(درەو میدیا): عیمران خان ئەستێرەی پێشووی یاری كریكێت و رێبەری پارتی بزوتنەوەی ئینساف، سەركەوتنی پارتەكەی لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی پاكستان راگەیاند. لە وتارێكی تەلەفزیۆنیدا عیمران خان رایگەیاند، دیموكراسی لە پاكستان پێشكەوتووە و بەڵێنیدا بەشێوازێكی نوێ حوكمی پاكستان بكات. بەپێی ئەنجامی بەرایی هەڵبژاردنی پەرلەمانی پاكستان كە دوێنێ بەڕێوەچوو، پارتی ئینساف زۆرینەی دەنگەكانی بەدەستهێناوە و عیمران خانی سەرۆكی ئەو پارتە دەبێت بە سەرۆك وەزیرانی داهاتووی پاكستان. ئەمە لەكاتێكدایە ژمارەیەك لە پارتە بەشداربوەكانی تری هەڵبژاردن باس لە رودانی ساختەكارییەكی بەرفراوان دەكەن لە پرۆسەی هەڵبژاردنەكەدا و دەڵێن سوپا پاڵپشتی لە عیمران خان كردووە.  

(درەو میدیا): دوای بڕیاردان لەسەریان یەكێتی گۆڕانكاری لە پۆستە حزبیەكانی خستە بواری جێبەجێكردنەوە بەم شێوەیە: -    رابەری سەید برایم لە بەرپرسی مەڵبەندی كۆیەوە بۆ لێپرسراوی مەكتەبی راگەیاندن لە شوێنی قادر عەزیز -    بورهان سەعید سۆفی وەك بەرپرسی مەڵبەندی كۆیەی یەكێتی دەستبەكاربوو لە شوێنی رابەر سەید برایم -    سیروان كوێخا نەجم وەك بەرپرسی مەڵبەندی چەمچەماڵی یەكێتی دەستبەكاربوو لە شوێنی بەرزان ئەحمەد كوردە  -    عەبدولباری زێباری وەك بەرپرسی مەڵبەندی بایدینانی یەكێتی دەستبەكاربوو لە شوێنی  هەرێم كەمال ئاغا  -    سامان گەرمیانی وەك بەرپرسی مەڵبەندی گەرمیانی یەكێتی دەستبەكاربوو لە شوێنی  محەمەد عەبدوڵا  ئەگەرچی لەسەرەتادا ئەو گۆڕانكاریانە ناڕەزایی و ناكۆكی سەركردەكانی لێكەوتەوە، بەڵام دواتر گۆڕانكاریەكان چونە بواری جێبەجێكردنەوەو بڕیارە گۆڕانكاری دیكەش بكرێت.     

درەو میدیا: خاوەنی گوتارێكی رەوان و سەرنج راكێشە، سیاسەتمەدار و دیپلۆماتێكی دیارە، هەموو تواناكانی خستە خزمەتی بانگەشەی هەڵبژاردنەوە، بەڵام بەرهەمێكی كەمی چنیەوە. بەرهەم ئەحمەد ساڵح، ئەو پیاوەی سەرۆكی دوو كابینەی حكومەتی هەرێمی كوردستان و جێگری سەرۆك وەزیرانی عێراق و وەزیری پلاندانانی عێراق و جێگری سكرتێری گشتی یەكێتی نیشتمانی كوردستان بووە، ئێستا لە دواین پرۆژەی سیاسیدا سەرۆكایەتی هێزێكی سیاسی نوێ دەكات بەناوی "هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەری". لەیەكەم ئەزموندا وەكو سیاسییەكی سەربەخۆ و سەرۆكی پارتێكی سیاسی، بەرهەم ساڵح لە پرۆسەی هەڵبژاردندا گلا و بە ئامانجەكەی نەگەیشت، ئەو هۆكاری گلانەكەی بۆ ساختەكاری پلان بۆ داڕێژراوی هاوڕێكانی پێشووی لە یەكێتی نیشتیمانی دەگەڕێنێتەوە. بەرهەم ساڵح لە یەكەم تاقیكردنەوەدا رۆژی 12ی ئایار هەڵبژاردنی پەرلەمانی لە عێراق بەڕێوەچوو، هاوپەیمانێتییەكەی بەرهەم ساڵح وەكو نوێترین هێزی گۆڕەپانی سیاسی هەرێمی كوردستان یەكەم چانسی خۆی لەو هەڵبژاردنەدا تاقیكردەوە. ئەگەرچی گوتار و هەنگاوەكانی بەرهەم ساڵح لە بنەڕەتەوە زیاتر بەرەو ئاڕاستەی هەرێم و دۆخی هەرێم بوو، بەڵام چووە یارەكەی بەغدادەوە، بەرهەمی بەرهەم ساڵح لەو پرۆسەیەدا چنینەوە تەنیا (2) كورسی بوو، لە یەكەم بەشداریدا چانسێكی خراپی هێنا. بەپێی ئەنجامی فەرمی كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عێراق لە پارێزگای سلێمانی زیدی بەرهەم ساڵح، هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەری لە پلەی شەشەمدا بووەو (46967) دەنگی بەدەستهێناوە كە دەكاتە تەنها (1) كورسی. لە پارێزگای هەولێری پایتەختی هەرێمیش، هاوپەیمانێتییەكەی بەرهەم ساڵح لە پلەی چوارەمدا بوو، ( 50561) دەنگی بەدەستهێنا كە بەهەمان شێوەی سلێمانی (1) كورسی مسۆگەركرد، لە دهۆكیش دەنگەكانی نەگەیشتە ئاستی كورسییەك. هاوپەیمانێتییەكەی بەرهەم ساڵح لەگەڵ لایەنە ناڕازییەكانی دیكەدا تانەیان لە ئەنجامەكانداو رایانگەیاند، ساختەكاری زۆریان لێكراوە، داوای ئەژماركردنەوەی دەستیی دەنگەكانیان كرد. دوای ئەژماركردنەوەی دەستیی دەنگەكان، ئەنجامەكە هەر بە دڵی هاوپەیمانی نەبوو، بەپێی ئەنجامی نافەرمی ژماردنەوەی دەستیی دەنگەكان، هاوپەیمانی لە نێوان پلەی پێنجەم و شەشەمدایە لە پارێزگای سلێمانی بە جۆرێك، لە ناوەندی پێشڕەو ژمارە 126102 وێستگەی ژمارە 1، لیستی هاوپەیمانی لە پلەی شەشەمدایە كە 19 دەنگی هێناوەو دەكەوێتە دوای پارتی دیموكراتی كوردستانیشەوە كە 21 دەنگی هێناوە. بەپێی ئەو رێژەیەی كە لەلایەن، ئەدهەم بارزانی سەرۆكی ئەنجومەنی سەركردایەتی پارتی لە سلێمانی لە پەیامی ماڵئاواییدا ئاماژەی بۆكرد" هاوپەیمانی هێزی شەشەمە لە سلێمانی و 1836 دەنگی بەدەستهێناوەو پارتی هێزی سێیەمە و 3001 دەنگی بەدەستهێناوە، بزوتنەوەی گۆڕان ( 6220 ) دەنگ و یەكێتی (5495) دەنگیان بەدەستهێناوە. لە پارێزگای هەولێریش بەپێی ئەو ئەنجامە نافەرمییانەی بڵاوكراونەتەوە، لە ئەژماری دەستیی دەنگەكان، هاوپەیمانی هێزی چوارەمە، بەگوێرەی خشتەیەك كە 15 سندوقی لە خۆگرتبوو، هاوپەیمانی (338) دەنگی بەدەستهێناوەو لەدوای پارتی و یەكێتی و نەوەی نوێوەیەو پلەی چوارەمی گرتووە.  بەراوردێك لەنێوان بەرهەم ساڵح و شاسوار عەبدولواحید ئەگەر بەراورد بكرێت لەنێوان دەنگەكانی هاوپەیمانی و (نەوەی نوێ) كە دوو پارتی سیاسی بوون بۆ یەكەمجار 12ی ئایار بەشداری هەڵبژاردنیان كرد، دەردەكەوێت (نەوەی نوێ) دوو ئەوەندەی (هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەری) كورسی هێناوە، لە سلێمانی (نەوەی نوێ) چوارەم و (هاوپەیمانی) پلەی شەشەمە، لە هەولێریش (نەوەی نوێ) دووەم و (هاوپەیمانی) لە پلەی چوارەمدایە. هۆكارەكانی كەمی دەنگی هاوپەیمانی زەرەرمەندی سەرەكی لە پرۆسەی هەڵبژاردنی 12ی ئایاری رابردوو هاوپەیمانی و خودی بەرهەم ساڵح بوو، خۆی هۆكاری سەرەكی زیانەكە بۆ ساختەكاری دەگەڕێنێتەوە، هەندێك كەس وا لێكیدەدەنەوە، لەو هەڵبژاردنەدا بەرهەم ساڵح بەپلەی یەكەم لەلایەن یەكێتی نیشتیمانییەوە بە ئامانجگیراوە، چونكە ئەگەر هاوپەیمانی دەنگ و كورسی زۆری بهێنایە، رەنگە كاریگەری لەسەر ناوخۆی یەكێتی هەبوایە، بۆیە تەركیزی سەرەكی لە هەڵبژاردنی 12ی ئایار لەسەر هاوپەیمانی و خودی بەرهەم ساڵح بوو. بەڵام ئەمە تەنیا هۆكار نەبوو بۆ گلانی