راپۆرت: درەو
ساڵی 1992 كە یەكەم هەڵبژاردن لە كوردستان كراو ناكۆكی لەسەر ئەنجامەكانی لەنێوان پارتی و یەكێتیی دروستبووە، حكومەت و پەرلەمانی (فیفتی بە فیفتی) لەسەر ئەو بنەمایە دروستكرا كە دوای پێنج مانگ و بەدیاریكراوی لە (15ی ئۆكتۆبەری 1992)دا هەڵبژاردن دووبارە بكرێتەوە؛ یاخود هەڵبژاردنێكی نوێ بەڕێوەبچێت، بەڵام ئەم هەڵبژاردنە هەر نەكراو شەڕی ناوخۆشی بەسەردا هات.
سەرباری رێككەوتنی ئاشتی 1998ی واشنتۆنی نێوان پارتی و یەكێتیی، دۆخی ئیدارەی لەدوای ساڵی 1996و دابەشبوونی هەرێمی كوردستان بۆ دوو حكومەت، وەكو خۆی مایەوە تا ئەوكاتەی هێرشەكانی (11ی سێپتێمبەر) لە 2001دا لە ئەمریكا روویدا، ئیتر لەدوای ئەم رووداوەوە، ئەمریكا بە سەرۆكایەتیی (جۆرج بوش) جیهانی بەسەر دوو بەرەدا دابەشكرد؛ بەرەی (تیرۆر)و بەرەی (دژە تیرۆر) یاخود "ئەوەی لەگەڵ ئەمریكادایەو ئەوەی دژی ئەمریكایە"، لێرەوە ئیتر دەستەواژەی تیرۆر بەشێوەیەكی فراوانتر كەوتە ناو فەرهەنگی میدیاییەوەو هاوكات قسەوباس لەبارەی هەوڵی ئەمریكا بۆ خستنی رژێمی سەددام حسێن دەسیپێكرد.  
ئەم دۆخە نوێیە هەردوو حزبی ناچاركرد لەیەكتر نزیك ببنەوە، بەتایبەتیش كە وەكو لە بیرەوەرییەكانی خۆیاندا ئاماژەیان بۆ كردووە، تاڵەبانی و بارزانی لەژێر فشاری ئەمریكییەكاندا بوون بۆ یەكخستنەوەی حكومەت و بەشداریكردن لە كۆكردنەوەی لایەنە ئۆپۆزسیۆنەكانی عێراق، بەمەبەستی خۆئامادەكردن بۆ روخاندنی رژێمی سەددام حسێن.
لە ساڵی 2001 وە تاڵەبانی و بارزانی لەبارەی چۆنیەتی جێبەجێكردنی كرۆكی رێككەوتننامەی ئاشتیی واشنتۆن دەستیان كرد بە نامە گۆڕینەوە، هەر لەم ساڵەدا بوو پشتبەست بە شەڕی ئەمریكا دژ بە تیرۆرو رێكخراوی قاعیدە لە ئەفغانستان، یەكێتیی هەڵەبجەو دەوروبەری لە دەستی بزوتنەوەی ئیسلامی وەرگرتەوەو بە یارمەتی ئەمریكا شەڕی دژ بە (ئەنسار ئیسلام) لە هەورامان راگەیاند تاوەكو دواجار بە یەكجاریی لە ناوچەكە دەریپەڕاندن.
بەپێی قسەی خۆی، لە رۆژی 17ی شوباتی 2002، بۆ یەكەمجارو بە فەرمی شاندێكی (CIA)ی ئەمریكا كە پێكهاتوون لە (جۆن ماكوایر، مایك، ستیڤ)، بارزانییان ئاگادار كردووە لەوەی ئەمریكا بڕیاریداوە رژێمی سەددام لە دەسەڵات نەمێنێت.
بارزانی كە لە ساڵی 1992ەوە پەشیمان بوو لە رێككەوتنی "فیفتی بە فیفتی"، دواجارو لە ساڵی 2002دا دەرەنجامەكانی هەڵبژاردنی یەكەمی پەرلەمانی كوردستانی بەسەر تاڵەبانیدا فەرز كرد، لەمەشدا پەنای بۆ رێككەوتنی ئاشتی 1998ی واشنتۆن برد كە دەڵێ (دەبێت هەردوو حزب بگەڕێنەوە بۆ دەرەنجامەكانی هەڵبژاردنی 1992)، لێرەوە ئیتر بارزانی ئەوەی بە تاڵەبانی سەلماند كە پارتی براوەی یەكەمی هەڵبژاردنی خولی یەكەمی پەرلەمانی كوردستانەو (51%)ی كورسییەكانی هەیە، لەبەرامبەردا یەكێتیی نیشتمانی (49%)ی هەیە.
رۆژی 3ی تەموزی 2002 وەفدێكی یەكێتیی كە پێكهاتوون لە (بەرهەم ساڵح، ئەرسەلان بایزو عیماد ئەحمەد) چونە لای بارزانی، وەكو بارزانی باسی دەكات ئەم وەفدە پەیامێكی مام جەلالیان پێبووە بۆ پارتی، ناوەڕۆكی پەیامەكە ئەوە بووە كە یەكێتیی قایل بووە بە:
•    پەرلەمانی كوردستان وەكو خۆی بمێنێت و دەستكاری ناوەكەی نەكرێت.
•    ئەو یاسایانەی دوای بایكۆتكردنی یەكێتیی لە پەرلەمان دەرچوون لە هەولێرو دهۆك كاریان پێ بكرێت و یەكێتیش لە سلێمانی كاریان پێ بكات.
•    ئەركی پەرلەمان ئامادەكردنی یاسای هەڵبژاردنەكانە.
•    بڕیاری گرنگ و چارەنوسسازەكان بە رێككەوتن بدرێت.
•    پەرلەمان چاودێریی ئاسایكردنەوەی رەوشەكە بكات و زەمینەیەكی گونجاو بڕەخسێنێت بۆ هەڵبژاردنێكی نوێ.
•    سەرۆكایەتیی پەرلەمان خولی (تەداولی) بێت و ناوبەناو كۆبوونەوە لە سلێمانی ببەستێت.
•    بابەتی كارەبا چارەسەر كراوە (بەقسەی بارزانی لەم سەردەمەدا یەكێتیی كارەبای وەكو كارتی فشار دژ بە پارتی بەكارهێناوە، ئەو كات وێستگەكانی كارەبا لە سنوری سلێمانیدا بوون، ئێستا بەهۆی غازی كۆرمۆرەوە هێشتا یەكێتیی ئەم كارتەی بەدەستەوە ماوە، بەتایبەتیش دوای ئەوەی كارپێكردنی وێستگەكانی كارەبا لە كوردستان گۆڕدرا بۆ غازیی).
بەمەستی خۆشكردنی كەشوهەوای كاراكردنەوەی پەرلەمان، بارزانی بە وەفدێكی گەورەی پارتییەوە رۆژی 2ی ئۆكتۆبەری 2002 گەیشتە دوكان بۆ سەردانی تاڵەبانی، تاڵەبانی خۆی چووە (هیزۆپ) بۆ بۆ هێنانی بارزانی، یەكێتیش جەماوەری خۆی لەسەر شەقامەكان كۆكردبووەوە بۆ پێشوزیكردن، بارزانی لە ئۆتۆمبیلەكەی خۆی دابەزی و چووە ئۆتۆمبیلەكەی تاڵەبانییەوە، بەرهەم ساڵح شۆفێری دەكرد، نەوشیروان مستەفاو كۆسرەت رەسوڵیش لەناو ئۆتۆمبیلەكەدا بوون، ئەمە دەربڕینی خۆشی جێبەجێكردنی رێككەوتنی ئاشتی بوو.
دوو رۆژ دواترو لە 4ی ئۆكتۆبەری 2002، پەرلەمانی كوردستان یەكەم كۆبوونەوەی یەكگرتنەوەی خۆی لە هەولێر كردو؛ رۆژی 8ی ئۆكتۆبەری 2002 دووەم كۆبوونەوەی پەرلەمان لە سلێمانی سازدرا.
ئەوەی جێگەی سەرەنجە، پارتی تاوەكو رێژەی 51%ەكەی بە یەكێتیی نەسەلماند كۆڵی نەدا، ئەوە بوو رۆژی 15ی ئۆكتۆبەری 2002، (فه‌له‌كه‌دین كاكه‌یی) وەكو پەرلەمانتاری پارتی زیادكراو سوێندی یاسایی خوارد.
ئەم ماوەیە لە بەگەڕخستنەوەی پەرلەمان، كە ئۆكتۆبەری 2002 تاوەكو سەرەتای 2005 بەردەوام بوو، ناو لێنرا خولی "گواستنەوە- ئینتقالی"ی پەرلەمانی كوردستان، واتا گواستنەوە لە قۆناغی شەڕو دوو ئیدارەییەوە بەرەو قۆناغی یەكخستنەوەی پەرلەمان و حكومەت.
ماوه‌ی سه‌رۆكایه‌تی ئه‌م خوله‌ی په‌رله‌مان 3 مانگ بۆ پارتی دیموكراتی كوردستان به ‌سه‌رۆكایه‌تی (د، رۆژ نوری شاوێس)و 2 مانگیش بۆ یه‌كێتی نیشتمانی كوردستان به‌ سه‌رۆكایه‌تی (د. كه‌مال فوئاد) دیاریكرا. به‌ڵام به‌گشتیی ئه‌م خوله‌ درێژه‌پێده‌ری خولی یه‌كه‌می هه‌ڵبژاردنه‌كانی ساڵی 1992 بوو.
یەكەمین كاری پەرلەمانە یەكگرتووەكە بریتی بوو لە پەسەندكردنی (رێككەوتنی ئاشتی ساڵی 1998ی واشنتۆن لە نێوان تاڵەبانی و بارزانی)دا.

