راپۆرت: درەو 
لە حاڵەتی ئامادەباشیدا بوو بۆ پاراستنی زیارەتكارانی چلەی ئیمام حوسێن، بەڵام بەرەبەیانی ئەمڕۆ بیرە نەوتێك سەرەنجی راكێشاو بەبێ ئاگاداری سوپاو پێشمەرگە، لە بۆشایی ئەمنیدا هێزێكی زۆری كۆكردەوەو مەترسی درستبوونی شەڕ سەریهەڵدا. بیرە نەوتێك كە سەری هەڵنەدراوەتەوەو هیچ گرێبەستێكی پەرەپێدان و بەرهەمهێنانی بۆ نەكراوەو هیچ یەكێك لە حكومەتی هەرێم و وەزارەتی عێراق نایانەوێت لەم دۆخەدا دەستی بۆ ببەن. بیرە نەوتەكەو پەیوەندی یەكێتیی و حەشدی شەعبی لەم راپۆرتەدا.  

حەشدو لە سنوری نێوان سوپاو پێشمەرگەدا
ناوچەی بۆشایی ئەمنیی نێوان هێزی پێشمەرگە (یەكێتیی نیشتمانی كوردستان)و هێزەكانی سوپای عێراق لە سنوری گەرمیان، بەرەبەیانی ئەمڕۆ درزی تێكەوت، درزی ئەمجارە داعش نەبوو، حەشدی شەعبی بوو.  
كاتژمێر 4ی بەرەبەیانی ئەمڕۆ، هێزێكی زۆری حەشدی شەعبی چوە ناو گوندی (عەلی خەڵەف)، ئەم گوندە سەربە ناحیەی (كۆكس)ە یان "كوڵەجۆ"یە، لە سەرەتای وا بڵاوكرایەوە هێزەكەی حەشدی شەعبی چونەتە ناحیەی (كوڵەجۆ)و دواتر لەوێوە چونەتە ناو گوندی (عەلی خەڵەف)، بەڵام بەپێی بەدواداچوونەكانی (درەو)، تائێستا یەكلانەبووەتەوە ئایا هێزەكەی حەشد لە ناحیەی (كوڵەجۆ) بەرەو گوندی (عەلی خەڵەف) بەرێكەوتووە یاخود راستەوخۆ چوەتە ناو گوندەكەوە. 
كوڵەجۆ دەكەوێتە نێوان قەزای (كەلار)ی ناوەندی ئیدارەی گەرمیان و ناحیەی (گوڵاڵە)و زیاتر لەسەردەمی شەڕی پێشمەرگەو داعشدا ناوبانگی پەیدا كردو دەروازەی دەسەڵاتی كوردە بەڕووی ئەو ناوچە كێشە لەسەرانەی كە سوپای عێراق كۆنترۆڵی كردون.  
چەند سەرچاوەیەكی ئەمنیی كە (درەو) قسەی لەگەڵدا كردن باسیان لەوەكرد، دانیشتوانی گوندی (عەلی خەڵەف) زۆربەیان عەرەبن، بەڵام دۆستی خەڵكی كوردی ناوچەكەن و زۆربەیان پێشمەرگەن، هێزەكەی حەشدی شەعبی بەرەبەیانی كە چوەتە ناو گوندەكە، گەمارۆی بارەگایەكی هێزە پۆلیسی پاسەوانی نەوتی و غازی گەرمیانی داوە، كە ژمارەیان چەند پێشمەرگەیەك بووە، ئاگاداریان كردوون لەوەی دەتوانن وەكو پێشمەرگە لە شوێنی خۆیان بمێننەوە، بەڵام حەشدی شەعبیش لەناو گوندەكەدا بارەگایەك دروست دەكات. 
هێزەكەی حەشدی شۆفڵی لەگەڵ خۆی هێنابوو، ئامادەكارییەكان بۆ دروستكردنی ساترو بارەگا دەستپێكرد، بەبێ ئەوەی بە فەرمی هیچ ئاگاداركردنەوەیەك بە هێزی پێشمەرگە لە سنورەكە بدات سەبارەت بەو جوڵەی كە دەستیپێكردووە. 
سەرچاوەیەكی ئەمنیی لە سنورەكە بە (درەو)ی وت: هێزەكەی حەشدی شەعبی نەك پرسیان بە هێزی پێشمەرگەو ئیدارەی كورد لە سنورەكە نەكردووە، تەنانەت بەبێ ئاگاداریی سوپای عێراقیش جوڵەیان كردووەو بۆشایی ئەمنییەكەی نێوان پێشمەرگەو سوپایان قۆستوەتەوە. 

