ساڵح ژاژڵەیی 
زۆرن ئەوانەی بیرەوەریەكانی سەردەمی شاخ و پێشمەرگایەتی خۆیان نوسیوەتەوە و بڵاویان كردۆتەوە . هەموو ئەو بیرەوریانە دەبن بە بەشێك  لە میژوی خەباتی میللەتەكەمان ئەگەر چی گیِرانەوەی  ڕوداوەكان و بەسەرهاتەكان  لەو بیرەوریانە دا بەڕاستگۆیانەو وەكو خۆی یان بە پێی مەبەستی كەسەكەو  زیاتر بۆ بەرژەوەندی خۆیی و خۆ دەرخستنی بوبێت . بەڵام هەموو بیرەوریەكانی ئەو تێكۆشەرانە زیاتر لایەنی ڕاستگۆیی تێدا بەدی دەكرێت و دەستیان خستۆتە سەر برینەكان. 
بەڵام بیرەریەكانی دكتۆر هەژار مەعروف بەناوی ڕەنجی فەرهادەكان  لە هەمویان زیاتر كاری تێكردم و  سەرنجی ڕاكێشام و ناخمی هەژاند .  كاتێك كە بەسەر هاتی  ئاهو ناڵەو ئێش و ئازاری پێشمەرگە بریندارەكان دەگێڕێتەوە  كە چۆن هەندێكیان لەبەر چاوی خۆی گیانیان  بە كوردو كوردستان بەخشیوە ، كێ هەیە خۆی بگرێت و گریانی نەیەت . 
لەبەر ئەوەی  بیرەریەكانی دكتۆر هەژار دوای 5 ساڵ و نیوی پێشمەرگایەتی  چۆتە وڵاتی ئەڵمانیاو  بڕوانامەی دكتۆرای  لە بواری دەرونناسی  لەوڵاتێكی پێشكەوتوی وەكو ئەڵمانیا بەدەست هێناوە ئەوەش ڕەنجی فەرهادی پێویست بوە ، زۆر بە جوانی توانیویەتی  دەست بخاتە سەر كێشەو ململانێكانی ناوشۆڕش و  لێكدانەوەی زانستیان بۆ بكات لە ڕوی دەرونی بواری كۆمەڵایەتی و  ئاستی  سیاسی  كۆمەڵگای كوردی بە گشتی و  سەركردەكانی شۆڕش بە تایبەتی  هەموی بەیەكەوە گرێدبدات و لێكدانەوەیان بۆبكات . 
دەبێ هەموو لایەك ئەوڕاستییە بزانن  كە هیچ كەسێك ئازارو مەیەنەتی و ماندوبون و هیلاكی و هەژاری و  مەترسیەكانی  سەر ژیانی پێشمەرگەكانی ڕۆژە سەخت و مەترسیدارەن  نازانێت ،  تەنها  پێشمەرگەكان خۆیان نەبن . هەموو پێشمەرگەیەك لەچ ئاست وپلەوپۆستێكدابوبێت  بەقەدەر خۆی خاوەنی كۆمەڵێك بیرەوەری ناخ هەژێنە . سەردەمانێك پێشمەرگە جێگای ئومێدی گەل و نیشتمان بوو ، ڕەمزی خەبات و شۆڕگیری بوو ، خۆشەویستی ناوجەماوەر بوو ، بەڵام بەداخەوە بەناو سەركردە خۆپەرست و چاو چنۆكەكان  بونە هۆكاری ئەوەی ناوی پێشمەرگەش سوك بكەن لە پێناوی بەرژەوەندی خۆیاندا . گرینگی بیرەوریەكانی دكتۆر هەژار لەوەدایە :
1-هەر لە هەڕەدی لاوێتیدا خولیای كوردایەتی  لە ناخیدا دروست بوە . بۆیە لە كاتێكدا لە كۆلیجی پزیشكی خوێندۆیەتی ویستویەتی  واز لە خوێندن بهێنێت و ببێتە پێشمەرگە . بەڵام بەخت یاوەری بوەو خزم و دۆستەكانی  وایان لێكردوە خوێندنەكەی تەواو بكات .