دووەم هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان
30 كانوونی دووه‌می ساڵی 2005 هەڵبژاردنی خولی دووه‌می هه‌ڵبژاردنه‌كانی په‌رله‌مانی كوردستان ئه‌نجامدرا، كه‌ هاوكات بوو له‌گه‌ڵ هه‌ڵبژاردنه‌كانی ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌رانی عێراق و هه‌ڵبژاردنی ئه‌نجومه‌نی پارێزگاكان. ئه‌مه‌ یه‌كه‌مین هه‌ڵبژاردنی گشتیی بوو ‌دوای رووخانی رژێمی سه‌دام له ‌كوردستان و عێراق ئه‌نجام درا.
یەكێتیی و پارتی بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان بە یەك لیست بەشدارییان كرد، بەڵام بۆ هەڵبژاردنی پارێزگاكان بە جیاواز دابەزین، ئەوەی جێگەی سەرەنجە، بەپێچەوانەی دەرەنجامی هەڵبژاردنی ساڵی 1992دا، لە هەڵبژاردنی پارێزگاكاندا، یەكێتیی دەنگی لە پارتی زیاتر بوو.  
نەوشیروان مستەفا، لە یەكێك لە نوسینەكانی خۆیدا ئاماژە بە نامەیەك دەكات كە رۆژی 1ی شوباتی 2005 بارزانی بۆ تاڵەبانی ناردووەو؛ تێیدا باسی تەزویری زۆر ئەكات، لەمەشدا مەبەستی ئەو دەنگە زیادەیە كه یەكێتیی لە هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاكاندا هێناوێتی، لەمبارەیەوە نەوشیروان مستەفا دەڵێ:
(بەر لە هەڵبژاردن هەندێ لە ئەندامانی مەكتەبی سیاسی یەكێتی رەئیان وا بو: یەكێتی و پارتی بۆ هەر 3 هەڵبژاردن لیستی هاوبەش دروست بكەن. بەڵام بارزانی پێی باش بو بۆ هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نیشتمانی كوردستان و بۆ ئەنجومەنی نوێنەرانی عیراق و ئەنجومەنی پارێزگای كەركوك و موسل و دیالە لیستی هاوبەش دروست بكرێ، بەڵام لە سلێمانی و هەولێرو دهۆك، بۆ ئەوەی خەڵك جۆرێ لە ئازادی هەبێ و هەر لایەك لەهێزی خۆی تێ بگا بزانێ چەنده، بۆ هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاكان هەر لایەك بەجیا بەشدار بێ. یەكێتی بەجیا بەشدار بو. بەڵام پارتی لەگەڵ حیزبی شیوعی و حیزبەكانی توركمان و ئاسوری لیستی هاوبەشی دروست كرد. لەگەڵ ئەوەش دا یەكێتی بەتەنیا بەرەوژوری 10 هەزار دەنگی زۆرتری هێنا لە پارتی و هاوپەیمانەكانی. مەسعود ئەمەی بەتەزویر ژمارد).
نەوشیروان مستەفا لە درێژەی قسەكانیدا نوسیویەتی: (كۆمیسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكان لە بەغداد بەهۆی تەزویرەوە هەندێ له سنوقەكانی قەزای سۆرانی فت كردوه. بارزانی نامەی ناڕەزایی بۆ حسێن هنداوی سەرۆكی كۆمیسیۆن نوسیوەو سەرۆكی كۆمیسیۆن وەڵامی داوەتەوه). سەرباری ناڕەزایەتییەكە، ئەنجامەكان بەوشێوەی هەبوون تێپەڕین، بارزانیش كە چاوی لە رێككەوتنێكی لاسەنگ بوو لەگەڵ تاڵەبانی بۆ دابەشكردنی پۆستەكانی بەغدادو كوردستان، وەكو ئەنجامی هەڵبژاردنەكەی 1992 نەیكرد بە هەڵاو دۆخەكە تێپەڕی.
لەپاڵ هەر سێ هەڵبژاردنی (پەرلەمانی كوردستان، پەرلەمانی عێراق، ئەنجومەنی پارێزگاكان)دا، هەر لە 30 كانونی دووەمی 2005دا، بۆ یەكەمجار ژمارەیەك كەسی خۆبەخش سەرپەرەشتی بەڕێوەبردنی (راپرسی)یەكیان كرد بۆ زانینی ئەوەی ئایا خەڵكی كوردستان سەربەخۆییان دەوێت یاخود دەخوازن بەشێك بن لە عێراق، دەرەنجامی راپرسییەكە بەمشێوەیە بوو:

له‌م هه‌ڵبژاردنه‌دا خه‌ڵكی ناوچه‌ دابڕاوه‌كان "جێناكۆكەكان" له‌ هه‌رسێ پارێزگای (كه‌ركوك، نه‌ینه‌وا، دیالە)، رێگه‌یان پێنه‌درا ده‌نگ بۆ په‌رله‌مانی كوردستان بده‌ن، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی چاره‌نوسی گه‌ڕانه‌وه‌یان بۆسه‌ر هه‌رێم یه‌كلایی نه‌كرابووەوە‌، وه‌كو ئەوەی له ‌ماده‌ی 58ی قانونی ئیداره‌ی ده‌وڵه‌تی عێراق هاتبوو، كه‌ دواتر بوو به‌ مادده‌یه‌كی ده‌ستوریی له‌ده‌ستوری هه‌میشه‌یی عێراق به‌ژماره‌ 140.
له ‌هه‌ڵبژاردنی خولی دووه‌می په‌رله‌مانی كوردستان 13 لیستی جیاواز به‌شداریان كرد، هەڵبژاردنەكە ‌به ‌سیستەمی (نوێنه‌رایه‌تی رێژه‌یی) به‌ڕێوه‌چوو، (ملیۆنێك و 753 هەزارو 919) كەس بەشدارییان كرد.  
بۆ ئەم ‌هه‌ڵبژاردنه‌دا، بۆ جاری یەكەم یاسای هەڵبژاردن بەوشێوەیە هەمواركرایەوە كە ژماره‌ی ئه‌ندامانی په‌رله‌مان له‌ 105 ئه‌ندام بۆ 111 ئه‌ندام به‌رزكرایه‌وه‌. له ‌ئه‌نجامدا له‌كۆی 13 لیست كه ‌به‌شداریان له‌هه‌ڵبژاردنه‌كەیان كردبوو، ته‌نها (3) لیست توانیان بگه‌نه‌ په‌رله‌مان، بەمشێوەیە:
•    لیستی نیشتمانی دیموكراتی كوردستان (هاوپەیمانی پارتی+ یەكێتیی+ یەكگرتوو و چەند لایەنێكی تر): 104 كورسی
•    لیستی كۆمه‌ڵی ئیسلامی: 6 كورسی
•    لیستی حزبی زه‌حمه‌تكێشان و سه‌ربه‌خۆكان: 1
ئەنجامی هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان- 2005
 