نەوت و جوڵەی حەشد!
سەرباری بانگەشەی فەرماندەكانی حەشدی شەعبی سەبارەت بە جوڵەی چەكدارانی داعش لە ناوچەی بۆشایی ئەمنیدا، بەڵام هاوكات لەگەڵ جوڵەی هێزەكەی حەشدی شەعبیدا، هەموو سەرەنجەكان چونە سەر بیرە نەوتێك لە سنوری گوندی (عەلی خەڵەف) كە بە كێڵگەی (چاڵاو خالید) ناسراوە. 
ئەم بیرە نەوتە نە لەلایەن حكومەتی هەرێمی كوردستان و نە لەلایەن وەزارەتی نەوتی عێراقیەوە وەبەرهێنانی تێدا ناكرێت و هیچ گرێبەستێكی بۆ نەكراوەو سەری داپۆشراوە، هێزێكی پۆلیسی نەوت و گازی گەرمیان پاسەوانی دەكەن.
بەڵام لە ناوچەیەكی نزیكی سنوری دەسەڵاتی هێزی پێشمەرگە لە گەرمیان، بەدیاریكراویش باكورو وباكوری رۆژهەڵاتی پارێزگای دیالە كە لەژێر كۆنترۆڵی سوپای عێراق و حەشدی شەعبی شیعەدان، چەند كێڵگەیەكی نەوت و غاز هەن كە بریتین لە كێڵگەكانی (گلابات- گمر- خشم الاحمر- انجانە). ئەمساڵ و لەچوارچێوەی گەڕی پێنجەم و شەشەمی مۆڵەتپێدانی وەزارەتی نەوتی عێراقدا، دوان لەم بیرانە سنوری دیالە كە یەكێكیان نەوتیی و ئەوی تر غازییە بۆ كۆمپانیای (هیلال)ی ئیماراتی دەرچوون.
فەرماندەكانی حەشدی شەعبی لەسەرەتای جوڵەكەی ئەمڕۆیانەوە بۆسەر گوندی (عەلی خەڵەف) بانگەشەی ئەوەیان دەكرد، لە سنورەكەدا چەند بیرە نەوتێك هەن كە لەلایەن وەزارەتی نەوتی عێراقەوە دراون بە كۆمپانیا بیانییەكانی و دەبێت ئەمان (واتا حەشد) دۆخی ئەمنیی سنورەكە بۆ كاركردنی ئەو كۆمپانیایانە بپارێزن. 
واتا بەهانەی هاتنی هێزەكەی حەشد بۆ ناو بۆشایی ئەمنیی نێوان سوپای عێراق و هێزی پێشمەرگە، بوونی چەكدارانی داعش و كۆمپانیا بیانییەكانی نەوت بوو، بەڵام بەپێی بەدواداچوونەكانی (درەو)، لە رۆژی 23ی نیسانی ئەمساڵدا قۆناغی یەكەمی پلانی ئاسایشی كێڵگە نەوتییەكان (ئەوانەی لە گەڕی پێنجەمی مۆڵەتپێداندا بۆ كۆمپانیاكان دەرچوون) دەستیپێكردووەو (محەمەد سەعدی) راوێژكاری كۆمپانیا ئیماراتییەكە ئاگاداری رێوشوێنەكان بووە، ئەم قۆناغەش زیاتر خۆی لە پاككردنەوەی كێڵگە نەوتییەكان بینیوەتەوە لە هەر پاشماوەیەكی گوماناویی یاخود مین و تەقەمەنیی، بەتایبەتیش بەهۆی ئەوەی ناوچەكە ماوەیەكی زۆر شوێنی رووبەڕووبونەوەی هێزە عێراقییەكان بووە لەگەڵ رێكخراوی داعش.
كۆمپانیای (هیلال) گرێبەستی پەرەپێدان و بەرهەمهێنانی نەوت و غازی لە دیالە وەرگرتووە، چاوی لەوەیە تا كۆتایی ئەمساڵ دەست بە وەبەرهێنان لەو دوو كێڵگەیە بكات.
لایەنی راسپێردراو بە دابینكردنی ئاسایشی كێڵگە نەوتییەكانی لە دیالە هێزەكانی حەشدی شەعبی نین، بەڵكو تیمەكانی هەڵگرتنەوەی مین و تەقەمەنین، مەترسی جوڵەی داعش لە سنورەكە بە سوپای عێراق سپێردراوەو حەشد دەبێت بە هەماهەنگیی لەگەڵ سوپاو پێشمەرگە جموجوڵەكانی بكات. 

