گۆڕان نەخشی هێنا یان پارتی تۆڵەی خۆی كردەوە؟
2019-02-20 11:48:25
راپۆرت: ئارام مەحمود
ڕەنگە هیچ هێزێك بە ئەندازەی بزوتنەوەی گۆڕان ئەزمونی تاڵی لەگەڵ ڕێككەوتنی سیاسیدا نەبێت، بەجۆرێك هەر كات ناوی ڕێككەوتن دەهێنرێت، دەستەواژە بەناوبانگەكەی نەوشیروان مستەفا "عیبرەت لەجێەجێكردندایە" لەپاڵیدا وەك پاشگر قوتدەبێتەوە، دەستەواژەیەك وێڕایی ئەوەی بێمتمانەیەكی قوڵ لەپشتیەوە خۆی مەڵاسداوە، دەستخەڕۆییو نەبوونی هیچ گەرەنتییەك بەشێكی تر لەوێنە گشتییەكەی.
بزوتنەوەی گۆڕان لەتەمەنی خۆیدا چوار ڕێككەوتنی سیاسی كردووە، سیانیان (نەوشیروان مستەفا) ڕێكخەری پێشوی بزوتنەوەكە هێشتا لە ژیاندابووە.
یەكەم: ڕێككەوتنە 25 خاڵییەكەی دەباشان لەگەڵ یەكێتی نیشتمانی كوردستان لە 17/5/2016.
دووەم: ڕێككەوتنی دابەشكردنی پۆستەكانی هەردوو پارێزگای سلێمانیو هەڵەبجە لەگەڵ یەكێتی نیشتمانی كوردستان لە ساڵی 2014.
سێیەم: ڕێككەوتنی (پێكهێنانی كابینەی هەشتەم) لەگەڵ پارتی دیموكراتی كوردستان لە 17/4/2014.
چوارەم: ڕێككەوتنی 18ی شوباتی ئەمساڵ لەگەڵ پارتی دیموكراتی كوردستان بۆ پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەتی هەرێم كە لە پیرمام ئیمزاكرا.
ڕێككەوتنی یەكەم لەگەڵ یەكێتی، تەنها یەك خاڵی لێ جێبەجێكرا، ئەویش بڵاوكردنەوەی دەقی ڕێككەوتنەكە بوو بۆ ڕایگشتی، ڕێككەوتنی دووەم گەرچی ئاڵوگۆڕی تەواوەتی نەكرا لە پۆستەكان بەوشێوەیەی لەسەری ڕێككەوتبون، دوای كێشمەكێشێكی زۆر بەشێك لە بڕگەكانی جێبەجێكراو یەكێتی پۆستی پارێزگاری سلێمانی رادەستی گۆڕان كرد.
ڕێككەوتنی سێیەمیش، دوای توندبونەوەی ململانێی پارتیو گۆڕان لەسەر هەمواری یاسای سەرۆكایەتی هەرێم، پارتی تاكلایەنە هەڵیوەشاندەوەو، تیمی گۆڕانی لە حكومەت و سەرۆكایەتی پەرلەمان دورخستەوە.
ڕێككەوتنێكی جیاواز !
زۆرێك پێیانوایە ئەم ڕێككەوتنە نوێیەی بزوتنەوەی گۆڕان لەگەڵ پارتی دیموكراتی كوردستان، ڕێككەوتنێكی جیاوازە لەوانەی پێشخۆیو، ئەگەری سەركەوتنو بەردەوامبوونی زیاترە، لەبەر كۆمەڵێك هۆكار كە ڕەنگە دیارترینیان ئەمانە بن:
* یەكلاكردنەوەی پرسی سەرۆكایەتی هەرێمو لەكۆڵكردنەوەی ئەو كێشەیە گەورەیە بێت كە بووبوو بە سەرئێشەیەكی گەورە بۆ پارتی، لەڕێی پرۆژە یاسایەكەوە كە فراكسیۆنی گۆڕان لەخولی پێشوودا پێشكەشیكردو، كۆتایی بەو مشتومڕە قوڵە هێنا، كە بووە هۆكاری تەقینەوەی كێشەكان و لێكترازانی گۆڕان و پارتی لە ڕابردوودا.