هاوپەیمانی لە یەكەم ئەزمونی پێشبڕكێی هەڵبژاردندا، یەكێك لە هەڵەكانی هاوپەیمانی و بەرهەم ساڵح كە هۆكار بوو بۆ ئەو گلانە، پەلەكردنیان بوو لە بەشداریكردن لە هەڵبژاردن لەكاتێكدا هێشتا پارتە نوێیەكە نەكەوتبووە سەرپێی خۆی و بنكەی رێكخراوەیی و میدیایی و دارایی و جەماوەری تۆكمە نەبوو بوو، كە دەبوو خۆی زیاتر ئامادە بكردایە بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان، كە لە بنەڕەتەوە گوتار و تەركیزی و روئیای هاوپەیمانی و بەرهەم ساڵح ئاڕاستەی هەرێم و دەسەڵاتدارانی هەرێم بوو، نەك بەغداد. ئێستا كە بەرهەم ساڵح لەبەردەم دووەم تاقیكردنەوەدایە كە هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستانە، دروست نازانرێت گوتاری چۆن دەبێت، بەڵام سەرباری ئەو شكستە، خۆی و هاوپەیمانێتییەكەی چەندین خاڵی هێز و لاوازیان هەیە، كە دەبێت بەشێوەیەكی هاوسەنگ كار لەسەر هەردوكیان بكات، ئەگەر بیەوێت لە دەرگای سەركەوتن بدات. یەكەم/ خاڵە بەهێزەكانی هاوپەیمانی 1-    ئەم هێزە تێكەڵەیەكە لە رەوتە سیاسییە جیاجیاكان، لیبراڵ، ئیسلامی، سەربەخۆ و ..، ئەگەر بەشێوەیەكی باش مامەڵە لەگەڵ ئەم فرەجۆرییەدا بكرێت، رەنگە لە هەڵبژاردندا دەنگێكی زۆری دەنگدەرانی پێ كێش بكرێت. 2-    بەرهەم ساڵح سەرۆكی هاوپەیمانێتییەكە لەڕووی وتاربێژییەوە لەناو سیاسییەكانی تری هەرێمی كوردستان باشترینە، بەڵام خاوەنی گوتارێكی نەرمە خۆ ئەگەر گوتارەكانی تۆزێك رادیكاڵتر بكات بەرامبەر بە هێزە دەسەڵاتدارەكان، رەنگە بتوانێت ژمارەیەكی زیاتر لە دەنگی دەنگدەران بۆ هاوپەیمانێتییەكەی كێش بكات. 3-    بەرهەم ساڵح لەو ماوەیەی سەرۆكی حكومەت  بوو، بەهۆی لەباری دۆخی ئابورییەوە ژمارەیەك پرۆژەی جێبەجێ كردووە لەوانە "تواناسازی و سلفەی زەواج، قەرزی بچوك و قەرزی عەقار"، دەتوانێت لە هەڵمەتی بانگەشەی هەڵبژاردندا ئەم پرۆژانە بداتەوە بە گوێی دەنگدەراندا بۆ كێشكردنی دەنگ و سۆزیان بۆ هاوپەیمانێتییەكەی، بەڵام ناكرێت ئەمە بكاتە بانگەشەی سەرەكی چونكە خاڵی لاوازیشی هەیە. 4-    هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەری دوای دروستبونی یەكجار بەشداری هەڵبژاردنی كردووە، ئەویش هەڵبژاردنی 12ی ئایاری پەرلەمانی عێراق بوو، هاوپەیمانی ئەنجامەكانی ئەو هەڵبژاردنەی رەتكردەوە و باسی لەوەكرد ساختەكاری گەورە بەرامبەر بە دەنگەكانی كراوە، دەتوانێت هەڵمەتی بانگەشەی هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان خۆی وەكو ستەملێكراوێك نمایش بكات و لەو رێگەیەوە سۆزی دەنگدەران بۆ خۆی راكێشێت. دووەم/ خاڵە لاوازەكانی هاوپەیمانی  1-    هاوپەیمانی لە یەكەم بەشداریكردنی لە پرۆسەی هەڵبژاردنی كە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق بوو لە 12ی ئایار، توشی شكستێكی گەورە هات، ئەمە دەكرێت لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان بەشێوەیەكی نەرێنی كاریگەری لەسەر دەنگدەرەكانی دابنێت و نائومێدی لای لایەنگرانی دروست بكات، دەرفەتی بەخشینەوەی ئومێدیش زۆر كەمە، بەهۆی ئەوەی ماوەی نێوان هەڵبژاردنی 12ی ئایاری رابردوو و هەڵبژاردنی 30ی ئەیلول، ماوەیەكی كەمە.  2-    لاوازی گوتاری سیاسی هاوپەیمانێتییەكە لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق، هاوپەیمانی لە بانگەشەی هەڵبژاردنی 12ی ئایار شتێكی ئەوتۆی نوێی بە دەنگدەرانی هەرێمی كوردستان نەوت، ئەگەر بەهەمان گوتارەوە بچێتە هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان، پێناچێت بتوانێت سۆزی دەنگدەران بۆ خۆی كێش بكات، میدیای ئەم حزبە میدیایەكی تەقلیدییە و شتێكی نوێی بۆ دەنگدەران نەخستوەتەڕوو، بە واتایەكی تر لەدایكبوونی میدیاكەی لە بارودۆخی هەڵبژاردندابوو، نەكەوتە سەرخۆی. 3-    بەرهەم ساڵح سەرۆكی هاوپەیمانێتییەكە تائێستا بەروونی جیابونەوەی تەواوەتی خۆی لە یەكێتی نیشتیمانی رانەگەیاندووە و زیاتر وەكو مینبەرێك لەناو یەكێتی مامەڵە دەكات، ئەمە دەنگدەرانی دوردونگ كردووە، زۆرێك لە دەنگدەران هەمان ئەو گومانانەیان هەیە كە لەسەرەتای دروستبونی بزوتنەوەی گۆڕان هەیانبوو، كە پێیانوابوو گۆڕان بەشێكە لە یەكێتی و جیابونەوەكەی سیناریۆی سیاسییە. 4-    بەرهەم ساڵح سەرۆكی هاوپەیمانێتییەكە لەو ماوەیەی كە سەرۆكی حكومەت بووە چەندین رەخنەی لەسەرە، بەتایبەتی كوژرانی خۆپیشاندەران، دەكرێت لایەنە ركابەرەكان ئەم بابەتە لە هەڵمەتی هەڵبژاردندا لەسەر هاوپەیمانێتییەكەی گەورە بكەن. 5-    بەرهەم ساڵح خاوەنی پێگەیەكی بەهێزە لەناو سەركردەو فەرماندە سەربازییەكانی یەكێتیدا، بەڵام نەیتوانیوە تەوزیفیان بكات و بیانخاتە خزمەتی هاوپەیمانێتییەكەیەوە، بۆیە چاوەڕوان دەكرێت بەشێك لەو كەسە نزیكانەی پاشەكشێی لێ بكەن و چیتر پاڵپشتی نەكەن.  6-    نارونی گوتاری هاوپەیمانی و بەرهەم ساڵح بەرامبەر بە پارتی و خودی مەسعود بارزانی، كە تەواوی پۆستە هەستیارو بڕیارەكانی هەرێمی كوردستان لەلای ئەوانە، زیاتر و وتەو لێدوانەكان و هەڵوێستەكانی هاوپەیمانی نەرم و خاترگرتنی پێوە دیاربوو بەرامبەر بە پارتی.  7-    سەرنەكەوتن لە درووستكردنی هاوپەیمانێتی لەگەڵ لایەنە ناڕازیەكان و بەتایبەتیش گۆڕان، چونكە بیرۆكەو بنەمای درووستبوونی هاوپەیمانی هەوڵدان بوو بۆ كۆكردنەوەی هێزەكانی دەرەوەی دەسەڵات و درووستكردنی بەرەیەكی بەهێز.  هەڵبژاردنی داهاتووی پەرلەمانی كوردستان كە بڕیارە لە 30ی ئەیلولی بەڕێوەبچێت، دەبێتە ئەزمونێكی یەكلاكەرەوە بۆ هاوپەیمانی و خودی بەرهەم ساڵح، ئەگەر دەنگ و كورسی زۆر بەدەستبهێنێت، ئەوا بەرهەم ساڵح بە گوڕوتینێكی گەورەوە دێتەوە ناو گۆڕەپانە سیاسییەكەو دەبێتە كارەكتەرێكی كاریگەر، خۆ ئەگەر وەك هەڵبژاردنی رابردوو بەهەر هۆكارێك دەنگ و كورسییەكانی كەم بێت، خۆری هاوپەیمانی و پێگەی خۆشی بەرەو ئاوابون دەچێت. بەڵام ئاوابوونی خۆر بەواتای كۆتایی هاتنی ژیانی سیاسی نیە بەو پێیەی چانسی بەرهەم ساڵح هەمیشە كراوەیە لەناو هێزەكانی دیكە و یەكێتی و بەردەوام لەسەر سینیەك زێڕ سەرۆكی كابینەی حكومەت و سەرۆككۆماری بۆ دەخرێتە بەردەم، لەبەرامبەر دەستبەرداربوونی لە هاوپەیمانی و لیستی جیا.      

