راپۆرتی: درەو
🔻 بەپێی دواین ڕاپۆرتی کۆمپانیای "گه‌نێڵ ئەنێرجی"ی تورکی بۆ ساڵی (2024)، لە سەرجەم ئەو کێڵگە نەوتیانەی هەرێمی کوردستان کە کۆمپانیاکە تێدا پشکدارە، ئاستی بەرهەمهێنانی نەوت بەم جۆرە بووە؛
🔹 ئاستی بەرهەمی نەوتی ڕۆژانە لەناوچەی گرێبەستی تاوکێ بەتێکڕا لە ساڵی 2024 (78 هەزار و 615) بەرمیل بووە، لە کاتێکدا ئاستی تێکڕای بەرهەمی ڕۆژانە لە ساڵی 2023دا (46 هەزار و 280) بەرمیل بووە.
🔹 بەتێکڕا هەر بەرمیلێک نەوت لە ساڵی 2024 بە (35) دۆلار لە ناوخۆدا فرۆشراوە، لە کاتێکدا لە ساڵی (2023) بەتێکڕا بەرمیلێک نەوت بە (47) دۆلار فرۆشرابوو.
🔹 داهاتی کۆمپانیاکە لە ساڵی (2024) بڕی (74.7 ملیۆن) دۆلار بووە، بەڵام لە ساڵی (2023) بڕی داهاتی کۆمپانیاکە (78.4 ملیۆن) دۆلار بووە.
🔹 لە ساڵی (2024) کێڵگە نەوتییەکانی (تەق تەق و سارتە) کە کۆمپانیاکە گرێبەستی کارکردنی تێدا هەیە هیچ بەرهەمێکیان نەبووە.

داهات و بەرهەمی کۆمپانیای گەنێڵ ئەنێرجی لەکێڵگه‌ نه‌وتییه‌کانی هه‌رێمی کوردستان بۆ ساڵی (2024)
بەپێی دواین ڕاپۆرتی کۆمپانیای گەنێڵ ئەنێرجی بۆ ساڵی (2024)، لەو کێڵگە نەوتییانەی کاری تێدا دەکات، بە تایبەتیش کێڵگەی نەوتی تاوکێ تێکڕای ئاستی بەرهەمی کێڵگەکە گەیشتووە بە (78 هەزار و 615) بەرمیل نەوتی رۆژانە، ئەمە لە کاتێکدایە ئاستی تێکڕای بەرهەمی ڕۆژانە لە ساڵی (2023)دا (46 هەزار و 280) بەرمیل بووە، بەم پێیەش (70%) و بە بڕی (32 هەزار و 335) بەرمیل نەوتی ڕۆژانە بەرهەمهێنان زیادی کردووە.
لە نێو ڕاپۆرتی کۆمپانیاکە ئەوەش هاتووە، ئەو پێشکەوتنە بەرچاوە پەیوەست بووە بە خواستی بەردەوامی بازاڕی ناوخۆیی. لە ساڵی 2024، گرێبەستی تاوکێ زیاتر لە (70 ملیۆن) دۆلاری پارەی بۆ کۆمپانیای گەنێل بەدەستهێنا، کە سوودی لە هەم لە فرۆشتنی ناوخۆیی بەهێز، هەم لە جووڵەی ئەرێنی سەرمایەی کارکردن وەرگرت. سەرەڕای ئەوەی هیچ بیرێکی نوێ لەمساڵدا هەڵنەکەندراوە،هەرچەندە (3) بیر کە ساڵی ڕابردوو کونکرابوون، بەڵام بەهۆی داخستنی بۆری نەوتی هەرێمەوە تەواو نەبوون.
هەروەها کۆمپانیاکە ئەوەشی ڕاگەیاندووە، کە داهاتی کۆمپانیاکە لە ساڵی (2024) بڕی (74.7 ملیۆن) دۆلار بووە، بەڵام لە ساڵی (2023) بڕی داهاتی کۆمپانیاکە (78.4 ملیۆن) دۆلار بووە.
هەر بە پێی ڕاپۆرتەکەی گەنێڵ ئێنێرجی بەتێکڕا ساڵی (2023) هەر بەرمیلێک نەوت (47) دۆلار لە ناوخۆدا فرۆشرابوو، بەڵام لە ساڵی (2024) تێکڕای فرۆشتنی بەرمیلێک نەوتی هەرێم بە (35) دۆلار فرۆشراوە، ئەمە لە کاتێکدا تێکڕای نرخی بەرمیلێک نەوتی برێنت لە ساڵی (2024) بریتی بووە لە (81) دۆلار.