رێككەوتنی ستراتیژیی
چوار رۆژ دوای بەڕێوەچوونی هەڵبژاردن و، لە 3ی شوباتی 2005دا سەركردایەتیی یەكێتیی و پارتی كۆبوونەوە.
لەم كۆبونەوەیەكدا:
-    وەفدی پارتی پێكهاتبوو لە (مەسعود بارزانی، نێچیرڤان بارزانی، مەسرور بارزانی، رۆژ نوری شاوەیس، فازل میرانی، هۆشیاری زێباری، مەلا محەمەد، مەسعود ساڵەیی، جەرجیس حەسەن، فەلەكەدین كاكەیی).
-    وەفدی یەكێتیی پێكهاتبوو لە (جەلال تاڵەبانی، نەوشیروان مستەفا، عومەر فەتاح، بەرهەم ساڵح، عوسمان حاجی مەحمود، مستەفا سەید قادر، عیماد ئەحمەد، عەدنان موفتی، ئازاد جوندیانی).
بەگوێرەی ئەوەی بارزانی باسی دەكات، لەم كۆبوونەوەیەدا بڕیاردراوە (پەلە بكرێت لە یەكخستن و یەكگرتنەوەی هەردوو ئیدارەی سلێمانی و هەولێر).
لەم كۆبوونەوەیەدا، بە فەرمی ئەوە خرایەڕوو پۆستی (سەرۆكی هەرێمی كوردستان) دروست بكرێت و پەرلەمانی نوێ یاسای (هەڵبژاردنی سەرۆكی هەرێم و دەسەڵاتەكان)ی ئامادە بكات.
وەكو بارزانی باسی دەكات، هاوكات لەگەڵ باسكردنی پۆستی سەرۆكی هەرێمدا، تاڵەبانی لەڕێگەی (فەخری كەریم)ەوە پەیامێكی بۆ ناردووە، كورتەی پەیامەكەش ئەوەیە كە تاڵەبانی چاوی لە پۆستی سەرۆك كۆماری عێراقەو بۆ ئەمەش چاوەڕێی ئەوە دەكات بارزانی پشتیوانی لێ بكات، بەتایبەتیش كە لەناو یەكێتیدا رووبەڕووی ناڕەزایەتیی بووەتەوە.
بارزانی لە بیرەوەرییەكانی خۆیدا بەمشێوەیە، پەیامەكەی تاڵەبانی نوسیوەتەوە كە بە (فەخری كەریم)دا بۆی ناردووە:
•    مام جەلال گەیشتوەتە ئەو بڕوایەی كە تاكە رێگە رێككەوتنە لەگەڵ پارتی:  
•    داوا دەكات لە كۆتایی تەمەنیدا شتێكی بۆ بكرێت و بۆ ئەم مەبەستەش هیوایەكی زۆری لەسەر مەسعود بارزانی هەڵچنیوە.
•    جگە لە فوئاد مەسعوم و بەرهەم ساڵح، ئەندامانی تری سەركردایەتیی یەكێتیی حەزناكەن و پێیان خۆش نییە مام جەلال بچێتە بەغدادو ئەوان بكەونە ژێر هەژمونی پارتی.
•    كۆسرەت رەسوڵ لەنیاز بوو، رۆژی 30ی كانونی دووەمی 2005 لە هەولێر كێشە بنێتەوە، بەڵام مام جەلال راشكاوانە پێی گوتبوون تائیستا ستارەو قەڵغانتان بووم، بەڵام لەمەودوا هەڵوێست وەردەگرم.
خوێنەر دەبێت بزانێت، تاڵەبانی لە بیرەوەرییەكانی خۆیدا (دیداری تەمەن) نەگەیشتوەتە سەر باسكردنی وردەكاریی ئەم قۆناغەی ژیانی سیاسی خۆی، بۆیە لە هەڵسەنگاندندا دەبێت ئەمە لەبەرچاوبگرێت.
بەڵام ئەوەی جێگەی سەرەنجە ئەوەیە، تاڵەبانی كاتێك لە لوتكەی چالاكی سیاسی خۆیدا بوو، پۆستی سەرۆك كۆماری بەدەستەوە بوو، یاداشتەكانی نەوشیروان مستەفای لەبارەی چۆنیەتی پێكهێنانی سەرۆكایەتی هەرێم و رێككەوتنی ستراتیژیی بینی و هیچ وەڵامێكی ئەوتۆی نەدایەوە.
دوای تەقینەوەی ناكۆكییەكانی لەگەڵ تاڵەبانی و وازهێنانی لە یەكێتیی؛ پاشان دروستكردنی بزوتنەوەی گۆڕان، نەوشیروان مستەفا لە بیرەوەرییەكانی خۆیدا هەندێك وردەكاریی لەبارەی رێككەوتنی ستراتیژیی و دابەشكردنی پۆستەكان لەنێوان بارزانی و تاڵەبانی ئاشكرا كرد.
بەپێی قسەی نەوشیروان مستەفا؛ رێككەوتنی ستراتیژیی نێوان تاڵەبانی و بارزانی بەر لە بەڕێوەچوونی هەڵبژاردنی خولی دووەمی پەرلەمانی كوردستان لە 2005دا كراوە، رێككەوتنەكە بە دیاریكراوی لە رۆژی 1 كانونی یەكەمی 2004دا ئیمزا كراوە، وردەكاریی ئەم رێككەوتنە تائێستاش بەنهێنی ماوەتەوەو تەنانەت بارزانیش لە بیرەوەرییەكانی خۆیدا دەقەكەی بڵاونەكردوەتەوە، نەوشیروان مستەفا بەمجۆرە تۆماریكردووە:
(1/12/2004 پیرمام، كۆبونەوەی هاوبەشی یەکێتی و پارتی بەئامادەبونی مەسعود بارزانی و جەلال تاڵەبانی.
بارزانی و تاڵەبانی بەدوقۆڵی كۆبونەتەوه. دوای كۆبونەوەكە بۆ دەزگاكانی راگەیاندن دوان. لەبەردەم كامێرای تەلەفزیۆن دا، دو فایلیان گۆڕی یەوە گۆیا پێك هاتون لەسەر ئەوەی سەرۆكایەتی بەغدادو كوردستان لەناو خۆیان دا دابەش بكەن.
تاڵەبانی دەقی رێكەوتنەكەی پیشانی هیچ كام لە هاوڕێكانی: كۆسرەت رەسول، عومەر سەید عەلی، مستەفا سەید قادر، كە لەو سەفەرەدا لەگەڵی بون نەداوه، وەكو خۆیان وتیان، رەنگە لەناو ئەوانەدا تەنیا عەدنان موفتی و ئازاد بەرواری خوێندبێتیانەوه. رەنگە هەر ئەوانیش ئامادەیان كرد بێ.
من نەچوبوم بۆ ئەو كۆبونەوەیەو رێككەوتنەكەشم نەدیوە و بڵاویش نەكرایەوه.
تێبینی بەشی زۆری ئەندامانی مەكتەبی سیاسی ئەوەیه: لەروداوەكانی عیراق دا، لەدوای روخانی سەدامەوه، گرنگترین شت بەلای تاڵەبانیەوە دابینكردنی شوێنی خۆیەتی لە دەوڵەتی عیراقی تازەدا: ببێتە سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیرانی عیراق یان سەرۆكی كۆمار. بۆ گەیشتن بەم ئامانجەش ئامادەی هەمو جۆرە تەنازولێكه. سەرانی پارتی، به تایبەتی مەسعود بارزانی، ئەمەیان تێ دا خوێندۆتەوه. زیرەكانە كەڵكی لێ وەرئەگرن.
ئەگەرچی رێککەوتنەکەیان تا ماوەیەکی درێژ دەرنەئەخست بەڵام سەرەنجام کۆپیەکمان دەس کەوت).
دەقی رێككەوتنەكە كە نەوشیروان مستەفا بڵاویكردوەتەوە

رۆژی 6ی نیسانی 2005 جەلال تاڵەبانی بە سەرۆك كۆماری عێراق هەڵبژێردرا، بەڵام بارزانی كە دەبوو بەگوێرەی رێككەوتنەكە پۆستی سەرۆكی هەرێم وەربگرێت، چاوەڕێی ئەوە بوو خولی دووەمی پەرلەمانی كوردستان یاسای (سەرۆكایەتیی هەرێم و دەسەڵاتەكانی) بۆ دەربكات، پارتی و یەكێتیش لەسەر یاساكەو دەسەڵاتەكانی سەرۆك ناكۆك بوون، بەوهۆیەشەوە وەكو نەوشیروان مستەفا دەڵێ: پارتی رێگری لە سازدانی دانیشتنی یەكەم دەكرد ئەگەر بێتو گەرەنتی دەركردنی یاسای سەرۆكایەتیی پێ نەدرێت.
ناكۆكی پارتی و یەكێتیی لەبارەی یاسای سەرۆكایەتیی هەرێم وایكرد خولی دووەمی پەرلەمانی كوردستان، دوای زیاتر لە (4) مانگ لە هەڵبژاردنی، كۆبونەوەی یەكەمی خۆی سازبدات، ئەویش بەمشێوەیە:  
-    4ی حوزەیرانی 2005: خولی دووەمی پەرلەمان دانیشتنی یەكەمی خۆی كرد، (شێخ بابە تایەری حەفید) بەهۆی ئەوەی بەتەمەنترین ئەندام بوو، سەرۆكایەتیی دانیشتنەكەی كرد؛ بەگوێرەی رێككەوتنی پارتی و یەكێتیی، (عەدنان موفتی) لە یەكێتیی پۆستی سەرۆكی پەرلەمان و (كەمال كەركوكی) لە پارتی پۆستی جێگری سەرۆكی پەرلەمانی وەرگرت، (فەرسەت ئەحمەد)یش لە پارتی بوو بە (سكرتێر)ی پەرلەمان.
-    8ی حوزەیرانی 2005: پەرلەمان یاسای ژمارەی 1ی (سەرۆكایەتیی هەرێمی كوردستان)ی پەسەندكرد.
-    12ی حوزەیرانی 2005: پەرلەمان مەسعود بارزانی بە سەرۆكی هەرێمی كوردستان هەڵبژارد (سوێندخواردنی بارزانی بەهۆی خراپی دۆخی كەشوهەواو نەهاتنی میوانە بیانییەكانەوە دواخرا).
-    14ی حوزەیرانی 2005: مەسعود بارزانی لەبەردەم پەرلەمانداو بە ئامادەبوونی ژمارەیەك میوانی بیانی، سوێندی یاسایی خوارد (بارزانی قایل بوو بەوەی لەبەردەم پەرلەماندا سوێند بخوات بەمەرجی ئەوەی بۆ جاری دووەم و سێیەم لەناو خەڵكەوە بەشێوەی راستەوخۆ هەڵبژێردرێت نەك لەناو پەرلەمانەوە، وەكو نەوشیروان مستەفا دەڵێ تاڵەبانی ئەم بابەتەشی بۆ بارزانی سەلماندووە، ئەوەش بەواتای ئەوەی دواتر سیستەمی حوكمڕانی كوردستان لە پەرلەمانییەوە دەكرێت بە سەرۆكایەتیی، هەر واش كرا تاوەكو لاچوونی بارزانی لە پۆستی سەرۆكی هەرێم).

بارزانی لە بیرەوەرییەكانی خۆیدا باسی ناكۆكییەكانی پارتی و یەكێتیی كردووە لەسەر یاسای سەرۆكایەتیی هەرێم و دەڵێ:
(دكتۆر مەحمودو فەخری كەریم چەندانجار سەردانی سلێمانییان كردو، لەگەڵ مەكتەبی سیاسی یەكێتیی و مام جەلال كۆبوونەوە، لە كۆبوونەوەكاندا بۆیان دەركەوت ناكۆكی و جیاوازی قوڵ لەنێوان ژمارەیەك لە ئەندامانی سەركردایەتی یەكێتیی و مام جەلال هەیە).
بارزانی ئاماژە بۆ ئەوە دەكات، لەسەر ئەو مشتومڕەی كە سەبارەت بە یاسایی سەرۆكایەتیی لەناو یەكێتیدا دروستبووە، نامەیەكی بۆ سەركردایەتی یەكێتیی ناردووەو تێیدا وتویەتی:
(من نەداوای پۆستی سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستانم كردووەو نە بڕیاری وەرگرتنی پۆستەكەم داوە.. حەز دەكەم بزانن من ئەگەر من ئامادەبم پۆستی سەرۆكی هەرێم وەربگرم بەبێ ئێوەش دەكرێت.. هەموو لایەنەكان داوایان كرد پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق وەربگرم من قبولم نەكرد.. بەڵام ئەگەر پۆستی سەرۆكی هەرێمی كوردستان وەربگرم سەرۆكێكی پرۆتۆكۆلی نابم.. بۆیە كۆتایی بە تەلەكەبازیی بێنن).
بارزانی باس لە دیدارێكی خۆی و تاڵەبانی دەكات لە رۆژی 28ی ئایاری 2005داو دەڵێ لەم دیدارەدا تاڵەبانی پێی وتم:
•    ئەگەر من بە پۆستی سەرۆكی هەرێم راوی نەبم، ئەویش ناچێتەوە بەغدادو واز لە پۆستی سەرۆك كۆمار دەهێنێت.
•    بە ئەندامانی سەركردایەتی یەكێتیم راگەیاندووە: لە ساڵی 1964 هەڵەیەكم كردو دووبارەی ناكەمەوە (...) .. من لەگەڵ كۆنفرانسی ماوەت نەبووم هەڵەكە ئەوە بوو لەگەڵ زۆرینەی مەكتەبی سیاسی رۆشتم.
•    نەوشیروان مستەفا توشی شكست بووەو هەوڵ ئەدات بەناوی بەرگریی لە یەكێتی هەموو شتەكان تێكبدات.
ئەمانەو چەندین باسی تر، بۆ ئەوانەی دەیانەوێت وردەكارییەكەی بخوێننەوە دەتوانن تەماشای یادوەرییەكانی بارزانی بكەن (بارزانی و بزوتنەوەی رزگاریخوازی كورد، بەرگی شەشەم 2003- 2016، بەشی یەكەم، ل187 بۆ ل193).
 