راپۆرت:  فازل حەمەڕەفعەت دوای هەڵمەتێكی بانگەشەی هەڵبژاردنی پڕ لە توندوتیژی و خوێن، ئەمڕۆ دەرگای بنكەكانی دەنگدان لە پاكستان بەڕووی دەنگدەراندا كرایەوە. هەڵبژاردنی پەرلەمانیی ئەمڕۆی پاكستان بە "پیسترین هەڵبژاردن" لە مێژوی پاكستان دادەنرێت، ئەمەش بەهۆی تۆمەتباركردنی هێزە چەكدارەكانی ئەو وڵاتە بە هەوڵدان بۆ یاریكردن بە سندوقەكانی دەنگدان. پاكستان كە ژمارەی دانیشتوانەكەی 200 ملیۆن كەسە، بە یەكێك لە ئابورییە تازە گەشەكردووەكانی جیهان دادەنرێت و تاكە وڵاتی ئیسلامییە كە خاوەنی چەكی ئەتۆمی بێت. ئەم وڵاتە ساڵی 1947 سەربەخۆیی بەدەستهێناوە، نیوەی ماوەی ئەو (70) ساڵەی كە پاكستان دروستبووە، سوپا حوكمی وڵاتی كردووە. هەڵبژاردنی ئەمڕۆ دووەم هەڵبژاردنە لە مێژووی پاكستاندا كە لەڕێگەیەوە حكومەتێكی مەدەنی دەسەڵات رادەستی حكومەتێكی مەدەنی تر بكات. سەرباری ئەمە هێشتا رۆڵی سەرباز لە پاكستان لاواز نەبووە، بەهۆی ناكۆكی و بەریەككەوتنی نێوان نەواز شەریفی رێبەری پارتی پەیوەندی ئیسلامی و دامەزراوەی سەربازی خاوەن هەژمون، خەڵكێكی زۆری پاكستان بێئومێدن لە رودانی گۆڕانكاری لە وڵاتەكەیان. بەرپرسانی پارتەكەی نەواز شەریف دەڵێن ئەندامەكانیان روبەڕوی هەڵمەتێكی بەرفراوانی دامەزراوەی ئەمنی بونەتەوە، ئەوەش بە یارمەتی دامەزراوەی دادوەری وڵات، بەگوێرەی زانیارییەكان 17 هەزار ئەندامی پارتەكەی نەواز شەریف لەلایەن دادگاوە تۆمەتباركراون بە پێشێلكردنی یاساكانی هەڵبژاردن. ئەمە جگە لە هەڵمەتی چاودێریكردن و فشاری توند لەسەر میدیاكان و بەشداریكردنی گروپە چەكدارەكان لە پرۆسەی هەڵبژاردندا.  چاودێرانی ناوخۆیی پاكستان دەڵێن، دامەزراوەی سەربازی جارێكی تر گەڕاوەتەوە بۆسەر گەمە كۆنەكانی و پشتیوانی لەو كاندیدانە دەكات كە خۆی دەیەوێت دەرچن بۆ پەرلەمان. لیژنەی مافەكانی مرۆڤی پاكستان رایگەیاند" هەندێك هەوڵی ئاشكراو دوژمنكارانە هەن بۆ یاریكردن بە ئەنجامی هەڵبژاردن، ئەوەش كارێكە كە لێكەوتی وێرانكەری دەبێت لەسەر دەرفەتی گۆڕانی پاكستان بەرەو وڵاتێكی دیموكراتی كارا". مۆتەكەی سوپا بەسەر ژیانی سیاسی پاكستانەوە ئەمڕۆ لەكاتی بەڕێوەچونی پرۆسەی دەنگدان، لە شاری "كویتا" لە باشوری خۆرئاوای وڵات تەقینەوەیەكی خۆكوژی رویداو بەهۆیەوە 30 كەس كوژران.  بەگوێرەی قسەی بەرپرسانی ئەمنی پاكستان، خۆكوژەكە ویستویەتی بچێتە ناو بنكەیەكی دەنگدانەوە، بەڵام هێزە ئەمنییەكان رێگرییان لێكردووە، بۆیە خۆی تەقاندوەتەوە. رێكخراوی "دەوڵەتی ئیسلامی" بەرپرسیارێتی هێرشەكەی لە ئەستۆ گرت. رویدانی هێرشەكە لەكاتێكدا بوو، دامەزراوەی سەربازی پاكستان 371 هەزار پۆلیسی خستوەتە حاڵەتی ئامادەباشی بۆ پاراستنی پرۆسەكە. هەڵبژاردنی پاكستان بە ژمارە •    ژمارەی كورسییەكانی پەرلەمان: 272 •    ژمارەی ئەوانەی مافی دەنگدانیان هەیە: 106 ملیۆن كەس •    ژمارەی كاندیدە ژنەكان: 171 كاندید كەسایەتی و پارتە ركابەرەكان یەكەم: پارتی پەیوەندی ئیسلامی ئەم پارتە نەواز شەریفی تەمەن (68 ساڵ) سەرۆكایەتی دەكات، شەریف كە ئێستا لە زینداندایە بۆ ماوەی سێ خول سەرۆك وەزیرانی پاكستان بووە، بەڵام لەم هەڵبژاردنەدا مافی خۆكاندیدكردنەوەی لێسەندرایەوە، ئەوەش بەهۆی تۆمەتباركردنی بە دۆسیەی گەندەڵی دوای ئاشكرابونی دۆسیەی "نوسراوەكانی پەنەما". دوای ئاشكرابوونی دۆسیەی "نوسراوەكانی پەنەما"، نەواز شەریف، پاكستانی بەجێهێشت و ڕووی لە لەندەنی پایتەختی بەریتانیا كرد، كە ژنەكەی لەوێ دەژی و دوچاری نەخۆشییەكی كوشندە بووە. بێ لەبەرچاوگرتنی ئەو حوكمە یاساییەی (10 ساڵ زیندانیی) كە پێشتر بۆی دەركرابوو، سەرەتای ئەم مانگە نەواز شەریف بەشێوەیەكی كتوپڕ لەگەڵ "مریەم"ی كچی گەڕایەوە بۆ پاكستان، لەگەڵ گەیشتنیدا دەستگیركرا. نەواز شەریف سوپا تۆمەتبار دەكات بە پیلانگیڕی لەدژی، ئەوەش وەكو خۆی دەڵێ بەهۆی رەخنەكانی ئاشكراكانی ئەو لە سوپا و بانگەوازەكانی بۆ ئاسایكردنەوەی پەیوەندییەكانی نێوان پاكستان و هیند، ئەمەش تۆمەتێكە كە سوپا رەتیدەكاتەوە. دوای دەستگیركردنی نەواز شەریف، براكەی كە ناوی (شەهباز)ە سەرۆكایەتی هەڵمەتی بانگەشەی هەڵبژاردنی پارتی پەیوەندی ئیسلامی گرتەئەستۆ و دەیەوێت لەڕێگەی بردنەوەی هەڵبژاردنەوەی خۆی بگەیەنێتە پۆستی سەرۆك وەزیرانی داهاتووی پاكستان. شەهبازی برای نەواز شەریف لەبەردەم میدیاكانی پاكستاندا دووەم: پارتی ئینساف عیمران خان كە تەمەنی (65 ساڵ)ە و یاریزانێكی بەناوبانگی جیهانی پێشووی یاری "كریكێت"ە سەرۆكایەتی ئەم پارتە دەكات. ئەم یاریزانە ماوەی زیاتر لە 20 ساڵە هاتوەتە ناو گۆڕەپانی سیاسی پاكستانەوە، بەڵام نەیتوانیوە بگاتە سەر كورسی سەرۆك وەزیران. ژمارەیەكی زۆر لە چاودێران وای دەبینن عیمران خان باشترین كاندیدی دامەزراوەی سەربازی پاكستان بێت، لەبەرئەوەیە كە دامەزراوەی سەربازی هەوڵی لێدان لە دەرفەتی بردنەوەی لایەنە ركابەرەكانی دەدات لە پرۆسەی هەڵبژاردنەكەدا، هەریەكە لە عیمران خان و دامەزراوەی سەربازی ئەم تۆمەتە رەتدەكەنەوە، بەڵام عیمران خان لە لێدوانێكدا ژەنەراڵ باجوا فەرماندەی سوپای