(درەو میدیا): دەسەڵاتدارتی ئێران گرەو لەسەر ماندووكردن و ترساندنی واشنتۆن دەكەن، بەتایبەت لە مەسەلەی لێكەوتە خراپەكانی تێكچونی دۆخی سیاسی و ئەمنیی عێراق لەسەر بەرژوەندییەكانی ئەمریكا لە عێراق و ناوچەكەش بەگشتی. ئێرانییەكان پێیانوایە مەسەلەی كات و مانەوەی دۆخی عێراق بەمشێوەیە و دواكەوتنی پێكهێنانی حكومەت لە قازانجی ئەوان و زیانی ئەمریكایە، یان لانی كەم مانەوەی دۆخەكەیان وەك ئەوەی ئێستا بەلاوە باشترە لەوەی حكومەتێك پێكبێت كە بەتەواوی لەژێر هەژمون و دەسەڵاتی تاران دەربچێت و لەبری هاوكاریكردن، ببێتە بەشێك لەو فشارو ئابڵوقەیەی كە ئابوری ئەو وڵاتەی لە لێواری داڕمان نزیككردوەتەوە.   بەڕای زۆرێك لە چاودێران، ڕاگرتنی هێزە كوردییەكان لەم نێوەندەدا و پاڵنەدانیان بەلای هیچ یەكێك لە دوو بەرە شیعییە دژبەیەكەكەوە، تەكتیكێكی سیاسی تەواو ئێرانییە و دەسەڵاتدارنی ئەو وڵاتە لەڕێی هێشتنەوەی (یەكێتی و پارتی) بە بێلایەنی لەنێوان ئەم دوو بەرەیەدا توانیویانە بەربەستی جدی بۆ هەوڵەكانی ئەمریكا دروستبكەن، كە خوازیاری پێكهێنانی حكومەتێكی دڵخوازی خۆیەتی لە عێراق و بۆ ئەوەش زیاد لە جارێك داوای لە كورد كردووە بچنە پاڵ بەرەكەی عەبادی. ئێران جگە لەوەی هەژمونێكی بەهێزی هەیە بەسەر یەكێتی نیشتمانی كوردستانەوە، كە بە دۆستێكی نزیك و تەقلیدی ئێرانییەكان ناسراوە و كاریگەری دیاریشی هەیە بەسەر بڕیارە سیاسییەكانی ئەو حزبەوە، لەدوای ١٦ی ئۆكتۆبەریشەوە پەیوەندییەكانی لەگەڵ پارتی دیموكراتی كوردستانیش چوەتە قۆناغێكی نوێ. بەوتەی هەندێك سەرچاوەی سیاسی ئاگادار، دوای شكستی ڕیفراندۆم و بێئومێدبوونی پارتی لە ئەمریكا ئەو حزبە بەلای ئێرانییەكاندا بایداوەتەوە، ئەوەش كارتە سیاسییەكانی دەست ئێرانی لە عێراق لەبەرامبەر بە ئەمریكا بەهێزكردووە و لەم قۆناغەدا لەڕێی ئەم دووبەرە جیاوازەوە، بەشێك لە (شیعە و كورد)، توانیویێتی ئاستەنگی گەورە بۆ خواستەكانی واشنتۆن لە عێراق دروستبكات. سولەیمانی پەیامەكەی گەیاندوەتە پارتی و یەكێتی  بەپێی زانیارییەكانی "دەرەو میدیا" ڕۆژی سێشەممەی ڕابردوو، قاسمی سولەیمانی فەرماندەی فەیلەقی قودسی سوپای پاسدارانی ئێران لە هەرێمی كوردستان بووە و، لە شاری  سلێمانی لەگەڵ بەرپرسانی یەكێتی كۆبوەتەوە و نیوەڕۆكەشی لە سەری رەش لەگەڵ مەسعود بارزانی نانی نیوەڕۆی خواردووە. سولەیمانی لە سەردانەكەیدا ئەو پەیامەی گەیاندوەتە یەكێتی و پارتی كە "بەهیچ شێوەیەك نەچنە هیچ بەرەیەكی كوتلەكانی شیعەوە بۆ پێكهێنانی حكومەتی نوێی عێراق، چونكە ئەوە ناو ماڵی شیعەیە و رۆژێك هەر دەبێت پەیوەندییەكانیان ئاسایی بكەنەوە و ئەوكات ئێوە بچنە هەر بەرەیەكەوە ئەوە دەبنە دوژمنی بەرەكەی تر، بۆیە پێویستە كورد بە بێلایەنی بمێنێتەوە". قاسمی سولەیمانی ئەوەشی خستوەتەڕوو كە " هەریەك لەو كوتلانەی شیعە زیاتر لە ١٠٠ پەرلەمانتاریان هەیە، بۆیە ئەگەر كورد بچێتە بەرەیەكەوە لانی كەم ١٠٠ پەرلەمانتار دەبێتە دوژمن و نەیاریان، بۆیە نابێت ببنە بەشێك لەو ململانێیانە". بێلایەنی لە قازانجی كورد و ئێرانییەكان بەڕای بەشێك لە چاودێران، ئەو پەیامەی سولەیمانی لە چەند ڕوویەكەوە هەم لە بەرژوەندی كوردە و هەم ئێرانییەكانیش خۆیان، لەبارێكدا ئێرانییەكان لەڕێی یاریزانی كوردەوە ڕێگە لە ئەمریكییەكان دەگرن حكومەتێكی نزیك لە خۆیان لە عێراق پێكبهێنن، لەم بارەیاندا كورد هەم خۆی ناكات بە دوژمنی بەشێك لە شیعەكان و ئێرانیش پێكەوە، لەبارێكی تردا، كە پشتیوانی بەرەكەی نزیك لە ئێران ناكات، ئەمریكا و بەرەی سەدر- عەبادیش ناكات بە دوژمنی خۆی، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا هاوكێشەیەكی سیاسی تر هەیە كە ئێرانییەكان و كوردیش بەباشی خوێندویانەتەوە، ئەویش ئەوەیە، ئەگەر حكومەتی تاران لەڕێی كوردەوە زۆرینەیەكی سیاسی لە عێراق لەبەرەكەی (مالیكی - عامری) دروستبكات بۆ پێكهێنانی حكومەت، ئەوا هەردووكیان پێكەوە خۆیان دەخەنە بەر ڕق و توڕەیی ئەمریكا و ئەو حكومەتەشی پێكدێت، لەژێر ڕەحم و توڕەیی شەقامدا دەبێت كە سەدرییەكان قسەی یەكلاكەرەوەیان هەیە تێیدا.     

راپۆرتی: درەو میدیا ڤینیسیای خۆرهەڵات لە تینوێتيدا دەخنكێت پارێزگای بەسرە كە نازناوی " ڤینیسیای خۆرهەڵاتی" پێبەخشراوە، زۆرێك بەشادەمار و، هەندێكی تریش بە بۆری هەناسەدانی ئابوری عێراق وەسفیدەكەن، بێكەڵكی دەسەڵاتی سیاسی و بیرۆكراسییەتی دامەزراوە شكستخوارد و بێ چاودێرییەكانی، خەڵكی ئەو پارێزگایە و ملیۆنان هاوڵاتی لەمسەری عێراقەوە بۆ ئەوسەری، غەرقی هەژاری كردووە و ژیانی پڕكردوون لە نەبوونی و نەهامەتی. نەبوونی پێداویستییە سەرەكییەكانی ژیان، لە ئاو و كارەبا و هەلی كار و دابینكردنی لانی كەمی ژیانێكی شەرەفمەندانە بۆ هاوڵاتیان و لێپرسینەوە لە بەرپرسە ئیدارییە گەندەڵەكان و زۆرێك لە داواكارییە سەرەتاییەكانی تر، كە داواكاریی بنەڕەتی زۆرینەی خەڵكی عێراقیشە لە شار و شارۆچكە جیاوازەكان، هۆكاری تەقینەوەی ڕق و توڕەیی خەڵك و خۆپیشاندانی چین و توێژە جیاوازەكانی خەڵكە لەو پارێزگایە كە وەك دەوترێت بۆ بەدەستهێنانی ئاوی خواردنەوە خوێن دەبەخشن. دەسەڵاتی ناوەندی ستەمیان لێدەكات زۆرێك لە هاوڵاتیانی بەسرە دەڵێن، بەدرێژایی چەندین ساڵانی ڕابردوو خەڵكی بەسرە زیاد لە دەسەڵاتێكی سیاسی مەركەزیان لە بەغدا تاقیكردەوە و سەرجەمیان شكستیانهێناوە لە ئیدارەدانێكی شایستە بەو پارێزگایە، بەقسەی خۆیان، دەمێكە هەست بەوە دەكەن كە حكومەتی ناوەندی عێراق ستەمیان لێدەكات، ئەوەش وایكردووە ئەو بڕوایەیان زیاتر لا تۆخبێتەوە كە چارەسەر تەنها بەدەستهێنان و فراوانكردنی زیاتری دەسەڵاتە ئیداری و ئابورییەكانە بۆئەوەی چیتر بۆ بنیاتنانی پڕۆژەیەكی خزمەتگوزرای پێویستیان بەگەڕانەوە نەبێت بۆ بەغداد،  ئەم ناڕەزایەتی و هەستكردنە بە ستەم وایكردوە چەند جارێك ئەنجومەنی پارێزگای بەسرە هەوڵی دروستبونی هەرێمێكی سەربەخۆ بدات ، بەڵام هەوڵەكان لەلایەن حكومەتی ناوەندەوە شكستیان پێهێنراوە. پایتەختی ئابوری عێراقی فەرامۆشكراو  لەگەڵ ئەوەی بەسرییەكان لە دەوڵەمەنترین شارەكانی جیهاندا دەژین، برسێتی و هەژاری و بێكاری و نەبونی ئاوی خواردنەوە و خراپی خزمەتگوزرای تەندروستی و پەككەوتنی زۆرینەی كەرتەكانی تر، بەپاكوخاوێنی شارەكەشەوە، تەنگی پێهەڵچنیون، بەڵام لە داواكردنی مافەكانیاندا توانیویانە ببنە سەرمەشقی ناڕەزایەتییەكان و بەرجەستەكردنی وێنەی ڕاستەقینەی ئازارەكانی تەواوی خەڵكی عێراق و وێنەی ئازار و داواكارییەكانی خۆشیان لەیەككاتدا، بەڕوای زۆرێك لە چاودێران، ئەو پێگە گرنگەی بەسرە لە نەخشەی ئابوری و سیاسی عێراقدا هەیەتی هۆیەكی گرنگی گەورەیی دەنگدانەوەی ناڕەزایەتیەكانی ئەوشارەیە لەسەر ئاستی عێراق، كە مەترسی نەك هەر بۆ دەسەڵاتی سیاسی لەبەغداد  بگرە بۆ وڵاتانی ئیقلیمیشی دروستكردووە.  بەسرە تاكە ڕێڕەوی ئاویی و گەورەترین سەبەتەی خێروبێری عێراقە كە بەپێی هەندێك ئامار سەرچاوەی زیاتر لە 85%ی كۆی داهاتەكەیەتی و بەپێی ئامارێكی وەزارەتی نەوتی عێراق لە مانگی تەمموزی ئەمساڵدا تەنها لەڕێی ئەو پارێزگایەوە، حكومەتی عێراق بە بەهای 7ملیار و532 ملیۆن دۆلار نەوتی فرۆشتوە، ئەوەش بەو مانایەی دروستبونی هەر ئاڵۆزییەك تیایدا زیانی ئابوری گەورە بە حكومەتی عێراق دەگەیەنێت، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا وەك زۆرێك لە هاوڵاتیانی بەسرە دەڵێن، تائێستا هەر گوێیان لە بەڵێن بووە و كردار و جێبەجێكردنی داواكارییەكانیان نەبینیوە و ڕۆژانە بە بەرچاویانەوە ملیۆنان دۆلار لە داهاتی نەوت وغاز و گومرگ و داهاتی دامەزراوەكانی تر ڕەوانەی بەغداد دەكرێت و خەڵكەكەشی بۆ بچوكترین پێداویستیەكانی ژیان خۆپیشاندان دەكەن و ڕوبەڕوی توندوتیژی و خوێنڕشتن دەبنەوە.  سامانی سروشتی و جوگرافیای بەسرە پارێزگای بەسرە خاوەنی سامانێكی گەورەی نەوتە، كە زیاتر لە نیوەی نەوتی عێراق لەخۆدەگرێت، لە كۆی 15 كێڵگەی نەوت ، 10 كێڵگەیان نەوتی تیادا بەرهەمدێت و5 كێڵگەشیان لە بواری پێشخستندایە. پارێزگای بەسرە دەكەوێتە دواین خاڵی باشوری عێراق، لە باشورییەوە هاوسنوری دەوڵەتی كوەیت و شانشینی عەرەبی سعودییە، لە خۆرهەڵاتیشەوە ئێران، بە سێیەم گەورەترین پارێزگای عێراق دادەنرێت لە ڕووی ژمارەی دانیشتوانەوە كە بە نزیكەی 3 ملیۆن كەس دەخەمڵێنرێت، لە ڕووی ئابورییەوە تاكە ڕێڕەوی ئاویی  عێراق و دەرگای سەرەكییەتی لەگەڵ وڵاتانی كەنداو.

راپۆرتی: محەمەد رەئوف – فازل حەمەرەفعەت  "هاوسۆزیی و پشتیوانیی خۆمان بۆ هاوڵاتیانی شاری بەسرا ڕادەگەیەنین و هیوادارین ڕێز لە مافەكانیان بگیرێت و داخوازییەكانیان جێبەجێ بكرێن كە لە ڕاستیدا ئەو داواكارییانە سادەترین مافە كە پێویستە هەر مرۆڤێك هەیبێت" ئەمە قسەی مەسعود بارزانی سەرۆكی پارتی دیموكراتی كوردستانە. بارزانی ئەم قسانەی لە راگەیەندراوێكدا كرد كە ئەمڕۆ بڵاویكردەوە و لە عێراق و هەرێمی كوردستان لە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكانی كاردانەوەی لێكەوتەوەو خوێندنەوەی جیاوازی بۆ كرا. لە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان هەندێك كەس هەڵوێستی بارزانییان سەبارەت بە خۆپیشاندەرانی بەسرە بەراورد كرد بە هەڵوێستی ئەو لەبارەی خۆپیشاندان و ناڕەزایەتییەكانی هەرێمی كوردستان. (درەو میدیا) بەراوردكارییەكی كورتی لەبارەی خۆپیشاندان و ناڕەزایەتییەكانی ئێستای بەسرەو ناڕەزایەتییەكانی دوو ساڵی رابردووی هەرێمی كوردستان كردوە‌و داواكاریی هەردوولای بەراورد كردووە. بەراوردكارییەكی كورت ئەو شتانە چین كە خۆپیشاندەرانی بەسرە داوای دەكەن و مەسعود بارزانی پشتیوانیان لێدەكات و بە ڕەوایان دەزانێت، لەبەرامبەردا داواكاری خۆپیشاندەرانی هەرێمی كوردستان چی بوون بارزانی لە دژیان وەستایەوە. داواكارییەكانی خۆپیشاندەرانی بەسرە 1-    دابینكردنی ئاوی خواردنەوە 2-    دابینكردنی كارەبا 3-    دابینكردنی هەلی كارو دامەزراندنی دەرچوانی زانكۆ 4-    فەراهەمكردنی خزمەتگوزارییە گشتییەكان 5-    دادگاییكردنی بەرپرسە گەندەڵەكان 6-    دەستگیركردنی بكوژانی خۆپیشاندەران و دادگاییكردنیان   داواكارییەكانی خۆپیشاندەرانی هەرێم لە ماوەی دوو ساڵی رابردوودا شەپۆلێك خۆپیشاندان و ناڕەزایی زۆربەی شارەكانی كوردستانی گرتەوە، مەسعود بارزانی نەك پشتیوانی ئەو خۆپیشاندانانەی نەكرد، بەڵكو لە زۆربەی لێدوانەكانیشدا دژایەتی دەكرد، تەنانەت جارێكیان روی دەمی لە خۆپیشاندەران كرد و وتی:" بۆخۆتان هەڵپەڕن"، ئەو قسەیە كاردانەوەی زۆری بەدوای خۆیدا هێنا.  داواكارییەكانی خۆپیشاندەرانی هەرێمی كوردستان لە دوو ساڵی رابردوودا لەم خاڵانەدا كورت دەبنەوە: 1-    دابینكردنی موچە  2-    چارەسەری كێشەی كارەبا  3-    چارەسەری كێشەی ئاو 4-    خزمەتگوزارییە گشتییەكان 5-    لێپرسینەوە لە بەرپرسانی حكومی  6-    دەستگیركردنی بكوژانی خۆپیشاندانەكان و دادگاییكردنیان "سیاسەتی دووپێوانە" بەراوردكردنی داواكارییەكانی هەردوولا (خۆپیشاندەرانی بەسرە و هەرێمی كوردستان) دەردەكەوێت تاڕادەیەكی زۆر داواكارییەكان هاوشێوەن و پەیوەندییان بە پێداویستییە بنەڕەتییەكانی مرۆڤەوە هەیە، بەڵام بارزانی لەگەڵ ئەم كەیسەدا بە دوو پێوەر مامەڵە دەكات، یان ئەوەی لە زمانی سیاسیدا پێی دەوترێت "دووپێوانەیی" لە هەڵسەنگاندنی روداوەكاندا، رەنگە هەر ئەمەش هۆكارەكە بێت پشتیوانییەكەی بارزانی بۆ خۆپیشاندەرانی بەسرە لە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكانی هەرێمی كوردستان ناڕەزایەتی دروستكرد، نەك ئەوەی خەڵكی كوردستان دژی خواستەكانی خەڵكی بەسرە بن، لەكاتێكدا ئەوان خۆیان چەندین ساڵە لەو دۆخەدا دەژین كە ئیستا خەڵكی بەسرە تێیدا دەژین. بارزانی و بەسرە ئەوەی جێگەی سەرنجە بارزانی لە راگەیەندراوەكەیدا پرسی رەوایەتی داخوازییەكانی خەڵكی بەسرەو پشتیوانیكردنی بەستوەتەوە بە روداوێكی مێژووییەوە كە روداوی گەڕانەوەی مەلا مستەفای بارزانیی باوكییەتی لە سۆڤیەتەوە بۆ عێراق لەدوای روخانی رژێمی پاشایەتییەوە، كە لە یەكەم وێستگەی گەڕانەوەیدا لە بەندەری بەسرە دابەزیوەو بەهۆی ئەوەی گەڕانەوەكەی لەسەر خواستنی حكومەتی ئەوكاتی عێراق بووە، خەڵكی ئەو پارێزگایە پێشوازیان لێكردووە. مەسعود بارزانی لە راگەیەنراوەكەیدا بەمشێوەیە باسی ئەو پەیوەندییە دەكات لەنێوان بنەماڵەكەیان و خەڵكی بەسرەدا و دەڵێ:" ئێمە هەرگیز لوتف و گەرمی و موحەبەتی خەڵكی بەڕێزی شاری بەسرا لەیاد ناكەین كاتێك بە جۆش و خرۆشەوە پێشوازییان لە بارزانی نەمر و یاوەرانی كرد كە لەبەر خەباتیان لەدژی ستەم و جیاكاری بۆ ساڵانێكی درێژ پەنایان بۆ یەكێتی سۆڤییەت بردبوو". بارزانی بە خستنەڕووی ئەم تێڕوانینە وا نیشان دەدات پشتیوانی ئەو بۆ خۆپیشاندانەكانی بەسرە هێندەی پەیوەندی بە روداوێكی مێژوویی و دۆستایەتی نێوان خێزانەكەی و خەڵكی ئەو ناوچەیەوە هەیە، هێندە پەیوەندی بە بیروباوەڕێكی بنەڕەتییەوە نیە كە خۆی دەبینێتەوە لە پشتیوانیكردنی داوای هەر مرۆڤێك لە هەر شوێنێكی جیهان كە پەیوەندی بە پێداویستی بنەڕەتی و ژیارییەوە هەبێت.  دەزگای خێرخوازی بارزانی و بەسرە لە چەند رۆژی رابردوودا "دەزگای خێرخوازی بارزانی" هاوكاری خزمەتگوزاری بەتایبەتیش ئاوی خواردنەوەی گەیاندە بەسرە، پێدەچێت ئەم هەنگاوەش لەسەر فەرمانی مەسعود بارزانی بووبێت. كۆمەكەكەی دەزگای خێرخوازی بارزانی بەهەمان شێوەی پەیامەكەی ئەمڕۆی بارزانی كاردانەوەی دروستكرد، زۆر كەس لە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان رەخنەیان گرت، بەوپێیەی ئێستا زۆرێك لە شارەكانی هەرێمی كوردستان كێشەی ئاوی خواردنەوەیان هەیەو تۆڕەكانی ئاو خراپبوون. ئەمە لەكاتێكدایە بارزانی لە راگەیەنراوەكەیدا دەڵێت" بە دڵنیاییەوە خەڵكی هەرێمی كوردستان ئەوەی لەدەستیان بێت بۆ گەیاندنی یارمەتی بۆ هاوڵاتیانی شاری بەسرا درێخی ناكەن". بەسیاسیيكردنی خۆپیشاندانەكان یەكێك لە كێشەكانی دیكەی راگەیەنراوەكەی بارزانی ئەوەیە كە بەم پشتیوانیكردنەی بەرگێكى سیاسی كردە بەری خۆپیشاندانەكانی عێراق، لانی كەم لای لایەنە سیاسییەكانی عێراق، ئەمە هەمان كێشەیە كە لەماوەی چەندین ساڵی رابردودا لە هەرێمی كوردستان روبەرووی بارزانی و دەسەڵاتەكەی بونەتەوەو هەمیشە دەستێكی سیاسی (دەرەكی یان ناوخۆیی) ئەگەر بونیشی نەبوبێت خستوەتە پشتی خۆپیشاندانەكان و ئەمەیان كردوەتە بەهانە بۆ خۆدزینەوە لە جێبەجێكردنی داواكاری خۆپیشاندەران. چەندین راپۆرتى رۆژنامەوانیی هەن كە دەیسەلمێنن داواكارییەكانی خەڵكی بەسرە رەوان و دۆخی ژیان لەو ناوچەیە زۆر خراپە، بەڵام هێشتا چەندین راپۆرتی تر هەن كە باس لە دەستوەردانی سیاسی دەكەن لە خۆپیشاندانەكان، كە بەپێی زانیاری ئەو راپۆرتانە هەندێك لایەنی سیاسی ناوخۆیی و دەرەكی خزاونەتە ناو خۆپیشاندانەكان بەمەبەستی دروستكردنی كاریگەری لەسەر پرسی پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەت لە عێراق كە ئێستا هەنگاوی سەرەتای دەستیپێكردووە. پەیامەكەی بارزانی ئەگەر لای خەڵكی ئاسایی و خۆپیشاندەرانی بەسرە پەیامێكی پشتیوانی مرۆیی بێت، ئەوا بە دڵنیایی لای سیاسەتمەدارانی عێراق مانایەكی تری هەیە، رەنگە هەندێك ئەمە وەكو وەڵامدانەوەیەكی بارزانی تەماشا بكەن بۆ پشتیوانیەكانی پێشووی حەیدەر عەبادی سەرۆك وەزیرانی عێراق بۆ خۆپیشاندەرانی هەرێمی كوردستان لەكاتی بڕینی موچەدا.   

