فارس نەورۆڵی
لە كتێبی ئەفسانەی گریكدا لە نوسینی (د.عبدولمعطی الشعراوی)دا هاتووە، كە میسرییە كۆنەكان دەڵێن: ئەتڵەس كوڕی (بۆسیدۆن) و براكانی سوێندیان بۆ یەكدی خوارد بۆ هەمیشە دڵسۆزی یەكدی بن، هەتا ماوەیەك لەسەر سوێندو پەیمانی خۆیان بەردەوام بوون، بەڵام هێندەی پێنەچوو بێ ئەوەی هەستی پێبكەن كەوتنە ژێركاریگەری بریقەو باقی زێڕو زیو و مروارییەوە، سامان و دەستكەوت كاریگەری دانان، ئیدی دەسبەرداری سوێندو پەیمانەكەیان بوون.

براكان لێكترازان و جیابوونەوە و هەڵوەشانەوە. هەر برایەك بە تەنها بۆ خۆی هەوڵیدەداو بۆ خۆی شەڕی دەكرد. ئەمە بووە خاڵی لاوازو سەرەتای شكستیان. بۆیە ئەسینییەكان یەك یەك پەلاماریاندان و تێكیانشكاندن، ئیتر خوداوەند تۆفان و با و بارانی بۆ ناردن و تەفروتونای كردن. ( دیارە خوداوەند شكاندنی پەیمانی نێوان ئەتڵەس و براكانی پێ خۆش نەبووە).

گەلی كورد لە مێژوودا چەندجار ئەم ئەفسانەیەی بە واقیع ئەزموون كردووەو هیچ پەندیشی لێ وەرنەگرتووە. ئێستا لە هەرێمی كوردستاندا لە ئەنجامی هەوڵدان بۆ بە دەسهێنانی دەستكەوتی تایبەتی چاكەی گشتیمان فەرامۆش كردووە، كە بەلای بەندەوە چاكەی گشتی واتە كەرامەتی تاك بە تاكی ئەم نەتەوەیە.

ئەگەر سەیری سەقفی داواكارییەكانی هەرێم بكەین لە ۲٠٠٥هەتا ساڵی ۲٠۲۲، دەبینین سەقفی داواكارییەكانمان چەند دابەزیووە بۆ ئاستێكی زۆر سادەو هەتا ڕادەیەكیش بێمانا، هۆكاری سەرەكی ئەم پاشەكشە لە داواكاریی بۆ ئەو ترازانەی نێو ماڵی كوردو ماڵی حزبەكان دەگەڕێتەوە. ئەمڕۆ كوردستان لە دۆخێكی هەستیاردایەو پێویستی بە وردبینی سیاسی و گوتاری مانادار هەیە. كەواتە پێویستە ئەم گوتارە لەرزۆكەی ئێستا بگۆڕین بۆ گوتارێكی ستراتیجی ئاست بەرز، ئەمەش پێویستە لە ناوخۆدا هەرلایەك كەمێك لە داواكانی خۆی دابەزێ بۆ ئەوەی سەقفی داواكانی دەرەوەی خۆمان بەرزبكەینەوە.

ئەمڕۆ ۱٥ی ۲ لە ساڵیادی كۆچی خوالێیخۆشبێت د. ڕۆژدا، سەرۆك نێچیرەڤان بارزانی وتارێكی پێشكەشكرد، پێش دەستپێكردنی گوتارەكەی وەك هەمیشە چاوەڕێ بووم بە قسەكانی دۆخەكە ئارام بكاتەوە. خۆشبەختانە لە گوتارەكەدا وتی: (بە پێكەوەبوون زۆر دەسكەوتمان دەستدەكەوێت، بە پێچەوانەوە بە ترازان و لێك دووركەوتنەوە دڵنیاتان دەكەمەوە هیچ لایەنێك لە كوردستان هیچی دەست ناكەوێت). بەندە لە هۆڵەكەدابووم بە وردی گوێبیستی گوتارەكەی بووم، بە قوڵی لە ڕووی دەرونییەوە دەمخوێندەوە دەمزانی چەند بە باوەڕێكی پتەو خەمێكی قوڵەوە دەیگوت: دڵنیاتان دەكەمەوە بە ترازان هیچ لایەنێك هیچ بە دەست ناهێنێت".

ئەگەر بە چیرۆكی ئەتڵەس و براكانی و واقیعی داواكارییەكانی كورد لە ۲٠٠٥ لەتەك ئێستادا بەراورد بكەین و بخوێنینەوە، دەزانین گوتارەكەی نێچیرەڤان بارزانی ڕەهەندی سیاسی و ئابوری و سایكۆلۆژی هەیە، كە لە هەر سێ ڕەهەندەكەدا یاخود لە هەر سێ كایەكەدا كوردستان لە قەیرانی قوڵدایە، ئەم قەیرانانەش بەهۆی ترازانی ناوخۆیی نێوان حزبەكانەوە دروست بووە.

ئەوەشی ئێستا لە نێوان بەغداو هەرێمدا دەگوزەرێ وەك یارییەكی شەترەنج وایە، ئەوان لە بەرامبەر هەرێمی كوردستاندا سەربازەكان و وەزیرەكان جوڵە پێدەكەن بۆ ئەوەی لە كۆتایی یارییەكەدا كش مەلیك لە هەرێم بكەن. هەرچەندە كورد ئەزموونی لەتەك ئەم جۆرە گەمانەداهەیە، بەڵام لە ڕاستیدا بۆ تێپەڕاندنی ئەم دۆخە جوڵەیەكی بەهێزی سەرۆكی هەرێمی دەوێت بۆ ئەوەی یارییەكە پێچەوانە بكاتەوە. پاڵپشتی ئەم جوڵەیەش دەبێت لە ئاستی سیاسی و جەماوەریدا بێت.

ئەركی ئەخلاقی لەسەر حزبەكانە بۆ ئەوەی بە تێگەیشتنێكی واقیعی ئەم قۆناغە تێپەڕێنین، دەبێ بەرمەبنای ستراتیژی (دوور لە ڕق و ئینكاریكردنی یەكتر) لە مەسەلە ستراتیژییەكاندا خاوەنی یەك گوتاربین، تاكو بتوانین بێ جیاوازی بیركردنەوە لە ناوەوە و دەرەوە گوتارێكی هاوبەشمان هەبێت. ئەگینا وەك سەرۆك نێچیرەڤان دڵنیایی بە هەموولایەكدا، كە لە ترازان و لێكدابڕاندا هیچ لایەك هیچ بەدەستناهێنێ و گورزی كوشندەمان بەردەكەوێت.