تاوانه‌كه‌ی سروچ و كه‌ناڵی رووداو
.gif "تاوانه‌كه‌ی سروچ و كه‌ناڵی رووداو")
2018-06-17 20:32:26
■ د. هەردی مێد
له مێژه كوردستانی عێراق-م به <كۆماری رۆژنامه‌نوسان> ناوزه‌ند كردووه. جگه له میدیا و پیاوه سیاسیه‌كان، كه‌س خودان وتار نییه له‌م مه‌مله‌كه‌ته. نه كۆمه‌ڵناسی، نه یاسا، نه زانسته سیاسیه‌كان، نه زانكۆ و نه هیچ دامه‌زراوه‌یه‌كی دی له كوردستان خاوه‌ن په‌یڤ و وتار نین. هیچێك له‌مان كاریگه‌ر و ده‌ستڕۆ نین له سه‌ر سه‌پاندنی پێناسه‌ی شه‌رعی ئه‌و دۆخانه‌ی پێیاندا تێپه‌ڕ ده‌بین، نه له شه‌نوكه‌وكردنی رووداوه‌كان و فه‌رزكردنی دیدێكی جودا له‌وه‌ی میدیاكان ده‌یانه‌وێت وه‌ك هه‌قیقه‌ت به سه‌رماندا بیسه‌پێنن.
میدیا له جیاتی هه‌مومان و بۆ هه‌موومان ده‌دوێت و به‌و شێوه‌یه‌یی گه‌ره‌كێتی واقعی كۆمه‌ڵایه‌تیمان بۆ نمایش ده‌كات. هیچ سڵ له‌وه ناكه‌مه‌وه و بڵێم كه یه‌كێك له به‌ربه‌سته هه‌ره قه‌به‌كانی به‌رده‌م به‌رهه‌مهێنانی مه‌عریفه و واقعناسی ئێمه، میدیایه. قسه‌كردن له سه‌ر میدیا و كایه‌ی میدیادی زۆری ده‌وێت، بۆیه، هیوادارم له داهاتوودا به‌شێیك له وزه و كاتی خۆم ته‌رخان بكه‌م بۆ په‌رده هه‌ڵماڵین له سه‌ر كایه‌ی میدیایی له كوردستان. بۆ ئه‌مه‌ش كه‌م لێكۆڵه‌وه‌ر به ئه‌ندازه‌ی پییه‌ر بۆردیۆ توانیوێتی په‌رده له سه‌ر كۆی ئه‌و كه‌ین و به‌ینانه هه‌ڵبداته‌وه كه دونیای میدیا ده‌بزوێنن. بۆردیۆ یه‌كێك له شاكاره‌كانی به ناویشانی <ته‌له‌فیزیۆن>ه. گه‌ر هه‌ڵه نه‌بم، ماوه‌یه‌ك له‌مه‌وبه‌ر كاك مه‌نسور ته‌یفوری ده‌یخواست له زمانی ئینگلیزیه‌وه وه‌ریبگێڕێته سه‌ر كوردی. هه‌روه‌ها وامبیست كه به‌ڕێز عه‌داله‌ت عه‌بدولا سه‌رقاڵی وه‌رگێڕانێتی له زمانی عه‌ره‌بیه‌وه بۆ كوردی.
به داخه‌وه، من به بۆردیۆ نه‌گه‌یشتم، ساڵێك پێش ئه‌وه‌ی بگه‌مه فه‌ره‌نسا ئه‌و كۆچی دوایی كرد. به‌ڵام، وه‌ك قوتابی له زانكۆی سۆربۆن، نه‌ده‌كرا ئاشنای كۆمه‌ڵناسیه‌كه‌ی بۆردیۆ نه‌بم، چونكه هه‌موو پرۆفیسۆره‌كانم بۆردیۆیی بوون. بۆیه، كتێبه‌كانی بۆردیۆ بۆ من بونه‌ته <بیبل> و به به‌رده‌وامی ده‌یانخوێنمه‌وه. ئومێده‌وارم له داهاتوودا، به هاوكاری سۆسیۆلۆژیاكه‌ی بۆردیۆ كه‌مێك له سه‌ر كایه‌ی میدیایی هه‌رێمی كوردستان بوه‌ستم.
