پەیكار عوسمان

- جاران هەر یەك ٣١ی ئابمان هەبوو، ئەوەی کە خیانەتەو ناپارتییەکان باسیان ئەکرد. ئێستا ٣١ی ئابێکی تریشمان هەیە، ئەوەی کە شانازییەو پارتییەکان خۆیان باسی ئەکەن. یەعنی دوای بیست و ئەوەندە ساڵ، ئێمە لەبری ئەوەی شتەکە بەرینە ناو هۆشیاری و سفری بکەینەوە لە ئەخلاقماندا، زیادمانکردوەو کردومانە بە دووان! ئەم دوانێتییەی ٣١ی ئابیش، یەعنی شتەکە هێشتا هەر لەناو شەڕدایەو نەمانبردۆتە ناو بیرکردنەوە، ئەمەش یەعنی ئێمە هێشتا هەر لە هەمان ئەخلاقی ٣١ی ئابداین، چونکە تەنیا عەقڵیەتێکی تر، ئەتوانێ ئەخلاقێکی ترمان بداتێ!

- ٣١ی ئاب و ١٦ی ئۆکتۆبەرو جینۆسایدی شەنگال و شەڕی خەندەق و بەکاولدانی سوری ئامەد، تەنانەت نیوەی بەرپرسیارێتی هەڵەبجەو ئەنفالیش، ئەمانە دەسەودیاری حیزبی چەکدارەو لەڕاستیدا هیچ شتێك نیە جورئەتی ئەوە بدا بە ئینسان، کە ئەو جەریمەو حەماقەتانە بکات، جگە لە مەنتقی هێزو شەرعیەتی شۆڕشگێڕی!
ئەوەی کە هێزت هەیە، ئیتر وائەزانیت گرنگترین شتت هەیەو شتەکانی تری وەکو عەقڵ و ئەخلاق لە خوار ئەوەوەن، بۆیە کاری وا ناعەقڵانی و نائەخلاقیت لەدەست ئەقەومێ!
ئەوەشی کە شەرعیەتی شۆڕشگێڕیت هەیە، ئیتر کارە نائەخلاقی و ناعەقڵانییەکەت، ئەسڵەن شانازییەو شۆڕشە، چونکە تۆی شۆڕشگێڕ کردوتە!

- بەمجۆرە لە هەڵەوە ئەکەوینە ناو تەقدیسی هەڵەو هەڵەش تا هەڵەبێ و خۆیبێ ئاساییە، چونکە تا ئێرا ئیمکانی ڕاستکردنەوەو پەندوەرگرتن و دووبارەنەکردنەوەی هەیەو ئەتوانین بیکەین بە مەعریفەو هۆشیارییەکی ترو ئەخلاقێکی تری لێبەرهەم بهێنین. بەڵام کە هەڵە ئەبێ بە شتێکی ترو بە هەڵەی موقەدەس و بە سلوکێکی شۆڕشگێرانە، ئیتر لە ڕابردوویەکی تێپەڕەوە ئەبێتە ڕانەبردوویەکی بەردەوام و ئێمەش ئەبینە کرێکارو کارگەی بەرهەمهێناوەی!

- ئا لێرەوەیە کە ئێمە هەر خەریکی پیاهەڵدانی چەکین ئەگەرچی هەڵەشبێ، چونکە شت کە تەقدیسی وەرگرت، ئیتر ئەبێتە بەڵگەنویست و ئەکەوێتە دەرەوەی پرسیارو هەڵەشبێ تۆ نازانیت کە هەڵەیە.
ئا لێرەوەیە کە ئەگەر توخنی چەکی شۆڕشگێڕان بکەویت، یەکسەر بە چەکی تەخوین لێتئەدرێ و پاشەکشێت پێئەکرێ، چونکە موقەدەس توانای بەرگریکردن لەخۆی هەیەو خۆی حەرەسی خۆیەتی، کاتێکیش ئەم موقەدسە ئەکەوێتە ناو زیهنی تۆوە، ئیتر تۆ ئەبیتە حەرەسەکە!

