Draw Media

سەردانەكەی  سەرۆكی هەرێم  بۆ توركیا و چەند سەرنجێك  . 

سەردانەكەی  سەرۆكی هەرێم  بۆ توركیا و چەند سەرنجێك  . 

2020-09-05 19:05:54


ساڵح ژاژڵەیی 
سەرەتایەكی كورت: بە درێژایی 29 ساڵی حوكمرانی   یەكێتی وپارتی  هەر وەڤدێك بۆ هەر شوێنێك  چوبێت  هاولاِتیان  بە گشتی كۆمەڵێك سەرنج و گومانیان هەبوە . دواجار دەریش دەركەوت   كەوت  هەموو سەرنج و گومانەكانیش  لەشوێنی خۆیاندابون . ئەگەر چونی وەڤدەكە گرنگ بوبێت  بۆ پارتی خۆی ، ئەوە  سەرۆكی وەڤد دەبوو هەر پارتی بێت . 
خۆ ئەگەر ئەو مەبەستەی  وەڤدەكەی بۆ  ڕێك خرابێ زۆر گرنك نەبوێت و  زیاتر پڕۆتۆكۆلی بوبێت و بەرژەوەندی  تایبەتی پارتی تێدا نەبوبێت ، ئەوا وەڤدێكی گەورەیان لە هەموو حیزبەكان  پێك هێناوە و  هەمویانیان دەخەڵەتاند . 
خۆ ئەگەر بارودۆخەكە پێویستی بەوە هەبوبێت  وەڤدێك پێك بهێنرێت  و بە ناچاریش یەكێتی تێیدا بەشدار بوبێت ، ئەوا لە كاتی چونی وەڤدەكەدا بۆ ئەوشوێنە هەر چۆنیك بێت پاشقولێكیان لە ئەندامانی تری وەڤدەكە  گرتوەو فرسەتیان هێناوە لە پشتی پەردەوە كاری خۆیان كردوە  .  بۆ زیاتر ڕون كردنەوەی ئەم بۆچونانە سەیری ئەم نمونانەی خوارەوە بكەن .
یەكەم : جارێكیان وەڤدێكی هەرێم بە سەرۆكایەتی نێچیر بارزانی دەچنە بەغدا بۆ وتو وێژ لەسەر كیشەكانی نێوان هەرێم و بەغدا . هەرچەندە مێژوەكەیم لەیاد نەماوە  بەڵام ئەوەندەم لە یاد ماوە سەرۆكی  لایەنی وەڤدی یەكێتی سەعدی ئەحمەد پیرە دەبێت .  كۆبونەوەی ئاسایی تەواودەبێت . بەڵام لە شەودا نێچێر بارزانی و چەند كەسێك لە حیزبەكەی خۆی ، خۆیان دەگەیەننە لای سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران . دیارە  بۆ دەسكەوتی تایەبتی حیزبەكەیان  چون . بۆ بەیانی كە ئەوە ئاشكرا دەبێت و برادەرانی یەكێتی گلەیی دەكەن ، لەوەڵاما دەڵێن : كاك نێچیر هەندی قسەی تایبەتی خۆی هەبوو ، بەڵام لەبەر ئەوەی عەرەبی باش نازانێت ، ئێمە وەكو وەرگێڕ لەگەڵی چوین .  سەعدی ئەحمەد پیرە عەرەبی زانێكی زۆر باشە . بۆ ئەوەی هیچ گومانیك دروست  نەبێت ،  ئەو بەشداری دانیشتنەكەی بكردبایە ، باشتر نەدەبوو ؟؟؟.
