فەشەلی نێچیروان بەرزانی فەشەلی قوتابخانەیەکی سیاسییە
2020-05-26 08:40:18
مەحمود رەزا ئەمین
مەسرور بەرزانی، سەرۆکی حوکمەتی مەجازیی هەرێم، بە بۆنەی هاتنی جەژنی رەمەزانەوە پەیامێکی درێژی دەنگی و رەنگی، بۆ خەڵکی هەرێم بڵاو کردەوە.
بەلای منەوە، ئەم پەیامە پەیامێکی زۆر گرنگ بو. نەك لەبەر ئەوەی دیدگایەکی رۆشنی خستبێتە رو بۆ چارەسەری کێشە بنچینەیییەکانی سیستمی سیاسی و ئابوریی هەرێم، بەڵکو لەبەرئەوەی بە نائاگایی دانی بەوەدا نا کە باوکی و ئامۆزاکەی و خۆشی، کە ساڵانێکی درێژە سەرۆکی دەزگای پاراستنە و ئاگاداری هەمو وردەکارییەکانی حوکمڕانییە، فەشەلیان هێناوە لە دامەزراندنی سیستمێکی حوکمڕانیی تەندروست دا. عەرەبەکان لەم جۆرە حاڵەتانە دا ئەڵێن: "وشهد شاهد من اهلها". مەسرور بەرزانییش وەکو کارەکتەرێکی گرنگ و دیاری بنەماڵەی بەرزانی، لەم وتارەیا بە رۆشنی دانی پیاناوە کە بنەماڵەکەی فەشەلی هێناوە لە حوکمڕانیی ئەم هەرێمە دا.
مەسرور بەرزانی لە پەیامەکەیا هەوڵی بە خەرج داوە فەشەلی ئابڕوبەرانەی هەرێم بخاتە ئەستۆی ئامۆزاکەی و حوکمەتی ئیتیحادی و شانی خۆی و باوکی لە ژێر بەرپرسیارێتی شکستەکە لابەرێ، بەڵام باش نەی پێکاوە، چونکە نێچیروان کەسێکی ئاسایی لاپەڕ نیە، لەو گۆڕە خولابێتەوە و ئەمان دەسیان گرت بێ و کردبێتیان بە سەرۆکی حوکمەت. بەڵکو نێچیروان:
نەوەی مەلا مستەفای رەحمەتی و کوڕی ئیدریس بەرزانی رەحمەتییە؛
ئامۆزای سەرۆکی حوکمەت و برازای سەرۆکی پارتی و زاواشیەتی؛
جێگری سەرۆکی پارتییە و لەناو حیزبا خاوەنی کاریزما و نفوزێکی زۆرە؛
لە ساڵی ١٩٩٦ ەوە هەتا کۆتایی ساڵی پار، بە نوێنەرایەتی بنەماڵەی بەرزانی، لە لوتکەی دەسەڵاتی جێبەجێکردنا بوە؛
خۆی بە دڵسۆزترین قوتابی قوتابخانەکەی بەرزانی ئەزانێ.
بێجگە لە نێچیروان، سەرۆکی پارتییش، کە باوکی سەرۆکی ئێستەی "حوکمەت!"ـی هەرێمە، دوازدە ساڵی رەبەق بە شەرعی و ناشەرعی، کەسی یەکەمی دەسەڵاتی جێبەجێکردنی هەرێم بوە. ئێستەش بە نا راستەوخۆ، لە رێگەی بارەگای بەرزانییەوە، لە سەروی هەر سێ دەسەڵاتەکەی هەرێمەوە: "تەنفیزی و تەشریعی و قەزایی" ممارسەی سیاسەت و دەسەڵات ئەکا.
کەواتە، فەشەلی نێچیروان بەرزانی ناکاتە فەشەلی ئەو بە تەنیا، بەڵکو ئەکاتە فەشەلی قوتابخانەی بەرزانی لە سەرپاخستنی سیستمێکی حوکمڕانیی تەندروست و پاکژ و دادپەروەر دا.