لە (رابەر)ەوە بۆ (رێبەر)و پاشان (سەرۆك)
گرنگە خوێنەر بزانێت كە دروستكردنی پۆستی سەرۆكی هەرێمی كوردستان لە ساڵی 2005دا درێژكراوەی پۆستی (رابەر)ە لە ساڵی 1992دا كە لەسەر پێشنیاری (دكتۆر مەحمود عوسمان) هێنرایە كایەو هەڵبژاردنی بۆ كرا، بەڵام بەهۆی ناكۆكی پارتی و یەكێتیی و دواتریش شەڕی ناوخۆوە نەكەوتە بواری جێبەجێكردنەوە.  
هەروەك ئەبێ باس لەوەش بكرێت ئیدارەی یەكێتیی لە سلێمانی لە كۆتاییەكانی تەموزی 1999دا پۆستی (رێبەر)ی بۆ جەلال تاڵەبانی داتاشی، ئەمەش وەكو نەوشیروان مستەفا دەڵێ بەبەهانەی ئەوەی (كۆسرەت رەسوڵ)ی سەرۆكی حكومەتەكەی یەكێتیی ئامادە نەبووە دەستلە پۆستەكەی بكێشێتەوە بە بەهانەی ئەوەی دەسەڵاتێكی قانونی بەرزتر نییە تاوەكو ئەو دەستلەكاركێشانەوەكەی پێشكەش بكات، لەم نێوەندەدا (فوئاد مەعسوم) نامەیەكی بۆ مام جەلال ناردووەو تێیدا داوای كردووە تاڵەبانی دەسەڵاتەكانی خۆی بكات بە "حەقیقەتی ماددی"، تاڵەبانیش ئەمەی پێ خۆش بووە، داوای لە مەكتەبی سیاسی یەكێتیی كردووە بیكەن بە بریارو بۆ ئەوەی بتوانێت سەلاحیاتی قانونی (رێبەر) بەكاربهێنێت، بۆ ئەمەش وەكو نەوشیروان مستەفا دەڵی: تاڵەبانی بەهانەی ئەوەی هێناوەتەوە كە ئەو رێژەی 70%ی ژێر دەسەڵاتی یەكێتیی بەدەستهێناوە.
دەقی نامەكەی فوئاد مەعسوم بەوشێوەی كە نەوشیروان مستەفا بڵاویكردوەتەوە

كابینەی پێنجەم.. حكومەتی یەكگرتوو
دواجارو لەبەر رۆشنایی رێككەوتنی ستراتیژیی بۆ دابەشكردنی پۆستەكانی كوردستان و عێراق لەنێوان پارتی و یەكێتیدا، رۆژی 7ی ئایاری 2006 حكومەتی یەكگرتووی هەرێمی كوردستان پێكهێنرا، هەندێك لە وەزارەتە هەستیارەكانی وەكو وەزارەتی ناوخۆ، یەكخستنی بۆ كاتێكی دواتر، دواكەوت.

لەسەردەمی كابینەی پێنجەمی حكومەتدا، دۆخی دارایی كوردستان بوژانەوەی گەورەی بەخۆوە بینی، بەهۆی كەوتنی سەددام و هاتنی پارە لە بەغدادەوە، پارەیەكی زۆر رژایە كوردستان.
ساڵی 2005 پشكی هەرێم لە بەغداوە بڕەكەی (3 ملیارو 134 ملیۆن) دۆلار بووە، ئەم بڕە پارەیە بەمشێوەیە بەسەر هەردوو ناوچەی دەسەڵاتی پارتی‌و یەكێتیدا دابەشدەكرا:
•    رێژەی 54% بۆ سنوری پارتی
•    رێژەی 46% بۆ سنوری یەكێتیی

هەر لە تەمەنی ئەم كابینەیەداو بە دیاریكراویش لەدوای ساڵی 2007ەوە هەرێمی كوردستان بووە بە خاوەنی سەرچاوەیەكی تری داهات كە دۆزینەوە‌و دەرهێنانی نەوت بوو، ئیتر لەم سەردەمەوە باس‌و خواست لەبارەی چۆنیەتی دابەشكردنی شیرینی گرێبەستەكانی نەوت لەنێوان پارتی‌و یەكێتیی سەریهەڵدا، ساڵی 2010 ئاشتی هەورامی لە پەرلەمانی كوردستان وتی" بڕی 4 ملیار دۆلار پارەی شیرینی نەوتمان بۆ كابینەی داهاتووی حكومەت بەجێهێشتووە"، ئەم دۆسیەیە تائێستاش بە ناشەفافی ماوەتەوە.

سەرچاوەكان:
•    سایتی پەرلەمانی كوردستان
https://www.parliament.krd/about-parliament/parliament-terms/term-1/
•    بروسكەنامە، سەلاح رەشید، چاپی یەكەم 2023، ناوەندی رۆشنبیریی ئەدیبان
•    بارزانی و بزوتنەوەی رزگاریخوازی كورد، بارزانی، چاپی یەكەم 2022، چاپخانەی رۆكسانا
•    مام جەلال دیداری تەمەن، سەلاح رەشید، چاپی یەكەم 2017، چاپخانەی كارۆ
•    پرۆسەی پێكهێنانی سەرۆكایەتی هەرێم، یاداشتی (نەوشیروان مستەفا)
•    له‌ نێوان مام جه‌لال و من دا، ئازاری 1999 - شوباتی 2001، نەوشیروان مستەفا
https://gorran.net/Details.aspx?jimare=268
•    30 ساڵ قەیرانی دارایی لە سلێمانی، راپۆرتی (درەو)
https://drawmedia.net/page_detail?smart-id=12658

پاشكۆ:
لیستی ناوی پەرلەمانتارانی (خولی دووەم)ی پەرلەمانی كوردستان

1- عه‌دنان محمد رشاد مفتی
2- محمد قادر عبدالله‌ (د. کمال که‌رکووکی)
3- فرست احمد عبدالله‌
4- احسان عبدالله‌ قاسم
5- اخر جمال انور
6- ادهم عثمان احمد بارزانی
7- ئارام رسول مامند
8- ئه‌رسه‌لان غه‌فور محمد سلێمان
9- د. ئاریان خالص شێخ جواد
10- ئارێز عبدالله‌ احمد
11- اسعد شاکر امین
12- اسماعیل محمود دزه‌یی
13- اسماعیل محمود عبدالله‌
14- اندوراس یۆحنا گۆرگیس
15- انور محمد غفور
16- ایدن عثمان ابراهیم
17- بابا تاهیر شیخ جه‌لال
18-  بارزان عبدالله‌ نصرالله‌
19- بارزان محمد قادر
20- باپیر کامه‌لا سلێمان
21- بایزار ملکو اوهان
22- بکر فتاح حسین
23- په‌خشان عبدالله‌ حسین
24- تاڤگه‌ حمد علی
25- جعفر مصطفی معروف
26- جمال شمعون ایلیا
27- جمال محمد قاسم
28- جمال یوسف بۆتانی
29- جمیل محمد عثمان گه‌ردی
30- چرۆ علی حمه‌ امین
31- حاتم محمد جان حسن
32- حسن بابکر احمد
33- حسین محمد رشید
34- حمد عبدالله‌ محمود(به‌ڵێن)
35- خضر سلیمان خلیل
36- خلیل ابراهیم محمد
37- خورشید سلیم شێره‌
38- خه‌مان زرار اسعد
39- د.دلێر اسماعیل حقی شاوه‌یس
40- دلێر محمد شریف
41- ڕشاد احمد ابراهیم
42- رشید کریم رشید
43- رمزیه‌ احمد رشید
44- د. رمضان عبدالرحمن محمد رضا
45- رۆبیتان ابراهیم رۆسته‌م
46- رۆژان عبدالقادر دزه‌یی
47- رومیو حزیران نیسان
48- زرار طاهر امین
49- سارا خضر پیرۆت
50- سالم محمد علی
51- سه‌ردار صباح بوزو هه‌رکی
52- ملا سعدالدین ملا عبدالله‌ مولود
53- سواره‌ محمدامین حمد رشید
54- سۆزان شهاب نوری
55- سهام انور علی
56- شعبان محمد طاهر صادق
57- شکری صالح تمر
58- شکریه‌ خضر بیروت
59- شمسه‌ سعید محمود
60- شوقی حسین ابراهیم
61- شهاب عبدالله‌ صدیق
62- شێخ الله‌ ابراهیم شێخ الله‌
63- شێردل عبدالله‌ حوێزی
64- شێروان ناصح عبدالله‌ حه‌یده‌ری
65- شیرین عبدالرحمن دینۆ
66- صبریه‌ غفار امین
67- طارق محمد سعید جامباز
68- طلعت خضر سیف الدین
69- طلعت محمد صالح توفیق
70- عادل محمد امین
71- عبدالرحمن احمد رضا
72- عبدالرحمن اسماعیل سلیم
73- عبدالکریم ابوبکر مصطفى
74- عثمان احمد محمدامین
75- عثمان عبدالله‌ قادر(بانی مارانی)
76- عزالدین سلیم خدیدا
77- عمر عبدالرحمن  عدلی
78- عونی کمال سعید بزاز
79- غفور طاهر سعید مخموری
80- فاروق کریم فتاح
81- فتاح عبدالله‌ نقشبه‌ندی
82- فخریه‌ مصطفى محمد علی
83- فضیله‌ رمضان سعدالله‌
84- د.فؤاد احمد محمد بابان
85- ڤیان احمد خضر پاشا
86- ڤیان سلێمان حاجی بشار
87- قادر سعید خضر
88-کاکه‌ اسماعیل عمر ( سید کاکه‌)
89- کرخی نجم الدین نورالدین
90- کریم بحری عبدالله‌
91- کریم مجید شریف (جوتیار)
92- که‌ژاڵ مجید قادر
93- کوردستان پیرداود قادر
94- کوێستان محمد عبدالله‌
95- گلاوێژ شابا ججی
96- گوڵناز عزیز قادر
97- گیلاس محی الدین محمد غریب
98- محسن علی اکبر
99- محمد احمد صالح
100- محمد حاجی محمود
101- محمد حکیم جبار
102- محمد رفعت عبدالرحمن
103- محمد صالح اسماعیل
104- محمد فرج احمد
105- مریم حسن ابراهیم
106- نازناز محمد عبدالقادر
107- د.ناصح غفور رمضان
108- نسرین حمه‌ صالح
109- د.نوری تاڵه‌بانی
110- هاله‌ سهیل خضر
111- هیوا صابر احمد

دەقی وتاری بارزانی بەبۆنەی سوێندخواردنی بۆ ویلایەتی یەكەمی سەرۆكایەتیی
بە ناوی خوای مەزن و دلۆڤان
برای بەرێز جەنابی مام جەلال سەركۆماری عێراقی فیدراڵ
برایانی بەرێز جێگرانی سەركۆمار
برای بەرێز د. حاڤەم ئەلحەسەنی سەرۆكی پەرلەملنی فیدراڵی عێراقد
برایان و خوشكان, سەركردەكان و نوینەرانی حزبە هاوپەیمانەكان.
بەرێز سەفیرەكانی وڵاتانی دۆست
برای بەرێز سەرۆكی پەرلەمانی كوردستان خوشك و برایان , ئەندامانی پەرلەمانی كوردستان.

