Draw Media
هه‌واڵ / كوردستان

  (درەو میدیا): پارتی دیموكراتی گه‌لان - هه‌ده‌په‌ ١٦.٥%ی ده‌نگه‌كانی هه‌نده‌رانی به‌ده‌ستهێنا و له‌ هه‌ڵبژاردنه‌كانی توركیا له‌ ده‌ره‌وه‌ی وه‌ڵات پله‌ی سێیه‌می به‌ده‌ستهێنا و له‌سه‌ر ئاستی حەوت وڵاتیش پله‌ی یه‌كه‌می به‌ده‌ستهێنا.     ئه‌نجامه‌كانی ده‌نگدانی دەرەوە بۆ هه‌ڵبژاردنه‌كانی ٢٤ی حوزه‌یرانی توركیا ئاشكرا بوون. له‌ دەنگدانی دەرەوە، ملیۆنێك و ٤٤٣ هه‌زار و ٥٨٥ كه‌س مافی ده‌نگدانیان له‌ هه‌ڵبژاردنه‌كانی سه‌رۆکایەتی و په‌رله‌مانی توركیا هه‌بوو. ئاستی به‌شداری ده‌نگده‌ران له‌ دەرەوە ٤٨% بوو. له‌ ئه‌ڵمانیا ٧١٨ هه‌زار و له‌ فه‌ره‌نسا ١٧٠ هه‌زار و ٩٠١ كه‌س ده‌نگیان داوه‌. به‌ گوێره‌ی ئه‌نجامه‌ به‌راییه‌كان، ئاكه‌په‌ ٥٢.٥%، جه‌هه‌په‌ ١٧.٣%، هه‌ده‌په‌ ١٦.٥% و مه‌هه‌په‌ ٨%ی ده‌نگه‌كانی هه‌نده‌رانیان به‌ده‌ستهێناوه‌. هه‌ده‌په‌ هاوشێوه‌ی ناوخۆی توركیا له‌ دەرەوەش پله‌ی سێیه‌می به‌ده‌ستهێنا. به‌ڵام به‌ به‌راورد بە هه‌ڵبژاردنی تشرینی دووه‌می ٢٠١٥ ده‌نگه‌كانی هه‌ده‌په‌ كه‌میكردووه‌.  هه‌ده‌په‌ له‌ هه‌ڵبژاردنی ٢٤ی حوزه‌یرانی ٢٠١٨ له‌ دەرەوە ١٧٠ هه‌زار و ٢٣١ ده‌نگی به‌ده‌ستهێناوه‌. له‌ هه‌ڵبژاردنی تشرینی دووه‌می ٢٠١٥ ڕێژه‌ی ١٩.١ی ده‌نگه‌كانی به‌ده‌ستهێنابوو كه‌ ٢٢٠ هه‌زار و ٥٩ ده‌نگ بوو، له‌ ئه‌ڵمانیا و فه‌ه‌نسا ده‌نگی هه‌ده‌په‌ كه‌م بوو. له‌ ئه‌ڵمانیا كه‌ زۆرترین ده‌نگده‌ری توركیای لێیه‌، ڕێژه‌ی ده‌نگه‌كانی هه‌ده‌په‌ له‌ ١٥.٩% دابه‌زی بۆ ١٤%. له‌ فه‌ره‌نسا ڕێژه‌ی ده‌نگه‌كانی هه‌ده‌په‌ له‌ ٢٥% دابه‌زی بۆ ٢٣%. هه‌ده‌په‌ له‌ فینلاند، به‌ریتانیا و عێراق ده‌نگه‌كانی زیاد كردووه‌.  له‌ ٧ وڵات پله‌ی یه‌كه‌می به‌ده‌ستهێنا هه‌ده‌په‌ له‌ ٧ وه‌ڵات پله‌ی یه‌كه‌می به‌ده‌ستهێنا: به‌ریتانیا ٤٨%، فینلەندا ٤٩.٢%، عێراق ٤٧.٩%، سویسرا ٣٩.٧%، ئیتاڵیا ٣٥.٢%، ژاپۆن ٤٤.٣%، ئۆكراینا ٣٩.٥ % سه‌ره‌ڕای به‌ده‌ستهێنانی پله‌ی یه‌كه‌م له‌ ٧ وڵات، هه‌ده‌په‌ له‌م وڵاتانه‌دا ڕێژه‌یه‌كی زۆری ده‌نگه‌كانی به‌ده‌ستهێناوه‌: سوید ٣٥.٢%، كه‌نه‌دا ٣١.٧%، یۆنان ٣٣.٩%، ڕۆمانیا ٢٦.٥%، به‌حره‌ین ٢٥.٨%، ئێرله‌ندا ٢٤.٨%، ئه‌مریكا ٢٠.٦%، فیدراسیۆنی ڕوسیا ١٩.٥%، چین ١٨.٦ %. سەرچاوە: ئاژانسی فوراتنیوز


(درەو میدیا): لە راگەیەنراوێكی هاوبەشدا راگەیە‌نراوی هاوبەشی یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان و بزوتنەوەی ئیسلامی پێكهێنانی لیستی (بەرەی ئیسڵاح)یان راگەیەند بۆ هەڵبژاردنی داهاتووی پەرلەمانی كوردستان. راگەیەنراوەكەی یەكگرتوو و بزووتنەوە دوای ئەوە هات ئەمڕۆ هەردوولا لە كۆبونەوەیەكی هاوبەشدا ڕێككەوتن لەسەر ئەوەی بۆهەڵبژاردنەكانی پەرلەمانی كوردستان بەلیستێكی هاوبەش بەشداری بكەن و هەر ئەمڕۆش هاوپەیمانیيەكە لە كۆمسێۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردن و ڕاپرسی كوردستان تۆماركرا. دەقی راگەیەنراوەكە  راگەیە‌نراوی هاوبەشی یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان و بزوتنەوەی ئیسلامی  ئەمڕۆ دووشەممە 25/6/2018 یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان و بزوتنەوەی ئیسلامی لەكوردسان لە كۆبونەوەیەكی هاوبەشدا هەردوولا ڕێككەوتن لەسەر ئەوەی بۆهەڵبژاردنەكانی پەرلەمانی كوردستان بەلیستێكی هاوبەش لەژێر ناوی (بەرەو ئیصلاح) بەشداری دەكەن و هەر ئەمڕۆش هاوپەیمانیەتەكە لەكۆمسێۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردن و ڕاپرسی كوردستان تۆماركرد. هیوادارین هەڵبژاردنەكانی پەرلەمانی كوردستان بەپاك و بێگەردی دوور لە گزیكاری و توندوتیژی بەرێوە بچێت و وێستگەیەك بێت بۆ ڕاستكردنەوەی رێرەوی پڕۆسەی سیاسی هەرێم و چەسپاندنی دادپەروەری و ئاشتی و سەقامگیری سیاسی و نەهێشتنی ستەم و گەندەڵی لە هەرێمی كوردستاندا و سەرەنجام دەربازكردنی هەرێم لەم قەیران و تەنگژانەی كەپێوەی گرفتارە . بزوتنەوەی ئیسلامی كوردستان یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان  


(درەو میدیا) به‌ گوێره‌ی ئه‌نجامی هه‌ڵبژاردنه‌كان له‌ گوندی ئامارا كه‌ شوێنی له‌دایكبوونی عه‌بدوڵا ئۆجەلان رێبەری پارتی كرێكارانی كوردستانە‌، هه‌ده‌په‌ و ده‌میرتاش پله‌ی یه‌كه‌میان به‌ده‌ستهێناوه‌. له‌ گوندی ئامارای سه‌ر به‌ ناوچه‌ی خه‌لفه‌تیی ڕوحا له‌ باكووری كوردستان كه‌ شوێنی له‌دایكبوونی ڕێبه‌ری گه‌لی كورد ئۆجەلانه‌، هه‌ده‌په‌ و كاندیدی هه‌ده‌په‌ بۆ سه‌رۆك كۆماری سه‌ڵاحه‌دین ده‌میرتاش پله‌ی یه‌كه‌میان به‌ده‌ستهێناوه‌. به‌ گوێره‌ی ئه‌نجامه‌كان هه‌ده‌په‌ له‌و گونده‌ ١٩٩ ده‌نگ و ده‌میرتاش ١٧٤ ده‌نگی به‌ده‌ستهێناوه‌. ده‌نگی كاندیده‌كانی سه‌رۆك كۆماری: سه‌ڵاحه‌دین ده‌میرتاش: ١٧٤ ده‌نگ ڕه‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ردۆغان: ٦٨ ده‌نگ موحه‌ره‌م ئینجه‌: ٢٦ ده‌نگ ته‌مه‌ل كارامولا ئۆغلو: ٢ ده‌نگ دۆغوو په‌رینچه‌ك: ٢ ده‌نگ مه‌رال ئاكشه‌نه‌ر: ١ ده‌نگ ده‌نگی پووچه‌ڵ: ٨ ده‌نگ ده‌نگی لیسته‌كان بۆ هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مان: هه‌ده‌په‌: ١٩٩ ده‌نگ ئاكه‌په‌: ٤٩ ده‌نگ جه‌هه‌په‌: ٥ ده‌نگ پارتی سه‌عاده‌ت: ٣ ده‌نگ پارتی ئی یی: ٤ ده‌نگ پارتی دۆزی ئازاد - هوداپار: ١ ده‌نگ پارتی وه‌ته‌ن: ٣ ده‌نگ ده‌نگی پووچه‌ڵ: ١٥ ده‌نگ سەرچاوە: ئاژانسی فوراتنیوز  


(درەو میدیا): سەڵاحەدین دەمیرتاش كاندیدی هەدەپە بۆ سەرۆك كۆماری و عەبدوڵا زەیدان پەرلەمانتاری شاری جۆلەمێرگی هەدەپە، لە زیندانی ئەدیرنە دەنگیان دا. لە لاپەڕەی فەرمیی سەڵاحەدین دەمیرتاش كاندیدی پارتی دیموكراتی گەلان " هەدەپە " بۆ سەرۆك كۆماریی توركیا لە تویتەر، ڕاگەیەندرا كە دەمیرتاش و پەرلەمانتاری هەدەپە عەبدوڵا زەیدان لە زیندانی ئەدیرنە دەنگیان داوە. دەمیرتاش لە لاپەڕەی خۆی لە‌ تویتەر ڕایگەیاند: " ئێمەش دەنگی خۆمان دا، هیوادارم هەموو كەس بچنە سەر سندوقەكانی دەنگدان و دەنگی خۆیان بۆ داهاتووی وەڵات و دیموكراتی بدەن، هیوادارم دەنگدان لە بارودۆخێكی ئارامدا بەڕێوەبچێت ، باوەڕم وایە كە ئەنجامیش زۆر باش دەبێتک خێردار بێت".  


