پشکی هەرێم لە بودجەی (2023)ی عێراقدا
2022-12-14 17:10:50
شیكاری: (درەو)
داهاتی هەرێمی کوردستان لە ساڵی (2023)دا؛
🔹 ئەگەر حکومەتی هەرێمی کوردستان ڕۆژانە بڕی (420 هەزار) بەرمیل نەوت بفرۆشێت، نرخی بەرمیلێک نەوت بە (75) دۆلار بخەمڵێنرێت، دوای لێدەرکردنی خەرجی (56%) و هەزانتر فرۆشتنی بە (11) دۆلار، هەر بەرمیلێک نەوت تەنها (28.16) دۆلای بۆ حکومەتی هەرێم دەمێنتەوە، بەم جۆرەش کۆی داهاتی نەوتی هەرێم (6.2 ترلیۆن) دینار دەبێت.
🔹 کۆی داهاتی نانەوتی لە هەرێمی کوردستان بە تێکڕا مانگانە بریتی بێت لە (400 ملیار) دینار، ئەوا بۆ هەر (12) مانگەکە بریتی دەبێت لە (4 ترلیۆن و 800) ملیار دینار.
🔹 پشکی هەرێم بە ڕێژەی (14%) دیاری بکرێت لە بودجەی گشتی عێراقدا، شایستەی دارایی هەرێم بریتی دەبێت لە (12.33 ترلیۆن) دینار.
🔹 کەواتە داهاتی حکومەتی هەرێمی کوردستان جگە لە هاوکاری و هاریکارییە نێودەوڵەتییەکان بۆ ساڵی (2023) بە فرۆشی نەوتی هەرێم، داهاتی ناوخۆی هەرێم (نانەوتی)، پشکی هەرێم لە بودجەی گشتی عێراق بریتی دەبێت لە نزیکەی (23.4 ترلیۆن) دینار، ئەم بڕەش زیاتر لە دوو هێندەی تەواوی موچەی موچەخۆرانی هەرێمی کوردستانە.
یەکەم؛ پێناسە و مۆدێلی داڕشتنی بودجەی گشتی
بودجەی گشتی: بریتیە لە سیستمێک کە تیایدا پێشبینی داهات و خەرجیەکانی ساڵی دارایی داهاتوو تیایدا بەشێوەی خشتەی ژمارە دەخرێتە ڕوو، کە رەنگدانەوەی ئامانج و ویستەکانی حکومەتە و دەیەوێت بیانهێنێتە دی کە خۆی دەبینیتەوە لە ئامانجی سیاسی، ئابوری و کۆمەڵایەتی، هەروەها وەک یەکێک لە ئامرازەکان دادەندرێـت بۆ چاودێری حکومەت.
واتە بودجە بریتیە لە داهاتی گشتی لەدەستی حکومەت کە پێویستە بۆ بەرژەوەندی گشتی بەشێوەیەکی ڕوون و گشتگیر بەکاریبهێنێتەوە، دەکرێ بلێین ئەم پرۆسەیە لە سێ بەشی سەرەکی پێکدێت، چۆن داهاتی گشتی دەستدەخرێت، چۆن بەرێوەدەبرێت، دواتر چۆنیش دابەش دەکرێت.
بەدەر لەوە حکومەت ناتوانێت بەرچاو ڕوونی پێویستی هەبێت لەبارەی داهاتەکان و سەرچاوەکانی بەشێوەیەکی شەفاف و چۆنیەتی خەرجکردنی کە بتوانێت بەرژەوەندی هەموو پێکهاتە و چین و توێژەکان رەچاوبکات.
بە شێوەیەکی گشتی چەند شێوازێک پەیڕەو دەکرێت لە ئامادەکردنی بودجەی ساڵانەدا، ئەوانیش؛
بودجەی بنود: دەکرێت بڵێین ئەم شێوازەیان کۆنترین شێوازی ئامادەکردنی بودجەیە، کە لە دوای دروستبونی دەوڵەتی عێراق لە ساڵی (1921)ەوە پشتی پێبەستراوە، کە بە (بودجەی بنود) ناسراوە، لەم فۆرمە کۆمەڵێک خشتەی ئامادە هەیە، ساڵانە حکومەت داهات و خەرجیەکانی خۆی تێدا دادەرێژێت، بە پشت بەستن بە پرۆژە یاسای بودجەی ساڵانی رابردوو، بەسروشتی خۆی ئەم فۆرمە ساڵانە کەمترین گۆڕانکاری تێدا ڕوودەدات.