2-دوای ئەوەی دكتۆر هەژار دەبێتە پزیشك و لە سلێمانی بۆ ماوەیەك كاری پزیشكی دەكات جارێكی تر خولیای بون بە پیشمەرگە ئۆقرەی لێ دەبڕێت و  لە مانگی 8 ساڵی  1979 ماڵ ئاوایی لە دایك و براو  كەس وكاری دەكات و پەیوەندی بە شۆڕەوە دەكات ، بە نیازی ئەوەی  ببێتە پ.م  لە ناو ڕێزەكانی یەكێتیدا ، بەڵام بەخت یاوەری نابێت و دەكەوێتە ناو حیزبی سۆسیالیستەوە .  بەڵام دوای چەند مانگیگ  خۆی دەگەیەنێتە ناو ڕیزەكانی یەكێتی نیشتمانی . بۆیە نابێت پێشمەرگایەتی  دكتۆر هەژار و كەسانی وەكو ئەو  بە كەسانێك بەراورد بكرێت ، كە لەبەر ترسی سەربازی بونە پێشمەرگە .    
3- كاتێك دكتۆر هەژار دەیەوێت ببێت بە پیشمەرگە لە خۆشەویستیەوە  بوە بۆ گەل و نیشتمان و بۆ ئەوە نەبوە پلەو پۆست بەدەست بهێنێت  چونكە هەر بڕوانامەكەی  خۆی لە خۆیدا پۆستێكی گەورەو پڕبایەخ و  جێگای شانازیە بۆخۆیی  .  یەكێتی نیشتمانی كوردستان كە لە ساڵی 1976  دامەزراوە  تا كاتی ئەنفالەكان بەوهەموو گەورەیەوە  ژمارەی ئەو پزیشكانەی پێشمەرگە بون لە 20 پزیشك تێنەپەڕێون . بۆیە پزیشكێكی پێشمەرگە  زۆر گرنگ و پڕبایەخ و  پێویست بوە . 
4-هەموو پزیشكە پێشمەرگەكان  بێ جیاوازی  كەسانی تێكۆشەرو ماندو نەناس و  دڵسۆز بون جێگەی  ڕێزو  خۆشویستی بون . لە ڕاستیدا دەبێ هەر واش بێت . ئاسانە كە فەرماندەیەك شەهید دەبێت كەسێكی تر جێگەی بگرێتەوە ، بەڵام ئاسان نییەو ناكرێت و نابێت كەس لە خۆوە ببێتەپزیشك . بۆیە بونی ئەو پزیشكانەی ناو شۆڕش پێویستییەكی حەیاتی بوو . 
5- دكتۆر هەژار تەنها كاری پزیشكی نەكردوەو بێ ئاگابوبێت لە ڕوی سیاسییەوە . دكتۆر هەژار لە یەك كاتدا پزیشك بوە ،  بە كۆڵە پشتە پڕلە پێداویستی  پزیشكی  بەشداری شەڕیشی كردوە  ،  لە هەمان كاتدا پێشمەرگە بوەو ڕۆڵی كادیرێكی حیزبی بینیوەو خەڵكی هوشیار كردۆتەوە و خەڵكیش زۆربە باشی گوێیان بۆ گرتوە و ڕێزیان گرتوە .  
ناكرێت لێرەدە  هەموو بیرەوەریە ناخ هەژێنەمانی دكتۆر هەژار بنوسمەوە . خۆزگە هەموو كەسێك بیتوانیایە  بیخوێنێـەوە بۆ ئەوەی ئەو تێكۆشەرە وەكو خۆی بناسێت و بزانێت  چ كارێكی فەرهادانەی كردوە ، چەند دڵسۆز بوەو گیانی چەند پێشمەرگەی لە مردن ڕزگار كردوە . بۆ ئەوەی لە ڕێگای  ئەویشەوە  هەموو كەسێك هەست بە ئازارو مەیەنەتیەكانی هەموو پێشمەرگەكانی تر بكەن . 
