درەو:

سەرچاوە: پێگەی الطاقة

عێراق بەنیازە كێڵگەی غازی مەنسوریە لەپارێزگای دیالە پێشبخات, كە بەدووەم گەورترین كێڵگە غازییەكان دادەنرێت, لە دوای كێڵگەی عوكاز لە پارێزگای ئەنبار, یەدەگی كێڵگەی غازیی مەنسوریە بە نزیكەی (4.5) تریلیۆن پێی سێجای پێوانەیی مەزەندە دەكرێت, پێشبینی دەكرێت پێشخستنی ئەو كێڵگەیە, نزیكەی (1000) میگاوات كارەبا بەگەڕبخات.
درەو:
هەوڵەكانی پێشخستنی كێڵگەی غازی مەنسوریەی عێراقی بەردەوامە, بەهۆی بایەخی گەورەی و ئەو یەدەگە زەبەلاحەی هەیەتی, ئەوەش وایكردووە, بەغداد هیوای زۆری لەسەر هەڵچنێت, بۆ دابینكردنی وزەی پێویست بۆ كارپێكردنی وێستگەكانی كارەبا.
هەنگاوەكانی پێشخستنی ئەو كێڵگە غازیە, روبەڕوی ئاستەنگی زۆر بووەوە, كە خۆی لە راگرتنی رێككەوتنی پێشخستنیدا بینیەوە لەگەڵ كۆمپانیای (سینوبك)ی چینی لە ساڵی (2023)دا, پێشتریش لەگەڵ هاوپەیمانی (3) كۆمپانیا بە سەرۆكایەتی كۆمپانیای (تەباو)ی توركی لەساڵی (2020)دا.
وەزارەتی نەوتی عێراق لە ئێستادا تاوتوێی پلانێك دەكات بۆ خستنەڕووی پێشخستنی كێڵگەی مەنسوریەی عێراقی زەبەلاح, لە گەڕی گرێبەستی رێپێدانێكی نوێدا.
هاتف سەهر میشعەل, ئەندامی لیژنەی پەرلەمانی عێراق دەڵێت: چاوەڕواندەكرێت گەڕی حەوتەمی رێپێدان دەستپێبكات, كە تایبەت دەبێت بە هەردوو كێڵگەی مەنسوریەو عوكاز, بەتایبەت بەهۆی  بوونی چەندین كۆمپانیای نێودەوڵەتی لەهەردوو پارێزگای دیالەو ئەنبار.
 
داتاكانی كێڵگەكە   

كێڵگەی مەنسوریەی غازی, دەكەوێتە پارێزگای دیالە, لەسەر روبەڕی زیاتر لە (140) كیلۆمەتر چوارگۆشە, درێژەكەی (20) كیلۆمەتر زیاترە, پانیەكەشی (4) كیلۆمەترە.
یەدەگی كێڵگەی غازی مەنسوریەی عێراقی بە نزیكەی (4.5) تریلیۆن پێی سێجای پێوانەیی مەزەندە دەكرێت, بەدووەم گەورە كێڵگەی غازی دادەنرێت, لەدوای كێڵگەی عوكاز لە پارێزگای ئەنبارو, پێشبینی دەكرێت پێشخستنی غازی ئەو كێڵگەیە, نزیكەی (1000) میگاوات كارەبا بەگەڕبخات.

كێڵگەكانی غازی مەنسوریە

لەمانگی ئازاری (2023)دا, سەرچاوەیەك لە كۆمپانیای نەوتی ناوەڕاست ئاشكرایكرد, دەستكراوە بە ئامادەكردنی ژێرخان و رێوشوێنە ئەمنیەكان بۆ گەورەترین دووبیری كێڵگەی غازی مەنسوریە,  كە دەگاتە قەزای عوزێم, لەباكوری خۆرهەڵاتی پارێزگای دیالە, نزیك سنوری عێراق ئێران.  
كۆمپانیاكە فەرمانیكردووە بە تەواوكردنی پرۆژەكانی ژێرخان بۆ هەردوو بیری (خەشم ئەلئەحەمەرو ئەلجەمر), كە سەربە كێڵگەی غازی مەنسوریەن.
سەرچاوەكە ئاماژەی بەوەشكردووە: روپێوی مەیدانی بۆ هەردوو بیرەكە ئەنجامدراوە, لەڕێگەی لیژنەیەكی هاوبەش لە فەرماندەیی ئۆپراسیۆنەكانی دیالەو كۆمپانیای نەوتی ناوەڕاست, بۆ دانانی پلانی ئەمنیی و هونەری, وەك ئامادەكاریەك بۆ دەستكردن بەكاركردن تیایدا, لەلایەن كۆمپانیا وەبەرهێنەرەكانەوە.
بیری (خەشم ئەلئەحمەر) یەدەگێكی بێشوماری غازی سروشتی كوالیتی بەرزی تیادایە, كە بە ناودارترین و دیارترین بیری غازی دادەنرێت, توانای كارپێكردنی وێستگەی مەنسوریەی غازی هەیە بۆ بەرهەمهێنانی (700) مێگاوات كارەبا بۆ ماوەی زیاتر لە (100) ساڵ.