نوسینی: هوڵوسی تورگوت لە رۆژنامەی حوڕییەت وەرگێڕانی: كارۆخ عوسمان مەسعود بارزانی بۆیەكەمجار لە٢٠ی شوباتی ١٩٩٢ ھات بۆ توركیا لەسەردەمی كابینەی حكومەتی سلێمان دەمیرەل، لەم گەشتەیدا باسی لە وەسیەتەكەی باوكی (مەلا مستەفا) دەكات كە لە ساڵی ١٩٧٩ كۆچی دوایی كرد و لەدوای بەجێماوە، مەسعود بارزانی وەسیەتی باوكی دەربارەی تورك بۆ سەرۆك وەزیرانی ئەو كاتە (سلێمان دەمیرەل) باس دەكات، باوكم وەسیەتی بۆ ئێمە جێھێشتوە، لەو وەسیەتنامەیەدا دەڵێت: (پشت بەتورك ببەستن و تەنھا لەگەڵ توركیا ھەماھەنگ بن). ئەو كارە گرنگە لە ڕۆژی ھەینی ٢١ی شوباتی ١٩٩٢ لە ژووری سلێمان دەمیرەل لە ئەنكەرە ڕوویدا. میوانێكی وڵاتی دراوسێ بەشێوەیەكی نھێنی بۆ ڕوونكردنەوەی وەسیەتی باوكی دێتە لای سەرۆك وەزیرانی توركیا (دەمیرەل) گەورەكانی بنەماڵەی میوان (بارزانی) نزیكەی یەك سەدە لەگەڵ تورك لەناو یەك وڵاتدا بوون، بەڵام ئەو میوانە (مسعود بارزانی) كوڕی خاوەن وەسیەتنامە بۆیەكەمجارە بۆ وڵاتەكەمان بەمەبەستی بەجێگەیاندنی دڵسۆزی، لەشوێنگەی دەزگای ھەواڵگری توركیا (MİT) میوان بوو، میوانەكەی سەرۆك دەمیرەل یەكێك بوو لە سەركردە چەكدارە ئۆپۆزسیۆنەكانی باكوری عێراق. مەسعود بارزانی كە پاش مردنی باوكی ئەركی سەرۆكایەتی پارتی دیموكراتی كوردستان گرتبوەئەستۆ جگە لە سەرۆك وەزیران سلێمان دەمیرەل (چاڤێ چاغڵاڕ ) وەزیری دەوڵەت و كەسێكی تر كە بەرپرسیارەتیيەكی گەورەی ھەبوو لە كاروباری دەرەوەی وڵات ئامادەی دانیشتنەكە بوون، بارزانی زۆر دەڵەڕاوكێی ھەبوو، بەهەستە سەری بەملاو ئەولای خۆیدا دەسوڕاند، چاوەڕێ بوو سەرۆك دەمیرەل دەست بەقسەكردن بكات، وەرگێڕێكیی عەرەبی لەڕێگای وەزارەتی كاروباری دەرەوە ئامادەكرابوو، قسەكردن دەستی پێكرد، دوای ھەموو ڕستەیەك قسەكردن تەرجەمە دەكرا، داوای ھەماھەنگی لە بارزانی كرا بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی پارتی كرێكاران كوردستان، بەر لەدەستپێكردنی گفتوگۆ سەرەتا بارزانی ڕێزی خۆی پێشكەش بە سەرۆك دەمیرەل كرد، پاشانیش سوپاسی دەوڵەتی توركیا و گەلی توركیای كرد لەبەرامبەر ھاریكاری كوردەكانی عێراق، سەرۆك دەمیرەل سوپاسی میوانەكە (مەسعود بارزانی) كرد بەھەمان ئەو ھەستە باشانەی میوان. چەند ڕستەیەكی چاوەڕوان نەكراو: بارزانی دەستی كرد بە ڕێكخستنی چەند ڕستەیەكی چاوەڕوان نەكراو، چاڤیت چاغڵاڕ وەك وەزیری دەوڵەتی ئەوكاتە شایەدحاڵێكی سیاسی بەرپرس، پاش ٢٥ ساڵ ئەو بەسەرھاتانە دەگێڕێتەوە. دەڵێت: لەمانگی ١١ی ساڵی ١٩٩١ بەسەرۆكایەتی بەڕێز سلێمان دەمیرەل حكومەتی ھاوبەشی نێوان (DYP وSHP) پێكھات و من وەك وەزیری دەوڵەت دەستبەكاربووم، لەو سەردەمەی كە لەكابینەكەدا دەستبەكاربووین، پەكەكە زۆرشوێنی وڵاتەكەمانی والێكردبوو كە نەتوانرێت لێی بژین، بۆ ئەم مەبەستە پێویست بوو چارەسەرێكی ڕیشەیی بدۆزینەوە. ھەروەك دەزانرا تیرۆریستانی پەكەكە لە باكوری عێراق بەخێو دەكران، ئەو ناوچەیە ساڵانێكی زۆر پەناگەی پەكەكە بوو، بەرپرسانی ناوچەكەش (مەسعود بارزانی و جەلال تاڵەبانی) بوون، بۆ وشككردنی ئەو پەناگەیە لەوباوەڕەدابووین سەرەتا گفتوگۆ لەگەڵ سەركردە كوردەكان بكەین سودی دەبێت. جەلال تاڵەبانی سەركردەی (ی ن ك) لە مارتی ١٩٩١ بەكاری جۆراوجۆر سەردانی وڵاتەكەمانی دەكرد، جگە لە سەرۆك كۆماری ئەوكات (تورگوت ئۆزاڵ) چاوی بە بەرپرسە باڵاكانی حكومەت دەكەوت. لەوكاتانەدا زانیمان مەسعود بارزانیش چاوەڕێی ئاماژەیەك دەكات لەلایەن بەرپرسانی توركیا. چاڤیت چاغڵار دوای ٢٥ ساڵ وەكو تاكە سیاسیيەكی شایەدحاڵ بەشێوەیەكی ڕوون و ئاشكرا دیداری بارزانی و دەمیرەل دەگێڕێتەوە و دەڵێت: بە مەبەستی ململانێ و ڕێگری لە پەكەكە مەسعود بارزانی لەسەر وەسیەتی باوكی بەڵێنیدا ھەماھەنگ بێت لەگەڵ دەوڵەتدا، لەبەرامبەریشدا چەك و پارە و خۆراك وەربگرێت. مەسعود بارزانی و میت: (تیومان كومان) ڕاوێژكاری ئەوكاتەی دەزگای (میت) میوانداری بارزانی كرد لەبارەگای دەزگا، لە شاری ئەنكەرە لە گەڕەكی نوێ (Taze Sokağı). لەڕاستیدا نەماندەویست ڕاگەیاندنەكان بەم كۆبوونەوەیە بزانن، بەڵام ئەم زانیارییە بەجۆرێك لەجۆرەكان دزەیكردە ناو میدیاكان. چاڤێت چاغڵار دەڵێت: بارزانی بەچڕی پارێزگاری دەكرا. چونكە لەدەستدانی بۆ ئێمە گرفتێكی گەورە بوو، چونكە بەپێی خۆی ھاتبوو تا ھاوكارمان بێت، بەو ھۆیەوە دڵنیابوون لەوەی كە ھەواڵگریمان دەچێتە قوڵایی باكوری عێراق. سلێمان دەمیرەل قبوڵی كرد لەبارەگای سەرۆكایەتی كۆمار لەدیدارەكەدا من و بەرپرسێكی دەرەوە ئامادە ببین، بارزانی بەعەرەبی قسەی دەكرد، بۆ ئێمە دەكرا بە توركی. مەسعود بارزانی وتی: بەڕێز سەرۆك وەزیران، لەبەرامبەر قبوڵكردنی من لێرە، سوپاسی بێ پایانی خۆمتان ئاراستە دەكەم، لەسەر ئیزنتان سەرەتا دەمەوێ وەسیەتی باوكی ڕەحمەتیم لە حزوری ئێوەدا عەرز بكەم. باوكم (مەلا مستەفا بارزانی) لەساڵی ١٩٧٥ نەخۆش كەوت، ٤ ساڵ لەئەمریكا سەرقاڵی چارەسەری نەخۆشیەكەی بوین، لە دواین ڕۆژانی نەخۆشیەكەیدا وەكو (وەسیەت) ئەمانەی بەمن و برا گەورەكەم (ئیدریس بارزانی) وت: ئەولادەكانم، سەددام حسێن دەیەوێ ئێمە لە عێراق نەھێڵێت، دەشزانن كە ئێران ئێمەی جێھێشت، بۆیە لەناوچەكە تاكە میللەت كە باوەڕمان پێی ھەبێت (گەلی تورك)ە، من ئەمڕۆ لە ژیانم و بەیانی نامێنم، بۆیە وەسیەت دەكەم ئەگەر گرفتێكتان ھەبوو ئەگەر گرفتیشتان نەبوو پەیوەندی لەگەڵ دەوڵەتی تورك دروست بكەن، بڕوایان پێبكەن، ھەماھەنگ بن لەگەڵیاندا، ھاوكاری تورك بن لەھەر داخوازییەك كە لەئێوە ھەیان بێت، بۆئەوەی ئەوانیش ھاوكارتان بن لەھەرشتێ كە بتانەوێ. بەڵێ بەڕێز سەرۆك وەزیران وەسیەتی باوكم بەمجۆرەیە و منیش بۆ بەجێگەیاندنی وەسیەتەكەی باوكی كۆچكردووم لە حزورتانم. بەڵێ بەمشێوەیە بوو. دیالۆگەكەی بارزانی كاتێ وەسیەتەكەی باوكی دەگواستەوە دڵەڕاوكێی پێوە دیاربوو، دەنگی دەلەریەوە. لەماوەی درێژەدان بەقسەكانی بەگرنگیيەوە باسی pkk كرا، بارزانی پەیمانیدا كە ھاوكاری دەوڵەت بێت. بێگومان ترسێكی زۆری سەددام حسێنی لەسەربوو، نیگەران بوو لەوەی كە ھەر كاتێكی چاوەڕوان نەكراو سەددام تەڵەیەكی بۆ دابنێتەوە، زانیبومان كە كەمێك بەرلەوەی باوكی كۆچی دوایی بكات لە ڤیەننا لەدەست تیمێكی بكوژ ڕزگاری ببوو، بۆیە ڕەنگی ترس پەڕیبووە ڕوخساری، بۆیە دەشمانزانی لەپێناو پاراستنی خۆی ئامادەی ھاوكاریمانە زۆر بەچڕی. لە كۆتایی لەگەڵ مەسعود بارزانی ڕێككەوتین، ئێمە بڕیاری ھاوكاریكردنی ئەوماندا بە چەك و بەپارە، ئەویش ئارام بووەوە و پەیمانیدا كە لە سیاسەتی باكوری عێراق ھاریكاری دەوڵەت بێت و لەشەڕ دژی pkk بەھەماھەنگ لەگەڵ ئێمە جوڵە بكات. حیكمەت چەتین:  جەلال تاڵەبانی نمەك بەحەرام دەرچوو، ھەرچەندە ئێمە  هاوكاری زۆرمان كردو چەكمان پێدا، بەڵام تاڵەبانی هیچ سەركردەیەكی پەكەكەی رادەستنەكردین، هەرجارەو بە بیانویەك خۆی دەدزیەوە      ئایا مرۆڤ ئەوەندە دەگۆڕێت؟ دوای ئەو سەردانە یەكەمەی بارزانی ھاتوچۆی بۆ وڵاتەكەمان زیادیكرد، وەك بڵێی بێ نیشتمان بێت ھەرچەندە ھاوڵاتی عێراقی بوو، بەڵام نەیدەتوانی پاسپۆرتی عێراقی وەرگرێت و نێوانیشی لەگەڵ ئێران باش نەبوو، بۆیە ئێمە پاسپۆرتی دیپلۆماسی كۆماری توركیامان پێدا، لە ساڵانی حوكمی ئێمەدا ڕاستگۆ بوو بەرامبەر بەڵێنەكەی، ھاوكاری زۆری توركیای كرد، ئێمەش ھاوكاری تەواوەتی ئەومان كرد. جگە لە چەك ھاوكاری پارە و دانەوێڵەمان بۆ دەنارد. لە دە بۆ پازدە ساڵانی كۆتاییدا كە سەیری ھەڵسوكەوتی دەكەم بەسەرسوڕمانەوە دەڵێم: (ئایا مرۆڤ ئەوەندە دەگۆڕێت)؟ بەتایبەت لەپەیوەندی لەگەڵ عێراق و ئێراندا، بەڵام ھێشتا ناتوانێ بەبێ دەوڵەت بمێنێتەوە، چونكە وەسیەتی باوكیەتی. حیكمەت چەتین:  ئێمە پاسپۆرتی دیپلۆماسی كۆماری توركیامان بە مەسعود بارزانیدا، ئەو  ڕاستگۆ بوو بەرامبەر بەڵێنەكەی، ھاوكاری زۆری توركیای كرد، ئێمەش ھاوكاری تەواوەتی ئەومان كرد. جگە لە چەك ھاوكاری پارە و دانەوێڵەمان بۆ دەنارد لەسەر ویستی خۆیان پاسپۆرتی دیپلۆماسی توركیایان پێدرا، لەساڵانی نەوەدەكاندا لە باكوری عێراق سەركردەكانی یەكێتی و پارتی، تاڵەبانی و بارزانی بەرامبەر سەددام حسێن لەناوەوە و دەرەوەی عێراقدا ململانێ و جوڵەكردنیان بەتەواوی نەما. ئەوان چونكە پاسپۆرتی عێڕاقیان نەبوو نەیاندەتوانی بەئاسانی گەشت بكەن و خۆیان بگەیەننە وڵاتانی ڕۆژئاوا، بۆ ئەم مەبەستە وەك ھەموو جارێك داوای ھاوكاریان لە توركیا دەكرد، بەتایبەت لەسەردەمی بەڕێز تورگوت ئۆزاڵ سەرۆك كۆمار، ئەویش بەتەلەفۆن بە وەزیری دەرەوە (حیكمت چەتین)ی وت: مەسعود بارزانی و جەلال تاڵەبانی خاكیان ھەیە، بەڵام ھیچ شتێكیتریان نیە، با پاسپۆرتیان بدەینێ.   توركیا دەروازەیەك بۆكرانەوە بەڕووی دونیادا: وەزیری دەرەوە حیكمت چەتین ئەم داوایەی سەرۆك كۆمار تورگوت ئۆزاڵی لەگەڵ سەرۆك وەزیران سلێمان دەمیرەل جێگرەكەی ئەرداڵ ئین ئونو تاوتوێكرد، وەڵامی ئەرێنی وەرگرتەوە و پاسپۆرتی دیپلۆماسیان پێدرا. بەمەش توركیا بۆئەوان بوو بەدەروازەیە بۆ كرانەوە بەڕووی دونیادا. دواتر بەشێك لەمنەتەكانیان ھەڵگرت و ھاوكاری دەوڵەت بوون.   توركیا كارەبای بۆ دابینكردن: وەزیری دەرەوەی ئەوكات (حیكمت چەتین) باسی پەیوەندی نێوان توركیا و سەركردەكانی باكوری عێراق دەكات لە ساڵانی ٩١-٩٣، دەڵێت: بەردەوام ھاوبەندیمان ھەبوو لەگەڵ تاڵەبانی و بارزانی. پەیوەندیمان توندوتۆڵ بوو. ھەرجارێك لەچوونە دەرەوە بەخاكی توركیادا سەریشیان لەئێمە دەداو زانیاریشیان دەدا دەربارەی زۆرشت، ئەوكاتەی ئێمە لە حكومەت بووین خەڵكی باكوری عێراق بەرامبەر سەددام لە گوزەرانێكی زۆرخراپدا بوون، ئێمە بەردەوام لە ھاوكاریاندابووین، لەبەرامبەردا خەڵكی دڵسۆزمان پەیداكردن بۆ دەوڵەت تا لە باكوری عێراق لەجیاتی ئێمە لەوێبن. ئێمە تەنانەت كارەباشمان پێدەدان. لە بەشێكی تری وتارێكی تردا كە بەتەنھا دەربارەی تاڵەبانی نوسراوە، من لێرە لەگەڵ ئەو وتارەدا تێكەڵكێشی دەكەم و بەشێكی كورتی لێوە باسەكەم. تاڵەبانی نمەك بەحەرام دەرچوو، ھەرچەندە لەسەرەتای ئیدارەی باكوری عێراقدا ئێمە (دەوڵەت) بواری ئیشكردنمان لە توركیا پێدا و چەكمان دانێ، ھاوكاری پارەو مەعنەویمان كردن، كە چی تاڵەبانی لە رادەستكردنی سەركردەی تیرۆرستانی پەكەكە بەدەوڵەت ھاوكارمان نەبوو، ھەرجارە و بەبیانویەك خۆی لەم داخوازیەی دەوڵەت دەدزییەوە. تاڵەبانی لە بوارەكانی خزمەتگوزاریدا و لە وەبەرھێنانیشدا لە توركیا پارەی زۆری دەستدەكەوت و ھێشتاش ھەر بەردەوامە، لەڕێگەی دەزگای ھەواڵگرییەوە زانرا كەبەشێكی ئەو پارەیە دەدا بە پەكەكە، بەڵام ھێشتاش ئێمە ئەو سەرچاوە ماددیەمان لێ نەبڕی، چونكە پێمان وابوو دەرئەنجام كارمان بۆ دەكات، بەڵام دەبوایە تاڵەبانی ڕێزی ئەو ھاوكارییانەی دەوڵەت بگرێت و سەركردەكانی پەكەكە رادەستی ئێمە بكات. بەڵام نەك سەركردە، بەڵكو چەكدارێكیشی بەئێمە نەدا.