 لە بیرەوەریەكانیدا   سوپاسنامەی زۆر ئەو پێشمەرگانەی نوسیوەتەوە كە لەمەرگ ڕزگاری كردون . من كاتی خۆی لە نزیكەوە تەنها دكتۆر هەژار و دكتۆر فایەق گوڵپیم  ناسیوە كە بەڕاستی نمونەی خەڵكی دڵسۆزو تێكۆشەربون  هەمیشە لە پێشەوەی مەرگەوەبون . هەمیشە بە كۆڵە پشتە پڕلە دەرمانەكانیانەوە بەدوای پێشمەرگەوە بون لە كاتی شەڕداو زۆر جاریش  ڕاستۆخۆ بەشداری شەڕەكانیشیان دەكرد . ئاخر چۆن دەكرێت كەسانی ئاوا لەبیر بكرێن ؟. هەردوكیان وەكو یەك خاوەن هەڵوێست و قسەی خۆیان بون . بەو هۆیەوەپێیان دگوتن موتەتەڕیف. بەداخەوە بە سەدان ماندو نەناسی وەكو ئەمانە هەیەو كەس نایانناسێیت و تەنانەت  لەبیریش چونەوە .  
6-دكتۆر هەژار  هەر لە سەرەتای پێشمەرگایەتیدا و زۆر زو هەستی  بە ناكۆكی نێوان سەركردەكانی  هەموو حیزبەكانی  ناۆ گۆڕەپانی سیاسی و  باڵەكانی ناو یەكێتی نیشتمانی و خودی كۆمەڵەش كە ئەو خۆی بە ئەندامی كۆمەڵە زانیوە ، كردوە . بۆیە هەر لەسەرەتاوە  جۆرێك لەبێ ئومێدی لە ناخیدا دروست بوەو پیش ئەوەی پەیوەندی بە شۆرشِەوە بكات ، هەر گیز چاوەڕوانی ئەوەی نەكردوە  .  
دكتۆر هەژار دەڵێت : ئەوكاتەی من لە بێدەلان لای حیزبی سۆسیالیست بوم ساڵی 1979  (دەیڤیدهێرست) پەیامنێری ڕۆژنامەی گاردیان  سەردانی كوردستان دەكات  دوای گەڕانەوەی  دەنوسێت :  هەموو حیزب و سەركردەكانیان  دژی یەكتر قسە دەكەن . كەواتە چۆن دوكتۆر هەژارێكی گەنج لە هەڕەدی  گەنجێتی و دەستپێكی كاری سیاسیدا ، بەو هەموو گەرموگوڕیەی كوردایەتیەوە ، ئەمە ببیستێ  توشی شۆك و دوو دڵی و جۆرێك لە پەشیمانبونەوە نابێت ؟. 
لەبەر ئەوەی دكتۆر هەژار نە بە هیوای وەرگرتنی پلەو پۆست بۆتە پێشمەرگەو نە نیازی ململانێی ئەم و ئەوی هەبوە . ئەو بۆ بەدەست هێنانی مافەكانی كورد بۆتە پێشمەرگە  بۆیە بێ منەتانەو بێ ترس و زۆر ڕاستگۆیانەو ڕاشكاوانە و ڕاستەو خۆ ڕەخنەو قسەی  خۆی لە  هەموو كۆڕو كۆبونەوەیەكدا  هەبوە.  گومانی تێدا نییە كە سەركردەكانی كورد هەم لە ڕابوردو و هەم لە ئێستادا خۆشیان لە كەسانی ئاوا نایەت . ئەوان پێویستیان بە كەسانی گوێڕایەل َو  ماستاوچی هەیە ، چونكە ئەوان خۆیان لە گەل و نیشتمان خۆشتر ویستوەو هەمیشە لە هەوڵی ئەوە دابون تا دەمێنن هەر خۆیان سەركردەو خاوەن دەسەڵات و خاوەن بڕیاربن و هەموو كەسێك لە خوار خۆیانەوە ببینن .
