پەيڕەو ئەنوەر 
سەرۆک کۆماری فەڕەنسا (ئیمانۆیل ماکڕۆن) ٢٤ی نیسان کە ساڵڕۆژی جینۆسایدی ئەرمەنەکانە وەک رۆژێکی نیشتیمانی لە فەڕەنسادا رادەگەیەنێت. دیارە فەڕەنسا وەک ئەکتەر، هێز، بونیاد لە سیاسەتی نێودەوڵەتیدا دەیەوێت سەرمایە و بەها سیمبوڵی و کەلەپوورییەکانی تازەبکاتەوە! بەشێک لەو پڕۆسەیەش پەیوەندی بەوەوە هەیە کە فەڕەنسا دەیەوێت لەدوای دەرچوونی بەریتانیاوە جوڵەکانی خۆی لە یەکێتی ئەوڕوپادا تازە بکاتەوە و دەستکاری بکات.

فەڕەنسا دەیەوێت پرسی جینۆسایدی ئەرمەنەکان بە نیشتیمانی بکات؛ نیشتیمانی بەمانای ئەوەی ئەرمەن وەک قوربانی و رزگاربوو بکات بە بەشێک لە یادەوەری هاوڵاتییانی فەڕەنسی! دیارە یەکێک لە ماناکانی ئەم پڕۆسەیە لەیەکترنزیککردنەوەی خانە کۆمەڵایەتییەکانی نێو کۆمەڵگەی فەرەنسییە! پێدەچێت دەوڵەت وەک دامەزراوە و هێزی باڵا بیەوێت لەڕێگەی ئەم یادەوەرییەوە کۆمەڵگە و هێزەکانی ناوی لە توندڕەویی و ناسیۆنالیزم و پۆپۆلیزم ئاگاداربکاتەوە یان بەلایەنی کەمەوە پڵوڕالیزم وەک چەمک و ئەزموون لە مەترسی کوشتن و تیرۆربوون دەرباز بکات.

دیارە لە ٢٤ی نیسانی ساڵی ١٩١٥دا ٢٥٠ کەسایەتی و نوخبە و ئەکتەری سیاسی ئەرمەنەکان لە ئەستەنبۆڵ دەستگیردەکرێن، دواتر هێز و گڕوپە جیاوازەکانی نێو دەوڵەتی عوسمانی دەیانکوژن و لەناویان دەبەن! ئەم کردەیە درێژدەبێتەوە تا ساڵی ١٩١٧ و ژمارەی قوربانیانیش دەگاتە نزیکەی ملیۆن و نیوێک. ئەرمەنەکان زیاتر وەک مەسیحی لە میزۆپۆتامیا و ئەنادۆڵدا نیشتەجێبوون، لەرێگەی ناسنامەی مەسیحبوونەوە دەردەکەوتن. دیارە تورکیا گێڕانەوەیەکی تری هەیە بۆ ئەم رووداوە، گێڕانەوە بەمانای ئەوەی هەم دەیەوێت قەبارەی کەسەکان کەم بکاتەوە هەمیش گرێیانبداتەوە بە سیستمی پەیوەندی و تێکەڵبوون لەگەڵ نەیار و دوژمندا.

دیارە گێڕانەوەی سەرەکی تورک بۆ ئەم جینۆسایدە ئەوەیە کە ئەرمەنەکان لەگەڵ رووسیا لە پەیوەندیدابوونە! هێزە گەورەکانی نێو ئەم پڕۆسەیە تێکەڵ و جیاوازبوونە، ئیتیحاد و تەرەقی، تەشکیلاتی تایبەت، سوپای عوسمانی و سوارەی حەمیدییە هێڵەکانی ئەم جینۆسایدەیان کێشاوە. پڕۆسەکە وەهابووە کە گەڵانی ئەرمەنی، ئاشووری، سریانی و کلدانی ناوچەکە ریشەکێش بکەن، بێ ناسنامەیان بهێڵنەوە و یادەوەری گشتییان لێ داگیربکەن. خەیاڵی تورکبوون وەک مۆدێڵی ژیان و سیستمی بیرکردنەوە و جوڵە بەسەر هەموو ئەندامانی نێو تورکیا وەک جوگرافیا و دەوڵەت جێگیربکەن. ئەوەی ئەمڕۆ ئەرمەنەکان ئەزموونی دەکەن و لەناویدا دەژین شتێکی ترە؛ ئەمڕۆ ئەرمەن لەرێگەی جینۆساید و قوربانییەوە لە جیهاندا دەردەکەون و لە یادەوەری گشتی جیهانیدا ئامادەن!

ئەرمەنەکان ئەمڕۆ بە دەیان فۆڕمی جیاواز بە زمانی جینۆساید و قوربانییەوە قسەدەکەن و چیڕۆکەکەیان بۆ دونیا دەگێڕنەوە و تێکەڵ بە یادەوەری جیهانی دەکەن. میوزیک، ئەدەبیات، گۆرانی و سینەمای ئەرمەنی وەک هێزی نەرم لە دونیادا زۆر بە قوڵی باس لە چرکە سات و کردەی پارچە پارچەکردنی ئەرمەنەکان دەکات و باس لەوە دەکات کە چۆن تورکیا وەک بونیاد، سەرچاوەی هێز، جیۆپۆلەتیک و سەرباز هەوڵدەدات ئەرمەن وەک سوژەیەک بێ ناسنامە بکات و خەیاڵی لێ بپچڕێنێت و رەهەندە ئۆنتۆلۆژییەکەی لێ بستێنێتەوە.