پاكستانی بە "گەورەترین پاڵپشتكاری پرۆسەی دیموكراتی لە هەموو مێژووی پاكستان" ناوبرد. یەكێكی تر لەو تێبینییانەی كە لەسەر عیمران خان هەیە ئەوەیە ژمارەیەك گروپ پاڵپشتی دەكەن كە پرسیاریان لەسەرە، لەناویاندا گروپێكی سیاسی نزیك لە بزوتنەوەی تالیبانەوە. عیمران خان.. یاریزانێك كە چاوی لە كورسی دەسەڵاتە سێیەم: پارتی گەلی پاكستان بیلاوال بۆتۆ زەرداری كە تەمەنی (29 ساڵ)ە و كوڕی سەرۆك وەزیرانی كۆچكردوو بەینەزیر بۆتۆ و دەرچووی زانكۆی ئۆكسفۆردە، سەرۆكایەتی ئەم پارتە دەكات. ئەمە یەكەم هەڵبژاردنە كە پارتی گەلی پاكستان لەژێر سەركردایەتی بۆتۆی كوڕدا بەشداری دەكات، بیلاوال بۆتۆ هاوكات نەوەی زولفەقار عەلی بۆتۆ سەرۆك وەزیرانی كۆچكردوی پاكستانە كە حەفتاكانی سەدەی رابردوو ژەنەراڵ زیا حەق لە كودەتایەكدا لەسێدارەیدا. بیلاواڵی لاو دەڵێ ئەو دەیەوێت خەونی دایكی بەدیبهێنێت لە " بنیادنانی پاكستانێكی ئاشتیخواز و دیموكرات و پێشكەوتوو و گەشەكردوو". بیلاوال بۆتۆ.. گەنجێك كە دەوێت خەونى دایكی بەدی بهێنێت كێ هەڵبژاردن دەباتەوە ؟ كێبركێی توندی هەڵبژاردنەكە لەنێوان پارتی "ئینساف" و پارتی "پەیوەندی ئیسلامی"دایە، پێشبینی دەكرێت بەهۆی پشتیوانی سوپاوە پارتەكەی عیمران خان هەڵبژاردنەكە بباتەوە، لەمەشدا پەنجەی تۆمەتی ساختەكردنی پرۆسەكە بۆ فەرماندەكانی سوپا رادەكێشرێت. رەنگە ئەنجامی هەڵبژاردنی پەرلەمانی پاكستان هاوشێوەی هەڵبژاردنەكەی 12ی ئایاری عێراق گومانی ساختەكاری باڵی بەسەردا بكێشێت و پرۆسەی سیاسی لەو وڵاتە بەرەو ئاڵۆزی زیاتر ببات.

درەو میدیا: "مەلا سەلیم شووشكەیی،پەرمانتارەی پێشووی كۆمەڵی ئیسلامی،كەسێكە سەر بە گرووپی تیرۆریستیی داعشە و لە دادگا فەرمانی گرتنی بۆ دەرچووە و پێویستە دەستگیر بكرێت" ئەمە وتەی تاریق نووری، بەڕێوەبەری گشتیی ئاسایشی ھەولێرە، كە لەدوای روداوەكەی بینای پارێزگای هەولێر لە چوارچێوەی رێوشوینەكان ئاماژەی بۆكردووە. لەبەرامبەردا سەلیم شوشكەیی لە راگەیەنراوێكدا وتویەتی" زۆر بەتوندی ئەو ئەتۆمەتانە ڕەت دەكەمەوە بە هەوڵێكی دەزانم بۆ ناشرین كردنی كەسایەتیم، دەمێكە هەوڵی ناشرین كردنمان ئەدەن بەڵام سوپاس بۆ خوا گەلی كوردستان لەوە هۆشیاترە به درۆ دەلەسەكانیان باوەڕ بكات" شوشكەیی ئاماژە بەوەش دەكات " هیچ گومانی تێدا نیە هەركەسێك لەئەلفو بای یاسا بزانێ لەو ڕاستیە تێدەگات كە هەركەس پەیوەندی بە هەر گروپێكی تیرۆرستیەوە هەبێت ناتوانێت كاندیدی پەڕلەمان بێت و و ڕەزامەندی خەڵك بەدەست بێنێت" پێدەچێت روداوی پەلاماری بینای پارێزگای هەولێر  بیانویەكی باشی دابێت بەدەستی پارتی دیموكراتی كوردستان و ئاساییشی پارتی، كە پلانەكانی بۆسەر لایەنگران و مامۆستایانی ئایینی كۆمەڵی ئیسلامی چڕ بكاتەوە و بەشێك لە لایەنگران و ئەندامانیان بەتۆمەتی داعش بوون و نزیكی لەگروپە توندڕەوەكان دەستگیر بكات. لە چاوپێكەوتنەكەیدا لەگەڵ ماڵپەری رەسمی پارتی دیموكراتی كوردستان تارق نوری بەرێوەبەری ئاساییشی هەولێر ئاماژەی بەوەشكردووە" مەلا ئیسماعیل سووسەیی سێ حەفتەیە دەستگیر كراوە و ددانی بەوەدا ناوە كە بەیعەتی بە داعش داوە , لە ھەولێر خەریكی جێبەجێكردنی پیلانێكی تیرۆریستی بووە و چەندین چەكیش لە ماڵەكەیدا گیراوە, بۆیە زانیمان شتێكی لەبەردەستە و دەیەوێ پیلانێك جێبەجێ بكات" ئەگەرچی مەلا ئیسماعیل سووسەیی سەربە كۆمەڵی ئیسلامی نیە، بەڵام ئەوەی گومانەكە زیاتر دەكات بۆچی لەو كاتانەی داعش لەوپەری بەهێزیدا بووەو چەندین جاریش نزیك بۆتەوە لە هەولێر بەتایبەت لە ساڵانی 2014, 2015 , 2016, ئەو مامۆستایانە پلانەكەیان جێبەجێنەكردووەو نەچونەتە ناو داعش بەڵام لە ئێستادا كە داعش بەتەواوی لاواز بووەو لە ناوچەكە دووركەوتۆتەوە، ئاساییش درك بەو پلانە دەكات.  لە چەند ساڵی رابردوودا هێزە ئەمنیەكانی پارتی لە هەولێر چەندین هەنگاویان نا بۆ دەستگیركردنی لایەنگرانی كۆمەڵی ئیسلامی بەتۆمەتی جۆراوجۆر و هاوكات دورخستنەوەی ئەو مامۆستا ئایینیانەی كە سەر بە كۆمەڵی ئیسلامی كە لە ماوەی رابردوودا هەریەك لە مامۆستا ئیدریس كاریتانی و مامۆستا نادر كانی كوردەیی  دوورخراونەوە لە وتاردان. رەنگە كۆمەڵی ئیسلامی و لایەنگرانی باجی هەڵوێستەكانی كۆمەڵی ئیسلامی و جموجوڵ و بەشداری جدیان بێت لە پرسە سیاسی و خۆپیشاندانەكاندا، هاوكات بەردەوام كۆمەڵی ئیسلامی خاوەنی پێگەیەكی جەماوەری بەهێز بووە لە شاری هەولێر و لە هەڵبژاردنی رابردوودا دوو پارلەمانتاری هەبوو. رەنگە بەشێكی ئەو هەنگاوانەی هێزە ئەمنیەكان دەستواڵاكردنیان بێت بەپەسەندكردنی یاسای ( تیرۆر) كە رۆژی 1/7/2018 بۆ جاری چوارەم لەلایەن پەرلەمانی كوردستانەوە ماوەكەی درێژكرایەوە. یاسای ژمارە 3 ی بەرەنگاربوونەوەی تۆقاندن (تیرۆر) لە هەرێمی كوردستان- عێراقدا لە 18 ماددە پێكهاتووە، رۆژی 3-4-2006 لەلایەن پەرلەمانی كوردستانەوە پەسندكراوە، تاوەكو ئێستا 4 جار لەلایەن پەرلەمانی كوردستانەوە ماوەی كاركردن بەو یاسایە دوو ساڵ، دوو ساڵ، درێژكراوەتەوە. دوایینجار رۆژی 1/7/2018 بۆ جاری چوارەم پەرلەمان ماوەی یاساكەی درێژكردەوە.  