ئامادەبووانی بەرێز

سڵاوتان لێ‌ بێت وبەخێرهاتینێكی گەرمی هەموو لایەكتان دەكەم بۆ ئامادەبوون و بەشداریتان لەم بۆنەیەدا, خۆشحاڵییەكی گەوەریە بۆ من كە وەكو پێشمەرگەیەك لە لایەن رۆڵەكانی هەڵبژاردەی خۆیانەوە راسپێردراوم بۆ وەرگرتنی ئەم ئەركە و هەڵگرتنی ئەم بەرپرسیاریتییە, من ئەم فەرمان و تەكلیفەی گەلی كوردستان بە خەڵات و پاداشت دەزانم بۆ هەموو پێشمەرگەو تێكۆشەرانی گەلەكەمان.
لەو رۆژەی بەر لە 43 ساڵ كە بۆ یەكەمجار چەكی پێشمەرگەیاتیم كردە شان تا ئەمرۆ زۆر لە هەوراز و نشێوەكانی شۆرشی كوردستان و گەلێك ژیانی تاڵ و سوێر و كولەمەرگی میللەتی خۆمم بینی, بەڵام بۆ یەك رۆژیش گومانم نەبووە, كە ئەم میللەتە هەر سەردەكەوی, خۆشحاڵم كەوا ئەمرۆ لەگەڵ ئێوەدام و بەرهەمی ئەو رەنج و خەباتە نەپساوەیە بەچاو دەبینم, ئەوەی كە زۆر غەمبارم دەكات و گیانم ئازار دەدات ئەوەیە, زۆر لە دۆست و هەڤاڵ و پێشمەرگانەی بەیەكەوە بووین و گەرمی و ساردیمان بەش دەكرد, لەم كاروانە پر سەروەرییەدا گیانیان لە دەستداو شەهید بوون, بەداخەوە ئەوان ئەو رۆژەیان نەبینی , دڵنیام ئەمرۆ گیانی ئەوان وا بەسەرمانەوە دەسووریتەوە و ئەوان تەنیا بەجەستە نەماون, ئەگینا هەمیشە بەرۆح لەگەڵ ئێمەدان و لەو شادییەدا بەشدارییمان دەكەن, دڵنیام گیانی سەركردە نەمرەكانیشمان ئەمرۆ بەم سەركەوتنانە شادن.
ئەو پەرلەمانە دامەزراوەیەكە جێی متمانەو رێزلێگرتنی هەموو لایەكمانەو نیشانەی خواست و ویستی رەوای میللەتەكەمانە, ئەو دامەزراوە یاساییە بە دەنگی ئەوان هاتوتە كایەوەو هەڵگری رەنگی ئەوانە, ئەمە بەرهەمی خوێنی شەهید و خەباتی پێشمەرگە و قوربانیانی ئەنفال و كیمیابارانە, بەر ئەنجامی یەكریزی و یەكهەلوێستی میللەتەكەمانە, بەتایبەتی هەدوو حزبی تێكۆشەر یەكێتی نیشتمانی كوردستان و پارتی دیموكراتی كوردستان.
هەر لێرەدا گەرمترین سڵاو ئاراستەی سەرجەم گەلی كوردستان بە گشتی دەكەم چ لە سەر خاكی كوردستان بن چ لە هەندەران, بەتایبەتی شڵاوی گەرم ئاراستەی پێشمەرگەی كوردستان دەكەم كە سەر یەهەر لایەنێكی سیاسی بووبێ‌, پارێزەری شەرەفی میللەتی كورد بووە و كوری رۆژانی سەخت بووە هەروەها سڵاو ئاراستەی ئەندام و دۆست و هەڤاڵانی پارتی و یەكێتی و سەرجەم لایەنەكانی تر دەكەم, ئەم دەسكەوتەی كە ئەمرۆ بەدیهاتووە بەرهەمی تێكۆشان و كۆڵنەدانی هەموویانە بە بێ‌ جیاوازی, دەبی هەمووشتان لو پاراستن و بەروەپێشبردنی ئەم دەسكەوتە بەشداری بكەن و , بەهەمووشتان دەڵێم ئێوە برای خۆشەویستی منن, با هەر برینێك كە لە دڵدا ماوە چارەیەكی بكەین و بەسەر هەموو گرێ‌ دەروونییەكاندا باز بدەین و سەربكەوین, پێویستە لەمرۆ بەدواوە چاوپۆشی لە كەموكورتییەكانی دوێنی بكەین و ئاوری دواوە نەدەینەوە, دەبێ‌ لەمەودوا بەرەو بەهێزكردنی بیری نەتەوایەتی و پەرەپێدانی گیانی دیموكراسی لە كۆمەڵگەی كوردستان هەنگاو بنێین, دەبی خۆمان لە حزبایەتی تەسك و بەرچاو تەنگی و ململانێی بی ئەنجام بە دوور بگرین و هەڵسوكەوتی ئەو رۆژانە دووبارە نەكەینەوە كە برینی میللەتەكەمان دەخەنەوە ئێش و ئازار.
ئێمە وەكو كورد میللەتێكی سەربەرزین كە خەباتەكەمان هیچ رۆژیك نەپساوە و هیچ كارەساتێكیش ئێمەی سارد نەكردەوە و ماندووی نەكردین.
لە رۆژی دەستپێكردنی شۆرشی ئەیلوولەوە ئامانج و دروشمەكانمان ئاشكراو بێ‌ پێچ و پەنابوون, دیموكراسی بۆ عێراق و ئۆتۆنۆمی بۆ كوردستان, ئەم دروشمە زیندووە نیشانەی حیكمەت و دووربینی و هەڵسەنگاندنی كورد بوو لە بارەی بارودۆخی بزووتنەوەكەمان و رەوشی عێراق و ناوچەكە, ئەمرۆش كە ئەم دروشمە بووە بە عێراقی فیدراڵی دیموكراسی سەرچاوەیەكەی هەمان بیركردنەوە و هەڵسەنگاندنی واقیعبینانەیە, پرسی دیموكراسی لە عێراق دوو پرسی گرێدراوی یەكترن و جیا ماكرێنەوە. رژێمە یەك لە دوایەككان زۆریان هەوڵدا شەری داسەپاوی خۆیان بەسەر كورد و بەرگری و بەرخودانی ئێمە بكەن بە ململانێ‌ و شەری نێوان دوو نەتەوەی كورد و عەرەب, لەبەر ئەوەی ئامانجەكانیان چەپەڵ و گەڵاو بوون هیچی لی شین نەبوو, بە پێچەوانەوە زۆر لە تێكۆشانەرانی عەرەب هاوخەبات و هاوسەنگەری ئێمە بوون لەم بزووتنەوە دیموكراسی و لەم كاروانی خەباتەدا, ئەوانیش لە تەنیشت ئێمەدا قوربانی و رەنجێكی زۆریان پێشكەش كردو زۆریشیان گیانیان پێشكەش كرد, ئەمرۆش هەر لەگەڵ ئەو هەچاڵ و تێكۆشەرانەدا لە هەمان كاروانی خەباتداین, ئەگەر دوێنێ‌ لە سەنگەری دژ بە دیكتاتۆرییەتدا بەیەكەوە بووین, وا ئەمرۆ لە گۆرپانی كاركردن بۆ بەدیهێنانی فیدراڵیزم و دیموكراسی بەیەكەوەین, لە داهاتووی عێراقیشەدا هیچ پیلان و نەخشەیەك بۆ كەلەبەر خستنە نێوان ئەم گەلە چەوساوەیە سەرناگرێ‌ و ئەو برایەتییەی بە ئەرك و ماندووبوون پاراستوومانە دەبێ‌ بە بەردی بناغەی باشەرۆژێكی گەش بۆمان, ئەمرۆ كە لە سەتاسەری عێراقدا شوێنەواری كارەسات و درندایەتی رژێمی بەعس و رژێمەكانی پێش ئەویش دیار و بەرچاون, لە گۆرستانە بە كۆمەڵەكاندا ئیسكەكان بەیەكەوە نێژراون, ئەمە دەرفەتێكی زێرینە بۆ ئەوەی سوود لە هەڵەكان و هەڵە پووچەڵەكانی رژێمەكان وەربگرین بۆ داهاتوویەكی گەش لە سەر بناغەی برایەتی و یەكسانی لەم وڵاتە ئاوا بكەین و بیر لە شتی تر نەكرێتەوە, گەلی عێراق بە هەموو رەنگ و رەگەزەكانییەوە دووچاری شەری برینەوەو جینۆساید ببوو, ئەمرۆ كاتی ئەوەیە برینەكانی سارێژ بكرێن و وڵات ئاوەدان بكرێتەوە, ولاتێك كە مافەكانی مرۆڤ تێیدا پارێزراو بێت.
ئێمە وەكو كورد شانازیش بەوە دەكەین كە بە درێژایی مێژووی شۆرشەكەمان لە كوردستانی عێراق رۆژێك لە رۆژان پەنامان بۆ تیرۆر نەبردو بیریشمان لی نەكردۆتەوە, هەرچەندە رژێمی عێراق لە سەرەتای شۆرشی ئەیلوولەوە بە تیرۆر لە بەرامبەر ئێمەدا دەستی پێكرد تا ئاخیریش دەستی لی هەڵنەگرت وهەر درێەی پێدا تا گەیاندنی بە درندانەترین شیوەی تیرۆر, ئەوەبوو لوتكەی كارە درندانەكانی وەك ئەنفالەكانی ساڵی 1988 و ئەنفالی فەیلییەكان و ئەنفالی بارزانییەكان وكیمیاباران و تاوانە گەورەكەی هەڵەبجەی ئەنجامدا, ئێستاش كاتی ئەوەیە لەسەر بنچینەی فیدراڵیزم و دیموكراسی و فرەلایەنی عێراقی نوێ‌ دروست بكرێتەوە, كە تێیدا یاسا سەروەربێت, دەبێ‌ عێراقی تازە لە سەر بنچینەی بەیەكەوە ژیانی ئارەزوومەندانەی هەردوو نەتەوەی سەرەكی كورد و عەرەب دابمەزرێت و هەموو هاووڵاتییەكی عێراقی كە سەر بە هەر رەگەز و ئایینی و مەزهەب و تایفەیەك بێت هەست بكات ئەو وڵاتە, وڵاتی خۆیەتی و ئەرك و مافەكانی دیارن.
ئێمە زۆر قوربانیمان داوە بۆ بەدیهێنانی ئەم ئامانجەنەو تا ئاخریش هەر خەبات دەكەین, دەبێ‌ لەم وڵاتەدا ئەمن و ئاسایش هەبێت و سەروماڵ و حورمەتی خەڵك پارێزراوبن, دەبێ‌ عێراق شوێنی شایستەی خۆی لە كۆر وكۆمەڵگە نێودەوڵەتییەكان و هەرێمییەكاندا وەربگرێت, ئێمە تەواوی پشتگیری پێشكەش دەكەین بۆ بەدیهێنانی ئەم پاشە رۆژەو هەر حكوومەتێكیش پابەندی ئەم رێبازە بێت, ئێمە پشتیوانی لێدەكەین ولە گەڵیدا دەبین.
