چوار قسەی خۆمانە
2022-11-14 18:08:13
پەیكار عوسمان
تەقینەوەکەی تورکیا
کاتێ ژنێک خۆی بە خەڵکێکی مەدەنییدا ئەتەقێنێتەوە، ئەمە یەعنی (تیرۆر مەرگ تاریکی) ڕێک پێچەوانەی (ژن ژیان ئازادی)، ئەوەشی کە بەرژەوەندی لەوەدایە لە کەسایەتی ژن بدرێ، خودی تورکیاو ئێران و هێزە تاریکپەرستەکانی دنیان. لەبەرئەوەشی "ژن و کورد" بکەرو ئیلهامبەخشی شۆڕشی ژینان، ئیتر وا پێویست ئەکا تیرۆریستەکە ژن بێت و لێرەوە لە کەسایەتی ژن بدرێ. تاوانەکەش بهێنرێ بەسەر پەکداو لەوێوە لە کەسایەتی کوردیش بدرێ. هۆکاری ئەوەش زۆر سادەیە: وەکچۆن دروشمەکانی شۆڕشی فەرەنسی (ئازادی برایەتی یەکسانی) بووە ئیلهامێکی جیهانی، شۆڕشی ژیناو دروشمەکەشی، خەریکە ببێتە ئیلهامێکی تری جیهانی و تەکانێکی تری مێژوو، ئەمەش سیستەمی ئێستای جیهان و بەهاو بەرژەوەندی و دەزگاکانی، ئەخاتە ترس و کاردانەوە. خۆتت پێ کەم نەبێت، ڕاستە کورد زۆرکات لەخۆی بچوکترەو خەریکی شتی خوارنەتەوەییە، بەڵام هەنێ کاتیش لەخۆی گەورەترەو خەریکی جوڵەی جیهانیە!
دانیشتوانی جیهان
چوار ئاژەڵی تر بزێن، مرۆڤ ئەبێتە هەشت ملیار. بەڵێ "ئاژەڵ" چونکە مرۆڤ، هێشتا سروشتیانە ئەزێ و لەباشترین حاڵیشدا سروشتییەکەی کردو بە کۆمەڵایەتی، کە ئەمە هەر ئەویترە، بەڵام بە پاساوەوەو هەردوکی هەر زیادبوونێکی ناعەقڵی و کەروێشکییە. چ هێزی سروشت و غەریزەی مانەوە، کوێرو کەروێشکییە. چ هێزی نەریت و خیڵ و ئاین و شەڕو سەرمایە.. لەپێناو پێگەی کۆمەڵایەتی، یان دەستی کاری هەرزان و سەربازی زیاتر (کە ئەمانە فۆڕمە نوێکەی کۆیلایەتیین) دیسان هەر کوێرو کەروێشکییە. کەروێشکاندنی مرۆڤیش پێویستی بە جەهلە. جیاوازی فینلەندو بەنگلادیش هەر ئەوەیە، لە فینلەند، زۆربوون لە ئاستی سروشتی و کۆمەڵایەتییەوە، هەڵکشانەوە بۆ ئاستی عەقڵانی و ڕەهەندی سێیەمیشی بۆ دروستبووە کە هۆشیاری دایک و باوک و پلانی دەوڵەتە.. بەڵام لە بەنگلادیش هێشتا زۆربوون هەر کەروێشکییەو لە دەرەوەی عەقڵدایە. (کەروێشک و هەژاری و جەهل) پاکێجێکەو کەرانەترین فکریش ئەوەیە کە پێتوابێ زۆریی بەهێزییە، لەکاتێکا بەهێزیی چەندێتی و ژمارەیی نیە، بەڵکو چۆنێتی و عەقڵییە. یەهود دینەکەیان داخراوەو تەنیا بە زاوزێ زیادئەکەن، ئاواش هێشتا هانی زۆربوون نادەن، بەڵکو لەبری زیادکردنی ژمارە، تواناو هۆشیاری خۆیان بەرزئەکەنەوە.. موسوڵمانیش خەریکی زاوزێن و بەتەمان بەوە دنیا فەتح بکەن، لەکاتێکا کەروێشکبوون، یەعنی هەژاری و جەهل و ژیردەستەبوونی زیاتر!
