پەیكار عوسمان

- ڕادەسکردنەوەی دالیا "ئەگەر ڕاستبێ"، پێچەوانەی هەموو بەها ئینسانی و ئەخلاقی و نەتەوەییەکانە.. بەڵام لێرەدا من، هیچی ئەو بەهایانەم بۆ گرنگ نیە، چونکە لە سیاسەتی کوردیدا ئەوانە هیچیان نین. ئێمە ئەبێ قسە لەسەر بەهاو بنەمایەك بکەین کە هەیە!

- ئەو بنەمایەش کە هەیەو سیاسەتی ئێمەی لەسەر دامەزراوە، "بەهاکانی خێڵە". ئێمە سیاسەتمان نیە بە مانای، زانستی سیاسی و دامەزراوەی سیاسی و عەقڵی سیاسی و مامەڵەی سیاسی.. ئەوەی کە هەمانە، دیوەخان و عەقڵی خێڵ و مامەڵەی خێڵەکی و مەنتقی شێخی قەبیلەیە. ئەمانەیە لە بەرگی سیاسەت و حیزب و حکومەتدا!

- مەسەلەن سیاسەتی ئێمە، ستراتیج و پلان و داتاو تیم و پرۆسەی دروستکردنی بڕیارو ئەم شتانەی نیە، بەڵکو ئاشێکە، عەقڵی خێڵ و "قسەی پیاو" ئەیگێڕێ. (پیاو قسەی کردوەو تەواو)!

- ئاخر دنیایەك کێشەی ئێمە، هەر لەوێوە هاتووە، کە سەرۆكێك قسەیەکی کردوەو دوایی لێ ی پەشیمان نەبۆتەوە، ئەگەرچی زانراویشە کە هەڵەیە! لەولاوە زۆر کێشەشمان بە چاخواردن و مەرحەبایەكی دوو سەرکردە حەلبووە، ئەگەرچی بابەتەکە گرێکوێرەو زۆر ئاڵۆزیشبووە! دەی ئەمە هەردوکی، هێشتا هەر لە چوارچێوەی پەیوەندی کۆمەڵایەتیدایەو سەرنەکەوتووە بۆ ئاستی پەیوەندی سیاسی.

- ئەمەوێ بڵێم لەم کەیسەداو لە ئەگەری ڕادەستکردنەوەدا، کێشەکە ئەوەنیە کە مافی مرۆڤ و خەتی سوری نەتەوەیی و نیشتمانی پێشێلکراوە، کە ئەمانە پەراوێزێکی بچوکی دنیای سیاسیی ئێمەن. بەڵکو کێشەکە ئەوەیە کە بەهاکانی خێڵ پێشێلکراوە، کە چەقی سیاسەتی ئێمەیە!

- ئاخر سیاسەتی ئێمە، خێڵێکی ڕووتەو بنەماڵەو پەیوەندی خوێن ئەیگێڕێ، نەك کەفائەتی سیاسی و یاساو دامەزراوە.. دەی ئاخر خێڵیش، بنەماو نەریتی خۆی هەیە، کە پیرۆزەو کە لادان لێ ی، خێلەکیبوون ئەخاتە ژێر پرسیارەوە!

- مەسەلەن لە سیستەمی عەشایەریدا، (تەسلیمکردنەوە) عەیبەو خەتی سورە. تۆ پیاوبکوژەو بچۆ دیوەخانی عەشرەتێك، پەناتئەدەن و تەسلیمت ناکەن. یان ئەوەتا سوڵحت بۆ ئەکەن. یان خۆیانت لەسەر بەکوشت ئەدەن. (لێرەدا من وەسفی شتەکە ناکەم، بێگومان ئەم نەریتانە قۆناغی پێش دەوڵەتی یاساو دامەزراوەیە. تەنیا مەبەستم ئەوەیە، مادام خێڵگەرایی بەرقەرارە، ئەبوو یاسای خێڵیش بەرکاربووایە)!