دكتۆر هەژار دوای كۆنفڕانسی  3 ی كۆمەڵە  ناوی دەخرێتە لیستی ڕەشەوەو غەزەبی لێ دەگیرێت  گومانی لێدەكرێت  لەسەر ئەوەی ڕەخنەی گرتوەو  تۆمەتبار دەكرێت بەلایەنگری  بۆ مەلابەختیار كە نیازی دامەزراندنی ئاڵای شۆڕشی هەبوو . لە بری ئەوەی وەڵامی ڕەخنەكانی بدەنەوە دوای 5 ساڵ و نیو پێشمەرگایەتی و  ڕەنجی فەرهادانەی   لە ناو یەكێتیدا، تازە بە تازە تانەی ئەوەی لێدەدەن كە كاتی خۆی سۆسیالیست بوە .   
بۆیە دڵی لەپێشمەرگایەتی سارد دەبێتەوەو بڕیار دەدات بەرەو هەندەران سەری خۆی هەڵگرێت .  دواجار  خۆیی و خێزان و كوڕە بچوكەكەی لە كۆتایی مانگی 12 ی ساڵی 1980ماڵ ئاوایی لە هەموو یادەوەریە خۆش و ناخۆشەكانی دەكات و بە دڵێكی شكاوەوە  لە شاخی سۆرێنەوە بەرەو ئێران دەكەونە ڕێگاو لەوێشەوە بۆ سوریاو  دوای زەحمەتێكی زۆر دەگەنە وڵاتی ئەڵمانیا .  
دكتۆر هەژار لە ئەڵمانیاش  بەردەوام لەگەڵ خەمی میللەتەكەیدا  دەبێت و لەگەَڵا كوردانی دڵسۆزی ئەڵماینا  بەردەوام خەریكی كۆڕو كۆبونەوەو خۆپیشاندان و كۆكردنەوەی كۆمەك دەبن بۆ ئاوارەكانی كوردستان  . دوای كۆڕەوە یەك ملیۆنیەكەی كورد ، خۆی دەگەیەنێتە تاران بۆ ئەوەی بە فریای  ئاوارە لێقەوماوەكان  بكەوێت  بەڵام لە تاران ڕێگای پێنادەن و  دەیگەڕێننەوە بۆ ئەڵمانێا .
 دكتۆر هەژار دوای 5 ساڵ خوێندن دكتۆرا لە بواری دەرونناسی  وەردەگرێت و  و دوای چەندین ساڵ كاركردن لەوبوارەدا لە مانگی 9 ساڵی  2009  بە یەكجاری دەگەڕێتەوە  بۆ كوردستان . بەڵام لەكوردستان بڕوانامەكەی  وەكو 3 ساڵ بۆ حساب دەكەن . دیارە خوێندنی كوردستان لە خوێندنی  ئەڵمانیا لەپێشترە . 
دوای گەڕانەوەی بۆ كوردستان وەكو خۆی نوسیویەتی  یەكێتی شوقەیەكیان پێ داوە لە گوندی ئەڵمانی و پێشیان گوتوە دوایی دەتوانی تاپۆی بكەی . بەڵام كە بزوتنەوەی گۆڕان  دامەزرا ، دكتۆر هەژار پەیوەندی بە گۆڕانەوە كردو بوو بە ئەهەڵسوڕاوێكی چاڵاكی بزوتنەوەكە . دوای ئەوە یەكێتی ئاگاداری دەكەنەوە لە ماوەی 24 سەعاتدا شوقەكە چۆِل بكات .  ئەویش دەچێتە لای عەلی فەتاح و پێی دەڵێت بەكری بمدەنی . بە هەر حاڵ بەكرێش نایدەنی و دەری دەكەن . 
چەند سەرنجێكی گرنگ 
وەكو لە بیرەوریەكانی دكتۆر هەژارەوە هەستم پێكردوەو بە پَیی ئەزمونی 10 ساڵی پێشمەرگایەتیم لەناو  یەكێتیدا گەیشتمە ئەم ئەنجامانەی خوارەوە : 
یەكەم : سەركردەكانی یەكێتی  لە ئاستی ئەو بەرپرسیاریەتە گەورەیەدا نەبون  كە لە ئەستۆیاندا بوە. ئەوەندەی خەریكی ململانێ و دروستكردنی دوو بەرەكی و باڵ باڵێن و  ملشكاندنی یەكتری بون ئەوەندە لە خەمی شۆڕش و گەل و نیشتمان نەبون . هەموو شتێكیان لە چاوی بەرژەوەندی تەسكی حیزبی و  شەخسیدا  بینیوە .