راپۆرتی: درەو میدیا پارتی دیموكراتی كوردستان بەڕێككەوت كۆبوونەوەكەی لەگەڵ بزوتنەوەی گۆڕان نەخستە دواین كۆبونەوەی لەگەڵ حزبەكان، ئەمە قسەی بەشێكە لە چاودێران، كە كۆمەڵێك خوێندنەوەیان هەیە بۆ ئەم بۆچونەیان، ڕایەكیان دەڵێت، پارتی دەزانێت گۆڕان پارسەنگی ئەو هێزانەیە كە بە ناڕازی ناویان دێت، بۆیە گرنگە بەلایەوە بگاتە ڕێككەوتن لەگەڵی بەتایبەت كە گۆڕان خواستێكی بەهێزی هەیە بۆ دواخستنی هەڵبژاردن. خوێندنەوەیەكی تریش پێیوایە، بەوپێیەی پارتی و گۆڕان ماوەیەكە سارد و سڕییە سیاسییەكانی ڕابردوویان تێپەڕاندووە، ئامادەكاریی زۆریان كردووە بۆ ئەم كۆبوونەوەیە تا لەسەر زیاد لە پرسێك، ئەگەر لەسەر كۆی پرسەكان نەبێت، بگەنە جۆرێك لە ڕێکكەوتن و لێكگەیشتن و كۆتاییهێنان بە كێشەكانی ڕابردوویان. بەپێی زانیارییەكانی " درەو میدیا " كۆبوونەوەكەی ئەمڕۆ كە لە گردی زەرگەتە بارەگای سەرەكی بزوتنەوەی گۆڕان بەڕێوەچووە، هەردوولا كۆبوونەوەیان بە ئیجابی وەسفكردووە، بزوتنەوەی گۆڕان پێداگری لەسەر باشكردنی پەیوەندییەكانی نێوانیان و دۆزینەوەی كەناڵی پەیوەندی جۆراوجۆر لەگەڵ پارتی كردووە بۆ هەماهەنگی و بەردەوامبوون. بە وتەی هەندێ سەرچاوە، ئیجابیبوونی ئەم پێداگرییەی گۆڕان و ئاساییكردنەوەی پەیوەندییەكانی لەگەڵ پارتی، بایەخێكی زۆری بۆ پارتی هەیە، بەوپێیەی ڕزگاری دەبێت لە مامەڵكردنی لەگەڵ تاكە هێزێك لە سنوری پارێزگای سلێمانی (یەكێتی نیشتمانی كوردستان) كە وەك بەشێ لە سەركردەكانی پارتی لە چەندین بۆنەی باسیان لەوەكردووە، گیرۆدەی دەستی، نادیاری بڕیاری سیاسی و فرە جەمسەری ئەو حزبە بوون. هەر بەگوێرەی زانیارییەكان، بزوتنەوەی گۆڕان لە كۆبوونەوەكەدا داوای لەپارتی كردووە بەهەر نرخێك بووە پێویستە هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان دوابخرێت، وەفدەكەی پارتیش جگە لەوەی ئاسودەییان پێوەدیاربووە كە گۆڕان پێداگری لەسەر ئاساییكردنەوەی پەیوەندییەكانی نێوانیان كردووە، ئەم دواكارییەی گۆڕانیان ڕەتنەكردوەتەوە، بەڵام بەهۆی ترسیان لە پێداگریكردنی مەسعود بارزانی لە ئەنجامدانی هەڵبژاردن بەڵێنی دواخستنی هەڵبژاردنیان نەداوە بە گۆڕان. "درەو میدیا" لەزیاد لە سەرچاوەیەكەوە زانیویەتی ئەو میكانیزمانەی لە كۆبوونەوەكەدا خراونەتەڕوو بۆ دواخستنی هەڵبژاردن و هەنگاوەكانی دوای ئەو كە لە شێوەی ڕێككەوتنێكی سیاسیدا خۆی بەیان دەكات بەم شێوەیەیە.   -    دواخستنی هەڵمەتی هەڵبژاردن لە لایەن كۆمسیۆنەوە بۆ ماوەی 6 رۆژ وەك دەستپێكی دواخستنی هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان كە بڕیارە لە 30ی ئەیلول بەڕێوەبچێت. -    لێكتێگەیشتن و جۆرێك لە یەكدەنگی كراوە بەوەی ئاشتەوایی نیشتمانی لەلایەن تەواوی حزبەكانی هەرێمی كوردستانەوە رابگەیەنرێت لە هەولێری پایتەخت. -    بزوتنەوەی گۆڕان وەزیرەكانی بگەڕێنێتەوە ناو حكومەتی هەرێمی كوردستان. -    تەمەنی پەرلەمانی كوردستان لە شەش مانگ بۆ ساڵێك درێژبكرێتەوە.  -    هەموو لایەنە سیاسییەكان لە بەغداد پێكەوەبن بۆ گفتوگۆكردن و خستنەڕووی داواكانی كورد لە حكومەتی نوێی عێراقدا. وەك هەنگاوی یەكەم  كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردن و ڕاپرسی لە هەرێمی كوردستان كە ئێوارەی ئەمڕۆ كۆبووەوە، بڕیاریدا بە دواخستنی هەڵمەتی هەڵبژاردن بۆ ماوەی شەش رۆژ، هەنگاوەكانی تریش لە چاوەڕوانی قسەی بارزانیدان، ئەگەر پێداگری بكات لەسەر هەڵبژاردن، ئەوا نزیكبونەوەكەی گۆڕان و پارتی هیچی لێ سەوزنابێت و ڕەنگە بزوتنەوەی گۆڕان  بایكۆتی هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان بكات، وەك ئەوەی  یوسف محەمەد سەرۆكی پێشوی پەرلەمانی كوردستان  بە دەنگی ئەمریكا وتوە، چوار لایەنەكە لە گفتوگۆی دواخستنی هەڵبژاردن یان بایكۆتی بەكۆمەڵن، یان ئەگەر بارزانی ڕازیبێت بەدواخستنی هەڵبژاردن بەوەش كەشێکی سیاسی نوێ‌ لە كوردستان بێتە ئاراوە.  "درەو میدیا" ئەوەشی زانیوە، لە چەند رۆژی رابردوودا بافڵ تاڵەبانی سەردانی عومەری سەید عەلی كردووە و داوایكردووە پێكەوە وەفدێك پێكبهێنن و بچنە لای مەسعود بارزانی بۆ دواخستنی هەڵبژاردن. گۆڕان و پارتی لەكوێدا پچڕان لەوێوە دەستپێدەكەنەوە پێدەچێت پیشاندانی نیازپاكیی بزوتنەوەی گۆڕان لە یاسای سەرۆكایەتی هەرێم و پێداگریكردن لەسەر دۆزینەوەی كەناڵی پەیوەندی و كۆتاییهێنان بە كێشەكانی ڕابردوو، لای پارتی دیموكراتی كوردستان گوێیەكی باش بدۆزێتەوە بۆ تەوزیفكردن و خوڵقاندنی قۆناغێكی نوێ لە كاری سیاسی، پارتی ئێستا  لەگەڵ ئەو تەمەننایانەدا مامەڵ دەكات كە لە دوای مەرگی نەوشیروان مستەفاوە دەیخواست وداوایدەكرد لە نێوان خۆی و بزوتنەوەی گۆڕاندا بێتە ئاراوە. هەموو ئاماژەكانی دەڵێن، پارتی و گۆڕان پەڕەیەكی سیاسی نوێ‌ لە پەیوەندییەكان هەڵدەدەنەوە، سەرەتای گەرمبونەوەی ئەم پەیوەندییانەش بۆ هاتنە پێشەوە یاخود وروژاندنەوەی پرسی یاسای سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان دەگەڕێتەوە، كە لە مانگی ئابی ساڵی 2015داو، دوای ئەوەی  سەرۆكی پەرلەمان كە لە بزوتنەوەی گۆڕان بوو سوربوو لەسەر هەمواركردنەوەی یاساكە، كێشەكانی نێوان پارتی و بزوتنەوەی گۆڕان تەقینەوە و بە داخستنی پەرلەمانی كوردستان و دوورخستنەوەی وەزیرەكانی گۆڕان لە كابینەی حكومەت دەستیپێكرد، دوای تەواوبوونی ئەو گەڕە لە ململانێی توند و ناكۆكی سیاسی كە هەرێمی كوردستانی دووچاری قەیرانێكی گەورە كرد، جارێكی تر بزوتنەوەی گۆڕان و پارتی دیموكراتی كوردستان لەوێوە دەستیانپێكردەوە. چۆنیەتی دروستبونی پەیوەندییەكان تێكچونی پەیوەندییەكانی بزوتنەوەی گۆڕان و یەكێتی نیشتمانی كوردستان ڕۆڵی دیاری هەبوو لە نزیكبونەوەی گۆڕان و پارتی، بەتایبەت دوای پەلاماردانی گردی زەرگەتە لەلایەن هێزێكی یەكێتی لە شەوی 12ی ئایاری ئەمساڵ و تۆمەتباركردنی یەكێتی لەلایەن گۆڕانەوە بە ساختەكاریكردن لە هەڵبژاردنەكاندا. بەوتەی هەندێك سەرچاوەی ئاگادار، لەدوای ئەو ڕووداوانە بەشێك لە سەركردەكانی گۆڕان هەوڵی دروستكردنەوەی پەیوەندییانداوە لەگەڵ پارتی دیموكراتی كوردستان و ئامادەییان پیشانداوە كە پەڕەیەكی نوێ‌ لە هەماهەنگی و كاری سیاسی لەگەڵ پارتی هەڵبدەنەوە، یەكەم هەنگاوی ئەو پەیوەندییە نوێیەش بە پێشكەشكردنی یاسای سەرۆكایەتی هەرێم لەلایەن گۆڕانەوە دەستیپێكرد و بەپێی زانیارییەكانی "درەو میدیا"ش، بەشێك لە سەركردەكانی گۆڕان لە پەیوەندی بەردەوامدان لەگەڵ نێچیرڤان بارزانی و چەند سەركردەیەكی تری پارتیدا.    