فۆرمی دارشتنی بودجە لەم مۆدێلە لە خوارەوە بۆ سەرەوەیە، لەسەر بنەمای بەشداری لایەنەکان بۆ دیاریکردنی داهات و خەرجیەکانیان، بە گۆڕانکاریەکی کەم، کێشەی ئەم فۆرمە ئەوەیە وەک پێویست ناتوانێت وەڵامدەرەوەی پێویستیەکانی گەشەپێدانی ئابوری بێت، بەڵکو زیاتر لە بەرێوەبردنی سادەی خەرجی و داهاتە.
واتە لەم فۆرمە حکومەت ناتوانێت گۆڕانکاریەکی ئەوتۆ لە داهات و خەرجی ساڵانەی خۆیدا بکات، بەڵکو پابەندە بە کۆمەڵێک خشتەی دیاریکراو کە دەبێت ساڵانە پڕ بکرێتەوە، لایەنەکانی خوارەوەش کە بەشداری لە دارشتنی دەکەن بەهەمان شێوە پابەندن بە کۆمەڵێک خشتەی پێشوەختە.
لەم شێوازەدا کەمتر دەتواندرێت گۆڕانکاری ریشەیی لە بودجەی ساڵانە بکرێت بە قازانجی پلانە نوێیە ستراتیژیەکانی حکومەت، بەڵکو زیاتر تەواوکاری دەبێت بۆ بودجەی ساڵی پێش خۆی.
لە پاڵ ئەم مۆدیلەی داڕشتنی بودجەدا، چەند مۆدێلێکی نوێش لە هەندێک لە وڵاتان کاری پێدەکرێت وەک (بودجەی بنەما سفری، بودجەی ئەولەویەت پێدان، بودجەی بەشداری... هتد). بەڵام ئێمە لێرە زیاتر تیشک دەخەینە سەر شێوازی (بودجەی بنود) کە حکومەتی عێراق پەیڕەوی دەکات.
دووەم؛ داهاتی گشتی عێراق لە ساڵی (2022) و بودجەی خەمڵێندراوی ساڵی (2023)
1. داهاتی گشتی عێراق لە ساڵی (2022)
ئەگەرچی تا ئێستا هیچ داتاو زانیارییەک دەربارەی پرۆژە یاسای بودجەی ساڵی (2023)ی عێراق بەردەست نییە، بەڵام بۆ خەمڵاندنی بودجەی ساڵی (2023) پشت بە داتاو زانیارییەکانی هەردوو وەزارەتی (نەوت و دارایی) عێراق بۆ ساڵی (2022) دەبەستین کە بەم جۆرەیە؛
پاڵپشت بە داتاکانی وەزارەتی نەوتی عێراق؛
- کۆی هەناردەی نەوتی عێراق لە (10) مانگی یەکەمی ساڵی (2022) بریتیە لە (ملیارێک و 5 ملیۆن و 381 هەزار و 631) بەرمیل نەوت و بە تێکڕا بەرمیلێک نەوت بە (99.05) دۆلار فرۆشراوە کۆی بەهاکەی بریتی بووە لە (99 ملیار و 646 ملیۆن و 996 هەزار) دۆلار، کە بەرامبەرە بە (144 ترلیۆن و 488 ملیار و 144 ملیۆن و 200 هەزار) دینار، ئەگەر (1) دۆلار بەرامبەر بە (هەزار و 450) دینار بێت.
- هەر بە پێی ئامارە سەرەتاییەکانی وەزارەتی نەوتی عێراق لە تشرینی دووەمی (2022)، (99 ملیۆن و 867 هەزار و 946) بەرمیل نەوت هەناردەکراوەو بە تێکڕا بەرمیلێک بە (82.41) دۆلار فرۆشراوە، کۆی بەهاکەی بریتی بووە لە (8 ملیار و 231 ملیۆن) دۆلار، کە بەرامبەرە بە (11 ترلیۆن و 934 ملیار و 950 ملیۆن) دینار.
- پشت بەو (11) مانگەی ڕابردوو عێراق ڕۆژانە (3 ملیۆن و 310 هەزار و 812) بەرمیل نەوتی فرۆشتووە، بەم پێیەش بێت لە مانگی (12)ی ئەمساڵ بە هەمان قەبارە بەردەوام بێت ئەوا کۆی هەناردەی نەوتی لە کانونی یەکەمی (2022) دا دەگاتە (103 ملیۆن و 196 هەزار و 878) بەرمیل و تێکڕای نەوتی برێنت لە نیوەی یەکەمی مانگی کانونی یەکەم بریتییە لە (80.80) دۆلار، ئەوا کۆی داهاتی نەوتی عێراق لە مانگی ناوبراو بریتی دەبێت لە (8 ملیار و 338 ملیۆن 307 هەزار و 742) دۆلار، کە بەرامبەرە بە (12 ترلیۆن و 90 ملیار و 546 ملیۆن و 226 هەزارو 480) دینار.
- کەواتە کۆی هەناردەی نەوتی عێراق لە تەواوی ساڵی (2022)دا دەگاتە (ملیارێک و 208 ملیۆن و 446 هەزار و 455) بەرمیل، بە تێکڕای ڕۆژانەی (3 ملیۆن و 310 هەزار و 812) بەرمیل. بەتێکڕا نرخی بەرمیلێک نەوت لە هەمان ساڵدا بەرامبەر دەبێت بە (96.15) دۆلار. بۆیە کۆی داهاتی نەوتی عێراق لە تەواوی ساڵەکە بریتی دەبێت کە (116 ملیار و 216 ملیۆن و 303 هەزار و 742) دۆلار کە هاوتا دەبێت بە (168 ترلیۆن و 513 ملیار و 640 ملیۆن و 426 هەزار و 480) دینار.
پاڵپشت بە داتاکانی وەزارەتی دارایی عێراق؛
- لە (10) مانگی یەکەمی ئەمساڵ کۆی داهاتی نەوتی گەڕاوە بۆ وەزارەتی دارایی بریتی بووە لە (129 ترلیۆن و 945 ملیار و 398 ملیۆن و 980 هەزار و 835) دینار کە (10%)ی کەمترە لەو داهاتەی وەزارەتی نەوتی عێراق ڕایگەیاندووە _پێ دەچێت بۆ خەرجی نەوت تەخان کرابێت_ بەم پێیەش بە تێکڕا مانگانە بڕی (10 ترلیۆن و 741 ملیار و 455 ملیۆن) گەڕاوەتەوە بۆ وەزارەتی دارایی.
- پاڵپشت بەو گریمانەی کە لە هەناردەکردنی بڕو تێکڕای نرخی نەوت بۆ دوو مانگی کۆتایی ساڵی (2022) پشتی پێبەستراوە کۆی ئەو داهاتەی لە فرۆشی نەوتەوە لە تەواوی ساڵی (2022) دەگەڕێتەوە بۆ وەزارەتی دارایی، بریتی دەبێت لە (151 ترلیۆن و 568 ملیار و 345 ملیۆن و 584 هەزار و 667) دینار.
- هەرچی دەربارەی داهاتی نانەوتییە بەپێی ڕاپۆرتی وەزارەتی دارایی عێراق لە (10) مانگی یەکەمی ئەمساڵ بریتی بووە لە (6 ترلیۆن و 316 ملیار و 686 ملیۆن و 501 هەزار و 256) دینار، واتە بە تێکڕای مانگانە بڕی (631 ملیار و 668 ملیۆن و 650 هەزار و 126) دینار داهاتی نانەوتی بووە، ئەگەر بۆ (2) مانگی کۆتایی ساڵ هەمان ئەو داهاتە نانەوتییە ڕاست بێت، ئەوا کۆی داهاتی نانەوتی لە تەواوی ساڵدا بریتی دەبێت لە (7 ترلیۆن و 580 ملیار و 23 ملیۆن و 801 هەزار و 507) دینار.
- کەواتە کۆی داهاتی عێراق (نەوتی نانەوتی) بۆ وەزارەتی دارایی عێراق لە تەواوی ساڵی (2022)دا بریتی دەبێت لە (159 ترلیۆن و 148 ملیار و 369 ملیۆن و 386 هەزار و 174) دینار.
2. بودجەی خەمڵێندراوی ساڵی (2023)
- وەک لە سەرەوە گریمانەمان کردووە، ئەگەر وەزارەتی نەوتی عێراق بە هەمان ئاست و توانای ساڵی (2022) لە ساڵی (2023) بەردەوام بێت لە هەناردەکردنی نەوت و بڕی (ملیارێک و 208 ملیۆن و 446 هەزار و 455) بەرمیل، بە تێکڕای ڕۆژانەی (3 ملیۆن و 310 هەزار و 812) بەرمیل. بەتێکڕا نرخی بەرمیلێک نەوت بەرامبەر (75) دۆلار بێت _وەک لە هەندێک سەرچاوەی نافەرمی باس دەکرێت کە لە پرۆژە یاسای بودجەدا بەو نرخە جێگیر دەکرێت_ ئەوا؛
- کۆی داهاتی نەوتی عێراق لە ساڵی (2023) بریتی دەبێت کە (90 ملیار و 633 ملیۆن و 484 هەزار و 125) دۆلار کە هاوتا دەبێت بە (131 ترلیۆن و 418 ملیار و 551 ملیۆن و 981 هەزار و 250) دینار. ئەگەر (1) دۆلار بەرامبەر بە (هەزار و 450) دینار بمێنێتەوە.
- کۆی ئەو داهاتەی لە فرۆشی نەوتەوە بەدەست دێت و (10%)ی بڕوات بۆ خەرجی _وەک لە ساڵی 2022 ڕوویداوە_ ئەوا بڕی (118 ترلیۆن و 276 ملیار و 696 ملیۆن و 783 هەزار و 125) دیناری دەگەڕێتەوە بۆ وەزارەتی دارایی عێراق.
- هەرچی دەربارەی داهاتی نانەوتییە وەک پێشتر گریمانەمان کردبوو بۆ ساڵی (2022) و هەمان بڕ لە ساڵی (2023)شدا کۆبکرێتەوە کە بریتیە لە (7 ترلیۆن و 580 ملیار و 23 ملیۆن و 801 هەزار و 507) دینار.
- کەواتە کۆی داهاتی عێراق (نەوتی نانەوتی) بۆ وەزارەتی دارایی عێراق لە تەواوی ساڵی (2023)دا بریتی دەبێت لە (125 ترلیۆن و 856 ملیار و 720 ملیۆن و 584 هەزار و 632) دینار.
خشتەی ژمارە (1) وردەکاری داهاتی گشتی عێراق لە ساڵی (2022) و بودجەی خەمڵێندراوی ساڵی (2023) ڕووندەکاتەوە.
خشتەی ژمارە (1)
سێیەم؛ پشکی هەرێمی کوردستان لە بودجەی خەمڵێندراوی ساڵی (2023) عێراق
پشت بەست بە داهاتی گشتی (نەوتی و نانەوتی) عێراق لە ساڵی (2022) داهاتی خەمڵێندراوی عێراق بۆ ساڵی (2023) بریتی دەبێت لە (125 ترلیۆن و 856 ملیار و 720 ملیۆن و 584 هەزار و 632) دینار. _وەک لە خاڵی دووم ئاماژەمان پێدا_ لەو بڕەش نزیکەی (30%)ی دەبێتە بەشی بودجەی (سیادی و حاکمە) پشکی هەرێم بەشێوەی هەمیشەیی لە خەرجیە ڕاستەقینەکان دیاری دەکرێت دوای ئەوەی بودجەی سیادی و حاکمەی لێجیا دەکرێتەوە، بە جۆرێک؛
بوجەی سیادی؛ نزیکەی (%25 – 29%)ی داهاتی گشتی عێراق بۆ بودجەی سیادی تەرخان دەکرێت، وەک لە ساڵانی ڕابردوودا لەیاسای بودجەی عێراقدا ئاماژەی پێدەدرێت، کە هەرێمی کوردستان پاش لێدەرکردنی بوجەی سیادی پشکی کە بودجەی گشتیدا دیاریدەکرێت، دیارترین بوارەکانی بودجەی سیادیش لە دوای پەسەندکردنی یاسای بودجە لەلایەن وەزارەتی داراییەوە بە خشتەیەک ڕێکدەخرێت کە ئەم خەرجییانە دەگرێتەوە (ئەنجومەنی نوێنەران، سەرۆکایەتی