(درەو میدیا): ئارێز عەبدوڵڵا، سەرۆكی فراكسیۆنی یەكێتی لە پەرلەمانی عێراق لە نوسینێكدا بەناوی (دەنیزی رۆژنامەنوسی كورد!) دەنوسێت" دوای دەستگیركردنی لە فڕۆكەخانەی بەغداد  رۆژنامەنوسی باكوری كوردستان دەنیز یەشیل یورت، راستەخۆ حكومەتی توركیا داوایكردەوە و فشاری خستەسەر عێراق بۆئەوەی تەسلیمی بكاتەوە" سەرۆكی فراكسیۆنی یەكێتی هەوڵی ئازادكردنی دەنیزیان داوە" دادگای الرصافە بڕیاری تەسلیمكردنەوەی دەنیزیداو بڕیارەكەش تەميیز نەدەكرایەوە، دواجار بەھەوڵ و پەرۆشی چەندین كەسایەتی و ناوەندی عێراقی توانیمان ئەو رۆژنامەنوسە دوای ٧ مانگ لە زیندانەكانی عێراق و تەسلیمكردنەوەش رزگار بكەین و ڕەوانی بەلجیكای بكەینەوە"   دەقی نوسینەكەی ئارێز عەبدوڵا دەنیزی رۆژنامەنوسی كورد ! لەوەتەی كوردستان دابەشكراوە داگیركەران ھەمیشە ئەگەر لەناوخۆشیاندا ناكۆك بوبن لەسەر پێشلكردنی مافی گەلی كوردستان كۆكن و بەردەوامیش ناڕەوا لەدژی كورد ھاوكاری یەكتری دەكەن. گۆڕینەوەی زانیاری ھەوڵگری، ھاتنەناوەوەی سوپا، پیلانگێران، ھاوكاری سەربازی و تەسلیمكردنەوی پەنابەر یاخود گیراوی كورد بەیەكتری ئاسایی و بەردەوام بووە. ساڵی رابردوو دوای ریفراندۆم لەسەر داوای توركیا رۆژنامەنوسی كورد دەنیز یەشیل یورت لە فرۆكەخانەی بەغدا دەستگیركراو راستەخۆش حكومەتی توركیا داوای كردەوە و فشاری خستەسەر عێراق بۆ ئەوەی تەسلیمی بكاتەوە. توركیا خۆی لە داڵدەدانی ئەو ھەموو تیرۆیستەی عێراق و سوریا و ھاوكاریكردنی داعش لە كێلیدا و بێ چاو ڕوو داوای رۆژنامە نوسێكی كوردی كردەوە تا بەتومەتی تیرۆریست بوون سزای قورسی بەسەردا بدا ! بەداخەوە دادگای الرصافە ھەر زوو بڕیاری تەسلیم كردنەوەی دەنیزی داو بڕیارەكەش تەمیز نەدەكرایەوە. بەم ھەنگاوەی دادگا ئێمە زۆر نیگەران بووین و رامانگەیاند كە ئەوە كارێكی نادەستوری و دوورە لە پرانسیپەكانی عێراقی نوێ، بۆیە كەوتینە ھەوڵ و كۆشش بۆ ئەوەی ناھەقی بەرامبەر نەكرێ بەتایبەت ئەو كە مافی پەنابەرێتی و نیشتەجێ بوونی لە بەلجیكا ھەبوو. دواجار بەھەوڵ و پەرۆشی چەندین كەسایەتی و ناوەندی عێراقی توانیمان ئەو رۆژنامەنوسە دوای ٧ مانگ لە زیندانەكانی عێراق و تەسلیمكردنەوەش رزگار بكەین و ڕەوانی ئەورپای بكەینەوە.  