راپۆرتی: درەو میدیا سەرۆكی كاتی پەرلەمان، گەیشتە ئەو بڕوایەی ئەو شەڕەی لەسەر كورسییەكانی دەسەڵات دەكرێت لە عێراق و ئەو بەڕێكەوت و بەهۆی زۆری تەمەنییەوە لەسەر یەكێكیان دانیشتوە، چیتر ناتوانێت لەڕێی بەكراوە هێشتنەوەی دانیشتنەكانەوە نیساب پەیدابكات بۆ هەڵبژاردنی دەستەی نوێی سەرۆكایەتی پەرلەمان، كە هێزە سیاسییەكان ناكۆكەكان لە دەرەوەی پەرلەمان گەیشتونەتە شەڕی ئێسقان شكاندن لەسەری. ئەمڕۆ پەرلەمانی عێراق لە دووەم هەوڵیدا بۆ هەڵبژاردنی سەرۆك و  دوو جێگرەكەی شكستیهێنا، ئەوەش بەڕای زۆربەی ئەوانەی چاودێری دۆخی سیاسی عێراق دەكەن، ئەنجامێكی ئاساییە بۆ پەرلەمانێك كە هەموو بڕیارە گرنگ و چارەنوسسازەكانی لە دەرەوە دەدرێن. بەپێی زانیارییەكانی "دەرەو میدیا" لە دانیشتنی ئەمڕۆی پەرلەمانی عێراقدا دوای ئەوەی نیسابی یاسایی تەواونەبووە، ژمارەیەك لە سەرۆكی كوتلە سیاسییەكان داوایانكردووە لە هۆڵی دەستوریی كۆبوونەوەیەك بكرێت بۆ تاوتوێكردنی ئەو پرسە"هۆكاری تەواونەبوونی نیساب و شكستهێنان لە هەڵبژاردنی دەستەی نوێی سەرۆكایەتی پەرلەمان". لە كۆبونەوەكەدا ئەوە خراوەتەڕوو كە بەردەوامیی دانیشتنەكان بەبێ‌ بوونی نیسابی یاسایی و ڕێكنەكەوتن لەسەر هەڵبژاردنی دەستەی نوێی سەرۆكایەتی پەرلەمان پەیامێكی نەرێنیە بۆ شەقامی عێراقی و زیانی دەبێت بۆ پرۆسەی سیاسی، دواتر پرسی هەڵگرتنی كۆبوونەوەكان هاتوەتە بەرباس لەپێناو پێدانی دەرفەتێكی زیاتر بە كوتلە و هێزە سیاسییەكان و چڕكردنەوەی دیدار وكۆبوونەوەكان و گەیشتن بە چارەسەرێك كە ببێتە هۆی ڕێككەوتن لەسەر پێكهێنانی دەستەی نوێی سەرۆكایەتی پەرلەمان و حكومەتی نوێ‌،  لەسەر ئەو بنەمایەش دانیشتنی پەرلەمانی عێراق بۆ ڕۆژی 15ی ئەم هەڵگیرا.     ئەیاد عەلاوی داوای وازهێنان لەبیرۆكەی زۆرینەی سیاسی و گەڕانەوە بۆ بنەمای تەوافوق و بەشداری هەموان دەكات لەحكومەتی ئایندەدا شكستهێنانی كۆبوونەوەكانی پەرلەمان مەترسیدارە ڕەنگە ڕاشكاوترین قسە، قسەكانی ئەمڕۆی ئەیاد عەلاوی سەرۆكی ئیئتیلافی نیشتمانی عێراقی بێت كە لەبارەی شكستی كۆبوونەوەكانی پەرلەمانی عێراقەوە و مەترسیەكانییەوە كردونی و دەڵێت، وەك چاوەڕواندەكرا بەهۆی ئەو جەمسەربەندییە توندەی هاتوەتە ئاراوە، پەرلەمانی عێراق نەیتوانی لە یەكەم كۆبوونەوەیدا سەرۆك و دوو جێگرەكەی هەڵبژێرێت، ئەوەش وایكردووە ترسیان لە ئایندەی عێراق هەبێت.  عەلاوی بە پێچەوانەی هەردوو سەربازگە شیعییە دژ بەیەكەكەوە، كە خۆی پاڵیداوە بە یەكێكیانەوە، پێیوایە دۆخی ئێستای عێراق ڕێگە بە بوونی ئۆپۆزسیۆنێكی ڕاستەقینە نادات و پێشیباشە لایەنە ناكۆكەكان، كە مەبەستی لە بەرەكەی (سەدر وعەبادی ) و (مالیكی و عامری) و(پارتی و یەكێتی)یە، گفتوگۆیەكی نیشتمانی بەپەلە دەستپێبكەن و لەسەر بەرنامەی حكومەتی داهاتوو ڕێكبكەون. عەلاوی لەو پەیامەدا، بەڕاشكاوی "داوای وازهێنان لە بیرۆكەی زۆرینەی سیاسی و گەڕانەوە بۆ بنەمای تەوافوق و بەشداری هەموان دەكات لە حكومەتی ئایندەدا".   دوو كوتلە هەیە هەریەكەیان خۆی بەگەورەترین كوتلە دەزانێت بەپێی تێگەیشتنی خۆی بۆ دەستور، دادگای فیدڕاڵی دەستنیشانیدەكات كامە گەورەترین كوتلەیە   دادگای فیدڕاڵی سەنگی مەحەكە هاوپەیمانێتی (سائیرون و نەسر) و هاوپەیمانێتی (فەتح و دەوڵەتی یاسا) كە دوو ڕكابەری سەرەكی یەكن بۆ پێكهێنانی گەورەترین كوتلەی پەرلەمانیی، یەكەمیان لیستێكی بەناوی كوتلەی (چاكسازی و بنیاتنان) پێشكەش كردووە و بانگەشەی پێكهێنانی گەورەترین كوتلەی پەرلەمانیی دەكات و، دووەمیشیان لیستێكی بەناوی (بنیاتنان) پێشكەشکردووە و خۆی بە گەورەترین كوتلەی پەرلەمانیی دەزانێت. ئەحمەد ئەسەدی، وتەبێژی هاوپەیمانی (بنیاتنان) لە لێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا دەڵێت، دوو كوتلە هەیە هەریەكەیان خۆی بە گەورەترین كوتلە دەزانێت بەپێی تێگەیشتنی خۆی بۆ دەستور، ڕونیشكردوەتەوە، دادگای فیدراڵی دەستنیشانیدەكات كامە گەورەترین كوتلەیە. لای خۆیەوە، حەنین قەدۆ كە ئەویش ئەندامی كوتلەی بنیاتنانە كە كوتلەكەی ئەسەدییە، بۆچونێكی یاسایی پێچەوانەی ئەوی هەیەو پێیوایە، ڕەوانەكردنی پرسی یەكلاكردنەوەی گەورەترین كوتلەی پەرلەمانیی، تەنها لە دەسەڵاتی كوتلە سیاسییەكان و سەرۆكی پەرلەمانی هەڵبژێردراودایە، دەسەڵاتەكانی سەرۆكی كاتی پەرلەمانیش تەنها بانگهێشتكردنی پەرلەمانتارانە بۆ سوێندی یاسایی و داواكردن بۆ هەڵبژاردنی سەرۆكی پەرلەمان، ئەوەش لە كاتێكدایە، سەرۆكی كاتی ئیستای پەرلەمانی عێراق لە یەكەم كۆبونەوەی پەرلەمانی عێراق كە ڕۆژی 3 ئەیلول بەڕێوەچوو، داوایەكی پێشكەش بە دادگای فیدراڵی عێراق كردووە بۆ شرۆڤەكردنی ئەو مادە دەستورییەی كە ئاماژە بەگەورەترین كوتلەی پەرلەمانیی دەكات.    

راپۆرت: فازل حەمەڕەفعەت رۆژێكی تەواو تێنەپەڕی، هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد ئەندامی مەكتەبی سیاسی یەكێتی نیشتمانی كوردستان بێبەریبوونی خۆی لە راگەیەندراوێك راگەیاند، كە لەبارەی كاندیدی پۆستی سەرۆك كۆماری عێراقەوە، بەناوی ئەوەوە بڵاوكرایەوە. هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد لە رونكردنەوەیەكدا پشتڕاستیكردەوە، ئەوەی بڵاوكراوەتەوە بۆچونی ئەوە، بەڵام بەبێ رەزامەندی خۆی بڵاوكراوەتەوە. راگەیەندراوەكەی دوێنێ كە بەناوی هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەدەوە بڵاوكرایەوە، ناوەڕۆكەكەی گوزارشت بوو لە داخستنی دەرگای كاندیدبوونی (بەرهەم ساڵح) و (مەلا بەختیار) بۆ پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق لەسەر پشكی یەكێتی، چونكە راگەیەندراوەكە نوسیبووی "دەبێت سەركردایەتی هەڤاڵێكی بەئەزمون و مولتەزیمی یەكێتی و قاڵبووی خەبات و تێكۆشان و دانەبڕاوی رێبازەكەی مام جەلال بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار كاندید بكات"، دەستەواژەی "دانەبڕاو" لە راگەیەندراوەكەدا وا لێكدرایەوە كە بە تەنیا مەبەست لێی (بەرهەم ساڵح)ە كە ئێستا لە یەكێتی دابڕاوەو حزبێكی نوێی دروستكردووە، ئەوە لەكاتێكدایە ئەم پرسە (مەلا بەختیار)یش دەگرێتەوە كە ساڵانێك لەدوای دروستكردنی "ئاڵای شۆڕش"وە لەلایەن یەكێتییەوە دەستگیركراوە و دوای ئازادبونیشی لە یەكێتی جیابوەتەوە و ماوەیەك دابڕاوە. (درەو میدیا) لە چەند سەرچاوەیەكەوە زانیویەتی، (شاناز ئیبراهیم ئەحمەد) رۆڵی هەبوو لە بڵاوكردنەوەی ئەو راگەیەندراوە، تەنانەت هەندێك دەڵێن شاناز ئیبراهیم خۆی بەناوی هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەدی خوشكییەوە راگەیەندراوەكەی نوسیوە. لەپشتی پەردەكەوە چی رویدا ؟ بڵاوبونەوەی راگەیەندراو بەناوی هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەدەوە دوای ئەوە هات دەنگۆی رێككەوتنێكی نهێنی نێوان بافل تاڵەبانی كوڕە گەورەی جەلال تاڵەبانی و بەرهەم ساڵح لە میدیاكانەوە بڵاوبوەوە، كە بەپێی ئەو رێككەوتنە بەرهەم ساڵح دەبێت بە كاندیدی یەكێتی بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار. (درەو میدیا) زانیویەتی، ئەندازیاری گەڕاندنەوەی بەرهەم ساڵح بۆ ناو یەكێتی لەڕێگەی پێدانی پۆستی سەرۆك كۆمارەوە، لاهور شێخ جەنگی ئەندامی ئەنجومەنی ناوەندی یەكێتی و سەرۆكی ئاژانسی پاراستن و زانیاری- زانیاری بووە، بەڵام بافڵ تاڵەبانی هەوڵیداوە بەڕەی رێككەوتنەكە لەژێر پێی لاهور شێخ جەنگی رابكێشێت و بەرلەوەی ئەو رێككەوتنەكە بخاتە بواری جێبەجێكردنەوە، بافڵ تاڵەبانی، بەرهەم ساڵحی بردووە بۆ لای مەسعود بارزانی و وەكو تاكە كاندیدی یەكێتی بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار ناساندویەتی. پێشتر، هەمان ناكۆكی لەنێوان لاهور شێخ جەنگی و بافڵ تاڵەبانی لەبارەی پرسی داوای لێبوردن لە بزوتنەوەی گۆڕان روویدا، لاهور شێخ جەنگی رێخۆشكەری كرد بۆ داوای لێبوردنەكە، بەڵام بافڵ تاڵەبانی چووە سەر گۆڕەكەی نەوشیروان مستەفا و بوو بە خاوەنی دەستپێشخەرییەكەی یەكێتی بۆ ئاشتەوایی لەگەڵ گۆڕان. كورسییەك و سێ بۆچونی جیاواز لەسەر كوسی سەرۆك كۆمار، بەشێوەیەكی گشتی لەناو یەكێتیدا (3) بۆچوون دروسبووە: بۆچوونی یەكەم: ئەم بۆچونە دەڵێ" ئەو كەسەی دەبێت بە كاندیدی سەرۆك كۆمار لەسەر پشكی یەكێتی، دەبێت یەكێتی بێت"، بەواتای ئەوەی سەركردایەتی یەكێتی متمانەی پێبدات. ئەم بۆچونە باڵێكی بەهێزی ماڵبات نوێنەرایەتی دەكات، بەتایبەتی (شاناز ئیبراهیم ئەحمەد) كە زۆرجار بەناوی (هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد)ی خوشكییەوە قسە دەكات. بۆچوونی دووەم: ئەم بۆچونە دەڵێ" بەرهەم ساڵح كاندیدی سەرۆك كۆمار بێت لەسەر پشكی یەكێتی، بەڵام بەمەرجێك ئەمە لەبەرامبەر ئاشتەوایكردن و گەڕانەوە بەرهەم ساڵح بێت بۆ ناو یەكێتی و بەهێزكردنەوەی یەكێتی. كۆسرەت رەسوڵ جێگری یەكەمی سكرتێری گشتی یەكێتی بە توندی پاڵپشتی ئەم بۆچونە دەكات و بەمدواییە بافڵ تاڵەبانی كوڕی جەلال تاڵەبانیشیان راكێشاوە بۆ ناو ئەم رەوتە، بەڵام ئەمە لەبەرامبەر رێككەوتنێكی كۆنكرێتیدا دەبێت بۆ بەهێزكردنی یەكێتی. بۆچونی سێیەم: ئەم بۆچونە داوا دەكات" یەكێتی دەستبەرداری پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق ببێت بۆ لایەنەكانی تر"، بەهانەی ئەم كەسانە بۆ دەستبەردابوون لەو پۆستە ئەوەیە، پارتی وەرگرتنی پۆستی پارێزگاری كەركوكی خستوەتە بەرامبەر پۆستی سەرۆك كۆمار، ئەمانە داوا دەكەن یەكێتی دەست بە پۆستی پارێزگاری كەركوكەوە بگرێت، بەڵام ئەم بۆچونە لاوازە. بازەكە بەسەر شانی كێوە دەنیشێتەوە ؟ هەرسێ بۆچونەكە لەناو سەركردایەتی یەكێتیدا پشتیوان و لایەنگرییان هەیە، بە تەماشاكردنی كاندیدەكانی بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار دەتوانرێت بەمشێوەیە دابەشكارییان بۆ بكرێت: 1- ئەوانەی خاوەنی بۆچونی یەكەمن، واتا داوا دەكەن كاندیدی سەرۆك كۆمار كەسێكی یەكێتی بێت و سەركردایەتی یەكێتی متمانەی پێبدات، چوار كاندیدیان بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار هەیە كە ئەمانەن: • عومەر فەتاح • مەلا بەختیار • محەمەد سابیر • لەتیف رەشید 2- ئەوانەی خاوەنی بۆچونی دووەمن، واتا داوای دانانی بەرهەم ساڵح دەكەن بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار لەبەرامبەر گەڕانەوەی بۆ ناو یەكێتی هەر یەك كاندیدیان هەیە كە ئەویش بەرهەم ساڵحە و پشتیوانی لێدەكەن.  3- ئەوانەی خاوەنی بۆچونی سێیەم دەكەن هیچ كاندیدێكیان بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار نییە، چونكە ئەمانە لە بنەڕەتەوە داوا دەكەن یەكێتی دەستبەرداری ئەو پۆستە ببێت و پۆستی پارێزگاری كەركوك وەربگرێت ئێستا بەگشتی یەكێتی (4) كاندیدی بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار هەیە، كە هەر چواریان لە دەرەوەی یەكێتی چانسیان بەهێز نییە، مەبەست لە دەرەوەی یەكێتی ئەو لایەنانەن كە رۆڵیان دەبێت لە پەسەندكردنی كاندیدی سەرۆك كۆمار و پێكهاتوون لە (ئەمریكا، بەریتانیا، ئێران، لایەنە ناوخۆییەكانی عێراق و هەرێمی كوردستان). چوار كاندیدەكەی یەكێتی كە بریتین لە (عومەر فەتاح، مەلا بەختیار، محەمەد سابیر، لەتیف رەشید)، دانانی هەریەكەیان كێشەی ناوخۆی یەكێتی قوڵدەكاتەوە و رەنگە هەندێكیشیان بەدانانیان لە دەرەوە كێشە بۆ یەكێتی دروستبكەن. ئەمە وایكردووە چانسی بەرهەم ساڵح وەك تاكە كاندید لە دەرەوەی یەكێتی بەهێز ببێت بۆ گەیشتن بە كورسی سەرۆك كۆماری داهاتووی عێراق. ئەوەی چانسی بەرهەم ساڵحی بۆ گەیشتن بە كورسییەكەی تاڵەبانی لە بەغداد بەهێزكردووە، ئەو كۆدەنگییە ناوخۆیی و دەرەكیەیە كە پشتیوانی بەهێزبونەوەی یەكێتی دەكەن، بەپێچەوانەی (4) كاندیدەكەی ناوخۆی یەكێتییەوە كە دانانی هەریەكەیان كێشەكانی ناو یەكێتی قوڵتر دەكاتەوە، پێدانی پۆستی سەرۆك كۆمار بە بەرهەم ساڵح یەكێتی بەهێز دەكات بەتایبەتی لەكاتێكدا پێدانی ئەو پۆستە لەبەرامبەر گەڕانەوەی بێت بۆ ناو یەكێتی. بەهێزبونەوەی یەكێتی نشتیمانی خواستی كۆمەڵێك لە وڵاتانی ناوچەكە و جیهانیشە كە چاویان لە راگرتنی سەقامگیری ناوچەیەكە لە دۆخی ئێستادا، بەتایبەت ئێران و بەریتانیاو ئەمریكا، ئەم وڵاتانە بەمدواییە چەندین هەوڵیانداوە بۆ رێكخستنەوەی ناوماڵی یەكێتی و لەوچوارچێوەیەشدا هەوڵی گەڕاندنەوەی بەرهەم ساڵحیان داوە بۆ ناو یەكێتی. سەرباری پشتیوانی دەرەكی، لەسەر ئاستی ناوخۆ پارتی پشتیوانی دانانی بەرهەم ساڵح دەكات بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار، هاوكات بەرهەم ساڵح لەلایەن چوار لایەنە ناڕازییەكەوە پشتیوانی دەكرێت كە بریتین لە (بزوتنەوە گۆڕان، كۆمەڵی ئیسلامی، یەكگرتووی ئیسلامی، هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەری)، واتە بەشێوەیەكی گشتی بەرهەم ساڵح كۆدەنگی دەرەكی و ناوخۆیی لەسەرە، ئەمەش چانسی ئەوی بۆ گەیشتن بە پۆستی سەرۆك كۆمار گەورە كردووە. یارو نەیارە سەرسەختەكانی بەرهەم ساڵح بەپێی زانیارییەكانی (درەو میدیا) ماوەی زیاتر لە دوو مانگە، كۆسرەت رەسوڵ جێگری سكرتێری گشتی یەكێتی لە هەموو كۆڕو كۆبونەوەكانی لەگەڵ وەفدە بیانی و ناوخۆییەكان بەردەوام ناوی بەرهەم ساڵحی بردووە وەكو كاندیدی یەكێتی بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار. ئێستا تاكە كێشەی بەردەم گەیشتنی بەرهەم ساڵح بە پۆستی سەرۆك كۆمار بریتییە لە بەشێك لە ئەندامانی ماڵبات بەدیاریكراویش (شاناز ئیبراهیم ئەحمەد) كە (لەتیف رەشید)ی هاوسەری خۆی و (محەمەد سابیر)ی هاوسەری (هەتاو ئیبراهیم ئەحمەد)ی خوشكی كاندیدن بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار، بەڵام ڤیتۆی ئەم باڵە لەسەر بەرهەم ساڵح لاوازە، چونكە كاندیدەكانی خۆیان لە كۆمیتەی سەركردایەتی یەكێتیدا لاوازن و سەرباری ئەوەش لە كۆمیتەی سەركردایەتیدا دوو ركابەری تریان بۆ دروستبووە كە بریتین لە (عومەر فەتاح) و (مەلا بەختیار). پارتی بۆچی كاندیدی بۆ سەرۆك كۆمار هەیە ؟ پارتی دیموكراتی كوردستان دوو كەسیان وەكو كاندید بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار ئامادە كردووە كە بریتین لە (هۆشیار زێباری) و (فوئاد حسێن). بەپێی زانیارییەكانی (درەو میدیا)، پارتی ئەو دوو كەسەی تەنیا وەكو ئامادەكاری بۆ حاڵەتی سەركەوتنی "بۆچونی سێیەم" لەناو یەكێتی ئامادەكردووە، واتە بۆ حاڵەتی ئەوەی یەكێتی دەستبەرداری پۆستی سەرۆك كۆمار ببێت بۆ پۆستی پارێزگاری كەركوك.   