دووەم : لەم چەند رۆِژەدا  سەرۆكی فەڕەنسا  سەردانی بەغدای كرد ، سەرۆكی هەرێمیش  سەردانی سەرۆكی فەرەِنسای كرد لە بەغدا . دیارە  چونەكەی سەرۆكی هەرێم بۆ بەغدا لەسەر داوای سەرۆكی فەڕەنسا بوەو ئەوەش مانای وایە چیتر هەوڵیر  بایەخی جارانی نەماوە . لەبەر ئەوەی ئەم كۆبونەەیە  هەم ماوەكەی زۆر نەبوەو  هەم شتی نەهینیشی تێدا  باس نەكراوەو هیچ دەسكەوتێكی تایبەتی پارتیشی تێدا نەبوو ، سەرۆكی هەرێم هەردوو جێگرەكەشی لەگەڵ خۆی بردن . لە لایەك دڵی جێگرەكانی خۆش كرد . لە لایەك دڵی یەكێتی و گۆڕانیشی ڕازی كرد  بەوەی گرنگی بە نوێنەرەكانیان دەدات . لە لایەكی تریشەوە پارتی هیچ زیانێك ناكات .
بەڵام  دوای گەڕانەوەی سەرۆكی هەرێم لە بەغدا یەكسەر سەفەری كرد بۆ توركیاو لەگەڵ سەرۆكی توركیاو وەزیری دەرەوەی توركیا كۆبونەوەی كرد . بەڵام ئەم جارەیان هیچ لە جێگرەكانی  لەگەڵ خۆی نەبرد ، هەموو ئەندامانی وەڤدەكە  لە نزیكەكانی خۆیی و سەر بە حیزبەكەی خۆی بون .  كەواتە خەڵك حەقیەتی پرسیاریشی هەبێت و گومانیشی هەبێت  لەم دوو سەردانەی سەرۆكی هەرێم .   پێش ئەوەی بۆچونی خۆم   لەسەر ئەم سەفەرەی سەرۆكی هەرێم دەربڕم ، پێم خۆشە ئەمانەشتان وەبیربێنمەوە بۆ ئەوەی بزانن چۆن پارتی هەمیشە خەرێكی پاشقول گرتنە .
یەكەم : زوربەتان ئەوەتان لەبیرە كە وەڤدێك بە سەرۆكایەتی نێچیر بارزانی  وەكو سەرۆكی حكومەت و  قوباد تاڵەبانی وەكو جێگری سەرۆكی حكومەت سەردانی مۆسكۆیان كرد .  وابزانم بڕی 3 ملیار دۆلار  قەرزیان وەرگرت . لە بری ئەوە نەوتی خاویان پێدان. بۆری نەوتی هەرێمیان  پێ فرۆشتن . ڕێگایان پێدان  نەوتیش دەرێنن .
 ئەوەی زۆر گرنگە و دەمەوێت  ئاماژەی بۆ بكەم كە پارتی هەمیشە یەكێتی خەڵە تاندوە ئەمەیە : نوێنەری ڕەسمی حكومەتی هەرێم لەو كاتەدا  لە مۆسكۆ هەبوو ، ئامۆزای  كاك قوباد خۆشی بوو ، ئەویان بەشداری پێنەكرد لەكاتی گفتوگۆ و  ئیمزاكردنی گرێبەستەكە ، بەڵام نوێنەری پارتی وەكو حیزب  بەشداری كۆبونەوەكە بوو . ئەگەر من بومایە  لەشوێنی كاك قوباد هەرگیز ئەوسوكایەتیەم  قبوڵ نەدەكرد و كۆبونەوەكەم جێ دەهێشت .  بەڵام نازانم  بۆچی ئەوەی نەكرد؟؟  
دووەم : هەموتان ئەوەتان باش لە یادە  كە ماوەی پیشو چەندین جار وەڤدی حكومەتی هەرێم سەردانی بەغدای دەكرد  بۆ گفتوگۆ لەسەر پارەو بودجە . وەڤدەكە ئەوەندە زوو زوو دەچونە بەغدا وای لێهاتبوو پێیان دەگوتن ، تكایە تا ئاگادارتان نەكەینەوە  مەیەنەوە بۆ  بەغدا . بۆ ئەمەیان سەرۆكی وەڤد كاك قوباد بوو . دیار بوو زۆریشی لاگرنگ بوو كە كراوە بە سەرۆكی وەڤد .  بەڵام ئەگەر پارتی بیزانیایە  خێری بۆ خۆی تێدایە ، هەرگیزكاك قوبادیان نەدەكرد بەسەرۆكی وەڤد . دیارە حكومەتی بەغدا دیقە دیقەی بە وەڤدی هەرێم دەكرد . ئەوەیان لە بیر مابوو كە كاتی خۆی نێچیر  بارزانی دەیگوت  بەغدا  پارەی نەماوەو ئیفلاسی كردوە .