لە رۆژانی داهاتوودا حكومەتی نوێی هەرێمی كوردستان پێكدەهێنرێ‌ و متمانەی خۆی لە پەرلەمان وەردەگرێ‌, ئەم حكوومەتە تازەیە, حكوومەتێكی یەكگرتووی بنكە فراوان دەبێت و ئەركەكانیشی زۆر ئاڵۆزن, بۆیە دەبی هەموو لایەك هاوكاری بین بۆ سەركەوتنی ئەم حكوومەتە لە كارو بەرنامەكانیدا, دەبێ‌ ژیخانی كوردستان سەر لە نوێ‌ بنیادبنرێتەوە, ئەو ژێرخانەی كە رژێمی عێراق لە هەموو رووێكەوە وێران و كاولی كردبوو, دەبێ‌ كوردستان ببوژیتەوەو بە رێگەوبانی پێشكەوتوو, هەروەها دەبێ‌ پۆستە و گەیاندنی هاوسەردەمانە لە كوردستان دابمەزرێت, خزمەتگوزارییەكانی ئاوو وزەی كارەبا دەبێ‌ بگەن بە هەموو شوێنێك و ئەو كەموكورتییانەی كە لەمبارانەوە هەن بە زووترین كات چارەسەر بكرێن, دەبێ‌ قوتابخانە وبنكەی تەندروستی لە هەموو ئاوایی وناوچەیەكی نزیك ودوور بكرێنەوە, پێویستە باشترین سیستەمی تەندروستی لە كوردستان بكەوێتە كار, دەبێ‌ سیستەمی پەروەردە چاك بكرێتەوەو پاك بكرێتەوە لە شوێنەوارەكانی بەعس, پەروەردە بناغەی هەموو كارەكانی تر و داهاتوومانە, بەعس زۆر كاری كردووە بۆ شێواندنی ژێرخانی بیر كردنەوەو عەقڵییەتی كۆمەڵی ئێمە, دەبێ‌ بەزووترین كات ئەم ئاسەوارە گەندەڵ و نامرۆڤانەیە بسرێنەوە, زانكۆ و پەیمانگاكان و خوێندنی باڵا بە گشتی دەبێ‌ زۆرترین بایەخیان پێبدرێت, پێویستە زانكۆكانی كوردستانیش كەمتر نەبن لە زانكۆكانی ناوچەكە, دەبی ببن بە ناوەندی تیشكدانەوەی شارستانییەت و دیموكراسی و رۆڵیان لە كۆمەڵگەی كوردستاندا قووڵ و بەرچاوبێت, هەروەها دەبێ‌ پەیوەندی و تێكەڵاوییەكی فراوان لەگەڵ زانكۆ و دامەزراوە زانستییەكانی جیهان دابمەزرێنن, دەبێ‌ چاكسازی لە دامودەزگاكاندا بكرێن, دەبێ‌ دادپەروەری و یەكسانی لە خزمەتگوزارییەكانی خەڵك هەبێت و داواو خواستەكانی خەڵك هەبێت و پێویستسسەكانیان بە زوویی جێبەجێ‌ بكرێ‌, دەبێ‌ بەرنامەی رێكوپێك و تێروتەسەل دابنری بۆ پەرەپێدانی ئابووری هەرێمی كوردستان و چالاكییە بازرگانییەكان, پێویستە زەرفەتی كاركردن زۆر بكرێن و, نابێ‌ خەڵكی بێكار لەم وڵاتە دەوڵمەندەدا بمێنێ‌, گەلێكی خۆشگوزەران و خۆشبژی بنیادبنێ‌, پێوستە میللەتی ئێمە, میللەتێكی بەرهەمەێنەربێت, نەك میللەتێكی بەكارهێن و مشەخۆر.
مرۆڤی كورد, مرۆڤێكی چالاكەو پێویستە بەهێز و بازوو و بەهێزی بیركردنەوەی خۆی بژی, بۆ ئەم مەبەستەش دەبێ‌ كارگەو فابریكە لە هەموو شوێنێكی كوردستان دابمەزرێنین و بایەخ بە بەرهمهێنانی پیسەسازی بدرێت و, هەروەها بایەخ بە كەرتی كشتوكاڵ و كەرتی گەشتوگوزار بدرێت وببن بە دوو بواری زیندووی ئابووری گەشەپێدانی وڵاتەكەمان, دەبێ‌ ئابووری كوردستان لەسەر بناغەی بازاری ئازاد بنیاد بنرێتەوەو بایەخ بە كەرتی تایبەتی و پرۆژەی هاوبەش بدەرێت و حكوومەت هەموو جۆرە یارمەتییەكیان پێشكەش بكات و ئاسانكاری و پاڵپشتییان بۆ مسۆگەر بكات.
لە كوردستاندا رێز لە ئازادییەكان دەگیرێت, چ ئازادییەكانی تاك بن چ ئازادی كۆمەڵ و گرووپەكان, هەموویان بە پێییاسا و رینوینییەكان پارێزراوەو رێزلێگیراو دەبن, رێز لە بیروبۆچوونی خەڵك دەگیرێت و باوەری ئایینی ئازادە, هەروەها ئومێدەوارم ئێمە بتوانین بەهێزترین برواو متمانە لە نێوان گەلو حكوومەتی هەرێمدا دروست بكەین, ئەو برواوو متمانەیە سەركەوتن و پێشكەوتنی هەردوو لایەن مسۆگەر دەكات.
دەبێ‌ بایەخێكی تەواو بە قوتابیان و لاوان بدرێت و پرۆژەی پێویستیان بۆ جێبەجێ‌ بكرێت و رێز لە ئازەزوو و خواستەكانیان بگیرێ‌, هەروەها دەبێ‌ دەرفەتی كاری شیاوو گونجاو بۆ لاوان دەستەبەر بكرێت, ئافرەتان رۆڵی شیاوی خۆیان لە بواررەكانی كۆمەڵگادا بگێرن و هیچ جیاوازییەكی یاسایی لەم بوارەدا نەمێنێ‌, دەبێ‌ ژنان خۆشیان خەبات بكەن بۆ گۆرینی رەوشی خۆیان لە كۆمەلگەداو ئێمەش هەموو پاڵپشتییەكیان دەكەین, رێز لە ئایینی پیرۆزی ئیسلام و دابونەریتە نەتەوەییەكان دەگیرێ‌, هەروەها رێز لە پیاوانی ئایینی و هەموو ئەو كەسایەتییە كۆمەڵایەتیانە دەگیرێ‌, كە هەر كەسەو دەیەوێ‌ لە شوێنی خۆیەوە خزمەتی كۆمەڵی كوردەواری و ئەم رەوشە تازەیە بكات و رۆڵی خۆی تێدا ببینێ‌.
لێرەدا دووپاتی دەكەمەوە كەوا رێز لە ئازادی كاركردن و ئازادی نواندی چالاكی سیاسیانەی حزب و لایەنەكانی كوردستان دەگیرێ‌, بۆچوون و پێشنیازەكانیان رەچاو دەكرێن و لەبەر چاو دەگیرێن.
هەروەها لە كوردستاندا راگەیاندن بە هەموو شێوەكانییەوە ئازادەو سانسۆری لە سەر نییە.
لە هەرێمی كوردستاندا جیاوازی نەتەوەیی نییە, هەموو هاوڵاتیان نەتەوەو رەگەزیان هەرچی بێت وەك یەكن لە ئەرك و مافەكانیان.
توركمان و كلدو ئاشوور برای رێزداری ئێمەن, هەرچییەك لە تونا و دەسەڵاتدا هەبێت لە پێناو بەختەوەری ئەواندا دەكەین, هەموومان لەسەر ئەم خاكەدا بەیەكەوە دەژین و چارەنووس وخۆشی و ناخۆشیمان بە داكۆكیكارو بەرگریكار لە مافەكانی ئەوان دەزانین, هەموو ئایین و مەزهەبە جیاجیاكان رێزیان لێدەگیرێ‌ و لە كوردستاندا ئایینەكام تەواوی ئازادی خۆیان هەیەو بەیەك چاو سەیر دەكرێن.
برا ئێزیدییەكانمان كوردی رەسەنن و بێ‌ درێغیش بەشدارییان لە خەباتی نەتەوەكەیاندا كردووەو شوێن و جێگەیان لە ناو دڵی میللەتی كورددا گرتووەو گەورەترین زەبرو زیانیان لە لایەن رژێمی بەعسەوە بەركەوت و ئێش و ئازاریكی بێ‌ وێنەیان چێشت, دەبێ‌ بە باشترین شێوە قەرەبوو بكرێنەوەو رۆڵی خۆیان لە كۆمەڵگەدا بگێرن, ئەمرۆ كە خەباتی نەتەوەكەیان هاتوتە بەرهەم دەبێ‌ ئەوان لە مافەكانی خۆیان بەهرەدارو دڵنیابن.
كەسوكاری قوربانییەكانی ئەنفال و گەرمیان وقەرەداخ و بادینان و دەشتی كۆیەو ئەنفالی بازرانییەكان و فەیلییەكان و كارەساتەكانی كیمیابارانی هەڵەبجەو راگواستن و دەربەدەركرداوەكان هەموویان جێی رێزو تەقدیرن و پێویستە ئاسەواری ئەو كارەساتانە لە ژیانیان بسرێتەوەو هاوكاری بكرێن, ئاوارەی وڵاتانی دراوسێ‌ بوون لەكاتی لیقەومان و كاراساتەكان, چ ئەوانەش كە سیاسەتی دراندانەو زبروزەنگی رژێم لە ناو خۆی كوردستاندا ئاوەری كردن, هەموویان جێگەی رێزی ئێمەن, ئەوانەی نەیانتوانیووە بگەرێنەوە سەر زێدو لانەی خۆیان دەبێ‌ ئاسانكارییان بۆ بكرێت و یارمەتی بدرێن.
دەبێ‌ بەرنامەیەكی تێروتەسەل دابندرێ‌ بۆئاوادەنكردنەوەی گوندەكانی كوردستان و گەیاندنی خزمەتگوزاری پێویست بۆیان و بوژاندنەوەی ئابوورییان, رژێمی عێراق بە نیازی لێدانی زەبرێكی كاریگەر لە ئابووری كوردستان و لە بزووتنەوەكەمان بە هەزاران گوندی لەگەڵ زەویدا نەخت كردو خەڵكەكەی ئاوارەكرد لەبەر ئەوەی ئەم گوندانە خانەو لانەی پێشمەرگەو شۆرشەكەمان بوون.
