پەیكار عوسمان 

ئاشکرایە ئێمە نمونەی دەستلەکارکێشانەوەی دەسەڵاتدارمان نیە، چونکە پۆست و دەسەڵاتی ئێمە، تەنیا وەزیفەیەكی سنوردارنیە لە چوارچێوەی یاسادا. بەڵکو دنیایەك پێگەو بەرژەوەندی سیاسی ئابووری کۆمەڵایەتی بێ سنورە، کە یاسا لە قاڵب و چوارچێوەی ئەواندایە، نەكئەوەی ئەوان لە چوارچێوەی یاسادابن!

بەڵام لەهەمان کاتا، ئێمە نمونەی دەسلەکارکێشانەوەی موعارەزەشمان نیە کە لە بەرپرسیارێتیەوە بووبێ. ئەوەی هەیە هەر تۆران و تەکەکەتولبازی و دەرپەڕاندن و سەنگەرگواستنەوە بووە. لەکاتێکا دەسلەکارکێشانەوە پەیوەستە بە هەستی بەرپرسیارێتییەوە، نەك بە کورسی بەرپرسیاری! هەستی بەرپرسیارێتیش ئەو شتەیە کە ئەبێ لەناو هەموو ئینسانێکدا هەبێ، نەك تەنیا تایبەتبێ بەو کەسانەی کە پۆست و کورسسییان هەیەو پێیان ئەوترێ بەرپرس.

لەڕاستیدا ئەبێ (ئازادی تاك و تاکی ئازاد) هەبێ ئینجا کولتوری دەستلەکارکێشانەوە لە دایك ئەبێ. چونکە دەستلەکارکێشانەوە پێش هەرشتێك بڕیاری تاکێکی ئازادە!

ئەو وەزیرەی لە ئەڵمانیا دەستلەکارئەکێشێتەوە، ئازادە لە خێڵ و خوێن و حیزب و هەرشتێك کە تاکێتی ئەو بسڕێتەوە وەکو وجودێکی ئازاد. لەڕاستیشدا ئەوەی کە بڕیاری ئیستیقالەکە ئەدا، ئەو وجودە ئازادەیە نەك دیوە گشتی و سیاسی و وەزیفییەکەی ئەو کەسە. بەڵام وەزیرێکی ئێمە، دیلی دنیایەك ئیعتباراتی مادی و سیاسی و کۆمەڵایەتییەو لەناو ئەم دیلییانەشدا، ئیتر ئەو خۆی، وەکو کیانێکی ئازاد لەئارادا نیە تاکو بڕیارێکی ئازادانە لەئارادابێ!

بۆ دەستلەکارکێشانەوە، پێوستمان بە هەڵکشانە لە هۆشیاری جەنگەڵییەوە بۆ هۆشیاریی مەدەنی. ئاخر دەستلەکارکێشانەوە بەشێکە لە گیانی هەماهەنگی و بەشێکە لە هۆشیاریی بە بەرژەوەندی گشتی. لێرەدا کەی پێویستبێ تۆ لائەچی بۆ یەکێکی تر، چونکە ئامانجە گشتییەکە گرنگە. بەڵام کۆمەڵگای جەنگەڵیی، هێشتا لە عەقڵیەتی ئۆخەی ئۆخەی هەرکەس بۆ خۆیدایەو هۆشیارنیە بە کاری هاوبەش و بە بەرژەوەندی گشتی. ئیتر پۆستیش وەسیلە نیە بۆ ئامانجی گشتی، بەڵکو غەنیمەی شەخسییەو خۆی ئەبێتە ئامانجەکە، بۆیە کەس دەسی لێ ی نابێتەوە!

دەستلەکارکێشانەوە بەشێکە لە هەستی بەرپرسیارێتی. ئەم هەستەش لە تۆدا دروستنابێ ئەگەر گرێ ی ئەوی شەیتانت هەبێ!
سیاسەت ئایدۆلۆژیا ڕاگەیاندن حیزب دین کۆمەڵگا.. هەمووی پێتئەڵێ خەتای ئەوەو شەیتان ئەوە. ئیتر تۆ گرێ ی ئەوی شەیتانت بۆ دروستئەبێ و ئەم گرێیەش نایەڵی تۆ ئاوڕێك بۆ ناوەوە بدەیتەوەو سەیرێکی خۆت بکەیت. هەستی بەرپرسیارێتیش، ڕێك لەو ئاوڕەدایە!

کە ئاوڕەکەو هەستەکەش نەبوو، ئیتر داوای لێبوردن و دەسلەکارکێشانەوە، ئەبێتە ئەو ڕووداوەی کە هەرگیز ڕوونادا. چونکە کەس خۆی بە کەمتەرخەم نازانێ و لەناو عەقڵیەتی "ئەو شەیتانێدا" هەمیشە خۆت لە دەرەوەی بازنەی کەمتەرخەمی و هەڵەو بەرپرسیارێتی دایت.

هەرچی فەسادو ستەمکاری ئەم سی ساڵەیە بیخە لاوەو گریمان سیستەمێکی دیموکراسی ڕەشیدمان هەیە.. لێرەدا هەر تەنیا فەشەلی ئیدارەدانی مەلەفی کۆرۆنا، بەسە بۆ ئەوەی سەرۆكی حکومەت و کۆمەڵێ وەزیرو گزیر داوای لێبوردن بکەن و دەسلەکاربکێشنەوە. بەڵام هەر ئەو ڕاونانەی دوێنێش، بەسە بۆ ئەوەی سەرۆکی موعارەزەش داوای لێبوردن بکاو دەسلەکاربکێشێتەوە!