راپۆرتی: درەو میدیا وەك چاوەڕوان دەكرا، لە یەكەم دانیشتنی خولی چوارەمی پەرلەمانی عێراق، كە ئەمڕۆ 3ی ئەیلول بەڕێوەچوو، بەهۆی ڕێكنەكەوتنی لایەنەكان و شكستهێنانی هەردوو بەرە شیعییەكە لە پێكهێنانی گەورەترین كوتلەی پەرلەمانیی و یەكلاكردنەوەی پۆستەكان، ئەندامانی خولی نوێی پەرلەمانی عێراق نەیانتوانی دەستەی سەرۆكایەتی نوێی پەرلەمان هەڵبژێرن، كە لە سەرۆك ودوو جێگرەكەی پێكدێت و بەپێیی ئەو سیستمی تەوافوقەی ل ەعێراق پیادەدەكرێت، سەرۆكی پەرلەمان لە پشكی سوننەكانەو جێگری یەكەم پشكی شیعەكانە و جێگری دووەمیش بەر كورد دەكەوێت. لەگەڵ ئەوەی بەتەمەنترین ئەندامی پەرلەمان كە سەرۆكی دانیشتنەكەی ئەمڕۆی كرد، دەرگای خۆپاڵاوتنی بۆ خۆكاندیدكردن بۆ پۆستی سەرۆكی پەرلەمان كردەوە، بەڵام بەشێك لە كوتلە سیاسییەكان (فراكسیۆنەكانی پارتی و یەكێتی و فەتح و دەوڵەتی یاسا) دوای ئەوەی سوێندنی یاساییان خوارد، دانیشتنەكەی پەرلەمانیان بایكۆتكرد و بەهۆی نەبوونی نیسابی یاساییشەوە دانیشتنەكە بۆ سبەینێ‌ هەڵگیرا، بەگوێرەی هەندێك سەرچاوە، لە دانیشتنەكەی ئەمڕۆدا زیاد لە ئەندامێكی پەرلەمان ناوی خۆیان وەك كاندید بۆ پۆستی سەرۆكی پەرلەمان پێشكەشكردووە كە ئەمانەن: ( محمەد حەلبوسی، محەمەد تەمیم، ئوسامە نوجێفی، ڕەشید ئەلعەزاوی، ئەحمەد ئەلجبوری، تەڵاڵ زەوبەعی).   بەڕای زۆرێك لە چاودێران پێناچێت سبەینێش سەرۆكایەتی پەرلەمان یەكلابكرێتەوە، لانی كەم تا ئەو كاتەی گەورەترین كوتلەی پەرلەمانیی ڕادەگەیەنرێت، یان لایەنە ڕكابەرەكان دەگەنە ڕێككەوتن كە ئەمەیان بەڕای زۆرێك بەدوور دەزانرێت. هاوكێشەی ئیستای هێز و لایەنەكان  ئەمڕۆ هاوپەیمانی سەدر و عەبادی پێكهێنانی كوتلەیەكی پەرلەمانیان ڕاگەیاند بەناوی كوتلەی (الاصلاح والاعمار) كە بەوتەی خۆیان 20 هێز و لایەن وكیانی سیاسی لەخۆدەگرێت، بەبێ ئەوەی ژمارەی ئەندامەكانی ئاشكرابكات، ئەوە لە كاتێكدایە لە شەوی ڕابردووەوە زیاد لە لیستێكیان بەناوی گەورەترین كوتلەی پەرلەمانیی ڕاگەیاندووە، بەڵام تائێستا شكستیانهێناوە لە بەدەستهێنانی زۆرینەی ڕەهای كورسییەكانی پەرلەمان (50+1)  كە دەكاتە 165 كورسی. بەرەی مالیكی_عامریش كە درەنگانێكی شەوی ڕابردوو لە ئوتێل ڕەشیدی شاری بەغدا كوتلەی (البنا‌و) یان ڕاگەیاند، ئاماژەبەوەدەكەن كە 13 هێز و لایەنی سیاسی لە چوارچێوەی هاوپەیمانێتیەكەیاندایە، ئەمڕۆش لەكۆنگرەیەكی ڕۆژنامەوانیدا هادی عامری سەرۆكی لیستی فەتح ناوی 150 پەرلەمانتاری بەئیمزاكانیانەوە ئاشكراكرد كە چونەتە ژێر چەتری هاوپەیمانێتییەكەیان، پێشتریش ئەحمەد ئەسەدی پەرلەمانتاری هاوپەیمانی فەتح  ڕایگەیاند كە هاوپەیمانییە تازەكەیان خاوەنی 150 كورسی پەرلەمانە. لەنوێترین پێشهاتیشدا،حەسەن عالوقی سەرۆكی ئیئتیلافی سائیرون لە كۆنگرەیەكی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاند، ژمارەی ئەندامانی كوتلەی  (الاصلاح والاعمار) 180 پەرلەمانتاری تێپەڕاندووە و پێویستە بەپێی دەستور سەرۆك كۆمار كوتلەكەیان ڕابسپێرێت بۆ پێكهێنانی حكومەت.  بە وتەی هەندێك سەرچاوەش، لە دانیشتنی ئەمڕۆدا حەیدەر عەبادی یاداشتی گەورەترین كوتلەی پەرلەمانیی پێشكەشی بەتەمەنترین ئەندام پەرلەمان كردووە كە سەرۆكایەتی دانیشتنەكەی ئەمڕۆی كردووە، لایەنەكانی ڕكابەریشی لە ڕێی كۆنگرەی ڕۆژنامەوانیەوە هێز و بازووی سیاسییان نمایشكرد وەك گەورەترین كوتلەی پەرلەمانیی، سەرۆكی كاتی پەرلەمانیش دۆسیەكەی ڕەوانەی دادگای فیدراڵی كرد بۆ یەكلاكردنەوە. كورد لە كوێی ئەم هاوكێشەیەدایە؟ تائێستا تەنها جوڵانەوەی نوێ‌ خۆی یەكلاكردوەتەوە كە خاوەنی چواركورسییە و بەڕەسمی چونەتە پاڵ بەرەكەی سەدر-عەبادی، پارتی و یەكێتی كە خاوەنی 45 كورسین و گۆڕان و كۆمەڵ و یەكگرتوو و هاوپەیمانی كە خاوەنی 11 كورسی پەرلەمانن لەسەر هیچكام لەبەرەكان ساغنەبوونەتەوە.  بەپێی زانیارییەكان دانوستانەكانی پارتی و یەكێتی لەگەڵ هێز و لایەنە جیاوازەكانی عێراق بەردەوامە و ئەو چوار هێزەی تریش كە پێشتر بە بەرەی ناڕازی ناسرابوون هیچ جوڵەیەكیان لەسەر گۆڕەپانی سیاسی عێراق بەدیناكرێت، لەگەڵ ئەوەی چەند ڕۆژێ لەمەوبەر هاوپەیمانێتییەكیان بۆ كاری پێكەوەیی لە بەغداد ڕاگەیاند. بەڕای بەشێك لەچاودێران، زیاد لەشرۆڤەیەك بۆ ئەم بێدەنگییەی هێزە كوردییەكان هەیە بە تایبەتی یەكێتی و پارتی و ساغنەبوونەوەیان لەسەر هیچكام لەم دووبەرەیە، لە كاتێكدا بچنە لای  هەركامێك لەم دوو لایەنە دەیكەنە زۆرینەی ڕەها، كە دیارترینیان ئەمانەن: خوێندنەوەی یەكەم: پارتی و یەكێتی لەنێوان ململانێكانی ئێران و ئەمریكادا گیریان خواردووە و پێیانوایە بچنە پاڵ هەریەكێك لەم دوو بەرەیە بەتەواوی لەسەر لایەك ساغدەبنەوە (ئێران یان ئەمریكا) و ئەوی تر دەكەن بەدوژمنی خۆیان كە ڕەنگە باجەكەی زۆر قورس بێت، بۆیە چاوەڕێ دەكەن تادواساتەكان و ڕودانی پێشهاتێكی نوێ. خوێندنەوەی دووەم: پارتی و یەكێتی دڵنیان لەوەی بەبێ ئەوان هیچ كام لەبەرەكان ناتوانن زۆرینەی پەرلەمانیی پێكبهێنن، بۆیە تا دوا ساتەكان هەڵوێستی خۆیان یەكلاناكەنەوە، ئەوەش لەپێناوی بەدیهێنانی داواكارییەكانیان و چنینەوەی زۆرترین دەستكەوتی سیاسی و پۆست و ئیمتیازات. خوێندنەوەی سێیەم: دووبارەبونەوەی سیناریۆی بەشداری كورد لە ساڵی 2014 كە لە دواین ساتەكاندا بوو، پێگەی سیاسی كورد هەم سەنگێكی وای نەمابوو و هەمیش نەیتوانی بچوكترین داواكاریی لە پێكهێنانی كابینەی ئەو كاتەی حكومەتی عێراق جێبكاتەوە.  

ڕاپۆرت: درەو میدیا تا درەنگانێکى شەوى ڕابردو، هەردوو بەرە شیعیە دژبەیەکەى عێراق خەریکى ناونوسینى هێز و کوتلە سیاسیيە جیاوازەکانى عێراق و کۆکردنەوەى زۆرترین ژمارەى کاندیدە دەرچووەکان بوون بۆ خولى چوارەمى پەرلەمانى عێراق، لیستى لەدواى لیست بڵاویاندەکردەوە، بەرەکەى سەدر و عەبادى هەر زوو بانگەشەى کۆکردنەوەى زۆرترین کورسى و پێکهێنانى گەورەترین کوتلەى پەرلەمانیى کرد و دوو لیستى جیاوازى بەناو و ئیمزاى ئەو لایەنانە بڵاوکردەوە کە چونەتە بەرەکەى، بەرەکەى تریش (ماليكى – عامرى) وەنەبێ دەستەوستان دانیشتبێتن، ئەوانیش بەچڕى هاتنە سەرخت و دواى بڵاوکردنەوەى لیستێکى تایبەت بەو هێزانەى چونەتە پاڵیان، لەنیوە شەودا نورى ماليکى سەرۆکى ئیئتیلافى دەوڵەتى یاسا لە کۆنگرەیەکى ڕۆژنامەوانیدا پێکهێانى گەورەترین کوتلەى پەرلەمانیى ڕگەیاند. هەردوو بەرەکە شکستیان هێناوە  چاودێرانى دۆخى عێراق پێیانوایە، نە بەرەکەى (سەدر-عەبادى)و نە بەرەکەى (ماليکى عامرى)، لانى کەم تائەم ساتە نەیانتوانیوە گەورەترین کوتلەى پەرلەمانیى پێکبهێنن و ڕێژەی پێویستى (50+1) کۆبکەنەوە، کە (165) کورسى پەرلەمان دەکات، بەڵام لەوەدا سەرکەوتوبوون ڕێگرى جدى بۆیەکتر دروستبکەن و هیچیان نەتوانن پشتى ئەوى تریان بدات بە زەویداو هەموو ئەو بانگەشانەشى بۆ کۆکردنەوەى زۆرترین کورسى دەکرێت بەشێکە لە جەنگى دەرونى کە هەردوو بەرەکە دژ بەیەکترى دەیکەن، هاوکاتیش دروستکردنى فشار لەسەر هێز و لایەنە جیاوازەکان تا بەپەلە بکەن لەخۆیەکلاکردنەوە و پاڵدان بە یەکێک لەم دوو بەرەیە. غائیبى سەرەکى کورد بوو  ڕەنگە هیچ هێز و لایەنێکى عێراق شەوى ڕابردوو، هێندەى هێز و لایەنە کوردییەکان بێدەنگ و سەنگ نەبوبێت، کە هەندێک بە بەحازرى غائیب ناویان دەبەن، جگە لە (جوڵانەوەى نەوەى نوێ) کە خاوەنى چوار کورسیيە و لە یەکێک لەو لیستانەدا ناوى هات کە بەرەکەى سەدر و عەبادى بڵاویانکردەوە، نە (پارتى و یەکێتى) و نە "هێزە ناڕازییەکان" (بزوتنەوەى گۆڕان و یەکگرتووى ئیسلامى و کۆمەڵى ئیسلامى و هاوپەیمانى بۆ دیموکراسى و دادپەروەرى) ناویان لەهیچ لیست و هاوپەیمانێتیەکەدا نەهات. شرۆڤەکارانى دۆخى عێراق بۆ ئەم بێدەنگییەى کورد بەتایبەت پارتى و یەکێتى کە پێکەوە خاوەنى (45) کورسى پەرلەمانى عێراقن و بدەنە پاڵ هەر یەکێک لەم دوو بەرەیە دەیکەنە زۆرینەى ڕەها، چەند خوێندنەوەیەکیان هەیە: خوێندنەوەى یەکەم: پارتى و یەکێتى لەنێوان ململانێکانى ئێران و ئەمریکادا گیریان خواردووە و پێیانوایە بچنە پاڵ هەریەکێک لەم دوو بەرەیە بەتەواوى لەسەر لایەک ساغ دەبنەوە (ئێران یان ئەمریکا)و ئەوى تر دەکەن بەدوژمنی خۆیان کە ڕەنگە باجەکەى زۆر قورس بێت، بۆیە چاوەڕوێ دەکەن تادواساتەکان و ڕودانى پێشهاتێکى نوێ. خوێندنەوەى دووەم: پارتى و یەکێتى دڵنیان لەوەى بەبێ ئەوان هیچ کام لەبەرەکان ناتوانن زۆرینەى پەرلەمانیى پێکبهێنن، بۆیە تادواساتەکان هەڵوێستى خۆیان یەکلاناکەنەوە، ئەوەش لەپێناو بەدیهێنانى داواکارییەکانیان و چنیەوەى زۆرترین دەستکەوتى سیاسى و پۆست و ئیمتیازات. خوێندنەوەى سێیەم: دوو بارەبونەوەى سیناریۆى بەشدارى کورد لەساڵى 2014 لەدواین ساتەکان ، کە پێگەى سیاسى کورد هەم سەنگێکى واى نەمابو و هەمیش نەیتوانى بچوکترین داواکارییەکانى لەپێکهێنانى کابینەى ئەوکاتەى حکومەتى عێراق جێبکاتەوە. هەرچى "هێزە ناڕازییەکان"ە، تائێستا هەڵوێستیان ڕوون نیە دەدەنە پاڵ کام بەرەیە، بزوتنەوەى گۆڕان کە لایەنێکى سەرەکى ئەم بەرەیەیەو پێکەوە لەگەڵ یەکگرتووى ئیسلامى و کۆمەڵى ئیسلامى و هاوپەیمانى بۆ دیموکراسى و دادپەروەرى فراکسیۆنێکى هاوبەشیان بۆ کارى پێکەوەیى لە پەرلەمانى عێراق ڕاگەیاندووە، بڕیاریداوە بایکۆتى دانیشتنى ئەمڕۆ بکات، ئەوەش بەپێى وتەى سەرچاوەیەکى تایبەت لەو بزوتنەوەیە کە پێشتر بە"درەو میدیا"ى، ڕاگەیاند.  