ناكۆكی پارتی و یەكێتیی
رووداوەكە لەكاتێكدا روویدا، هەرێمی كوردستان لەبەردەم هەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمانی كوردستاندایە (20ی ئۆكتۆبەری ئەمساڵ)، سەرباری ئەوەی بڕیارە ناوەڕاستی مانگی داهاتوو بەفەرمی هەڵمەتی بانگەشەی هەڵبژاردن دەستپێبكات، بەڵام لەئێستاوە دۆخی بانگەشە بەسەر هەموو هێزە سیاسییەكاندا زاڵە. 
لەسەرەتای هاتنی هێزەكەوە، میدیاكانی پارتی دیموكراتی كوردستان بانگەشەی ئەوەیان كرد هێزەكەی حەشد بە رێككەوتن لەگەڵ یەكێتیی نیشتمانی چونەتە سنورەكە، میدیای فەرمی یەكێتیش وەڵامی دایەوە كە "دوای هەڵوێستی راشکاوانەی یەکێتیی لەسەر ئەو سنوربەزاندنە، هێزەكەی حەشدی شەعبی لە كێڵگەی چاڵاو خالید كشاوەتەوە". 
سەرچاوەیەكی ئاگادار لە یەكێتیی نیشتمانی كوردستان بە (درەو)ی راگەیاند" پێشتر بە روونی رێككەوتنمان لەگەڵ جەنابی سەرۆك وەزیرانی عێراق كردووە كە لەو ناوچانەی دەكەونە نێوان هێزی پێشمەرگەو سوپای عێراقەوە نابێت بەبێ رەزامەندی هەردوولا هیچ هەنگاوێك هەڵبگیرێت، بەڵام بەداخەوە حەشدی شەعبی بەبێ ئەوەی ئێمە ئاگادار بكاتەوەو بەناوی داعشەوە هێزێكی ناردە ئەو ناوچەیە".
"ئەگەر وەكو یەكێتیی لەم جموجوڵەی حەشد بێدەنگ بوینایە زۆر مەترسیدار دەبوو، چونكە ئەوكاتە هێزەكە نەك تەنیا بیرە نەوتەكە، دەستیان بۆ هەموو شتێكی تر دەبرد، بۆیە ئێمەش هێزەكانمان كۆكردەوەو رەوانەی ناوچەكەمان كرد، هاوكات پەیاممان بۆ ناردن كە دەبێت بەزووترین كات چۆڵی بكەن" بەرپرسەكەی یەكێتیی وات وت.
سەرچاوەیەكی تر لە یەكێتیی نیشتمانی باسی لەوەكرد" هاتنی هێزەكەی حەشد بۆ سنوری كوڵەجۆ هیچ پەیوەندی بە بوونی داعشەوە نەبووە، بەڵكو بۆ ئەوە بووە ناوچەكە كۆنترۆڵ بكەن و دواتر ئەو كۆمپانیایانە بهێنن كە خۆیان شەریكن لەگەڵیاندا بۆ ئەوەی نەوتەكەی دەربهێنن".

یەكێتیی و حەشدی شەعبی
حەشدی شەعبی هێزێكی نزیك لە كۆماری ئیسلامی ئێرانە، بۆ كۆماری ئیسلامی پارێزگای (دیالە) كە هاوسنورە لەگەڵ ئێران بەردەوام گرنگییەكی ستراتیژی هەیە، هێزە عێراقییەكانی نزیك لە تاران بەدیاریكراویش حەشدی شەعبی بەردەوام لەناو خۆیاندا لە ناكۆكیدان لەسەر كۆنترۆڵكردنی ئەم پارێزگایە كە رێگای هاتوچۆی زیارەتكارانی ئێرانییە بۆ مەزارە پیرۆزەكانی عێراق، سەرباری ئەمە مەڵبەندێكی گرنگی بازرگانی و كاری قاچاخچێتییە لەگەڵ ئێرانی دراوسێ، بایەخی ئەم پارێزگایە بۆ ئێران، هاوشێوەی كەركوك ماوەی چەند مانگێك پرۆسەی پێكهێنانی حكومەتی خۆجێی لە دیالە دواخست، هێزە شیعەكان لەناو خۆیاندا لەسەر دابەشكردنی پۆستەكانی پارێزگاكە ناكۆك بوون. 
