عەبدولرەزاق شەریف
نەوشیروان مستەفا وەهم یان هەقیقەت...

لەشەڕە دەنوک دەرچو بو بە شەری برا کوژی
لافاوی خوێن هەستاوە کەس نیە بۆ ناوبژی
فەیلەسوفی نەخشەکێش هەروەکو گۆڵە بارگیر
وەکو ئاگری بنکا لە خەڵک ئەسوێ شیروتیر
ئەلێ مادام من نابم بە سەرۆک و بە گەورە 
با دنیا بسوتێ و با تیکبچێ ئەم دەورە
دەرکەوت هەموی بۆچی بو، ئەم هەمو پێچ و دەورە
لێدەن  لە حەوشی گەورە یاپراخەو دوگی چەورە 
ئاخ ئیستا ! بێکەس  بە سەر بژیایە
لە جێی  بیست و حەوتساڵە ئاخۆ چی بوتایە
یاخود پیرەمێرد ! سەرێ لەگۆڕ دەربێنێ 
ئەوەی کە ناکەس بەچە لەم خاکەدا ئەیچێنێ
چۆنی بەراورد ئەکرد لەگەڵ  جاری جارانا
لەگەڵ هەمان وەفدەکەی جارانی کوردستانا

ئەم شیعرە لە سالی (  ٦۹  ) و لە سەروەختی برەوی گۆڤاری ( رزگاری ) دا، "محەمەد رەسول هاوار" لە رۆژنامەی برایی و بە تەنها تایتلی پیتی  ( هێ ) بۆ نەوشیروان مستەفا و هاوڕێکانی نوسیوەو بڵاوی کردۆتەوە .
سێ شت پێویستی  بە رونکردنەوەیە:  
یەکەم ـ گۆڤاری ڕزگاری لە حەوشی گەورەی شاری سلیمانی بە نهێنی دەردەچو. دژی حوکمی بنەماڵەیی بارزانی و تەوریسی سیاسی ، ئاراستە بو .
دوەم ـ کاک نەوشیروان خاوەنی ئیمتیاز و لە راستیشدا، زیاتر لە نیوەی ناوەرۆکی هەمو ژمارەکانی گۆڤارەکەی ئەنوسی، لەبەر پابەند بونی بە یاسا بەرکارەکانی ئەوسای عێراقەوە (دەبوایە سەرنوسەر هەلگری بروانامەی حقوق بیت ) ،  شازاد سائیب وەک سەرنوسەر ناوی خرابوە سەر گۆڤارەکە .
سێیەم ـ نیوەدێڕی ( لێدەن لە حەوشی گەورە یاپراخ و دوگی چەورە ) لە سلێمانی و دەوروبەری دوای ئەم شیعرە  بو بە میسال و پەند ، تا ئێستاش خەڵکانێک بۆ کارێک  پارەی موفتی تیا بێت، بەکاری ئەهێنن.
ساڵان  ڕۆیشت و کاک نەوشیروان بو بە سەرکردەی بێ ڕکابەری بزوتنەوەی کوردایەتی و لەسەر دەستی ئەو، چەند گۆرانکاریەکی گەورە لە کۆمەڵی کوردەواریدا ڕویدا (سەرهەلدانەوەی شۆرشی نوێ،  راپەرینی بەهاری (۹۱ )، پێکهێنانی حکومەتی هەرێمی کوردستان، نوسینەوەی دەستوری عیراق، هەوڵەکانی بۆ چاکسازی و پێکهێنانی بزوتنەوەی گۆڕان وەک ئۆپۆزسیۆنیکی کاراو، کۆڵەکەیەکی بە دامەزراوەیی و بە دیموکراسیکردنی حوکومرانی هەرێمی کوردستان ). 
هەمو ئەو تایبەتمەندیانەش کە لە کەسایەتی و ژیان و میژویدا هەبو وایکرد دوای مردنی هی ئەوەبێت کورد وەک سەروەتێک و سومبولێکی نەتەوەیی لە ناوخۆو دنیای دەرەوەدا، فەخروشانازی پێوە بکات . ئێمەومانانیش کە ساڵانێکی زۆر لە ژێر فەرمانی ئەودا، هاوسەنگەر و پیشمەرگە بوین ڕوسوری دنیا و قیامەت بین .
