ھێمن کەریم 

ناوچەكە لە گۆڕانكاریدایە، زلهێزەكان هەریەكە و هەوڵی دۆستەكەیەتی سەلامەت بێت تێیدا، شەڕی سارد و گەرم لەنێوان داردەست و وەكیلەكانیان بەردەوامی هەیە، عیراق چواردەوری گەرم و خۆی ناكرێت سارد بێت، هەرچی نەیاری ئێرانە دەیەوێت عیراق بكاتە گۆمی خوێن، هەرچی دۆستی ئێرانیشە دەیەوێت عیراق ئارام بێت، نە ئەوەی ئێران لەخەمی عیراقدان نە ئەو بەرەیەشی دژی ئێرانن.

روونە ئەوانەی دژی ئێرانن شەڕی بەوەكالەتیان لەعیراق هەڵگیرساندەوە، تا بەو هیوایەی ئەم ململانێ خوێناوییە بگاتە تاران و قوم، هەرچی بەرەی ئێرانیشە دەیانەوێت ئێران نەكەوێتە ئەو گۆمی خوێنەوە، بۆیە دەستیان بەعیراقەوەیە، بە هەر بارێكدا بێت واپێناچێت ئەم بارودۆخە و ئەو ململانێیەی عیراق وا بەئاسانی و بەخێر تەواو بێت. ئەوەتا بەناوی هەرچی مەزهەبی (شیعە – سوننی)یە دەستیانكردووە بەبێ نرخكردنی دونیا و عەقڵ، شتێك نەماوەتەوە بەناوی عەقڵی رابەرایەتیكردن لەعیراقدا.

عیراق شەڕی وەكالەتی ناڕاستەوخۆ بەڕێوەی دەبات و زۆرجار وا پیشانیش دەدرێت هێشتا ئەم ماڵوێرانییە لەسەرەتایدایە، هێشتا ئەم پوچگەرایی و رسواییكردنی تاكی عیراقییە دەستی پێنەكردووە، هێشتا شكاندنی كەرامەتی عیراقی بەخێرهاتنی نەكراوە و بەڕێوەیە، ئەم شەڕانەش كە كەرامەتی عیراقی وێرانكردووە لەنێوان بەرەكانی (ئەمریكا و فەرەنسا و روسیا و سعودیە و ئێران و توركیا)یە، هەرچی ئیقلیم و نێودەوڵەتییە لەنێوان خۆشیاندا ناكۆكن، بۆ نموونە روسیا دۆستە لەگەڵ توركیا لەدۆخی سوریادا، بەڵام لەبەرەی ئەوروپا دژی توركیایە، روسیا دۆست و هاوپەیمانی ئێرانە لەعیراق، كەچی لەكێشەی نێوان ئەمریكا و ئێراندا تا ئەندازەیەك لەبەرەی ئەمریكایە، بەڵام بۆ بەردەوامی ململانێكانی رۆژئاوا لەدژی ئێرانە، كەوایە ئەم سەردەمی نێودەوڵەتییە سەردەمی خیانەتە بۆ مانەوە، بەهای مرۆیی تەنها قسەیە و هیچی تر.

بەگشتی دۆخی چواردەوری عیراق ناجێگیرە و دەستوەردان لەناو عیراقیشدا بەهەر چەشنێك بێت هەر باش ناگەڕێت، هەرچی توركیایە دەیەوێت كەسی خۆی و دۆستی خۆی سەرخات و بیكاتە سەرۆك وەزیرانی عیراق، هەرچی ئێرانیشە عیراق بە شادەماری خۆی دەزانێت و رێگەنادات دەستوەردانی توركیا و ئەمریكا پلانی ئێران لەعیراق پەرت بكات، هەر بۆیە زۆر بەڕوونی و بەئاشكرا نوێنەری ئێرانی لەعیراقدا لەنێوان هێزە عیراقییەكاندایە و دەیەوێت رێكیان بخات، لەڕاستیدا ئەوەی ئێران بۆ عیراقی دەكات لەم كاتەدا، دەتوانین وەك دەستی خێر لەقەڵەمی بدەین، چونكە سەركردەكانی عیراق، سەركردەی راستەقینەی خۆیان نین، بۆیە ئێستا هێندە ناكۆكن گەر ئێرانییەكان نەبن ئەوا شەقامی عیراقی دەكەنە گۆمی خوێن.