- دەی لە ئەگەری تەسلیمکردنەوەی ئەم کچەی ئەمڕۆو ئەو پیاوەی دوێنێدا، ڕێك یاساکانی خێڵ پێشێلکراوە! یەعنی ئەمانەی ئێمە، کە سیاسی و حوکدارنین و تەنیا خێڵن. تەنانەت لەوەشدا فەشەلیان هێناوە کە خێڵبن! تۆ لە سیاسەتا فەشەلت هێناوە، چونکە عەقڵی خێڵت هەیە. کەچی لە خودی خێڵایەتیدا فەشەلت هێناوە چونکە ئەخلاقی خێڵت نیە!

- ئەو کچە، ئەگەر پارتی تەسلیمیکردوە، ئەوە یەعنی ئێمە خێڵێکی سیاسیمان هەیە، کە وەکیلی دوژمنەو وەکالەتەکەشی هێندە ڕەزالەتمەندانیە، کە تەنانەت ناتوانێ موراعاتی بنەماکانی خێڵیشی تێدا بکات! خۆ ئەگەر میت خۆشی فڕاندبێتی، ئەوە عوزر لە قەباعەت خراپترو یەعنی ئەسڵەن وەکالەتێك لەئارادا نەماوەو میت خۆی حاکمی ڕاستەوخۆیە! بەڵام بەدیوەکەی تردا، ئەگەر ئەو کچە خۆی وایکردبێت و بڕیارو ئیرادەی خۆیبێت، دەی ئەوەش ئەگەرێکەو خۆ ناکرێ لەبەر خاتری شەڕو عوقدەکانی منو تۆ، ئەم ئەگەرە بوونی نەبێ!

- خۆ ئەوە باشە، کە پەیوەندیمان لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ باشبێ، بەڵام بەجۆرێك کە ئەمە لەسەر گۆشت و خوێنی پارچەکانی تر نەبێت. وەلێ ئێمە نەك لەسەر حسابی ئەوان، بەڵکو تەنانەت لەسەر حسابی پارچەکەی خۆشمان کردومانە! مەسەلەن لە شەڕدا سوپای بێگانەمان هێناوەتە سەر یەکترو لە ئاشتیشدا کشتوکاڵ و کارگەی خۆمان لەکارخستووە، بۆئەوەی بەرهەمی ئەوان ساغکەینەوە!

- ئینجا یەکێتییەکان دڵیان بەم قسانەم خۆشنەبێ، چونکە هیچ مەلەفێکی گڵاوی پارتی نیە، کە هاوشێوەکەی لە ئەرشیفی یەکێتیشدا نەبێت. وەکچۆن هیچ مەلەفێکی گڵاوی یەکێتیش نیە، کە هاوشێوەکەی لە ئەرشیفی پارتیشدا نەبێت. ئەو دووانە نەك باش و خراپ، بەڵکو خراپ و خراپتریش نین و هەردوکیان "خراپترینن" بە یەکسانیی!

- پرسیارێکیش بۆ هەڤاڵانی ئاپۆچی: ئەرێ ئێوە، کە بایی ئەونە بەینتان لەگەڵ پارتی هەیە، کە شەرڤانەکانتان بۆ چارەسەر بێنە هەولێر. ئەی بۆچی بیستوچوار سەعات خەریکی جنێودانن بە پارتی؟ ئەگەر پارتی، ئەو گورگەی ناو جنێوەکانی ئێوەیە، ئەی خێرە مەڕەکانی خۆتانی پێ ئەسپێرن؟!

- ئەو دۆخە خراپەی کە هەیە، خۆزگە زۆر لەوە خراپتربووایە، بەس هۆکارەکان تەنیا دەرەکییبوونایەو هەمووی هەر کاری دوژمن و زەمانەبووایە، نەكئەوەی ئینسانی ئێمە لەناوەوە خۆی خراپ ببوایە کە بووە. بەشەکەی دوژمن وازلێبێنە، بەڵام ئەو بەشەی کە حیزب و ئایدۆلۆژیاو حوکمڕانی خۆمان خراپی کرد، ئەوەیان داخی گرانەو ئەرکیشی گرانەو بە زەحمەت دروستئەکرێتەوە!