كە وەڤدەكە دەگەڕایەوە و بۆ كاك مەسرۆریان باس دەكرد ڕازی نەدەبوو بە مەرجەكانی بەغدا . دواجار كە ناچار بون و هیچ ڕێگایەكی تر نەما لەبەر دەمیان  هەر بەو مەرجانە ڕازی بون كە لە كۆبونەوەكانی پێشو حكومەتی بەغدا ڕازامەندی دەربڕیبو. بەڵام  مەسرور بارزانی هەموو ڕەنج و ماندوبونەكی كاكە قوبادی  كرد بە هی خۆیی و تەلەفونی بۆ مستەفا كازمی  كرد كە ڕازین بە مەرجەكانی  ئێستای بەغدا . 
دوای ئەوە كرا بە هەڵڵاو گوایە ئەوەی ئەو وەڤدە بە چەندین  جار  كۆبونەوە نەیان توانی ئەنجامی بدەن  و بگەنە ڕێكەوتن ، بەڵام كاك مەسرور بە  یەك  تەلەفۆن جێ بەجێی كرد . سەیركەن چۆن لیرەشدا  كڵاویانكردە سەری كاك قوبادی زۆر گوناح .ئەگەر كاك قوباد كەسێكی شارەزای سیاسەت و  فرت و فێل بوایە هەر نەدەبوو  بچێتە ژێر ئەوەی ببیتَە سەرۆكی وەڤد و بچێتە بەغداو خۆی بكات بە خاوەنی ئەو كارەساتانەی كە پارتی بەسەر ئەم میللەتەی هێناوە .
 هیوادارم  چیتر كاك قوباد  نەچێتەوە بۆ بەغدا بۆ قسەكردن لەسەر بودجە و بە پارتی بڵێن : فەرمون چۆنتان وێران كردوە ئاواش چاكی بكەنەوە . بەڵام وەكو  باس دەكرێت  وەڤدەكە بە سەرۆكایەتی  كاك قوباد  دەچێتەوە بۆ بەغداو كە چەلەحانیەكەی تەواو كرد ، بۆئیمزا كردنی بڕیاری كۆتایی  كاك مەسرور دەچێت و  سەركەوتنەكە دەكات بە هی خۆی . 
سێیەم :  لە دوای ڕاپەڕێن و ئەو كاتەی  سێ پارێزگای هەرێمی كوردستان وەكو ناوچەی دژە فڕین  دیاریكران ، فڕانسۆ میتران سەرۆكی ئەوكاتەی فەڕەنساو زۆر دۆستی كورد بوو . داوای وەڤدێكی كوردی كرد سەردانی فەڕەنسا بكەن .  كە وەڤدەكەدەچنە فەڕەنسا  پێشنیاری ئەوەیان بۆ دەكەن كە هەوڵ دەدەن كەركوكیش بخنە ناوچەی دژە فڕینی فڕۆكە جەنگییەكانی بەعس و  هێزێكی تایبەتی  پۆلیسیش  بۆ ئیدارەدانی شارەكە دروست بكەن . ئەوەش بە مانای ئەوە دەهات هێواش هێواش  كەركوكیش بخەنە سەر هەرێمی كوردستان . ئەگەر كورد  سیاسەتی بزانیایە ئەوە هەنگاوی یەكەم دەبوو بۆ ئەوەی هەرێمی كوردستان  بە كەركوكیشەوە  بە تەواوی سەر بەخۆ بێت . 
