، لەبەرامبەر رادەستكردنی پشكی هەرێم لە بودجەی فیدراڵ داوای رادەستكردنی نەوت لە هەرێم دەكات. لە ماوەی رابردوودا حكومەتی هەرێمی كوردستان بڕیاریدا بەشێوەی سەربەخۆ نەوت بفرۆشێت، بەڵام بەهۆی ناڕەزایەتی حكومەتی عێراقەوە پرۆسەی فرۆشتنی نەوتی هەرێم لەسەر ئاستی جیهان روبەڕوی گرێ و گۆڵ بووەوە. دواخستی پرسی بڕیاردان لەسەر سكاڵاكەی وەزیری نەوتی عێراق لەبارەی دۆسیەی نەوتی هەرێمی كوردستانەوە لەلایەن دادگای فیدراڵییەوە رەنگە هۆكارەكەی بۆ ئەوە بگەڕێتەوە، دوای بەڕێوەچوونی هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق جارێكی تر گفتوگۆ لەنێوان هەرێم و بەغداد لەبارەی نەوتەوە دەستپێدەكاتەوە.  

راپۆرت: فازل حەمەڕەفعەت بەیانی ئەمڕۆ خەڵكی لوبنان چوونە بەردەم سندوقەكانی دەنگدان كرد بە مەبەستی هەڵبژاردنی پەرلەمانێكی نوێ بۆ وڵاتەكەیان، لە ماوەی (9) ساڵی رابردوودا ئەمە یەكەمین هەڵبژاردنە لە لوبنان بەڕێوەدەچێت. پێشبینی ناكرێت ئەم هەڵبژاردنە تەرازووی هێز لە لوبنان بگۆڕێت، بەڵام وەكو هەنگاوێكی گرنگ تەماشا دەكرێت بۆ سەقامگیركردنی ئابوری وڵات. (3 ملیۆن و 600 هەزار) كەس مافی دەنگدانیان هەیە، زیاتر لە (500) كاندید كێبركێ دەكەن لەسەر بردنەوەی (128) كورسی پەرلەمان. دواین هەڵبژاردن لە لوبنان ساڵی 2009 بەڕێوەچوو، دەبوو ویلایەتی پەرلەمان ماوەی تەنیا (4) ساڵ بەردەوام بێت، بەڵام هاوشێوەی هەرێمی كوردستان ویلایەتی پەرلەمان دووجار درێژكرایەوە، ئەمەش بە بەهانەی دوو هۆكاری جیاواز، یەكەم ناسەقامگیری بارودۆخی سوریای دراوسێ و دووەم، هەمواركردنی یاسای هەڵبژاردنەكان.  دواجار سیستمی هەڵبژاردن هەمواركرا، ژمارەی بازنەكانی هەڵبژاردن كەمكرایەوە و بۆیەكەمجاریش لە مێژووی لوبناندا رێگا بە رەوەندی دەرەوەی وڵات درا بەشداری دەنگدان بكەن. لوبنان تاڕادەیەكی زۆر توانی بەسەر ئەو گەردەلولە هەرێمییەدا سەركەوێت كە بەهۆی ئەو جەنگەوە دروستبووە كە ماوەی (9) ساڵە لە سوریای دراوسێیدا بەردەوامە، كە وەكو موگناتیسێك وڵاتانی ناوچەكەی بەرەو خۆی كێش كردووە و بەهۆیەوە شەپۆلێكی ئاوارەبوون دروستبووە، بەڵام لەدوای دواهەمین هەڵبژاردنەوە روبەڕوی تەنگژەیەكی سیاسی ناوخۆیی بووەوە. لوبنان كە وڵاتێكە بچوكە و دەكەوێتە سەر دەریای ناوەڕاست، هێشتا هەڵبژاردن تێیدا تاڕادەیەك پرۆسەیەكی رووكەشە، چونكە دەسەڵات بەپێی رێككەوتنێكی پێشوەختە لەنێوان تائیفە و پێكهاتەكانی وڵاتدا دابەشكراوە. چاودێران پێشبینیدەكەن، ئەنجامی هەڵبژاردنەكە هەرچۆنێك بێت، حكومەتی داهاتووی لوبنان هاوشێوەی ئەو حكومەتەی كە ساڵی 2016 دروستكرا پێكبێت لە زۆرینەی پارتە سەرەكییەكانی وڵات. سەرەڕای هەندێك كردەوەی توندوتیژی و ترساندنی پەیوەندیدار بە هەڵبژاردنەكانەوە لەم هەفتانەی دوایدا، لەكاتی بەڕێوەچوونی هەڵمەتی بانگەشەی هەڵبژاردندا هیچ روداوێكی گەورە لە لوبنان روینەداوە كە جێگای باس بێت. دوو لایەنی سەرەكی لوبنان زیاتر لەلایەن چاودێرانەوە سەرەنجیان لەسەرە، ئەوانیش بریتین لە رەوتی ئایندە- (مستقبل) بە سەرۆكایەتی سەعد حەریری سەرۆك وەزیرانی سوننەی هەروەها حزبوڵای شیعە بە سەرۆكایەتی حەسەن نەسروڵا. لوبنان هاوشێوەی عێراق ماوەی چەندین ساڵە بوەتە گۆڕەپانی ململانێی مەزهەبی نێوان سعودیە و ئێران، ئێران پشتیوانی لە حزبوڵا دەكات، سعودیەش لە هەڵبژاردنی پێشوودا پشتیوانی رەوتی موستەقبەلی سەعد حەریری كرد، بەڵام لەم هەڵبژاردنەدا سعودیە پاشەكشێی كردووە لە پشتیوانیكردنی حەریری. وڵاتە كۆمەكبەخشەكان مانگی رابردوو بەڵێنیاندا بڕی (11) ملیار دۆلار وەكو قەرز بە لوبنان بدەن بۆ پرۆگرامی وەبەرهێنانی سەرمایە، بەڵام پێدانی ئەم قەرزە بەو مەرجەیە دەسەڵاتدارانی لوبنان چاكسازی لە بواری دارایی و كەرتەكانی تردا بكەن.