ماوەیەکە و پرسیاری جدی لەو ڕابردوە، بوە بە قسە و باس، دەڵێن ئایا ناکەس بەچەکان لە دوای خۆی، لەم خاکەدا چاندویانە !؟ یان هەمو پێچ و دەورەکە بۆ دوگە چەورەکە بو !؟ وەک شاعیر پێش پەنجا ساڵ وتویەتی .
 وەڵامی ئەم پرسیارە وانەیەکی مێژوییە بۆ نەوەکانی داهاتو، کۆی روداوەکانی شۆڕشی نوێ بەسەرکەوتن و شکستەکانیەوە، بە غەدرو تاوانەکانیەوە، دەخاتەوە سەر کەڵکەڵەی بیر و ئەندێشەو بیرکردنەوە. رەنگە هەندێ کەس کە تیایدا نەژیابێت، مردنی کاک نەوشیروان وەک  روداوی مردنی هەر کەس و سەرکردەیەک وەربگرێت، بەڵام لە راستیدا، لە مێژوی کوردا، نەکەس لەو چوە و نە هیچ سەرکردەیەک وەک ئەو  و بزاڤەکەی دەورو کاریگەرییان لەسەر دەستکەوتەکانی کورد لە لایەک و نەهامەتی و ماڵوێرانی و کارەساتەکانی، لە لایەکیتر هەبوە. 
ئاخر کە مام جەلال کوشتاری سەرەتای شۆرش و هەندێ لە تێکۆشەرەکانی ناو شاری سلێمانی و کارەساتی هەڵەبجەو ئەنفال ئەخاتە ئەستۆی کاک نەوشیروان، دیوێکی هەقیقەتەکەیەو بۆ مەبەستی خۆی بەکاریهێنا، دیوەکەی تری ئەوەیە کە رێبەرایەتی شۆڕشەکە، دەیان هەزار گەنجی ئەم کوردستانەی بە شەوقەوە، بە سەروەت و سامانی خۆیان و خێزان و خوێنیانەوە خەڵاتی ئەو روداوانە کردوە، بە مانایەکیتر پێشکەشی پێگەی خۆیان و شۆڕشەکە کردوە. 
سیحر و نرخی ئەو بەخشینە،  پێش مەسەلەی کورد و خەباتەکەی، ئەو متمانەیە بوە کە بە رێبەرەکەیان هەیانبوە. چونکە ئاشکرایە کە ئەو لەشکری گەنجانە، وەک سەرباز خۆیان و خاووخێزانیان، بە داروبەردی نیشتیماندا ئەدران، لە ڕۆژێکدا، دەیان تەرمی لاوانی کۆمەڵە، بۆ شار دەهاتەوە، بە باش یان خراپ فەرمانی ئەویان جێبەجێ دەکرد. 
ئەوەی کاک نەوشیروانیشی کردبو بە سەرکردەیان، کتێب و نوسین و خوێندەواریەکەی نەبو، بەڵکو متمانە بەو دەست و داوێن پاکی و دڵسۆزیە بو کە بۆکورد و کوردایەتی هەیبو، زۆر جار ئەویش لەسەر پارەیەکی کەم، یا مومتەلەکاتێکی شۆڕش کە پێشمەرگە خراپ دەستی بۆ ببردایە، تەنانەت ئەگەر کەسێک بۆ ئایندەی مناڵەکانیشی بە ناچاری یان نەزانی مشوری تفەنگێ یا بڕێک پارەی بخواردایە، لەلایەن ئەوەوە توشی سزای کوشتن و گرتن یان ناچار بە تەسلیمبونەوە دەکرا ( هاوڕێکانی شۆڕش دەیان نمونەو بەڵگەیان لەوبارەیەوە لەلایە ).
 لە زۆر قۆناغی شۆڕشیشدا ، لە سەدان ڕێگەوە پارەی ڕێکخستنەکانی شارو ئەوەی خۆی ناوی نابو ( سێ سینەکە ) سواڵ و سەرانە و سەدەقەی بۆ دەهات و هەر خۆیشی دەسەڵاتی خەرجی هەبوە،  دەیان جار بە نوسین و گوتاری کۆبونەوەکانی ئاماژەی بەوە داوە کە ( شێرە ژن و پیاوەکانی بە پارەو پۆست تاقیکردۆتەوە ). تەنانەت هۆکاری دڕدۆنگی وکێشەی نێوان خۆی و مام جەلالی لە سەرەتاوە دەگەڕاندەوە بۆ ئەوەی کە مام جەلال لە دوای ڕاپەڕینەوە گرنگی بە کۆکردنەوەی پارە داوە .