هەر كە كۆبونەوەكە  تەواو دەبێت و وەڤدەكە دەگەڕێتەوە بۆ هەرێمی كوردستان ، هوشیار زێباری  لە توركیا لادەدات و دەچێتە  لای بەرپرسانی تورك و لە  هەموو ناوەرۆكی  كۆبونەوەكە ئاگاداریان دەكەنەوە . ئەوكات توركیا دەیكاتە هاوار و عێراقیشی لێ‌ ئاگادار دەكەنەوەو ئەو پرۆِژە  گرنگەی فەڕەنسا بۆ كورد  لە بار دەبەن . 
چوارەم: كاك نەوشیروان یادی بەخێر بۆی گێراینەوە و وتی بەرپرسە فەڕەنسیەكان  ئامادەیی خۆیان نیشاندا كە باشترین كەسانی شارەزا لە بواری یاساو كاری پەڕلەمانێدامان  بۆ  بنێرن بۆ نوسینەوەی دەستور بۆ ئەوەی كاتێك لەگەڵ بەغدا  ڕێكەوتن دەكەین و  دەقە یاساییەكان دەنوسرێنەوە  توشی هەڵە نەبین و بزانین داوای چی دەكەین . لە درێژەی قسەكانیدا وتی : پارتی ڕازی نەبوو لە ترسی ئەوەی بەغدا لێیان عاجز نەبێت . 
پێنجەم: هەموشتان لە بیرتان ماوە  چۆن لە خولی یەكەمی پەڕلەماندا پارتی  ڕازی نەبوو  داوای  فیدڕاڵی  بكەین و ئەوان هەر سوور بون لەسەر حوكمی زاتی .  ئەمانە كۆمەڵێك  پرسی گرنگن و بەپێویستم زانین بیرتان بهێنمەوە . سەیری ئێستای پارتیش بكەن ، لە لایەك ڕاپرسی   ئەنجام دەدەن بۆ سەربەخۆیی كوردستان و  خۆیان كردۆتە قارەمان . هەر ئەم سەرۆكی هەرێمەی ئێستایە كاتی خۆی دەیفەرمو ئێمە ئابوری خۆمان سەربەخۆ دەكەین و  نەوتی خۆمان بۆ خۆمان دەردێنین  و دەیفرۆشین چونكە ناچارین ئەوە بكەین بەغدا  ئیفلاسی كردوە . ئەم جارەش لە بەغدا لەبەر دەم مستەفا كازمیدا دەیفەرموو : من شانازی بە عێراقی بونی  خۆمەوە دەكەم .  
ئێستا كاتی ئەوەیە بپرسین : چی لە پشتی سەردانەكەی سەرۆكی هەرێمەوەیە  بۆ وڵاتی توركێا ؟؟. 
هەموو كەسێك لە ئێمە حەقی خۆمانە گومانمان هەبێت  لە سەردانەكەی سەرۆكی هەرێم بۆ توركیا . حەقی خۆشمانە بپرسین بۆچی سەرۆكی هەرێم  كتوپڕ دوای كۆبونەوەی  لە گەڵ سەرۆكی فەڕەنسا ، گەڕایەوە بۆ هەولێر و  سەفەری كرد بۆ توركیا  . لەبەر ئەوەی  سەرۆكی هەرێم  پێشتر  و لە كاتێكدا  هیچ پۆستێكی حكومی نەبوە خۆیی و ئاشتی هەورامی چونە  توركیاو گرێبەستی نەوت و غازی  لە گەڵ توركیا  بۆ ماوەی  50 ساڵ  مۆر كردوە .  نێچیر بارزانی هەرێمی كوردستانی توشی  قەیرانی دارایی وئیفلاسبون كردۆتەوە . مەترسی لەناو چونی قەوارەی هەرێمی كوردستانیشی دروست كردوە . بۆیە هەر سەفەرێك بە تەنها ئەنجامی بدات ، گوماناوی و جێگەی موتمانەی  جەماوەر نابێت .  