ئاخر لە دۆخێکدا کە کۆمەڵگا لێوانلێوە لە ناڕەزایی، ئا لەو کاتەدا نەك نەتوانێ قیادەی ناڕەزایی بکەیت، بەڵکو تەنانەت نەتوانی ببی بە بەشێك لە ناڕەزایی و ناڕازییەکان ڕاوت بنێن و ڕەتتبکەنەوە، ئەوەش هەر فەشەلەو لە کۆمەڵگای دیموکراتدا، ئەوەش هەستی بەرپرسیارێتی و داوای لێبوردن و دەسلەکارکێشانەوەی ئەوێ!

ئەم دوکانە سیاسییانە، باشترین شت کە بۆ خەڵکی بکەن، ئەوەیە کە خۆیان داخەن. ئاخر سیاسەتی ئێمە، یەك پارچە دزی و درۆو فەوزایەو هەر سیاسییەك لێ ی دەرچێ، بڕێك دزی و درۆو فەوزا کەمئەکاتەوە. ئەگەر شتێکی باشیش ڕووبدا، لە دوای ئەم کەمبوونەوەیەوە ڕووئەدا.
ئەو بەڕێزەش ئەگەر ئەیەوێ جیاوازبێ و کارێکی باش و ناوازە بکات، با هەر ئەو شتە بکات کە لای ئێمە هێشتا نەکراوە! ئەوەی کە بێتە سەر شاشە دەسکێشانەوە لەکاری سیاسی ڕاگەیەنێ و حیزبەکەشی هەڵوشێنێتەوەو داوای لێبوردن بکا لەوەی کە نەیتوانیوە متمانەی خەڵکی ناڕازی بەدەس بهێنێ!

هاوینە گەرمە کارەبا نیە ئاونیە دنیایەك کێشەت هەیەو خەوت لێناکەوی (تا ئێرا مەبەستم پارتی و یەکێتی یە). ناچار پاڵکەوتووی بیرێك لەو حاڵەت بکەیتەوە. ئا لەو کاتەیا مێشێکیش گیزەگیز ئەنیشێتە سەرت و تاکە شتی ئیجابی لەوێدا کە بیرکردنەوەکەیە، ئەویشت لێتێك ئەدا. (موعارەزەی ئێمە ئەو مێشەبوو)!

هەژدیهای ستەمکاریی، عادەتەن یەك سەری هەیە، موبارەك قەزافی ئەسەد سەدام.. ئەوەی ئێمە دوو سەرە (پارتی و یەکێتی)!
هەر ئەمە بۆ خۆی لێڵییەکەو پێویستی بە بڕێك بیرکردنەوەو هۆشیاریی هەیە. هۆشیاریی ئەوەی کە بە فیتی هیچ یەکێ لەم دووانە تێنەکەوێ دژی ئەویتریان، بەڵکو هەردوکیان وەکو یەك جەستە ببینی و ڕەتکەیتەوە. جا ئا ئەمە کە خۆی لێڵیەکی تیایە، ئەوانیتر هەر هاتن و لێڵتریان کرد!

ئەوان لێگەڕێن، خەڵك خۆی ڕاستەوخۆ، بەبێ وەکیل و وەسیت، ئەکەوێتە بەرامبەر ستەمکاریی. دەی ستەمکارییش هەر لەوێوە لێ ی ئەدرێ، کە خۆت لێیدەی. دەی مافیش هەر لەوێوە وەرئەگیرێتەوە، کە خۆت بۆی بێیتە مەیدان، نەك وەکیلەکەت.

لەڕاستیدا موعارەزەو دەسەڵات هەردوکیان کۆکن لەسەر ئەوەی ئەو ناڕاستەوخۆیی و وەکالەتە هەبێ. بۆئەوەی لەنێوانەکا پەردەیەك دروستببێ و تۆ ڕاستەوخۆ ئەوە نەبینیت کە پێویستە بیبینیت! بۆئەوەی تۆ هەمیشە چاوەڕێ ی پاڵەوانێكبیت و خۆت ڕاستەوخۆ ئەوە نەکەیت کە پێویستە بیکەیت! بەکورتی بۆئەوەی ئەوە ڕوونەدا کە پیویستە ڕووبدا!

ئینجا ئافەرین بۆ ئەو هاوڵاتییە ناڕازییەی، کە دەسەڵاتی ستەمکارو موعارەزەی پۆپۆلیست و کۆی ستەم و فەساد، هەمووی پێکەوە ڕەتئەکاتەوە. نەکئەوەی بەشیکات و سەربە بەشێکی بێت، کە هەرئەکاتەوە هیچ و خاڵی سفر!

ئینجا ئافەرین بۆ ئەو خۆپیشاندەرە بەڕێزەی کە خۆپارێزو وڵاتپارێزەو جارێك خۆی لە توندوتیژی ئەپارێزێ، جارێکیش لە کۆرۆنا.
ئاخر توندوتیژی و کۆرۆنا، هەردوکیان نوێنەرایەتی مەرگ ئەکەن و خۆپیشنادەریش پێش هەرشتێ، نوێنەرایەتی ژیان ئەکاو بۆ ژیان چۆتە سەر جادە. ژیانیش نان و ئازادی و کەرامەت و ماف و هەموو ئەو شتانەیە پێکەوە، نەك بەشکردنیان و پێدانی هەنێکیان لەبری زەوتکردنی هەنێکی تریان.