- وەلێ هەرئەبێ دروستیکەینەوەو لێرەشەدا هیچ شتێکی دەرەوەی خۆمان کۆمەکمان ناکاو ئەبێ خۆمان "وەکو تاك"، بگەڕێینەوە بۆ بیرکردنەوەو عەقڵ و ئەخلاق و "وەرچەرخانێكی کەسیی" لەناو خۆماندا بخولقێنین و ئەو زبڵە پاكبکەینەوە کە حیزب لەناوماندا دایناوە.

- مەسەلەن لە بابەتی ناڕەزایی دژی تورکیا، قەیچێکا با تۆی پارتیش هەڵوێستت هەبێ. دەی تۆش ئینسانیت و بە سیعری ئینسان پارتیبە، نەك بە سیعڕی مقەبا.
یان تۆی یەکێتی دژی بڕینی بندیوار مەبە، هەر لەبەرئەوەی زۆرترین بندیواری یەکێتی بەرئەکەوێ. بەڵکو ڕێك بەعەکسەوە، تۆ لە هەموو کەس زیاتر پشتیوانبە، بۆئەوەی هەم حیزبەکەت لە بندیوار پاکبێتەوە، هەم چاکەیەکی گشتیش ڕووبدا.
یان تۆی گۆڕان بۆ گۆڕانکاریی گۆڕانبە، نەك بۆ پاساوهێنانەوە بۆ داگیرکردنی موڵکی گشتی.
یان تۆی ئیسلامی، بۆ حەق و عەدالەتی ئێرە ئیسلامیی بە، نەك بۆ شەڕە ئایدۆلۆژییەکانی ئیخوان لە لیبیا.
یان تۆی پەکەکە، تا کەی چەپڵە بۆ چەکێك ئەکوتی، کە لە خودی باکور سودێكی نەماوەو لە باشوریش بووە بە بارگرانی؟
ئەوەی من تێگەیشتووم، مەسەلەکە کەمێکی بەرژەوەندییە. زیاتر دەمارگیرییە. دەی بەرژوەندییەکە عافێتتبێ، بەس بڕێك دەمارگیرییەکە خاوکەرەوەو بە ڕەش مەڵێ سپی!

- ئینجا لەم پرسەدا، نایشارمەوە، من لە سەدا نەوەت گومانی خراپم لە پارتیە. بۆیە ناشیکەم بە سەدا سەد، چونکە بڕوام بە حوکمی موتڵەق نیەو شتێك ئەگەر پۆینتێك ئەگەرێکی تری تێدابێت، ئەبێ حسابی ئەو پۆینتە بکەین، بۆئەوەی بڕیارێکی ستەمکارانە نەدەین. حوکمی پێشوەختەی موتڵەقیش عادەتەن شەڕەو حوکمێکی ئایدۆلۆژییە نەك عەدل و ئینساف. بەڵام چ مێژوو، چ ئێستا، پێمان ئەڵێ، شتێکی وا لە شان و شەوکەتی پارتی ئەوەشێتەوەو هەر زۆر ئاسایی و چاوەڕوانکراویشە. ئەم وێنەیەش ئەو حیزبە خۆی بۆ خۆی دروستکردوە، نەك بوختان و بەدگومانییەکانی ئێمە!

- دواجار لەم مەوزوعەو لە هەموو مەوزوعەکانی تریشدا، کە ڕۆژانە دێن و دابەشمان ئەکەن، تەنیا یەك پرسیار گرنگە، هەر ئەو پرسیارەی کە هەرگیز لە خۆمانی ناکەین!
ئەرێ تۆ لە هەر پرسێك، حەقیقەت و ڕاستی بابەتەکەت ئەوێ، یان شەڕو حەزەکانی خۆت و ئەتەوێ شتەکە بەو جۆرەبێ کە تۆ ئەتەوێ؟

- لێرەدا عەقڵی ئازاد کە عادەتەن عەقڵی تاکیشە، تەنیا ڕاستی ئەوێ و کاری بەوەنیە ڕاستی شتەکە لە بەرژەوەندی کێیەو دژی کێیە. چونکە ئەو بۆیە ئازادە، لەبەرئەوەی ئەم کۆتی دژایەتی و بەرژەوەندییەی شکاندوە. بەڵام عەقڵی نائازاد کە عادەتەن عەقڵی گروپیشە، دیلی دژایەتی و بەرژەوەندییەو ئەبێ هەموو شتێك لەبەرژەوەندی ئاڕاستەکەی ئەوبێ و دژی ئاڕاستەکەی تربێ و لە هەر مەوزوعێك ئەمەی بۆ گرنگە نەك خودی ڕاستی مەوزوعەکە. (عەقڵی باوی ئێمەش، لەمەی دووەمیانە)!

