د. ئەحمەد فاتح

ئەمڕۆ دادگای ئیتیحادی بڕیارێکی لێبڕاوانەی دەرکرد سەبارەت بە نەوت غاز کەچەندین ساڵە بۆتە مشتومڕی نێوان هەرێم وناوەند.
ئەم بڕیارە بۆتەواوی پسپۆڕانی یاسای دەستوری شتێکی چاوەڕوانکراوبوو کەئەمڕۆبێت یاخود سبەی ئەم بڕیارە دەردچێت وبڕیارەکەش هەر ئەوە دەبێت کە لەدەستوردا هاتووە وڕێگانادات هەرێم بەویستی خۆی نەوت وغاز بفرۆشێت بێ ئەوەی ناوەند ئاگاداری هیچ تەفاسیلێک نەبێت.
لەکوردستان  بەشێوازی جۆراوجۆر پێشوازی لێکراوە ئەوەی دەمەوێت باسی بکەم تەنها لایەنی دەستوریی بونی ئەم بڕیارەیە نەک دیوی سیاسی کەبێگومان لایەنی سیاسی خۆشی هەیە، بەڵام ئەوەی بەسەر کۆی بڕیارەکەدا زاڵە لایەنی یاسایی ودەستورییەتی ولەتەوقیتی سیاسیدا بەکارهاتووە.
زۆرێک دەڵێن بڕیارەکە بۆ لێدانە لەقەوارەی هەرێمی کوردستان وکۆت وبەندکردنییەتی کەبێگومان ئەمە بیانووە لاوازە. ماددەی ۱۱۲ی دەستوری عێراق بەهەردووبڕگەی یەکەم ودووەم باس لەوەدەکات هەرێم وهەموو ئەوپارێزگایانەی نەوت وغازیان تێدایە سود مەند دەبن لەم سامانە. جارێک بەوەی وەک خەڵکی عێراق لەبودجەی گشتی سود مەند دەبن جارێکی تریش وەک هەرێم کەبەشێک لەو داهاتە بۆ هەرێم دەگەڕێتەوە.
لێرەدا دەبێت ئەوە شی بکەینەوە دەستور ناچێتە وردەکاری وتەفاسیل ئەوە کاری دادگای ئیتیحادییە کە تەفسیری دەق وبڕگە دەستورییەکان دەکات، ئیختیساسی دادگای ئیتیحادی پاراستنی دەستورە نەک ئەوەی بێت وسیاسەت تێکەڵ بکات.
ئایا بڕیارەکەی دادگا لێدانە لەپێگەی هەرێم؟
بێگومان نەخێر چونکە هەرێم خۆی دەستوری نییە دوای زیاتر لە۳٠ ساڵ لەڕاپەڕین. هەرێم کۆمپانیای نەوتی هەرێمی نییە تائێستاش، بەڵێ عێراق یاسای نەوت و غازی نییە بەڵام ئەوە ڕێگا بەهەرێم نادات لەدەستوری عێراق لابدات وخۆی تاکڕەوانە مامەڵە بەنەوت غاز بکات، من باسی نەزاهەت وشەفافیەتی نەوتی هەرێم هەرناکەم.
بۆیە باشتر وایە هەرێم وەک مافی شەرعی خۆی تانە لەبڕیارەکە بدات، بەڵام بیرمان نەچێت عێراق دەوڵەتە وخاوەنی پێگەی دەستوری خۆیەتی وخۆشمان وەک هەرێم دەنگمان بەو دەستورەداوە. تانە لێدانی هەرێم لەو بڕیارە دەبێت لەسەر بنەمای یاسایی بون بێت نەک سیاسی، چونکە بڕیارەکەی دادگای ئیتیحادی تەواو بڕگە دەستورییەکانی تەفسیر کردووە وئامانجەکەی پێکاوە.