هونەر تۆفیق
لەناو زماندا (سەر) باڵاترین پلەی دەستەڵاتە بۆیە پێشگری سەر بۆ پلەکانی دەستەڵاتداری بەکارهاتووە : سەر-ۆک ، سەر-کردە ، سەر-دار ، سەر-هەنگ .. هتد .
کەسی سەرۆک ، ڕابەری سیاسی و ئیداری و بریاردانە لە کۆمەڵگە و سیستەمدا .
بەپێ ی گۆڕانکاریەکان لە شێوازی ژیان و بەڕێوەبردندا ، گۆڕانکاری بەسەر تیئۆری سەرۆکبوون و دەستەڵاکانیشدا هاتووە . دروستبوونی یەکێتی ئەوروپا و فدراسیۆنی وڵاتەکانی ئەو یەکێتی یە ، تیئۆری هاوسەرۆکی بۆ بەڕێوەبردن زیاتر هێنایە پێشەوە . لەناوەندە فیکری - سیاسیەکانەدا مۆدێلی بەرێوەبردنی هاوبەشیان بە یەکێک لەچارەسەریە ئیداری و سیاسیەکان پێشنیارکردووە .
سەرکردەکانی پەکەکە ، ئەو مۆدێلەیان دەمێکە پراکتیزە کردووە ، بە شێوازی سەرکردایەتی هاوبەش کەجەکە بەڕێوەدەبەن .
ئەزموونی سەرۆکایەتی هاوبەش لەگەڵ ئەوەدا کەتازەیە ، پرۆسەیەکی مەرجدارە لە پراکتیداکردندا . یەکێک لەخاڵە سەرەکیەکانی مەرجەکانی بوونی هەمئاهەنگی و یەک ئامانجی هاوبەش لە جێبەجێکردن و ڕاپەڕاندنی ئەرکەکاندا . واتە هاوسەرۆکی لەپێناو چارەسەری ناکۆکی لەسەر دابەشکردنی پلە و پۆستەکاندا نیە ، تا دەستەڵاتی سەرۆکی تیادا دابەشبکرێت بەسەر چەند کەسێکدا ، بەڵکە تیئۆری هاوسەرۆکی لەپێناو گەشتنە بە ئامانجی هاوبەش لەڕێگەی تیمی بەریوەبردنی هاوبەشەوە .
هاوسەرۆکەکانی کەجەکە جەمیل بایک ، قەرەیلان ، قەرەسوو ،کاڵکان ،بەسێ هۆزات ، پێکهاتەی سەرکردەی چەند موئەسە و ئۆرگانێکی سیاسی جیاوازن بەهاوبەشی سەرۆکایەتی گەورەتر لەپارتێکی سیاسی لە هەرچوارپارچەی کوردستان و رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا دەکەن . هەریەکێکیان بەجیا دەتوانن ئیدارەی ناکۆکیە سیاسیەکانی ناوچەکە بکەن ، بەڵام پێکەوە بەهاوبەشی لەپێناو وەرگرتنی بریارێکی سیاسی بەهێز کۆنسەکەیان پێکهێناوە ، بەجیاوازی ئەرک و ئیشکردن ، هاوشێوەی سەرۆکایەتی فدراسیۆنی ئەوروپا ، پێکەوە یەک یەکێتی و بەجیاش هەریەکەیان وڵاتێک لەو یەکێتی یە بەرێوەدەبەن لەچوارچێوەی سیاسەت و ئامانجی هاوبەشدا .
یەکێتی نیشتمانی کوردستانیش دەیەوێت لەپێناو چارەسەری کێشەکانی سەرۆکی حیزبەکەدا ئەزموونی هاوسەرۆکی بکات . ئەگەر سەرکردەکانی ئەو هاوسەرۆکیە لەستراتیژ و توانای سیاسیدا هەریەکێکیان قەرەیلان و بایک و کالکانێک نەبێت ، ئەزموونەکەیان خراپتر لەشکست ، حیزبەکەش دووچاری هەڵوەشاندنەوە دەکات .