له‌م گۆشه‌نیگایه‌وه ده‌مه‌وێت له سه‌ر رووداوێك بوه‌ستم كه له‌م یه‌ك دوو رۆژه‌ی پێشوو له كوردستانی توركیا روویدا. له شاروچكه‌ی سروچ (به پیرسوس٠ش ناسراوه) كه سه‌ر به پارێزگای ئۆرفه‌یه (روهه) رووداوێكی دڵته‌زێن روویدا. كاندیدێكی پارتی داد و گه‌شه‌پێدان (پ.د.گ.) له كاتی بانگه‌شه‌ی هه‌ڵبژاردن ده‌چێته نێو دوكانی كه‌سێكه‌وه كه كورده و به‌وه ناسراوه ده‌نگ به كورد ده‌دات. كاندیده‌كه‌ی پارتی د.گ. داوای لێده‌كات كه له‌گه‌ڵ ماڵباته‌كه‌یدا ده‌نگ بۆ ئه‌و بده‌ن، دوكانداره‌كه‌ش پێی ده‌ڵێت كه له‌م داوایه تێناگات، چونكه ئه‌و پێشتر به روونی به كاندیده‌كه‌ی وتووه كه ده‌نگی به‌و نادات، چونكه لای ئه‌و بڕاوه‌ته‌وه كه ده‌نگ بۆ كورد ده‌دات. كاندیده‌كه به‌م وڵامه توڕه ده‌بێت و شه‌قازه‌له‌یه‌ك له دوكاندار ده‌دات. لێره‌دا ده‌مه‌قاڵه دروست ده‌بێت، و كه‌سانی نزیك له هه‌ردوولا په‌یدا ده‌بن. پاسه‌وانه‌كانی كاندیده‌كه كه چه‌كهه‌ڵگربوونه ته‌قه له دوو كوڕی دووكاندار ده‌كه‌ن و بریندارایان ده‌كه‌ن، ئه‌وانش له وه‌ڵامدا كوڕی كاندیده‌كه ده‌كوژن. وه‌لێ، هه‌ڵسوڕاوان و كادیره‌كانی پارتی د.گ. خێرا ده‌خرۆشێن و ده‌چنه سه‌ر كوڕه برینداره‌كه‌ی دوكانداره‌كه له نه‌خۆشخانه و به بوتڵی ئاگركوژێنه‌وه ده‌یكوژن، له هه‌مان كاتدا باوكشی سه‌رده‌بڕن (واته كابرای دوكاندار).
كابرای دوكاندار له‌م رووداوه‌دا خۆی و دوو كوڕی ده‌بنه قوربانی. وه‌لێ قوربانی راستگۆیی خۆیان، به‌وه مانایه‌ی رێك و ڕه‌وان به كاندیده‌كه‌ی ئێردۆگان ده‌ڵێین ده‌نگ بۆ ئه‌و ناده‌ن، چونكه ئه‌وان هه‌میشه ده‌نگیان بۆ كورد بووه.