پێشخستنی كێڵگەی غازیی مەنسوریە

وەزارەتی نەوت لەبەیاننامەیەكی پێشویدا رایگەیاند: ئامانج لە پرۆژەی پێشخستنی كێڵگەی مەنسوریەی عێراقی, دابینركردنی پێداویستیە ناوخۆییەكانە لە غاز, بۆ دابینكردنی سوتەمەنی بۆ ئەو وێستگا كارەباییانەی بە غاز كاردەكەن و, كەمكردنەوەی هاوردەكردن و بەهێزكردنی داهاتە داراییەكان و چالاككردنی جوڵەی ئابوری لە پارێزگای دیالە.
وەزارەتی نەوت راشیگەیاند: كێڵگەكە لە چوارچێوەی گەڕی سێیەمی رێپێدان لە ساڵی (2010) خراوەتەڕوو, كە هاوپەیمانی كۆمپانیاكانی (تەباوی توركی, كوەیت ئینەرجی, كۆكازی كۆری) گرێبەستەكەیان بەدەستهێنا, بەڵام پاشگەزبونەوە لە دەستكردن بە پرۆژەی پێشخستن, بەهۆی ئەو دۆخە ئەمنییەی كە پارێزگاكە بەخۆیەوە بینی لە ساڵی (2014)دا.
وەزارەتی نەوتی عێراق, كێڵگەی غازی مەنسوریەی خستووەتە كێبڕكێوە, پاڵپشت بە بڕیاڕی ئەنجومەنی وەزیران ژمارە(270) بۆ ساڵی (2019) بۆ پێشختنی كێڵگەكە بە توانای نیشتمانی و بەشداری یەكێكە لە كۆمپانیا جیهانیەكان(51% بۆ كۆمپانیای نەوت ناوەڕاست و 49% بۆ كۆمپانیا بیانیەكە).
لەسەر ئەو بنەمایە, وەزارەتی نەوت دەستیكردووە بە رێكخستنی گەڕی كێبڕكێ‌, بۆ پێشخستنی كێڵگەی غازی مەنسوریەو رێوشوێنە پێویستیەكان لەوباریەوە گیراوەتەبەر, هەنگاوەكانی دیاركردنی ژمارەیەك لەو كۆمپانیا جیهانیانە لەخۆ دەگرێت كە مەرجەكانیان تیادایە, لەگەڵ بانگهێشتكردنیان بۆ بەشداریكردن لە پێشسختنی كێڵگەكە, كە ژمارەیان (16) كۆمپانیا بووە, (9) كۆمپانیا خواستیان دەربڕیوە بۆ پێشخستنی كێڵگەكە, دیارترینیان (پترۆفاك, سینوبك, غازبرۆم, تۆتاڵ, بی بی ئێل ئاسیا, جیرا ئینەرجی گروپ).
لە (20)نیسانی ساڵی (2020)دا, پرۆژەی پێشخستنی كێڵگەی غازی مەنسیوریە درا بە كۆمپانیای (سینوبك)ی چینی, كە كۆمپانیای نەوتی ناوەڕاست خاوەنی رێژەی (51%)و (سینوبك) خاوەنی (49%)ی پرۆژەكە دەبێت, بە وەبەرهێنانی سەرەتایی (300) ملیۆن پێ سێجای رۆژانە وەك ئەوەی بڕیاری لێدراوە.
عێراق لەمانگی تشرینی یەكەمی (2020) ئەو گرێبسەتەی هەڵوەشاندەوە كە لەگەڵ هاوپەیمانی (3) كۆمپانیاكە واژوی كردبوو, كە لەلایەن كۆمپانیای تەباوی توركیە سەرۆكایەتی دەكرا, بۆ پێشخستنی كێڵگەی غازی كۆمپانیاكەو, بڕیاریدا كۆمپانیا جیهانیەكان بانگهێشت بكات بۆ تەواوكردنی پرۆسەی پێشخستنی.