كێ ناڵێت لەم سەردانەشیدا  پەندێكی  لەوە خراپترمان پێ نادات ، كارەساتێكی گەورەی ترمان بەسەر دا ناهێنێت .لەوانەیە  كارێك بكات  بە حسابی خۆی  هەڵەی پێشوی چاك بكاتەوە ، بەڵام  خرابتریشی بكات.  باشە بۆچی سەفەری كردوە ، ئایا پرسی بە پەڕلەمان كردوە ، ئایا سەردانەكەی حیزبییە ، بنەماڵەییە ، یان حكومییە ؟؟ ئەمانە هەموو پرسیارن و وەڵامیان دەوێت و نابێ  وەكو مۆركردنی گرێبەستی  50 ساڵەی نەوت و غاز تێپەڕێت و كەس نەزانێت .  ماوەتەوە ئەوەی بۆچونی خۆم دەربڕم  لەسەر ئامانجی سەردانەكەی  سەرۆكی هەرێم  بۆ توركیا:
یەكەم :  نێچیر بارزانی  پەیوەندی شەخسی باشی لەگەڵ بەرپرسانی تورك هەیە و لە هەمان  كاتیشدا مامەلەی بازرگانی  زۆر گەورەشی لەگەڵ توركیا هەیە ، بۆیە خۆی بە دۆستی بەرپرسانی تورك دەزانێت ،  لەوانەیە  هەندی زانیاری  گرینگی لە كاتی كۆبونەوەكەدا لە پەناوە دەست كەوتبێت و پەیوەندی بە توركیاوە هەبوبێت  و بیەوێت  بەرپرسانی توركیا ئاگادار بكاتەوە بۆ ئەوەی زیاتر ببێتە جێگای متمانەیان .
دووەم :لەوانەیە بەرپرسانی توركیا خۆیان داویان لی َكردبێت  سەردانی توركیا بكات و  بیانەوێت  زانیاری وردیان دەسكەوێت لە بارەی كۆبونەوەكەوە  چونكە خۆیان دەزانن پەیوەندییان  لەگەڵ مستەفا كازمی باش نییە. 
سێیەم :لەوانەیە  بۆ قسەكردن بێت  لەسەر پرسی پەكەكە .  كێ ناَڵێت  توركیا  بڕیاری  نەدابێت  پەلاماری  قەندیل  نەداو  داوای هاوكاریش  لە پارتی بكەن . 
چوارەم : ئەی  بۆچی  بۆ مەبەستی  هەڕەشە كردن نەبێت لەپارتی و ئاگاداریان بكەنەوە  لەوەی نەبنە پاڵپشتی  كازمی . 
پێنجەم : بە دووریش نازانرێت  سەرۆكی هەرێم خەرێكی ئێمزاكردنی  گرێبەستێكی تر بێت و وەعدیان بداتی  ئەگەر هەرێمی كوردستانی عێراق داگیر بكەن و  ئەوان بكەنە حاكمی  هەرێم، ئامادەن پاڵ پشتییان بكەن . 
ئەمانەی كە من نوسیومن  هەمویان ئەگەرن و پرسیارن  . هەتا ئەو  كاتەی بنەماڵەی بارزانی ئاوا بە نەهێنی  پەیوەندی  لەگەڵ  ئەم وڵات و ئەو وڵات ، ئەم تاقم و ئەو تاقم  ، ئەم كەس و ئەو كەس  ببەستن و كەسی لێ‌ ئاگادار نەكەنەوەو هەر خۆیان بیزانن ، گومانەكانیش هەر بەردەوام دەبن . هیوادارم سەردانەكەی ئەم جارەی سەرۆكی هەرێم  بۆ زیان گەیاندن نەبێت  بە هەرێمی كوردستان .  
هیوادارم هەردوو جێگرەكەشی  بێدەنگ نەبن و  لە گەڕانەوەیدا داوی لێ بكەن  هۆكاری سەفەرەكەی  بۆ توركیا بۆ پەڕلەمان و  ڕای گشتی  ڕون بكاتەوە .چونكە ئەگەر ئەنجامێكی خراپی  هەبێ ، ئەوان وەكو نوێنەری دوو خیزبی بەشداری حكومەت ، ڕوبەڕوی  بەرپرسیاریەتی دەبنەوە . 
3/9/2020  

    

بابه‌تی په‌یوه‌ندیدار
مافی به‌رهه‌مه‌كان پارێزراوه‌ بۆ دره‌و
Developed by Smarthand