( درەو میدیا): "ئاماژەكان پێمان دەڵێن كە هەركات بۆیان گونجاو بێت بڕیاری لەسێدارەدانی رامین پەنایی جێبەجێدەكەن" ئەمە نوێترین لێدوانی ئەمجەد حسێن پەنایی برای رامین پەناییە كە ئێستا بڕیاری لەسێدارەدانی هەیە. لە نوسینێكدا لە ئاكاونتی تایبەتی خۆی بەناوی (گیانی رامین پەنایی لە هەمووكات زیاتر لەمەترسی دایە) ئەمجەد حسێن پەنایی برای رامین دەنوسێت " ئەمڕۆ لە چەندین میدیا و كەسەوە پەیوەندیم پێوەكرا كە لە سەر داوای ماڵی كۆچكردوو جەنابی مام جەلال، حوكمی لە سێدارەدانی رامین راگیراوە، ویستم هەموولایەك ئاگاداركەمەوە كە بەداخەوە هەرچەند هەوڵەكان زۆرن، و ماڵی بەرێز مام جەلالیش زۆر زۆر لەهەوڵدا بوون و هەن، بەڵام كۆماری ئیسلامی تا ئیستا هەر سورە لەسەر لە سێدارەدانی رامین و ئامادەكارییەكانی كردووە كە لە سێدارەی بدات" براكەی رامین پەنایی ئەوەشی نوسیوە كە " هەواڵی راست و دروستمان هەیە كە بڕیاری لە سێدارەدانەكەی لە تارانەوە گەڕاوەتەوە و یەكلاكراوەتەوە، بۆیە ئاماژەكان پێمان دەڵێن كە هەركات بۆیان گونجاو بێت ئەم حوكمە جێبەجێ دەكەن"   


سەفین دزەیی، وتەبێژی حكومەتی هەرێمی كوردستان بە ئاژانسی تەسنیمی ئێرانی راگەیاندووە"حكومەتی هەرێمی كوردستان رێگە بەهیچ گروپێكی ئۆپۆزسیۆنی چەكداری نادات كە خاكەكەی بەكار بهێنن دژ بە وڵاتانی ئێران و توركیا.   دزەیی ئاماژە بەوەش دەكات" جوڵەو چالاكی  گروپە چەكداریەكان دژ بە ئێران كە لەناو خاكی هەرێمی كوردستانن، واتای ئەوە نیە كە هەولێر هاوكاریان دەكات، جەختیشی كردەوە كە رێو شوێنی توند دەگرنە بەر دژ بەو چالاكیانە. دەشڵێت" ئەو گروپە چەكداریانە ئاگاداركراونەتەوە كە مافی ئەوەیان نیە خاكی هەرێمی كوردستان دژ بە دراوسێكانمان (ئێران و توركیا )بەكاربهێنن".   لەبارەی هەماهەنگی نێوان هەولێر و تاران دزەیی نایشارێتەوە كە " ئێران و حكومەتی هەرێم ژوورێكی عەمەلیاتی هاوبەشیان پێكهێناوە بۆ لەناوبردن و وەستاندنی جوڵە سەربازیەكانی پارتە كوردیە ئۆپۆزسیۆنەكانی ئێران"  سەرچاوە/ ئاژانسی تەسنیمی ئێرانی     


(درەو میدیا): ”توركیا ھەڕەشەی لە یەكێتی كردووە، بۆیە ئێستا ناوێرن قسە بكەن" ئەمە وتەی عەلی عەونی ئەندامی سەركردایەتی پارتی دیموكراتی كوردستانە. ئەم هەڕەشە و فشارانە دوای زنجیرەیەك كاردانەوەی توركیا دێت بەرامبەر بە یەكێتی لەبارەی دەستگیركردنی دوو ئەفسەری دەزگای هەواڵگری توركیا ( میت ) و نیگەرانی ئەنكەرە لە دەست ئاوەڵاكردن بۆ پەكەكە و لایەنە هاوسۆزەكانی لە سنوری قەڵەمڕەوی یەكێتیدا. لە مانگی ئابی 2017 توركیا بەهرۆز گەڵاڵی نوێنەری یەكێتی نیشتمانی كوردستانی لە ئەنکەرەوە ناردەوە سلێمانی و دەرگای نوێنەرایەتی یەكێتی داخست، ئەمە یەكەم هەنگاوی كرداری توركیا بوو بەرامبەر بە یەكێتی. دوای هەڵگرتنی گەمارۆی ئاسمانی سەر فڕۆكەخانەكانی هەولێر و سلێمانی لەلایەن بەغداوە، سەرۆك وەزیرانی توركیا ئامادەنەبوو قەدەغەی سەر فڕۆكەخانەی سلێمانی هەڵگرێت و یەكێتی تۆمەتباركرد بە پشتیوانیکردنی پەكەكە. هەر لەو زنجیرە كاردانەوانەی توركیا بەرامبەر بە یەكێتی، رۆژی 5/6/2018 مەولود چاوش ئۆغڵۆ وەزیری دەرەوەی توركیا لە كۆنگرەیەكی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند" لەلایەن چەند گروپێكی ناو یەكێتی و بزوتنەوەی گۆڕانەوە پشتیوانی پەكەكە كراوە و بەوهۆیەوە توانیویانە دابەزنە ناو شاری سلێمانی" چاوش ئۆغلۆ لە زاری وەزیرێكی  یەکێتی حكومەتی هەرێمی كوردستان باسی لەوەكرد کە" پەكەكە ڕێنمایی دەداتە سەركردایەتی یەكێتی و هەڕەشەیان لێدەكات" سەرباری ئەو فشارانەی كە لە لێدوانی بەرپرسانی توركیا هاتووە بەرامبەر بە یەكێتی، زانیارییەكان باس لەوە دەكەن كە ئەنكەرە لەژێر پەردەشەوە مەسج و هەڕەشەی بە بەرپرسانی یەكێتی گەیاندووە لەو بارەیەوە.  دوای ئەو هەموو هەڕەشە و هۆشداریدانانەی توركیا جگە لە چەند لێدوانێكی كورتی سەعدی ئەحمەد پیرە وتەبێژی یەكێتی كە جدیەتی پێوە دیار نەبووە، یەكێتی هیچ هەنگاوێكی ئەوتۆی نەناوە. ئێستا بۆ خوێندنەوەی هەڵوێستی یەكێتی رەنگە باشترین نمونە ئەو ئۆپەراسیۆنە بێت كە توركیا بۆسەر قەندیل دەیكات، لەم پرسەدا یەكێتی بێدەنگی هەڵبژاردووە، ئەمە ئەوە دەردەخات كە رەنگە فشار و هەڕەشەكانی توركیا بۆسەر یەكێتی كاری خۆی كردبێت، هەروەك عەلی عەونی ئەندامی سەركردایەتی پارتی لە لێدوانێكدا بۆ باسنیوز دەڵێت" ئەگەر یەكێتی راست دەكات، ھیچ كەسێك دەستی نەگرتوون، بابڕۆن یارمەتیی قەندیل بدەن“ لە نەوەدەكانی سەدەی رابردووە پەیوەندییەكانی نێوان یەكێتی نیشتمانی كوردستان و پارتی كرێكارانی كوردستان چەندین هەوراز و نشێوی بەخۆوە بینیوە، ناكۆكی ئەم دوو لایەنە گەیشتە حاڵەتی شەڕی براکوژیی، بەڵام بەهەڵدانەوەی لاپەرەی مێژووی ئەم دوولایەنەش چەندین هاوكاری و هەماهەنگی دەبینرێت بەتایبەتی هاوكاری یەكێتی بۆ پەكەكە. لە هەڵبژاردنەكانی 2013 و 2014 دا پەكەكە بە فەرمی داوای لەلایەنگرانی كرد لە هەرێمی كوردستان دەنگ بە لیستی یەكێتی نیشتمانی كوردستان بدەن، بەڵام لەدوایین هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراقدا كە لە 12ی ئایاری رابردوو بەرێوەچوو، تەڤگەری ئازادی كە وەك باڵی سیاسی پەكەكە لە باشووری كوردستان تەماشا دەكرێت، لەگەڵ نەوەی نوێ هاوپەیمانیكرد و چووە هەڵبژاردنەوە. بەرپرسانی یەكێتی دركیان بەم هەڵوێستانەی پەكەكە كردووە و هەندێك لە سەركردەكانی یەكێتی باس لەوەدەكەن كە یەكێتی، لەبەر خاتری پەكەكە باجی بە پەیوەندییەكانی خۆی لەگەڵ توركیاداوە، بەڵام لەبەرامبەردا پەكەكە سەنگەری دژایەتی یەكێتی لە ناوخۆی هەرێمی كوردستان توند دەكات.  ئێستا یەكێتی ئەیەوێت پەیوەندییەكانی خۆی لەگەڵ توركیا چاك بكاتەوە، بەڵام نازانرێت ئاخۆ بۆ چاككردنەوەی ئەو پەیوەندیانە ئامادەیە بچێتە ژێر باری چ كۆت و مەرجێك؟ ئایا پەیوەندی داهاتووی یەكێتی لەگەڵ توركیا هاوشێوەی ئەو پەیوەندیەیە دەبێت كە پارتی لەگەڵ ئەنكەرە هەیەتی؟ ئایا یەكێتی ئەچێتە ژێرباری هەر مەرجێكی توركیا لەبارەی پەكەكەوە؟ ئەمانە كۆمەڵێك پرسیارن كە تەنها داهاتوودا وەڵام بدرێنەوە.