* لە وجودی نەوشیروان مستەفادا، یەكێك لەو پرنسیپانەی كە بزوتنەوەی گۆڕان سەرسەختانە بەرگریی لێدەكرد، دەستكاریكردنی (سیستمی سیاسی)بوو، گۆڕان لەڕابردوودا شەڕێكی گەورەی كرد لەسەر پرسی گۆڕینی سیستمی سیاسی لە (سەرۆكایەتی)یەوە بۆ (پەرلەمانی)ی، گەرچی ئەم خولە سەرۆكی هەرێم لە پەرلەمانەوە هەڵدەبژێرێت، بەڵام گەرەنتی نییە بۆ خولەكانی داهاتوو هەر بەوشێوە بڕوات، پێناچێت بۆ گۆڕان ئەم پرسە هاوشێوەی جاران جێی بایەخ بێت، بەوپێیەی لەم خولەدا گۆڕان پۆستی جێگری سەرۆكی هەرێم وەردەگرێتو، بەپێی زانیارییەكانیش لە دانوستەكاندا گۆڕان دوایكردووە جێگری سەرۆكی هەرێم دەسەڵاتی هەبێت، پارتیش پەسەندی كردووە، ئەگەر جێگر دەسەڵاتی هەبێت، بێگومان سەرۆك دەسەڵاتەكانی زیاترە، ئەوەش پێچەوانەی داواكانی ڕابردووی گۆڕانە، كە تەئكیدی دەكرد دەسەڵاتەكانی سەرۆك دەبێ تەشریفاتی بێت، ئەمە بەهەموو پێوەرێك گۆڕانی گەورەیە لە ڕوئیاو دونیابینی بزوتنەوەی گۆڕان، لەدوای نەوشیروان مستەفاوە.
ئەم دوو هۆكارە بەپلەی سەرەكی وادەكەن گۆڕانو پارتی كەمتر بەریەكبكەونو زیاتر بەگیانی تیمێكی هاوبەش كاربكەن.
پارتی مەحكومە بچێتە ژێرباڵی
كۆمەڵێك هۆكاری بابەتی هەن پارتی مەحكوم دەكەن دەستی بەباڵی گۆڕانەوەبێتو بەپێچەوانەی ڕابردوو لەبری كەنارخستنی، هەوڵی بەهێزكردنی بدات، یەكێك لەو ئەگەرانەی پێشبینی دەكرێت لە ئایندەیەكی نزیكدا لە گۆڕپانی سیاسی هەرێمی كوردستان بێتەگۆڕێ، گۆڕانكاری جەوهەرییە لە سیاسەتی پارتی دیموكراتی كوردستان، بەتایبەت لەگەڵ یەكێتی نیشتمانی كوردستان، كە سنوری تۆڵەكردنەوە تێدەپەڕێنێت لە ڕوداوەكانی 16 ئۆكتۆبەرو، ململانێكانی نێوانیان لەسەر پۆستەكانی بەغداد.
بەقسەی زۆرێك لە بەرپرسانی پارتی، كێشەی گەورەی حزبەكەیان لەگەڵ یەكێتی لەدەستدانی متمانەیە، لەدوای ڕیفراندۆمەوە پارتی بەگومانو ترسێكی گەورەوە (خۆیان وتەنی) لە هەنگاوەكانی "جەلالییە تازەكان" دەڕوانن، ماوەیەكی زۆر ترسی ئەوەیان هەبوو كە "بەیانی لەخەو هەستان هەستان، حەشدی شەعبیان بردبێتە سەریان لە هەولێر".
خێری لە شەڕ بینی
ڕەنگە دووكەس نەدۆزیتەوە ناكۆك بێت لەسەر زۆرو زەوەندی ئەو پۆستانەی دەست گۆڕان كەوتوون لەكابینەی نۆیەمدا، دوای هەستكردنێكی درێژ بە مەغدوریی، ئێستا گۆڕان دەستی لەملی سەركەوتندایە، بەرپرسانی ئەو حزبە پێیانوایە ئەو "گزییەی" لە هەڵبژاردنەكاندا لێیانكرا، لە دانوستانەكاندا بەدەستیهێنایەوە، كە بە ئازایەتی و لێهاتویی وەفدی دانوستكارەكەیان دەزانن.