درەو میدیا:  بەپێی زانیاریەكانی درەو میدیا، دوای ئەوەی هەریەك لە سۆران عومەر و عەبدولستار مەجید دیاریكرابوون بۆ سەرۆكی لیستی كۆمەڵی ئیسلامی بۆ پەرلەمانی كوردستان، دواجار بە قازانجی سۆران عومەر یەكلاكرایەوەو لە ئێستادا كۆمەڵی ئیسلامی لیستەكەی بەسەرۆكایەتی سۆران عومەر ئامادەیە بۆ پەرلەمانی كوردستان. یەكگرتووی ئێسلامی كوردستانیش مستەفا عەبدوڵا ئەندامی مەكتەبی سیاسی دەستنیشان كردووە بۆ سەرۆكی لیستەكەی كە پێشتر باس لە ئەبوبەكر هەڵەدنی و شێركۆ جەودەت دەكرا.  حزبی سۆسیالیستی دیموكراتی كوردستان، عەبدوڵای حاجی مەحمودی برای محەمەدی حاجی مەحمودی كردۆتە سەرۆكی لیست كە لەگەڵ پارتی كرێكاران و رەنجدەرانی كوردستان و یەكێتی نەتەوەی دیموكراتی كوردستان بە لیستی سەردەم بەشداری دەكەن. پارتی دیموكراتی كوردستان هێمن هەورامی كردۆتە سەرۆكی لیستەكەی كە بە كەسایەتیەكی نزیكی مەسرور بارزانی دادەنرێت. یەكێتی نیشتیمانی كوردستان قوباد تاڵەبانی جێگری ئێستای سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كردووە بەسەرۆكی لیستەكەی، لەگەڵ بێگەرد تاڵەبانی كە رەنگە بۆ خولی داهاتوو سەرۆكی پەرلەمان یان جێگری سەرۆكی پەرلەمانی بەركەوێت نەوەی نوێ ئەگەرچی هەوڵی زۆریداوە بۆ ئەوەی كەسایەتیەكی بێلایەنی بەهێزی دەستبكەوێت بیكاتە سەرۆكی لیستەكەی بەڵام بەپێی زانیاریەكان شاسوار عەبدولواحێد خۆی سەرۆكی لیستەكە دەبێت. هەرچی هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەریە دوای هەوڵێكی زۆر بۆ دیاری كردنی كەسێكی بێلایەن بەسەرۆكی لیستەكەی بەڵام لە كۆتاییدا بڕیاریانداوە بەرهەم ئەحمەد ساڵح بكرێتە سەرۆكی لیستەكە. بزووتنەوەی گۆڕان تا ئێستا سەرۆكی لیستەكەی یەكلا نەكردۆتەوە، كە پێشتر باس لە عەبدوڵای مەلا نوری دەكرا بۆ سەرۆكایەتی لیستی گۆڕان، بەڵام لە ئێستادا ناوی عەلی حەمە ساڵح و برزۆ مەجیدو عەبدوڵای مەلا نوری هەیە بۆ سەرۆكی لیست، كە هێشتای یەكلا نەكراوەتەوە، كە رەنگە هەمان سیناریۆی دیاریكردنی سەرۆكی لیستی پەرلەمانی عێراق روبداتەوە، كە پێشتر باس لە دانانی ئارام شێخ محەمەد دەكرا، بەڵام دواتر ناوی عەدنان عوسمان و یوسف محەمەد هاتە ئاراوەو دواتر یوسف محەمەد كرا بەسەرۆكی لیست. وادەی تۆماركردنی ناوی كاندیداكانی پەرلەمانی كوردستان تا رۆژی 25ی تەموزی 2018یە،سبەی سەعات 3 وادەی وەرگردنی ناوی كاندیداكان تەواو دەبێت ئەگەر كۆمسیۆن وادەكە درێژ نەكاتەوە.  لەگەڵ ئەوەی دەنگۆی دواخستنی هەیە بەڵام، هەڵبژاردنی خولی پێجەمی پەرلەمانی كوردستان بڕیارە لە 30ی ئەیلولی داهاتوو بەرێوە بچێت، كە خولی یەكەم 1992 و خولی دووەم 2005 و خولی سێیەم 2009 و خولی چوارەم لە 2013 ئەنجامدراوەو تا ئێستا بەردەوامە .  

(درەو میدیا): بەپێی ئەنجامی كۆتایی دووبارە پشكنینەوەی كەمئەندامانی هەرێمی كوردستان، لە ( 103623) كەمئەندام ( 81111 ) لە پشكنینەكە دەرچوون، ئەو ئامارانە لەلایەن رێكەوت حەمەرەشید، وەزیری كار و كاروباری كۆمەڵایەتی بەوەكالەتەوە راگەیەندرا. ئەنجامی ئەو لیژنەیەی دیاریكرابوو بۆ پشكنینەوەی كەم ئەندامان بەمشێوەیە بوو: كۆی گشتی  ـ ژمارەی خاوەن پێداویستی تایبەت بەر لە كارەكانی لیژنەكەی وەزارەت: 103623 ـ ئەوانەی نەچون بۆ چاوپێكەوتن: 6910 ـ ئەوانەی چون بۆ چاوپێكەوتن: 96713 ـ رێژەی دەرنەچوو لە پشكنینەكە: 15602 ـ رێژەی دەرچوو لە پشكنینەكە 81111 پارێزگای هەولێر: ژمارەی تەواوی خاوەنپێداویستی تایبەت: 37069  ئەوانەی نەچون بۆ چاوپێكەوت: 1257 ئەوانەی چون بۆ چاوپێكەوتن: 35812 رێژەی دەرچوو لەپشكنینەكە: 30251 رێژەی دەرنەچوو لە پشكنینەكە: 5561 پارێزگای سلێمانی: ژمارەی تەواوی خاوەن پێداویستی تایبەت: 29352 ئەوانەی نەچون بۆ چاوپێكەوتن: 4892 ئەوانەی چاوپێكەوتنەكەیان ئەنجامداوە: 24460 رێژەی دەرچوو لە پشكنینەكە: 20634 رێژەی دەرنەچوو لە پشكنینەكە: 3826 پارێزگای دهۆك: ژمارەی تەواوی خاوەن پێداویستی تایبەت: 23028  ئەوانەی نەچون بۆ چاوپێكەوتن: 410  ئەوانەی چون بۆ چاوپێكەوتن: 22618  رێژەی دەرچوو لە پشكنینەكە: 18214 رێژەی دەرنەچوو لە پشكنینەكە: 4404 پارێزگای هەڵەبجە: ژمارەی تەواوی خاوەن پێداویستی تایبەت: 7107  ئەوانەی نەچون بۆ چاوپێكەوتن: 204 ئەوانەی چون بۆ چاوپێكەوتنەكە: 6902 رێژەی دەرچوو لە پشكنینەكە: 6190  رێژەی دەرنەچوو لە پشكنینەكە: 713 ئیدارەی گەرمیان: ژمارەی تەواوی خاوەن پێداویستی تایبەت: 7067  ئەوانەی نەچون بۆ چاوپێكەوتن: 147 ئەوانەی چون بۆ چاوپێكەوتن: 6920  رێژەی دەرچوو لە پشكنینەكە: 5822  رێژەی دەرنەچوو لە پشكنینەكە: 1098