 سكرتێری جڤاتی نیشتیمانی بزووتنەوەی گۆڕان رایدەگەیەنێت" تا ئەنجامی هەڵبژاردن یەكلا نەكرێتەوە، پێشوازی لە شاندی پارتی و یەكێتی ناكەین و پێشنیازی دانیشتن و كۆبونەوەشمان لەگەڵ یەكێتی رەتكردەوە، هەتا بەیاننامە دژ بە هێرشی سەرگردی زەرگەتە دەرنەكەن لەگەڵیان كۆنابینەوە"  ئەو وتانەی  جەمال حاجی محەمەد سكرتێری جڤاتی نیشتمانی بزوتنەوەی گۆڕان لە میانی چاوپێكەوتنێكیدا هات لەگەڵ دەنگی ئەمریكا" پێشوازی لەهیچ وەفدێكی پارتی و یەكێتی ناكەین تا ئەنجامەكانی هەڵبژاردن یەكلایی نەبێتەوە، هەر لەبەر ئەوەی ساختەكارییان لێكردین ئامادەنەبوین لەگەڵیان بچینە بەغداد ناكرێت هەموو جارێك بەناوی یەكڕیزیەوە دەست بخەنە بینەقاقای خۆت و حیزبەكەت، هاوكات باس لەوەش دەكات، یەكێتی داوای كۆبونەوە و سەردانیان كردووە بەڵام بزوتنەوەی گۆڕان مەرجی دەركردنی بەیاننامەیەكی ناڕەزایی لەسەر هێرشكردنە سەر گردەكە بۆ یەكێتی داناوە دواتر لەگەڵیان كۆدەبینەوە، هاوكات دەشڵێت" لەهەڵبژاردنی ئەمجارەی پەرلەمانی كوردستانیش ساختەكاریمان لێدەكرێت بەس بەم شێوازەی ئەمجارە نابێت." جەمال حاجی محەمەد: یەكێتی داوای كۆبونەوە و سەردانیان كردووە بەڵام بزوتنەوەی گۆڕان مەرجی دەركردنی بەیاننامەیەكی ناڕەزایی لەسەر هێرشكردنە سەر گردەكە بۆ یەكێتی داناوە دواتر لەگەڵیان كۆدەبینەوە سكرتێری جڤاتی نیشتمانی بزوتنەوەی گۆڕان جەختی لەسەر بەردەوامی هەڵوێستی چوار لایەنەكە كردەوە و وتی" تا ئەم ساتە بڕیارمان بەوجۆرەیە تا یەكلایی نەبونەوەی ئەنجامی هەڵبژاردنەكان وەفدمان لەگەڵ پارتی و یەكێتی ناچێتە بەغداد وە بەشداری لەپەرلەمانی عیراق ناكەین بەڵام دوای یەكلایی بونەوەی ئەنجامەكان دوبارە تاوتوێی ئەو پرسانە دەكەینەوە." جەمال حاجی محەمەد: لەبەر ئەوەی یەكێتی و پارتی ساخته‌یان لێكردوین له‌گه‌ڵیان ناچینه‌ به‌غداد لەبارەی ئەگەری پێكهێنانی فراكسیۆنێكی هاوبەش لەنێوان ئەو لایەنانە مامۆستا جەمال وتی" باوەڕناكەم فراكسیۆنی هاوبەش پێكبهێنرێت بەڵام بەنیازین چوار لایەنەكە لەگەڵ دوو لایەنی تریش هاوپەیمنێتیەك پێكبهێنین تا بۆ لەمەو دوا لە هەڵوێستەكانماندا لە بەغداد و كوردستان پێكەوە بین." سەبارەت بەوەی ئایا هیچ گرەنتیەكتان وەرگرتووە بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان ڕەخنەكانتان دوبارە نەبێتەوە یا بەشداری پەرلەمانی كوردستانیش لەهەڵبژاردنی داهاتوو وەك یەكێك لە ئەگەرەكان ناكەن؟ جەمال حاجی محەمەد وتی" نەخێر هیچ گرەنتیەكمان وەرنەگرتووە بەڵام كۆمسیۆنی هەڵبژاردنەكانی كوردستان ڕایگەیاند، جیاكردنەوەی دەنگەكان لەم هەڵبژاردنەدا بەدەست دەبێت ئەگەرچی ئێمە پێشوتر گلەیمان لەوەش هەبوو بەڵام باشتر بوو بەو ڕادە زۆرە غەدر و ساختەكاریمان لێنەكرابوو، بەپێچەوانەوە بەشداری لە پەرلەمانی كوردستان دەكەین چونكە ئەوێ بەمەیدانی شەڕی خۆمان دژ بە ساختەكاری و گەندەڵی دەزانین." جەمال حاجی محەمەد سكرتێری جڤاتی نیشتمانی بزوتنەوەی گۆڕان وتیشی" لێت ناشارمەوە ئەمجارەش ساختەكاریمان لێدەكرێت، بەڵام بەو شێوازە نابێت ئێمە بەنیازی(١٥) كورسی بوین بەڵام(٥) كورسیمان بدرێتێ، خۆ ئەمە یەكەمجار نیە، هەموو جارێك ساختەكاریمان لێكراوە بۆ نمونە لەهەڵبژردنی ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی(١٧) كورسیمان هێنابوو بەڵام (١٢) كورسیمان بۆ حساب كرا." سكرتێری جڤاتی نیشتمانی بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان: پێشوازی له‌هیچ وه‌فدێكی پارتی و یه‌كێتی ناكه‌ین هه‌تا ئه‌نجامی هه‌ڵبژاردنه‌كانی په‌رله‌مانی عیراق یه‌كلایی نه‌بێته‌وه‌ هەروەها ڕایگەیاند" ئێمە هەوڵدەدەین كۆمسیۆن تۆماری دەنگدەران خاوێن بكاتەوە، وە لەڕۆژی هەڵبژاردن چاودێرەكانمان لەسەر سندوقەكانی دەنگدان زیاتر بێت، جگە لەوەی هەوڵدەدەین هاوپەیمانێتیەك لەنێوان ئەو لایەنە ناڕازیانە پێكبهێنین وڵاتانی دەرەوە و نەتەوە یەكگرتووەكان لەو ساختكاریانە بەردەوام ئاگاداردەكەینەوە و داوامان لێكردون چاودێرەكانیان زیادبكرێت، خۆ ناكرێت بڵێین ئەوان ساختەكاری دەكەن و ئێمەش وازیان لێ بهێنین دەبێت قوربانی بدەین لەپێناو نەوەی داهاتوودا."  لەبارەی هۆكاری نەچونی لایەنەكان لەگەڵ وەفدی پارتی و یەكێتی بۆ بەغداد مامۆستا جەمال وتی" ئێمە لەبەر ئەوەی ئەم وەفدە ساختەیان لێكردوین لەگەڵیان ناچینە بەغداد."  سكرتێری جڤاتی نیشتمانی بزوتنەوەی گۆڕان ئەوەشی وت" یەكێتی پێشنیاری سەردان و كۆبونەوەی كرد بەڵام ئێمە ڕەتمان كردەوە پێمان وتن تا لەسەر هێرشكردنە سەرگردەكە ڕەخنە لەخۆیان نەگرن و بەیاننامەیەك دەرنەكەن لەگەڵیان كۆنابینەوە، بەڵام نەیانكرد وتیان ئەوە كاری تاكەكەسێك بووە لەخۆەوە هاتووە نەك بە بەرنامەی یەكێتی ، باشە ڕای شەخسی چی؟ ئەو ئەندامی مەكتەبی سیاسیە خۆ دەیانتوانی ئەگەر لەخۆەوە وایكردووە لێپرسینەوەی لەگەڵ بكەن."  


