ئومێد حەمەعەلی
  لەڕاستیدا كێشەی گەورە لە  بیركردنەوەی بەشێكی مرۆڤی ئێمە دا پاساوهێنانەوە و ئەرگۆمێنتسازكردنە بۆ بە حەقیقەت ناسینی واقیعی ملكەچی، پاڵپشتیكردن و بە ئایدۆلۆژیاكردنی دۆخی گوێڕایەڵی و سەربەئەویتربوونە یان لە ژێر پاساوی تێپەڕاندنی ناسیۆنالیزمدا ئەم پرۆسەی بیانو هۆنینەوەیە بەڕێدەچێت، یان بە بیانوی ناواقیبوونی یاخیبوونەوە بانگەشەی بۆ ئەكرێت، یان بە بیانوی ساختەچێتی و كێشەی جەوهەری كۆمەڵێك هێز و كەسی سیاسی ناڕەسەنەوە، دەكەونە دژایەتی هەر جۆرە هەڵگەڕانەوەیەكی مرۆڤ و كۆمەڵگە جیاوازەكانی دونیا لە ئاست ئەویتری داگیركەری خۆیاندا. ئەم بیركردنەوە بەئایدۆلۆژیكراوەی ستایشكردنی ملكەچی هیچ دەرفەتێك لە دەست نادات بۆ ئەوەی شەڕی هەر جۆرە ئازایەتی و بوێرییەكی میللەتانی تریش بكات، كە خواستی یاخیبوون لە داگیركەر و خەونی سەروەربوون بەسەر خۆیاندا بیانجوڵێنێت. ئەم نەزعە ترسناكەی بیركردنەوە لە دونیای ئێمەدا هێندە دژی خۆیەتی بەواتا فەلسەفییە بوونەوییەكەی، كە ئامادەیە لە پرۆسەیەكی ترسناكی وەك كێشەی ئۆكرانیاشدا بۆ ڕەوایەتی ملكەچی و واقیعیبوونی دەسەڵاتی ئەویتری داگیركەر و ناواقعیبوونی سەر-بە-خۆیی نیشتمان و میللەتێكی دیاریكراو بگەڕێت.
 بەئایدۆلۆژیكردنی ملكەچی دەردی كوشندەی  بیركردنەوەی ئەو مرۆڤانەیە كە دۆخی زەلیلبوون و داڕمانی شكۆمەندی وەك مرۆڤایەتی و شارستانێتی و پێكەوەژیانی جیاوازییەكان تێدەگەن. لە ڕاستیدا ئەم پاساوهێنانەوە و ستایشكردنەی ملكەچی لە ڕیشەوە كاراكتەری بكوژی جیاوازییەكانە و، بە زمانێكی لاكانییانە ئەتوانین بڵێین پاساوهێنانەوەیە بۆ ڕەوایەتی و توانەوە لە بوونی باوكی ڕەمزی، یان ئەویتری گەورەدا. ئەگەر قەراربێت مرۆڤ هەموو واقعێك بە حەقیقەت بزانێت، بەر لەوەی بیر لە بیانو هێنانەوە و هۆنینەوەی ستایشی ملكەچی بكاتەوە، پێویستی بەوەیە دەستبەرداری خودی پرۆسەی بیركردنەوە ببێت. چونكە تەسلیمبوون بەوەی واقیع حەقیقەتە ڕاستەوخۆ تەسلیمبوونە بە ئایدیای مرۆڤ و كۆمەڵگەی كۆیلەكان. 
 جەوهەری ئەم كێشەیە لە ئاستێكدا پەیوەستی بە ئایدۆلۆژیكردنی ملكەچی و عیشقە بۆ ئەویتری سەروەر، لە ئاستێكدا گرێدراوی ئەوەیە لە دونیای ئێمەدا بیركردنەوە لە لاوازترین و تراژیدیترین دۆخی خۆیدا ئەژی بەتایبەت لە پەیوەست بە تێگەیشتن و گەڕان بۆ ئەڵتەرناتیڤی جیاوازەوە بۆ ژیان بە گشتی، بۆ ژیانی سیاسی و كۆمەڵایەتی و فەرهەنگی. ئەگەر وەها بیركردنەوەیەكی تیژ و قووڵ لەئارادا بوایە لەبری گەڕانەوە و پاڵپشتی لە سیستمە دیكتاتۆری و تۆتالیتارییەكانی ئێستا و ڕابردوو، جا لە وڵاتەكانی خۆمان، یان وڵاتانی تری جیهاندا بێت، پێویستبوو هۆشیارانە سەرنجی ئەوە بدرایە كامە ئەڵتەرناتیڤی سیاسی و شارستانی لە جیهاندا سازگارترە لەگەڵ شكۆ و ئازادی مرۆڤدا. هەر ئەم نەبوونی و كێماسییەی بیركردنەوەیە لە دونیای ئێمەدا هەر كات كێشەیەكی ناخۆیی دێتە ئاراوە لەبری هەوڵدان بۆ دروستكردنی جێگرەوەیەكی سیاسی و ئەخلاقی جیاوازی دیموكراتی، شەپۆلێك لە خۆزگەخواستن و شتایشكردنی دیكتاتۆرەكان و سیستمە تۆتالیتارییە پێشینەكان دێتەوە ناو زمانی گشتییەوە؛ هەر ئەم شێوازە بیركردنەوە ڕووكەشی و ناسازگارە لە كێشە جیهانییەكانیشدا بەبێ بیركردنەوە لە كرۆكی ئەلتەرناتیڤی جەمسەرەكانی شەڕ و ململانێ لە وڵات و ناوچەكانی خۆیاندا، بەبێ تێگەیشتن لەمەترسی زاڵبوونی ئەو ئەڵتەرناتیڤانە بەسەر دونیا دا، هەمان پرۆسەی ستایشی ملكەچی و گەڕانەوە بۆ ئەڵتەرناتیڤە چەوسێنەر و فاشیستییەكان بە زەقی لە نوسین و بیركردنەوەدا دەردەكەوێتەوە.