بۆ ئەم دانپیانانە نا راستەوخۆیە، مەسرور بەرزانی شایەنی سپاس و ستایشێکی گەلێک گەورەیە. بەڵام ئاخۆ خۆی ئەتوانێ قوتابخانەی بەرزانی تێپەڕێنێ و سەرکەوێ بەسەر ئەو کەند و کۆسپانەدا کە خۆی و باوکی و ئامۆزاکەی و هاوبەشەکەیان بۆ خەڵکی کوردستانیان خولقاندوە؟
ئەگەر بەچاوی رەخنەوە لە ممارسەی ١٠ مانگی رابردوی سەرۆکی "حوکمەت!" بڕوانین، بچوکترین هیوا و ئاماژە نابیبنین، ممارسەی ئەم لەوانی پێش خۆی جیا بکاتەوە. هەر وەکو چۆن ئامۆزاکەی نزیکەی چارەکە سەدەیەک و باوکی زیاتر لە ١٢ ساڵ لە لوتکەی دەسەڵاتی جێبەجێکردنا، لە باتی ئەوەی لەسەر ئەرز ئیش بکەن بۆ دامەزراندنی سیستمێکی سیاسی- دیمۆکراسی- پارلەمانیی دادپەروەر و بنکەیەکی ئابوریی بەهێز، لە هەوادا وتاری ئاگرین و بەڵێنی زەرد و سوریان بە خەڵک ئەدا، بەهەشت بهێننە سەر ئەرزی کوردستان، مەسرور بەرزانییش لەو ١٠ مانگەدا هەر ئەوەی کردوە و خراپتریش!
بۆچی خراپتریش؟
چونکە مەسرور بەرزانی لەلایەک درێژە بە خووەکەی ئەوان ئەدا: "لە هەوا و خەیاڵا دەسکەوت ئەخولقێنێ" و "لەسەر ئەرز هیچی دیار نیە" و هەمو ئیعتمادی لەسەر زلکردنی خۆیەتی لە میدیای حیزبەکەی و میدیای بیانی لە رێگەی (علاقات عامە)ەوە بە پارەی خەڵک. لە لایەکی تریشەوە، وەکو لەسەر ئەرز هیچی دیار نیە، لە چەن مانگی رابردوا ٢ بەیاننامەی بە بۆنەی کۆرۆناوە و ئەم پەیامەی دەر کردوە، هەر سێکیان دەرخەری ئەو راستییەن کە ئەم برادەرە لە ئیدارەدانی هەرێما لە باوکی و ئامۆزاکەی کۆڵەوار ترە.
ئەو، لە بەیاننامەی یەکەمیا بە بۆنەی بڵاو بونەوەی کۆرۆناوە لە هەرێم، وەکو کادرێکی پارتی نەک وەکو سەرۆکی "حوکمەت!"، تاوانی بڵاو بونەوەی کۆرۆنای خستە ئەستۆی حوکمەتی خۆجێیی سلێمانی. لە بەیاننامەی دوەمیشیا کە بە بۆنەی روداوەکانی زینی وەرتێوە دەری کرد، دیسان وەکو کادرێکی میدیایی پارتی دوا، نەک وەکو سەرۆکی "حوکمەت!".
لەم پەیامە نوێیەشیا، بێجگە لە هەوڵدان بۆ بەتاڵکردنەوەی شانی خۆی و باوکی لە بەرپرسیارێتیی شکستهێنانی تەجروبەی هەرێم و تاوانبارکردنی ئامۆزاکەی و حوکمەتی ئیتیحادی، بچوکترین دیدگای خۆی پێ نە ناساندین بۆ دەرچون لەم قەیرانگەلەی بەسەر خاک و خەڵکی هەرێمی کوردستانیانا هێناون.
