دانا رەشید 

بێ گومان لە گۆمەڵگەیەکی هۆشیاری تەندروستدا ، حیزب بۆ مەرامی تاکەشەخس و  بنەماڵەو خێل و عەشرەت دروست نابێ ، بەڵکو  بۆ ئەوە  لەلایەک  نوێنەرایەتی کردنی  ئەو چین و توێژانەی لە کۆمەڵگەدا  ئەو حیزبە ئایدیای خۆی لەسەر بینا دەکات و لە لایەکی ترەوە بەمەبەستی دەوڵەتداری و  حکومڕانی وڵات ، حیزب لەسەربنەمای ئوسوڵ و زانستی سیاسەت و ئابوری و دیبلۆماسی و  کۆمەڵایەتی و فیکری و فەرهەنگی ،  فێرگەی  ئەو کەسانەیە کە دەیانێرێتە  کایەکانی بەرێوەبردنی  وڵات ، بەڵام بە گشتی لە کۆمەڵگە دواکەوتوەکان یان  ئەو کۆمەڵگانەی کە هێشتا لەسێبەری خێڵ و بنەماڵەکاندا  ، نەخشەی دەوڵەتداری و  حکومڕانی دەکێشرێت ،  کۆمەڵگە لەگۆمی قەیرانی دروستکراوی  بە فیتی ئەملایەن و ئەولایەن ،  ململانێی بە حساب سیاسەت و حیزبایەتی و هەڵبژاردن دەکات ، کە ئەمەش  لە گەمەیەکی بێ تام و شانۆگەریەکی بێ ئەرزش بەولاوە هیچی تر نی یە ، 
رۆژنامە نوسی گەورەی عەرەب و مصر  ، محەمەد حسنین هیکل  دەڵێ ، سیاسەت لە ڕوە زانستیەکەی لە رۆژهەڵات بە گشتی و  کۆمەڵگە عەرەبیەکان بە تایبەت   تێزێکی مردوە ،   لێرەوە بۆمان دەردەکەوێت کە هەرێمی کوردستان  چەند لە سیمای بەرێوەبردندا لەسەر مۆدیلی پڕ قەیران و  پڕ گەندەڵی  مصر بینا کراوە ، کاتێ هەموو شتێک لە پێناوی سەرکەوتنی حیزبدایەو حیزبیش لەپێناوی سەرۆک یان خێڵ و بنەماڵەدایە ، لەم گەمە نەخوازراوەدا  ، هاوڵاتی لە هەموو مافێکی رەوای هاوڵاتی بوون دادەماڵرێت و دەکرێت بە هەواداری ئەم حیزب و ئەو حیزب ، لەناو حیزبیشدا دەبێت بە لایەنگری ئەم باڵ و  تەرەف و ئەو تەرەف ، لەویشدا  ئەم  کەس و ئەوکەس ،  واتە ئیدی  چ کۆمەڵگە ، چ حکومرانی  لەسەر سکەو شارێگەی خۆی لادەدات و  بەخواری بەرەو وێستگەیەکی بێ ئامان سەرهەڵدەگرێ ، هەروەک دەوترێ ئیدی   مرۆڤ و کۆمەڵگەو حکومرانی دەکەوێتە دەستی قەزاو قەدەر . لێرەوە بە هیچ جۆرێک  حیزب دروست کردن بە ئامانجی ململانێ کردنی  دەسەڵات نابیتە هیج ئەڵتەرناتیڤێک ،  بەو پێودانگەی  هەموو ململانیەکی دەسەڵات  کاتێ هەرچی  دارو نەداری میلەتە لەدەستی خۆیدا گلیدابێتەوە  ، بە جۆرێک مانای  فۆرمات کردنەوەی هەمان دەسەڵات دێت ،ئەگەر  سەرکەوتنیش بەدەست بهێنرێت لە رێگەیەک لەو رێگایانەی تاقی کراوەتەوە ، وەک ئینقلاب  یان  موزاهەرەی کەمەرشکێن ،یان هەرجۆرێکی تر ، کاتێ دەسەلاتدار بگۆریت و سیستەمەکەش وەک خۆی فۆرمات بکرێتەوە ، لێرەوە بۆ ئێستەو ئایندەی هەرێمی کوردستان هەرحیزبێک بە ئامانجی دژایەتی  بەدەرەجەی یەک پارتی و بنەماڵەی بارزانی  یان یەکێتی کە تا ئێستە دەسەڵاتیان قۆرخ کردوە  دروست ببێت ، ئەوا نەتیجە فاشیل