- لە پرسی دالیاشدا، خودی مەوزوعەکە هەرچیەکبێ، گروپی پارتی و دژە پەکەکە، هەر لەسەر حیکایەتەکەی خۆیەتی و گروپی پەکەکەو دژەپارتیش هەر لەسەر حیکایەتەکەی خۆیەتی. هەردوکیان هەر ئەڵێن (بشفڕێ بزنە) لەکاتێکا ئەگەر بفڕێ، ناکرێ بزن بێت. دەی ئەمە هەر یەك عەقڵەو ئێمەش بە هەموو ئاڕاستەکانەوە لەسەر ئەو عەقڵەین. ئێمە بە عەقڵی گروپ بیرئەکەینەوەو گروپیش خەریکی شەڕی بەرژەوەندیەکانی خۆیەتی. ئێمە ئەبێ لە عەقڵی گروپ بێینە دەرو بە عەقڵی ناو کەلەسەری خۆمان بیربکەینەوە، بۆئەوەی چیتر بکەوینە دوای ڕاستی و نەکەوینە دوای شەڕ.

- ئینجا ئەو وێنە پێرفێكت و بەهەشتییەشی کە لە باشورەوە بۆ ڕۆژئاوا دروستکراوە، ئەوەش وێنەیەکی ئایدۆلۆژییە نەك ڕاستی. وەکچۆن گەنجێك لە باشور ڕائەکاو خۆی ئەداتە دەست ئیجە، ئەوە بۆ گەنجێکی ڕۆژئاواش ڕاستەو ئەسڵەن ڕەنگە ژیانی ئەو قورستریشبێ و هۆکاری زیاتریشی هەبێت بۆ ئەوە. ئەگەرچی ڕۆژئاوا وێنەی جوانی زۆرەو شایەنی دەستخۆشییە، بەڵام ئەگەر پێتوایە بەهەشتەو خەڵك لێ ی ڕاناکا، ئەمەیان وەهمی تۆیە نەك حەقیقەتی ئەوێ!

- نە بەرەڵایی و بێ سیستەمی کۆمەڵگای باشور، نەك دیسپلین و بە معەسکەرکردنی کۆمەڵگای ڕۆژئاوا. ئەزموونی باشورو ڕۆژئاوا چاوی ڕاست و چەپی منن، بەڵام ئەمیان ئەزموونی دزییەو ئەویان ئەزموونی عەسکەرییەو من هیچیان بە شوێنی ژیانێکی ئازادو شایستە نازانم. نە بەرەڵاکردن و فاسدکردنی هەموو پنتەکانی کۆمەڵگا. نە کۆنترۆڵکردن و بە ئایدۆلۆژیکردنی هەموو پنتەکانی کۆمەڵگا. لەنێوان بەرەڵایی چەتەگەرایی و عەسکەرتاریی ئایدۆلۆژیدا، ئازادی ئینسان هەیەو حیزبی کوردییش هێشتا زۆر دوورە لەو خاڵەوە.

- ئینجا فەلەك، ئەوە چ غەدرێکە، کچێکی کە تەمەنی تەنیا بیست ساڵە، شەڕی داعش و جەبهەی نوسرە، خیانەت و شەڕەشەقی حیزبی کوردیی، کەڵبەی میت و پاراستن و یاریی موخابەراتیی، کەڵبەی میدیاو سۆسیالمیدیاو ڕق و گرێ نەفسییەکانی ئێمە.. هەموو ئەمانەی بینیبێت!
ئەگەر مەسەلەی عیشقەکەش ڕاستبێ، فەلەك ئەوە چ عەدالەتێکە، عیشقێك بکەوێتە ناو ئەو هەموو کەڵبەیەوەو هەر یەکەو بەلای خۆیدا قەپی پیاکا؟!