یەكێتیی نیشتمانی كوردستان لەم پارێزگایە كە ناوچەی جێناكۆكی تێدایە، لەدواین هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاكان كە 18ی كانونی یەكەمی 2023 بەڕێوەچوو، (28 هەزارو 648) دەنگی بەدەستهێناو یەك كورسی ئەنجومەنی پارێزگای بردەوە، بەڵام پارتی دیموكراتی كوردستان (7 هەزارو 790) دەنگی هێناو هیچ یەكێك لە كاندیدەكان بۆ ئەنجومەنی پارێزگاكە سەرنەكەوت، ئەمانیش هاوشێوەی شیعەكان لەسەر پێگەی كورد لە پارێزگاكە ناكۆكن و هەریەكەیان دەیەوێت كارتێكی مامەڵەكردنی لەگەڵ ئێران لەم پارێزگایە بەدەستەوە بێت. 
رووداوی جوڵەی ئەمڕۆی هێزەكەی حەشدی شەعبی و ئەگەری بەریەككەوتنیان لەگەڵ هێزی پێشمەرگە لەكاتێكدایە، بەهۆی زیارەتی چلەی ئیمام حوسێنەوە ئەم رۆژانە لە عێراق هەموو هێزە ئەمنییەكان خراونەتە حاڵەتی ئامادەباشی و پارێزگای دیالەش سەرەرێگایەكی هاتوچۆی زیارەتكارانی شیعەی ئێرانە.  
یەكەمجار نییە، حەشدی شەعبی و گروپە چەكدارەكانی شیعە ژێرخانی نەوت و غازی ناوچەی دەسەڵاتدارێتیی یەكێتیی دەكەنە ئامانج، ئەمە لەكاتێكدایە یەكێتیی وەكو یەكێك لە لایەنە دۆستەكانی ئێران لە كوردستان و عێراق دەناسێندرێت، ئەم گروپانە پێشتر نزیكەی 10 جار بە موشەك كێڵگەی غازی كۆرمۆریان بە ئامانج گرتووە كە تاكە سەرچاوەی غازی ماڵان و وێستگەكانی كارەبایە لە هەرێمی كوردستان، بەتایبەتیش لەو كاتانەدا كە باس لە هەناردەكردنی غازەكەی كۆرمۆر دەكرێت بۆ توركیا.
ئێرانییەكان سەرباری ئەوەی بە راشكاوی لەسەر ئەم بابەتە قسە ناكەن، بەڵام خۆیان هەناردەكاری غازی سروشتین بۆ توركیاو لەرێگەی لایەنە عێراقییەكانەوە دژی هەر جۆرە هەناردەكردنێكی غازی كۆرمۆرن بۆ توركیا، بۆیە هەر كاتێك بەرپرسانی یەكێتیی دەستیان بە گفتوگۆ لەگەڵ توركیا كردبێت بۆ هەناردەی غاز، كێڵگەكە لەلایەن گروپە چەكدارەكانەوە رووبەڕووی هێرش بووەتەوە. 
ئەم جۆرە مامەڵەی گروپە چەكدارەكانی نزیك لە ئێران لەگەڵ یەكێتیی لەكاتێكدایە لەدوای هەڵبژاردنی پێشوەختەی پەرلەمانی عێراقەوە كە ئۆكتۆبەری 2021 بەڕێوەچوو، یەكێتیی چووە بەرەی لایەنەكانی نزیك لە ئێران، ئەمەش لەكاتێكی هەستیاردا كە ماڵی شیعە لەنێوان موقتەدا سەدرو بەرە ئێرانییەكە (مالیكی+ عامری+ خەزعەلی+ عەبادی+ حەكیم) دابەش بوو بوو، موقتەدا براوەی هەڵبژاردن بوو، پرۆژەی پێكهێنانی حكومەتی "زۆرینەی نیشتمانی" خستبووەڕوو، كە ئێران و لایەنە هاوپەیمانەكانی لەعێراق نیگەران كردبوو، ئەوكات بۆ یەكلاكردنەوەی ململانێكەی ناو ماڵی شیعە لەناو پەرلەمانەوە، دەنگی پەرلەمانتارانی یەكێتیی كاریگەر بوو پشتیوانیكردنی بەرە ئێرانییەكەدا. 
جوڵەی ئەمڕۆی هێزی حەشدی شەعبی لە سنوری پێشمەرگەی یەكێتیی لەكاتێكدا بوو، چەند رۆژێكە بافڵ تاڵەبانی سەرۆكی یەكێتیی نیشتمانی كوردستان كە دۆستی نزیكی ژمارەیەك لە سەركردە سیاسییە دیارەكانی شیعەیە، بەسەردانێك لە ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكایە.