ئازاد جۆڵا

پەیوەندی نێوان فەڕەنسا و دەسەڵاتی  هەرێمی کوردستان بەهێز نیە   بەڵکو  ئەوە  پەیوەندی نێوان فەڕەنساو کوردە بە  بەراورد  بە وڵاتانی تری زلهێز  مێژوویەکی هەیەو لەم  ڕووەشەوە  چەندین ڕووداو و هەڵوێست و بڕیار لەلایەن  فەڕەنساوە  دیارو  بەرچاوە ، ئەم هەڵوێستانەی فەڕەنساش  بەهۆی  بەهێزی و سەرکەوتوویی دیبلۆماسیەتی هەرێمی کوردستان  نەبووە  بەڵکو هۆکار گەلێکی جیهانی و ناوچەیی و نێوخۆیی هەن ، پەیوەندی فەڕەنساو هەرێم ئەگەر لەچوارچێوەی فەڕەنسا وەک دەوڵەت و هەرێم  وەک سیستەمە حوکمڕانییەکەی ماوەی  30  ساڵی ڕابردوو  سەیری بکەین   نەک هەر باش نیە و نزیک نەبوون لەیەکتری   بەڵکو ڕێک پێچەوانەو زۆرجاریش  هەرێم  بۆتە مایەی  شەرمەزاربوونی فەڕەنساو بەفیڕۆچوونی هەوڵ و هاوکاری و پلانە ستراتیژیەکانی ، ئەگەر تەنها لایەنی ئازادی بیروڕاو دیمکراسیەت و هەڵبژاردن و دەستاودەستی دەسەڵات سەیر  بکەین  بەدرێژایی ئەم ماوەیە   هەرێم  هەنگاوێکی نەهاوێشت جێگای ئومێد و ڕەزامەندی کۆمەڵگای نێودەوڵەتی و بەتایبەت  فەڕەنسیەکان  بێت ،  ئەمە جگە لە پێشلی مافی مرۆڤ و بابەتی تیرۆر و ڕفاندن و بەرتەسک کردنەوەی ئازادیەکان ،
بابەتی  هەڵکشانی گەندەڵی و ناشەفافی داهات و برسی کردنی خەڵک و گرێبەستە گوماناویەکان و دزینی مووچەی خڵک و ڕێگری لە داواو خۆپیشاندانەکان   ئەمە  بابەتێکە  لای فەڕەنسیەکان زیاتر لە سەدەیەکە  هێڵی سوورەو  تازە لە هەرێم لە لووتکەیە  ،  ئەمە جگە لە نیگەرانی فەڕەنسا و  هاوپەیمانی نێودەوڵەتی دژی داعش  لەبابەتی دۆخی  پێشمەرگەو  شێوازی پێکهاتەو  بەحزبی کردنی   تائێستاش  هەرێم  نەیتوانیووە  پێشمەرگە بەشێوازێک ڕێکبخات  وەک ئەوەی ئەوان دەخوازن  و ببێت  بە هێزێکی نیشتمانی و دوور  لە بەرژەوەندی و دەست تێوەردانی سیاسی و حزبی و بنەماڵەیی ،   لەسەرووی  هەموو ئەوانەشەوە  فەڕەنسا خاوەنی کەڵچەرێکە   جیاواز لە هەموو جیهان و تەنانەت  ئەوڕووپاش ، کە زۆر  دوور و جیاوازە  لە هەرێمی کوردستان و کۆمەڵگاکەی  ،  بەڵام  ئەوەی وایکردووە فەڕەنسا لەسەر ئاستی جیهان زیاتر لە ( گەلی کورد ) نزیک بێت بۆ ئەمەش کۆمەڵێک  هۆکار  هەن  ،   دەکرێ بەکورتی و  وەک سەرەقەڵەمێک  بیانخەینە ڕوو،
لەم دەیەی کۆتایی  ،  گۆڕانکاری گەورەو ستراتیژی لە شێوازو هەڵسوکەوت و بڕیار و دیبلۆماسیەی کۆشکی ئەلێزێ   ڕوویدا  ئەویش بەهۆی گۆڕانکاری لەناوچەی  ڕۆژەهڵاتی ناوەڕاست و بەتایبەت دوای ئەوەی کە  پێی دەڵێن ( بەهاری عەرەبی )  و جموجۆڵ و تەوژمی ئیسلامی سیاسی و بابەتی تیرۆر و دەرچوونی بەریتانیا لە یەکێتی ئەوڕووپا و هەژموون و کاریگەری زیاتری ئەمریکاو ڕووسیا و  لەولاوەش چین لەڕووی ئابووریەوە  بەسەر ناوچەکەو  بەتایبەتیش  ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست  ،  هەموو ئەمانە وای لە گەلانی فەدەنسا کرد  هەست بە کەمبونەوەو  پەراوێزخستنی  وڵاتەکەیان بکەن ئەمەش وایکرد  گۆڕانکاری لە سیاسەتی فەڕەنسا زۆر بە زەقی و  بە خێرایی  بێتە ئاراوە ،  بۆ ئەمەش  نمونە  زۆرن ،  وەک ئەوەی  لیبیا و لبنان و سوریا و عێراق و توندی پەیوەندییەکانی لەگەڵ تورکیاو ئێران و چەندین نمونەی تر ،
کورد لەناوچەکە گەورەترین نەتەوەی بێ دەوڵەتە و دەیان جار ڕووبەڕووی جینۆساید و لەناوچوون  بۆتەوە  لەسەر دەستی وڵاتە داگیرکەرەکانی کوردستان و هەمیشە فەڕەنسا وەک پڕەنسیپ  لە ئەنجومەنی ئاسایش و یەکێتی ئەورووپاو  دژی  ئەم تاوانانە  وەستاوەتەوە و  ڕێگری کردوە   تەنانەت  ئەگەر  بەتەنهاش  بووبێ ، فەڕەنسا  دەزانی  پرسی کورد  پرسێکی ڕەوایەو  لەڕووی جوگرافی و مرۆیی و ئابووری و سیاسیەوە کارتێکی گرینگە  لەناوچەکەو  ساڵانێکی زۆرە  فەڕەنسا چاوی لەسەر ئەم دۆرەو  ئەم ناوچەیە ، هەر بۆیە فەڕەنسا دەخوازێ لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست  دۆستی کورد بێ و هەمیشە هەوڵی پارێزگاری لە کورد و دۆزەکەی داوە ،  بەڵام  ئەوە کوردە و بەتایبەت  کوردستانی عێراق و بەتایبەت تریش لە دوای ڕاپەڕینەوە  نمونەیەکی زۆر خراپی لە ڕووی  سیاسی و حوکمڕانی و دیبلۆماسی و ئابووری و مافی مرۆڤ و یەکتر قبوڵکردنیان  پێشکەش کرد ، ئەم ئەزموونە حوکمڕانیەی هەرێم هۆکاربووە  بۆ مانەوەی  پرسی کورد  تا ئێستا بەم  شێوەیەو دوورکەوتنەو  پچڕان و نیگەرانی  بەردەوامی دۆستەکانمان و نەمانی متمانەی ئەوان  بە داهاتووی سیاسی  ئەم هەرێمە ، بەپێچەوانەوە  ئەگەر هەرێم  نمونەی حوکمڕانیەکی دیموکرات و مرۆڤ دۆست و شەفاف و لەنێوخۆدا  بەهێزو ئاوێتەی خواست و ویستی  خەڵک بوایە  بەدڵنیاییەوە ئێستا دۆخەکە جۆرێکی تر و  پێگەی کورد لە شوێنێکی تر و پەیوەندی و دیبلۆماسیەتی و دۆستەکانی کوردیش لە شوێن و بە جۆرێکی تر دەبوو ...

 هەولێر