و بێ ئەنجام دەبێت  و دەبێتە شوێنی دروست بوونی  کەسانی   وەزیرو مەسئولی بێ ئەرزشی هەڵتۆقیو خۆفرۆش ، دەبێت  کار لەسەر کۆمەڵگە و گۆرینی سیستەم  بکرێت لە رێگەی  کۆمەڵەو رێکخراوی مەدەنی  بۆ فسار خستنە سەر  ئەو حیزبە قۆرخکارانە تا  لە ژیر فشاری میلەتدا  بە رێگەی  خۆپیشاندانی مونەزەم و رێکخراو ، مانگرتنی سەرپەرشتیکراو  هێنانەوە هۆشخۆی لایەنگرانی حیزبەکان کە  لە هەواداری حیزبیەوە بگەرێنەوە سەر مافی هاوڵاتی بوون ، بۆ دروست کردنەوەی گۆمەڵگە کە حکومەتی دامەزراوەی نیشتمانی دروست بکرێت ، ئەوکات لەسایەی حکومەتدا  ، حیزب  چ پارتی یان یەکێتی یان حیزبی نوێ  ، بە  یاساو دەستور  هەوڵ بۆ گرتنەدەستی  دەسەڵات بدات لە رێگەی هەڵبژاردنەوە کاتێ هاوڵاتی بە ئازادی  دەنگ بدات نەک نۆکەری حیزبی بەکرێ گیراو ، 
نوسەرو رۆژنامەنوسی گەورەی مصر احسان عبدالقدوس لە رۆمانی  الراقسە وسیاسی ، باسی ئەو وەزیران و مەسئولانەی ئەو حکومەتە فاشیلانە دەکات  لە کۆمەڵگەیەکدا ، کە چۆن  حیزبی خۆسەپێن بەهۆی  لایەنگرانی بەکرێگیراوی خۆیانەوە  هەموو کۆمەڵگەیان بە بارمتە گرتوە ،  وڵات دەبیتە  مەلهاو کەبەرێ و راقیسەکان حوکمی تێدا دەکەن ،  بەدەیان جۆر  سەرمایەداری هەڵتۆقیو دروست دەکەن و   لە پرێکدا بۆ مەرامی خۆیان  دەیانکەن بە سەرۆکی حیزبی تازە ، وەک راقیسەی سیاسی  بۆ گەوجاندنی  زیاتری کۆمەڵگە فرێیان دەدەنە  نیشتمانەوە ، کە لە مەنزەردا دژی دەسەڵات و لە ئەساسدا کوڕی دەسەڵات ،  بەم جۆرە  بە قەولی ئێرانی وڵات لە نێوان  فاحیشەی سیسی و  راقیسەی سیاسی    نازانی کێ سیاسەتمەدارە ، بۆیە عەقڵیەتی کۆمەڵگە توشی داخورانی بیرو بروا دەبێ کە ئیدی بروای نەک هەربە سیاسەت و دەوڵەداری نامێنێ بەڵکو بروای بە هیچ کایەکی ژیان نامێنێ ، تۆ سەیری  کجیک یان کورێکی گەنج پاش ١٢ ساڵی خوێندن  بە بەرزترین پلەوە  ناوی لە هیچ زانکۆیەک دەرنەچیت ، لەولاشەوە کوڕی  راقیسەیەکی سیاسی تازە هەڵتۆقیو  بە هەزار فرتوفێڵ  ، زنجیرێک دەکاتە ملی کۆمەڵگەو وەک مەیمون سەمای پێدەکات بۆ مەرامی خۆی . 
لێرەدا کێ دژی دەسەڵاتەو کێ دۆستی دەسەڵاتە ؟ دەتوانی پێم بڵێی کێ پیاوی جاکەو کێ پیاوخراپ ،  کێ سیاسەت مەدارەو کێ راقیسە ی سیاسی ، جیاکردنەوەی  ئاسان نی یە ، کورد واتەنی چویتە شاری کوێران دەبێ دەست بەجاوی خۆتەوە بگری ،  ئەمەیە  ئەسڵی قەزیە  ، دەبێ جاومان بکەینەوە و  وەک هاوڵاتی راستیەکان ببینین ، بزانین کە ئەگەر حیزبیش دروست کەین، خۆمان دروستی کەین ، نەک راقیسەیەکی  سیاسی  بۆمان دروستکات ،  ئەگەر حیزبی نوێش دروست کەین  ئەوا  پەیمان بدەین کە دەسەڵات دروست نەکەین ،  دەسەڵات بۆ حکومەت دروستکەین .