(درەو میدیا):  لە ماڵی بەرپرسێكی یەكێتی نیشتمانی كوردستان باڵێكی یەكێتی لەگەڵ وەفدێكی بزوتنەوەی گۆڕان كۆبونەتەوە، دەیانەوێت هاوپەیمانی لە نێوان گۆڕان و بەرهەم ساڵح پێكبهێنرێت. سبەینێ وادەی تۆماركردنی ناوی هاوپەیمانێتی بۆ بەشداریكردن لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان كۆتایی دێت كە بڕیارە رۆژی 30 ی ئەیلول بەڕێوەبچێت، ئەگەر وادەكەی درێژنەكرێتەوە. تائێستا یەك هاوپەیمانێتی لە كۆمسیۆنی هەڵبژاردن و راپرسی هەرێمی كوردستان تۆماركراوە كە ئەویش هاوپەیمانێتی نێوان حزبی سۆسیال دیموكراتی كوردستان و پارتی كرێكاران و رەنجدەرانی كوردستان و یەكێتی نەتەوەیی دیموكراتی كوردستانە بە ناوی "لیستی سەردەم". باڵێكی یەكێتی نێوەندگیری دەكات لەدواین هەوڵدا كە پێناچێت هیچ ئەنجامێكی ئەوتۆی لێبكەوێتەوە، باڵێكی یەكێتی نیشتمانی كوردستان كە نزیكن لە بەرهەم ساڵحەوە، بەناوی هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەرییەوە سەرقاڵی گفتوگۆ و دانوستانن لەگەڵ بزوتنەوەی گۆڕان. شەوی دووشەممە لە ماڵی ئەندامێكی سەركردایەتی یەكێتی نیشتمانی كوردستان لە سلێمانی وەفدێكی بزوتنەوەی گۆڕان چاوی بە ژمارەیەك سەركردەی یەكێتی كەوت. (درەو میدیا) زانیویەتی: وەفدەكەی بزووتنەوەی گۆڕان پێكهاتووە لە هەریەكە (مستەفا سەید قادر، یوسف محەمەد و كوڕەكانی نەوشیروان مستەفاو شوناس شێركۆ جدی)، وەفدی بەرامبەر پێكهاتوون لە ( بەرزان ئەحمەد كوردە و مەحمود سەنگاوی و حامید حاجی غالی). لە كۆبونەوەكەدا ئەو سەركردانەی یەكێتی لەگەڵ وەفدەكەی بزوتنەوەی گۆڕان گفتوگۆیان كردووە لەبارەی پێكهێنانی هاوپەیمانێتییەك لە نێوان بزوتنەوەی گۆڕان و هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەری كە بەرهەم ساڵح سەرۆكایەتی دەكات. بەپێی زانیارییەكانی (درەو میدیا)، ئەمە دووەمجارە ئەو وەفدەی بزوتنەوەی گۆڕان كۆبونەوە دەكات لەبارەی پرسی پێكهێنانی هاوپەیمانێتی لەگەڵ بەرهەم ساڵح. ئەوەی جێگەی سەرنجە ئەندامانی وەفدەكەی بزوتنەوەی گۆڕان هیچ یەكێكیان پۆستی فەرمی حزبییان لەناو گۆڕاندا نییە و وەفدی بەرامبەریش كە بەناوی هاوپەیمانییەوە دانوستانیان كردووە هیچ یەكێكیان بە فەرمی ئەندامی ئەو هاوپەیمانێتییە نین و تائێستا سەربە یەكێتی نیشتمانی كوردستانن، دانیشتنەكان هیچ ئەنجامێكی لێنەكەوتوەتەوە. لەبەرامبەر ئەم هەوڵانەدا، ماڵی تاڵەبانی لەرێگەی ژمارەیەك كارەكتەری بزوتنەوەی گۆڕانەوە فشار لە گۆڕان دەكەن بۆ ئەوەی هاوپەیمانێتی لەگەڵ بەرهەم ساڵح نەكات، لە چەند رۆژی رابردوودا بەرپرسێكی باڵای بزوتنەوەی گۆڕان لەگەڵ ماڵی تاڵەبانی كۆبوەتەوە. لەگەڵ نزیكبونەوەی وادەی بەڕێوەچوونی هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان، لایەنە سیاسییەكانی هەرێم جموجوڵەكانیان چڕكردوەتەوە بە مەبەستی پێكهێنانی هاوپەیمانێتی، دیارترین ئەو لایەنانەش كە ئەگەری نزیكبونەوەیان هەیە بۆ ئەو هەڵبژاردنە بریتین لە هەریەكە لە بزوتنەوەی گۆڕان و هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەری، كە بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق لە 12ی ئایاری رابردوو لە ناوچە جێناكۆكەكان بە لیستێكی هاوبەش لەگەڵ كۆمەڵی ئیسلامیی بەشدارییان كرد بەناوی (لیستی نیشتمان). بەشێوەیەكی گشتی ئەوەی ئێستا دیارە، هەوڵدانە بۆ نزیكبونەوەی نێوان بزوتنەوەی گۆڕان و هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەری، لەبارەی شێوازی نزیكبونەوەی ئەم دوو هێزە باس لە سێ سیناریۆ دەكرێت: سیناریۆی یەكەم: پێكهێنانی هاوپەیمانێتییەكی گەورەتر لەنێوان (گۆڕان- هاوپەیمانی- كۆمەڵی ئیسلامی- یەكگرتووی ئیسلامی). سیناریۆی دووەم: هاوپەیمانێتی نێوان بزوتنەوەی گۆڕان و هاوپەیمانی بەر لە هەڵبژاردن. سیناریۆی سێیەم: هاوپەیمانێتی نێوان بزوتنەوەی گۆڕان و هاوپەیمانی دوای هەڵبژاردن بەپێی زانیارییەكانی (درەو میدیا)، سیناریۆی یەكەم شكستیهێناوە، ئەوەی ئەگەری رودانی بەهێزە تەنیا سیناریۆی سێیەمە. شیوعی و تەڤگەری ئازادی چاویان لە هاوپەیمانێتییە لەگەڵ گۆڕان هاوكات چەند لایەنێكی تریش جموجوڵیان دەستپێكردووە بە مەبەستی پێكهێنانی هاوپەیمانێتی، ئەمڕۆ وەفدێكی حزبی شیوعی بەمەبەستی یەك لیستی لەگەڵ بزوتنەوەی گۆڕان بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان، سەردانی گردی زەرگەتەی كرد لە سلێمانی. بەپێی زانیارییەكانی (درەو میدیا)، لەو كۆبونەوەیەدا وەفدی حزبی شیوعی داوای پێكهێنانی هاوپەیمانێتییان لە بزوتنەوەی گۆڕان كردووە بۆ هەڵبژاردنی كوردستان، بەڵام ئەم پرسە هێشتا لە ناو بزوتنەوەی گۆڕان یەكلانەبوەتەوە و بەشێوەیەكی گشتی لەناو بزوتنەوەی گۆڕان دوو بۆچون هەیە لەبارەی هاوپەیمانێتیكردنەوە، بۆچونی یەكەم داوادەكات هاوپەیمانێتی لەگەڵ لایەنەكان بەر لە هەڵبژاردن بكرێت، بۆچونی دووەم داوادەكات هاوپەیمانێتی بۆ دوای هەڵبژاردن دوابخرێت و جڤاتی نیشتمانی بزوتنەوەی گۆڕان كە بڕیاری كۆتایی دەدات هێشتا كۆنەبوەتەوە، سەرباری ئەوەش عومەر سەید عەلی رێكخەری گشتی بزوتنەوەكە ئێستا بەسەردانێك لە دەرەوەی وڵاتە. لەلایەكی ترەوە وەفدێكی تەڤگەری ئازادی كوردستان كە وەك باڵی سیاسی پەكەكە لە باشووری كوردستات تەماشادەكرێت سەردانی بزوتنەوەی گۆڕانیان كردووە و داوای هاوپەیمانێتیان كردووە بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان.  پێشتر بۆ هەڵبژاردنی 12ی ئایار تەڤگەری ئازادی لەگەڵ نەوەی نوێ بەیەك لیست بەشداری هەڵبژاردنی كرد، هەندێك لە سەركردەكانی تەڤگەر باسیان لەوەكرد كە پێشتر هەوڵیانداوە لەگەڵ بزوتنەوەی گۆڕان بەشداری هەڵبژاردن بكەن بەڵام گۆڕان رەتیكردوەتەوە.  پارتی چی دەكات ؟ پارتی دیموكراتی كوردستان كە لە هەڵبژاردنی 12ی ئایاری پەرلەمانی عێراق لەسەر ئاستی هەرێمی كوردستان پلەی یەكەمی بەدەستهێنا، تائێستا هیچ هاوپەیمانێتییەكی بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان نەكردووە، بەڵام جموجوڵی دەستپێكردووە و بەپێی زانیاریی (درەو میدیا) پارتی بەشێوەی كەسی پەیوەندی لەگەڵ هەندێك لە كاراكتەرەكانی بزوتنەوەی گۆڕان و هەندێك كاراكتەری ناو یەكێتی چڕكردوەتەوە و زانیاری هەیە پارتی خوازیاری دروستبونی بەدیلێكە بۆ ماڵی تاڵەبانی، ریشەی ئەم بابەتەش دەگەڕێتەوە بۆ پرسی ریفراندۆم و رووداوەكانی 16ی ئۆكتۆبەر. یەكێتی بە تەنیا دەچێتە هەڵبژاردنەوە یەكێتی نیشتمانی كوردستان كە تۆمەتباردەكرێت بە ساختەكردنی ئەنجامی هەڵبژاردنی 12ی ئایار، چانسی هاوپەیمانێتیكردنی لەگەڵ بزوتنەوەی گۆڕان و هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەری و كۆمەڵی ئیسلامی و یەكگرتووی ئیسلامی نییە، بۆیە لە هەموو ئەگەرەكاندا یەكێتی بە تەنیا دەچێتە هەڵبژاردنی داهاتووی پەرلەمانی كوردستانەوە، بەڵام ژمارەیەك لە سەركردەكانی یەكێتی كار بۆ ئەوەدەكەن دوای هەڵبژاردن هاوپەیمانێتی لەگەڵ پارتی بكەن بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەتی داهاتووی هەرێم و سەرلەنوێ دابەشكردنەوەی پۆستەكان. كۆمەڵ راپرسی دەكات كۆمەڵی ئیسلامی كە بۆ هەڵبژاردنی 12ی ئایاری پەرلەمانی عێراق لیستی هاوبەشی لەگەڵ بزوتنەوەی گۆڕان و هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەری هەبوو لە ناوچە جێناكۆكەكان، ئێستا لەناو ئەندامەكانیدا راپرسی دەكات سەبارەت بە هاوپەیمانێتی بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان. سەرچاوەیەكی ئاگادار لەناو كۆمەڵی ئیسلامی كە خۆی داوایكرد ناوەكەی بڵاونەكرێتەوە بە (درەو میدیا) وت: بۆچونی زۆرینەی ئەندامانی كۆمەڵ ئەوەیە لەگەڵ بزوتنەوەی گۆڕان هاوپەیمانێتی بكرێت، هاوپەیمانێتی لەگەڵ یەكگرتووی ئیسلامی و بزوتنەوەی ئیسلامی رەتدەكرێتەوە، هاوپەیمانێتیش لەگەڵ بەرهەم ساڵح بۆچونی جیاوازی لەسەرە. یەكگرتوو بڕیاری نەداوە یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان لە هەموو هێزەكانی تر زیاتر خواستی هاوپەیمانێتیكردنی هەیە بەتایبەتیش لەگەڵ ئەو لایەنانەی كە نیگەرانن لە ئەنجامی هەڵبژاردنی 12ی ئایار، بەرپرسانی یەكگرتوو لە كۆبونەوەكانی ئەمدواییەیاندا بەڕوونی ئەو خواستەیان نیشانداوە، بەڵام هیچ وەڵامێكی ئەرێنی و راشكاویان لەوبارەیەوە لەلایەنەكانی تر وەرنەگرتووە بەتایبەتی بزوتنەوەی گۆڕان و كۆمەڵی ئیسلامی. یەكگرتووی ئیسلامی بۆ هەڵبژاردنی 12ی ئایاری پەرلەمانی عێراق بە لیستی هاوبەش لەگەڵ بزوتنەوەی ئیسلامی بەشداری كرد، وەك خۆیان پێشتر باسیانكردووە بڕیارە ئەم هاوپەیمانێتییە بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستانیش بەردەوام بێت. نەوەی نوێ هاوپەیمانێتی ناكات نەوەی نوێ كە لە هەڵبژاردنی 12ی ئایاردا لەگەڵ تەڤگەری ئازادی بەشداری هەڵبژاردنی كرد، بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان بەنیازە بەتەنها بەشداری هەڵبژاردن بكات نەچێتە هیچ هاوپەیمانێتیەكەوە، بەتایبەتیش لە كاتێكدا تائێستا تەڤگەری ئازادی بڕیاری خۆی یەكلانەكردوەتەوە كە لەگەڵ نەوەی نوێ بەشداری هەڵبژاردن دەكات یاخود بەتەنها دەچێتە هەڵبژاردنەوە.   حزبەكان دەیانەوێت خۆیان نوێ بكەنەوە سەرباری هەوڵەكان لە دەرەوە بەمەبەستی پێكهێنانی هاوپەیمانێتی، هەندێك لە حزبەكان دەیانەوێت پێش هەڵبژاردنەكەی كوردستان لەسەر ئاستی ناوخۆیی چارەسەری قەیرانی خۆیان بكەن، لەوانە یەكێتی نیشتمانی كە هەندێك بانگەشەی ئەوەدەكەن بەر لە هەڵبژاردن یەكێتی كۆنگرە سازبكات، ئەمە لە كاتێكدایە یەكێتی هەندێك گۆڕانكاریی لە پۆستە باڵاكانیدا كردووە بەتایبەتیش لە مەڵبەندەكان. لەناو بزوتنەوەی گۆڕانیش هەوڵێك هەیە بۆئەوەی بەر لە هەڵبژاردن كۆبونەوەی جڤاتی نیشتمانی بكرێت لەبارەی كێشە ناوخۆییەكان و چارەسەركردنیان. هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەریش كە بەرهەم ساڵح سەرۆكایەتی دەكات و نوێترین پارتە لەسەر گۆڕەپانی سیاسی هەرێم، ئێستا لە هەوڵی خۆرێكخستنەوەدایە. پارتی دیموكراتی كوردستانیش بەمدواییە هەندێك گۆڕانكاری كرد لە بەرپرسی لقەكانیدا.


