روانگهیهك دهربارهی پهروهردهی ئیسلامی و كێشهكانی پهروهرده
2022-07-16 12:28:15
رزگار شێخ حهسهن
لهماوهی رابردوودا گفتوگۆیهك دهربارهی دهنگۆی ههندێك گۆرانگاری له نێو پهروهردهی ئیسلامی هاته ئاراوه ، ئهمهش كاردانهوهی ژمارهیهك كهسایهتی ئیسلامی و خهڵكی جیاوازی لێكهوتهوه ، له راستیدا بابهتی گۆرانكاری له پرۆگرامهكانی خوێندن نابێت وهك بابهتی شهرێكی ئایدۆلۆژی تهماشا بكرێت ، یان وهك كهرهستهی پروپاگهنده بۆ كۆكردنهوهی دهنگ بۆ ههندێك لایهن بهڵكو پێویسته وهك بهشێك له چاكسازی و گهشهپێدانی سیستمی پهروهردهی وڵات و وانه فێركارییهكانی لێكبدریتهوه ، ئهمهش به پلهی یهكهم ئهركی وهزارهتی پهروهرده و شارهزایانی بواری پرۆگرام و پهروهردهیه نهك لایهنی سیاسی ، ههر گۆرینی گفتوگۆكان به ئامانجی پروپاگهندهی سیاسی زیانی زۆر به ههوڵهكانی گۆرانگاری و چاكسازی دهگهیهنێت
ئهوهندهی من ئاگادار بم ، هیچ ههوڵێك بۆ لابردنی وانهی پهروهردهی ئیسلامی له خوێندنی قوتابخانهكان له ئارادا نهبوه ، بهڵكو ههوڵێك ههبوه بۆ گۆرانكاری ئهمهش شتێكی زۆر رهوا و گونجاوه، هیچ وانهیهك نیه هیچ پێویستی به چاكسازی و نوێكردنهوه نهبێت بهڵكو پێویسته به پێ ههڵومهرج و گهشهكردن كۆمهڵگا نوێبكرێتهوه ، بهو پێیهی ئایین رۆڵێكی گرنگی ههیه له كۆمهڵگادا پێویسته وانهی ئایین و ههموو وانهكانی تریش بهپێ پێویستی كۆمهڵگا و فهلسهفهی پهروهردهیی دهوڵهت گۆرانكاری تیا بكرێت ، كوردستان كۆمهڵگایهكی فره رهنگ و فره دهنگه ، نهتهوهی جیاواز و ئایین و مهزههبی جیاوازی تیایه ، كوردستان كهش و ههوای ئازادی ههیه و ئهبیت دهرفهتی ئازادی ویژدان دهستهبهر بیت، ئهبیت وانهی پهرورهدهی ئایینیش گونجاو بیت لهگهڵ ئهم واقیعهدا ، ناكری ئایین ناكۆكی ههبیت لهگهڵ فرهیی مهزههب و ئایینی كوردستان ، ناكری گیانی تهكفیر و دوژمنكاری پهره پێبدات ، ئهمه مهترسیهكی گهورهیه و دژ به فهلسهفهی پهروهردهیی حكومهته
له ئیستادا زۆر گرنگه وهزارهتی پهروهرده و ههموو مرۆڤێكی شارهزا و بهرپرسیار له پهروهرده بهردهوام بن له ههوڵهكانیان بۆ گۆرانكاری و چالاكسازی له وانهی پهروهردهی ئایین ، نابیت ههوڵی ههلپهرستانهی ههندێك لایهن كه ئهیانهوی ئایین و سۆزی ئایینی ئیستغلال بكهن بۆ مهبهستی سیاسی و كۆكردنهوهی دهنگ ، نابی ههوڵی ئهم جۆره كهسانه ساردمان بكاتهوه له ههوڵی گۆرانكاری و چاكسازی له سیستمی پهروهرده و له ناویشیاندا وانهی پهرورهدهی ئایینی
خاڵێك لهم پرۆسهیهدا زۆر جێگای سهرنجه ، سیستمی پهروهرده له ههرێمی كوردستان كێشهی گهورهی ههیه ، كیشه كهمی قوتابخانه و نهبوونی شوین و ناوهندی پێویستی خوێندن كه زۆر جار قوتابیان ناچار ئهبن سێ دهوام بكهن ، نهبوونی قوتابخانه كه زۆر جار ناچار ئهبن به رێگایهكی دوور ببرن بۆ گهیشتن به قوتابخانهیهك، نهبوونی پێداویستی خوێندن ، گهلێك كیشهی قورس له بواری پهروهرده ، بهڵی ئهوه راسته حكومهت بهرپرسیاره له چارهسهركردنی ئهم كێشانه ، بهڵام خێره فراكسیۆنێكی پهرلهمانی له ئاست ئهم ههموو كێشه گهورهیهدا بێدهنگ بێت و قسهیهك پرۆژهیهت نهبیت بۆ چاكسازی ، بهشدارییهك نهكهیت له باشتركردنی دۆخی پهروهرده و قهیرانه كهڵهكهبوهكانی ، بیر لهو ههزاران مناڵی كورده نهكهیتهوه كه له خوێندن دابراون ، بهڵام تهنها و تهنها لهسهر ئهنجامدانی گۆرانكارییهكی سادهی ناو پهروهردهی ئایینی ههڵای راگهیاندن بهرپا بكهیت و بتهوێ كهڵكی سیاسی لێوهربگریت خهڵك فریو بدهیت و ریگریش دروست بكهیت له ئهنجامدانی ههر گۆرانكارییهك كه پێویسته بۆ كۆمهڵگا.