راپۆرت: نامیق رەسوڵ- فازل حەمەڕەفعەت "نە خۆمم كاندید كردووە، نە هاوپەیمانیش منی كاندیدكردووە" ئەمە نوێترین وتەی بەرهەم ساڵحە لەسەر پرسی كاندیدبوونی بۆ پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق. لەدوای بەڕێوەچوونی هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراقەوە لە 12ی ئایاردا، دەنگۆی كاندیدكردنی بەرهەم ساڵح بۆ پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق گفتوگۆی چڕی لەبارەوە دەكرێت. ماوەی نزیكەی چوار مانگە قسە لەبارەی كاندیدبونی دەكرێت بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار، بەرهەم ساڵح هیچ قسەیەكی نەكردووە، نە هەواڵ و دەنگۆكانی رەتكردوەتەوە، نە پشتڕاستیشی كردونەتەوە، بەڵام ئەمڕۆ بۆ یەكەمجار بەفەرمی لەبارەی كاندیدبونییەوە لەسەر ئەو پرسە قسەیكرد و هەموو دەنگۆكانی رەتكردەوە، روونكردنەوەكەی ئەمڕۆی بەرهەم ساڵح دوای چەند كاتژمێرێك هات لە بڵاوكردنەوەی راگەیەنراوێك لەلایەن هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەدەوە كە دەرگای لەسەر كاندیدكردنی بەرهەم ساڵحی بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار داخست. ئەمریكا پشتیوانی بەرهەم ساڵح دەكات گفتوگۆكانی پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەتی عێراق و دابەشكردنی سێ‌ سەرۆكایەتییەكەی عێراق لە قۆناغی كۆتایی نزیكدەبێتەوە، یەكێك لەو پۆستە سیادییانەی كە لە دوای 2003و بونیادنانەوەی عێراقی دوای بەعس بەر كورد دەكەوێت، پۆستی سەرۆك كۆماری عێراقە، لە سێ‌ خولی رابردوودا ئەو پۆستە بەدەست یەكێتی نیشتمانی كوردستانەوە بووە، "مام جەلال" دوو خول و " فوئاد مەعسوم" خولێك. لەگەڵ راگەیاندنی ئەنجامەكانی هەڵبژاردنی 12ی ئایار، برێت مەكگۆرك نوێنەری سەرۆكی ئەمریكا لە هاوپەیمانێتی نێودەوڵەتی دژ بە "داعش" كە رۆڵی سەرەكی هەیە لە پرۆسەی سیاسیی عێراقدا، سەردانی سەرجەم لایەنەكانی كرد لە هەرێمی كوردستان و خواستی ئەمریكای بۆ دووبارە كاندیدكردنەوەی حەیدەر عەبادی بۆ پۆستی سەرۆك وەزیران دەربڕی و هاوكات پشتیوانیشی لەوەكرد، پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق بدرێت بە بەرهەم ساڵح كە پێشتر جێگیری سكرتێری گشتی یەكێتی بوو و ئێستا سەرۆكی هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەرییە. هێشتا یەكێتی و پارتی لەسەر دابەشكردنی پۆستەكانی بەغداد لەنێویشاندا پۆستی سەرۆك كۆمار نەگەیشتونەتە رێككەوتوون، پارتی ئێستا پۆستی سەرۆك كۆمار بە مافی خۆی دەزانێت، یەكێتی دەڵێ یەكلابوەتەوە پۆستی سەرۆك كۆمار جارێكی تریش هەر بۆ خۆی دەبێت، لەم نێوەندەشدا باس لەوەدەكرێت، یەكێتی بە مەرجێك پۆستی سەرۆك كۆمار بە بەرهەم ساڵح دەدات، بگەڕێتەوە بۆ ناو یەكێتی و حزبەكەی دابخات. رێككەوتنەكەی بافڵ تاڵەبانی لە چەند رۆژی رابردوودا بافڵ تاڵەبانی كوڕە گەورەی جەلال تاڵەبانی كە ماوەیەكە بەشداری كۆبونەوەكانی مەكتەبی سیاسی یەكێتی دەكات، جموجوڵی دەستپێكرد و لەگەڵ بەرهەم ساڵح كۆبووەوە. بە گوێرەی زانیاری چەند سەرچاوەیەك، بافڵ تاڵەبانی لەگەڵ بەرهەم ساڵحدا رێككەوتنی كردووە بۆئەوەی لەبەرامبەر گەڕانەوەی بۆ ناو یەكێتی، پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق وەربگرێت، بەڵام ئەم رێككەوتنەی بافڵ و بەرهەم ساڵح لەلایەن مەكتەبی سیاسی یەكێتییەوە پەسەند نەكراوە. دایكی ریسەكەی بافڵ دەكاتەوە بە خوری  لە كاتێكدا باس لە رێككەوتنی نێوان بافڵ تاڵەبانی و بەرهەم ساڵح دەكرا، هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد كە ئەندامی مەكتەبی سیاسی و بڕیاردەری یەكەمی یەكێتییە، شەوی شەممە لەسەر یەكشەممە راگەیەندراوێكی لەسەر پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق بڵاوكردەوە، بە جۆرێك لە جۆرەكان وەك رەتكردنەوەی هەوڵەكانی بافڵی كوڕی لێكدرایەوە.  هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد لە خاڵی سێییەمی راگەیەندراوەكەیدا لەبارەی تایبەتمەندی كاندیدی پۆستی سەرۆك كۆمارەوە دەڵێت:" دەبێت سەركردایەتی یەكێتی نیشتمانی كوردستان هەڤاڵێكی بە ئەزمون و مولتەزمی یەكێتی و قاڵبووی خەبات و تێكۆشان و دانەبڕاوی رێبازەكەی مام جەلالی بۆ كاندیدبكات، كە بتوانێت لە هەموو بوارێك و بارودۆخێكدا ئەركەكانی بەدەستهێنانی مافە دەستورییەكانی گەلەكەمان مسۆگەر بكات و رێبازە پیرۆزەكەی مام جەلال و سیاسەتی یەكێتی نیشتمانی كوردستان پیادەبكات و بەجێبهێنێت". بە گوێرەی ئەم مەرجەی راگەیەندراوەكە، بەرهەم ساڵح نابێتە كاندیدی یەكێتی بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار، چونكە ئەو نەقاڵبووی خەباتی شاخە و نە تێكۆشەرێكی دانەبڕاوی یەكێتیشە، ئەو ئێستا بە تەواوەتی لە یەكێتی دابڕاوە و سەرۆكایەتی حزبێكی تر دەكات. بافڵ رێگەكەی قوبادی برای تاقیدەكاتەوە ئەو هەوڵەی كە بافڵ تاڵەبانی ئێستا و بەر لە دەستنیشانكردنی پۆستی سەرۆك كۆمار دەستیپێكردووە بۆ گەڕاندنەوەی بەرهەم ساڵح بۆ ناو یەكێتی، رێك هاوشێوەی ئەو هەوڵەیە كە قوبادی تاڵەبانی برای ساڵی 2014 لە كاتی دیاریكردنی كاندیدی پۆستی سەرۆك كۆمار خستیەگەڕ بۆ گەڕاندنەوەی بەرهەم ساڵح و ئاساییكردنەوەی پەیوەندییەكانی هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەدی دایكی و بەرهەم ساڵح. ئەوكات هەوڵەكەی قوباد تاڵەبانی هیچی لێ سەوز نەبوو، بەرهەم ساڵح نەبوو بە سەرۆك كۆمار و لەبری گەڕانەوەش بۆ ناو یەكێتی، حزبێكی نوێ راگەیاند، پێدەچێت چارەنوسی هەوڵەكەی بافڵ لەوەی قوبادی برای باشتر نەبێت.  هەروەها پێدەچێت كێشەی نێوان هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد و بەرهەم ساڵح لەوە قوڵتر بێت بە كوڕەكان چارەسەربكرێت. "ئەندامێكی ئاسایی یەكێتیم" دواین رۆژی مانگی یەكی ساڵی 2014 ئەنجومەنی سەركردایەتی یەكێتی نیشتمانی بڕیاریدا وادەی بەستنی كۆنگرەی چوارەمی حزب دوابخات. رۆژێك دوای ئەم بڕیارە و بە دیاریكراوی لە رۆژی 1-2-2014 بەرهەم ساڵح لە لێدوانێكدا لە پەراوێزی مەراسیمی یادی حەكیم لە حوسەینییەی شاری سلێمانی وتی:" ئێستا هیچ پلەیەكی حیزبیم نییە و هیچ پلەیەكیش بەڕەوای خۆم نازانم تاوەكو بەستنی كۆنگرە.. من تەنیا ئەندامێكی ئاساییی یەكێتیم"، بەمە دەستبەرداری پۆستی جێگری دووەمی سكرتێری گشتی یەكێك لە حزبە گەورە دەسەڵاتدارەكانی هەرێمی كوردستان بوو. گەڕانەوە بۆ ماڵە كۆنەكەی عەقاری دوای زیاتر لە 40 رۆژ لە بڕیاری وازهێنانی لە پۆستی جێگری دووەمی سكرتێری گشتی یەكێتی، بەرهەم ساڵح جارێكی تر دەركەوتەوە و لە دیدارێكی رۆژنامەوانیدا وتی:"بڕیارمداوە هەموو ئەو موڵك ‌و ماڵەی یەكێتی پێیداوم رادەستیبكەمەوە.. ئێستا سەرقاڵی نۆژەنكردنەوەی خانووەكەی ماڵی باوكمم لە گەڕەكی عەقاری سلێمانی و لە نزیكترین ماوەدا ماڵەكەم دەگوازمەوە". ئەمە سەرەتای ماڵجیایی بەرهەم ساڵح بوو لەگەڵ یەكێتی نیشتمانی. هەوڵی گەڕانەوە بۆ بەغداد بەرهەم ساڵح كە دەستی لە پۆستی جێگری دووەمی سكرتێری گشتی هەڵگرت، بەڵام دەستبەرداری خەونی گەڕانەوە بۆ بەغداد نەبوو. ئەو مانگی تەمموزی 2014 سەرباری ئەوەی تاڕادەیەك لە یەكێتی دووركەوتبووەوە، بەڵام چوەناو كێبڕكێی هەڵبژاردنی كاندیدی پۆستی سەرۆك كۆماری عێراقەوە، وەكو ئەوەی ئێستا مێژوو خۆی دووبارە بكاتەوە. دواجار یەكێتی دوو كەسی كاندید كرد بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار، (فوئاد مەعسوم، بەرهەم ساڵح)، ئەم بابەتە كێشمەكێشی لەناو یەكێتی و كاندیدەكان دروستكرد، نەجمەدین كەریم پارێزگاری كەركوك سەرباری ئەوەی لەلایەن یەكێتییەوە كاندیدنەكرا, بەڵام لە دەرەوەی حزب خۆی بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار كاندید كرد، ئەمەش بەپلەی یەكەم بۆ دژایەتیكردنی بەرهەم ساڵح بوو، ئەوكات كە نەجمەدین كەریم كەسایەتییەكی نزیك بوو لە ماڵباتی جەلال تاڵەبانییەوە، وا لێكدەدرایەوە خۆكاندیدكردنەكەی بە رەزامەندی هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد بێت بە مەبەستی لێدان لە بەرهەم ساڵح. یەكلاییكردنەوەی كاندیدی پۆستی سەرۆك كۆمار لەنێوان (فوئاد مەعسوم و بەرهەم ساڵح)دا بۆ یەكێتی نیشتمانی كارێكی سەخت بوو، رۆژی 22ی تەموز كۆبوونەوەی مەكتەبی سیاسی یەكێتی و پارتی لە هەولێر بەڕێوەچوو، لە كۆبوونەوەیەدا بڕیاردرا لەسەر ئەوەی فراكسیۆنە كوردییەكان لە پەرلەمانی عێراق لەرێگەی دەنگدانەوە كاندیدی پۆستی سەرۆك كۆمار یەكلابكەنەوە. شەوی 23ی تەمموزی 2014 وەكو ئەوەی لە كۆبوونەوە مەكتەبی سیاسی یەكێتی و پارتی بریاری لێدرابوو، فراكسیۆنە كوردییەكانی پەرلەمانی عێراق كۆبوونەوە بۆ دەنگدان لەسەر هەڵبژاردنی كاندیدی پۆستی سەرۆك كۆمار بەڕێوەچوو، ، لە كۆی (62) پەرلەمانتاری كورد، (55) پەرلەمانتار ئامادەبوون بۆ بەشداریكردن لە پرۆسەی دەنگدان، (فوئاد مەعسوم) بە كۆی دەنگی (30) پەرلەمانتاری كورد وەكو كاندیدی كورد بۆ پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق هەڵبژێردرا، بەرهەم ساڵحیش (23) دەنگی بەدەستهێنا، (2) دەنگیش سپی بوون، دوای ئەو پرۆسەیە و یەكلابوونەوەی پۆستی سەرۆك كۆمار بۆ فوئاد مەعسوم،  نەجمەدین كەریم كە لە دەرەوەی مەكتەبی سیاسی خۆی بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار كاندیدكردبوو لە پرۆسەكە و لە بەرژەوەندی كاندیدی دڵخوازی ماڵی تاڵەبانی كشایەوە. رۆژی 24ی تەموز، دواجار ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق لە خولی دووەمی دەنگداندا بە دەنگی (211) پەرلەمانتار لە كۆی (269) پەرلەمانتار كە بەشداری دەنگدانیان كرد، فوئاد مەعسومی وەكو سەرۆك كۆمار هەڵبژارد و مەعسوم لە دوای جەلال تاڵەبانییەوە بوو بە دووەم سەرۆك كۆماری كورد  لە مێژووی عێراقدا و بەرهەم ساڵحیش خەونەكەی بوو بە مۆتەكە. خەونێكی نوێ دوای شكستهێنانی لە گەیشتن بە پۆستی سەرۆك كۆمار، بەرهەم ساڵح سەرەتای چەند هەنگاوێكی نوێ بۆ دەستپێكردنی پرۆژەیەكی سیاسی نوێ دەستپێكرد. مانگی ئابی 2014 دەنگۆی ئەوە بڵاوبوەوە بەرهەم ساڵح دەیەوێت كەناڵێكی ئاسمانی بكاتەوە لە كەركوك بەناوی كەناڵی "بوار"،  بەڵام ئەوانە تەنیا دەنگۆ بوون و بەرهەم ساڵح هیچ پرۆژەیەكی نوێی لەو ساڵەدا نەخستە بواری جێبەجێكردنەوە و نەیتوانی بە تەواوەتی دەستبەرداری یەكێتی ببێت. ناوەندی بڕیار و هەوڵێكی نوێ بەرهەم ساڵح كە لەدوای نەخۆشكەوتنی جەلال تاڵەبانییەوە لەناو یەكێتیدا تەنیا كەوتبوو، ئەمجارەیان بۆ هەستانەوە و لانیكەم راوەستان بەڕووی هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەددا پەنای بۆ كۆسرەت رەسوڵ عەلی جێگری یەكەمی سكرتێری گشتی برد. شەوی 1-9- 2016 بەرهەم ساڵح و كۆسرەت رەسوڵ پێكهێنانی (ناوەندی بڕیار) یان لەناو یەكێتی نیشتمانی راگەیاند، چەند كاتژمێرێك دوای راگەیاندنی ناوەندەكە، باڵی هێرۆ ئیبراهیم ئەحمەد لە مەكتەبی سیاسی بەیاننامەیەكیان بڵاوكردەوە و ناوەندی بڕیاریان بە ناوەندێكی "ناشەرعی" ناوبرد. ئەم هەوڵەش مایەپوچ مایەوە و نەتوانی كێشەی بەرهەم ساڵح لەگەڵ هێرۆ ئیبراهیم چارەسەر بكات، نەیتوانی قورسایی دەسەڵات و بڕیاری یەكێتی بەلای ئەودا بشكێنێتەوە. جیابونەوە.. بڕیارە قورسەكە دواجار بەرهەم ساڵح بڕیارە قورسەكەیدا، ئەو بڕیارەی كە چەند ساڵێك بوو دۆستە نزیكەكانی چاوەڕوانی بوون،  رۆژی 16ی ئەیلولی 2017 پێكهێنانی حزبێكی سیاسی نوێی بەناوی "هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەری" راگەیاند، ئەمە یەكەم هەنگاوی كردەیی بەرهەم ساڵح بوو بەرامبەر بە یەكێتی، بەڵام لە یەكەم بەشداریكردنی سیاسیدا كە هەڵبژاردنی 12ی ئایاری پەرلەمانی عێراق بوو، بەرهەم ساڵح دووچاری شكستێكی سیاسی گەورە بووە و لەو پرۆسەیەدا تەنیا (2) كورسی بردەوە كە ئەنجامێكی پێشبینی نەكراو بوو.   بەمدواییانە بەرهەم ساڵح بە فەرمی كاندیدەكانی حزبەكەی ئاگاداركردەوە لەوەی هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەری بەشداری هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان ناكات كە بڕیارە 30ی ئەم مانگە بەڕێوەبچێت،  قسەوباسیش هەیە كەناڵە تەلەفزیۆنییەكەی "خەندان" بەمزوانە دابخات، بەشێك لە "هاودید"ەكانی هاوپەیمانی نیگەرانن لەوەی سەركردەكەیان لە دەرگای پشتەوە خۆی بكاتەوە بە "ماڵە گەورەكە"دا و ئەوان لە گۆڕەپانەكە بەتەنیا بەجێبهێڵێت، پاشەكشێی هاوپەیمانی لە بەشداریكردنی هەڵبژاردن، رەنگە هیچ نەبێت جگە لە جێبەجێكردنی مەرجەكانی یەكێتی بۆ پێدانی پۆستی سەرۆك كۆمار بە بەرهەم ساڵح.     