( درەو میدیا): دادگای لێكۆڵینەی دەستەی نەزاهە لە كەركوك یاداشتێكی دەستگیركردنی بۆ رێبوار تاڵەبانی سەرۆكی ئەنجومەنی پارێزگای كەركوك بە وەكالەت دەركرد بە تۆمەتی خەرجكردنی بڕێك پارە بۆ خۆی بە نایاسایی. سەرچاوەیەكی ئاگادار لە دەستەی نەزاهەی كەركوك بە سایتی " سۆمەریە نیوز"ی راگەیاند:" دەستەی نەزاهە یاداشتێكی دەستگیركردنی بۆ رێبوار تاڵەبانی سەرۆكی ئەنجومەنی پارێزگای كەركوك بە وەكالەت دەركردووە، بە تۆمەتی خەرجكردنی بڕی 76 ملیۆن دینار بۆخۆی لە دەرەوەی چوارچێوە یاساییەكان". سەرچاوەكە ئاشكراشیكرد ئەگەر  رێبوار تاڵەبانی ئەو بڕە پارەیە رادەستنەكاتەوە، ئەوا دۆسیەكەی رەوانەی دادگای كەتن دەكرێت و بەبێ‌ ئامادەبوونی دادگایی دەكرێت. 3رۆژی یەكشەممەی رابردووش سێی حوزەیرانی 2018 سەرچاوەیەك لە دادگای كەركوك رایگەیاند بە گوێرەی حوكمەكانی مادەی 321ی یاسای سزادانی عێراقی یاداشتێكی دەستگیركردن بۆ رێبوار تاڵەبانی دەركراوە. رێبوار تاڵەبانی سەرۆكی ئەنجومەنی پارێزگای كەركوك بە وەكالەت كە سەربە یەكگرتووی ئیسلامیی كوردستانە، لە دوای رووداوەكانی 16 ئۆكتۆبەرەوە كەركوكی بەجێهێشتووە و لە هەولێر نیشەجێیە و تائێستا نەگەڕاوەتەوە بۆ سەر كارەكەی لە كەركوك.    