ئەو لە پەیامەکەیا پێی نە وتین:
چۆن قەیرانەکانی لەگەڵ بەغا چارەسەر ئەکا؟
چۆن و بە چ رێگەیەک ئابوریی هەرێم لە ئابوریی خزم و بنەماڵەوە ئەکا بە ئابوریی بەرهەم و باج؟
چۆن ئەو هەمو پارە دزراوەی هەرێم وەر ئەگرێتەوە لە مافیاکانی نەوت و گومرگ و ئەیانخاتە خزمەتی بوژاندنەوەی ئابوریی هەرێم؟
چۆن هەرێم لە قەیرانی هەڵاوسانی ئیداری رزگار ئەکا؟
چۆن چارەسەری کێشەی سەدان هەزار موچەخۆری بندیوار و خانەنشینی نا شەرعی و نا قانونی ئەکا؟
بە چ رێگەیەک ئەتوانێ سەرمایەی بێگانە راکێشێتە ناو کوردستان بۆ دانانی بەردی بناغەی ئابورییەکی بەهێز؟
چۆن ئەتوانێ کەش و هەوای تەندروست بسازێنێ بۆ گەشەپێدانی کەرتی تایبەتی نیشتمانی و رەخساندنی هەلی کاری پێویست بۆ گەنجان؟
چۆن و بە چ رێگەیەک ئەتوانێ سێکتەرەکانی کشتوکاڵ و پیشەسازی و گەشتوگوزار ببوژێنێتەوە و پەرەیان پێ بدا؟
چۆن ئەتوانێ دزی و تاڵانکردنی داهاتی نەوت و غاز و گومرگەکان کۆنترۆڵ بکا و دەستی مافیاکانی ئەم بوارانە کۆتا بکا؟
چۆن ئەتوانێ ئەم سیستمە سیاسییە دەغەزارەی هەرێم چاک بکا؟
ئەوی راستی بێ، خەڵکی کوردستان بە گشتی و چاوێرانی سیاسیی بە تایبەتی، وەڵامی هیچ پرسیارێ لەو پرسیارانەی سەرەوەیان لە پەیامەکەی سەرۆکی "حوکمەت"ـا دەس نە کەوت. تاکە شتێ کە زۆر بە زەقی لە پەیامەکەیا رەنگی داوەتەوە، ململانێی نێوان خۆی و نێچیروانی ئامۆزایەتی، لەسەر تەوریسی دەسەڵات لەناو "حیزب و بنەماڵە و حوکمەت"ـا.
بەڵام هێشتا مەسرور بەرزانی هەلێکی زێڕینی لەبەردەمایە بۆ ئەوەی ببێ بە سیمبول و گەلەکەی لەم قەیرانگەلە رزگار بکا، کە لەم ئان و ساتەیا، هەلی وا، بێجگە لە ئەو، بۆ هیچ گەنجێکی تر فەراهەم نیە. ئەو، وەکو لە پەیامەکەیا وتی: "لە بەرەی گەلا ئەمێنێتەوە"، بیەوێ بە کردەوە ئەم دەربڕینە جێبەجێ بکا، مێژوی گەلی کورد بە ئاوی ئاڵتون ناوی لە لاپەڕەکانی خۆیا تۆمار ئەکا.
بۆ ئەم بە سیمبول بونەش ئەو تەنیا یەک رێگەی لە بەردەمایە:
خۆ دەربازکردن لە قوتابخانەی بەرزانی و خۆ رزگارکردن لە قاڵبی بنەماڵەیی و حیزبی و خۆ کردن بە موڵکی گەل و وەرگرتنەوەی هەمو ئەو سامانانەی بنەماڵە سیاسییەکانی هەرێم لە دوای راپەڕینەوە بە رێگەی ناشەرعی و چەتەگەرایی کۆیان کردونەتەوە. ئەو کاتە ئەگەر نەبو بە سیمبولی هەر چوار پارچەی کوردستان و بەندە و دەیان هەزاری وەک من چەپڵەیان بۆ لێ نەدا و نەبونە پشت و پەنای، هەقی گلەیی هەیە.
بێجگە لەمە، هیچ رێگەیەکی سیحراویی تر نیە، ئەم بیگرێتە بەر و ئەنجامەکەی لەوەی باوکی و ئامۆزاکەی باشتر بێ. چونکە هەمویان بەرهەمی پەروەردەی سیاسی و کۆمەڵایەتیی یەک قوتابخانەن.
هەر هێزێکی سیاسیی هەرێمی کوردستان پێی وابێ، بە بێ تێپەڕاندنی قوتابخانەی بەرزانی و قوتابخانە فاشیلەکانی تری "کوردایەتی!"، سەرۆکی ئێستەی "حوکمەت!" ئەتوانێ چاکسازی بکا، ئەو هێزە توشی واهیمە بوە، بیەوێ یان نا، ئەبێتە شەریکە بەشی شکست و نابوتکردنی یەکجارەکیی هەرێمی کوردستان.