 لەبەر ئەوە هەرگیز نەیانتوانیوەو  نەیانویستوە لە دەرەوەی بەرژەوەندی خۆیاندا  گرینگی بە كەسە بە تواناو پێویستەكانی ناو شۆڕش بدەن و پۆڵینیان بكەن  . یەكێتی نیشتمانی  بەو حەشاماتە گەورەیەوە  كە لەشاخ  هەیبوە ، تا ئێستا ئەرشیفی پێشمەرگەكانی خۆی نییەو لەسەر ڕاپۆرتی ئەم و ئەو پلە بۆ پێشمەركە دیاری دكرێت .  فەلسەفەی ئەوانە ئەوە بوە : ئەگەر لەگەڵ منی كوڕی چاكی، ئەگەر لەگەڵم نێت زۆر خراپی ئەگەر شێر بە گوێش بگرێت . 
لەسەر ئەم بنەمایە بە درێژایی ساڵانی شۆڕش بێمنەتانە  مامەلەیان لەگەڵ خوار خۆیانەوە كردوە بۆیە دواجار ڕۆژمان گەیشتە ئەم ڕۆژەی ئێستا . ئەگەر وانەبێت  چۆن كەسێكی وەكو دكتۆر هەژار پزیشكێكی دڵسۆز دوای 5 ساڵ و  نێو پێشمەرگایەتی لە هەرە ڕۆژەسەختەكانی ژیانی پێشمەرگایەتیدا  شوقەیەكی پێ ڕەوانابینرێت  ئەگەر لەگەڵ تۆش نەمابێت . 
بەڵام لە بەرامبەر ماندو نەناسێكی وەكو دكتۆر هەژار كەسێكی وەكو دكتۆر محمد قادر خۆشناو  كە لە كاتی خۆپیشاندانەكانی زانكۆی پزیشكی هەولێر لە موفاوەزاتی ساڵی 1984  تەنها 13 خوێندكار بەشداری خۆپیشاندانیان نەكردبوو بۆ ئەوەی نەكرێن بە جەیشی شەعبی ،  دكتۆر ممحمد خۆشناو یەكێك دەبێ لەوانەو هەمووئەوانیتر ساڵێكی خوێندن  دوادەكەون . 
بەڵام  محمد خۆشناو و 12 كەسەكەی تر لە خوێندن  دواناكەون . من هیچ تۆمەتێك بۆ كەس دروست نكەم ، بەڵام  ئەم ماستە مویەكی تێدا نییە ؟.  دوای ڕاپەڕین  مامجەلال دەیكاتە وەزیری تەندروستی  ، بەڵام دكتۆر هەژارێكی ماندو نەناس وەكو سەربازی گومناو ماوەی 5 سال َو نیو شەو ڕۆژ بە دوای تیمار كردنی پێشمەرگەوە بێت ، شوقەیەكی پێ ڕەوانەبینیت .
ئەگەر وانەبێت  چۆن كەسێكی دڵسۆزی نیشتمان پەروەری وەكو دكتۆر  عومەر محمدشەریف  كە دكتۆر هەژار لە لاپەڕە 55 بیرەوەریەكانیدا  باسی كردوە  ، ناو براو هاوڕێی  قوتابخانەی منیش بو  لە  ساڵی 1974 ئەویش وەكوپزیشكێك پەیوەندی بە شۆڕشەوە كرد . تا بڵێی  پیاوێكی جوامێر و نیشتمان پەروەرو  خۆشەویستی ناوخەڵك بوو . لە بەغدا بەشێكی دكتۆراكەی  تەواو دەكات و دەبێت بۆبەشی دوەمی بچێت بۆ بەریتانیا  بەڵام بەمەرجی ئەوەی  ئیمزای بكات كە بەعسییە . ئەم جوامێرە  دەست بەرداری بڕوانامەی دكتۆراكەی دەبێت و ئیمزای ناكات كە هەموو پزیشكێك خەوی پێوە دەبینێت .  ئەوانیش ناینێرن بۆ بەریتانیا . بەڵام سەرباری ئەوەشی ئێمزای ناكات لەبەر ئەوەی پلەی نایابی دەبێت لە پاداشتی ئەوەدا  ئەرزێكی 400 مەتری لە توی مەلێك  لە ناو شاری  سلێمانی پێ دەدەن .