پێشمەرگەی كوردستان, ئێوە ئازیزترین كەسانی ئێمەن, پێشمەرگە, تێكۆشەرانی رۆژی سەخت و رۆژانی هات و نەهاتن, منیش پێشمەریەكم وەك ئێوەو شانازی دەكەم كە لە ریزی ئێوەدام, جێگەی ئێوە لە لوتكەدایەو لەناو دڵ و دەروونی میللەت و لناو ماڵی شەهیدانە, ئێستاش كە میللەتی كورد پارێزراوە هەر لە سایەی ورەو عەزیمەتی ئێوەیە, ئێوە بە بریاری میللەتی خۆتان و لە ئەنجامی شەهیدانەوە دروست بوون, تاگەلی كوردستان مابێ‌ ئێوەش دەمێنن, رۆژانێك بەرگریتان لە بوون و مانی میللەتی كورد دەكردو بەخوێنی خۆتان میژووتان دەنووسییەوە, ئێستاش ئێوە هەمان رۆڵەی جارانن و ناوو پلەو پایەتان هەروەكو خۆیەتی, تەنها ئەركتان گۆراوە, جاران خەباتان دەكرد بۆ رووخاندنی رژێمی دیكتاتۆرو بەدیهێنانی فیدراڵی و دیموكراسی, ئەمرۆ خەبات دەكەن بۆ پاراستنی ئەم دەسكەوتانەو بۆ دابینكردنی ئەمن و ئاسایش بۆ عێراق و بۆ كوردستان.
لەو سەردەمەدا تیرۆر گەورەترین مەترسییە بۆ سەر ژیانی دیموكراسی و پێشكەوتن, ئێمە لە رووبەرووبوونەوەی تیرۆر كۆڵ نادەین و یەك سات چییە غافڵ نابیت, تیروستان پاشە رۆژیان نییە, لەم وڵاتەدا دەبێ‌ بەزوویش بەرەنگاریان ببینەوەو لە رەگ و ریشەوە دەریانكێشین, بەڵام كاری لە بنهێنانی تیرۆر تەنها كاری یەك دەزگاو یەك دامەزراو نییە, دەبێ‌ هاووڵاتیان, حزبەكان هەموویان لەگەڵ یەكدا هاوكاربن و پشتیوانی لە دامودەزگا ئاسایشەكان بكەن, كێشەی كەركووك رێگەچارەی راستەقینەی خۆی بۆ دەستنیشانكراوە, ئەویش ئەوەیە كە لە یاسای كاتییی ئێدارەی دەوڵەتدا هاتووە, ئێمە بە چارەسەرێكی جیا لەم چارەسەرە رازی نابیین, ئەم رێككەوتنە هەموو لایەك ئیمزایان لە سەری كردووە و بووە بە یاساو دەستوور, پێویستە بێ‌ دواخستن جێبەجێ‌ بكرێ‌ و مادەی 58 مەسەلەیەكی جدییەو بە هیچ شێوەیەك پاشگەزبوونەوەی لێ‌ قبوول ناكرێ‌, بەهەمان شێوە ناوچە دابراوەكانی تر دەبێ‌ بگەرێنەوە سەر هەرێمی كوردستان لەبەر ئەوەی خاكی كوردستانەو جیا ناكرێنەوە, ئەوەی كە لە یاسای كاتیی ئیدارەی دەوڵەتدا هاتووە لایەنی هەرە كەمی مافەكانی میللەتی كوردە, مەمكین نیە ئێمە بە كەمتر لەو مافانە رازی ببین, كە لە یاسایی ناوبراودەا هاتوون, دەبێ‌ ئەو مافانە وەكو خۆیان بچنە ناو دەستووری هەمیشەیی عێراقەوە, دەستوور هەنگاوێكی گەورەیەو پێویستە هەموو چین و توێژەكانی لە دارشتنی دا بەشداربن, دەستوور دەبێ‌ بە رێككەوتن و تەوافق بێت, بۆ ئەوەی ناسنامەی عێراقی فیدراڵی دیموكراتی پێوە دیاربێت.
ئێمە رێز لە سەرجەم وڵاتانی دراوسێ‌ دەگرین و دەستی دۆستایەتیان بۆ درێژ دەكەین, هەروەها كار دەكەین بۆ ئەوەی باشنرین پەیوەندی و رێز لەیەكدی گرتن و دۆستایەتی دامەزرێنین, ئەمە هەلو دەفەرتێكی باشەو داوا دەكەین ئەوانیش هاوكاربن بۆ عێراق و بۆ هەرێمی كوردستان, ئێمە دەست لە كاروباری ناوخۆی ئەوان وەرنادەین و ئومێدەوارین ئەوانیش دەست لە كاروباری ناوخۆی ئێمە وەرنەدەن, ئێمە سوپاسی ئەو دراوسێیانە دەكەین كە لە كاتی لێقەومانی و كارساتدا باوەشیان بۆ میللەتی ئێمە كردەوەو دەستی یارمەتیان بۆ درێژ كردین.
لەبارەی نەتەوەی كوردەوە, كە بەسەر وڵاتانی دراوسێ‌ دابەشكراوە, برایانمان دڵنیا دەكەینەوە كەوا دڵ و دەروونمان لەگەڵ ئەوان و ئێش و ئازارەكانیانە, هیودارین پەنا بۆ شێوازی سەردەمانە بەن لە داواكردنی مافەكانیان, ئەمرۆ باوی زەبروزەنگ نەماوە,ئەمە بۆ كورد تەنها زەرەرو ماڵوێرانی بە دواوەیە, بەهەمان شێوەش هیوادارین ئەو وڵاتانەی گوێ‌ لە داوای براكانمان بگرن و درایەڵۆگیان لەگەڵدا بكەن, هیوادارم ئەو برواو متمانەیەی كە بە من دراوە ببێ‌ بە مایەی یەكریزی و یەكهەڵوێستی میللەتەكەمان, راستیتان پێ‌ بڵێم بۆ من پێشمەرگایەتی لە هەموو پایەو پلەیەك گرنگترو پیرۆزترە, بەڵام ئەمرۆ ئێمە خەریكی دانانی موئەسەسات و دامەزراوەین, سەرۆكی هەرێمیش دامەزراوەیەكی گەورە دەبێ‌ كە رۆڵیكی متەوازع بۆ خزمەتی ئێوە بگێرم, بێگومان دەبێ‌ ئێمە زۆر بەجدییەتەوە بەرەو دامەزراندنی موئەسەساتی دەستووری و یاسیی برۆین و لە ئەولەویاتی كارەكانی ئیلتیزماتی كۆمەڵایەتی شۆرشگێری لە لایەك و پێویستی دامەزراندنی ئیدارەیەكی هاوچەرخ و یاسایی و دەستووری لە لایەكی ترەوە. من خۆم پەروەردەی قوتابخانەیەكم, كە هەر كە چاوم كراوەتەوە لەوە تێگەیشتووم بەرخودان تاكە رێگەیە بۆ كۆتی دەست و پێی تێكۆشەرێكم هاتوتەوە بیر, هەر كاتێ‌ پەتێكم بینیبێ‌ قەنارەی قارەمانێكی لە سێدارەدراوم بیركەوتوەتەوە, هەر رووبارێكم بینیبێ‌ رووباری ئاراسم هاتۆتەوە بیر كە پێشمەرگەی كوردستان خۆی لێداوە, ئەو رۆژەی كە بووم بە پێشمەرگەو لە دوای بارزانیی نەمرەوە چەكم هەڵگرت, وا دەزانم گەورەترین شانازیم بەركەوت و ئێستاش كە ئەم پۆستە وەردەگرم بۆ ئەوەیە خزمەتێكی ئێوە بكەم و, ئەمەش هەرە درێژەپێدانی پێشمەرگایەتییە بۆ من, ئەگەر بۆ خزمەتی ئێوە نەبێ‌ هیچ مەبەستیترم نییە. لەو رۆژانەدا دەست دەكرێ‌ بە پێكەوەنانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان, هەندێك جار بە هۆی بیرباوەر گۆرینەوە و درەنگ بە ئەنجام گەیشتن كارەكان دوادەكەون , ئەمە سروشتی ژیانی دیموكراسییەتە, ناحەزان خەون دەبینن, پێیان وایە كاتێ‌ بەیەكگەیشتن دوادەكەوێ‌, ئیتر ئێمە لێكترازاوین, با دڵنیابن ئەو خەونانە جارێكی تر نایەتەوەدی, بۆ ئێمە قەناعەت و بروای میللەتی خۆمان گرنگە, دڵنیاش بن كەوا هەموو شتێك بە راوپژ و گۆرینەوەی بۆچوون دەبێت لەگەڵ برای بەرێزم جەنابی مام جلال, وەنەبێ‌ ئەو لە بەغداو من لێرە ئاگامان لە یەكتر نەبێ‌, پێچەوانەوە ئێمە بەبێ‌ یەكتر هەنگاو نانێین, هەروەها سەركردایەتی هەردوو حزبیش دەبێ‌ لەیەكەوە نزیك بن و هاوئاهەنگیان لەگەڵ حزبەكانی تر هەبێت و دەبێ‌ نەشهیڵین جارێكی تر دەستی چەپەڵ بخرێتە ئەو نێوانەو ماڵ لەكورد تێك بداتەوە.
ئێمە وەكو میللەتی كورد سوپاسی سەرۆكی ئەمریكا بەرێز جۆرج بوش و گەلی ئەمریكا دەكەین لەگەڵ میللەتی ئێمەدابوون بۆ رووخاندن و رزگاربوون لە درندانەترین رژێمی دیكتاتۆری, ئێمە هەرگیز ئەم بریارە بوێرانەی ئەوان لە بیر ناكەین, دووپاتیشی دەكەینەوە هەر بەیەكەوە دەبین لە رووبەرووبوونەوەی تیرۆرو لە دروستكردنی عێراقی فیدراڵ و دیموكرات.
هەروەها سوپاسی سەرۆك وەزیرانی بەریتانیا بەرێز تۆنی بلێر و گەلی بەریتانیا و سوپاسی وڵاتانی هاوپەیمان دەكەین.
لێرەدا حەز دەكەم سوپاسێكی گەرمی خەڵكی تێكۆشەری هەولێریش بكەم, هەولێری دێرین و دیكتاتۆر بەزێن, هەولێر بەردەوامە لە قوربانیدان و تەحمولێكی زۆریشی هەیە سەرەرای ئەمەش زۆر جار ئیجرائاتی ئەمنی و ریگەوبان گرتن دەبێ‌ بەسەرباری گرفت و زەحمەتی بۆیان, من سۆپاسیان دەكەم و داوای لێبوردنیان لێدەكەم.
لە كۆتاییدا گەرمترین سڵاو بۆ گیانی پاكی شەهیدانی رێگای رزگاری و ئازادی عێراق و كوردستان. بژی عێراقی فیدراڵ و دیموكرات بژی برایەتی كوردو عەرەب و توركمان و كلدو ئاشووری.