گفتوگۆی رۆژنامەوانی: نیاز عەبدوڵلا لە مانگی ئازاری ئەمساڵەوە، هەڕەشەكانی سەرۆك كۆماری توركیا رەجەب تەیب ئەردۆغان لە دژی پارتی كرێكارانی كوردستان" پەكەكە" لە ‌قسەی میدیاكانەوە گۆڕا بۆ لەشكركێشییەكی فراون بۆ ناوچەی برادۆستی هەرێمی كوردستان.  وتەبێژی كۆما جڤاكێن كوردستان  "كەجەكە"  سەرحەد ڤارتۆ لە گفتوگۆیەكی رۆژنامەوانیی لەگەڵ (درەو میدیا) باسی لە بڵاوبوونەوەی بنكە هەواڵگرییەكانی دەوڵەتی توركیا كرد لە ناوچەكانی ژێر دەسەڵاتی پارتی دیموكراتی كوردستان.  ڤارتۆ ئاشكرایكرد وەك كەجەكە پێیان وایە "هاتنی سوپای توركیا بۆ باشووری كوردستان بێ ئاگاداری حكومەتی هەرێم و پارتی دیموكراتی كوردستان نییە". (درەو میدیا) لە گفتوگۆكەیدا ئامانجی هێنانی بەرەی نوسرە و سوپای سوریای ئازادی بۆ هەرێمی كوردستان خستە‌ بەر باس. درەو میدیا: كەجەكە كاردانەوەی فەرمی حكومەتی هەرێم لەبەرامبەر هاتنی سوپای توركیا بۆناو خاكی هەرێم چۆن هەڵدەسەنگێنیت؟ سەرحەد ڤارتۆ: هێرشی دەوڵەتی توركیا، هێرشێكە لە دژی كورد‌ و كوردستانە. تا ئێستا حكومەتی هەرێمی كوردستان، بە تایبەت پارتی دیموكراتی كوردستان لە دژی داگیركاری هەڵویستیان نەبووە. حكومەت تەنیا یەك هەڵوێستی پیشاندا، ئەویش لەبری ئەوەی داگیركارەكە بە بەرپرسیار ببینن پەكەكە وەك هۆكاری داگیركاریی پیشاندرا. سەفین دزەیی لێدوانیكی دا و وتی: ئەگەر پەكەكە لە باشوور نەبن دەوڵەتی توركیا هێرشی سەر باشوور ناكات. ئەم لێدوانەی سەفین دزەیی رەوایەتی بە داگیركاری دەدات. ئیمە وابیر دەكەینەوە كوردستان یەك كوردستانە، هەر كوردێك حەقی خۆی هەیە لەسەر پارچەیەكی كوردستان تێكۆشان بكات. ئەگەر ئێمە زهنییەتی سەفین دزەیی هەڵبسەنگێنین، لە ساڵی 1988 لە باشوور ئەنفال ئەنجامدرا لەگەڵ هەڵەبجە و لە كاتی راپەرین سەدام حوسێن كۆمەڵكوژی و جینۆسایدی ئەنجامدا. ئەمە بۆچی؟  ئەگەر كورد دژی رژێمی بەعس رانەپەڕیایە و هەڵوێستی نەبوایە و تێكۆشانی نەكردایە و چاوی خۆی بگرتایە، بەعس درێژەی بە كۆمەڵكوژی دەدا و، ئەگەر زووتر ئەو خەباتە بەهێزتر بوایە بەعس ئەو كۆمەڵكوژیانەی ئەنجام نەدەدا. ئەگەر كورد تێكۆشانی نەكردایە كوردیش نەدەما. ئەو بیركردنەوەیەی سەفین دزەیی زۆر مەترسیدارە و زۆر زیان بە كورد دەگەیەنێت. درەو میدیا: ئێوە پارتی تۆمەتباردەكەن بەهاوكاریكردنی توركیا، كەواتە چەند‌ زانیارتان  لایە سەبارەت پێشكەشكردنی هاوكاری بۆ سوپای توركیا لە لایەن پارتی دیموكراتی كوردستان؟ سەرحەد ڤارتۆ: ئێمە ئاگادارین هەندێك هێزی توركیا بە جلوبەرگی پێشمەرگە هاتوونەتە هەرێمی كوردستان. ئاگاداری ئەوەش هەین هەندێك هێزی بەرەی نوسرە و سوپای سوریای ئازاد هێنراونەتە هەرێمی كوردستان. بەر لە هەرشتێك هاتنی سوپای توركیای داگیركار بۆ باشووری كوردستان بێ ئاگاداری حكومەتی هەرێم و پارتی دیموكراتی كوردستان نییە، چونكە ئەگەر بەبێ ئاگاداری ئەوان بوایە پێویست بوو هەڵوێستیان پیشان بدایە. حكومەتی هەرێمی كوردستان و پارتی دیموكراتی كوردستان دەتوانن بڵێن ئێمە لەدژی داگیركاریین و لەگەڵ ئەو سیاسەتەی توركیا نین، بەڵام ئەوان ئەوەندەش ناڵێن، نە شەڕی رووبەڕووبوونەوەی توركیا دەكەن نە ناڕەزایی دەردەبڕن، بۆیە رەزامەندی نهێنی و شاراوە هەیە بۆ هاتنی سوپای توركیا. سەرحەد ڤارتۆ: لە هەموو ناوچەكانی ژێر دەسەڵاتی پارتی توركیا بنكەی‌ هەواڵگری هەیە      درەو میدیا: ئێوە راتانگەیاندووە بەرەی نووسرە و سوپای سوریای ئازاد هێنراونەتە هەرێمی كوردستان، بەپێی زانیارییەكانی ئێوە ئەوان ئێستا لە چ شوێنێكن؟ سەرحەد ڤارتۆ: زانیاری ئیستخیباراتیمان هەیە لەو بارەیەوە و هێشتا بۆ دەرخستنی وردەكارییەكان كاردەكەین، بەڵام ئەو ناوچانەی بنكەی سەربازی توركیای تیادا هەیە ئاگادارین لەگەڵ ئەوان لەو شوێنانە داندراون.  ئێمە بەرەی نوسرە لە باكوری كوردستانەوە دەناسین چ جۆرە هێزێكن، لە شەڕی جزیرە سوور و نوسەیبین و شرناخ و سلۆپی لە لایەن دەوڵەتی توركیاوە ئەو هێزانە بەكاهێندران و شەڕیان پێكرا لە سەركوتكاری كورد. بۆیە هیچ شتێكی دوور نییە توركیا لە باشووری كوردستان بەكاریانبهێنێت.  ئەوان دەخوازن چەند ئامانجێك لە كوردستان بەدیبهێنن، لەوانە دەخوازن لە دژی كورد بەكاریانبهێنن و لە هەمان كات ئەو هێزە لە دژی عێراق و ئێرانیش بەكاربهێنن، چونكە ئێمە باش دەزانین لە ساڵی 2014 داعش لە عێراق بەكارهێندرا و ئەو ئاڵۆزییەیان بۆ عێراق دروست كرد كە لە رێگای حكومەتی ئەردۆغانەوە بوو، لە سوریا ئەو هێزانە كە بەكارهێندران هەر لەلایەن حكومەتی ئەردۆغان بوو. لەبەرئەوەی ئەو هێزانە لە دەستی ئەردۆغان دان لە ئیدلبەوە تا جەرابلوس 100هەزار چەتەی هەیە. ئەی ئەوانە چی بكەن ئەگەر شوێنێكەوە بۆ شوێنێكی تر سەرقاڵ نەكرێن و بۆ سیاسەتی خۆی بەكاریاننەهێنێت.  سەرحەد ڤارتۆ: هێزی توركیا بە جل و بەرگی پێشمەرگە هاتوونەتە باشووری كوردستان    درەو میدیا: مەترسییەكانی ئەو هێزە تیرۆریستیانە چین‌ لە هەرێم؟ سەرحەد ڤارتۆ: تا ئێستا لە ناو گۆمەڵگای كوردستان ئیسلامی رادیكاڵ بەو رادەیە نین كە خەریكی رێكخستنەكانیان بن یان لەگەڵ ئەو هێزانە رێكبكەون، بەڵام ئەوانە دەخوازن دۆخی باشوور ئاڵۆزبكەن. ئەو هێزانەی لە دەستی توركیا كۆبوونەتەوە بۆجێبەجێكردنی سیاسەتەكانی توركیا بەكاربهێنن و دەست بەسەر هەندێك شوێندا بگرن بۆئەوەی شوێنی نوێ‌ بۆئەو هێزانە بدۆزنەوە و تیایدا نیشتەجێیان بكەن بۆ بەكارهێنانیان لەو كاتەی كە دەیانەوێت. سەرحەد ڤارتۆ: خەریكە هەژمونی سەربازی و هەواڵگری دەوڵەتی توركیا لەسەر باشووری كوردستان دروست دەبێت   درەو میدیا: چەند هاوبەشی سیاسیی و سەربازیی لە نێوان توركیا و عێراق و ئێران هەیە بۆ هێرشكردنە سەر ئێوە؟ ئاگاداری هیچ جۆرە رێككەوتنێك هەن لەو بارەیەوە؟ سەرحەد ڤارتۆ: توركیا لە لای خۆیەوە لێدوان دەدات لە بارەی نزیكی لە ئێران و عێراق و ئەمریكاش دژ بە پەكەكە، بەڵام ئەوە راست نییە. ئێمە لەو بڕوایەدا نین ئێران و عێراقیش بكەونە ناو رێككەوتنێكی لەو جۆرە، چونكە رێككەوتنی لەو جۆرە نە لەبەرژەوەندی ئێران و نە لەبەرژەوەندی عێراقە. بۆ ئەو دوو وڵاتە روونە شەڕی كورد لە بەرژەوەندییان نییە، ئەوان دەبینن لە چوار ساڵی رابردوودا توركیا شەڕی لەگەڵ پەكەكە كردووە چ زیانێكی بەركەوتووە و دۆخی بەرەو تێكچوونە. ئەوان تا ئێستا سیاسەتی سەربەخۆی خۆیان هەیە و باوەڕناكەین ئێران ببێتە پێشەنگی ئەو شەڕەی توركیا. درەو میدیا: بەپێی زانیارییەكانی ئێوە ژمارەی بنكە سەربازییەكانی توركیا لە هەرێمی كوردستان گەیشتوونەتە چەند؟ سەرحەد ڤارتۆ: بەپێی زانیارییەكانی ئێمە تا ئێستا نزیكەی 20 بنكەی سەربازی دەوڵەتی توركیا هەیە، لە بامەڕنی تا مێرگەسوور و ناوچەی بادینان بڵاوبوونەتەوە و بارەگایان هەیە. ئێستا لە برادۆست نزیكەی سێ مانگە توانیویانە دوو بنكەی نوێ دروست بكەن ئەویش رۆژانە چالاكی هەڤاڵان لە دژی ئەوان هەیە كە ناوچەیەكی ستراتیجییان گرتووە,‌ لە دەرەوەی ئەوە دەوڵەتی توركیا بنكەی ئیستخیباراتییان هەیە.‌ لە هەموو ناوچەكانی ژێر دەسەڵاتی پارتی دیموكرات توركیا بنكەی‌ هەواڵگری هەیە لە دهۆك و هەولێریش. خەریكە هەژمونی سەربازیی و هەواڵگری دەوڵەتی توركیا لەسەر باشووری كوردستان دروست دەبێت.                                    


(درەو میدیا): مەولود چاوەشئۆغڵو وەزیری دەرەوەی توركیا رایدەگەیەنێت سوپای توركیا بە هەنگاوی یەكلاكەرەوە بەرەو ناوچەی قەندیل لە باكوری عێراق لە پێشڕەوییدایە. وەزیری دەرەوەی توركیا ئەمڕۆ سێشەممە لە لێدوانێكیدا بۆ كەناڵی " ئێن تی ڤی" توركیی وتیشی وادەی ئۆپەراسیۆنی سەر قەندیل كە چەند رۆژێكە بە سەختی بۆردوماندەكرێت هیچ پەیوەندیی بەو هەڵبژاردنەوە نییە كە رۆژی یەكشەممەی داهاتوو بەڕێوەدەچێت.  


درەو میدیا- نیاز عەبدوڵا كۆما جڤاكێن كوردستان لێدوانێكی سه‌فین دزه‌یی وتەبێژی حكومەتی هەرێمی كوردستان به‌ "مه‌ترسیدار" و "پڕ زیان بۆ كورد" وه‌سف ده‌كات و ده‌ڵێت "ئاگادارین هه‌ندێك هێزی توركیا به‌ جلوبه‌رگی پێشمه‌رگه‌وه‌ هاتونه‌ته‌ هه‌رێمی كوردستان و هێزی به‌ره‌ی نوسره‌ و سوپای سوریای ئازادی"یش هێنراون. سه‌رحه‌د ڤارتۆ وته‌بێژی كۆما جڤاكێن كوردستان بۆ (دره‌و میدیا) جه‌خت له‌ زانیارییه‌ هەواڵگرییەكانی (كه‌جه‌كه‌) ده‌كاته‌وه‌ له‌ باره‌ی هێنانی هێزه‌كانی به‌ره‌ی نوسره‌ و سوپای سوریای ئازاد بۆ ناو خاكی هه‌رێمی كوردستان و ده‌ڵێت "ئه‌و ناوچانه‌ی بنكه‌ی سه‌ربازی توركیای تێدایە،‌ ئاگادارین ئه‌وان له‌و شوێنانه‌ دانراون".  وته‌بێژی كۆما جڤاكێن كوردستان زانیاری لەبارەی بنكە سەربازی و هەواڵگریيەكانی توركیا دەخاتەروو " تا ئێستا نزیكه‌ی 20 بنكه‌ی سه‌ربازی ده‌وڵه‌تی توركیا هه‌یه‌، له‌ بامه‌ڕنی تا مێرگه‌سوور و ناوچه‌ی بادینان بڵاوبوونه‌ته‌وه‌ و باره‌گایان هه‌یه". سه‌رحه‌د ڤارتۆ ئاگاداری خۆیانی له‌ باره‌ی هاتنی هه‌ندێك هێزی توركیا به‌ جلوبه‌رگی پێشمه‌رگه‌ بۆ هه‌رێمی كوردستان راگه‌یاند و وتی: "ئاگاداری ئه‌وه‌ش هه‌ین هه‌ندێك هێزی به‌ره‌ی نوسره‌ و سوپای سوریای ئازاد هێنراونه‌ته‌ باشووری كوردستان". وته‌بێژه‌كه‌ی كه‌جه‌كه‌ ره‌خنه‌ له‌ هه‌ڵوێستی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان و پارتی دیموكرات و قسه‌كانی سه‌فین دزه‌یی ده‌گرێت و ده‌ڵێت "سه‌فین دزه‌یی لێدوانیكی دا وتی: ئه‌گه‌ر په‌كه‌كه‌ له‌ باشوور نه‌بن ده‌وڵه‌تی توركیا هێرشی سه‌ر باشوور ناكات. ئه‌م لێدوانه‌ی دزه‌یی ره‌وایه‌تی به‌ داگیركاری ده‌دات، و ئه‌و بیركردنه‌وه‌یه‌ی سه‌فین دزه‌یی زۆر مه‌ترسیداره‌ و زۆر زه‌ره‌ر له‌ كورد ده‌دات".



مافی به‌رهه‌مه‌كان پارێزراوه‌ بۆ دره‌و
Developed by Smarthand