كاتێك شەڕی نەگریسی ناوخۆ دروست دەبێت ، بە خۆیی و ماڵ مناڵیەوە  ڕودەكاتە هەندەران .یەكێتیش پیاوانە ئەرزەكەی لێ دەسێننەوەو دیدەنە خەڵكی تر . ئەمە عەقڵ و ڕ‌فتاری سەركردەكانی كورد بێت ، چۆن ئەم میللەتە  بە مافەكانی خۆی دەگات ؟. ئەگەر وانەبێت  بۆچی بەندە بەو هەموو دڵسۆزیەمەوە بۆ شۆڕش و بریندار بونی خێزانەكەم و شەهێد بونی كوڕەكەم دوای ئەنفالەكان پێان وتێن وەزعمان خراپەو  هەرچی دەتوانێت  بچێت بۆ هەندەران .
 پێش كارەساتی كیمیابارانی هەڵەبجەش  خوالێخۆشبوو دكتۆر كەمال فوئاد فیزای ئەڵمانیای بۆ خێزانەكەم وەرگرتبوو  بۆ مەبەستی چارە سەر ، بەڵام  لەبەر  خۆ ئامادە كردن بۆ گرتنی هەڵەبجە ، وتیان دوای بخە .  كاتێك لە هەندەران  گەڕامەوە وتیان  هەموو ئەوانەی چونە هەندەران وەكو دابِراو  حسابیان بۆ دەكرێت ، واتە وەكو پێشمەرگەی پلە دوو وەكو ئەوەی خیانەتمان كردبێت . بەڵام ئەوانەی پێشەرگەش نەبون لە قاسمە ڕەش لیستیان  بۆ كراو  كرانە قاڕەمان  .
لە كاتێكدا مامجەلال  ئەوانەی چونە ئەروپا بە داربڕاویان  حساب  دەكات پێش ڕاپەڕین خۆشی  چۆتە ئەوروپاو ئاگای لە ڕاپەڕین نەبوە . لەوەش خرابتر ئەی كوڕەكانی خۆی كە تا ڕاپەڕین هەوای كوردستانیان هەڵ نەمژیبوو ،چۆن وبە چ حەقێك  لە پڕ هاتنەوەو حسابی دابڕاویشیان  بۆنەكراو  بونە خاوەنی ڕەنجی هەمو شەهێدان و فەرهادەكان .
 باشە ئەگەر ڕاپەڕێن نەكرایە ، مامجەلال و كوڕەكانی دەگەڕانەوە. وەڵامەكەی نەخەیر .  
 دوای گەڕانەوەم لە ئەورپا موچەیەكی زۆر كەمیان بۆ بڕیمەوە كە هەرگیز نەدەگونجا لە گەڵ ئەو هەموو ماندوبونەی من . بەڵام لە هەموی سەیتر ئەوەبوو بە فەرمانی عومەر فەتاح بۆ ماوەی یەك ساڵ ئەو موچەیەشیان بڕێم  بە بەهانەی ئەوەی باسی عومەر فەتاحم بە خراپی كردوە .  بۆ ئاگاداری  هەموو لایەك من لە ساڵی 1984 بومەپێشمەرگەو ئەوكاتە یەك بستی زەوی ئازاد كراو لە كوردستانی عێراق نەبوو ، ماڵ و مناڵم بردە ئێران ، بەڵام عومەر فەتاح دوای مفاوەزات دەبێتە پێشمەرگەو بە حەقی خۆی دەزانێت دەست بەرێت بۆ هەموو زەحمەتی خۆم و ماڵ و مناڵم و بڕیاری بڕینی موچەكەم بدات . سەدام بەو هەموو دڕندایەتی خۆیەوە كاری لەو شێوەیەی نەدەكرد . شۆڕشێك خاوەنی سەركردەی ئاوا قین لەدڵ بێت ،چۆن سەردەكەوێت . 