وتاری مەسعود بارزانی به‌ عه‌ره‌بی

به‌ناوی خوای گه‌وره‌و میهربان
برای به‌رێزم مام جلال سه‌ركۆماری عێراقی فیدراڵ
برای به‌رێزم د. حاچم ئه‌لحه‌سه‌نی سه‌رۆكی كۆمه‌ڵه‌ی نیشتیمانی عێراقی فیدراڵ
برایانی به‌رێز جێگرانی سه‌ركۆمار برایانی
به‌رێز جێگرانی سه‌روه‌زیران برایانی به‌رێز سه‌رۆك و نوێنه‌رانی پارته‌ هاوپه‌یمانه‌كان
باڵیوزه‌ به‌رێزه‌كان و نوێنه‌ره‌ به‌رێزه‌كانی ده‌وڵه‌تان
به‌رێز سه‌رۆكی په‌رله‌مانی كوردستان
به‌گه‌رمی به‌خێرهاتنی هه‌موو لایه‌كتان ده‌كه‌ین بۆ شاری هه‌ولێر, شاری مێژوو و قه‌ڵای خه‌باتگێری, پایته‌ختی دووه‌می عێراق, ئاماده‌بوونتان جێگه‌ی رێزێكی گه‌وره‌یه‌, به‌ڵگه‌یه‌ له‌سه‌ر پته‌وی برایه‌تی فراوان له‌ نێوان نه‌ته‌وه‌ جیاوازه‌كانی عێراقی , عه‌ره‌بی و كوردی و توركمان و كلدو ئاشووری..
ئێمه‌ به‌یه‌كه‌وه‌ خه‌باتمان كرد له‌ پێناو رووخاندنی دیكتاتۆریه‌ت, سوپاس بۆ خوا و به‌هاوكاری دۆستانی گه‌له‌كه‌مان ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتووه‌كان و به‌ریتانیا و هاوپه‌یمانه‌كانیان توانیمان دیكتاتۆریه‌ت بروخێنین و ئێستاش ده‌رفه‌تێكی مێژوویمان له‌ به‌رده‌مه‌ بۆ بنیاتنانی عێراقی تازه‌, عێراقی فیدراڵی دیموكراسی فره‌یی, پیاوانی عێراق كه‌ به‌رگری دیكتاتۆریه‌ت و سته‌م و زۆرداریان كرد كۆسپ و به‌ربه‌ستانه‌ تێپه‌رین كه‌ به‌ر له‌ ته‌مه‌نی تیرۆر كورته‌ وبه‌سه‌ر تیرۆر و تیرۆریستان زاڵ ده‌بین و تیرۆریش هیچ ئاینده‌یه‌كی له‌و وڵاته‌دا نییه‌.

خوشك و برایانی به‌رێز:

گرن نیه‌ ئه‌و پۆسته‌ یان ئه‌وی تر به‌كار بخرێ‌ , به‌ڵكو گرنگ دارشتنی یاساو گواستنه‌وه‌یه‌ بۆ قۆناغی بنیاتنانی دامه‌زراوه‌یی ده‌ستووری و یاسایی, شه‌ره‌فێكی گه‌وره‌یه‌ كه‌ متمانه‌ی گه‌لی كوردستانم پێدرا له‌رێی نوینه‌ره‌كانیان له‌ په‌رله‌مانی هه‌لبژێردراو, به‌لێنیتان پێده‌ده‌م كه‌ هه‌موو توانه‌اكانم ده‌خه‌مه‌ گه‌ر له‌ پێناو به‌هێزكردنی برایه‌تی كورد و عه‌ره‌ب, هه‌روه‌ها له‌ پێناو به‌هێزكردنی یه‌كێتیی نیشتیمانی له‌ كوردستان كه‌ بنه‌مایه‌ بۆ یه‌كێتیی نیشتمانی له‌ عێراق, ئه‌وه‌ی ئه‌مرۆ هاتوته‌دی به‌رهه‌می خه‌باتی گه‌له‌كه‌مانه‌, به‌ڵام پێویسته‌ ئاماژه‌ به‌وه‌ بكه‌م كه‌به‌رهه‌می هه‌ست كردنی به‌رزه‌ به‌ به‌رپرسایه‌تی سه‌ركردایه‌تی هه‌ردوو حزب و حزبه‌كانی تریش و ئه‌و كه‌سایه‌تیه‌ نیشتیمانیانه‌ی به‌شداریان كرد له‌ سه‌ركه‌وتنی ئه‌و پرۆژه‌یه‌, پێویسته‌ به‌شێوه‌یه‌كی تایبه‌ت ئاماژه‌ به‌ رۆڵی دیاری برای به‌رێزم مام جه‌لال بكه‌م , به‌ به‌رێز د. حاچم ده‌ڵێم ئه‌و ده‌سته‌ی به‌ ده‌ستی تۆ ده‌چێت و بۆ كوردستان درێژ ده‌كرێت, هه‌زاران ده‌ست ده‌بینی كه‌ بۆ ئه‌وه‌ ده‌ست درێژ ده‌كه‌ێن, به‌بێ‌ گومانیش به‌و ده‌ستانه‌ و به‌و نیازه‌ باشانه‌ عێراق ده‌پارێزین و یه‌كێتی رێزه‌كانمان به‌هێز ده‌كه‌ین و عێراق پاك ده‌كه‌ینه‌وه‌ له‌ تاواتكاری و تیرۆریستان و ئاینده‌یه‌یه‌كی پرشنگداریش بۆ گه‌لی عێراق فه‌رهام ده‌كه‌ین, ده‌رفه‌تێكی مێژوویمان له‌ به‌رده‌مه‌ بۆ دارشتنی ده‌ستووری هه‌میشه‌یی كه‌ بریاره‌ له‌ چاره‌نووسی هه‌موومان ده‌دات, بۆیه‌ پێویسته‌ سوود له‌ ئه‌زموونه‌كانمان وه‌ربگیرێت, ده‌شبێت ئه‌و ده‌ستووره‌, ده‌ستووریكی شارستانی بێت و به‌ته‌وافق, به‌دڵنیایه‌وه‌ گوزه‌رانێكی خۆش و ژیانێكی ئازادی خۆش بۆ هه‌موو هاوولاتییه‌كی عێراقی به‌رجه‌سته‌ ده‌كرێت, وته‌یه‌كی درێژم به‌ زمانی كوردی هه‌یه‌, بۆیه‌ به‌و ئه‌ندازه‌یه‌ راده‌وه‌ستم, جاریكی تر به‌خێرهاتنتان ده‌كه‌م وسۆپاستان ده‌كه‌م بۆ هه‌ڵگرتنی سه‌ختیه‌كانی سه‌فه‌ركردنتان بۆ ئێره‌ ئاماده‌بوونتان لێره‌ له‌گه‌ڵمان له‌ بیر ناكرێت, جارێكیتر ده‌ڵێم ئه‌مه‌ نامه‌یه‌كه‌ و جه‌خت كردنه‌وه‌یه‌ له‌سه‌ر په‌یوه‌ندی و برایه‌تیمان و له‌سه‌ر یه‌كێتیمان تا هه‌تایه‌ به‌ پاڵپشتی خوا.