(درەو): 
رۆژی چوارشەممەی ئەم هەفتەیە نزیكەی (100 هەزار) مامۆستا لە بەریتانیا دەست بە مانگرتن دەكەن، داوا دەكەن بەرێژەی 12% موچەكانیان زیاد بكرێت، مانگرتنەكە چارەنوسی خوێندنی زیاتر لە (4 ملیۆن) قوتابی خستوەتە مەترسییەوە، پێشنیار هەیە بۆ رێگریكردن لە داخستنی دەرگای خوێندنگەكان پەنا بە كەسانی خۆبەش‌و مامۆستایانی خانەنشین ببرێت، بەڵام جێبەجێكردنی پێشنیازەكە لەڕووی داراییەوە قورس لەسەر حكومەت دەكەوێت، موچەی مامۆستا لە بەریتانیا چەندە ؟ بۆچی مامۆستایان ماندەگرن ؟ وردەكاری زیاتر لەم راپۆرتەدا. 

نەگەیشتنە رێككەوتن
لەپشتی پەرەوە بەریەككەوتن لەنێوان وەزیرەكان‌و رێبەرانی مانگرتنەكەدا هەیە، سەرباری ئەوەی هەندێك دەنگ بەرزبووەتەوە كە داوا دەكات بەشداری لە مانگرتنەكەدا نەكرێت، لەپێناو منداڵان‌و خوێندنەكەیاندا، بەڵام ئەندامانی یەكێتیی فیركردنی نیشتمانی (NEU) كە زیاتر لە (300 هەزار) ئەندامی هەیە‌و نوێنەرایەتی گەورەترین یەكێتی بواری خوێندن دەكات لەسەر ئاستی ئەوروپا، دەنگی بۆ مانگرتنی گشتیدا بۆ ماوەی 7 رۆژی لەسەریەك.
لە رۆژی یەكی شوباتی داهاتووە مانگرتنەكە دەستپێدەكات، ئەمەش دوای رەتكردنەوەی گرێبەستی هەڵگرتنی باج بەرێژەی 5% بۆ روبەڕووبونەوەی هەڵاوسانی ئابوریی، روویدا. 
ئەم مانگرتنە رەنگە ببێتەهۆی داخستنی زیاتر لە (12 هەزار) خوێندنگە لە بەریتانیا‌و كاریگەری دەبێت لەسەر زیاتر لە (4 ملیۆن‌و 500 هەزار) قوتابی، ئەمەش بەهۆی ئەوەی نزیكەی (100 هەزار) مامۆستا بەشداری مانگرتنەكە دەكەن. 

دۆڕاوی گەورە
خاتوو ئاگنێس مارتۆن كە مامۆستایە، هێشتا نازانێت دۆخەكە لە خوێندنگەكەی ئەو و خوێندنگەكانی تردا چۆن دەبێت كاتێك رۆژی چوارشەممەی داهاتوو مانگرتن دەستپێدەكات، ئایا لێكەوتەكانی لەسەر منداڵەكان چی دەبێت‌و چ كاریگەرییەكی لەسەر خوێندنەكەیان دەبێت، ئەو دەڵێ" سەرەتا مەیلم بۆ لای ئەو ئاڕاستەیە بوو كە بانگەوازی بۆ ئەوە دەكرد بەشداری مانگرتنەكە نەكرێت لەپێناو منداڵەكاندا، چونكە ئەوان دۆڕاوی گەورەی ئەنجامی ئەم مانگرتنەنن، بەڵام سەختی ئەو بارودۆخەی كە ئێمەی مامۆستایان تێیدا دەژین، بەتایبەتیش دوای شەپۆلی هەڵاوسان‌و بەرزبوونەوەی نرخەكان‌و ئەو موچە كەمەی وەریدەگرین كە بەشی پێداویستییەكانمان ناكات، وایكرد پاشەكشێ بكەم‌و لەگەڵ هاوكارەكانماندا لە یەكێتی فێركردنی نیشتمانی بەشداری مانگرتنەكە بكەم". 
ئەم مامۆستایە باسلەوە دەكات" حكومەت بەرپرسیارێتی تەواوەتی ئەو زیانە ناگرێتە ئەستۆ كە رۆڵەكانمان بەهۆی ئەم مانگرتنەوە دوچاری دەبن، ئێمەی مامۆستایانیش هیچ رێگایەكی ترمان نەدۆزییەوە بۆ گەیاندنی سكاڵاو كێشەكانمان، بەر لەوەی دەنگ بدرێت لەسەر بڕیاری مانگرتن، چەند دانوستانێكمان لەگەڵ وەزیرەكانی حكومەتدا كرد، بەڵام بێسود بوو، نەگەیشتینە هیچ ئەنجامێكی قایلكەر‌و دادپەروەرانە بۆ هەموو لایەك". 

ناكشێینەوە
بەڵام هاوكارەكەی (ئامنە بابیكر) دەڵێ" رەنگە هەندێك كەس پێیانوابێت كێشەی مامۆستایان ئەمڕۆ دروستبووە، ئەمە راست نییە، ئێمە لە 2010وە دەناڵێنین‌و داوا لە حكومەت دەكەین چاو بە بارودۆخی مامۆستایاندا بخشێنێتەوە‌و موچەكانمان باش بكات، بێسود بوو، لەلایەكی تریشەوە بەرگەی سەختی كاری رۆژانە دەگرین كە لەكاتژمێر 6ی بەیانییەوە تاوەكو 6ی ئێوارە دەخایەنێت".
ئەم مامۆستایە ئاماژە بەوە دەكات" بۆ موچەی مامۆستایان ئەگەر تەماشای بەهای راستەقیەی جونەیهی ئەستەرلینی بكەن لە ساڵی 2020وە تائێستا، دەبینین بەڕێژەی زیاتر لە 30% دابەزیوە، بۆیە ناتوانین بڵێین هەڵاوسان بەرێژەی 10%ی بەرزبوەتەوە، چونكە هەندێك كاڵای بنەڕەتی نرخەكەی بە رێژەی 50% زیادی كردووە، پاشان ناتوانین بەرگەی زیادكردنی باجەكان بەرێژەی 5% بگرین، چونكە ئەم رێژەیە هیچ نییە بەبەراورد لەگەڵ موچە كەمەكەماندا، بۆیە پاشەكشێ ناكەین لە مانگرتن تا وەڵامی داخوازییەكانمان نەدرێتەوە بە زیادكردنی موچەكانمان بەشێوەیەكی دادپەروەرانە‌و هاوكات كەمكردنەوەی باجەكان". 

ئیمێڵ
لەلایەكی ترەوە، هەندێك لە خوێندنگەكانی بەریتانیا ئیمێڵ-یان بۆ دایك‌و باوكی قوتابیان ناردووە، دەقی نامە ئەلیكترۆنییەكە ئەمەیە: 
"دڵنیاین هەموو دایكان‌و باوكان دڵتەنگ بوون بەو هەواڵەی حكومەت نەیتوانیوە لەگەڵ سەندیكاكانی پەروەردە بگەنە رێككەوتن، ئەنجامی ئەمەش مانگرتنی مامۆستایانە لە رۆژی چوارشەممەی داهاتوودا، كە ڕەنگە ببێتە هۆی پەكخستنی خوێندن، چونكە ئێمە پێمانوایە مانگرتن مافێكی ڕەوایە، بۆیە پشتگیرو هاوسۆزین لەگەڵ مامۆستایانی خاوەن مافدا، كە لەم ساڵانەی دوایدا لەبارودۆخێكی سەختدا دەژین".
نامە ئەلیكترۆنییەكە باسی لەوەشكردووە" رەنگە خوێندنگە ناچار ببێت پەنا بۆ خوێندن لە ماڵەوە ببات، ئەگەر مانگرتنەكە سەركەوتوو نەبوو لە بەدیهێنانی خواستەكانی مامۆستایاندا"، وەكو هەوڵێكیش بۆ دڵنیاكردنەوەی دایكان‌و باوكان، نامەكە دەڵێ" خوێندنگە سورە لەسەر كەمكردنەوەی لێكەوتەكانی مانگرتنەكە لەسەر منداڵان‌و ئەوەی پێمان دەكرێت دەیكەین بۆ یارمەتیدانی منداڵەكانی لەكاتی مانگرتنەكەدا". 

خۆبەش
چەند پێشنیازێك هەیە بۆ ئەوەی خوێندنگەكان پشت بە دایكان‌و باوكانی خۆبەخش یاخود مامۆستایانی خانەنشین ببەستن، بەڵام پرۆسەی پشكنینی تۆماری تاوانكاری كەسانی خۆبەخش كە وەكو بنەما گیراوە بۆ كاری خۆبەخشیی، رەنگە ببێت بە بەربەست لەبەردەم جێبەجێكردنی ئەم پێشنیازانەدا، بەتایبەتیش كە پرۆسەی پشكنینی تۆمارەكانی خەرجییەكی زۆر لەسەر حكومەت دەكەوێت. 
ئێستا وەزیرەكانی حكومەتی بەریتانیا پلان بۆ ئەوە دادەنێن بە هاوكاری لەگەڵ بەڕێوەبەری خوێندنگەكاندا بتوانن لە رۆژانی مانگرتندا دەرگای زۆرترین خوێندنگە بە كراوەیی بهێڵێنەوە، بۆ ئەوەی باوكان ناچار نەبن لە رۆژانی مانگرتندا مۆڵەت وەربگرن بەمەبەستی چاودێریكردنی منداڵەكانیان، هەندێك لە خوێندنگەكانیش پلان بۆ ئەوە دادەنێن خوێندنی ماڵەوە لەرێگەی ئینتەرنێتەوە دەستپێبكەنەوە. 

مامۆستایان لە بەریتانیا
موچەی مامۆستایانی نوێ لە بەریتانیا (ساڵانە) لە (25 هەزار) جونەیهی ئەستەرلینی بۆ (28 هەزار) بەرزكراوەتەوە، ئەمە بەرزترین موچەیە لەماوەی 30 ساڵی رابردوودا لە بەریتانیا بۆ مامۆستایان كراوە. 
زیاتر لە 50%ی خوێندنگە فەرمییەكانی بەریتانیا بەدەست كەمی فەرمانبەرانەوە دەناڵێنن، ئەمە بەگوێرەی راپرسییەك كە وەزارەتی پەروەردە‌و فێركردن ئەنجامیداوە.
یەكێتی فێركردنی نیشتمانی (NEU) داوای زیادكردنی 12%ی موچەی مامۆستایان دەكات، تەنیا لەماوەی دوو هەفتەی رابردوودا (34 هەزار) مامۆستای نوێ پەیوەندییان بەم یەكێتییەوە كردووە‌و بوون بە ئەندام. 
سەرچاوە: سكای نیوز