- ئێمەی باشور بۆچی لە تاڵانییەوە دەستمان پێکرد؟ وەڵامەکەی ئەوەیە چونکە لە چەکەوە دەستمان پێکرد نەك لە عەقڵەوە! ئاخر هۆشیاریی بە کەڵکی خەباتی چەکداریی نایەو خەباتی چەکداریی دۆخێکی سایکۆلۆژی و حەماسی ئەوێ. ئیتر بە درێژایی ئەو چەن ساڵەی شۆڕشیش، ئێمە لەبری ئینسانێکی هۆشیاری ئەخلاقیی، ئینسانێکی دەرون شێواوی شەڕانیمان دروستکردوە، بۆیە یەکەم کار کە ئەیکا سوتاندن و تاڵانییە.

- بۆچی ڕوژئاوا بە ئیمکانیەتێکی کەمەوە خۆی ڕائەگرێ و بۆچی باشوور بە ئیمکانیەتێکی زۆرەوە خەریکە هەرەس ئەهێنێ؟ چونکە باشور لە چەکەوە دەستی پێکردو ڕوژئاوا لە پەروەردەو ئامادەکردنی کۆمەڵگاوە.
خۆ لە ڕوژئاوا شۆڕشێکی چەکداریمان نیە بەرامبەر بە دیمەشق و لەکاتی کشانەوەی ئەسەددا پێشمەرگە لە شاخەوە دابەزیبێتە ناو شار. بەڵکو پەروەردەو ڕێکخستن و ئامادەکردنێکی کۆمەڵگامان هەیە لەناو خودی شاردا!
ئیتر لەبری تاڵانی و سوتاندنیش، دامودەزگاکان ئەپارێزرێن و ئەخلاقێکی ترو سیستەمێکی تر دەستپێئەکات، لەکاتێکا لە ئەزمونی چەکدا، تۆ هەر ئەبیتەوەو بەویترو بە هەمان ئەخلاقەوە داگیرکاری دووەم دەستپێئەکاتەوە.

- دەی خۆ ئەکرا باشوریش (لە سەرەتاوە تاکو ٩١) لەبری ئەو هەموو شەڕو هەڵەبجەو ئەنفال و قوڕبەسەرییە، تەنیا ئەزمونی هۆشیاری و ئامادەکردنی کۆمەڵگابێت، نەك ئەزمونی شەڕو چەکی پەتی! ئیتر لە ساتی یەکەمی ڕاپەڕینیشدا هۆشیاری و ئەخلاق ئامادەبێ و قسەی خۆی بکات، نەکئەوەی چەتەیەك لە شاخەوە دابەزێ و چەتەیەكیش لەماڵەوە بێتە دەرێ!
ئەکرا شۆڕشەکە خولقێنەری کەشی هۆشیاریبووایە نەك کەشی حەماسی و ڕقاوی و توڵەسەندنەوە، کە ئەمە پێشئەوەی هیچ لە دوژمن بکات، عەقڵی خۆمان ئەکوژێت!
لەڕاستیدا چەك وەکو جۆلانە، لەنێوان کەشی حەماسەت و هەستی مەزڵومیەتدا ئەوگێڕێ. تاوێك شێر بە گوێ ئەگریت و تاوێك شین و شەپۆڕو کڕوزانەوە. ئەم دوو هەستە داگیرتئەکاو لەناو ئەم دووانەشدا بیرناکرێتەوە، ئیتر ئەکەویتە غیابی عەقڵ و دەرەوەی بیرکردنەوە!

- ڕوژئاوا چونکە بەردەوام لەبەردەم هێرش و لەناو شەڕدابووە، ڕۆژێك داعش ڕۆژێك نوسرە ڕۆژێك تورکیا.. ئیتر وا دیارە کە ئەزمومنی چەکبێت، بەڵام وانیەو لە سەرەتادا ئەزمونی پەروەردەو ڕیکخستنی کۆمەڵگایە نەك ئەزمونی چەك. هەر ئەمەشە وایکردوە کە بەو هەموو ناڕەحەتییەو بە هەڵەو کەموکوڕییەکانیشەوە، هێشتا ڕاوەستێ و بوونێکی ماناداری هەبێت.