ئه‌وه‌نده‌ی بزانم جگه له ئاژانسی میدیای رووداو هیچ میدیایه‌كی دی ئه‌م بابه‌ته‌ی نه‌ورووژانده‌وه. مه‌به‌سته‌كه‌مه‌ی لێره‌دا له سه‌ر ئه‌وه نییه بۆچی هیچ میدیایه‌كی دی جگه له رووداو باسی ئه‌م رووداوه ناكات، به‌ڵكو شێوازی په‌خش و گواستنه‌وه‌ی رووداوه‌كه‌یه به خۆێنه‌ر و گوێگر له لایه‌ن ئاژانسی رووداوه‌وه. ئاژانسی رووداو ته‌واوی ئه‌م رووداوه ده‌شێوێنێت تا ئه‌و شوێنه‌ی قوربانی ده‌بێته جه‌لاد و جه‌لاد ده‌بێته قوربانی. من لێره‌دا ده‌وستم و هه‌واڵه‌كه‌ی ئاژانسی روودواتان بۆ داده‌نێم بۆ ئه‌وه‌ی خۆتان درك به لایه‌نه شاره‌وه‌كانی هه‌واڵه‌كه بكه‌ن:
ئاژانسی رووداو ده‌نوسیت:
<
ئه‌ردۆغان رووداوی كوشتنی ئه‌ندامانی ئاكپارتی ده‌خاته ئه‌ستۆی په‌كه‌كه
لەلایەن هێمن عەساف 15/6/2018
رەجەب تەیب ئەردۆغان وێنە؛ AFP
رووداو - ئیستەنبوڵ
سه‌رۆككۆماری توركیا رووداوی هێرشه چه‌كدارییه‌كه و كوشتنی ئه‌ندامانی ئاكپارتی له رووها دەخاتە ئه‌ستۆی په‌كه‌كه و دەڵێت ، له‌گه‌ڵ كورد هیچ كێشه‌یه‌كمان نییه ، ئێمه به‌تایبه‌تی كێشه‌مان له‌گه‌ڵ په‌كه‌كه هه‌یه.
ئێواره‌ی پێنجشەممە لە ئەنجامی ھێرشێکی چەکداریی بۆ سەر ئەندامانی ئاکپارتی لە شارۆچکەی پیرسووسی سەر بە پارێزگای رووها له باكووری كوردستان ، چوار کەس گیانیان لەدەستدا و هه‌شت کەسیش برینداربوون.
له‌مباره‌یه‌وه ره‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ردۆغان ، سه‌رۆككۆماری توركیا و به‌ربژێری هاوپه‌یمانی كۆمار بۆ هه‌ڵبژاردنه‌كانی پۆستی 13ـه‌مین سه‌رۆككۆماری توركیا رایگه‌یاند: "په‌رله‌مانتاری فراكسیۆنی ئاكپارتی كه هاوكات به‌ربژێری فراكسیۆنه‌كه‌مانه بۆ هه‌ڵبژاردنی 27ـه‌مین خولی په‌رله‌مان ، له‌لایه‌ن په‌كه‌كه‌وه هێرشیان كرایه سه‌ر و براكه‌ی و ژماره‌یه‌ك كه‌سوكاره‌كه‌ی كوژران و برینداربوون".
ئه‌ردۆغان گوتیشی "ئەم رووداوە دیارترین نموونەی ئەوەیە کە پەکەکە و ھەدەپە تاوه‌کو ئێستا بەردەوامن لە ستراتیژی فراوانبوونیان لەسەر خوێنی کوردەکان. هه‌موو لایه‌ك دڵنیا ده‌كه‌مه‌وه هه‌ركه‌سێك له پشت ئه‌م هێرشه بێت ، به‌زووترین كات ده‌یاندۆزینه‌وه و له دادگاكانمان سزایان ده‌ده‌ین و به‌سه‌ریاندا تێناپه‌ڕێت".
سه‌رۆككۆماری توركیا زیاتر گوتی ، ده‌مه‌وێ دووپاتی بكه‌مه‌وه، له‌گه‌ڵ كورد هیچ كێشه‌یه‌كمان نییه ، ئێمه به‌تایبه‌تی كێشه‌مان له‌گه‌ڵ په‌كه‌كه هه‌یه. له‌و باوه‌ڕه‌دام برا كورده‌كانیشمان ئه‌م پیلانگێڕییه تێكده‌ده‌ن.
رۆژی پێنجشەممە لە ئەنجامی ھێرشێکی چەکداریی بۆ سەر ئەندامانی ئاکپارتی لە شارۆچکەی پیرسووسی سەر بە پارێزگای رووها له باكووری كوردستان ، چوار کەس گیانیان لەدەستدا و ھەشت کەسیش برینداربوون. >
.gif)
.gif)
.png)
.jpg)
.jpg)