(درەو میدیا): لەماوەی نێوان 22ی ئایارەوە بۆ 21ی حوزەیران، لە سەرتاسەری ئێراندا (هەزار و 130) بومەلەرزە رویداوە. بە گوێرەی راپۆرتی مانگانەی ناوەندی تۆماركردنی بومەلەرزەی ئێران كە ئاژانسی فارس بڵاویكردەوە، بەهێزترین بومەلەرزەی ئەو ماوەیە لە ناوچەی (راوەر)ی پارێزگای كرمان بووە كە رۆژی 13ی حوزەیران رویداوە و  گوڕەكەی گەیشتوەتە (5) پلە بە پێوەری رێختەر. هەر لە ماوەی ئەو مانگەدا 17 بومەلەرزە تۆماركراون كە گوڕەكەیان گەیشتوەتە (4) پلە. ئەمە لەكاتێكدایە هەر سێ پارێزگای كرماشانی رۆژهەڵاتی كوردستان و كرمان و هورمزگان لەماوەی 24ی كاتژمێری رابردودا (41) جار بومەلەرزەیان بەخۆوە بینیوە. دوێنێ دوو بومەلەرزەیەك بە گوڕی (5.7) پلە و (5.9) پلە هەردوو پارێزگای كرماشان و هورمزگانی هەژاند، هاوكات لە پارێزگای كرماشان زیاتر (50) بومەلەرزەی تر بە گوڕی جیاواز تۆماركرا، سیان لەو بومەلەرزانە گوڕەكەیان لە (3) پلە بەرزتر بوو. نەخشەی بومەلەرزەكانی ئێران:

(درەو میدیا): -    وەزارەتی ناوخۆ 121 هەزار841 كەس  -    وەزارەتی پێشمەرگە 118 هەزار642 كەس -    دەزگای ئاساییشی هەرێم 31 هەزار 431كەس -    ئەنجومەنی ئاساییش 6 هەزار 476كەس  -    خانەنشینی سەربازی 133 هەزارو 435 كەس  -    كۆی گشتی 411,825 موچەخۆر لە هێزی ئەمنی و چەكدارین ژمارەكان لە پرۆژە بودجەی 2013ی حكومەتی هەرێمەوە وەرگیراوە 

(درەو میدیا): ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا لەڕێگەی باڵیۆزخانەی وڵاتەكەیەوە لە بەغداد پشتیوانی خۆی بۆ خۆپیشاندەرانی عێراق رایگەیاند. باڵیۆزخانەی ئەمریكا لە بەغداد راگەیەندراوێكی بڵاوكردەوە و رایگەیاند، پشتیوانی مافی گەلی عێراق دەكات لە سازدانی گردبونەوەی ئاشتیانە و گوزارشتكردن لە بیروڕا. باڵیۆزخانەی ئەمریكا ستایشی لێدوانی فەرمی حكومەتی عێراقی كرد لەبارەی ئەوەی " مافی هاوڵاتیان دەپارێزێت لە سازدانی خۆپیشاندانی ئاشتیانە"، بەڵام باڵیۆزخانە هاوكات خەمباری خۆی نیشان دەدات لەبارەی كوژرانی خەڵك لەناو خۆپیشاندەران و هێزە ئەمنییەكاندا. باڵیۆزخانەی ئەمریكا لە راگەیەندراوەكەیدا ئامادەیی خۆی نیشانداوە بۆ پاڵپشتیكردنی گەل و حكومەتی عێراق لە بواری چاكسازی ئابوری و روبەڕوبونەوەی گەندەڵی و رەخساندنی دەرفەتی كار.  

(درەو میدیا): جەبار عەبدولكەریم پارێزەری خۆبەخشی خۆپیشاندەرانی شاری بەسرە، لەلایەن ژمارەیەك چەكدارەوە تەقەی لێكرا و كوژرا. عەقیل مەهاوی ئەندامی سەندیكای پارێزەران لە بەسرە رایگەیاند، پارێزەر جەبار عەبدولكەریم لەبەردەم بنكەی پۆلیسی هادی لە ناوەڕاستی بەسرە لەلایەن ژمارەیەك چەكدارەوە زیاتر لە (15) گوللەی پێوەنراوە و كوژراوە. جەبار عەبدولكەریم یەكێك بوو لەو پارێزەرە یاساییانەی بەسرە كە بەشێوەی خۆبەخش خۆی بۆ بەرگریكردن لەو خۆپیشاندەرانە تەرخانكرد كە لەكاتی خۆپیشاندانەكاندا لەلایەن هێزە ئەمنییەكانەوە دەستگیردەكران. لە رۆژی 8ی ئەم مانگەوە شەپۆلێك خۆپیشاندانی ناڕەزایەتی لە شاری بەسرەی پاشوری عێراق دەستیپێكرد و پاشان پەڕییەوە بۆ پارێزگاكانی تری باشوری عێراق و گەیشتە بەغدادی پایتەخت. شەپۆللا ئەمجارەی ناڕەزایەتییە جەماوەرییەكان لە عێراق بەهۆی نەبون و خراپی خزمەتگوزارییە گشتییەكان و بێكارییەوە.  

(درەو میدیا): عوسمانی حاجی مەحمود سەركردەی دیاری بزوتنەوەی گۆڕان‌ و ئەندامی خانەی راپەڕاندن رایگەیاند، دەستی لە ئەندامی خانەی راپەڕاندن كێشاوەتەوە، بەڵام بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان پشتگیری گۆڕان دەكات. عوسمانی حاجی مەحمود لە گفتوگۆیەكی رۆژنامەوانیدا لەگەڵ (شارپرێس) وتی:" وازم لە ئەركی لێپرسراوییەتی و حیزبی هێناوە". سەبارەت بە هۆكاری دەستلەكاركێشانەوەشی دەڵێت" باسكردنی وردەكارییەكان بەپێویست نازانم، بەڵام هۆكارەكەم لە كۆبوونەوەی جڤاتی نیشتمانی بزوتنەوەی گۆڕان لە ڕۆژی 10-3-2018دا بەوردی باسكردووە، هەروەها لە نامەی دەستلەكاركێشانەوەشمدا كە ئاڕاستەی بەڕێز ڕێكخەری گشتی و بەڕێزان ئەندامانی جڤاتی نیشتمانیم كردووە، ئاماژەم بە بەشێك لە هۆكارەكان كردووە". لەبارەی ئەوەی ئاخۆ دەستلەكاركێشانەوەی لە بزوتنەوەی گۆڕان بە واتای ئەوە نایەت پشتیوانی لە هێزێكی سیاسی تر بكات، عوسمانی حاجی مەحمود ئاماژەی بەوەكردووە" لە هەڵبژاردنى داهاتووی پەرلەمانی كوردستاندا پشتیوانی لە بزوتنەوەی گۆڕان دەكات." سەبارەت بە نەوشیروان مستەفاش، عوسمانی حاجی مەحمود دەڵێ" بەڕێز كاك نەوشیراون، سەركردە و رەمزێكی گەورەی تێكۆشان و خەباتی گەلی كوردە، سیاسەتمەدار و ڕۆشنبیر و مێژوونوس و نوسەر و تێكۆشەرێكی مەزنی سادە و خۆنەویست بوو، لە پێگەیەكی بەهێز و كاریگەرەوە هەموو ژیانی لە پێناوی سەرفرازی گەلەكەیدا تەرخانكردووە، لە هەمان كاتیشدا، لێپرسراو و هاوڕێی زۆربەمان بووە، لەبەرئەوە، ئەركی ئەخلاقی هەموومانە ئەو راستیانە دەربارەی بەڕێزیان لە یادنەكەین و مێژووی خەبات و پڕۆژە سیاسییەكەی زیندوو بهێڵرێتەوە. وەك چۆن هەر هێرشێك بۆ سەر بەڕێزیان بە ناڕەوا دەبینم، هەروەها بەكارهێنانی ناوی ئەویش لە لایەن هەندێك كەسەوە كە خۆیان داوەتە پاڵ ناوی ئەو و هێرشدەكەنە سەر كەس و لایەنی تر، بە هەمان شێوە بە ناڕەوا دەبینم". عوسمان حاجی مەحمود ئەندامی خانەی راپەڕاندنی بزوتنەوەی گۆڕان بوو، لە خانەی راپەڕاندن سكرتێری باژێرەكان بوو.