بەدەر لەمە، پرسیارێك بۆ زۆرێك كەس دروستبووەو كە دەپرسێت" ئاخۆ پێوەری سەركەوتن لای گۆڕانیش هاوشێوەی هێزەكانی تر بوەتە بچڕینی زۆرترین پۆست، وا بەوشێوەیە لە سەركەوتن دەڕوانێ ؟"، لەكاتێكدا پێشتر پۆستی ئەكردە قوربانی لەپێناو پرنسیپەكانی !، بەستنەوەی دەستكەوتەكان بە لێهاتوییو شارەزایی دانوستكارەكانی، ڕاكردنێكی ئاشكراو بێتەمومژە لەوەڵامی كۆمەڵێك پرسیار، كە دیاترینیان، گۆڕان چۆن بە 12 كورسی ئەم سەركەوتنەی تۆماركرد، لەكاتێكدا بە 24 كورسیو لەحزوری نەوشیروان مستەفادا ئەوە بەدەستنەهات؟ ئەمە بەفیعلی بەرهەمی دانوستانە یان پاداشتی هەڵوێستەكانێتی؟ چی گۆڕاوە ؟، پارتی تێڕوانینی بۆ گۆڕان گۆڕاوە ؟ یان ئەوە گۆڕانە بەفیعلی گۆڕاوەو چیتر ئەو هێزە نەماوە ئەگەری دروستكردنی مەترسی لێبكرێت؟
پرسیاری هەرە جەوهەری ئەوەیە، گۆڕان لەكوێی ئەو بێمەنەتییەدا، كە پارتی پیشانی یەكێتیدا لە هەڵبژاردنی دەستەی سەرۆكایەتی پەرلەمانی كوردستان؟ وەك هەندێك دەڵێن وەڵامەكان هەرچییەك بن، دواجار سیاسەت دەرفەتەو، گۆڕانیش لەكاتێكی گونجاودا هەلەكەی قۆستەوەو، توانی سود لە ناكۆكییو ململانێكان یەكێتی و پارتی وەربگرێت، هەروەك چۆن یەكێتیو پارتی-ش لە زیاد لەوێستگەیەدا گۆڕانیان لە دژی یەكتر بەكارهێناوەو، توانیویانە دەستكەوتی سیاسی زیاتر بچننەوە.
گۆڕان لەم یارییەدا وەرەقەیەكی بەنرخ بوو بۆ پارتی، بۆیە لە قەبارەی ئێستای وەك حزبو ژمارەی كورسییەكانیشی لەپەرلەمان زۆر زیاتر حسابی بۆ كرد، ئەمە بەڕای زۆرێك جەوهەری مەسەلەكەیە نەك هۆكارێكی تر.
ئەو سەخاوەت و دەستبڵاوییە لەگەڵ گۆڕان، لە گەڕی یەكەمی یارییەكەدا دەرفەتی ئەوەی بۆ پارتی ڕەخساند چیتر چاوەڕێی یەكێتی نەكاتو، لە هەڵبژاردنی دەستەی سەرۆكایەتی پەرلەمان بێمنەتانە مامەڵەی لەگەڵ بكات، دووریش نییە لە گەڕی دووەمی یارییەكەو، لەحاڵەتی پێداگری یەكێتی لەسەر هەڵوێستەكانی، بۆ پێكهێنانی حكومەتو دابەشكردنی وەزارەتەكانیش پارتی هەمان سیناریۆ دوبارەنەكاتەوە، بەتایبەت دوای ئەوەی پۆستەكانی بزوتنەوەی گۆڕان دیاریكراون، ئەگەر هەیە هاوشێوەی سەرۆكی پەرلەمان، پشكی یەكێتی لە وەزارەتەكانیش بە وەكالەت پڕبكاتەوە، تا ئەوكاتەی یەكێتی دێتە ژێربار.
پارتی ئەگەر هەردوو گەڕەی یارییەكەش بەرێتەوە، پێناچێت هەر بەوەوە بوەستێت، سەخاوەتی پارتی لەگەڵ گۆڕان تەنها كۆمەڵێك پۆست نیە، بەڵكو ڕوئیایەكی سیاسی تازەشی لەپشتەو پێدەچێت بەشێك بێت لە ستراتجی پارتی لەقۆناغی داهاتوودا، كە ئەگەر نەتوانێت گۆڕان بكات بە بەدیلی یەكێتی، ئەوا لایەنی كەم ئەیكات بەهێزێك كە سەنگ و قورسایی هاوتای یەكێتی بێت لەدەسەڵاتداو، وەك ڕكابەر و شەریكو مەترسییەكی هەمیشەیی بەرامبەری ڕایگرێت.