ئەگەر ئێمە خاوەنی سەركردایەتییەك بوینایە لە خەمی ئایندەی نیشتمان و خەڵكدابوایە و  خاوەنی ویژدان و ئەمەك بونایە  دەبوو لە جێگای محمد خۆشناو دكتۆر هەژاری  ماندوو نەناسی پێشمەرگەی ڕۆژەسەختەكان بكرایە بە وەزیر . یان دەبوو نیشتمان پەروەرێكی دڵسۆزی وەكو دكتۆر  عومەر محمد شەریفی خاوەن هەڵوێست  بكرایە بە وەزیر  نەك محمد خۆشناو بەو ڕابوردوە گومانیاوەیەوە  .
 ئاخر ئەمە چ ویژدانێك و ئەخلاقێكە تۆ بێی موستەشارێكی ئەنفال چی خائین بە گەل و نیشتمان بە پلەی وەزیر خانە نشین بكەیت و لەشكرێك پاسەوانیشی بۆ دابنێیت ،  بەڵام منێك دوای 10 ساڵ پێشمەرگایەتی و كەم ئەندام بونی خێزانمو شەهید كرانی  كوڕەكەم  وەكو موستەشارێك موچەم پێ ڕەوا نەبینن و سەرەڕای ئەوەش  لە تۆڵەی ئەوەی قسەم كردوە ، موچەكەم  بۆ ماوەی ساڵێك ببڕن .  
ئەو كاتەی لەشاخ بوین سەركردەكان  خەڵكیان جۆش دەدا بۆ خەبات  بەناوی كوردایەتی و سۆسیالیزم و ماركسیەتەوە زیاتر بۆ بەرژەوەندی خۆیان . كاتێك گەڕانەوە ناو شار بە پێڵاوی لاستیكەوە ، خۆیان لێگۆڕاو كەوتنە تاڵانی و خۆدەوڵەمەندكردن و كۆكردنەوەی سامان و ئازاردانی خەڵك و بێ منەت بون لە خەڵك . سەیرە ئەوانە وەكو ئەوەی توشی نەخۆشی لە بیرچونەوە بوبن ، هاوڕێ و كەس و كاری شەهیدەكانی خۆشیان لە بیر كردبوو .
 تێكۆشەرێكی وەكوئاوات  قاڕەمانی كە پێشمەرگەی سەرەتایی ئەم شۆڕشە و ئەندامی سەركردایەتی كۆمەڵە  تا لە شار بوو ماڵەكەی بنەكەی كۆمەڵە بوو . كاتێك چوو بۆ هەندەران و گەڕایەوە ،  وەكو ئەوە مامەلەی لەگەڵ كرا ، كە نایناسن ، هەمو ئەو پێشمەرگانەی  چوبونە هەندەران و دوایی دەگەڕانەوە ، زۆر بەكەم سەیر دەكران لە لایەن بەرپرسەكانەوە . 
قسەیەك هەیە كە دەڵێت : ئەو كەسانەی كە لە بنەڕەتدا فەقیرو هەژار و هیچ  نەدیو بون و دواجار دەبنە خاوەنی دەسەڵات ، دوو مەترسی گەورەیان هەیە بۆ سەر كۆی كۆمەڵگا . یەكەم  هەرگیز چاویان پر ِنابێت لە كۆكردنەوەی پارەو سامان و  چۆن سن و كوللە كشتوكاڵ لەناو دەبات ، بەو شێوەش ئەمانە سامانی وڵات تاڵان دەكەن . مەترسی دووەم : سڵ ناكەنەوە لە ئازاردانی خەڵك و تۆڵەی فەقیری  ڕابوردویان  لە هاوڵاتیان دەكەنەوەو دەبنە دڕەندەو خۆیان لێ دەبێتە پاڵەوان و خەڵكیش ژێردەستە . ئەوەی ئێستا لە هەرێمی كوردستان بەرجەستە دەكرێت و دەگوزەرێت ، ڕێك وەكو ئەو قسەیە وایە .