هاوکات لە هەردوو کێڵگەکانی (تەق تەق و سارتە) کە کۆمپانیای گەنێڵ ئەنێرجی کاریان تێدا دەکات، لە دوای ڕاگرتنی هەناردەی نەوتی هەرێم لە (25/3/2023)ەوە بە پێی بڕیارەکەی دادگای نێوبژیوانی نێودەوڵەتی پاریس دەست بە بەرهەمهێنانی نەوت لەو دوو کێڵگەیە نەکراوەتەوە، بۆیە لە ساڵی (2024) هیچ بەرهەمێکیان نەبووە.
گه‌نێڵ ئەنێرجی له‌ کێڵگه‌ نه‌وتییه‌کانی هه‌رێمی کوردستان
حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستان گرێبه‌ستی له‌گه‌ڵ کۆمپانیای "گه‌نێڵ ئەنێرجی"ی تورکی هه‌یه‌ له‌ هه‌ر یه‌ک کێڵگه‌کانی (تاوکێ، ته‌ق ته‌ق، سارتە و قه‌ره‌داغ)، سێ کێڵگەی یەکەمیان لە پێش بڕیاری ڕاگرتنی هەناردەی نەوتی هەرێم لە بەرهەمهێناندا بوون. بەڵام لە دوای (25/3/2023) بەرهەمهێنان لەو کێڵگانەش ڕاگیراوە، بەڵام تەنها کێڵگەی نەوتی (تاوکێ) بەرهەمێنانی تێدا دەکرێت.
یەکەم؛ کێڵگه‌ی تاوکێ
هەریەک لە کۆمپانیاکانی دی ئێن ئۆی (DNO)ی نەرویجی وکۆمپانیای گەنێڵ ئەنێرجی (Genel Energy) تورکی لە کێڵگەی تاوکێ خاوەن پشکن. کۆمپانیای دی ئێن ئۆ(DNO)  خاوەنی (75%)ی پشکەکانەو گەنێڵ ئەنێرجی خاوەنی (25%)ی پشکەکانە. ناوچەی گرێبەستی تاوکێ لە پارێزگای دهۆکە.
دووەم؛ کێڵگەی تەق تەق
ئەم کێڵگەیە ده‌كه‌وێته‌ ناحیه‌ی "ته‌ق ته‌ق"ەوە لە قه‌زای كۆیه‌، ڕووبه‌ره‌كه‌ی (951) كیلۆمه‌تر دووجایه‌، پشكه‌كانی کێڵگەی ناوبراو دابەشبوون بەسەر كۆمپانیای "ئەداکس پیترۆلیۆم" کە (36%)ی پشکەکان و "گه‌نێڵ ئەنێرجی" توركی (44%)ی پشکەکان و (20%)ی پشكی (كیپكۆ)ی حکومەتی هەرێم کوردستانە.‌
سێیەم؛ کێڵگەی سارتە
کێڵگەی سارتا دەکەوێتە پارێزگای هەولێرەوە، "گنێڵ ئەنێرجی" (30%)ی پشکەکان و (20%)ی پشكی (كیپكۆ)ی حکومەتی هەرێم کوردستانە.‌
چوارەم؛ کێڵگەی قه‌ره‌داغ
دەکەوێتە پارێزگای سلێمانییەوە لە ناوچه‌ی قه‌ره‌داغ و خۆرهه‌ڵاتی چیای سه‌گرمه‌ و ڕۆژئاوای ڕووباری سیروان ده‌گرێته‌وه‌ تا ده‌گاته‌ ده‌ربه‌ندیخان و ڕووبه‌ری ئه‌م بلۆكه‌ (846) كیلۆمه‌تر دووجایه‌، پێشتر (80%)ی پشكه‌كانی درا بە كۆمپانیای (ئیكسۆن مۆبایل)ی ئه‌مریكی و (20%)ی پشكەکانی بۆ (كیپكۆ)ی حکومەتی هەرێم کوردستان مایەوە. بەڵام دوای کشانەوەی کۆمپانیا ئەمریکییەکە (40%)ی پشکەکانی دراوە بە‌ کۆمپانیای "گه‌نێڵ ئەنێرجی"ی تورکی. بەڵام تا ئێستا ئەم کێڵگەیە نەگەیشتووە بە بەرهەمهێنان و کۆمپانیا تورکییەکە بەردەوامە لە کارکردن تێیدا.

سەرچاوە
Genel Energy plc - Report on payments to governments for the year 2024, at 18 March 2025;
https://irpages2.eqs.com/websites/genel/English/1720/uk-news.html?airportNewsID=e751ba19-0f80-4e8b-90ff-590bddc46025