راپۆرتی( درەو میدیا)  "دڵی كۆمسیۆن لەدەستی بزوتنەوەی گۆڕانە، بۆیە هەر تەزویرێك بكرێت دەبێ بزوتنەوەی گۆڕان تەحەمولی بەرپرسیارێتیەكەی بكات" ئەمە قسەی (خەسرەو گۆران) بەرپرسی مەكتەبی هەڵبژاردنی پارتی دیموكراتی كوردستانە، بەدەر لە شرۆڤەی مۆتەكەی تەزویر و یاریكردن بە ئەنجامەكانی هەڵبژاردنەكان، كە بە بڕوای هەندێك، بوەتە (خوی شیریی) حزبە دەسەڵاتدارەكانی كوردستان و ئالیەتێكی گرنگی  مانەوە لە دەسەڵات، شیكارییەكی بەڵگەیی بۆ ئەو دڵە زیندەوەی كۆمسیۆن و بایەخی ئەو پۆستە دەكەین كە لەدەستی بزوتنەوەی گۆڕاندایە، كە ئەو بەرپرسەی پارتی بە بەرپرسیاری سەرەكی دەزانێت لە هەر ساختەكارییەك ڕوبدات. بزوتنەوەی گۆڕان لە كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژادن و ڕاپرسی هەرێمی كوردستان  2 كۆمسیار و 3 بەڕێوەبەری گشتیی و 8 بەڕێوەبەری بەش و 12 بەرپرسی هۆبەی هەیە، سەرۆكی فەرمانگەی كۆمسیۆنی هەڵبژاردنەكان، یەكێكە لە كۆمسیارەكانی بزوتنەوەی گۆڕان، كە شارەزایانی بواری هەڵبژاردن گرنگی پێگە و هەستیاری ئەم پۆستە لەناو كۆمسیۆندا  بەپۆست  و پێگەی سەرۆكی حكومەت وەسفدەكەن لەناو ئەنجومەنی وەزیراندا، ئەمەش بەو مانایەی سەرۆكی فەرمانگەی هەڵبژاردن سەرۆكی دەسەڵاتی جێبەجێكردنە لەناو كۆمسیۆندا. بەگوێرەی دەسەڵاتە یاساییەكان، هیچ بڕیارێك لەباب و بواری تەنفیزیدا لە كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردن و ڕاپرسی هەرێمی كوردستان بەبێ‌ ڕەزامەندی سەرۆكی فەرمانگەی هەڵبژاردن تێناپەڕێت، تەنانەت لەلایەن سەرۆكی كۆمسیۆنیشەوە بێت، بەرپرسیاری سەرەكی تۆماری دەنگدەرانیشە، كە بەشێكی زۆری لایەنەكان بە بزوتنەوەی گۆڕانیشەوە بەتۆمارێكی پیس و سیخناخ لەناوی مردوو و دووبارە و هۆكارێكی سەرەكی داواكانیان دەزانن بۆ دواخستنی هەڵبژاردن. ئەو تۆمارەی دەكرێتە بنەمای پرۆسەی هەڵبژاردن و بەشداریی ئەو كەسانەی مافی دەنگدانیان هەیە ، لە فەرمانگەیەكە بەناوی فەرمانگەی (داتاكان)، ئەم فەرمانگەیەش ڕاستەوخۆ لەژێر فەرمانی سەرۆكی فەرمانگەی هەڵبژاردنە، دەسەڵاتی ئەوەشی هەیە تانە لە ناپاكی تۆمارەكە بدات  و ڕێگری بۆ دروستبكات و نەینێرێت بۆ ئەنجومەنی كۆمسیاران تادەنگی لەسەر بدەن، دابەشكردنی بنكەكانی دەنگدان و گواستنەوەی فەرمانبەر و تۆماری فەرمانبەران بەشێكی ترن لە دەسەڵاتەكانی سەرۆكی ئەم فەرمانگەیە كە لەدەستی بزوتنەوەی گۆڕاندایە و بەرپرسێكی پارتی بەدڵ و شارەزایانی هەڵبژاردن بەسەرۆكی دەسەڵاتی جێبەجێكردن وەسفیدەكەن، یان ئەوەی بەزمانی شەقام پێدەوێرێت"بەبێ‌ پرسی ئەو كەس ناتوانێت دەستبكات بە ئاودا". لە پۆستی بەڕێوەبەرە گشتییەكانیشدا، بزوتنەوەی گۆڕان (بەڕێوەبەری گشتی كردارەكان و دیوان و دارایی) لەدەستدایە، كە بەڕێوەبەری كردارەكان (عملیات) یەكێكە لە پۆستە گرنگەكان و هەرچی جوڵەی كۆمسیۆنە لەژێر فەرمانی ئەم بەڕێوەبەرایەتییەدایە، وێڕایی ئەوەی خاوەنی چوار بەڕێوەبەری هونەرییە كە دوای بەڕێوەبەری فەرمانگەمان هەرچی كاری هونەری كۆمسیۆن هەیە لەڕێی ئەمانەوە ئەنجامدەدرێت. كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردن و ڕاپرسی هەرێمی كوردستان بەپێی یاسای ژمارە (4) پێكهێنراوە، لە ڕۆژی 23/7/2014 یاساكەی لە پەرلەمانی كوردستان پەسەندكرا، لە 9 ئەندام پێكدێت، لەگەڵ ئەوەی لە ماددەی سێیەمی بەشی دووەمی یاساكەدا هاتووە" كۆمسیۆن دەستەیەكی پیشەیی سەربەخۆ و بێلایەن و خاوەن كەسایەتیی مەعنەویی خۆیەتی و ملكەچە بۆ چاودێری پەرلەمان  و بەرپرسیاریشە لەبەردەمیدا"، بەڵام پێنج هێزە سەرەكییەكەی كوردستان (پارتی و یەكێتی و گۆڕان و یەكگرتوو و كۆمەڵ) لە چوارچێوەی ڕێككەوتنێكی پشكێنەی حزبیدا و بەپێی سەنگ و قورسایی هێزەكان لە پەرلەمان لەناوخۆیاندا بەشیانكرد (پارتی سەرۆكی كۆمسیۆن و  و دوو كۆمسیار، یەكێتی جێگری سەرۆك و كۆمسیارێك، بزوتنەوەی گۆڕان سەرۆكی فەرمانگەی هەڵبژاردن و كۆمسیارێك، یەكگرتوی ئیسلامی یەك كۆمسیار كە بڕیاردەری كۆمسیۆنە ، كۆمەڵی ئیسلامی یەك كۆمسیار كە وتەبێژی كۆمسیۆنە).    بڕیارەكان چۆن دەدرێن ؟ دەنگدان لەسەر هەر پرسێك لە كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردن و ڕاپرسی بەزۆرینەی ڕەها یەكلادەكرێتەوە، واتە لە كۆی 9 دەنگ بە پێنج دەنگ یەكلادەكرێتەوە، سەبارەت بەڕێژەیی یاسایی بۆ گرێدانی كۆبوونەوەكانیش لە یاساكەی كۆمسیۆندا هاتووە"كۆبوونەوەی ئەنجومەن دروستە بەئامادەبونی زۆرینەی ڕەهای ژمارەی ئەندامەكانی و بڕیارەكانی بەزۆرینەی ئامادەبوان وەردەگیرێت و لەكاتێكدا ئەگەر دەنگەكان یەكسانبوون ئەو لایەنە براوە دەبێت كە سەرۆك دەنگی لەگەڵی داوە. بەم پێودانگە لایەنەكانی دەرەوەی پارتی، كە لەكۆی 9 دەنگ (كۆمسیار) خاوەنی 6 دەنگن لە ئەنجومەنی كۆمسیاران، دەتوانن ڕێگری لە تێپەڕاندنی هەر بڕیارێك بكەن كە پارتی بیەوێت لەڕێی كۆمسیۆن و لەدەرەوەی خواستی ئەم حزبانە تێپەڕێنێت، لەسەرو هەمووشیانەوە پەسەندكردنی ئەنجامەكانی هەڵبژاردن، بەو مانایەی هەروەك چۆن نوێكردنەوە و بژاركردنی تۆماری دەنگدەران بەشێكە لە دەسەڵاتە یاساییەكانی كۆمسیۆن، پەسەندكردنی ئەنجامەكانیش بەشێكە لە دەسەڵاتەكانی ئەنجومەنی كۆمسیاران و تا لەڕێی ئەوانەوە پەسەندنەكرێت ئەنجامەكان هیچ شەرعیەتێكی یاساییان نابێت. بەڕای زۆرێك لە چاودێران، چاوەڕوانیكردنی زۆر لە ئەنجومەنی كۆمسیاران ڕەنگە جۆرێك بێت لە زیادەڕۆیی، بۆ نمونە لە حاڵەتی بوونی پێشێلكارییەكی زۆر لە هەڵبژاردن و ئەنجامدانی ساختەكاری لە بەرژەوەندی هێزێك یان دوان و زیاتر، ئەنجامەكانی هەڵبژاردن پەسەندنەكەن و ڕەتیبكەنەوە، بەڕێوەچونی پرۆسەی ڕیفراندۆمیش بەنمونەیەكی زیندووی بۆ ئەو بۆچونە دێننەوە كە وێڕای ئەوەی ساختەكارییەكی زۆری تێدا كراو لەچەندین شوێن ڕێژەی دەنگدان لە ژمارەی دەنگدەران زیاتر بوو، لەگەڵ ئەوەشدا سەرجەم كۆمسیاران واژۆیان لەسەر ئەنجامی كۆتایی ڕیفراندۆمەكرد،  كە بەڕای زۆرێك، لە دوای ئاشكرابونی پێشێلكارییەكان لەڕێی تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان و ڕێكخراوە ناوخۆیی و دەرەكییەكانی بواری چاودێریكردنی هەڵبژاردن، پرسیاری گەورەی لەسەر بێلایەنی و پیشەیبوون و متمانە ئەو دامەزراوە هەستیارە گرنگە و دروستكرد.      

راپۆرتی: نامیق رەسوڵ بەدەستهێنانی سەرۆكی دەسەڵاتی جێبەجێكردن، لایەنەكانی شیعەی لە عێراق پەرتەوازەكرد و بەسەر دووبەرەی ( مالیكی – عامری ) و ( سەدر_ عەبادی- حەكیم) دابەشیكردن، ململانێی ئەو دووبەرەیەش بۆ پێكهێنانی گەورەترین كوتلەی پەرلەمان و بەدەستهێنانی پۆستی سەرۆك وەزیران چووە قۆناغێكی نوێیە و هەردوولا هەوڵەكانیان چڕكردوەتەوە بۆ لاوازكردنی یەكتری و كێشكردنی پەرلەمانتارانی یەكتر. یەكەم هەنگاوی لێدان لە عەبادی كاتێك حەیدەر عەبادی و موقتەدا سەدر و عەمار حەكیم و ساڵح موتڵەگ دوای پەسەندكردنی ئەنجامەكانی هەڵبژاردنی 12ی ئایار لە هۆتێل " بابل"ی شاری بەغدا كۆبوونەوە بۆ پێكهێنان و راگەیاندنی گەورەترین كوتلەی پەرلەمانی، بەرەی " مالیكی- عامری" توانیان یەكەم گورزیان بوەشێنن و ناكۆكی بخەنە نێو هاوپەیمانی " نەسر"ی حەیدەر عەبادییەوە لە رێگەی جیاكردنەوەی لیستەكەی " فالح فەیاز" سەرۆكی دەستەی حەشدی شەعبی و راوێژكاری ئاسایشی نیشمانییەوە كە بە لیستی حزبی " العگا‌و" لە چوارچێوەی هاوپەیمانی نەسردا بەشداری هەڵبژاردنەكانی كردووە چەند  كورسییەكی پەرلەمای بەدەستهێناوە. ئەو هەنگاوەی بەرەی " مالیكی- عامری" ریسەكەی بەری " سەدر- عەبادی" یان كردەوە بەخوری و كۆبوونەوەكەی هۆتیڵ بابلیان شكستپێهێنا و جگە لە دەركردنی بەیاننامەیەك بۆ پێكهێنانی " نواە" بنچینەی پێكهێنانی گەورەترین كوتلە هیچی تری لێنەكەوتەوە. كاردانەوەی عەبادی لەبەرامبەر ئەو هەنگاوەداو لە یەكەمین كاردانەوەیدا حەیدەر عەبادی سەرۆك وەزیران، هەموو پۆستە ئەمنییەكانی لەفالح فەیازی هاوپەیمانی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆی سەندەوە. عەبادی بە فەرمانێكی دیوانی بڕیارییدا فالح فەیاز لە راوێژكارێتی ئاسایشی نیشتمانی و سەرۆكایەتی دەستەی حەشدی شەعبی و دەزگای ئاسایشی نیشتمانی دووربخاتەوە بە پاساوی ئەوەی فەیاز خۆی بۆ كاری سیاسی تەرخانكردووە و نابێت بەرپرسی دەزگا ئەمنیی و هەواڵگرییەكان تێكەڵاوی كاری سیاسی بن. دەقی فەرمانەكەی حەیدەر عەبادی: فەرمانی دیوانی ژمارە ( 286) بۆ ساڵی 2018 بە رەچاوكردنی ئەوەی كە بەڕێز فالح فەیسەڵ فەهد فەیاز چوەتە ناو كاری سیاسی و حزبیی و ئارەزووی ئەوەدەكات رەوبەڕووی كاروباری سیاسی ببێتەوە، ئەوەش پێچەوانەی ئەركە ئەمنییە هەستیارەكان كە بەرپرسیانە و بە پشت بەستن بە دەستوری عێراق تایبەت بە بێلایەنی دەزگا ئەمنیی و هەواڵگرییەكان و یاسای دەستەی حەشدی شەعبیی و سیستم و رێنماییەكانی تایبەت بەو پرسە و رێنماییەكانمان كە رێگەدەگرن لە بەكارهێنانی پۆستە ئەمنییە هەستیارەكان بۆ چالاكیی حزبی و بە پشتن بەستن بەو دەسەڵاتانەی پێمانبەخشراوە بڕیارماندا: 1- بەخشینی بەڕێز فالح فەیسەڵ فەهد فەیاز لە ئەركەكەی وەك راوێژكاری ئاسایشی نیشتمانی و سەرۆكایەتی دەستەی حەشدی شەعبی و دەزگای ئاسایشی نیشتمانی. 2- بەم بڕیارە لە مێژووی دەرچوونییەوە جێبەجێدەكرێت. دكتۆر حەیدەر عەبادی سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران 30 – ئاب- 2018   فەتح هەڕەشە دەكات ئەم بڕیارەی حەیدەر عەبادی بەبێ كاردانەوەی توندی بەرەی " مالیكی- عامری" تێنەپەڕی و لە یەكەمین كاردانەوەیدا هاوپەیمانی " فەتح" بەیاننامەیەكی توندی لە دژی حەیدەر عەبادی دەركرد و تێیدا عەبادی تۆمەتباردەكات بە تێوەگلاندنی حەشدی شەعبی و دەزگا ئەمنییەكان لە ململانێ و ناكۆكییە سیاسییەكان و بە دەستپێكێكی مەترسیداریش وەسفیدەكات. ئیئتیلافی" فەتح" عەبادی بە سەرۆك وەزیران ماوە كۆتایی هاتوو وەسفدەكات و تۆمەتباریشیدەكات بەوەی كە فەیاز پشتیوانی لە عەبادی نەكردووە بۆ دووبارە بەدەستهێناوەوەی پۆستی سەرۆك وەزیران بۆیە ئەو بڕیارەی لەدژ دەكراوە. لە كۆتایی بەیاننامەكەشیدا "فەتح "هەڕەشەدەكات و هۆشداریدەدات لەتێكچوونی دۆخی ئەمنیی و سەقامگیری عێراق بەهۆی ئەو بڕیارەوە. دەقی بەیاننامەمەی ئیئتیلافی فەتح: " دەركردنی بڕیاری بەخشینی بەڕێز فالح فەیاز لە  سەرۆكایەتی دەستەی حەشدی شەعبی و دەزگای ئاسایشی نیشتمانی و راوێژكارێتی ئاسایشی نیشتمانی، دەستپێكێكی مەترسیدارە بۆ تێوەگلانی حەشدی شەعبی و دەزگا ئەمنییەكان لە ململانێی و ناكۆكییە سیاسییەكان و تەسفیەی حساباتی كەسیی و بەهیچ شێوەیەك مایەی قبوڵكردن نییە كە سەرۆكی هاوپەیمانی نەسر ( سەرۆك وەزیرانی ماوەی كۆتایی هاتوو) بڕیارێك دەربكات بۆ لەسەركارلابردنی بەرزترین بەرپرس كە سەرپەرشتی گرنگترین دەزگای ئەمنیی دەكات، لەبەرئەوەی ئەو بەرپرسە باوەڕی وەهایە كە هیچ بەرژەوەندییەك نییە لە نوێكردنەوەی و بەدەستهێنانەوەی ویلایەتی دووەمی سەرۆك وەزیران و ئەوەش ئاماژەیەكی نوێیە كە سەرۆك وەزیرانی ماوە كۆتایی هاتوو بە پێی بەرژەوەنی كەسی خۆی مامەڵە لەگەڵ دەزگا ئەمنییەكان و دامودەزگاكانی تری حكومەتدا دەكات و قبوڵكردنی سەپاندنی ویلایەتی دووەمی كردوەتە مەرجێك بۆ مانەوەی بەرپرسەكان لە پێگەكانیاندا، لەبەرئەوە ئەو بڕیارانە نایاسایین بە گوێرەی دەستور، چونكە بەڕێز فالح فەیاز ئەو بەرپرسیارێتیانەی لەسەر شانیەتی و بە پلەی وەزیر دادەنرێت كە ئەوەش هاوشێوەی وەزارەتی بەرگری و ناوخۆ پێگەی سیاسیین، هەروەها ئەو رێوشوێنانە بڕیاری كەسین و دۆخی ئەمنیی تێكدەدەن و سەرچڵیكردنە بە سەقامگیری وڵات و كردنەوەی بەرەیەكی نێوخۆی بەرووی تیرۆردا لە پێناوی بەدیهێنانی ویستی تاكڕەویی لە دەسەڵاتدا". هاوپەیمانی فەتح 30/8/2018 هاوكات هیشام ركابی بەرپرسی نوسینگەی نوری مالیكی سەرۆكی هاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا رایگەیاند ئەو هەنگاوەی عەبادی كاردانەوەی پێچەوانەی بۆسەر هاوپەیمانی نەسر دەبێت.  ركابی لە تویتێكدا لە تۆڕی كۆمەڵایەتی تویتەر رایگەیاندووە، بڕیاری دوورخستنەوەی فالح فەیاز لە سەرۆكایەتی دەستەی حەشدی شەعبی و راوێژكاری ئاسایشی نیشتمانی كارتی هاوپەیمانی نەسر لە دانوستانەكانی پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەتدا لاوازدەكات. سەدر بە دۆسیەی موسڵ و سپایكەر وەڵامدەداتەوە هاوپەیمانی " سائیرون" كە موقتەدا سەدر سەرۆكایەتی دەكات و لە هەڵبژاردنی 12ی ئایاری پەرلەمانی عێراقدا پلەی یەكەمی بەدەستهێناوە، بەرامبەر بە هەنگاوەكانی بەرەی " مالیكی- عامری" دەستەوەستان نەوەستاوە، خودی سەدر لە یەكەم هەنگاویدا هەوڵی جوڵاندنی شەقام دەدات كە لە چەند ساڵی رابردوودا كردبوویە دێوەزمە بەسەر حكومەتی عێراق و بەردەوام نمایشی هێزی جەماوەریی تێدادەكرد. جگە لە جوڵاندنی شەقام  هاوپەیمانێتییەكەی سەدر كارتێكی تر لە دژی مالیكی رادەكێشێت كە ئەویش كارتی كەوتنی موسڵە لەلایەن داعشەوە كە نوری مالیكی سەرۆك وەزیرانی ئەو كاتە تێیدا تۆمەتبارە. مەناهل حمێداوی پەرلەمانتاری هاوپەیمانی " سائیرون" ئەمڕۆ هەینی وتی:" سائیرون هەوڵدەدات بۆ چاككردنی دۆخی خراپی حكومەتی عێراق بەهۆی كارە سیاسییە نادروستەكانی حكومەتەكانی پێشووە و ئامانجیشی لە قۆناغی داهاتوودا هەڵدانەوەی دۆسییەكانی گەندەڵیی و لێپرسینەوە لایەنە كەمتەرخەمەكانە". حمێداوی ئاماژەی بەوەشداوە وەك پەرلەمانتار داوادەكەن دۆسیەی گەندەڵی دارایی و ئیداریی و ئەمنیی هەڵبدرێنەوە و لێپرسینەوەش لە هەموو ئەوانە بكرێت كە بەشداربوون لەكەوتنی موسڵ و چەند پارێزگاریەكی عێراق و كۆنترۆڵكردنی لەلایەن داعشەوە. ئەو پەرلەمانتارەی " سائیرون" جەختیشدەكاتەوە كە پێویستە هەموو ئەوانەی هۆكاربوون بۆ روودانی تاوانی سەربازگەی سپایكەر رەوانەی دادگابكرێن". هەڵدانەوەی دۆسیەی موسڵ و سپایكەر و گەندەڵی دارایی حكومەتەكانی پێشوو بە دیاریكراوی لەدژی نوری مالیكی دەگیرێتەبەر چونكە لەو كاتەدا وەك سەرۆك وەزیران بەرپرسی یەكەمی دەسەڵاتی جێبەجێكردن و فەرماندەی گشتی هێزە چەكدارەكانی عێراق بووە.   عێراق بەرەو كوێ؟ سەرۆك كۆماری عێراق رۆژی سێی ئەیلولی بۆ یەكەمین دانیشتنی پەرلەمانی نوێی عێراق دیاریكردووە، بەڵام بەهۆی ناكۆكی و ململانێی نێوان پێكهاتەكان " شیعە و كورد و سوننە" و ململانێ و ناكۆكی لایەنەكانی نێو خودی ئەو پێكهاتانەش چاوەڕوان ناكرێت ئەو كۆبوونەوەیە سەركەوتوو بێت لە یەكەمین هەنگاوی قۆناغی نوێ و پێكهێنانی حكومەت، كە هەڵبژاردنی سەرۆكی پەرلەمان و جێگرەكانییەتی و پاشان هەڵبژاردنی سەرۆك كۆمار و راسپاردنی كاندیدی گەورەترین كوتلە بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەت. .  