- بەپێچەوانەشەوە شۆڕشی باشور چونکە تەنیا ئەزمونی چەکی پەتییە، نەك هەر لە شار، بەڵکو تەنانەت پێشترو لە شاخیش، نەیتوانیوە بوونێکی ئەخلاقیی هەبێ و لە سەرەتاوە تاکو ئێستا، هەر هێزو چەك قسە ئەکاو هێشتا عەقڵ قسەی نەکردوە!
هەر ئەمەشی کە پەکەکە خۆی لە ڕۆژئاوا خولقاندویەتی، باش لێ ی تێناگاو لەباکور پێچەوانەکەی ئەکاو ئەو کارەشی کە لەسەر هۆشیاری و ئامادەکردنی کۆمەڵگا ئەیکات، لەڕێگەی چەك و کوشتنی دوو جەندرمەوە تێکی ئەداتەوە!

- لەڕاستیدا ئێمە پێویستمان بە کۆنگرەو پەیمانێکی نەتەوەییە، کە لە دوو پارچە ئازادەکە، میلیشیا نەهێڵێ و بیکات بە دوو هێزی دەوڵەتیی ناحیزبی. لە دوو پارچە نائازادەکەش کۆتایی بە خەباتی چەکداریی بهێنێ. چونکە خاڵی لاوازی ئەمیان میلیشیایەو خاڵی لاوازی ئەویان خەباتی چەکدارییە. لە هەردو خاڵەکەشەوە هەر دوژمن سودمەندەو دێتە ژوورەوە!

- یەعنی من دژی چەك نیم بەشیوەیەکی خەیاڵی و مەسیحانە، تەنیا دژی ئەو چەکەم کە ناپێویست و زەرەرە. ئەو چەکەی کە پێویست و قازانجە، سوپای نیشتمانی و دامەزراوەی سەربازیی پیشەییە لە باشورو ڕۆژئاوا. ئەو چەکەشی کە ناپێویستەو هەر مەکینەی بە کوشتدانی ئینسانی خۆمان و بەکاولدانی ماڵی خۆمانە، شۆڕشی چەکداریی باکورو ڕۆژهەڵاتە.

- واز لە دیوە موقەدەسە عەقڵکوژەکەی چەك بێنە، هەر لە ڕووی سەربازیشەوە سەیریکەیت، شۆڕشی چەکداری هی سەدەی بیست و سەردەمی چەکی تەقلیدییە، لە سەدەی بیستویەك و سەردەمی چەکی زیرەكدا، شەڕی پارتیزانی مانایەکی نەماوە، چونکە پارتیزانی ئەوەیە کە تۆ ڕاوکەریت و دوژمن نێچیرە، بەڵام لەسایەی تەکنەلۆجیاوە، ئێستا دوژمن ڕاوکەرەو پارتیزانەکەی ئێمە نێچیرەکەیە!

- لە ناونیشانەکەی سەرەوەدا ئەمەوێ بڵێم، ٣١ی ئابەکان ٣١ی چەکن و هی ئەوەیە کە ئێمە نەمانتوانیوە چەك بخەینە ژێر پرسیارەوە. هەتا لە دەرەوەی پرسیاریشدابێت، ئێمە هەر لەوێدا ئەبین. ئێمە لە قۆناغی عەقڵی هێزداین و ئەمەی هەیە ئەزمونی عەقڵی هێزە. ئەبێ "عەقڵی هێز" بگۆڕین بە "هێزی عەقڵ"، ئینجا قۆناغی شەڕی ناوخۆو ٣١ی ئابمان تێپەڕاندوە. هێزی عەقڵیش ئەوەیە کە خودی "هێز" خەتی سور نەبێ و لە دەرەوەی عەقڵدا نەبێت، بەڵکو بیهێنە ناو عەقڵ و ژێر پرسیارەوەو عەقل سەروەری هێزبێت، نەكئەوەی هێز سەروەری عەقڵبێت.