(درەو میدیا): ئەنگێلا مێركڵ هەڵوێستی خۆی دەرباری مەسعود ئۆزێل راگەیاند كە بڕیاریداوە چیتر یاری بۆ هەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا نەكات و ئەو بڕیارەشی كاردانەوەی لە ناو ئەڵمانیا و توركیا لێكەوتەوە. ئۆرلیكە دیمەر وتەبێژی ئەنگێلا مێركڵ راوێژكاری ئەڵمانیا ئەمڕۆ دوووشەممە 23ی تەمموزی 2018 رایگەیاند نزیكەی سێ‌ ملیۆن كەسی بە رەگەز تورك لە ئەڵمانیا دەژین و بە شێوەیەكی زۆر باش گونجاون، ئەوەش لە وەڵامی بڕیاری وازهێنانی ئۆزیلدا هات لە هەڵبژاردەی ئەڵمانیا بەهۆی رەگەزپەرستییەوە. وتەبێژەكەی مێركڵ جەختیشیكرەوە كە كۆچبەران لە ئەڵمانیا پێشوازی لێكراون و راوێژكاری ئەڵمانیاش ئۆزیل بەرزدەنرخێنێت و بەوە وەسفیكردووە كە یاریزانێكی باشە و زۆری پێشكەشی هەڵبژاردەی نیشتمانی كردووە و مێركڵ رێز لە بڕیارەكەی ئۆزێل بۆ وازهێنان لە یاری نێودەوڵەتی دەگرێت. هەر لە هەمان پرسدا ئولی هوینیس سەرۆكی یانەی بایرن میونشنی ئەڵمانیی هێرشێكی توندی كردە سەر مەسعود ئۆزێل و لە لێدوانێكیدا بۆ رۆژنامەنوسان پێش گەشتی یانەكە بۆ ئەمریكا وتی:" زۆر دڵخۆشم كە هەموو شتێك كۆتایی هات، ئەو زۆر بە حەماقەتەوە چەند ساڵێكە یاری دەكات و دوا یاری سەركەوتووی پێش جامی جیهانی 2014 بووە، ئێستا خۆی و نمایشە ئاساییەكەی لە پشتی ئەو وێنەیەوە دەشارێتەوە. ئۆزێل ساڵی 2014 لەگەڵ هەڵبژاردەی ئەڵمانیادا لە بەرازیل جامی جیهانییان بەدەستهێنا، بەڵام ئەمساڵ و لە مۆندیالی روسیادا هەڵبژاردەی ئەڵمانیا لە قۆناغی یەكەمدا ماڵئاوایی لە مۆندیال كرد و ئۆزیلیش بەهۆی ئەو شكستەو وێنەگرتن لەگەڵ رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆكی توركیا رووبەڕووی هێرشێكی توندبووە و تا دواجار هەڵبژاردەی ئەڵمانیای بەجێهێشت. ئۆزێل لە سێیەم بەیاننامەیەدا لە تۆڕی كۆمەڵایەتی تویتەر نوسیوێتی:" ئەمە كارێكی زۆر قورسە لەسەر دڵم، دوای رەچاوكردنی چەند هەڵوێستێكی لەبەر رۆنایی رووداوەكانی ئەم دواییە، ئەوا ناگەڕێمە بۆ یاریكردن لەگەڵ هەڵبژاردەی ئەڵمانیا، ئەوەش دوای ئەوەی هەستم بە رەگەزپەرستی و بێ‌ رێزی كرد." ئۆزێل لە بەیاننامەی سێیەمیدا باس لە وردەكاری خراپی مامەڵەی یەكێتی تۆپی پێی ئەڵمانیا دەكات لەگەڵیدا و توڕەیی خۆشی بەسەر راینهار گریندڵ سەرۆكی یەكێتییەكەدا دەرژێنێت و دەڵێت:" لە ئێستا بەدواوە نابمە كۆچی قوربانیی بێ‌ توانایی گریندڵ و نەتوانیتی باش راپەڕاندنی كارەكانی". هاوكات تیۆ زڤانتسیگەر سەرۆكی پێشووی یەكێتی تۆپی پێی ئەڵمانیا لە لێدوانێكیدا بۆ ئاژانسی هەواڵەكانی ئەڵمانیا رایگەیاند هەست بە غەمێكی زۆر قوڵ دەكات دەربارەی بڕیارەكەی ئۆزێل و جەختیشیكردەوە كاتێك كارەكە دەگاتە ململانێ و ناكۆكی پێویستە زۆر بە خێرایی لە رێگەی گفتوگۆوە چارەسەربكرێت، و یەكێتی تۆپی پێی ئەڵمانیا لەبەر هەر هۆكارێك بووبێت نەیتوانی پێش جامی جیهانی ئەوە بكات، لەبەرئەوە جارێكی تر دیمەنەكە هاتەوە پێشەوە." سەرۆكی پێشووی یەكێتی تۆپی پێی ئەڵمانیا وتیشی:" بەهۆی هەڵە لە پەیوەندیكردندا ئەوە روویدا كە نەدەبووو هەرگیز لەگەڵ كۆچبەراندا روویبدایە، نابێت ئەوان هەست بكەن كە هاوڵاتی پلە دوون لە ئەڵمانیا. هەروەها هاراڵد شتینگەر وتەبێژی پێشووی یەكێتی تۆپی پێی ئەڵمانیا وتی پێویستە لەسەر گریندڵ دەستبەداری پۆستەكەی بێت. شتینگەر لە لێدوانێكیدا بۆ تۆڕی " سكای سپۆرت" وتی:" گریندڵ و لە رابردوو ئێستاشدا خراپترین سەرۆكی یەكێتی تۆپی پێیە كە بینیبێتم، ئەگەر كەسێكی راستە پێویستە درك بەوە بكات كە كاتی لە سەرۆكایەتی یەكێتی تۆپی پێی كۆتایی هاتووە.  

(درەو میدیا): چەند رۆژێكە شەڕە قسە و لێدوان لە نێوان حەسەن رۆحانی سەرۆك كۆماری ئێران و دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی ئەمریكا دەستیپێكردووە، لە نوێترین تویتیدا ترەمپ هۆشداریدایە رۆحانی و داوای لێكرد هەرگیز هەڕەشە لە ئەمریكا نەكاتەوە جارێكی تر، ئەگەرنا رووبەڕووی پێشهاتێك دەبێتەكە كە بە درێژایی مێژوو چەند كەسێكی كەم رووبەڕووی بوونەتەوە. ئەم لێدوانە توندەی ترەمپ دوای ئەوەهات كە رۆحانی لە لە لێدوانێكیدا هۆشداریدایە ئەمریكا بەوەی كە " یاری بە كلكی شێر نەكات" چونكە جەنگی نێوان ئەو دوو وڵاتە بە وتەی رۆحانی " دایكی جەنگەكان" دەبێت. " لە دایكی شەڕەكانەوە بۆ دایكی جەنگەكان" شەڕەقسەی نێوان رۆحانی و ترەمپ لە رۆژنامە عەرەبیی و جیهانییەكانەوە بایەخی زۆری پێدراوە، رۆژنامەی " قودسی عەرەبی" كە لە لەندەن بەڕێوەدەچێت لە سەروتاریدا دەڵێت:" ئیدارەی ترەمپ بەوپەڕی بەهێزییەوە بەرەو  لەقاڵبدانی ئێران هەنگاودەنێت، و پرسەكە تەنها پەیوەست نییە لە دەركردنی لە سوریا و یەمەن، یان لاوازكردنی هەژموونی زۆری لە عێراق و لوبنان، بەڵكو وەك تۆپەڵە بەفرەكە  بەرەو بە ئامانجگرتنی رژێمی ئێران لە نێو ماڵی خۆیدا گلۆربووەتەوە". رۆژنامەكە دەشڵێت : " سەرەڕای ئەوەی تاران لە نێو چوار وڵاتی عەرەبیدا هەژمونی زۆری هەیە و سەرەڕای هەڕەشە باڵاكانیشی، بەڵام ئەگەر زۆرە حساب لەسە بەكارهێنانی كارتەكانی لە سوریا یان لوبنان بكات، بەوەش پاساو دەدات بۆ وەشاندنی گورزێكی ئەمریكی- ئیسرائیلی گەورە كە لەوانەیە دوای ئەوە فراوانتر بێت". رۆژنامەكە لە بەشێكی تری وتارەكەیدا دەڵێت:" لەسەر شێرە ئێرانییەكە پێویستە كلكی بشارێتەوە و ماكینە راگەیاندنەكەشی لە دووبارەكردنەوەی دەربڕینی " دایكە جەنگەكان" بوەستێت