یادی سلێمانی
شار کە لە ژیانەوە هاتە ناو دروشم و یادو پیاهەڵدان، یەعنی ئەو مردوەو ئەوەشی کە هەیە فاتیحای مردنەکەیەتی. شار پێویستە ئینقلاب بەسەر یادو شیعرو شانامەدا بکاو بگەڕێتەوە بۆ ناو ژیان. ژیانی ڕاستەقینەی شاریش، "فرەیی"و پاشەکشێکردنی فکری تاکڕەهەندییە. "مەدەنی"و پاشەکشێکردنی پۆستاڵی حیزب و خێڵ و مەسولە. شار ئەو شوێنەیە کە دوانەی "یاساو هاوڵاتی" تێدایە، کاتێ "هێز" سەروەربێت، ئیتر ئەوێ جەنگەڵەو مرۆڤیش هاوڵاتی نیە، بەڵکو یان وەحشەکەیە یان بارووتەی وەحشەکە. سلێمانی لەوێوە ئەبێتەوە بە شارو دواتریش بە شاری ڕۆشنبیری، کە لەداگیرکارییەوە بگوازێتەوە بۆ پێکەوەیی. ئەوەی هێزی هەیە، بە هیز داگیرکاری ئەکاو زەوی و نان و ئاوی شارەکە قۆرخ ئەکا.. ئەوەشی هێزی نیە، بە فکر داگیرکاری ئەکاو ئەخلاق و ئاین و ئازادی و بەرەی گەل.. قۆرخ ئەکاو خەڵکی تر ئەخاتە دەرەوەی بازنە. شار ئەو شوێنەیە کە داگیرکەری خۆماڵیی تێدا نیە، تەنانەت لە ژێر حوکمی داگیرکەری بێگانەشدا، شار هیشتا هەر شارە، ئەگەر ئینسانەکانی لە ژیانی پێکەوەییدابن و خەیاڵی داگیرکاری لێنەدەن. سلێمانی کاتی بەعس شارتربوو لە ئێستا، چونکە ئەوکات دەسەڵاتەکە تاکڕەهەندو جەنگەڵیی بوو، بەڵام خەڵکەکە فرەیی و شاریی بوون، ئێستا دەسەڵات و خەڵکەکەش جەنگەڵیین و کەس پێکەوەیی و فرەیی نافامێ. شار هۆشیارییەکە نەک شوێنێک، ئێمە لە غیابی شارداین و نە هەولێر بە عینوانی "پایتەخت" ئەبێتە شار و نە سلێمانی بە عینوانی "ڕۆشنبیری" ئەبێتە شار، شار لە فرەیی و پەیوەندی ئاسۆییدا شارە.
کلیپی قیناعەکە
هونەر سەر بە ئازادی ڕۆحە، خۆی ئامانجەو نابێ بکرێتە وەسیلەو داردەستی دەوڵەت و شۆڕش و پارەو ئاین و هیچ شتێک، ئەبێ تەنیا سەر بە ئازادی بێت و تەنیا لەوێشدا زیندووەو داهێنانە. بەڵام ئەو کلیپە، بۆچی هێندە جوان و ژیانییە ئەگەرچی شۆڕشاوییشە؟! چونکە لە "ڕەوایەتی"دا هونەر نابێتە داردەستی شۆڕش، بەڵکو هونەرو شۆڕش ئەبنە هاوڕێ ی یەکترو هەردوکیان لەناو ئازادی خۆیاندا ئەمێننەوە. ئالێرەوەیە هەزار گۆرانی کە بۆ سەدام وتراوە، ڕۆحی تێدانیەو بە تەنیا گۆرانییەکی حەمەجەزا ڕۆحدارە، چونکە هەزارەکە، لەناو ترس و ناچاری و ستەمکارییدایەو ئەویتریان لەناو ئازادی و ڕەوایەتی و هاوڕێیەتییدایە. کاتێ هەڵکەوتیزم هونەرت بۆ ئەکاتە پاشکۆی سەرمایەو پۆرنۆگەرایی، یان سەلەفیزم بۆت بکاتە پاشکۆی حەڵاڵ و حەرامی فیقھ، ئیتر ڕۆح و داهێنان بارئەکاو هونەریش ئازادنیەو لەناو ڕەوایەتی و هاوڕێیەتییدا نیە، بەڵکو لەناو ئەشکەوت و گیرفان و سلیکۆندایە.