پرسێكی گرنگ كه پێویسته هاوشانی گۆرانكاری لهناو سیستمی پهروهرده بجوڵێنرێت ، ئهوهیه وانهكانی تری ناو پرۆگرامهكانی خوێندن یارمهتیدهر بن بۆ دروستكردنی تاكێكی بیركهرهوه ، یارمهتیدهر بن بۆ ئهوهی تاكهكهس عهقڵێكی كراوهی ههبێت و توانای رهخنهگرتن له خۆ و ههڵسهنگاندنی عهقڵی ههبێت بۆ دیارده و روداوهكان ، وانهكانی زانست ، مێژوو ، پهروهردهی مهدهنی ، ئهمانه وانهی گرنگن كه پێویسته ههم ناوهرۆكی وانهكان بهشێوهیهك دابریژرێن كه توانای فكر و عهقڵ له مرۆڤدا گهشه پێبدات ، نهك عهقڵی مرۆڤ بكات به میمۆری مهعلومات ، نه توانیت رۆڵ ببیت له ههڵسهنگاندنی خودی و توانای بیركردنهوهی مرۆڤ ، وێرای گرنگی ناوهرۆكی وانهكان خاڵێكی دیكهش كه زۆر گرنگه بریتیه له توانای كادری پهروهردهیی ، لیهاتووی مامۆستایانه له وتنهوه و گهیاندنی ناوهرۆك و پهیامی زانستی وانهكانه ، ههتا ئهو ئامانجه زانستیهی كه پێویسته بگات به خوێندكار وهك خۆی بگات ، ئامانجی زانستیش دروستكردنی توانای عهقڵیه له مرۆڤدا كه بتوانیت رۆڵی ههبێت له گهشهپێدان و بیركردنهوهی زانستیدا
بۆ بهدیهێنانی ئهم مهبهستهش ئهبێت بهردهوام خوڵی هوشیاری زانستی بكرێتهوه ، ههروهها چاودێری ئاستی هوشیاری مامۆستایان بكرێت بۆ ئهوهی بزانرێت به چ ئهندازهیهك رۆڵیان ههیه له گهشهپێدانی توانای زانستی و له توانای بیركردنهوهی خوێندكارهكان ، ههتا مامۆستا به شێوهیهكی گونجاو بهو ئهركه پهروهردهییهی ههڵ،هستی و ئاستی فكر و عهقڵی رهخنهگرنه و بیركهرهوه له خوێندكاردا گهشهپێنهدات ههیچ وانهیه رۆڵی خۆی نهبینیوه و ئامانجی خۆی بهدینههێناوه ، بۆیه زۆر گرنگه لهم روانگهیهوه به جدی كاری بۆ بكرێت و جێگای بایهخی دام و دهڤای پهیوهندیدار بێـ ، ههر مامۆستایهك سهركهوتوو نهبوو له بهجێگهیاندنی ئهو ئهركه زانستیهدا ئهوا پێداچوونهوه به ئهرۆك و رۆڵیدا بكرێت بهریگهی جیاواز هانبدرێت بۆ ئهوهی چالاكتر بكریت و رۆڵی خۆی ببینیت