ڕاپۆرت: ئارام مەحمود پێدەچێت پارتی دیموكراتی كوردستان گوێنەدات بەخواست و بۆڵەبۆڵی ژێر لێو و شەرمنانەی ڕكابەرەكانی و هاوشێوەی ڕیفراندۆم هەمویان ڕاپێچی بەردەم سندوقەكانی دەنگدان بكات، وەك دەوترێت، ڕەنگە ئەمە تراژیدیترین و خەمناكترین ئەو نوكتە سیاسیانە بێت كە بەدرێژایی چەندساڵی ڕابردوو خەڵكی كوردستان بەرگوێیان كەتووەو ڕوتبونەوەی تەواوەتی زەیفی ئەو خۆشەویستییەش بێت كە هەندێك لایەن بۆ دیموكراسی دەریان بڕیوە. چاودێرانی دۆخی كوردستان دەڵێن، لەدوای دروستبوونی ئۆپۆزسیۆنی جدی لە هەرێمی كوردستان، ئەو خیتابە بەخەستی باڵادەست بوو كە  هێزە دەسەڵاتدارەكانی كوردستان (پارتی و یەكێتی) حەزیان لە هەڵبژاردن نیەو، ئەگەر وازیانلێبهێنن هەر نایكەن، یان كاتێك دەیكەن دڵنیابن لە ئەنجامەكانی، ئەمە وەك عەیبە و پەڵەیەكی گەورە بەتەوێڵیانەوە وێنەدەكرا، وەك هێزی دژە دیموكراسی و ناشرین و خۆسەپێن ناویان دەهات، بەڵام لەئێستاوە بەدواوە دواخستنی هەڵبژاردن و پرۆسەی دیموكراسی لەبازنەی حەزی هێزەكانی دەسەڵاتدا نەماوەتەوەو، بووە بەجۆرێك لەحەزی گشتیی هێزەكان و جۆرێك لە مۆدیلی سیاسیش، لەبری گەورەكردنی ڕوبەری جیاوازییەكان، تادێت لەیەكچونەكان بەرتەسكتردەبنەوە، ئەم واقیعی حاڵە بەبۆچونی هەندێكی تر.   شینی پارتی بۆ هەریسەكەیە پێداگرییەی پارتی لەسەر ئەنجامدانی هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان لەڕۆژی 30 ئەیلولدا، لەڕێزگرتن و بەپیرۆز بینینی وادەی هەڵبژاردن و دوانەخستنی پرۆسەی دیموكراسیەوە سەرچاوەی نەگرتووە، هەروەك چۆن لە خۆشەویستیشی نیە بۆ پرۆسەی هەڵبژاردن وەك میكانیزمێكی ئاشتنیانەی دەستاودەستی دەسەڵات، بەو پێیەی "ئەو حزبە خۆی پایەكی سەرەكی بێبەهاكردنی دیموكراسییە لە هەرێمی كوردستان"، لانی كەم ئەمە قەناعەتی زۆرێك لەو خەڵكانەیە كە خۆیان بەڕكابەری سەرسەخستی پارتی و پارتیش بەهێزێكی نادیموكراسی و ڕێزنەگر لەدەنگی خەڵك و ڕكابەرە سیاسییەكانی دەزانن. زۆرێك هۆكاری یەكەم و كۆتایی ئەم پێداگرییەی پارتی بۆ خوێندنەوەی وردی ئەو حزبە دەگێڕنەوە كە بۆ حاڵی شڕو و شێواو و ناوماڵی پەرتوبڵاوی حزبەكانی ڕكابەری كردویەتی و پێیانوایە" پارتی گەیشتوەتە قەناعەتێك دەرفەت و هەلی وەك ئەوەی ئێستای دەستناكەوێتەوە، بۆیە بەهەر نرخێكبێت هەڵبژاردن ئەنجامدەدات و بەجیاوازییەكی گەورە پێش ڕكابەرەكانی دەداتەوە".  ڕكابەرەكانی پارتی لەهەڵبژاردن تۆقیون لەبەرامبەردا، ڕایەكی تر هەیە دەڵێت، خوێندنەوەی دۆخی سیاسی كوردستان بەمشێوەیە و تانەدان لە پارتی لەسەر پێداگرتنی لە ئەنجامدانی هەڵبژاردن، بۆچونێكە "پڕە لە دووڕویی سیاسی و پاشگەزبونەوە لەهەموو ئەو بانگەشانەی كە هەندێك هێز لە ڕابردوودا دەیانكرد و دەیانوت لەبارەی زرورەتی ڕێزگرتن لەوادەی هەڵبژاردن و دوانەخستنی دیموكراسی ئەگەر بۆ ڕۆژێكیش بێت". لەبارەی ڕەواتیشەوە باسلەوە دەكەن، تەنانەت ئەگەر پارتی ئەوەشی لاڕوون بێت سەركەوتنی گەورە بەدەستدەهێنێت و لەپێناوەشدا پێداگری دەكات لە ئەنجامدانی هەڵبژاردن لەكاتی دیاریكراوی خۆیدا چی ناڕاوایەتییەكی تێدایە؟ لەكاتێكدا هێزەكانی ڕكابەری ترس لە شكست و دۆڕانی هەڵبژاردن وایلێكردوون پێداگری لەسەر دواخستنی هەڵبژاردن بكەن و ئەومافە بەخۆیان بدەن كە مافی ئەوان نییە.  دواخستنی هەڵبژاردن لەبەرژوەندی كێیە؟ پرسیارە جەوهەرییەكان بەلای هەندێكی ترەوە ئەوەیە، ئەگەر پێداگری پارتی لەسەر ئەنجامدانی هەڵبژاردن بچێتە خانەی بەرژوەندی حزبیی ڕوتەوە، ئەی دواخستنی زیاتری هەڵبژاردن لەبەرژوەندی كێیە؟ پاشان دواخستنی هەڵبژاردن بۆ ساڵێك و دوان جگە لە زیانگەیاندن بە پرۆسەی دیموكراسی، چی لە دۆخەكە دەگۆڕێت و ئەو حزبانەی داوای دواخستن دەكەن دەتوانن چی ئیزافەیەكی نوێ بۆ دۆخی خۆیان و خەڵك و پرۆسەی دیموكراسیش بكەن لەو ماوەیەدا؟.  بەم مەعنایە بێت، هەڵبژاردن بكرێت یان دوابخرێت، خواستێكی جدیی قوڵكردنەوەی زیاتری پایەكانی دیموكراسی لەپشتیەوە نیە، بەڵكو بەدیوێكدا لە بەرژەوەندی ئەم هێزەو بەدیوەكەی تریشدا دەچێتە بەرژەوەندی كۆمەڵێك هێزی تر، هەر لایە و خوازیاریشە دیوەكەی خۆی نەخش بهێنێت، ئەمەش وەك دەوترێت دەلالەتێكی ڕوونە لەسەر ئەوەی ئەم هێزانە ئەوەندە حەزیان لە هەڵبژاردنە كە براوەبن تێیدا یان گۆڕانێك دروستبكات لەبەرژوەندی خۆیانە، لەكاتێكدا هەڵبژاردن وەك پایەكی گرنگی دیموكراسی پەیوەستە بەكۆمەڵێك وادە و كاتی دیاریكراو كە لەوڵاتە دیموكراسییەكاندا بە پیرۆز تەماشدەكرێت و بۆ ڕۆژێكیش لێی لانادەن.          

راپۆرتی: ئارام مەحمود  حەیدەر عەبادی سەرۆک وەزیرانی عێراق، داننانێت بەشەرعیەتی ئەنجومەنی کۆمیسیارانی هەڵبژاردنەکان و هیچ بڕیاڕێکێشیان بەیاسایی نازانێت، تا ئەوکاتەی لێکۆڵینەوەکانی دەستەی نەزاهە لەو تۆمەتانەی ئاڕاستەیان کراوە بەتێوەگلان لەئەنجامدانی ساختەکاری لەهەڵبژاردنی 12ی ئایاری ئەمساڵ یەکلادەبێتەوە، ئەمە لێدوانی سەرچاوەیەکی باڵایە لەحکومەتی عێراق کە تایبەت بە"درەومیدیای" ڕاگەیاند. عەبادی ڕێگەنادات بگەڕێنەوە سەرکارەکانیان ڕۆژی 28 ئەم مانگە بەشێوەیەکی چاوەڕواننەکراو، ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق لەکۆبونەوەی ئاسایی هەفتانەی خۆیدا، بڕیارێکی تایبەتی بەکۆمیسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەکان دەرکرد، کە ئەمە دەقەکەیەتی" پاڵپشت بە ئەحکامەکانی ماددەی 4 لەهەمواری سێیەمی یاسای هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ژمارە 45ی، ساڵی 2013، ئەنجومەنی وەزیران بڕیاریدا بەپێویستی جێبەجێکردنی ئەحکامەکانی ئەو یاسایە کە جەخت دەکات لەسەر وەستاندنی کاری ئەندامانی ئەنجومەنی کۆمیسیارانی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکان، تا ئەوکاتەی لێکۆڵینەوە لەتاوانەکانی ساختەکاری کۆتایدێت، کە ئەنجومەنی وەزیران بەبڕیار ئاماژەی پێداوە، هەموو بڕیارێکیش کە لەوانەوە دەردەچێت بە بەتاڵ ئەژمار دەکرێت"، بەوتەی سەرچاوەکەی "درەومیدیا" عەبادی ڕێگەیان نادات بگەڕێنەوە سەرکارەکانیان و بە جێگەی متمانەیان نازانێت. ئەو بڕیارەی عەبادی دوای ئەوەدێت، ڕۆژی  27 ئەم مانگە ئەنجومەنی باڵای کۆمیسیارانی هەڵبژاردنەکان لەئاگادارینامەیەکەدا، داوای لەهەموو ئەو کاندید و حزب ئیئتیلافانە کرد کە دەیانەوێت هاوپەیمانێتی پێکبهێنن، ڕۆژی 28ی ئاب، سەردانی بارەگای کۆمیسۆن بکەن بۆ وەرگرتنی فۆرمی تایبەت بەپێکهێنانی هاوپەیمانێتی، ئەوەش لەکاتێکدایە، دوای ڕاگەیاندنی ئەنجامی هەڵبژاردنەکانی پەرلەمانی عێراق کە ڕۆژی 12ی ئایاری ئەمساڵ بەڕێوەچو و، دواتر لەلایەن چەند هێزێکەوە تۆمەتی تێوەگلان لەساختەکاری و یاریکردن بەئەنجامەکانی هەڵبژاردن ئاراستەی کۆمسیۆنی هەڵبژاردنەکان کرا، پەرلەمانی عێراق بەر لەکۆتایهاتنی خولی سێیەم و، دوای زنجیریەک کۆبونەوە، لەکۆتایی مانگی حوزەیراندا و لەچوارچێوەی هەمواری سێیەمی یاسای هەڵبژاردندندا بڕیاریدا بەهەڵپەرساردنی کارەکانی ئەنجومەنی کۆمیسیاران و گرتنەبەری کۆمەڵێک ڕێکاری یاسای تر دژیان، وێڕای بڕیارەکانی ئەنجومەنی وەزیران لەوچوارچێوەیەدا.  کۆمیسیۆن ولایەنەکان کاردانەوەیان هەیە بڕیارە سبەی، پێنج شەممە 30 ئاب، ئەندامانی ئەنجومەنی کۆمیسیاران لەبارەگای کۆمیسیۆنی هەڵبژاردنەکان کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانی ڕێکبخەن و تیایدا ئاماژە بەدواین پێشهاتەکانی تایبەت بەکاری کۆمیسیۆن بکەن، بەپێی ئەو زانیارییانەی لەم چوارچێوەیەدا دەست "درەو میدیا" کەوتوە، چاوەڕواندەکرێت نوری مالکی بەسیفەتی جێگری سەرۆک کۆمار و ژمارەیەک کەسایەتی سیاسی لەکۆمیسیۆن ئامادەبن، ئەگەرچی  ڕون نیە هۆکاری ئامادەبونی ئەوان چیە لەو بۆنەیەدا، بەڵام وەک بەشێک لەچاودێران دەڵ ێن، ڕەنگە لەچوارچێوەی پشتیوانی و کاردانەوەی ئەو لایەنانەدابێت کە دژی بڕیارەکەی عەبادین و وەستاندنی کارەکانی کۆمیسیۆن بەنایاسایی دەزانن. بڕیارەکەی عەبادی زیاد لەکاردانەوەیەکی بەدوای خۆیدا هێناوە، هادی عامری سەرۆکی هاوپەیمانی فەتح کە ڕکابەرێکی دیاری عەبادی و بەرەکەیەتی، داوا لەحکومەتی عێراق دەکات کۆتایی بەدەستوەردان لەکاروبارەکانی کۆمیسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەکان بهێنێت، یەکێتی هێزە عێراقیەکانیش لەبەیاننامەیەکدا دەڵێت، مافی ئەنجومەنی وەزیران نیە کارەکانی کۆمیسۆن پەکبخات و بەپێشلکاریی یاسای دەزانێت.  زۆرێکی تر لەو لایەنانەی ڕەخنە لەبڕیارەکەی سەرۆک وەزیرانی عێراق دەگرن پێیانوایە، بڕیارەکە پێچەوانەی دەستوری عێراقە، کە بەدەق دەڵێت، کۆمیسیۆن لەژێر چاودێری پەرلەماندایە و لەچوارچێوەی دەسەڵاتەکانی حکومەتدا نیە دەستوەربداتە کارەکانیان، هاوکات پێشێلکارییەکی ئاشکرای بنەمای جیاکردنەوەی دەسەڵاتەکان و کاری دەستە سەربەخۆکانیشە، بەوپێیەی کۆمیسیۆنی هەڵبژاردنەکان لەلایەن ئەنجومەنی نوێنەرانەوەو پاڵپشت بەمادەی 102 لەدەستوری عێراق پێکهێنراوە و پەرلەمان دەتوانێت لێپرسینەوەی لێبکات لەبەرامبەر کارەکانی. هەندێک لایەنی تریش دەڵێن، کۆمیسیۆن بەشێوەیەکی دروست کارەکانی ئەنجامداوە، بەبەڵگەی ئەوەی ئەنجامی ژماردنەوەی دەستی دەنگەکان، بەڕێژەی 99% هاوتای ئەنجامە ئەلەکترۆنیەکان بوە و، پێویستە هەموو ئەوانەی خراپەکارییان بەرامبەر بەکۆمیسیۆن کردوە، لەسیاسیەکان و کاندیدە دەرنەچوەکان، داوای لێبوردن لەکۆمیسیۆن بکەن.  هاوکات بڕیارەکانی ئەنجومەنی وەزیرانیش بەئامانجی و مەبەستی شەخستی ڕووت وەسفدەکەن و پییانوایە، ئامانجەکەی وەستاندنی تۆماری گەورەترین کوتلەیە لەپێناو بەردەوامی حکومەتی ئێستا لەسەر کارەکانی کە شکستیهێناوە لەجێبەجێکردنی داواکارییەکانی خەڵکی عێراق.  