و بە حساباتی خۆیدا بچێتەوە و بەرەكانی شەڕی كەمتربكاتەوە، چونكە لەوانەیە ئەنجامەكەی بگاتە ئەوەی كە پاراستنی سەری شێرەكە گرنگتر بێت لە پاراستنی كلكەكەی". هاوكات بە ناونیشانی " لە دایكی شەڕەكانەوە بۆ دایكی جەنگەكان" فاروق یوسف لە سایتی " میدڵ ئیست ئۆنلاین" دەڵێت:" هەڕەشەكردن بە " دایكی جەنگەكان" لەسەر زاری رۆحانی " دایكی شەڕەكان" مان بە بیردەهێنێتەوە كە سەدام حسێن سەرۆكی پێشووی عێراق ئاماژەی پێدا كاتێك بەرەنگاری بڕیارە نێودەوڵەتیەكان بووەوە كە بۆ كۆتاییهێنان بە داگیركردنی كوەیت دەركرابوون". دەشڵێت:" هەروەك چۆن دایكی شەڕەكان گورزی یەكلاكەرەوە بوو كە ئاراستەی رژێمی عێراق كران ئەوا دایكی جەنگەكانیش دوا دێڕی ژیانی رژێمی ئێران دەنوسێتەوە." غەسان شربل سەرنوسەری رۆژنامەی " شەرقولئەوسەت" یش بڕوای وایە كە زیاتر ئاڵۆزبوونی دۆخەكە لە تاران بە دیاری لە لێدوانەكەیی رۆحانیدا دەركەوت، كاتێك پەنای بر بۆ بەكارهێنانی دەربڕینێكی فەرهەنگی سەدام حسێن. شربل دەڵێت:" ئاشكرایە كە خۆرهەڵاتی ناوەڕاست بەرەو چەند مانگێكی دژوار دەچێت، ئاڵۆزبوونەكە لە دۆسیەی سوریاوە دەگوازرێتەوە بۆ دۆسیەی ئێران و ئاشكرایە كە بژاردەكانی ئێران قورسن، یان جارێكی تر ژەهری سزاكان دەنۆشێت و چاوەڕوانی رۆیشتنی ترەمپ دەكاتن یان رازی دەبێت بە دانوستان دەربارەی پرۆگرامە ئەتۆمییەكەی و رۆڵی ئیقلیمیی". شربل بەردەوام دەبێت لەسەر قسەكانی و دەڵێت:" هەردوو بژاردەكە بۆ رابەر و ژەنەراڵەكانی سوپای پاسداران قورسن، چوون بەرەو " جەنگی دایكەكان" ئەزمونی سەدام حسێن لەو بارەیەوە هاندەر نییە بۆ ئەنجامدانی گەشتێكی ماڵوێرانكەری لەو جۆرە. سێ‌ هەنگاوی وێرانكەر خالید سولەیمان لە رۆژنامەی " عوكاز" سعودی دەپرسێت:" ئێران دەتوانێت رێگە لە هەناردەی نەوتی كەنداو بگرێت، هەروەك رۆحانی و خامنەیی هەڕەشە ئەوەیان كرد لە كاتی راگرتنی هەناردەی نەوتی ئێراندا؟". لە وەڵامدا دەڵێت:" تاران دەتوانێت تەگەرە بخاتە بەردەم جموجوڵی كەشتییەكانی گواستنەوەی نەوت لە ئاوەكانی كەندا و گەرووی هورمز، بەڵام بۆئەوەی ئەو كارە بكات پێویستی بە كردەوەی سەربازییە، ئایا رژێمی ئێران لە توانایدایە باجی ئەو جۆرە كار و هێرشانە بدات؟". سولەیمان دەڵێت:" بەهەموو حسابێكی سیاسی و سەربازین ئێران توانای ئەوەی نییە، هەر سەركێشییەكیش بكات بۆ تاقیكردنەوەی هەڕەشەكانی بە رووبەڕووبونەوەی سەربازی لەگەڵ ئەمریكا و هاوپەیمانەكانی كۆتایی دێت  و ئەوەش هەڕەشە دەبێت بۆسەر رووخانی رژێمی ئێرانی لاواز بە تەواوەتی هەروەك چۆن رژێمی عێراق لەسەردەمی بەعسدا رووخا". هەر لە هەمان چوارچێوەدا عەبدولباری عەتوان سەرنوسەری رۆژناەی " رای الیوم"ی ئەلیكترۆنیی لەندەنی دەڵێت:" دووبارەبوونەوەی هەڕەشەكان بۆ داخستنی گەرووی هورمز لەسەر زاری بەرپرسانی ئێرانەوە، دڵەڕاوێكییەكی زیاتر نیشاندەدات نەك ئارەزز بۆ جەنگ و بانگهێشتێكی ناڕاستەوخۆی ئیدارەی ئەمریكایە بۆ دانیشتن لەسەر مێزی دانوستان و گەڕانبە دوای چارەسەردا." عەتوان بڕواشی وایە بەرپرسانی ئێران لە سێ‌ هەنگاوی ترەمپ دەترسن كە لەوانەیە زیانیان پێ بگەیەنێت، یەكەن سەپاندنی گەمارۆییەكی ئابووری خنكێنەرە بۆئەوەی گەلی ئێران لەدژی حكومەتەكەی هەڵبگەڕێتەوە، دووەم جوڵاندنی كەمینەكانی ئێرانە كە فارس و شیعە نین وەك نمونەی سوریا و عێراق و سێیەمیش خستنەڕووی بڕێكی زۆری نەوتی یەدەگە كە ببێتە هۆی دابەزینی نرخی نەوت بە ئاستێكی وێرانكەر بۆ ئابوریی ئێران. سەرچاوە: بی بی سی  

درەو میدیا:  بۆ ماوەی چوار كاتژمێر سێ چەكدار بینای پارێزگای هەوڵێریان لە پایتەختی هەرێمی كوردستان كۆنترۆڵكرد، دوای چوار كاتژمێر لە هێرشەكە، هێزە ئەمنیەكان توانیان سێ چەكدارەكە بكوژن. لە كاتژمێر 7:45ی سەر لە بەیانی ئەمڕۆ، سێ چەكدار هێرشییان كردە سەر باڵەخانەی پارێزگای هەولێر، لەسەرەتادا بە تەقەی ئەو سێ چەكدارە پۆلیسێك بەناوی ( ئەحمەد سەلیم گەردی) بریندار دەبێت و گوللەك بەر شانی دەكەوێت،  هاوكات سێ چەكدارەكە فەرمانبەرێكی پارێزگای هەولێر بەناوی  "فەرحان شەقڵاوەیی" كە كریستیانە و تەمەنی 55 ساڵە، بریندار دەكەن لە رێگە بەرەو نەخۆشخانە گیان لەدەست دەدات.  واتا لە كۆی گشتی سێ چەكدارەكە كوژراوەو پۆلیسێك بریندارەو فەرمانبەرێكیش بەهۆی تەقەی چەكدارەكانەوە گیانی لەدەستداوە، سەڕەرای زیانی زۆر بە ناوەوەی بینای پارێزگای هەولێر. نەوزاد هادی پارێزگاری هەولێر لەبەردەم پارێزگای هەولێر رایگەیاند: كە كردەوەیەكی تیرۆرستی بووە. هاوكات تارق نوری بەرێوەبەری ئاساییشی هەولێر رایگەیاند: ناسنامەو ناوی تیرۆریستەكان دیارن و لەلامان ئاشكراون خەڵكی هەولێر. دژه‌ تیرۆری كوردستان، رایده‌گه‌یه‌نێت، هه‌رسێ تیرۆریسته‌كه‌، به‌ ناوه‌كانی (ره‌هێڵ محه‌ممه‌د رۆسته‌م مووسا) له‌ دایكبووى ساڵی ٢٠٠٢، (بیلال سلێمان عه‌بدولڕه‌حمان ئه‌حمه‌د) له‌دایكبووی ساڵی ٢٠٠٠، (عه‌بدولره‌حمان ره‌حیم قادر حوسێن) له‌ دایكبووی ساڵی ٢٠٠٢، هێرشه‌كه‌یان ئه‌نجام داوه‌ پرسیاری جدی لای هاوڵاتیان ئەوەیە، لەو رێو شوێنە ئەمنیە توندانەی كە لە هەولێردا هەیە، چۆن سێ چەكدار بە ئاسانی دەتوانن دەستبگرن بەسەر بینای پارێزگای هەولێر كە رەمزی پایتەختی هەرێمی كوردستانەو هەمیشە لەلایەن هێزە ئەمنیەكانەوە، كۆنترۆڵكراوەو بەتایبەتیش لە كاتی خۆپیشاندانەكاندا، رێو شوێنی توند بەرامبەر بە خۆپیشاندەران دەگیرایەبەر؟