کۆمار، ئەمیندارێتی گشتی ئەنجومەنی نوێنەران، دەستەی حەشدی شەعبی، وەزارەتی دەرەوە، دەزگای دژە تیرۆر، وەزارەتی بەرگری، دادگای باڵای ئیتحادی، کۆمسیۆنی هەڵبژاردن بە خەرجی هەڵبژاردنەکانیشەوە، دەستەی لێپێچیەوەو دادوەری، دەستەی سکاڵای موڵکایەتی، نوسینگەی پشکنەری و گشتی دەستەی سکاڵای موڵکایەتی، دەستەی عێراقی بۆ سەرچاوەکانی تیشک، دەزگای هەواڵگری نیشتمانی عێراقی، نوسینگەی گشتی دەزگای هەواڵگری نیشتمانی، خەرجی دانوستان و داوا دادییەکان، کرێی کۆمپانیا وردبینیە نێودەوڵەتی و لیژنەی شارەزا داراییەکان، بەشداری لە تێچوونی بەرهەمهێنانی نەوتی خاوی هەناردەکراو، خەرجی بەڕێوەبەرایەتی باری شارستانی و پاسپۆرت و نشینگە، فەرماندەی هێزەکانی سنور و پۆلیسی ئیتحادی، سەرجەم پرۆژەکانی وەبەرهێنانی بەڕێوەبەرایەتی باری شارستانی و پاسپۆرت و نشینگە لە نێویشیاند کارتی نیشتمانی و بەڕێوەبەرایەتی دەروازە سنورییەکان، ئەنجومەنی ئاسایشی نیشتمانی، تەمویلی هاوبەش، پرۆژەکانی ئاوو ئاودێری، پرۆژەکانی هێڵی ئاسن، پرۆژەکانی بەنداو بۆ خزمەتی گشتی، پرۆژەکانی ئیدارەدانی کەش و هەوا، پرۆژەکانی گرێبەست و موڵەتپێدان لە سەرانسەری عێراق، دیوانی چاودێری دارایی، دەستەی دەستپاکی، کۆمسیۆنی مافی مرۆڤ، سودی بانکی قەزرەکانی بانکی نێودەوڵەتی و سندوقی دراوی نێودەوڵەتی و بانکی ئیسلامی و قەزی دەیان بانکی بیانی وڵاتانی دەرەکی .... هتد).
بودجەی حاکمە؛ ئەم بەشە بودجەیە (1% - 5%)ی داهاتی گشتی بۆ تەرخان دەکرێت، بودجەی حاکمە ئەگەر چی هەرێمی کوردستانی لێ بێبەش دەکرێت، بەڵام بە ناڕاستەوخۆ دەچێتە خزمەت سەرجەم گەلی عێراقەوە بە هەرێمی کوردستانیشەوە، چونکە لە بوارەکانی (پسوڵەی خۆراك، سیستمی دابەشكردنی گشتی پشتگیری كڕینی بەروبومی گەنم وچەڵتوك ، دەرمان، هاوردەی وزە، سەرژمێرییە گشتییەکان لە نمونەی "سەرژمێری دانیشتوان) لە چوارچێوەی بودجەی حاکمەدان).
بەم پێیە، داهاتی گریمانەکراوی عێراق بۆ ساڵی (2023) بە ڕێژەی (30%) بڕوات بۆ بودجەکانی (سیادی و حاکمە) بڕی (88 ترلیۆن و 99 ملیار و 704 ملیۆن و 409 هەزار و 242) دیناری دەمێنێتەوە، کەواتە سەبارەت بە پشکی هەرێم لە یاسای بودجەدا دوو سیناریۆ لە ئارادایە ئەوانیش؛
1. پشکی هەرێم بە ڕێژەی (12.67%) دیاری بکرێت هاوشێوەی چەند ساڵی ڕابردوو، ئەوا پشکی هەرێم بریتی دەبێت لە (11 ترلیۆن و 162 ملیار و 232 ملیۆن و 548 هەزار و 651) دینار.
2. پشکی هەرێم بە ڕێژەی (14%) دیاری بکرێت وەک ئەوەی ئێستا هەندێک پەرلەمانتار پاڵپشت بە ژمارەی دانیشوان بانگەشەی بۆ دەکەن، ئەوا پشکی هەرێم بریتی دەبێت لە (12 ترلیۆن و 333 ملیار و 958 ملیۆن و 617 هەزار و 294) دینار.