 ( درەو میدیا): هەموو چاوەكان لەسەر ڕۆژی 3ی ئەیلولی داهاتوو و گرێدانی یەكەم دانیشتنی خولی چوارەمی پەرلەمانی عێراقن، كە هەندێك پێیانوایە ساتەوەختی كرانەوەی كۆی گرێ و گۆڵە سیاسییەكانی پێێكهێنانی حكومەت و كۆتاییهێنانە بەو ململانێیانەی نزیكەی سێ‌ مانگە تەواوی لایەنە سیاسییەكان و شەقامی عێراقی بەخۆیەوە سەرقاڵكردووە. بەپێی بڕگەكانی خشتەی كاری یەكەم دانیشتنی پەرلەمانی عێراق كە ئەمڕۆ فەرمانگەی ڕاگەیاندنی پەرلەمان بڵاویكردوەتەوە و بڕیارە ڕۆژی 3ی ئەیلولی داهاتوو بەڕێوەبچێت، لە دانیشتنەكەدا وتاری سەرۆك كۆمار و سەرۆك وەزیران و سەرۆكی خولی سێی پەرلەمانی عێراق دەخوێنرێتەوە و بەپێی ماددەی 54ی، دەستور بە تەمەنترین ئەندام سەرۆكایەتی دانیشتنەكە دەكات و دوای خوێندنەوەی ناوی ئەندامانی خولی چوارەم، سوێندی یاسای دەخۆن و دواتر سەرۆكی پەرلەمان و دوو جێگرەكەی هەڵدەبژێرێن.  زیادەڕۆیی لەگەشبینییەكاندا دەكرێت  بەڕای بەشێك لە چاودێران، بەڕێوەچونی ئەم ڕێكارە یاساییانە لە زۆنێكی پڕ ململانێی وەك عێراق كاتێك بەشێوەیەكی ئاسایی بەڕێوەچێت، لایەنەكان لەسەر دابەشكارییەكانی سێ‌ سەرۆكایەتیەكە و پۆست و پایەكانی تری حكومەت گەیشتبێتنە ڕێككەوتن، بەڵام بەهۆی ئەوەی تائێستا هیچكام لەبەرەكان نەیانتوانیوە زۆرینەی پەرلەمانیی، یان وەك خۆیان ناویانناوە "گەورەترین كوتلە" پێكبهێنن، وەك بنەمای سەرەكی بۆ پێكهێنانی حكومەت، هەم ڕێكارەكان یاساییەكانی دانیشتنی پەرلەمان بەوشێوەیە زەحمەتە ڕووبدەن و، هەم  چاوەڕوانیی زۆریش لەو دانیشتنە بەجۆرێك زیادەڕۆییكردن لە گەشبینی خوێندنەوەی بۆ دەكرێت، هەر ئەوەشە هۆكاری ئەوەی، قسەكردن لەسەر كۆمەڵێك سیناریۆی جیاواز ببێتە ڕۆژەڤ و خوێندنەوەی هەمەلایەنەی بۆ بكرێت. ئەگەرەكانی بەڕێوەچونی یەكەم دانیشتن  ئەگەر لایەنەكان نەیانتوانی گەورەترین كوتلە پێكبهێنن، ئەوا پێشبینی دوو سیناریۆ بۆ یەكەم دانیشتنی پەرلەمانی عێراق دەكرێت ،  سیناریۆی یەكەمیان، پەنابردنی زۆرینەی لایەنەكانە بۆ ڕێكارێكی یاسایی كە ڕێگە بە درێژەكێشانی گفتوگۆ سیاسییەكان بدات، بەجۆرێك پێشێلكردنی وادە دەستورییەكانی تیانەبێت. سیناریۆی دووەمیش، هێزە سیاسییەكان كاربكەن بۆ تەواونەكردنی نیسابی دانیشتنەكە، بەوەش هیچ ئیحراجییەك ناكەوێتە لەسەر هیچ لایەنێك و دواتر لەڕێی نوسراوێكەوە داوای دیاریكردنی وادەیەكی نوێ لەسەرۆك كۆمار بكرێت بۆ دانیشتنی نوێی پەرلەمان، كە ڕەنگە بكەوێتە ڕۆژی 15ی ئەیلولی داهاتو و بەوەش دەرفەتێكی نوێ‌ بدات بەكوتلە سیاسییەكان بۆ یەكلاییكردنەوەی بژاردەكانیان سەبارەت بە پێكهێنانی گەورەترین كوتلە و كاندیدەكانی پۆستی سێ‌ سەرۆكایەتیەكە، ئەمە بە بۆچونی سەرچاوەیەكی سیاسی ئاگادار كە بۆ ماڵپەڕی " سۆمەرییە نیوز " قسەیكردوە. سیناریۆی سێیەم ئەوەیە، ئەندامانی پەرلەمان سوێندی یاسای بخۆن و دانیشتنەكە هەڵبگیرێت بێئەوەی دەنگ لەسەر سەرۆك و دوو جێگرەی بدرێت و، بابەتەكە بخرێتە دانیشتنی داهاتوو، كە هەفتەیەك دوای دانیشتنی یەكەم ڕێكدەخرێت. هەر لە چوارچێوەی شرۆڤەكردنی ئەم پرسەدا (واسق هاشمی) شارەزای سیاسی پێیوایە، دانیشتنی پەرلەمان ڕێكناخرێت ئەگەر كاندیدەكانی سێ‌ سەرۆكایەتییەكە یەكلانەكرێنەوە، پێشبینی ئەوەشیكردوە، بەتەمەنترین ئەندام كە سەرۆكایەتی دانیشتنەكە دەكات داوا لەئەندامان بكات سوێندی یاسای بخۆن و دانیشتنەكە بە كراوەیی جێبهێڵێت، باس لە سێ‌ سیناریۆش دەكات بۆ یەكلاكردنەوەی دیمەنی سیاسی، هۆشداریشی داوە لە پەرتبونی زیاتری ناوماڵی شیعە.   دیمەنی سیاسی چۆن یەكلادەكرێتەوە؟ هاشمی بە هەمان سەرچاوەی وتوە، ململانێی ناو پێكهاتەكان هێشتا بەردەوامە، ململانێكانی ناو پێكهاتەی سوننە لەسەر پۆستی سەرۆكی پەرلەمان بەردەوامە، پارتە كوردییەكانیش لە هەمان دۆخدان سەبارەت بە پۆستی سەرۆك كۆمار، ناوماڵی شیعەش لە ئەنجامی ململانێ لەسەر پێكهێنانی گەورەترین كوتلە و پۆستی سەرۆك وەزیران لە حاڵێكی باشتردا نیە.  لەبارەی سیناریۆكانی پێكهێنانی گەورەترین كوتلەی پەرلەمان و پێكهێنانی حكومەتی داهاتوو، ڕایگەیاندووە، سێ‌ سیناریۆ بۆ یەكلاكردنەوەی دیمەنی سیاسی لەئارادایە كە ئەوانیش: یەكەمیان: میحوەری دەوڵەتی یاسا و فەتح سەركەوتووبن لەر ِاكێشانی سوننە و كورد بۆ بەرەكەیان و بەوەش گەورەترین كوتلە پێكبهێنن. دووەمیان: میحوەری سائیرون و نەسر و وەتەنیە وحیكمە سەركەوتووبن لە ڕاكێشانی سوننە و كورد بۆ بەرەكەیان و بەوەش گەورەترین كوتلە پێكبهێنن، ئەم دوو سیناریۆیەشی بەدوور زانیوە. سێیەم: كە لەلایەن وڵاتانی دەرەكییەوە فشار بۆ ئەنجامدانی دەكرێت، ڕێكخستنەوەی ناوماڵی شیعە و سوننە و كورد و گەڕانەوەیە بۆ چوارگۆشەی یەكەم و پێكهێنانی حكومەتێكی شەراكەتی نیشتمانی بەبێ‌ بوونی ئۆپۆزسیۆن. بە وتەی ئەو شارەزا سیاسییە، پەرتبونی ناوماڵی شیعە زیانی بە بەرژوەندییەكانی نیشتمان گەیاندووە، بەوپێیەی هەردوو لایەنی كورد و سوننە پرسەكەیان قۆستوەتەوە بۆ بەرزكردنەوەی سەقفی داواكارییەكانیان كە ڕەنگە پرسی نەكردە و نادەستوری لەخۆبگرێت و دوو لایەنە شیعەییەكە كە خوازیاری پێكهێنانی گەورەترین كوتلەن ملی بۆ بدەن.   بەپێ زانییارییەكانی "درەومیدیا" كە لەسەرچاوەیەكی سیاسی باڵای عێراقەوە دەستیكەوتوە، نوری مالیكی و هادی عامری بەچڕی دەستیانكردوەتەوە بەكۆبوونەوە لەگەڵ لایەنە شیعییە جیاوازەكان وەك هەنگاوی یەكەم و دواتر سەرلەنوێ پەیوەندیكردن بەلایەنەكانی ناو سوننە و كورد، سەرچاوەكە لە زاری ئەندامانی ئەو وەفدەی كە چەند ڕۆژێك لەمەوبەر هاتنە هەولێر و  لەگەڵ بەرپرسانی هەرێم كۆبوونەوە، ئەوەشی ئاشكراكرد، دانیشتنەكەیان زۆر بەئیجابی وەسفكردوە و لایەنە كوردییەكان پێیان ڕاگەیاندون كە بەمزوانە وەڵامیان دەدەنەوە. 

راپۆرتی: ئارام مەحمود هەڵوێست وەرگرتن و بایكۆتی پرۆسەی سیاسی، لەگەڵ ئەنجامەكانی هەڵبژاردندا بووە بەشێك لە مێژوو، ئێستا یار و نەیار كوڕی ئەمڕۆن، ئەوەی سوتا یان چووە سەر حسابی یەكێكی تر، دەنگی خەڵك بوو، چیتر سیاسییەكان سەرقاڵی ئەو پرسە نین، بەڵكو داڵغەیان لای شتێكی لەوە گرنگترە، ئەویش بەركەوت و قەبارەی قاشە كێكەکەی دەسەڵاتە، چەندە و ڕێژەیی چەوری و شیرینییەكەی بەری دڵ ئەگرێت یان نا؟. پێش پرۆسەی هەڵبژاردن، خەڵكێكی زۆر لەچین و توێژە جیاوازەكان، بە تایبەت كۆمەڵێك ڕۆشنبیری دیار، سەردانی لایەنەكانی ئۆپۆزسیۆنی جاران و ئەو لیستە تازانەیان كرد كە بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق پێكهێنران و تكایەكی زۆریان لێكردن بەرەیەكی هاوبەش دروستبكەن و پێكەوە ببنە (بلۆكێكی مێژوویی) بەرامبەر بلۆكی دەسەڵات و، خاوەندارێتی بەرەی خەڵك و هەموو ئەو دەنگانە بكەن كە ناڕازین و ڕەخنەیان لەو دۆخە نالەبارە هەیە كە پارتی دیموكراتی كوردستان و یەكێتی نیشتمانی كوردستان بەسەر خەڵكی كوردستانیان هێناوە.  دەیان وتار و پێشنیاز و پرۆژەی سیاسی خرانە بەردەم ئەو هێزانە تاسنورێك بۆ سەركێشییەكانی ئەو دوو هێزە دابنێنن، تا چیتر ڕۆژێ بەناوی ئابوری سەربەخۆ و ڕۆژێك بەناوی دروستكردنی دەوڵەتەوە یاری بە چارەنوسی خەڵك نەكەن و هەر ڕۆژە و نەیاندەن بە قەڵبەیەكدا، سەرنجام هەر ئەوەیانكرد كە بەرژەوەندی خۆیان گەرەكی بوو، نەك بەرژەوەندەیی و چاكەی گشتی و هەریەكەیان لە دۆڵێك خوێندیان، عەرەب وتەنی، هەر لایەنە و گۆرانی بۆ (لەیلا)كەی خۆی وت. پارتی و یەكێتی توانای دەستوەردانیان هەیە بەشێك لە ئاگایانی دۆخی سیاسی كوردستان بەدووری نازانن پارتی و یەكێتی ڕۆڵیان هەبووبێت لە بەیەكنەگەیشتنی ئەو لایەنانە لە چوارچێوەی هاوپەیمانێتیەكدا و لەمپەریان دروستكردبێت بۆ لەدایكبوونی ڕكابەرێكی فیعلی كەخۆی وەك بەدیل و جێگرەوەی ئەوان لەبەردەم خەڵكی كوردستان تەرح بكات، بەوپێیەی یەكێتی و پارتی خاوەن هەژمونێكی كەمنین لەناو ئەم هێزانە(چوارلایەنەكە) و دەتوانن كاریگەری لەسەر بڕیارە چارەنوسسازەكانیان دروستبكەن، نمونەی بەرجەستەشیان بۆ ئەمە، كاتێك دەنگۆی لێكنزیكبونەوەی لیستەكەی بەرهەم ساڵح و بزوتنەوەی گۆڕان بڵاوبوەوە بۆ دروستكردنی هاوپەیمانێتیەكی هاوبەش، وترا بەرپرسانی یەكێتی دەستوەردانیان كردوە و فشاریان لە بەرپرسانی گۆڕان كردووە ڕێككەوتنێكی لەوشێوەیە نەكەن، بێگومان كاریگەری پارتیش لەسەر لایەنەكانی تر بە تایبەتی یەكگرتوی ئیسلامی ئەگەر زۆرتر نەبێت ئەوا كەمترنیە، هەندێك لە خۆبەخشانی جوڵانەوەی نەوەی نوێش لەبری بەشداربوون لە ڕەخساندنی زەمینەی پێویست بۆ ئەو بەیەكگەیشتنە، بە لێزانی بێت یان نەزانی، كەلێنەكانیان گەورەتركرد و لەڕێی تۆڕە كۆمەڵایەتییەكانەوە ئەم پرسە سیاسییە گرنگەیان بەجۆرێك لە شەڕە دەنوكی سیاسی و خۆنمایشكردن تەوزیفكرد، بەوەی گوایە بزوتنەوەی گۆڕان داوای هاوپەیمانێتی لێكردون و ئەمان ڕەتیانكردوەتەوە. ناڕازی نەماوە هەمووی ڕازییە ڕۆژ ڕۆژی پێكهێنانی هاوپەیمانێتی دوو قوڵی و سیان و چوار و پێنجقۆڵی و نمایشی بازوی سیاسییە بۆ چینەوەی زۆرترین دەستكەوت و ئیمتیاز، ئەمە لەم سەری عێراق تادەگاتە ئەوسەری وەك مۆدێلێكی سیاسی لێهاتووە، لایەنە ناڕازییەكانی كوردستانیش (بزوتنەوەی گۆڕان، یەكگرتوی ئیسلامی، كۆمەڵی ئیسلامی، هاوپەیمانی بۆ دیموكراسی و دادپەروەری )، ڕۆژی 26ی ئەم مانگە هاوپەیمانێتییەكی چوارقۆڵیان لە چوار خاڵدا ڕاگەیاند، هاوشێوەیەی زۆربەی بەیاننامە ئینشائییە سیاسییەكان دەڵێن، ڕێككەوتنەكەیان لەپێناوی بەرژوەندی خەڵك و مافە دەستورییەكانی هەرێمی كوردستان و بەدامەزراوەییكردنی پەیوەندییەكانی هەرێم و بەغدا و چارەسەری  كێشەكانی نێوانیانە، موچەی خەڵك و پرسی ناوچە دابڕاوەكانیشیان لەبیرنەكردووە.  پرسیارە بێ وەڵامەكان هەندێك پرسیاری ئەوە دەكەن، زەرورەتی دەستەبەركردنی ئەم مافانە بۆ خەڵكی كوردستان شتێكی تازەنین سەریان دەرهێنابێت، یان ئەم چوارە لایەنە تازە بۆیان دەركەوتبێت بەدەستهێنانی ئەم مافانە پێویستی بەپێكەوەبونە، ئەگەر دەیانزانی پێكەوە دەتوانن ئەم كارانە باشتر ڕاپەڕێنن، بۆ لە سەرەتاوە هاوپەیمانێتییەكیان دروستنەكرد، كە ڕەنگە كەشی هەڵبژاردنی گەرموگڕتر  بكردایە و ئەو ڕێژە زۆرەی بایكۆتی خەڵكیش تۆمارنەكرایەو و ڕێژەیەكی زیاتر دەنگیان بهێنایە؟. پرسیارێكی تر ئەوەیە، سیان لەم چوار لایەنە (گۆڕان و یەكگرتو و كۆمەڵ) لە خولی پێشوی پەرلەمانی عێراقدا،  خاوەنی 16 كورسی بوون و لەزۆر پرسیشدا هاوڕابوون، نەك ئەوان هەموو كوتلەكوردییەكان پێكەوە نەیانتوانی تێپەڕندانی بودجە لە دەرەوەی خواستی كورد بوەستێنن؟ ئەی ئێستا كە بە چوار لایەن كەخاوەنی 11 كورسین، چیان پێدەكرێت و دەتوانن چی بگۆڕن لە بەغداد؟. پرسیارێكی تر كە دەكرێت، ئەگەر ئەم لایەنانە دەیانزانی هیچ ڕێگایەكی تریان پێهەڵنابژێرێت  و ناتوانن سەرچڵیی سیاسی یان داهێنانی بێپێشینە و تاقینەكراوە بكەن، شەقامیان بۆ پڕكرد لە شیعاراتی توند و بانگەشەی بایكۆتكردنی پرۆسەی سیاسی و هەڕەشەكردن بۆ پەنابردن بۆ هەموو ڕێكارە مەدەنییەكان، تەنانەت بە دەستبردن بۆ دروستكردنی هێزی چەكداریشەوە، كاتێك دۆخەكەش بە هیچ نەكردن كۆتاییدێت و لەگەڵ پارتی و یەكێتی یان بەجیا بەرەو بەغداد غلدەبنەوە،  لانی كەم وەك ڕێزێك بۆ دەنگدەرەكانیان دەبوو، ئاماژەیەكیان بەسودەكانی بەشداری لە پرۆسەی سیاسی عێراق و زیانەكانی بایكۆتكردن بكردایە؟. پرسیارێكی تر ئەوەیە، زۆربەی فراكسیۆنەكان جگە لە پارتی دیموكراتی كوردستان لانی كەم لەدوو خولی ڕابردوودا، لەناوخۆدا ناتەبا و پارچەپارچەبوون، ئەی چۆن زامنی ئەوە دەكەن چوار فراكسیۆنی جیاواز و چوار بیركردنەوەی جیاواز پێكەوە هەڵبكەن، قسەكە ئەوەیە ئەم چوار لایەنە كە بەرژەوەندی خەڵكیان كردوەتە بنەمای كاری پێكەوەیی و هەردووكیشیان پێكەوە كردوەتە بەهانە بۆ چونە بەغداد، ئەگەر ئەمانە هیچی بەرجەستە نەبوون، سیحری چونەكەیان بەتاڵنابێتەوە؟ ئەی زەمان چیە لەوێش یەكێتی و پارتی كاریگەری لەسەر بڕیارەكانیان دانانێن، پێكەوەبن یان یان بەجیا؟. هاوپەیمانییەكە بە مردوویی لەدایكبووە زۆرێك پێیوایە هاوپەیمانێتی ئەم چوار لایەنە لەبنەڕەتەوە بەمردوویی لەدایكبووە، چونكە پێكەوە بونێك نیە كە لەقەناعەت و بیركردنەوە و خەمێكی هاوبەشەوە سەرچاوەی گرتبێت، بەڵكو فێڵێكە لەخەڵكیان كردووە و حیلەیەكە دۆزیویانەتەوە بۆ خۆدزینەوەی لە بانگەشەكانی ڕابردوویان، كە لە بەرامبەر "دزینی دەنگی خەڵك" هەڕەشەی بایكۆتی پرۆسەی سیاسی و گرتنەبەری سەرجەم ڕێكارە مەدەنییەكانیان دەكرد و تەنانەت تا دواین ساتیش خەڵكیان لەوەدا هێشتەوە كە "چاوەڕوانی ڕاگەیاندنی ئەنجامەكانی كۆتایی دەكەن" و دوای ئەوە هەڵوێستی خۆیان بەڕونی ڕاشكاوی ڕادەگەیەنن و هەموو ئەگەرەكانیش لەبەردەمیاندا كراوەیە، بەڵام ئەوەی ئێستا بەكراوەیی خستویانەتە سەرپشت، دەرگای ئەو هاوپەیمانێتیە چوارقۆڵییەیە كە پێكیانهێناوە بەڕووی لایەنە كوردستانیەكانی تردا (پارتی و یەكێتی)، وەك ئەوەی لەدواین لێدوانی یەكێك لە بەرپرسانی ئەو هاوپەیمانێتییەدا هاتووە. دیوێكی تری ئەو خوێندنەوانەی بۆ پێكهێنانی ئەو هاوپەیمانێتیە دەكرێت، ئەوەیە، ئەم هێزانە (چوار لایەنەكە) گەیشتونەتە ئەو بڕوایەی پێكەوەبونیان سەنگ و پێگەی سیاسیان لەبەغداد دەپارێزێت و دەرفەتی زیاتریشیان لەبەردەم دەڕەخسێنێت بۆ وەرگرتنی پۆست و ئیمتیازی سیاسی، بەپێچەوانەی چونیان وەك كۆمەلێك هێزی  سەربەخۆ، كە ئەگەرەكانی بەردەمیان لەزۆر ڕوەوە كاڵتر و تەسكتردەكاتەوە. ئەگەر هەموو ئەوانەی سەرەوە بەشێك بوبێتن لەو پرسیار و گریمانانەی كە بەلای زۆرێكەوە پێویستی بەوەڵامدانەوەی جدی و ڕاوەستان و هەڵوەستەكردن هەیە لەسەری، لەبەرامبەردا ڕایەكی تر هەیە پێیوایە، چۆڵكردنی بەغداد بۆ یەكێتی و پارتی، واتە سپاردنی بەشداری سیاسی كورد لە ناوەندێكی گرنگی وەك بەغداد بەدەستێكی نائەمین، كە وەك دەوترێت، ئەزمونی چەند ساڵی ڕابردوویان سەلماندویەتی، شەڕی ئەوەڵ و كۆتاییان بۆ بەدەستهێنانی پۆست و ئیمتیازات بووە بۆ حزب و لەناو حزبیشدا بۆ كۆمەڵێك شەخسی دیاریكراو، هەموو ئەمانەشیان لەژێر سەرپۆشێكی نەتەوەیی و كۆمەڵێك ڕەمز و پیرۆزییدا ئەنجامداوە.