كەواتە نابێت نە دكتۆر هەژار و نە هیچ كەسێكی تر لە ئێمە و هەموو ئەوانەی ڕەنجی فەرهادەكانیان كێشا ، چاوەڕوانی هیچ كارێكی چاكە لەم كاربەدەستانەی ئێستا بكرێت . ئەوانە جاشێكی دوێنێیان  پێ باشترە  كە ئەمڕۆ پاسەوانی بەردەگاكەیانە ، لە تێكۆشەرێكی ماندو نەناسی وەكو دكتۆر هەژار و هەزارانی تر كە لە ناچاریدا ئاوارەی هەندەران بون و ئێستا وەكو كەسانی ڕاكردو لە بەرەكانی شەڕ حسابیان بۆ  دەكەن . ماوەتەوە  ئەوەی بڵێم .
 شانازی و سەبەرزی  بۆ هەموشەهێدانی كوردستان و ئەوانەی ڕەنجی فەرهادەكانیان كێشاوە  لە پێناوی میللەتدا . مردن و سەرشۆڕی ڕیسوایی بۆ هەموو ئەوانەی ڕەنجی شەهێدان و فەرهادەكانیان بۆ خۆیان بردو خەڵكیان خەڵەتاند لەپێناوی خۆیان و كەس و كاریان و هەرێمی كوردستان و خەڵكی كوردیان گەیاندە ئەم قۆناغەی ئێستاو توشی فەقیری و هەژاری  بێ ئومێدیان كردن .
 نەعلەت لەو سەركردانەی  لە بنەڕەتدا ڕاستگۆ نەبون لەگەڵ خەڵكداو  خۆیان  بە ئاغاو جەماوەریان  بە ڕەعیەتی خۆیان زانیوە و بە ناوی كوردایەتیەوە  فێڵیان لێكردون .  بە بۆچونی من ئەم دەسەڵاتەی ئێستا   وەكو ڤایرۆسی  كۆڕۆنا وایە كە هەموو جیهانی بە خۆیەوە سەرقاڵ كردوەو بۆتە مەترسییەكی گەورە. چۆن ڤایرۆسی كۆڕۆنا خۆی ئەگوڕێت  و ئیستا نەوەی دووەم سێیەمیشی دەركەوتوەو مەترسییەكەشی گەورەتر بوە . بۆیە هەموو جیهان خەریكی دۆزینەوەی چارەسەرن . 
دەسەڵاتی كوردیش  بەردەوام لە خۆگۆڕیندایە . نەوەی یەكەمی ئەم دەسەڵاتە دوژمنایەتییەكیان بۆ كورد دروست كردوە ، تا كورد ماوە پێوەی دەناڵێنێت و بە ئامانجەكانی ناگات .  لە بری ڕزگار كردنی نیشتمان ، خاكیان فرۆشت ، سامانی ولاتیان تاڵان كرد . بونە داردەستی دوژمنانی كورد . نەوەی دووەم هاتون بەرهەمی ڕەنجی شەهیدان و فەرهادەكان تاڵان و فەرهود دەكەن بە بەرچاومانەوە . نەوەی سێیەم وەچەكانیان ئەوەندە زۆر دەبن ، نیشتمان دەخە سواڵ و سەر ساجی عەلی و خوا لە شەڕی ئەوانە بمانپارێرێزیت و هێوادارم كەس ئەو سەردەمە بە چاوی خۆی نەبینێت . 
تاكە ڕێگایەك و تاكە چارەسەرێك بۆ كۆتایی هێنان بەم دەسەڵات و حوكمڕانیە تۆتالیتاریە تاڵانچییە نیشتمان فرۆشە و بۆ ئەوەی سەردەمی  نەوەی سێیەمی چاوبرسیی نەبینێن ،  ئەوەیە كە ڕاپەڕێنێكی جەماوەری بەرفراوانی سەرانسەری دەست پێ بكات چونكە ئەمانە بە قسەی خۆش ناڕۆن .