سەبارەت بە پشکی هەرێمی کوردستان لە بودجەی خەمڵێندراوی ساڵی (2023) عێراق، بڕوانە؛ (خشتەی ژمارە (2))
خشتەی ژمارە (2)
چوارەم؛ کۆی داهاتی خەمڵێندراوی هەرێمی کوردستان لە ساڵی (2023)
1. داهاتی نەوتی هەرێم؛ ئەگەر حکومەتی هەرێمی کوردستان هاوشێوەی ساڵی (2022) ڕۆژانە بڕی (420 هەزار) بەرمیل نەوت بفرۆشێت، ئەوا بەکۆی گشتی ساڵەکە دەکاتە (153 ملیۆن و 300 هەزار) بەرمیل نەوت. ئەگەر نرخی بەرمیلێک نەوت بە (75) دۆلار بخەمڵێنرێت _وەک ئەوەی پشبینی دەکرێت لە یاسای بودجەی عێراقدا جێگیر بکرێت_ بڕی (11) هەرزانتر بفرۆشرێت لە نرخی بازاڕ و (56%) بۆ خەرجی پرۆسەی نەوت بڕوات _وەک لە ڕاپۆرتەکانی کۆمپانیای دیلۆیت لە ماوەکانی ڕابردوودا هاتووە_ ئەوا هەر بەرمیلێک نەوت تەنها (28.16) دۆلای بۆ حکومەتی هەرێم دەمێنتەوە، بەم جۆرەش کۆی داهاتی نەوتی هەرێم بریتی دەبێت کە بۆ هەرێم دەمێنێتەوە بریتی دەبێت لە (4 ملیار و 316 ملیۆن و 928 هەزار) دۆلار کە بەرامبەرە بە (6 ترلیۆن و 259 ملیار و 545 ملیۆن و 600 هەزار) دینار، ئەگەر (1 دۆلار بەرامبەر بە 1450 دینار) بمنێنێتەوە.
2. کۆی داهاتی نانەوتی لە هەرێمی کوردستان بە تێکڕا مانگانە بریتی بێت لە (400 ملیار) دینار، ئەوا بۆ هەر (12) مانگەکە بریتی دەبێت لە (4 ترلیۆن و 800( ملیار دینار.
3. ئەگەر پشکی هەرێم بە ڕێژەی (14%) دیاری بکرێت وەک ئەوەی ئێستا هەندێک پەرلەمانتار پاڵپشت بە ژمارەی دانیشوان بانگەشەی بۆ دەکەن، ئەوا بەشە بودجەی هەرێم لە حکومەتی ناوەندییەوە بریتی دەبێت لە (12 ترلیۆن و 333 ملیار و 958 ملیۆن و 617 هەزار و 294) دینار.
4. کەواتە داهاتی حکومەتی هەرێمی کوردستان جگە لە هاوکاری و هاریکارییە نێودەوڵەتییەکان بۆ ساڵی (2023) بە فرۆشی نەوتی هەرێم، داهاتی ناوخۆی هەرێم (نانەوتی)، پشکی هەرێم لە بودجەی گشتی عێراق _ئەگەر خەج بکرێت_ بریتی دەبێت لە (23 ترلیۆن و 393 ملیار و 504 ملیۆن و 217 هەزار و 294) دینار، ئەم بڕەش زیاتر لە دوو هێندەی تەواوی موچەی موچەخۆرانی هەرێمی کوردستانە، ئەگەر بۆ هەر مانگێک بڕی (925 ملیار) دینار پێویست بێت.
تایبەت بە داهاتی خەمڵێندراوی هەرێمی کوردستان لە ساڵی (2023)دا، بڕوانە؛ (خشتەی ژمارە (3))
خشتەی ژمارە (3)
سەرچاوەکان
- قانون الموازنة العامة الاتحادية للسنة المالية 2019.
- قانون الموازنة العامة الاتحادية للسنة المالية 2021.
- وزارة المالية، حساب الدولة لغاية تشرين الاول 2022 للموازنة الاتحادية، وزارة المالية دائرة المحاسبة قسم التوحيد/ نظام توحيد حسابات الدولة على الموازنة الاتحادية لغاية تشرين الاول لسنة 2022.
- ڕێکخراوی ستۆپ، 9 ساڵ حوکمڕانى لە تاریکیدا، گرنگى بودجە لە پێشخستنى شەفافیەت و چاودێرى و چاکسازى لە داهات و خەرجى؛
http://stopac.org/2022/04/22/1494/
- درەو میدیا، داهات و خەرجی گشتی عێراق؛
https://drawmedia.net/page_detail?smart-id=11582
- درەو میدیا، هەناردە، داهات و خەرجی نەوتی هەرێم لە (10) مانگی ڕابردوودا؛