من پێچەوانەی ئەو كەسانەم كە بڕوایان وایە ئێران دۆخی عیراقی تێكدابێت، لەڕاستیدا عیراق خۆی وڵاتی ناكۆكییەكانە، شەقامی ململانێی هەموو دەوڵەتەكانە، هەر بۆیە هیچ سەركردەیەكی عیراقی نییە، روئیای دەرەكی بۆ نەهاتبێت، گەر لەم نێوەندەشدا ئێرانییەكان لێگەڕێن، وڵاتی تر بەڕێوەیان دەبات. بۆ نموونە توركییەكان، سعودییەكان ‌و زۆریتر.
كێشە و ململانێكانی سەد ساڵی عیراق بەئێستاشەوە لەبنەڕەتدا كێشەی تەواوی عیراقییەكان نییە، بەڵكو روونە كە كێشەی كۆی عەرەب و ئێرانییەكانە، كێشەی عوسمانی و مێژووی ئیسلامە، مێژووی عیراق لەبنەڕەتدا دەگەڕێتەوە بۆ مێژووی عەرەب ‌و مێژووی عەرەبیش دەگەڕێتەوە بۆ ململانێكانی نێوان سەفەویەكان ‌و ململانێی نێوان شیعە و سوننەكان و خێڵە دەشتەكییەكان و هاتنی پەیامی ئیسلام و تەنانەت كێشەی رۆمەكان. روونە كە عیراق وڵاتێكە تووشی ئیفلیجی بووە ‌و ئەم ئیفلیجییەش هی ئێستای نییە، هەستانەوەشی بە دەوا و دەرمان نییە، بەگۆڕینی ئەو دكتۆرەیە كە چەندین ساڵە دەرمانی ئەم دەردەی عیراقی پێناكرێت. واتە گۆڕینی كۆی سیستەمی حكومڕانی عیراق، سیستەمێك كە بتوانێت دەسەڵاتدارانی ناچار بكات خۆیان بن، شەقامی عیراقی تا ئێستا بەخواستی ئێرانی و توركی و ئەمریكییەكان دەجوڵێنرێت.

بەدیوێكی تردا، كێشەی عیراق چارە نابێت هەتا كێشەی توركیا بەلایەكدا نەكەوێت، واتە هەتا توركیا ئەم توركیایەی ئێستا بێت دۆخی عیراق هەر ئەم دۆخە دەبێت، هەتا ئێران هەمان تێڕوانینی ئیستای بۆ عیراق هەبێت، كێ ببێتە سەرۆك وەزیران جا زۆرینەی كوتلەی پەرلەمانی عیراقیشی لەگەڵ بێت، ئەوا عیراق خۆی نییە و خۆی بەڕێوەی نابات.

لەم نێوەندەشدا خۆسازان بۆ دەرچوون لەترازان لە هەرێمی كوردستان گرنگە، گرنگتر ئەوەیە بارودۆخی حزبی و ناوخۆی كورد بە چەشنێك رێكبخرێت كە لەگەڵ گۆڕانكارییەكانی چوار دەوردا بگونجێت و بەو كەشە نوێیە سیاسییەی كە دێتە ئاراوە، تازە بێت و بتوانێت بەگەنجیی وێنەی تازە بكێشێت، هەرێمی كوردستان با هیچ نەبێت لە عیراق سیاسەتی جودا و جیاواز بێت و تازە ببینرێت و وەك ئەو وێنەی بۆ نەكێشرێت.