 دوای مردن، کە وەرەسەی مادی و مەعنەوی ئەو، دەکەوێتە  دەست کوڕەکانی و سەرکردایەتی ئەو بزوتنەوەیەی کە  دوا وێستگەی ژیانی سیاسی خۆی بو، ئەوانیش بەئاشکرا لە کۆبونەوەی رەسمی جڤاتەکەیداو لە زمانی ڕێکخەری گشتی نوێ وە، دەڵێن :  
"هەرچی کراوە لە گواستنەوەی موڵکوماڵی گۆڕان بۆ سەر کوڕەکانی بە گردەکەو بینای حکومی چاودێری داراییشەوە خۆی پێش مردنی کردویەتی، ئیمە نە ئاگامان لێی بوە، نە پرسیاریشمان لێی کردوە ". 
ئەم قسەیە لە چوارچێوەی وتارێکیداو لە کۆبونەوەی جڤاتدا، دوای بڵاوبونەوەی بەڵگەی گواستنەوەی خاوەندارێتی مومتەلەکاتەکانی گۆڕان بو بۆ سەر کوڕەکانی، سەید عومەر کردى. 
هەر لەوێدا هەردو مامۆستا ( جەمال و جەلال ) پشتیوانی قسەکانی سەیدەکەیانیان کرد و منیش بەتوندی بەرپەرچمدانەوە و وتم : 
_  مەسولیەتی مێژویی لەسەر شانی  ئەم جڤاتەیە، ئەتوانن کاک نەوشیروان وەک رەمزی گەلی کورد لە مێژودا بناسێنێت. یان وەک وەک بازرگان و ئەندامی ژوری بازرگانی تەعریفی بکەن . ئەگەر هەڵەیەکیش خۆی کردبێتی لە ئاویلکەدا (کە چەند مانگێ پێش مردنى جگە لە کورەکانی و بەرەزامەندی ئەوان نەبوایە کەس بۆی نەبو نە پەیوەندی نە سەردانی بکات ) ئەرکی ئەم جڤاتەیە ئەو هەڵەیە ڕاست بکاتەوە .
من ئەم قسەیەم کردو بە فەرمانی سکرتێری جڤات لە کۆبونەوەکە کرامە دەرەوە.
 لێرە بەدواوە ، ئیتر  دەسەڵاتی مەعنەوی و مادی بزوتنەوەکە دەچێتە لای کوڕەکان و وەک گرێبەستێکی بازرگانی، کۆمپانیایەک لە کادر و هاوڕێکانی پێکەوە هاوار دەکەن ( ئەو موڵک و ماڵانە هی خودی نەوشیروان مستەفا بوەو قانون داویەتی بە مناڵەکانی)، بێ ئاگا لەوەی میللەتێک نیو سەدە خوێن و فرمێسکی بۆ ڕشتوەو مافی خاوەندارێتی مادی و مەعنەوی یان بەسەریەوە هەیە، ئەو کۆمپانیایە ئامادە نین بە قسەیەکیش بڵێن ( کاک نەوشیروان خاوەنی پارەو موڵک و ماڵ نەبوەو ئەوەی جێماوە هی میللەت و هی حیزبەکەیە ) ، یەعنی ئەوان خۆیان و خوێندەوار و مامۆستاکانی زانکۆیان نازانن هیچ سەرکردەیەکی دنیا بە کوردەکانیشەوە زاتی ئەوەیان نەکردوە تاپۆی ئاپارتمانێکی حکومی بخەنە سەر نەوەکانیان. 
دوای سێ ساڵ و باشترین و جوانترین وەفا لە ساڵیادی کاک نەوشیرواندا، وەڵامی ئەم پرسیارەیە : ئایا  محەمەد ڕەسول هاوار ڕاستیکرد، پێش پەنجا ساڵ وتی ئەم هەمو پێچ و دەورە بۆدوگە چەورەکەیە !؟ یان کوڕەکانی و هاوڕێکانی خیانەتیان لێکرد !؟. 
وەڵامی سێیەم نیە، هەرکام لەم دوو وەڵامە بێت، ئەمڕۆ یان سبەی خاوەن مافەکانی ئەو نیو سەدە خوێنە، بە هەر ڕێگەیەک بێت لە سەنگی مەحەکی ئەیەن و ویژدان و دادگای مێژو، لەجیاتی ئێمەو ئەوانیش وەڵام ئەداتەوە .